©Kancelária Sejmu s. 1/1 ÚSTA WA Opracowano na pod- stawie: Dz.U. z 1997 z dnia 6 czerwca 1997 r. r Nr 90 poz 557 Nr 160, poz. 1083, z 1999 r. Nr 83, poz. 931, z Kodeks kárny wykonawczy 2000 r. Nr 60, poz. 701, Nr 120, poz. 1268, Nr 122, poz. 1318, z 2001 r. Nr 98, CZEŠČ OGÓLNA Poz-1071'Nr m» ^ poz. 1194, Nr 151, poz. 1686, z 2002 r. Rozdziall N"74'P°ttľ;Nr 121, poz. 1033, Nr Zakres obowiazywania 200, poz. 1679, z 2003 r. Nr 111, poz. 1061, Nr 142, poz. 1380, Nr Art. 1. 179, poz. 1750, z 2004 r Nr 93 do/, 889 Nr § 1. Wykonywanie orzeczeň w postejtowaniu kárnym, w postejtowaniu w sprawach ' '71« n' o przest^pstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe i w post^powaniu w sprawach 24o' p0z! 240s' Nr o wykroczenia oraz kar porzaxlkowych i šrodków przymusu skutkujaxych po- 243, poz. 2426, Nr zbawienie wolnošci odbywa si? wedlug przepisów niniejszego kodeksu, chyba 273, poz. 2703, z 2005 že ustawa stanowi inaczei. r-Nr 163' Poz-1363' . , . , , ... Nr 178, poz. 1479. § 2. W postejDOwaniu wykonawczym w kwestiach nie uregulowanych w niniejszym kodeksie stosuje si? odpowiednio przepisy Kodeksu postejtowania karnego. Rozdzial II Organy post§powania wykonawczego Art. 2. Organami post?powania wykonawczego sa^: 1) sa^d pierwszej instancji, 2) sa^d penitencjarny, 3) prezes sa^du lub upowažniony s?dzia, 4) s?dzia penitencjarny, 5) dyrektor zakladu karnego, aresztu šledczego, a takže dyrektor okr?gowy i Dyrektor Generálny Služby Wi?ziennej albo osoba kierujaxa innym základem przewidzianym w przepisach prawa karnego wykonawczego oraz ko-misja penitencjarna, 6) saxlowy kurátor zawodowy, 7) saxlowy lub administracyjny organ egzekucyjny, 8) urzaxl skarbowy, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 2/2 9) odpowiedni terenowy organ administracji rzadowej lub samorzadu teryto-rialnego, 10) inny organ uprawniony przez ustaw? do wykonywania orzeczeň. Art. 3. § 1. Sad, który wydal orzeczenie w pierwszej instancji, jest wlašciwy równiež w po-st?powaniu dotyczaxym wykonania tego orzeczenia, chyba že ustawa stanowi inaczej. § 2. W sprawach zastrzežonych w niniejszym kodeksie dla sadu penitencjarnego wlašciwy jest ten sad penitencjarny, w którego okr?gu przebywa skazany, chyba že ustawa stanowi inaczej. Sardem penitencjarnym jest saxl okr?gowy. § 3. W stosunku do osôb skazany ch przez sad woj skowy, w sprawach okrešlonych w § 2, orzeka woj skowy sad garnizonowy. § 4. (uchylony). § 5. (uchylony). Rozdzial III Skazany Art. 4. § 1. Kary, šrodki kárne, zabezpieczajace i zapobiegawcze wykonuje si? w sposób humanitárny, z poszanowaniem godnošci ludzkiej skazanego. Zakazuje si? sto-sowania tortur lub nieludzkiego albo ponižajaxego traktowania i karania skazanego. § 2. Skazany zachowuje prawa i wolnošci obywatelskie. Ich ograniczenie môže wy-nikač jedynie z ustawy oraz z wydanego na jej podstawie prawomocnego orzeczenia. Art. 5. § 1. Skazany jest podmiotem okrešlonych w niniejszym kodeksie praw i obowiaz-ków. § 2. Skazany ma obowiazek stosowač si? do wydanych przez wlašciwe organy pole-ceň zmierzajaxych do wykonania orzeczenia. Art. 6. § 1. Skazany môže skladač wnioski o wszcz?cie post?powania przed sadem i brač w nim udzial jako strona oraz wnosič zažalenia na postanowienia wydane w po- st?powaniu wykonawczym, chyba že ustawa stanowi inaczej. § 2. Skazany môže skladač wnioski, skargi i prosby do organów wykonujaxych orzeczenie. § 3. Ježeli wnioski, o których mowa w § 1 i 2, oraz skargi i prosby, o których mowa w § 2, oparte sa^ na tých samých podstawach faktycznych, wlašciwy organ môže wydač zarzadzenie o pozostawieniu ich bez rozpoznania. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 3/3 Art. 7. § 1. Skazany može zaskaržyč do saxlu decyzj? organu wymienionego w art. 2 pkt 3-6 i 10 z powodu jej niezgodnošci z prawem, ježeli ustawa nie stanowi inaczej. § 2. Skargi rozpoznaje sad wlašciwy zgodnie z art. 3. W sprawach dotyczaxych od-bywania kary pozbawienia wolnošci, kary aresztu, kary porzadkowej, šrodka przymusu skutkujaxego pozbawienie wolnošci, wykonywania orzeczenia o wa-runkowym przedterminowym zwolnieniu oraz šrodka zabezpieczajaxego pole-gajaxego na umieszczeniu w zakladzie zamkni ?tym sadem wlašciwym jest sad penitencjarny. § 3. Skarga na decyzj?, o ktorej mowa w § 1, przysluguje skazanemu w terminie 7 dni od dnia ogloszenia lub dor?czenia decyzji; decyzj? oglasza si? lub dor?cza wraz z uzasadnieniem i pouczeniem o przyslugujaxym skazanemu prawie, terminie i sposobie wniesienia skargi. Skarg? wnosi si? do organu, który wydal za-skaržona^ decyzj?. Ježeli organ, który wydal zaskaržona^ decyzji, nie przychýli si? do skargi, przekazuje j 3. wraz z aktami sprawy bezzwlocznie do wlašciwego sa^du. § 4. Sad powolany do rozpoznania skargi može wstrzymač wykonanie zaskaržonej decyzji. Odmowa wstrzymania nie wymaga uzasadnienia. § 5. Po rozpoznaniu skargi saxl orzeka o utrzymaniu w mocy, uchyleniu albo zmianie zaskaržonej decyzji; na postanowienie sadu zažalenie nie przysluguje. Art. 8. § 1. W post?powaniu wykonawczym skazany može korzystač z pomocy obroňcy ustanowionego w tym post?powaniu. § 2. W post?powaniu przed sadem skazany musi mieč obroňcy, ježeli: 1) jest gluchy, niemy lub niewidomy, 2) zachodzi uzasadniona wa^tpliwošč co do j ego poczytalnošci, 3) nie ukoňczyl 18 lat, 4) nie wlada j?zykiem polskim. § 3. Skazany pozbawiony wolnošci može porozumiewač si? ze swoim obroňcy lub pelnomocnikiem b?daxym adwokatem lub radca^ prawnym podczas nieobecnošci innych osôb. Korespondencja z tými osobami nie podlega cenzurze i zatrzyma-niu, a rozmowy w trakcie widzeň i telefoniczne nie podlegaja^ kontroli. Nadzór nad korespondencja z obroňcy može byč wykonany przez otwarcie listu wyl3.cz-nie wtedy, gdy zachodzi uzasadnione podejrzenie, že list zawiera przedmioty, ktorých dotyczy zákaz posiadania, przechowywania, przekazywania, przesyla-nia lub obrotu. Czynnošci otwarcia dokonuje si? w obecnošci skazanego i za-wiadamia si? o niej s?dziego penitencjarnego podajac, jej powód i wynik. Prze-pis art. 225 § 3 Kodeksu post?powania karnego stosuje si? odpowiednio. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 4/4 Rozdzial IV Postgpowanie wykonawcze Oddzial 1 Wykonywanie orzeczeň Art. 9. § 1. Post?powanie wykonawcze wszczyna si? bezzwlocznie, gdy orzeczenie stalo si? wykonalne. § 2. Orzeczenie staje si? wykonalne z chwila^ uprawomocnienia, chyba že ustawa stanowi inaczej. Art. 10. § 1. Policja w zakresie post?powania wykonawczego wykonuje polecenia sadu. § 2. Przepis § 1 stosuje si? odpowiednio równiež do Žandarmerii Wojskowej oraz dowódcy wojskowego, ježeli skazany jest žolnierzem. § 3. Przepis § 1 stosuje si? odpowiednio równiež do Agencji Bezpieczeňstwa We-wn?trznego, Stražy Granicznej oraz innych organów, ježeli post?powanie wykonawcze dotyczy spraw, które zgodnie z przepisami prawa nálezy do ich wla-šciwošci. § 4. Organy i instytucje paňstwowe, organy samorzadu terytorialnego oraz stowarzy-szenia i organizacje spoleczne w zakresie swojego dzialania udzielaja^ pomocy organom wykonujaxym orzeczenia. Art. 11. § 1. Sad, kierujac orzeczenie do wykonania, przesyla jego odpis lub wyciaj*, ze wzmianka^ o wykonalnošci, a w wypadku orzeczenia prawomocnego - z data^ jego uprawomocnienia si?, odpowiedniemu organowi powolanemu do wykony-wania orzeczenia. Sad przesyla dyrektorowi zakladu karnego lub aresztu šledczego orzeczenie wraz z uzasadnieniem, ježeli zostalo sporzadzone i nie zawiera informacji niejawnych stanowiaxych tajemnic? paňstwowa^ oraz dane zawierajace imi?, nazwisko i adres pokrzywdzonego. § 2. Sad pierwszej instancji po wydaniu wyroku skazujaxego przesyla dyrektorowi zakladu karnego lub aresztu šledczego posiadane w sprawie informacje doty-czaxe osoby skazanego, w tym dane o uprzedniej karalnošci oraz zastosowanych wobec niego šrodkach wychowawczych lub poprawczych, informacje pozwala-jace na identyfikacj? skazanego, a w szczególnošci numer Automatycznego Systému Identyfikacji Daktyloskopijnej (AFIS), numer ewidencyjny Powszechnego El ektr oni cznego Systému Ewidencji Ludnošci (PESEL), rysopis oraz opis zna-ków szczególnych i tatuažy, a takže zdj?cie skazanego, odpisy orzeczeň i opinii lekarskich oraz psychologicznych, w tym stwierdzajaxych u skazanego uzalež-nienia od alkoholu, šrodków psychotropowych i odurzajaxych, a takže informacje dotyczace popelnienia przest?pstwa okrešlonego w art. 197-203 Kodeksu karnego w zwiazku z zaburzeniami preferencji seksualnych, a po uprawomoc-nieniu si? wyroku, na wniosek dyrektora zakladu lub aresztu - równiež akta sa^-dowe. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 5/5 § 3. Minister Sprawiedliwošci, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, okrešla, w drodze rozporza^dzenia, szczególowy zakres informacji przesylanych dyrektorowi zakladu karnego lub aresztu šledczego, o ktorých mowa w § 2, ma-jac na uwadze koniecznošč zebrania daných osobopoznawczych niezb^dnych do dokonania prawidlowej klasyfikacji skazanego dla indywidualnego z nim post§-powania zmierzajaxego do realizacji celów jakim ma služyč wykonanie kary pozbawienia wolnošci. § 4. W razie skazania tymczasowo aresztowanego lub osoby odbywajacej kare; pozbawienia wolnošci, sad zawiadamia o tym odpowiednio dyrektora aresztu šledczego lub zakladu karnego. § 5. Organ, o którym mowa w § 1, zawiadamia sa^d o przystajňeniu do wykonania orzeczenia oraz o zakoňczeniu jego wykonywania. Art. 12. O prawomocnych skazaniach osôb podlegajaxych obowiazkowi služby wojskowej lub služby w formacjach obrony cywilnej na kare; pozbawienia wolnošci bez zawie-szenia jej wykonania, jak równiež o zmianach dotyczaxych wykonywania kary pozbawienia wolnošci, sad zawiadamia równiež organy wlašciwe w sprawach po-wszechnego obowiazku obrony, na zásadách i w trybie okrešlonych w odr^bnych przepisach. Art. 13. § 1. Organ wykonujaxy orzeczenie oraz každý, kogo orzeczenie bezpošrednio doty-czy, môže zwrócič si? do sadu, który je wydal, o rozstrzygniexie wa^tpliwošci co do wykonania orzeczenia lub zarzutów co do obliczenia kary. § 2. (uchylony). § 3. Na postanowienie w przedmiocie okrešlonym w § 1 zažalenie przysluguje równiež organowi okrešlonemu w art. 2 pkt 5-10 oraz každému, kogo orzeczenie bezpošrednio dotyczy. Art. 14. § 1. W post^powaniu wykonawczym organ wykonujaxy orzeczenie môže zarza^dzič zebranie informacji dotyczaxych skazanego, w szczególnošci w drodze wywia-du šrodowiskowego przeprowadzonego przez kurátora saxlowego. W razie uza-sadnionych watpliwošci co do tožsamošci skazanego organ wykonujaxy orzeczenie môže zaža^dač ustálenia jego tožsamošci przez Policje;. § 2. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia, w porozumieniu z ministrem wlašciwym do spraw wewn^trznych i z Ministrem Obrony Narodowej, inne organy powolane do przeprowadzenia wywiadu šrodowiskowego, uwzgl^dniajac w szczególnošci jego zakres oraz tryb przeprowadzania. Art. 15. § 1. Sad umarza postejtowanie wykonawcze w razie przedawnienia wykonania kary, šmierci skazanego lub innej przyczyny wylaczajacej to postejtowanie. § 2. Ježeli zachodzi dlugotrwala przeszkoda uniemožliwiaja^ca postejtowanie wykonawcze, a w szczególnošci ježeli nie možná ujač skazanego albo nie možná wy-konač wobec niego orzeczenia z powodu choroby psychicznej lub innej prze- 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 6/6 wleklej, ci?žkiej choroby, post?powanie zawiesza si? w calošci lub w cz?šci na czas trwania przeszkody. § 3. Zawieszenie post?powania wykonawczego nie wstrzymuje biegu przedawnienia, chyba že skazany uchyla si? od wykonania kary. Okres wstrzymania biegu przedawnienia nie môže przekroczyč 10 lat. § 4. Wykonywanie kary pozbawienia wolnošci, kary aresztu lub šrodka przymusu w tej samej lub innej sprawie wstrzymuje bieg przedawnienia. Art. 16. (uchylony). Art. 17. § 1. Sad, kierujac do wykonania orzeczenie o pozbawieniu wolnošci, zawiadamia: 1) sa^d opiekuňczy, ježeli zachodzi potrzeba opieki nad dziečmi skazanego, 2) wlašciwy organ, ježeli zachodzi potrzeba opieki nad osoba^ niedol?žna^ lub chora^ która^ opiekowal si? skazany, albo potrzeba przedsi?wzi?cia niezb?d-nych czynnošci do ochrony mienia lub mieszkania skazanego. § 2. O poczynionych wystajňeniach i wydanych zarzaxlzeniach zawiadamia si? skazanego. Oddzial 2 Postgpowanie przed sadem Art. 18. § 1. W post?powaniu wykonawczym sad orzeka postanowieniem. § 2. W kwestiach nie wymagajaxych postanowienia prezes sadu lub upowažniony s?dzia wydaje zarzadzenia. § 3. W kwestiach nie wymagajaxych postanowienia sadu penitencjarnego zarzadzenia wydaje s?dzia penitencjarny. Art. 19. § 1. Sad orzeka na wniosek prokurátora, skazanego albo j ego obroňcy oraz z urz?du, a ježeli ustawa tak stanowi - na wniosek innych osôb. § 2. Wniosek lub skarg? možná zglosič na pišmie lub ustnie. W wypadku ustnego zgloszenia spisuje si? protokol. Art. 20. § 1. W post?powaniu wykonawczym sad orzeka j ednoosobowo. § 2. Zažalenie wnosi si? do sadu, który wydal zaskaržone postanowienie; zostaje ono przekazane bezzwlocznie zarzadzeniem wraz z aktami sprawy do sadu wyžszej instancji, chyba že sad orzekajaxy w tym samým skladzie przychýli si? do zaža-lenia. § 3. Sa^d wyžszej instancji rozpoznaje zažalenie jednoosobowo. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 7/7 Art. 21. W post?powaniu przed sadem prokurátor jest strong; w szczególnošci može skladač wnioski i wnosič zažalenia na postanowienia wydane w post?powaniu wykonaw-czym. Art. 22. §1.0 terminie i celu posiedzenia sadu zawiadamia si? prokurátora, skazanego i jego obroňc?, a takže saxlowego kurátora zawodowego w zakresie jego dzialania, a w razie potrzeby inne osoby, o ktorých mowa w art. 19 § 1. Biora^ oni udzial w po-siedzeniu, jednakže ich niestawiennictwo nie wstrzymuje rozpoznania sprawy, z wyjatkiem obroňcy w wypadkach okrešlonych w art. 8 § 2, chyba že sad orzeka na korzyšč lub zgodnie z wnioskiem skazanego. § 2. Sad može dopušcič do udzialu w posiedzeniu równiež inne osoby niž wymienio-ne w § 1, ježeli ich udzial može mieč znaczenie dla rozstrzygni?cia. § 3. Udzial saxlowego kurátora zawodowego w posiedzeniu jest obowia^zkowy, ježeli sa^d uzná to za konieczne. Art. 23. § 1. Sad može zarza^dzič sprowadzenie skazanego na posiedzenie sadu. § 2. Sad može zlecič przesluchanie skazanego sadowi wezwanemu, w którego okr?-gu skazany przebywa. § 3. Ježeli post?powanie sadowe dotyczy skazanego pozbawionego wolnošci, posiedzenie može odbyč si? w zakladzie, w którym on przebywa. Art. 24. § 1. Ježeli ujawnia^ si? nowe lub poprzednio nie znane okolicznošci istotne dla roz-strzygni?cia, sad može w každým czasie zmienič lub uchylič poprzednie posta-nowienie. § 2. Niedopuszczalna jest zmiana lub uchylenie postanowienia, przewidzianego w § 1, na niekorzyšč skazanego po uplywie 3 miesi?cy od dnia uprawomocnienia si? postanowienia. Oddzial 3 Postgpowanie egzekucyjne Art. 25. § 1. Egzekucj? zasaxlzonych roszczeň cywilnych, orzeczonej grzywny, šwiadczenia pieni?žnego, naležnošci saxlowych oraz zobowiazania okrešlonego w art. 52 Kodeksu karnego prowadzi si? wedlug przepisów Kodeksu post?powania cy-wilnego, ježeli niniejsza ustawa nie stanowi inaczej. § 2. Przepis § 1 stosuje si? równiež do wykonania postanowieň o zabezpieczeniu roszczeň cywilnych b?daxych przedmiotem post?powania karnego oraz grzywny. § 3. W pierwszej kolejnošci podlegaja^ zaspokojeniu zasaxlzone roszczenia cywilne majace na celu naprawienie szkody lub zadoščuczynienie za doznaný krzywd?. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 8/8 Art. 26. Do tytulów egzekucyjnych maja^zastosowanie przepisy art. 776-795 Kodeksu post?-powania cywilnego. Art. 27. Egzekucj? šrodka karnego przepadku oraz nawiazki na rzecz Skarbu Paňstwa pro-wadzi urzaxl skarbowy wedlug przepisów o post?powaniu egzekucyjnym w admini-stracji, ježeli niniejsza ustawa nie stanowi inaczej. Art. 28. § 1. Orzeczone w stosunku dojednego z malžonków, pozostajaxych we wspólnošci majatkowej, kary grzywny, nawiazki i naležnošci sadowe podlegaja^ zaspokoje-niu z odr?bnego majatku skazanego oraz z wynagrodzenia za prac? lub za inne uslugi šwiadczone przez ni ego osobišcie, jak równiež z praw twórcy wynalazku, wzoru užytkowego oraz projektu racjonalizatorskiego. Ježeli zaspokojenie z tych žródel okáže si? niemožliwe, egzekucja može byč prowadzona z majatku wspólnego. Niemožnošč zaspokojenia z majatku odr?bnego skazanego stwier-dza si? w protokole. § 2. Egzekucja z majatioi wspólnego jest niedopuszczalna w razie skazania za prze-st?pstwo, którym pokrzywdzony jest malžonek skazanego albo osoby, w stosunku do których malžonek ten obcia^žony jest obowiazkiem alimentacyjnym. § 3. W razie skierowania egzekucji do majatku wspólnego, malžonek skazanego može žaxlač ograniczenia lub wylaczenia w calošci zaspokojenia naležnošci, wy-mienionych w § 1, z majatku wspólnego lub niektorých j ego skladników, ježeli skazany nie przyczynil si? lub przyczynil si? w stopniu nieznacznym do po-wstania tego majatku albo do nabycia okrešlonych j ego skladników lub ježeli zaspokojenie z majatioi wspólnego tych naležnošci jest sprzeczne z zásadami wspólžycia spolecznego. Art. 29. § 1. Z chwila^ prawomocnego orzeczenia šrodka karnego przepadku wobecjednego z malžonków pozostajaxych we wspólnošci majatkowej, przedmioty majatkowe, których dotyczy przepadek lub które podlegaja^ egzekucji przepadku równowar-tošci przedmiotów lub korzyšci, traca^ z mocy prawa charakter skladników majatku wspólnego. Od tej chwili stosuje si? do nich odpowiednio przepisy o wspólwlasnošci w cz?šciach ulamkowych, przy czym udzial Skarbu Paňstwa stanowi cz?šč orzeczona przepadkiem. Malžonek skazanego može wystajůč odpowiednio z žádániem okrešlonym w art. 28 § 3. § 2. Przepis § 1 stosuje si? odpowiednio w wypadku orzeczenia šrodka karnego przepadku przedmiotów obj?tych innym rodzajem wspólwlasnošci lacznej. Art. 29a. Przy egzekucji šrodka karnego przepadku korzyšci majatkowej uzyskanej z popelní enia przest?pstwa lub jej równowartošci domniemywa si?, že rzeczy oraz prawa majatkowe, które sa^ we wladaniu skazanego po orzeczeniu tego šrodka, nalézaly do niego juž w chwili wydania orzeczenia. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_________________________________________________________________________________s. 9/9 § 2. Osoba fizyczna, w stosunku do ktorej dziala domniemanie ustanowione w art. 45 § 4 Kodeksu karnego lub w art. 33 § 4 Kodeksu karnego skarbowego, môže wnosič o wyla^czenie z j ego zakresu przedmiotów majajkowych, ktorých laczna wartošč wedlug oszacowania organu egzekucyjnego nie przekracza przecietne-go szešciomiesiexznego dochodu tej osoby; wniosek o wylaczenie zglasza si? do tego organu. § 3. W razie nieuwzgl^dnienia wniosku, o którym mowa w § 2, osoba zainteresowa-na môže w drodze powództwa žadač wylaczenia przedmiotów z zakresu do-mniemania i zwolnienia ich od egzekucji lub dokonanego zabezpieczenia. Art. 29b. § 1. Pozew przeciwko Skarbowi Paňstwa o obalenie domniemania ustanowionego w art. 45 § 4 Kodeksu karnego lub w art. 33 § 4 Kodeksu karnego skarbowego jest tymczasowo wolny od oplat saxlowych, a w razie oddalenia powództwa powód jest obowia^zany uišcič oplaty na zásadách ogólnych. § 2. Ježeli w celu obalenia domniemania powód powoluje si? na nabycie odplatne, powinien wskazač žródlo nabycia i udowodnič pochodzenie potrzebnych do na-bycia šrodków. § 3. Sprzedaž ruchomošci lub nieruchomošci nie môže nasta^pič przed prawomocnym rozstrzygni?ciem sprawy. Art. 30. W sprawach wytoczonych przeciwko Skarbowi Paňstwa reprezentuje go prezes sadu okr?gowego lub urzad skarbowy w sprawach, w ktorých wykonal wyrok w zakresie orzeczonego nim przepadku. Art. 31. W razie dokonania przez dlužnika Skarbu Paňstwa czynnošci prawnej z pokrzyw-dzeniem wierzyciela, z powództwem wystejxij e prezes saxlu okr?gowego lub urzad skarbowy w sprawach, w ktorých wykonuje orzeczenie. Rozdzial V Nadzór penitencjarny Art. 32. Nadzór nad legálnosti^, i prawidlowošcia^ wykonywania kary pozbawienia wolnošci, kary aresztu, tymczasowego aresztowania, zatrzymania oraz šrodka zabezpieczaja^-cego zwia^zanego z umieszczeniem w zakladzie zamkniejym, a takže kar porzadko-wych i šrodków przymusu skutkujaxych pozbawienie wolnošci sprawuje sedzia penitencjarny. Art. 33. § 1. S?dzia penitencjarny wizytuje základy kárne, areszty šledcze oraz inne miejsca, w ktorých przebywaja^ osoby pozbawione wolnošci. Ma on prawo wstejxi w každým czasie, bez ograniczeň, do tých zakladów, aresztów i mi ej sc oraz poru- 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 10/10 szania si? po ich terenie, przegladania dokumentów i žaxlania wyjašnieň od ad-miministracji tých jednostek. § 2. S^dzia penitencjarny ma prawo przeprowadzania podczas nieobecnošci innych osôb rozmów z osobami pozbawionymi wolnošci oraz badania ich wniosków, skarg i próšb. Art. 34. § 1. Sejizia penitencjarny uchyla sprzeczna^z prawem decyzji organu wymienionego w art. 2 pkt 5 i 6, o ile dotyczy ona osoby pozbawionej wolnošci. § 2. Na decyzje s^dziego skazanemu i organom okrešlonym w § 1 przysluguje skarga do sadu penitencjarnego, w którego okr^gu wydano decyzje;. § 3. Przepisy art. 7 § 3-5 stosuje si? odpowiednio. § 4. W wypadku stwierdzenia niezgodnego z prawem pozbawienia wolnošci, s^dzia penitencjarny niezwlocznie zawiadamia o tym organ, do którego dyspozycji osoba pozbawiona wolnošci pozostaje, a w wypadku odbywania przez nia^ kary lub wykonywania wobec niej šrodka, o którym mowa w art. 32 - organ, który skierowal orzeczenie do wykonania, a w razie potrzeby zarzadza zwolnienie ta-kiej osoby. Art. 35. § 1. Ježeli zdaniem s^dziego penitencjarnego zachodzi potrzeba wydania decyzji nie naleža^cej do jego wlašciwošci, a w szczególnošci decyzji o charakterze admini-stracyjnym, przekazuje on swoje spostrzeženia wraz z odpowiednimi wnioskami wlašciwemu organowi. § 2. Organ wymieniony w § 1 zawiadamia s^dziego penitencjarnego, w terminie 14 dni albo w innym wyznaczonym przez s^dziego terminie, o zajejym stanowisku. Ježeli s^dzia penitencjarny uzná to stanowisko za niezadowalajace, przedstawia spraw? organowi nadržanému nad organem wymienionym w § 1; organ nad-rze^dny zawiadamia s^dziego o sposobie zalatwienia sprawy. § 3. W wypadku powtarzania si? ražaxych uchybieň w funkcjonowaniu zakladu kar-nego, aresztu šledczego lub innego miejsca, w którym przebywaja^ osoby po-zbawione wolnošci, albo gdy istniejace w nim warunki nie zapewniaja^ posza-nowania praw osôb tam przebywajaxych, s^dzia penitencjarny wystejxije do wlašciwego organu nadrz^dnego z wnioskiem o usuniexie w okrešlonym terminie istniejaxych uchybieň. Ježeli w wymienionym terminie uchybienia te nie zo-staly usuniete, s^dzia penitencjarny wystejxije z wnioskiem do wlašciwego ministra o zawieszenie dzialalnošci badž likwidacj? w calošci lub w cz^šci okre-šlonego zakladu, aresztu lub miejsca. Art. 36. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia, sposób, zakres i tryb sprawowania nadzoru penitencjarnego, uwzgl^dniajac w szczególnošci legalnošč i prawidlowošč wykonywania kary pozbawienia wolnošci, sposób eliminowania stwierdzonych uchybieň oraz spôsoby dokumentowania i przeprowadzania tego nadzoru, a takže rodzaj i typ zakladu karnego. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 11/11 Rozdzial VI Zatarcie skazania Art. 37. § 1. W przedmiocie zatarcia skazania orzeka sa^d, chyba že zatarcie nastúpilo z mocy prawa. § 2. Ježeli w pierwszej instancji wyroki wydalo kilka sadów, wlašciwy jest sad, który jako ostatni wydal wyrok skazujaxy. Ježeli orzekaly saxly róžnego rzedu, wlašciwy jest sad wyžszego rz^du. § 3. Wniosek skazanego o zatarcie skazania, zložony przed uplywem roku od wydania postanowienia odmawiajaxego zatarcia, možná pozostawič bez rozpoznania. Rozdzial VII Uczestnictwo spoleczeňstwa w wykonywaniu orzeczeň oraz pomoc w spolecznej readaptacji skazanych Art. 38. § 1. W wykonywaniu kar, šrodków kárnych, zabezpieczajaxych i zapobiegawczych, w szczególnošci zwia^zanych z pozbawieniem wolnošci, moga^ wspóldzialač stowarzyszenia, fundacje, organizacje oraz instytucje, których celem dzialania jest realizacja zadaň okrešlonych w niniejszym rozdziale, jak równiež košcioly i inne zwiazki wyznaniowe oraz osoby godne zaufania. § 2. Podmioty, o których mowa w § 1, moga^ w porozumieniu z dyrektorem zakladu karnego lub aresztu šledczego uczestniczyč w prowadzeniu dzialalnošci resocja-lizacyjnej, spolecznej, kulturalnej, ošwiatowej, sportowej i religijnej w tých za-kladach lub aresztach. Art. 39. § 1. Przedstawi ciele stowarzyszeň, fundacji, organizacji i instytucji, o których mowa w art. 38 § 1, košciolów i innych zwiazków wyznaniowych oraz osoby godne zaufania moga^ uczestniczyč w radách oraz innych organach kolegiálnych - po-wolywanych przez Prezesa Rady Ministrów, Ministra Sprawiedliwošci lub pod-legle mu organy albo wojewodów - których zadáni em jest šwiadczenie pomocy skazanym i ich rodzinom albo koordynowanie wspóldzialania spoleczeňstwa z zakladami kárnymi i aresztami šledczymi. Przedstawi ciele ci oraz osoby godne zaufania moga^ tež uczestniczyč w spolecznej kontroli nad wykonywaniem kar, šrodków kárnych, zabezpieczajaxych i zapobiegawczych. § 2. Prezes Rady Ministrów okrešli, w drodze rozporzadzenia, szczególowy zakres i tryb uczestnictwa podmiotów wymienionych w art. 38 § 1 w wykonywaniu kar i šrodków kárnych oraz zabezpieczajaxych i zapobiegawczych, a takže spolecznej kontroli, o ktorej mowa w § 1, uwzgledniajax w szczególnošci cele, jakim po-winno služyč uczestnictwo tých podmiotów w zakresie zapobiegania przestej)-czošci i readaptacji spolecznej, warunki jakim powinien odpowiadač przedsta-wiciel podmiotu oraz charakter uczestnictwa. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 12/12 Art. 40. § 1. W celu koordynowania wspóldzialania organów paňstwowych i przedstawicieli spoleczeňstwa w zapobieganiu przest?pczošci i wykonywaniu orzeczeň oraz w celu šwiadczenia pomocy w readaptacji spolecznej, a takže wykonywania kon-troli spolecznej i dokonywania oceny polityki penitencjarnej, Prezes Rady Mini-strów powoluje Rad? Glówna^ do Spraw Spolecznej Readaptacji i Pomocy Ska-zanym, zwana^dalej "Rada^ GlównaJ'. § 2. W sklad Rady Glównej wchodza^ przedstawiciele wymiaru sprawiedliwošci, Mi-nistrów: Sprawiedliwošci, Pracy i Polityki Socjalnej, Zdrowia i Opieki Spolecznej, Edukacji Narodowej, Spraw Wewn?trznych i Administracji oraz Obrony Narodowej, a takže Policji i Služby Wi?ziennej. W sklad Rady Glównej moga^ tež wchodzič przedstawiciele stowarzyszeň, fundacji, organizacji i instytucji, o ktorých mowa w art. 38 § 1, kosciolów i innych zwiazków wyznaniowych, a takže zwiazków zawodowych i samorzadu zawodowego, przedstawiciele nauki oraz osoby godne zaufania, m0g3.ce przyczynič si? do realizacji celów wymie-nionych w § 1. § 3. Stosownie do potrzeb, wojewoda može powolač terenowe rady do spraw spolecznej readaptacji i pomocy skazanym, zwane dalej "radami terenowymi". Do skladu rady terenowej zaprasza si? równiež przedstawicieli organów odpowied-niego szczebla, o ktorých mowa w § 2, a takže organów samorzadu terytorialne-go. Do uczestniczenia w prácach rady terenowej možná zaprosič równiež przedstawicieli innych podmiotów, o ktorých mowa w § 2. Rady terenowe wykonuja^ zadania okrešlone w § 1. § 4. Prezes Rady Ministrów okrešla, w drodze rozporza^dzenia, szczególowe zásady i tryb powolywania oraz dzialania Rady Glównej i rad terenowych. Art. 41. § 1. W celu ulatwienia spolecznej readaptacji, a w szczególnošci przeciwdzialania powrotowi do przest?pstwa, powinno udzielač si? skazanym oraz ich rodzinom niezb?dnej pomocy, zwlaszcza materiálnej, medycznej, w znalezieniu pracy i zakwaterowaniu, a takže porad prawnych. § 2. Pomocy, o ktorej mowa w § 1, udzielaja^ wlašciwe organy administracji rzado-wej i samorzadu terytorialnego oraz kuratorzy sadowi; pomocy tej moga^ równiež udzielač podmioty, o ktorých mowa w art. 38 § 1. Art. 42. § 1. Skazany može ustanowič, na pišmie, jako swojego przedstawiciela osob? godna^ zaufania, za jej zgoda^ zwlaszcza spošród przedstawicieli stowarzyszeň, fundacji, organizacji oraz instytucji, o ktorých mowa w art. 38 § 1. § 2. Przedstawiciel skazanego, o którym mowa w § 1, može dzialač wyla^cznie w interesie skazanego i w tym celu skladač w j ego imieniu wnioski, skargi i prosby do wlašciwych organów oraz instytucji, stowarzyszeň, fundacji, organizacji, košciolów i innych zwiazków wyznaniowych. § 3. Prezes sadu, upowažniony s?dzia, a w toku posiedzenia sa^d, može na wniosek skazanego dopušcič do udzialu w post?powaniu przed saldem przedstawiciela skazanego, o którym mowa w § 1. Na postanowienie sadu zažalenie nie przy-sluguje. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 13/13 Art. 43. § 1. Tworzy si? Fundusz Pomocy Postpenitencjarnej, zwany dalej „Funduszem", którego dysponentem j est Minister Sprawiedliwošci. § 2. Fundusz jest paňstwowym funduszem celowym. § 3. Przychodami Funduszu sa^ šrodki pieni?žne pochodzace z: 1) potrápen w wysokošci 20% wynagrodzenia przyslugujaxego za prac? skaza-nych zatrudnionych w formách okrešlonych w art. 121 § 2; 2) wykonania kar dyscyplinarnych, o których mowa w art. 143 § 1 pkt 7; 3) spadków, zapisów i darowizn; 4) dotacji, zbiórek i innych žródel. § 4. Wydatki Funduszu przeznacza si? na udzielanie pomocy osobom pozbawionym wolnošci, zwalnianym z zakladów kárnych i aresztów šledczych oraz ich ro-dzinom. W wyjatkowych wypadkach ze šrodków tych možná udzielič pomocy równiež osobom pokrzywdzonym przest?pstwem i ich rodzinom. § 5. Stowarzyszenia, fundacje, organizacje i instytucje, o których mowa w art. 38 § 1, jak równiež košcioly i inne zwiazki wyznaniowe moga^ otrzymywač z Funduszu šrodki na udzielanie pomocy, w tym na zapewnienie czasowego zakwatero-wania osobom zwolnionym z zakladu karnego lub aresztu šledczego. § 6. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia, zakres i tryb udziela-nia pomocy osobom pozbawionym wolnošci, zwalnianym z zakladów kárnych i aresztów šledczych, rodzinom tych osob, pokrzywdzonym przest?pstwem i ich rodzinom, a takže sposób podzialu šrodków Funduszu, z uwzgl?dnieniem ter-minów i rodzajów šwiadczeň w ramach udzielanej pomocy oraz spôsobu ich rozli-czania. CZ^ŠČ SZCZEGÓLNA Rozdzial VIII Grzywna Art. 44. § 1. Skazanego na grzywn? sad wzywa do jej uiszczenia w terminie 30 dni. § 2. W razie bezskutecznego uplywu wyznaczonego terminu grzywn? šci^ga si? w drodze egzekucji. Art. 45. § 1. Ježeli egzekucja grzywny okáže si? bezskuteczna lub z okolicznošci sprawy wynika, že bylaby ona bezskuteczna, sad može zamienič grzywn? nieprzekra-czajaxa^ stu dwudziestu stawek dziennych, po uprzednim wyraženiu zgody przez skazanego, na prac? spolecznie užyteczna^ przyjmuja^c, že dziesi?č stawek dziennych jest równowažnych miesiacowi pracy spolecznie užytecznej, z za-okr^gleniem do pelnego miesiaca. Prac? spolecznie užyteczna^ okrešla si? w miesiacach; ustalajac wymiar godzin pracy w stosunku miesi?cznym, sad kieru-je si? wskazaniami zawartymi w art. 53 Kodeksu karnego. § 2. Do wykonywania pracy, o której mowa w § 1, stosuje si? odpowiednio przepisy art. 35 § 1 Kodeksu karnego oraz art. 53, art. 54-58, art. 60, 62 i 63. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 14/14 § 3. Przepisy § 1 i 2 stosuje si? odpowiednio do grzywny okrešlonej kwotowo, z tym že górna granica grzywny podlegaja^cej zamianie nie môže przekroczyč 240 000 zlotých, a miesiac pracy spolecznie užytecznej jest równowažny grzywnie w kwocie do 20 000 zlotých. Art. 46. § 1. Ježeli skazany, mimo možliwošci, nie uišci grzywny w terminie ani tež nie po-dejmie orzeczonej zast?pczej formy jej wykonania okrešlonej w art. 45 i zostanie stwierdzone, že nie možná jej šciajmač w drodze egzekucji, sad orzeka wy-konanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci przyjmujac, že jeden dzieň po-zbawienia wolnošci jest równowažny dwóm stawkom dziennym; kára zast?pcza nie môže przekraczač 12 miesi?cy pozbawienia wolnošci, jak równiež górnej granicy kary pozbawienia wolnošci za dane przest?pstwo, a ježeli ustawa nie przewiduje za dane przest?pstwo kary pozbawienia wolnošci, górna granica za-st?pczej kary pozbawienia wolnošci nie môže przekroczyč 6 miesi?cy. § 2. W razie gdy grzywna zostala uiszczona lub šciajmi?ta w drodze egzekucji tylko w cz?šci albo tylko w cz?šci wykonana w formie pracy spolecznie užytecznej, saxl okrešla wymiar zast?pczej kary pozbawienia wolnošci wedlug zásad prze-widzianych w § 1. § 3. Sad môže warunkowo zawiesič wykonanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci na okres próby, który wynosi od roku do 2 lat. Przepis art. 69 § 1 i 2 oraz art. 75 Kodeksu karnego stosuje si? odpowiednio. § 4. Przepisy § 1-3 stosuje si? odpowiednio do grzywny okrešlonej kwotowo, z tym že jeden dzieň pozbawienia wolnošci jest równowažny grzywnie w kwocie od 20 do 4000 zlotých. Art. 47. § 1. Ježeli grzywna zostala uiszczona w cz?šci, prezes sadu lub upowažniony s?dzia zarzadza zmniejszenie kary zast?pczej w sposób odpowiadajaxy stosunkowi kwoty zaplaconej do wysokošci grzywny. § 2. Od zast?pczej kary pozbawienia wolnošci lub wykonywania pracy, o ktorej mo-wa w art. 45 § 1, skazany môže si? w každým czasie zwolnič przez zloženie kwoty pieni?žnej przypadaja^cej jeszcze do uiszczenia tytulem grzywny. § 3. W uzasadnionych wypadkach sad môže na wniosek skazanego, wobec którego orzeczono wykonanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci, zamienič t? kar? na wykonywanie pracy, o ktorej mowa w art. 45 § 1. W takim wypadku przepisy art. 45 i 46 stosuje si? odpowiednio. Ponowna zamiana zast?pczej kary pozbawienia wolnošci na wykonywanie pracy, o ktorej mowa w art. 45 § 1, jest nie-dopuszczalna. § 4. Ježeli skazany uišcil w wymaganym terminie co najmniej polow? grzywny, a egzekucja pozostalej cz?šci okázala si? bezskuteczna, sad orzekajac wykonanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci môže okrešlič jej wymiar, stosujac, zgodnie z art. 46, przeliczenie korzystniej sze dla skazanego od przeliczenia przyj?tego w wyroku. Przepis stosuje si? odpowiednio do wykonywania pracy, o ktorej mowa w art. 45 § 1. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 15/15 Art. 48. Przed wy dani em postanowienia okrešlajaxego wymiar kary zast?pczej sad w razie potrzeby wysluchuje skazanego lub j ego obroňc?. Art. 49. § 1. Sad môže odroczyč wykonanie grzywny albo rozložyč j 3. na raty na czas nie przekraczajaxy 1 roku, liczac od dnia wy dania pierwszego postanowienia w tym zakresie, ježeli natychmiastowe jej wykonanie pociajm?loby dla skazanego lub j ego rodziny zbyt ci?žkie skutki. § 2. W wypadkach zaslugujaxych na szczególne uwzgl?dnienie, a zwlaszcza wówczas, gdy wysokošč grzywny jest znaczna, možná rozložyč grzywny na raty na okres do 3 lat. § 3. Sad môže w každým czasie postanowič w myši § 1 lub 2, až do calkowitego wykonania grzywny albo odbycia przez skazanego w calošci zast?pczej kary pozbawienia wolnošci. Art. 50. § 1. Sad odwoluje odroczenie wykonania grzywny lub rozloženia jej na raty, ježeli ujawnily si? nowe lub poprzednio nie znane okolicznošci, istotne dla rozstrzy-gni?cia; art. 24 § 2 nie ma zastosowania. § 2. Rozloženie grzywny na raty možná odwolač równiež wówczas, gdy skazany uchybil terminowi platnošci chočby jednej raty, chyba že wykaže, iž nastúpilo to z przyczyn od niego niezaležnych. Art. 51. Ježeli skazany, z przyczyn od niego niezaležnych, nie môže uišcič grzywny, a wykonanie tej kary w innej drodze okázalo si? niemožliwe lub niecelowe, sad môže, w szczególnie uzasadnionych wypadkach, grzywn? w calošci lub cz?šci umorzyč; nie zarzadza si? egzekucji, ježeli z okolicznošci sprawy wynika, že bylaby ona bezsku-teczna. Art. 52. Udzielajac skazanemu warunkowego przedterminowego zwolnienia z odbycia reszty kary pozbawienia wolnošci, sa^d penitencjarny môže, ježeli istnieja^ podstawy do przyj?cia, že skazany uišci grzywn? dobrowolnie, wstrzymač uprzednio zarza^dzone wykonanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci, stosujac jednoczešnie art. 49; wówczas okres odroczenia šciajmi?cia grzywny lub rozloženia na raty biegnie od dnia wydania postanowienia o warunkowym przedterminowym zwolnieniu. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 16/16 Rozdzial IX Kara ograniczenia wolnošci Art. 53. § 1. Wykonanie kary ograniczenia wolnošci ma na celu wzbudzenie w skazanym woli ksztaltowania jego spolecznie požádaných postaw, w szczególnošci poczu-cia odpowiedzialnošci oraz potrzeby przestrzegania porza^dku prawnego. § 2. Skazany ma obowiazek pracowač sumiennie oraz przestrzegač ustalonych w miejscu pracy porzadku i dyscypliny. § 3. Sad poucza skazanego o jego prawach i obowiazkach oraz o konsekwencjach wynikajaxych z uchylania si? od odbywania kary. Art. 54. Kar? ograniczenia wolnošci wykonuje si? w miejscu zamieszkania lub zatrudnienia skazanego albo w niewielkiej odleglošci od tego miejsca, chyba že wažne wzgl?dy przemawiaja^ za wykonaniem kary w innym miejscu. Art. 55. § 1. Nadzór nad wykonywaniem kary ograniczenia wolnošci oraz orzekanie w spra- wach dotyczaxych wykonania tej kary nálezy do sadu rejonowego, w którego okr?gu kára jest lub ma byč wykonywana. § 2. Czynnošci zwiazane z organizowaniem i kontrolowaniem wykonywania kary ograniczenia wolnošci wykonuje saxlowy kurátor zawodowy. Przepisy o dozorze i kuratorze saxlowym stosuje si? odpowiednio. Art. 56. § 1. W razie orzeczenia kary ograniczenia wolnošci sad przesyla odpis orzeczenia podmiotowi zatrudniaja^cemu wskazanemu przez wlašciwy organ samorzadu te-rytorialnego, który jest organem založy ciel skim dla tego podmiotu badž wskazanemu przez sad innemu zakladowi pracy, placówce služby zdrowia lub opieki spolecznej, instytucji albo organizacji niosa^cej pomoc charytatywna^ wzgl?dnie reprezentujúcej spolecznošč lokálny. § 2. Ježeli w wyroku nie wskazano rodzaju lub miejsca pracy albo zachodzi potrzeba zmiany tego rozstrzygni?cia, sad wykonujaxy orzeczenie okrešla je przy kiero-waniu do wykonania orzeczenia, uwzgl?dniajac w miar? možliwošci prošb? skazanego lub wniosek kurátora saxlowego. Zmiana okrešlonego przez ten sad rodzaju pracy lub miejsca jej wykonywania môže nasta^pič równiež zarzadze-niem s?dziego. § 3. Podmioty, dla ktorých organem založycielskim jest organ samorzadu terytorial-nego, obowiazane do przyj?cia skazany ch w celu wykonywania nieodplatnej kontrolowanej pracy na cele spoleczne, wyznacza wlašciwy organ samorzadu terytorialnego, zaš inne základy pracy, placówki služby zdrowia lub opieki spolecznej oraz inne instytucje lub organizacje ni0s3.ce pomoc charytatywna^ wzgl?dnie reprezentuj ace spolecznošč lokálny - wyznacza sad za ich zgoda^. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 17/17 Art. 57. § 1. Sad wzywa skazanego do stawienia si? w wyznaczonym terminie do wskazane-go zakladu, placówki, instytucji lub organizacji. Skierowania do zakladu, pla-cówki, instytucji lub organizacji sad môže dokonač na posiedzeniu z udzialem ich przedstawicieli. § 2. (uchylony). Art. 57a. § 1. Rozpocz?cie odbywania kary orzeczonej na podstawie art. 35 § 1 Kodeksu kar-nego nastupuje w dniu, w którym skazany przystajni do wykonywania wskaza-nej pracy. § 2. Rozpocz?cie odbywania kary orzeczonej na podstawie art. 35 § 2 Kodeksu kar-nego nastupuje w pierwszym dniu okresu, w którym dokonuje si? potracenia skazanemu z wynagrodzenia za prac?. Art. 58. § 1. Základy pracy, placówki, instytucje lub organizacje, w ktorých j est wykonywana kára ograniczenia wolnošci, maj 3. obowiazek zawiadamiač saxlowego kurátora zawodowego w terminach przez kurátora okrešlonych o rodzaju przydzielonej skazanemu pracy, j ego stosunku do pracy oraz o tym, czy skazany przestrzegal porzadku prawnego, jak równiež o zakoňczeniu wykonywania pracy. Základy pracy, placówki, instytucje lub organizacje, maj3. obowiazek wyznaczenia pra-cowników odpowiedzialnych za organizowanie pracy skazany ch i jej przebieg. § 2. Ježeli skazany nie stawil si? w terminie do pracy lub j3. porzucil albo nie prze-strzega ustalonego porzaxlku i dyscypliny, zaklad pracy, placówka, instytucja lub organizacja bezzwlocznie zawiadamia o tym saxlowego kurátora zawodowego. § 3. Kwoty odpowiadajace wynagrodzeniu, jakie za wykonana^ nieodplatna^ kontro-lowana^ prac? na cele spoleczne naležaloby zaplacič, gdyby zostala wykonana na podstawie umowy o prac? lub umowy o šwiadczenie uslug, przeznacza si? w szczególnošci na cele zwiazane z organizowaniem i kontrol o waniem pracy ska-zanych. § 4. Rada Ministrów okrešli, w drodze rozporzadzenia, tryb wyznaczania przez wla-šciwy organ samorzaxlu terytorialnego podmiotów, w ktorých wykonywana jest kára ograniczenia wolnošci oraz práca, o ktorej mowa w art. 45 § 1, uwzgl?dnia-jac w szczególnošci obowiazki zakladów, podmiotów, placówek, instytucji i organizacji, o ktorých mowa w art. 56 § 1, w zakresie wykonywania tej kary i pracy, ubezpieczenia skazanych, oraz szczególowe zásady gospodarowania šrod-kami uzyskanými z wykonywania tej kary i pracy, jak równiež szczególowe zásady wynagradzania wyznaczonych pracowników, o ktorých mowa w § 1. Art. 59. § 1. Ježeli w stosunku do skazanego zatrudnionego, zamiast obowiazku wykonywania wskazanej pracy, orzeczono potracanie okrešlonej cz?šci wynagrodzenia za prac?, sad przesyla odpis orzeczenia zakladowi pracy zatrudni aj acemu skazanego, podaj ac j ednoczešnie, na czyja^rzecz maj 3. by č dokonywane potrasenia i do- 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 18/1 £ kad powinny byč wplacane, a nadto wskazujac, z jakich skladników wynagro-dzenia za prac? i w jaki sposób naležy ich dokonywač. § 2. Wyplacajac wynagrodzenie skazanemu, potrúca si? okrešlona^ w orzeczeniu cz?šč wynagrodzenia i bezzwlocznie przekazuje potraxona^ kwot? stosownie do otrzymanych wskazaň, zawiadamiajac o tym sad. Koszty zwiazane z przekazy-waniem tých kwot odlicza si? od dokonywanych potra^ceň. Art. 60. Sad, a takže saxlowy kurátor zawodowy moga^ w každým czasie žaxlač od skazanego wyjašnieň dotyczaxych przebiegu odbywania kary ograniczenia wolnošci i w tym celu wzywač skazanego do osobistego stawiennictwa. Art. 61. § 1. Ježeli wzgl?dy wychowawcze za tym przemawiaja^ saxl može w okresie wyko-nywania kary ograniczenia wolnošci ustanawiač, rozszerzač lub zmieniač obo-wiazki, o ktorých mowa w art. 36 § 2 Kodeksu karnego albo od wykonania tých obowiazków zwolnič, jak równiež oddač skazanego pod dozor lub od dozoru zwolnič. § 2. Z tých samých wzgl?dów sad može zmniejszyč orzeczona^ liczb? godzin wyko-nywanej pracy w stosunku miesi?cznym lub wysokošč miesi?cznych potraceň z wynagrodzenia za prac?, jednak nie wi?cej niž do granicy ustawowego minimum okrešlonego w art. 35 § 1 i 2 Kodeksu karnego. Art. 62. § 1. Sad može odroczyč wykonanie kary ograniczenia wolnošci na czas do 6 miesi?-cy, ježeli natychmiastowe wykonanie kary pociajm?loby dla skazanego lub j ego rodziny zbyt ci?žkie skutki. § 2. Sad odracza wykonanie kary ograniczenia wolnošci w razie powolania skazanego do czynnej služby wojskowej, do czasu ukoňczenia tej služby. Wobec takie-go skazanego sad može zastosowač odpowiednio przepisy art. 336 § 3 i 4 Kodeksu karnego. § 3. Sad može odwolač odroczenie wykonania kary ograniczenia wolnošci w razie ustania przyczyny, dla ktorej zostalo udzielone, lub w wypadku, gdy skazany nie korzy sta z odroczenia kary zgodnie z celem, w jakim zostalo udzielone, albo ražaco narusza porzadek prawny. Art. 63. § 1. Ježeli stan zdrowia skazanego uniemožliwia wykonanie kary ograniczenia wolnošci, sad udziela przerwy w odbywaniu kary do czasu ustania przeszkody. § 2. Sad može udzielič przerwy w odbywaniu kary ograniczenia wolnošci do roku ze wzgl?dów, o ktorých mowa w art. 62 § 1. § 3. Przepisy art. 62 § 2 i 3 stosuje si? odpowiednio. Art. 63a. W szczególnie uzasadnionych wypadkach saxl može zmienič form? obowia^zku wy-konywania pracy, przyjmujax 20 godzin pracy na cele spoleczne za równowažne 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 19/19 10% wynagrodzenia za prac?; orzeczona práca nie môže przekroczyč 40 godzin w stosunku miesi?cznym. Art. 64. W razie niewykonania pelnego wymiaru pracy albo niedokonania calošci potraceň z wynagrodzenia za prac? lub niewykonania innych obowiazków zwia^zanych z kara^ ograniczenia wolnošci w okresie, na jaki kar? t? orzeczono - saxl orzeka o tym, czy i w jakim zakresie kar? t? uznač za wykonana^ ze wzgl?du na osiajmi?te cele tej kary, chyba že chôdzi o obowiazek naprawienia szkody lub zadoščuczynienia. Art. 65. § 1. Ježeli skazany uchyla si? od odbywania kary ograniczenia wolnošci, sa^d zamie-nia j3. na zast?pcza^ kar? grzywny, przyjmujac jeden dzieň kary ograniczenia wolnošci za równowažny jednej stawce dziennej; sad okrešla w takim wypadku wysokošč jednej stawki dziennej - kierujac si? wskazaniami zawartymi w art. 33 § 3 Kodeksu karnego. Uchylaniem si? môže byč równiež uporczywe naruszanie cia^žaxych na nim obowiazków, jak tež uchylanie si? od dozoru. § 2. Ježeli orzeczenie zast?pczej kary grzywny byloby niecelowe z uwagi na brak možliwošci jej uiszczenia lub šciajmi?cia w drodze egzekucji, sa^d okrešla za-st?pcza^ kar? pozbawienia wolnošci przyjmujac, že jeden dzieň zast?pczej kary pozbawienia wolnošci jest równowažny dwóm dniom ograniczenia wolnošci, i orzeka j ej wykonanie. § 3. Ježeli skazany, mimo možliwošci uiszczenia zast?pczej kary grzywny, nie uišci jej w terminie, a zostanie stwierdzone, že nie možná jej šciajmač w drodze egzekucji, sad orzeka wykonanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci, kierujac si? odpowiednio zásadami okrešlonymi w § 2. § 4. Ježeli ustawa nie przewiduje za dane przest?pstwo kary pozbawienia wolnošci, górna granica zast?pczej kary pozbawienia wolnošci nie môže przekroczyč 6 miesi?cy. § 5. Sad môže wstrzymač wykonanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci w wypadku, gdy skazany podejmie nakázaný prac? i poddá si? rygorom z nia^zwiaza-nym; wstrzymanie nast?puje do czasu wykonania orzeczonej kary ograniczenia wolnošci. § 6. (uchylony). Art. 66. § 1. Orzekanie w przedmiocie zmian w sposobie wykonywania kary ograniczenia wolnošci oraz w przedmiocie wykonania kary zast?pczej, a takže zwolnienia od reszty kary môže nasta^pič równiež na wniosek saxlowego kurátora zawodowego. § 2. Wniosku skazanego lub j ego obroňcy o zwolnienie od reszty kary ograniczenia wolnošci zložonego przed uplywem 3 miesi?cy od wydania poprzedniego po-stanowienia w tym przedmiocie nie rozpoznaje si? až do uplywu tego okresu. § 3. Zwalniajac skazanego od reszty kary ograniczenia wolnošci, sad zawiadamia o tym zaklad pracy, placówk?, instytucj? lub organizacj?, w ktorej skazany odby-wal kar?. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 20/20 Rozdzial X Kara pozbawienia wolnošci Oddzial 1 Cele wykonywania kary Art. 67. § 1. Wykonywanie kary pozbawienia wolnošci ma na celu wzbudzanie w skazanym woli wspóldzialania w ksztaltowaniu j ego spolecznie požádaných postaw, w szczególnošci poczucia odpowiedzialnošci oraz potrzeby przestrzegania po-rzadku prawnego i tym samým powstrzymania si? od powrotu do przest?pstwa. § 2. Dla osiajmiexia celu okrešlonego w § 1 prowadzi si? zindywidualizowane od-dzialywanie na skazanych w ramach okrešlonych w ustawie systemów wykonywania kary, w rôznych rodzajach i typach zakladów kárnych. § 3. W oddzialywaniu na skazanych, przy poszanowaniu ich praw i wymaganiu wy-pelniania przez nich obowiazków, uwzgl?dnia si? przede wszystkim prac?, zwlaszcza sprzyjajaxa^ zdobywaniu odpowiednich kwalifikacji zawodowych, nauczanie, zaj?cia kulturalno-ošwiatowe i sportowe, podtrzymywanie kontak-tów z rodzina^ i šwiatem zewn?trznym oraz šrodki terapeutyczne. Oddzial 2 Základy karne Art. 68. Základy karne podlegaja^ Ministrowi Sprawiedliwošci. Art. 69. Kar? pozbawienia wolnošci wykonuje si?, z zastrzeženiem art. 87 § 4, w nast?puja^-cych rodzajach zakladów kárnych: 1) zakladach kárnych dla mlodocianych, 2) zakladach kárnych dla odbywajaxych kar? po raz pierwszy, 3) zakladach kárnych dla recydywistów penitencjarnych, 4) zakladach kárnych dla odbywajaxych kar? aresztu wojskowego. Art. 70. § 1. Základy karne wymienione w art. 69 moga^byč organizowane jako: 1) základy karne typu zamkni?tego, 2) základy karne typu pólotwartego, 3) základy karne typu otwartego. § 2. Základy karne, o których mowa w § 1, róžnia^ si? w szczególnošci stopniem za-bezpieczenia, izolacji skazanych oraz wynikajaxymi z tego ich obowiazkami i uprawnieniami w zakresie poruszania si? w zakladzie i poza j ego obr?bem. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 21/21 Art. 71. Minister Sprawiedliwošci môže, w drodze rozporzadzenia, tworzyč, zgodnie z usta-lonymi w niniejszym kodeksie celami wykonywania kary pozbawienia wolnošci i z ustal onymi zásadami klasyfikacji skazanych, základy kárne inne niž wymienione w art. 69 lub ustalič inny niž okrešlony w art. 81 system wykonywania kary, uwzgled-niajac w szczególnošci potrzeby w zakresie sprawdzania nowych šrodków i metod oddzialywania na skazanych. Art. 72. § 1. Základem kárnym kieruje dyrektor, a wyodr^bnionym oddzialem môže kierowač podlegajaxy dyrektorowi kierownik. § 2. Funkcjonariusze i pracownicy zakladu karnego, w którym skazany przebywa, a takže osoby kierujace j ego praca^ lub innymi zajexiami sa^ w zakresie wykony-wanych przez nich czynnošci službowych, przeložonymi skazanego. § 3. Základy kárne moga^ byč tworzone jako samodzielne základy lub jako wyodreto-nione oddzialy zakladów kárnych i aresztów šledczych. Kilka zakladów môže posiadač wspólna^ administrace badž wydzielone služby. § 4. Minister Sprawiedliwošci, w drodze zarzadzenia, tworzy i znosi základy kárne, majac na wzgledzie istniejace potrzeby w tym zakresie. § 4a. Dyrektor Generálny Služby Wi^ziennej, w drodze zarzadzenia, okrešla prze-znaczenie zakladów kárnych, uwzgledniajax w szczególnošci potrzeby zapew-nienia oraz racjonalnego wykorzystania mi ej sc zakwaterowania dla wszystkich grup skazanych. § 5. Minister Sprawiedliwošci, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, w drodze zarzadzenia, tworzy i znosi základy kárne dla odbywajaxych kare; aresztu wojskowego, majac na wzgledzie istniejace potrzeby w tym zakresie oraz ko-niecznošč zapewnienia warunków szkolenia wojskowego osôb w nich przeby-wajaxych. Art. 73. § 1. W zakladzie kárnym utrzymuje si? dyscyplin? i porzadek w celu zapewnienia bezpieczeňstwa i realizacji zadaň kary pozbawienia wolnošci, w tym ochrony spoleczeňstwa przed przestejDczošcia^. § 2. Dyrektor ustala porzaxlek wewnejrzny zakladu karnego. Art. 74. § 1. Zmiane okrešlonego w wyroku rodzaju i typu zakladu karnego, a takže orzeczo-nego systému terapeutycznego wykonywania kary môže orzec tylko sad peni-tencjarny, z zastrzeženiem, že w wypadku ucieczki skazanego z zakladu karnego typu pólotwartego albo otwartego lub niezgloszenia si? do takiego zakladu po j ego opuszczeniu na podstawie stosownego zezwolenia, decyzj? o skierowa-niu skazanego do danego rodzaju i typu zakladu karnego podejmuje komisja pěni tencjarna. § 2. Ježeli po wydaniu postanowienia przez sad penitencjarny zajda^nowe okoliczno-šci uzasadniajaxe zmian? typu zakladu karnego i systému terapeutycznego, de-cyzje w tym przedmiocie môže podjač komisja penitencjarna. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 22/22 Art. 75. § 1. W zakladach kárnych dzialaja^ komisje penitencjarne. § 2. W sklad komisji penitencjarnej dyrektor zakladu karnego powoluje funkcjona-riuszy i pracowników tego zakladu. Do udzialu w prácach komisji, z glosem do-radczym, dyrektor može zapraszač takže inne osoby godne zaufania, zwlaszcza przedstawicieli stowarzyszeň, fundacji, organizacji i instytucji, o których mowa w art. 38 § 1, oraz kosciolów i innych zwiazków wyznaniowych. Art. 76. § 1. Do zakresu dzialania komisji penitencjarnej naležy: 1) kierowanie skazanego do wlašciwego zakladu karnego, ježeli nie okrešlil tego sad w wyroku, 2) kierowanie skazanego do okrešlonego systému odbywania kary, ježeli nie okrešlil tego sad w wyroku, 3) ustalanie indywidualnych programów oddzialywaň na skazanego i dokony-wanie ocen ich wykonywania, 4) dokonywanie ocen okresowych postejtów skazanego w resocjalizacji, 5) kwalifikowanie skazanych do nauczania w szkolach i na kursach, 6) kwalifikowanie skazanych, o których mowa w art. 84 § 2, do zakladów kárnych dla mlodocianych oraz skazanych, o których mowa w art. 96 § 3, do odbywania kary w oddzialach terapeutycznych, 7) kwalifikowanie skazanego, o którym mowa w art. 88 § 4, jako wymagajace-go osadzenia w zakladzie kárnym typu zamknie^tego w warunkach zapew-niajaxych ochrone; spoleczeňstwa i bezpieczeňstwo zakladu, oraz wymie-nionego w art. 88 § 3, jako wymagajaxego osadzenia w tym zakladzie w wyznaczonym oddziale lub celi oraz dokonywanie, co naj mni ej raz na 3 miesiace, weryfikacji tých decyzji, 8) weryfikowanie indywidualnych programów oddzialywania albo indywidualnych programów terapeutycznych, a takže kierowanie i wycofywanie skazanych z oddzialów terapeutycznych, 9) wyražanie opinii w sprawach przyznania skazanemu przepustki, o ktorej mowa w art. 91 pkt 7 lub art. 92 pkt 9, oraz nagrody, o ktorej mowa w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8, wówczas gdy sa^ one udzieláne: a) po raz pierwszy, b) po przerwie trwajacej dlužej niž 6 miesiexy, c) po powstaniu istotnych zmian w sytuacji prawnej lub rodzinnej skazanego, 10) wyražanie opinii w sprawach: a) przyznania nagrody, o ktorej mowa w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8, skazanemu skierowanemu do odbywania kary w zakladzie kárnym typu zamkni ?tego, b) projektu porzaxlku wewn^trznego zakladu karnego oraz zmiany tego porzadku, c) innych przekazanych jej przez dyrektora, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 23/23 11) podejmowanie decyzji w sprawie korzystania przez skazanego z uprawnieň okrešlonych w art. 107 oraz zwolnienia z wykonywania pracy, na podstawie art. 121 § 6, 12) wykonywanie innych zadaň przewidzianych w ustawie i w przepisach wy-danych na jej podstawie. § 2. Ježeli decyzja komisji penitencjarnej w przedmiocie klasyfikacji jest sprzeczna z prawem, ojej zmianie lub uchyleniu orzeka sa^d penitencjarny; art. 7 § 5 stosuje si? odpowiednio. § 3. W wypadku okrešlonym w § 2 decyzj? komisji penitencjarnej može takže uchy-lič dyrektor okr?gowy Služby Wi?ziennej albo Dyrektor Generálny Služby Wi?ziennej. Art. 77. § 1. W zakladzie karnym dyrektor može powolywač takže inne organy kolegiálne, w sklad ktorých moga^ wchodzič równiež osoby spoza zakladu. § 2. Organy kolegiálne moga^ podejmowač zadania zwiazane z oddzialywaniem na skazany ch, zwlaszcza z organizacja^ ich zatrudnienia i przygotowywaniem do zwolnienia oraz ze wspólpraca^z instytucjami, organizacjami, stowarzyszeniami i fundacjami šwiadczaxymi pomoc skazanym i ich rodzinom. Art. 78. § 1. Kar? pozbawienia wolnošci w zakladzie karnym wykonuja^ funkcjonariusze Služby Wi?ziennej oraz pracownicy tego zakladu. § 2. Dyrektor Generálny lub dyrektor okr?gowy Služby Wi?ziennej moga^ wydawač dyrektorom zakladów kárnych polecenia niezb?dne dla prawidlowego i prawo-rzaxlnego wykonywania kary pozbawienia wolnošci oraz realizowania kierun-ków pracy resocjalizacyjnej, a takže uchylač wydane przez nich decyzje sprzeczne z prawem. Oddzial 3 Wykonywanie kary i jej indywidualizacja Art. 79. § 1. Skazanego na kar? pozbawienia wolnošci lub zast?pcza^ kar? pozbawienia wolnošci sad wzywa do stawienia si? w zakladzie karnym w wyznaczonym terminie wraz z dokumentem stwierdzajaxym tožsamošč. W uzasadnionych wypadkach sad može polecič doprowadzenie skazanego do zakladu karnego bez wezwania. § 2. Ježeli skazany, mimo wezwania, nie stawil si? w zakladzie karnym, sad poleca go doprowadzič. Kosztami doprowadzenia sad obciaža skazanego. § 3. Ježeli skazanym jest žolnierz, a sad zarzadza doprowadzenie go do zakladu karnego, obowiazek doprowadzenia spoczywa na wlašciwych organach wojsko-wych. Art. 79a. § 1. Przy przyj?ciu do zakladu karnego skazany okazuje dokument stwierdzajaxy tožsamošč, podaj e dane osobowe, informuje o zmianie daných osobowych, o miejscu zameldowania lub przebywania bez zameldowania, o uprzedniej karal- 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 24/24 nošci, o stanie zdrowia, a takže o cia^žaxych na nim zobowiazaniach alimenta-cyjnych. Skazany môže byč takže poddaný czynnošciom majaxym na celu jego identyfikacj?, a w szczególnošci: sfotografowaniu, ogl?dzinom zewn?trznym ciala, pobraniu odcisków oraz okazaniu innym osobom. § 2. Skazany przekazuje do depozytu dokumenty, pieniadze, przedmioty wartošcio-we i inne przedmioty, ktorých nie môže posiadač w celi. Art. 79b. § 1. Skazanego przyj?tego do zakladu karnego umieszcza si? w celi przejšciowej, na okres niezb?dny, nie dlužej jednak niž na 14 dni, dla poddania go wst?pnym ba-daniom lekarskim, zabiegom sanitárnym i wst?pnym badaniom osobopoznaw-czym oraz zapoznania z podstawowymi aktami prawnymi dotyczaxymi wyko-nywania kary pozbawienia wolnošci i porzadkiem wewn?trznym zakladu karnego. § 2. Umieszczenia w celi przejšciowej nie stosuje si? do skazanego przetransporto-wanego z innego zakladu karnego albo aresztu šledczego, ježeli byl juž poddaný badaniom i zabiegom, o ktorých mowa w § 1. § 3. Skazanego informuje si? o obliczonym okresie wykonywania kary. Przyj?cie informacji do wiadomošci skazany potwierdza podpisem. Art. 80. § 1. Ježeli t? sama^ osob? skazano na kilka nie podlegajaxych la^czeniu kar skutkuja^-cych pozbawienie wolnošci, wykonuje si? je w takiej kolejnošci, w jakiej upra-womocnily si? orzeczenia, ktorými wymierzono te kary. § la. Orzeczenia prawomocne wykonuje si? przed orzeczeniami nieprawomocnymi. Kary porza^dkowe i šrodki przymusu wykonuje si? w pierwszej kolejnošci. § 2. S?dzia penitencjarny môže zarzadzič wykonanie kar i šrodków w innej kolejnošci niž okrešlona w § 1, ježeli wzgl?dy penitencjarne za tym przemawiaja^. § 3. W wypadku skierowania do wykonania orzeczenia o zastosowaniu šrodka za-bezpieczajaxego wobec skazanego, który odbywa kar? wymierzona^ innym orze-czeniem, o kolejnošci wykonania kary i šrodka zabezpieczajaxego rozstrzyga s?dzia penitencjarny. § 4. Pierwszy dzieň kary koňczy si? dnia nast?pnego od jej rozpocz?cia. § 5. Ježeli wobec tej samej osoby wykonuje si? kilka kar skutkujaxych pozbawienie wolnošci, dzieň zakoňczenia wykonania poprzedniej kary jest dniem rozpocz?-cia wykonywania kolej nej. Art. 81. Kar? pozbawienia wolnošci wykonuje si? w systemie: 1) programowanego oddzialywania, 2) terapeutycznym, 3) zwyklym. Art. 82. § 1. W celu stwarzania warunków sprzyjajaxych indywidualnemu post?powaniu ze skazanymi, zapobieganiu szkodliwym wplywom skazanych zdemoralizowanych oraz zapewnieniu skazanym bezpieczeňstwa osobistego, wyboru wlašciwego 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 25/25 systému wykonywania kary, rodzaju i typu zakladu karnego oraz rozmieszcze-nia skazany ch wewnatrz zakladu karnego - dokonuje si? ich klasyfikacji. § 2. Klasyfikacji skazanych dokonuje si? majac na wzgl?dzie w szczególnošci: 1) plec, 2) wiek, 3) uprzednie odbywanie kary pozbawienia wolnošci, 4) umyšlnošč lub nieumyšlnošč czynu, 5) czas pozostalej do odbycia kary pozbawienia wolnošci, 6) stan zdrowia fizycznego i psychicznego, w tym stopieň uzaležnienia od alkoholu, šrodków odurzajaxych lub psychotropowych, 7) stopieň demoralizacji i zagroženia spolecznego, 8) rodzaj popelnionego przest?pstwa. § 3. Podstawa^ klasyfikacji sa^w szczególnošci badania osobopoznawcze. Art. 83. § 1. Skazanego poddaj e si? w miar? potrzeby, za j ego zgoda^ badaniom psycholo-gicznym, a takže psychiatrycznym. S?dzia penitencjarny môže zarza^dzič prze-prowadzenie badaň bez zgody skazanego. § 2. Badania, o ktorých mowa w § 1, przeprowadza si? przede wszystkim w odpo-wiednich ošrodkach diagnostycznych. § 3. Minister Sprawiedliwošci, w porozumieniu z ministrem wlašciwym do spraw zdrowia, w drodze rozporzadzenia, powoluje ošrodki diagnostyczne, o ktorých mowa w § 2, oraz okrešli zásady organizacji i warunki przeprowadzania badaň w tých ošrodkach. Rozporzaxlzenie uwzgl?dni potrzeb?: 1) wyjašnienia psychologicznych i socjologicznych procesów zachowania skazanego, 2) zdiagnozowania ewentualnych zaburzeň psychicznych skazanego, 3) okrešlenia ewentualnego post?powania leczniczego i rehabilitacyjnego, - w celu podj?cia wlašciwej decyzji klasyfikacyjnej i okrešlenia warunków in-dywidualnego oddzialywania na skazanego. Art. 84. § 1. W zakladzie kárnym dla mlodocianych odbywaja^ kar? skazani, którzy nie ukoň-czyli 21 roku žycia; w uzasadnionych wypadkach skazany môže odbywač kar? w tym zakladzie po ukoňczeniu 21 roku žycia. § 2. Ježeli jest to uzasadnione potrzebami oddzialywania, dorosly skazany po raz pierwszy, wyróžniajaxy si? dobra^ postawa^ môže, za swoja^zgoda^ odbywač kar? w zakladzie kárnym dla mlodocianych; korzysta on wtedy z takich uprawnieň jakmlodociany. § 3. Mlodocianego, ktorému pozostalo co najmniej 6 miesi?cy do nabycia prawa do ubiegania si? o warunkowe zwolnienie lub sprawiajaxego trudnošci wychowaw-cze, poddaj e si? badaniom psychologicznym; przepisy art. 83 stosuje si? odpo-wiednio. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 26/26 Art. 85. W zakladzie kárnym dla odbywajaxych kare; po raz pierwszy osádza si? równiež ska-zanych odbywajaxych zast?pcza^ kar? pozbawienia wolnošci orzeczona^ w tej samej sprawie oraz skazanych na kar? pozbawienia wolnošci nie wymienionych w art. 86. Art. 86. W zakladzie kárnym dla recydywistów penitencjarnych odbywaja^ kar? dorošli ska-zani za przest?pstwo umyšlne na kar? pozbawienia wolnošci lub zast?pcza^ kar? pozbawienia wolnošci oraz ukarani za wykroczenia umyšlne zasadnicza^ lub zast?pcza^ kara^ aresztu, którzy uprzednio juž odbywali takie kary lub kar? aresztu wojskowego za umyšlne przest?pstwa lub wykroczenia, chyba že szczególne wzgl?dy resocjaliza-cyjne przemawiaja^ za skierowaniem ich do zakladu karnego dla odbywajaxych kar? po raz pierwszy. Art. 87. § 1. Kobiety odbywaja^ kar? pozbawienia wolnošci odr?bnie od m?žczyzn. § 2. Skazana kobieta odbywa kar? w zakladzie kárnym typu pólotwartego, chyba že stopieň demoralizacji lub wzgl?dy bezpieczeňstwa przemawiaja^za odbywaniem kary w zakladzie kárnym innego typu. § 3. Kobiecie ci?žarnej lub karmiacej zapewnia si? opiek? specjalistyczna^. § 4. W celu umožliwienia matce pozbawionej wolnošci sprawowania stálej i bezpo-šredniej opieki nad dzieckiem organizuje si? przy wskazanych zakladach kárnych domy dla matki i dziecka, w ktorých dziecko môže przebywač na žyczenie matki do ukoňczenia trzeciego roku žycia, chyba že wzgl?dy wychowawcze lub zdrowotne, potwierdzone opinis lekarza albo psychologa, przemawiaja^ za od-dzieleniem dziecka od matki albo za przedluženiem lub skróceniem tego okresu. Decyzje w tym zakresie wymagaja^ zgody sadu opiekuňczego. Do matek pozba-wionych wolnošci sprawujaxych stala^ i bezpošrednia^ opiek? nad dzieckiem przepisu art. 69 nie stosuje si?. § 5. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia, tryb przyjmowania dzieci matek pozbawionych wolnošci do domów dla matki i dziecka przy wskazanych zakladach kárnych oraz szczególowe zásady organizowania i dzialania tých placówek, uwzgl?dniajac sytuacje, o ktorých mowa w § 3-4, a takže po-trzeby w zakresie zabezpieczenia prawidlowego rozwoju dziecka. Art. 87a. § 1. Wykonujac kar? wobec skazanych sprawujaxych stala^ piecz? nad dzieckiem do lat 15, uwzgl?dnia si? w szczególnošci potrzeb? inicjowania, podtrzymywania i zaciešniania ich wi?zi uczuciowej z dziečmi, wywiazywania si? z obowiazków alimentacyjnych oraz šwiadczenia pomocy materiálnej dzieciom, a takže wspól-dzialania z placówkami opiekuňczo-wychowawczymi, w ktorých te dzieci prze-bywaja^. § 2. Skazani sprawujaxy stala^ piecz? nad dziečmi, które przebywaja^ w placówkach opiekuňczo-wychowawczych, powinni byč w miar? možliwošci osadzani w od-powiednich zakladach kárnych, položonych najbližej miejsca pobytu dzieci. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 27/27 Art. 88. § 1. Skazanego odbywajaxego kar? w systemie programowanego oddzialywania osádza si? w zakladzie kárnym typu pólotwartego, chyba že szczególne okoliczno-šci uzasadniaja^ osadzenie go w zakladzie kárnym typu zamkni?tego. § 2. Skazanego za przest?pstwo nieumyšlne lub odbywajaxego zast?pcza^ kar? po-zbawienia wolnošci albo kar? aresztu osádza si? w zakladzie kárnym typu pól-otwartego, chyba že szczególne okolicznošci przemawiaja^ za osadzeniem go w zakladzie kárnym innego typu. § 3. Skazanego stwarzajaxego powažne zagroženie spoleczne albo powažne zagrože-nie dla bezpieczeňstwa zakladu osádza si? w zakladzie kárnym typu zamkni?te-go w warunkach zapewniajaxych wzmožona^ ochron? spoleczeňstwa i bezpie-czeňstwo zakladu. § 4. W zakladzie kárnym, o którym mowa w § 3, osádza si? równiež skazanego za przest?pstwo popelnione w zorganizowanej grupie albo zwiazku majaxym na celu popelnianie przest?pstw, chyba že szczególne okolicznošci przemawiaja^ przeciwko takiemu osadzeniu. § 5. Skazanego na kar? dožywotniego pozbawienia wolnošci albo na kar? 25 lat po-zbawienia wolnošci osádza si? w zakladzie kárnym typu zamkni?tego. § 6. W zakladzie kárnym typu zamkni?tego možná takže osadzič, ze wzgl?du na zagroženie spoleczne albo zagroženie dla bezpieczeňstwa zakladu: 1) skazanego za przest?pstwo nieumyšlne, odbywajaxego zast?pcza^ kar? pozbawienia wolnošci, osob? odbywajaxa^ kar? aresztu oraz skazane kobiety, a takže innych skazanych, ktorých wlašciwošci i warunki osobiste , sposób žycia przed popelnieniem przest?pstwa, zachowanie po dokonaniu przest?pstwa, negatywna ocena postawy i zachowania w areszcie šledczym, wzgl?dy bezpieczeňstwa zakladu albo inne szczególne okolicznošci wskazuja^ že naležy wobec nich wykonywač kar? w warunkach zwi?kszonej izolacji i zabezpieczenia, 2) skazanego, który podczas pobytu w areszcie šledczym lub zakladzie kárnym naruszyl w powažnym stopniu dyscyplin? i porzadek, 3) skazanego przebywajaxego dotychczas w zakladzie kárnym typu otwartego lub pólotwartego, ježeli negatywna ocena j ego postawy i zachowania, a takže wzgl?dy bezpieczeňstwa zakladu wskazuja^ že naležy wobec niego wykonywač kar? w warunkach zwi?kszonej izolacji i zabezpieczenia, 4) skazanego, który popelnil przest?pstwo o znacznym stopniu spolecznej szkodliwošci, ježeli j ego postawa i zachowanie przemawiaja^ za przebywaniem w zakladzie kárnym typu zamkni?tego. Art. 88a. § 1. Skazanego, o którym mowa w art. 88 § 3, osádza si? w wyznaczonym oddziale lub celi zakladu karnego typu zamkni?tego, zawiadamiajac o tym s?dziego peni-tencjarnego. § 2. Przepis § 1 stosuje si? do skazanego, którego wlašciwošci, warunki osobiste, motywacje, sposób zachowania si? przy popelnieniu przest?pstwa, rodzaj i roz-miar ujemnych nast?pstw przest?pstwa, sposób zachowania si? w trakcie pobytu 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 28/28 w zakladzie kárnym lub stopieň demoralizacji stwarzaja^ powažne zagroženie spoleczne albo powažne zagroženie dla bezpieczeňstwa zakladu, i który: 1) popelnil przest?pstwo, w szczególnošci: a) zamachu na: - niepodleglošč lub integralnošč Rzeczypospolitej Polskiej, - konstytucyjny ustroj paňstwa lub konstytucyjne organy Rzeczypospolitej Polskiej, - žycie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, -jednostk? Sil Zbrojných Rzeczypospolitej Polskiej, b) ze szczególnym okrucieňstwem, c) wzi?cia lub przetrzymania zakladnika albo w zwiazku z wzi?ciem zakladnika, d) uprowadzenia statku wodnego lub powietrznego, e) z užyciem broni palnej, materialów wybuchowych albo latwopalnych, 2) podczas uprzedniego lub obecnego pozbawienia wolnošci stwarzal zagroženie dla bezpieczeňstwa zakladu karnego lub aresztu šledczego w ten sposób, že: a) byl organizátorem lub aktywnym uczestnikiem zbiorowego wystajňenia w zakladzie kárnym lub areszcie šledczym, b) dopušcil si? czynnej napašci na funkcjonariusza publicznego lub inna^ osob? zatrudniona^ w zakladzie kárnym lub areszcie šledczym, c) byl sprawca^ zgwalcenia albo zn?cal si? nad skazanym, ukaranym lub tymczasowo aresztowanym, d) uwolnil si? lub usilowal uwolnič si? z zakladu karnego typu zamkni?tego lub aresztu šledczego albo podczas konwojowania poza terénem takiego zakladu lub aresztu. Art. 88b. W zakladzie kárnym typu zamkni?tego skazani, o których mowa w art. 88a § 2, od-bywaja^ kar? w nast?pujaxych warunkach: 1) cele mieszkalne oraz miejsca i pomieszczenia wyznaczone do: pracy, nauki, przeprowadzania spacerów, widzeň, odprawiania nabožeňstw, spotkaň religijnych i nauczania religii oraz zaj?č kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu wyposaža si? w odpowiednie zabezpieczenia techniczno-ochronne, 2) cele mieszkalne pozostaja^ zamkni ?te cala^ dob? i sa^ cz?šciej kontrol owane niž te, w których osadzeni sa^ skazani, wobec których nie podj?to decyzji, o ktorej mowa w art. 76 § lpkt 7, 3) skazani moga^uczyč si?, pracowač, bezpošrednio uczestniczyč w nabožeňstwach, spotkaniach religijnych i nauce religii oraz korzy stač z zaj?č kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu, tylko w oddziale, w którym sa^ osadzeni, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 29/29 4) poruszanie si? skazanych po terenie zakladu karnego odbywa si? pod wzmocnionym dozorem i jest ograniczone tylko do niezb?dnych potrzeb, 5) skazanych poddaj e si? kontroli osobistej przy každorazowym wyjšciu i powrocie do cel, 6) spacer skazanych odbywa si? w wyznaczonych miejscach pod wzmocnionym dozorem, 7) sposób osobistego kontaktowania si? przedstawicieli podmiotów okrešlonych w art. 38 § 1 ze skazanymi okrešla každorazowo dyrektor zakladu karnego, 8) widzenia skazanych odbywaja^ si? w wyznaczonych miejscach pod wzmocnionym dozorem. Skazani nie moga^ korzystač z widzeň w obecnošci skazanych, wobec ktorých nie podj?to decyzji, o ktorej mowa w art. 76 § 1 pkt 7, 9) widzenia moga^byč udzieláne w sposób uniemožliwiajaxy bezpošredni kontakt z osobami odwiedzajaxymi, ježeli zachodzi powažne zagroženie bezpieczeňstwa osôb odwiedzajaxych. Decyzje wtej sprawie podejmuje dyrektor zakladu karnego. Nie dotyczy to osôb, o ktorých mowa w art. 8 § 3. Jednak na zadanie tých osôb widzeň udziela si? w sposób uniemožliwiajaxy bezpošredni kontakt ze skazanymi. W czasie korzystania z widzeň skazani nie moga^ spožywač artykulów žywnošciowych i napoj ów, 10) skazani nie moga^ korzystač z wlasnej odziežy i obuwia. Art. 89. § 1. Ježeli postawa i zachowanie skazanego za tym przemawiaja^ przenosi si? go z zakladu karnego typu zamkni?tego do zakladu typu pólotwartego lub otwartego. § 2. Przepis § 1 stosuje si? odpowiednio przy przenoszeniu skazanego z zakladu typu pólotwartego. § 3. Skazanego na kar? dožywotniego pozbawienia wolnošci možná przeniešč do zakladu karnego typu pólotwartego po odbyciu przez niego co naj mni ej 15 lat, a do zakladu typu otwartego - po odbyciu przez niego co najmniej 20 lat kary. § 3a. Przeniesienie, o którym mowa w § 1, skazanego z zaburzeniami preferencji seksualnych za przest?pstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popel -nione w zwiazku z tými zaburzeniami, wymaga zgody s?dziego penitencjarne-go. § 4. Ujemna ocena postawy i zachowania skazanego, a takže wzgl?dy bezpieczeňstwa moga^ powodowač przeniesienie go do zakladu karnego typu pólotwartego lub zamkni ?tego. Art. 90. W zakladzie kárnym typu zamkni?tego: 1) cele mieszkalne skazanych moga^byč otwarte w porze dziennej przez okre-šlony czas, ježeli wzgl?dy bezpieczeňstwa nie stojatému na przeszkodzie, 2) skazani moga^ byč zatrudniani poza terénem zakladu karnego w pelnym sys-temie konwojowania, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 30/30 3) zajačia kulturalno-ošwiatowe i sportowe oraz nauczanie organizuje si? w obr?bie zakladu karnego, 4) ruch skazanych po terenie zakladu karnego odbywa si? w sposób zorgani-zowany i pod dozorem, 5) skazani moga^ korzystač z wlasnej bielizny i obuwia, a za zezwoleniem dy-rektora zakladu karnego - takže z odziežy, 6) skazani moga^ korzystač z dwóch widzeň w miesiacu, a za zgoda^ dyrektora zakladu karnego, wykorzystač je jednorazowo, 7) widzenia skazanych podlegaja^ nadzorowi administracji zakladu karnego; rozmowy skazanych w trakcie widzeň podlegaja^ kontroli administracji zakladu karnego, 8) korespondencja skazanych podlega cenzurze administracji zakladu karnego, z wyjatidem korespondencji, o ktorej mowa w art. 8 § 3, art. 102 pkt 11 i art. 103 § 1, która môže podlegač jedy ni e nadzorowi, 9) rozmowy telefoniczne skazanych podlegaja^ kontroli administracji zakladu karnego. Art. 91. W zakladzie kárnym typu pólotwartego: 1) cele mieszkalne skazanych pozostaja^ otwarte w porze dziennej, natomiast w porze nočnej moga^ byč zamkni ?te, 2) skazani moga^ byč zatrudniani poza terénem zakladu karnego w systemie zmniejszonego konwojowania lub bez konwojenta, w tym równiež na poje-dynczych stanowiskach pracy, 3) skazanym možná zezwalač na uczestniczenie w nauczaniu, szkoleniu oraz w zajatiach terapeutycznych organizowanych poza terénem zakladu karnego, 4) skazani moga^brač udzial w organizowanych przez administracji poza terénem zakladu karnego grupowych zaj?ciach kulturalno-ošwiatowych lub sportowych, 5) skazani moga^ poruszač si? po terenie zakladu karnego w czasie i miejscach ustalonych w porzadku wewn?trznym, 6) skazani moga^ korzystač z wlasnej odziežy, bielizny i obuwia, 7) skazanym možná udzielač przepustek z zakladu karnego, nie cz?šciej niž raz na dwa miesi3.ce, lacznie na okres nie przekraczajaxy 14 dni w roku, 8) skazani moga^ korzystač z trzech widzeň w miesiacu, które za zgoda^ dyrektora zakladu karnego moga^ byč polaczone, 9) widzenia skazanych podlegaja^ nadzorowi administracji zakladu karnego; rozmowy skazanych w trakcie widzeň moga^ podlegač kontroli administracji zakladu karnego, 10) korespondencja skazanych môže podlegač cenzurze administracji zakladu karnego, 11) rozmowy telefoniczne skazanych moga^ podlegač kontroli administracji zakladu karnego. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 31/31 Art. 91a. W zakladach kárnych dla mlodocianych typu zamkni?tego i póíotwartego skazani maja^ ponadto prawo do dodatkowego widzenia w miesiacu. Art. 92. W zakladzie kárnym typu otwartego: 1) cele mieszkalne skazanych pozostaja^ otwarte przez cak\ dob?, 2) skazanych zatrudnia si? przede wszystkim poza terénem zakladu karnego, bez konwojenta, na pojedynczych stanowiskach pracy, 3) skazanym možná zezwalač na uczestniczenie w nauczaniu, szkoleniu oraz zaj?ciach terapeutycznych organizowanych poza terénem zakladu karnego, 4) skazani moga^brač udzial w organizowanych przez administrate;, poza terénem zakladu karnego, grupowych zaj?ciach kulturalno-ošwiatowych lub sportowych, 5) skazanym možná zezwalač na udzial w zaj?ciach i imprezach kulturalno-ošwiatowych lub sportowych organizowanych poza terénem zakladu karnego, 6) skazani moga^ poruszač si? po terenie zakladu karnego w czasie i miejscach ustalonych w porzadku wewn?trznym, 7) skazani moga^ korzystač z wlasnej odziežy, bielizny i obuwia, 8) skazani moga^ otrzymywač z depozytu zakladu karnego pieniadze pozostaja^-ce do ich dyspozycji, 9) skazanym možná udzielač przepustek z zakladu karnego, nie cz?šciej niž raz w miesiacu, lacznie na okres nie przekraczajaxy 28 dni w roku, 10) skazany môže korzystač z nieograniczonej liczby widzeň, 11) widzenia skazanych moga^ podlegač nadzorowi administracji zakladu karnego. Rozmowy skazanych w trakcie widzeň nie podlegaja^ kontroli administracji zakladu karnego, 12) skazanym, w miar? možliwošci, stwarza si? warunki do przygotowywania dodatkowych posilków we wlasnym zakresie, 13) korespondencja skazanych nie podlega cenzurze administracji zakladu karnego, 14) rozmowy telefoniczne skazanych nie podlegaja^ kontroli administracji zakladu karnego. Art. 93. Do przepustek okrešlonych w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9 stosuje si? odpowiednio przepisy art. 139 § 1, 2, 5, 7 i 8 oraz art. 140. Art. 94. Skazany na kar? aresztu wojskowego odbywa kar? w zakladzie kárnym typu otwartego, chyba že szczególne wzgl?dy przemawiaja^ za potrzeba^ osadzenia skazanego w zakladzie kárnym innego typu. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________s. 32/32 Art. 95. § 1. W systemie programowanego oddzialywania odbywaja kar? skazani mlodociani, a takže skazani dorošli, którzy po przedstawieniu im projektu programu oddzialywania wyražaja^ zgod? na wspóludzial w j ego opracowaniu i wykonaniu. § 2. W programach oddzialywania ustala si? zwlaszcza: rodzaje zatrudnienia i na-uczania skazanych, ich kontakty przede wszystkim z rodzina^ i innymi osobami bliskimi, wykorzystywanie czasu wolnego, možliwošci wywiazywania si? z cia^-žaxych na nich obowiazków oraz inne przedsi?wzi?cia niezb?dne dla przygoto-wania skazanych do powrotu do spoleczeňstwa. § 3. Wykonywanie programów oddzialywania podlega okresowym ocenom; programy te moga^ ulegač zmianom. § 4. Ježeli zachodza^ warunki okrešlone w art. 96, skazanego przenosi si? do odby-wania kary w systemie terapeutycznym. Skazanego doroslego przenosi si? do odbywania kary w systemie zwyklym, ježeli nie przestrzega on wymagaň usta-lonych w programie oddzialywania. Art. 96. § 1. W systemie terapeutycznym odbywajq karg skazani z niepsychotycznymi zaburzeniami psychicznymi, w tym skazani za przestgpstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popelnione w zwiazku z zaburzeniami preference seksualnych, upošledzeni umyslowo, a takže uzaležnieni od alkoholu albo innych šrodków odurzajacych lub psychotropowych oraz skazani niepelnosprawni fizycznie - wymagajacy oddzialywania specjalistycznego, zwlaszcza opieki psychologicznej, lekarskiej lub rehabilitacyjnej. § 2. W systemie terapeutycznym odbywaja kar? równiež skazani, o ktorých mowa w art. 95 § 1 Kodeksu karnego. § 3. Ježeli przemawiaja^ za tym wzgl?dy lecznicze i wychowawcze, w oddziale terapeutycznym moga^ odbywač kar? takže inni skazani, za ich zgoda^. § 4. Kar? pozbawienia wolnošci w systemie terapeutycznym wykonuje si? przede wszystkim w oddziale terapeutycznym o okrešlonej specjalizacji. Art. 97. § 1. Wykonujac kar? w systemie terapeutycznym, uwzgl?dnia si? w post?powaniu ze skazanymi w szczególnošci potrzeb? zapobiegania pogl?bianiu si? patologicz-nych cech osobowošci, przywracania równowagi psychicznej oraz ksztaltowania zdolnošci wspólžycia spolecznego i przygotowania do samodzielnego žycia. § 2. Wykonywanie kary dostosowuje si? do potrzeb w zakresie leczenia, zatrudnienia, nauczania i wymagaň higieniczno sanitárnych. Ježeli wzgl?dy zdrowotne tego wymagaja^ organizuje si? zatrudnienie w warunkach pracy chronionej. § 3. Skazanych, którzy nie wymagajajuž oddzialywania specjalistycznego, o którym mowa w art. 96, przenosi si? do odpowiedniego systému wykonywania kary. Art. 98. \\t i i t i i i ' j 4. i t j • i nowe brzmienie 81 w W systemie zwyklym skazany moze korzystac z dost?pnego w zakladzie kárnym . s zatrudnienia, nauczania oraz zaj?č kulturalno-ošwiatowych i sportowych. ^ycie z dn. 01.01.2006 r. (Dz.U. z 2005 r. Nr 163, poz. 1363) 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 33/33 Art. 99. § 1. Zast^pcza^ kar? pozbawienia wolnošci wykonuje si? w systemie zwyklym, w miar? možliwošci w oddzieleniu od innych skazanych, chyba že szczególne wzgl?dy przemawiaja^za skierowaniem skazanego do innego systému. § 2. Ukarani kara^ aresztu orzeczona^ za wykroczenie lub kárami porzaxlkowymi oraz osoby, wobec ktorých zastosowano šrodki przymusu skutkujace pozbawienie wolnošci, odbywajaje oddzielnie od skazanych, w systemie zwyklym, chyba že szczególne wzgl?dy przemawiaja^za skierowaniem do innego systému. § 3. Ježeli wobec skazanego wykonywanajest kolej no kára pozbawienia wolnošci, a nast?pnie kára orzeczona za wykroczenie albo kára porzadkowa lub šrodek przymusu skutkujaxy pozbawienie wolnošci, to w czasie wykonywania tej kary lub šrodka skazany pozostaje w takim systemie wykonywania kary, do jakiego zostal skierowany w czasie odbywania kary pozbawienia wolnošci. Art. 100. Skazany odbywa kar? we wlašciwym zakladzie kárnym, položonym, w miar? možliwošci, najbližej jego miejsca zamieszkania. Przeniesienie skazanego do innego zakladu môže nasta^pič tylko z uzasadnionych powodów. Oddzial 4 Prawa i obowiazki skazanego Art. 101. Skazanego po osadzeniu w zakladzie kárnym naležy bezzwlocznie poinformowač o przyslugujaxych mu prawach i cia^žaxych na nim obowiazkach, a zwlaszcza umožli-wič mu zapoznanie si? z przepisami niniejszego kodeksu i regulaminu organizacyj-no-porzaxlkowego wykonywania kary pozbawienia wolnošci, oraz poddač odpo-wiednim badaniom lekarskim i zabiegom sanitárnym. Art. 102. Skazany ma prawo w szczególnošci do: 1) odpowiedniego ze wzgl?du na zachowanie zdrowia wyžywienia, odziežy, warunków bytowych, pomieszczeň oraz šwiadczeň zdrowotnych i odpo-wiednich warunków higieny, 2) utrzymywania wi?zi z rodzinaj innymi osobami bliskimi, 3) korzystania z wolnošci religijnej, 4) otrzymywania zwia^zanego z zatrudnieniem wynagrodzenia oraz do ubezpie-czenia spolecznego w zakresie przewidzianym w odr?bnych przepisach, a takže pomocy w uzyskiwaniu šwiadczeň inwalidzkich, 5) ksztalcenia i samoksztalcenia oraz wykonywania a za zgoda^ dyrektora zakladu karnego do wytwarzania i zbywania wykonanych przedmiotów, 6) korzy stania z urza^dzeň i zaj?č kulturalno-ošwiatowych i sportowych, radia, telewizji, ksiažek i prasy, 7) komunikowania si? z obroňca^ pelnomocnikiem, wlašciwym kurátorem sa^-dowym oraz wybranym przez siebie przedstawicielem, o którym mowa w art. 42, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 34/34 8) komunikowania si? z podmiotami, o których mowa w art. 38 § 1, 9) zapoznawania si? z opiniami, sporzaxlzonymi przez administracj? zakladu karnego, stanowiaxymi podstaw? podejmowanych wobec niego decyzji, 10) skladania wniosków, skarg i próšb organowi wlašciwemu do ich rozpatrze-nia oraz przedstawiania ich, w nieobecnošci innych osôb, administracji zakladu karnego, kierownikom jednostek organizacyjnych Služby Wi?ziennej, s?dziemu penitencjarnemu, prokuratorowi i Rzecznikowi Praw Obywatel-skich, 11) prowadzenia korespondencji, bez jej cenzurowania, z organami šcigania, wymiaru sprawiedliwošci i innymi organami paňstwowymi, samorzaxlowy-mi oraz z Rzecznikiem Praw Obywatelskich. Art. 103. § 1. Skazani, ich obroňcy i pelnomocnicy oraz wlašciwe organizacje pozarzadowe maj3. prawo kierowač skargi do organów powolanych na podstawie ratyfikowa-nych przez Rzeczpospolita^ Polsky umów mi?dzynarodowych dotyczaxych ochrony praw czlowieka. Korespondencja, w tých sprawach, osôb pozbawio-nych wolnošci powinna byč bezzwlocznie przekazywana do adresáta i nie pod-lega cenzurze. § 2. Przepis art. 8 § 3 stosuje si? odpowiednio. Art. 104. Korzystanie przez skazanego z przyslugujaxych mu praw powinno nast?powač w sposób nie naruszajaxy praw innych osôb oraz nie zaklócajaxy ustalonego w zakla-dzie kárnym porza^dku. Art. 105. § 1. Skazanemu naležy umožliwiač utrzymywanie wi?zi przede wszystkim z rodzina^ i innymi osobami bliskimi przez widzenia, korespondencj?, rozmowy telefo-niczne, paczki i przekazy pieni?žne, a w uzasadnionych wypadkach, za zgoda^ dyrektora zakladu karnego, równiež przez inne šrodki la^cznošci, oraz ulatwiač utrzymywanie kontaktów z podmiotami, o których mowa w art. 38 § 1. § 2. Skazany cudzoziemiec môže prowadzič korespondencj? z wlašciwym urz?dem konsularnym, a w razie braku takiego urz?du - z wlašciwym przedstawiciel-stwem dyplomatycznym oraz korzystač z widzeň z urz?dnikiem konsularnym lub wykonujaxym funkcje konsularne pracownikiem przedstawicielstwa dyplo-matycznego. § 3. Zakres i sposób kontaktów, o których mowa w § 1 i 2, w szczególnošci nadzór nad widzeniami, cenzura korespondencji, kontrolowanie rozmów w trakcie widzeň i telefonicznych, sa^ uzaležnione od rodzaju i typu zakladu karnego, w ktorým skazany odbywa kar?, a takže od wymogów indywidualnego oddzialywa-nia, z wyjatkiem prawa do otrzymywania paczek. § 4. Dyrektor zakladu karnego podejmuje decyzje dotyczaxe zatrzymania korespondencji w zakladach kárnych typu zamkni?tego i pólotwartego, a w zakladach kárnych typu pólotwartego, takže cenzurowania korespondencji oraz kontrolo-wania rozmów w trakcie widzeň i telefonicznych, z wyjatkiem wypadków okre-šlonych w art. 8 § 3, art. 102 pkt 11 i art. 103 § 1, ježeli wymagaja^tego wzgl?dy bezpieczeňstwa zakladu lub porzadku publicznego, powiadamiajax o tym s?- 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 35/35 dziego penitencjarnego oraz skazanego. Dyrektor zakladu karnego môže zezwo-lič na przekazanie skazanemu wažnej wiadomošci zawartej w zatrzymanej kore-spondencji. § 5. Dolaxzonych do akt osobowych kopii korespondencji przedjej ocenzurowaniem oraz korespondencji zatrzymanej nie udost?pnia si? skazanemu. § 6. Dyrektor zakladu karnego podejmuje decyzje dotyczace zatrzymania otrzymy-wanych i przesylanych przez skazanych paczek lub ich zniszczenia, ježeli wy-magaja^ tego wzgl?dy bezpieczeňstwa zakladu lub porza^dku publicznego, po-wiadamiajac o tym s?dziego penitencjarnego oraz skazanego. Zniszczenie paczek odbywa si? na podstawie odr?bnych przepisów. § 7. Skazany otrzymuje pisemne potwierdzenie odbioru w zakladzie kárnym wysyla-nej przez niego korespondencji urz?dowej. Na kopercie umieszcza si? odcisk stempla z nazwa^ zakladu karnego oraz odnotowuje si? dat? jej odbioru. Art. 105a. § 1. Widzenie trwa 60 minut. W tym samým dniu skazanemu udziela si? tylko j ed-nego widzenia, z zastrzeženiem art. 90 pkt 6 i art. 91 pkt 8. § 2. W widzeniu moga^ uczestniczyč nie wi?cej niž dwie osoby pelnoletnie. Liczba osôb niepelnoletnich nie podlega ograniczeniu. Osoby do lat 15 moga^ korzystač z widzeň tylko pod opieka^ osôb pelnoletnich. § 3. Skazani, o których mowa w art. 87a, maj 3. prawo do dodatkowego widzenia z dziečmi. § 4. Widzenie z osoba^ nieb?daxa^ czlonkiem rodziny lub inna^ osoba^ bliska^ skazany môže otrzymač za zezwoleniem dyrektora zakladu karnego. § 5. Widzenia odbywaja^ si? pod nadzorem funkcjonariusza, w sposób umožliwiajaxy bezpošredni kontakt skazanego z osoba^ odwiedzajaxa^ przy oddzielnym stoliku. § 6. W czasie widzenia zezwala si? na spožywanie artykulów žywnošciowych i napoj ów zakupionych przez odwiedzajaxych na terenie zakladu karnego. § 7. W razie naruszenia przez skazanego lub osob? go odwiedzajaxa^ ustal ony ch zásad odbywania widzenia, môže byč ono przerwane lub zakoňczone przed cza-sem. § 8. Szczególowe warunki i zásady odbywania widzeň dyrektor zakladu karnego podaj e do wiadomošci, w formie ogloszenia, w miejscu dost?pnym dla odwie-dzajaxych. § 9. Ograniczenia wynikajace z § 1, 2 i 5 nie maja^zastosowania do widzeň skazanego z osobami wymienionými w art. 8 § 3 i art. 105 § 2. Art. 105b. § 1. Skazany ma prawo korzystač, na wlasny koszt, z samoinkasujaxego aparátu tele-fonicznego. § 2. W uzasadnionych wypadkach dyrektor zakladu karnego môže zezwolič skazanemu na skorzystanie z innego, niž okrešlony w § 1, aparátu na koszt abonenta lub skazanego, a ježeli skazany nie posiada šrodków pieni?žnych, na koszt zakladu karnego. § 3. W wypadkach zagroženia porzadku publicznego lub zagroženia dla bezpieczeňstwa zakladu dyrektor zakladu karnego môže na czas okrešlony pozbawič skazanego uprawnienia, o którym mowa w § 1. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 36/36 Art. 106. § 1. Skazany ma prawo do wykonywania praktyk religijnych i korzystania z poslug religijnych oraz bezpošredniego uczestniczenia w nabožeňstwach odprawianych w zakladzie kárnym w dni šwiateczne i sluchania nabožeňstw transmitowanych przez šrodki masowego przekazu, a takže do posiadania niezb^dnych w tym celu ksiažek, pism i przedmiotów. § 2. Skazany ma prawo do uczestniczenia w prowadzonym w zakladzie kárnym na-uczaniu religii, brania udzialu w dzialalnošci charytatywnej i spolecznej košcio-la lub innego zwiazku wyznaniowego, a takže do spotkaň indywidualnych z du-chownym košciola lub innego zwiazku wyznaniowego, do którego naležy; du-chowni ci moga^ odwiedzač skazanych w pomieszczeniach, w ktorých przeby-waja, § 3. Korzystanie z wolnošci religijnej nie môže naruszač zásad tolerancji ani zakló-cač ustalonego porzadku w zakladzie kárnym. § 4. Minister Sprawiedliwošci, po zasiejmi^ciu opinii odpowiednich wladz duchow-nych košciolów i innych zwiazków wyznaniowych, okrešli, w drodze rozporza^-dzenia, szczególowe zásady wykonywania praktyk religijnych i korzy stania z poslug religijnych w zakladach kárnych i aresztach šledczych, majac na wzgle;-dzie potrzebe zapewnienia warunków dla indywidualnego i zbiorowego uczest-nictwa osôb osadzonych w tých zakladach i aresztach w nabožeňstwach i spo-tkaniach. Art. 107. § 1. Skazani za przest^pstwo popelnione z motywacji politycznej, religijnej lub prze-konaň ideowych odbywaja^ kar§ w oddzieleniu od skazanych za inne przestej)-stwa; maj 3. prawo do korzy stania z wlasnej odziežy, bielizny i obuwia oraz nie podlegaja^ obowiazkowi pracy. § 2. Z uprawnieň, o ktorých mowa w § 1, nie korzystaja^ skazani za przest^pstwa popelnione z užyciem przemocy. Art. 108. § 1. Administracja zakladu karnego ma obowiazek podejmowania odpowiednich dzialaň celem zapewnienia skazanym bezpieczeňstwa osobistego w czasie od-bywania kary. § 2. Skazany jest obowia^zany poinformowač niezwlocznie przeložonego o zagrože-niach dla jego bezpieczeňstwa osobistego oraz unikač tých zagrožeň. Art. 109. § 1. Skazany otrzymuje trzy razy dziennie posilki, o odpowiedniej wartošci odžyw-czej, w tym co naj mni ej jeden posil ek goraxy, z uwzgl^dnieniem zatrudnienia i wieku skazanego, a w miare možliwošci takže wymogów religijnych i kulturo-wych oraz napoj do zaspokajania pragnienia. Skazany, którego stan zdrowia te-go wymaga, otrzymuje wyžywienie wedlug wskazaň lekarza. § 2. Minister Sprawiedliwošci okrešla, w drodze rozporzadzenia, wartošč dziennej normy wyžywienia oraz rodzaje diet wydawanych osobom osadzonym w zakladach kárnych i aresztach šledczych, uwzgledniajax w szczególnošci wiek, rodzaj 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 37/37 wykonywanej pracy, stan zdrowia oraz wplyw warunków izolacji wi?ziennej na zásady žywienia. Art. 110. § 1. Skazanego osádza si? w celi mieszkalnej wieloosobowej lub jednoosobowej. § 2. Powierzchnia w celi mieszkalnej, przypadajaca na skazanego, wynosi nie mniej niž 3 m2. Cele wyposaža si? w odpowiedni sprz?t kwaterunkowy zapewniajaxy skazanemu osobne miejsce do spania, odpowiednie warunki higieny, dostatecz-ny doplyw powietrza i odpowiednie do pory roku temperature^ wedlug norm okrešlonych dla pomieszczeň mieszkalnych, a takže ošwietlenie odpowiednie do czytania i wykonywania pracy. § 3. Urzadzenia sanitarne w zakladzie kárnym typu póíotwartego i otwartego möge byč usytuowane poza celami mieszkalnymi. § 4. Przy umieszczaniu skazanego w celi mieszkalnej bierze si? pod uwag? w szcze-gólnošci: 1) decyzj? klasyfikacyjna^ 2) koniecznošč oddzielenia skazanego od tymczasowo aresztowanego, 3) potrzeb? zapewnienia porzadku oraz bezpieczeňstwa w zakladzie kárnym, 4) zalecenia lekarskie, psychologiczne i rehabilitacyjne, 5) potrzeb? ksztaltowania wlašciwej atmosféry wšród skazanych, 6) koniecznošč zapobiegania samoagresji i popelnianiu przest?pstw w trakcie odbywania kary. Art. 110a. § 1. Skazany ma prawo posiadač w celi dokumenty zwiazane z post?powaniem, któ-rego jest uczestnikiem, artykuly žywnošciowe i wyroby tytoniowe, šrodki higieny osobistej, przedmioty osobistego užytku, zegarek, listy oraz fotografie czlon-ków rodziny i innych osôb bliskich, przedmioty kultu religijnego, materiály pi-šmienne, notatki osobiste, ksiažki, pras? i gry šwietlicowe. § 2. Dyrektor zakladu karnego može zezwolič skazanemu na posiadanie w celi sprz?-tu audiowizualnego, komputerowego oraz innych przedmiotów, w tym takže podnoszaxych estetyk? pomieszczenia lub b?da^cych wyrazem kulturalnych za-interesowaň skazanego, ježeli posiadanie tých przedmiotów nie narusza zásad porzadku i bezpieczeňstwa obowiazujaxych w zakladzie kárnym. § 3. Skazany nie može posiadač w celi albo przekazywač do depozytu w trakcie pobytu w zakladzie kárnym przedmiotów, ktorých wymiary lub ilošč naruszaja^ obowiazujaxy porzadek albo utrudniaja^ konwojowanie. Przedmioty te przesyla si?, na koszt skazanego, do wskazanej przez niego osoby, instytucji lub organi-zacji. W uzasadnionym wypadku przedmioty te möge byč przeslane na koszt zakladu karnego. § 4. Skazany nie može posiadač, poza depozytem, šrodków la^cznošci oraz przedmiotów i dokumentów, które möge stanowič zagroženie dla porzadku lub bezpieczeňstwa w zakladzie kárnym. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 38/38 Art. 111. § 1. Skazany otrzymuje do užytku, z zakladu karnego, odpowiednia^ do pory roku odziež, bielizne^ oraz obuwie, o ile nie korzysta z wlasnych. Skazanemu zapew-nia si§ warunki niezb?dne do utrzymania higieny osobistej, w szczególnošci otrzymuje on z zakladu karnego pošciel oraz inne šrodki do utrzymania higieny i czystošci w celi. § 2. W czasie przeprowadzania czynnošci procesowych, transportowania oraz w in-nych uzasadnionych wypadkach, skazany korzysta z wlasnej odziežy, bielizny i obuwia, chyba že sa^ one nieodpowiednie ze wzgl?du na por? roku lub zniszczo-ne albo ježeli przemawiaja^ przeciwko ternu wzgl^dy bezpieczeňstwa. Art. 112. § 1. Skazany korzysta z niezb^dnego dla zdrowia wypoczynku, w szczególnošci z prawa do co naj mni ej godzinnego spaceru i 8-godzinnego czasu przeznaczonego na sen w ci^gu doby. Skazana, o ktorej mowa w art. 87 § 3 i 4, ma prawo do ko-rzystania z dlužszego spaceru. § 2. W razie naruszenia przez skazanego ustalonego spôsobu odbywania spaceru, spacer môže by č zakoňczony przed czasem. Art. 113. § 1. Skazany przekazuje do depozytu šrodki pieni^žne i przedmioty wartošciowe posiadane w zakladzie kárnym. Srodki pieni^žne pozostawione w depozycie nie podlegaja^ oprocentowaniu. § 2. Do dyspozycji skazanego pozostaja^ šrodki pieni^žne pozostalé po wywiazaniu si§ z ciajžaxych na nim zobowiazaň objatých egzekucja^ oraz po dokonaniu gro-madzenia šrodków, o ktorých mowa w art. 126 § 1. § 3. Srodki pieni?žne, o ktorých mowa w § 2, skazany môže przekazač na wybrany rachunek bankowy, ksiajzeczk? oszcz^dnošciowa^ lub pozostawič w depozycie. § 4. Na pisemny wniosek skazanego wydaje si? mu z depozytu przedmioty wartošciowe niezaj?te podczas post?powania egzekucyjnego oraz ježeli nie zaklóca to ustalonego w zakladzie kárnym porzadku i nie narusza uprawnieň innych osôb. § 5. Na pisemny wniosek skazanego i na j ego koszt przekazuje si? šrodki pieni?žne i przedmioty wartošciowe pozostajace do j ego dyspozycji na rzecz okrešlonych osôb, instytucji i organizacji; w uzasadnionych wypadkach koszty przekazania môže pokry č zaklad kárny. § 6. Wolne od egzekucji saj 1) zapomogi przyznane skazanemu przez dyrektora zakladu karnego, 2) šrodki pieni?žne, otrzymane przez skazanego w daným miesiacu, w wysokošci 10% jednego przeci?tnego miesiexznego wynagrodzenia pracowników. § 7. W wypadku zezwolenia na czasowe opuszczenie przez skazanego zakladu karnego lub udzielenia mu przepustki, na j ego pisemny wniosek, dokonuje si? wy-platy pozostajaxych do j ego dyspozycji šrodków pieni?žnych. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 39/39 Art. 113a. § 1. Skazany ma prawo co naj mni ej trzy razy w miesiaxu dokonywač zakupów arty-kulów žywnošciowych i wyrobów tytoniowych oraz innych artykulów dopusz-czonych do sprzedažy w zakladzie kárnym, za šrodki pieni?žne pozostajace do jego dyspozycji w depozycie. Skazana, o ktorej mowa w art. 87 § 3 i 4, ma prawo do dokonywania dodatkowych zakupów artykulów žywnošciowych. § 2. Skazanemu umožliwia si? dokonanie pierwszego zákupu nie póžniej niž trzecie-go dnia roboczego po przyj?ciu do zakladu karnego. § 3. Skazany ma prawo otrzymač raz na kwartal paczk? z žywnošcia^ o ci?žarze nie-przekraczajaxym wraz z opakowaniem 5 kg. W uzasadnionym wypadku skazany môže otrzymač, za zgoda^ dyrektora zakladu karnego, paczk? przekraczajaxa^ dopuszczalny ci?žar. § 4. Skazany môže, za zezwoleniem dyrektora zakladu karnego, otrzymywač paczki z niezb?dna^ mu odzieža^ bielizne, obuwiem i innymi przedmiotami osobistego užytku oraz šrodkami higieny, a po pozytywnym zaopiniowaniu przez lekarza -równiež z lekárni; wydawanie leków odbywa si? na zásadách ustalonych przez lekarza. § 5. Paczki podlegaja^ kontroli w obecnošci skazanego. W paczkach nie moga^ byč dostarczane artykuly, ktorých sprawdzenie jest niemožliwe bez naruszenia w istotny sposób ich substancji, jak tež artykuly w opakowaniach utrudniajaxych kontrol? ich zawartošci, a takže przedmioty, o ktorých mowa w art. 110a § 4. § 6. Artykuly žywnošciowe, uznané przez lekarza lub innego upowažnionego pra-cownika služby zdrowia zakladu karnego za nienadajace si? do spožycia, podle-gaja^zniszczeniu w obecnošci skazanego. § 7. Dyrektor zakladu karnego môže, na wniosek lub po zasi?gni?ciu opinii lekarza, zezwolič skazanemu, ze wzgl?du na stan jego zdrowia, na dokonywanie dodatkowych zakupów artykulów žywnošciowych i otrzymywanie paczek o wi?k-szym ci?žarze. Art. 114. Skazanemu, który nie ma možliwošci zarobkowania oraz nie posiada niezb?dnych šrodków materiálnych, dyrektor zakladu karnego môže przyznač miesi?czna^ zapo-mog? w wysokošci do 1/10 przeci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia pracowni-ków. Art. 115. § 1. Skazanemu zapewnia si? bezplatne šwiadczenia zdrowotne, leki i artykuly sanitárne. » la. Skazanemu odbywajacemu kar? pozbawienia wolnošci nie przysluguje prawo wyboru lekarza i piel?gniarki podstawowej opieki zdrowotnej, šwiadczeniodaw-cy udzielajaxego ambulatoryjnych šwiadczeň opieki zdrowotnej, lekarza denty-sty oraz szpitala, okrešlone w ustawie z dnia 27 sierpnia 2004 r. o šwiadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze šrodków publicznych (Dz.U. Nr 210, poz. 2135). § 2. Protézy, przedmioty ortopedyczne i šrodki pomocnicze zapewnia si? skazanemu bezplatnie, ježeli ich brak móglby pogorszyč stan zdrowia lub uniemožliwič od-bywanie kary pozbawienia wolnošci, a w innych wypadkach odplatnie. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 40/40 § 3. Minister Sprawiedliwosci, w porozumieniu z ministrem wlašciwym do spraw zdrowia, okrešli, w drodze rozporza^dzenia, warunki i sposób zaopatrzenia osôb osadzonych w zakladach kárnych i aresztach šledczych w protézy, przedmioty ortopedyczne i šrodki pomocnicze dostarczane tym osobom bezplatnie, a takže warunki odplatnošci w wypadkach, gdy nie sa^ spelnione przeslanki do uzyska-nia ich bezplatnie, majac na wzgl^dzie ochrone; zdrowia osôb osadzonych w zakladach kárnych i aresztach šledczych, ich možliwošci zarobkowe oraz prawi-dlowošč wykonywania tymczasowego aresztowania oraz kar i šrodków przymu-su skutkujaxych pozbawienie wolnošci, a takže normálne funkcjonowanie w wa-runkach izolacji wi^ziennej. § 4. Swiadczenia zdrowotne udzielane sa^ skazanemu przede wszystkim przez základy opieki zdrowotnej dla osôb pozbawionych wolnošci. § 5. Pozawi^zienne základy opieki zdrowotnej wspóldzialaja^ ze služby zdrowia w zakladach kárnych w zapewnieniu skazanym šwiadczeň zdrowotnych, gdy ko-niecznejest w szczególnošci: 1) natychmiastowe udzielenie šwiadczeň zdrowotnych ze wzgl^du na zagroženie žycia lub zdrowia skazanego, 2) przeprowadzenie specjalistycznych badaň, leczenia lub rehabilitacji skazanego, 3) zapewnienie šwiadczeň zdrowotnych skazanemu, który korzysta z przepustki lub czasowego zezwolenia na opuszczenie zakladu karnego. § 6. W szczególnie uzasadnionych wypadkach, dyrektor zakladu karnego, po zasie;-gni^ciu opinii lekarza zakladu karnego, môže zezwolič skazanemu, na j ego koszt, na leczenie przez wybranego przez niego innego lekarza, niž zakladu okrešlonego w § 4, oraz na korzystanie z dodatkowych leków i innych šrodków medycznych. § 7. Skazanemu odbywajacemu kare; pozbawienia wolnošci w zakladzie kárnym typu zamkni?tego swiadczenia zdrowotne sa^ udzielane w obecnošci funkcjonariusza niewykonujaxego zawodu medycznego; na wniosek funkcjonariusza lub pra-cownika wi^ziennego zakladu opieki zdrowotnej dla osôb pozbawionych wolnošci, swiadczenia zdrowotne moga^ byč udzielane skazanemu bez obecnošci funkcjonariusza niewykonujaxego zawodu medycznego. § 8. Skazanemu odbywajacemu kare; pozbawienia wolnošci w zakladzie kárnym typu pólotwartego swiadczenia zdrowotne moga^ byč udzielane na wniosek osoby wykonujacej šwiadczenie w obecnošci funkcjonariusza niewykonujaxego zawodu medycznego, ježeli wymaga tego bezpieczeňstwo tej osoby. § 9. Minister Sprawiedliwosci, w porozumieniu z ministrem wlašciwym do spraw zdrowia, okrešli, w drodze rozporzadzenia, szczególowe zásady, zakres i tryb udzielania šwiadczeň zdrowotnych osobom pozbawionym wolnošci przez základy opieki zdrowotnej dla osôb pozbawionych wolnošci, majac na uwadze koniecznošč zapewnienia osobom pozbawionym wolnošci opieki zdrowotnej takže przez pozawi^zienne publiczne základy opieki zdrowotnej, j eželi udzielenie takiej opieki przez základy przeznaczone dla osôb pozbawionych wolnošci nie jest možliwe, w szczególnošci z powodu braku wyposaženia zakladów kárnych i aresztów šledczych w specjalistyczny sprzej; medyczny. §10. Minister Sprawiedliwosci oraz minister wlašciwy do spraw zdrowia, okrešla^ w drodze rozporzadzenia, szczególowe zásady, zakres i tryb wspóldzialania zakladów opieki zdrowotnej ze služby zdrowia w zakladach kárnych i aresztach šledczych w zapewnieniu šwiadczeň zdrowotnych osobom pozbawionym wolnošci, gdy konieczne jest w szczególnošci natychmiastowe udzielenie swiadczenia 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 41/41 zdrowotnego ze wzgl?du na zagroženie žycia lub zdrowia osoby pozbawionej wolnošci, przeprowadzenie specjalistycznego badania, leczenia lub rehabilitacji osoby pozbawionej wolnošci, a takže zapewnienie šwiadczenia zdrowotnego osobie pozbawionej wolnošci korzy stáj acej z przepustki lub czasowego zezwo-lenia na opuszczenie zakladu karnego lub aresztu šledczego. Art. 116. § 1. Skazany ma obowiazek przestrzegania przepisów okrešlajaxych zásady i tryb wykonywania kary, ustalonego w zakladzie kárnym porzadku oraz wykonywa-nia poleceň przelozonych i innych osob uprawnionych, a w szczególnošci: 1) poprawnego zachowania si?, 2) przestrzegania higieny osobistej i czystošci pomieszczeň, w których prze-bywa, 2a) niezwlocznego zawiadomienia przeložonego o chorobie wlasnej oraz o za-uwažonych objawach chorobowych u innego skazanego, 3) poddania si? - niezaležnie od obowiazków okrešlonych w przepisach o zwalczaniu chorob zakažnych, wenerycznych i gružlicy, alkoholizmu i narkomanii - przewidzianym przepisami badaniom, leczeniu, zabiegom lekar-skim, sanitárnym oraz rehabilitacji, a skazany, co do którego s?dzia peni-tencjarny zarzadzil przeprowadzenie badaň psychologicznych lub psychia-trycznych, dodatkowo - udzielania osobom prowadzaxym badania informa-cji o stanie zdrowia, przebytych chorobách i urazach oraz warunkach w ja-kich si? wychowywal oraz wykonywania zleconych przez psychiatr? lub psychologa czynnošci niezb?dnych dla potrzeb badania, 4) wykonywania pracy, ježeli przepisy szczególne, takže wynikajace z prawa mi?dzynarodowego, nie przewiduja^ zwolnienia od tego obowiazku, oraz wykonywania prac porzaxlkowych w obr?bie zakladu karnego, 5) dbalošci o mienie zakladu karnego oraz instytucji lub podmiotu gospo-darczego, w którym jest zatrudniony, 6) poddania si? czynnošciom majaxym na celu identyfikacj? osoby. § 2. W wypadkach uzasadnionych wzgl?dami porzadku lub bezpieczeňstwa skazany podlega kontroli osobistej. Z tych samých wzgl?dów kontroli podlegaja^ równiež cele i inne pomieszczenia, w których skazany przebywa, znaj dujace si? w nich przedmioty, a takže przedmioty jemu dostarczane lub przekazywane przez ni ego innej osobie. Kontrol? celi i innych pomieszczeň przeprowadza si? podczas nie-obecnošci skazanych. § 3. Kontrola osobista pol ega na ogl?dzinach ciala oraz sprawdzeniu odziežy, bieli-zny i obuwia, a takže przedmiotów posiadanych przez skazanego. Ogl?dziny ciala oraz sprawdzenie odziežy i obuwia przeprowadza si? w pomieszczeniu, podczas nieobecnošci osob postranných oraz osob odmiennej píci i dokonywane sa^za pošrednictwem osoby tej samej píci. § 4. Kontrola može byč przeprowadzona w každým czasie. W razie koniecznošci dopuszczalne jest naruszenie plomb gwarancyjnych oraz uszkodzenie kontrolo-wanych przedmiotów w niezb?dnym zakresie. § 5. Znalezione w czasie kontroli przedmioty, których skazany nie može posiadač, podlegaja^ zatrzymaniu, zaš przedmioty, których wlašciciela ustal ono, przekazu-je si? do depozytu albo przesyla si? na koszt skazanego, do wskazanej przez ni ego osoby, instytucji lub organizacji. W uzasadnionym wypadku przedmioty te moga^ byč przeslane na koszt zakladu karnego. Przedmioty i notatki, których 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 42/42 wlašciciela nie ustal ono podlegaja^ zniszczeniu, pieniadze zas oraz przedmioty wartošciowe przekazuje si? na rzecz Skarbu Paňstwa albo na pomoc postpeni-tencjarna^. § 6. Decyzje w sprawach, o ktorých mowa w § 4 i 5, podejmuje dyrektor zakladu karnego. Ze zniszczenia przedmiotów i notatek oraz przekazania pieni?dzy i przedmiotów wartošciowych sporzadza si? protokol. Art. 116a. Skazanemu nie wolno: 1) uczestniczyč w grupách organizowanych bez zgody lub wiedzy wlašciwego przeložonego, 2) poslugiwač si? wyrazami lub zwrotami wulgarnymi, obelžywymi albo gwa-ra^ przest?pców, 3) uprawiač gier hazardowych, 4) spožywač alkoholu oraz užywač šrodków odurzajaxych lub substancji psychotropowych, 5) odmawiač przyjmowania posilków dostarczanych przez administracj? zakladu karnego w celu wymuszenia okrešlonej decyzji lub post?powania, a takže powodowač u siebie uszkodzenia ciala lub rozstroju zdrowia, jak równiež naklaniač lub pomagač w dokonywaniu takich czynów, 6) wykonywač tatuažy i zezwalač na ich wykonywanie na sobie, jak równiež naklaniač lub pomagač w dokonywaniu takich czynów, 7) porozumiewač si? z osobami postrannými oraz osadzonymi w innej celi, je-želi naruszaloby to ustalony w zakladzie kárnym porzadek, 8) samowolnie zmieniač celi mieszkalnej, miejsca wyznaczonego do spania, stanowiska pracy i miejsca wykonywania zleconej czynnošci, 9) zmieniač wygladu zewn?trznego w sposób utrudniajaxy identyfikacj?, w szczególnošci poprzez zgolenie lub zapuszczenie przez skazanego wlosów, brody lub wa^sów albo zmian? ich koloru, chyba že uzyska na to zgod? dy-rektora zakladu karnego. Art. 117. Skazanego, u którego stwierdzono uzaležnienie od alkoholu albo šrodków odu-rzajacych lub psychotropowych oraz skazanego za przestgpstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popelnione w zwiazku z zaburzeniami preferen-cji seksualnych, obejmuje si§, za j ego zgodíj, odpowiednim leczeniem i rehabili-tacjq; w razie jej braku - o stosowaniu leczenia lub rehabilitacji orzeka sad pe-nitencjarny. Art. 118. § 1. W wypadku, gdy wykonywanie kary pozbawienia wolnošci môže zagražač žyciu skazanego lub spowodowač dla jego zdrowia powažne niebezpieczeňstwo, dyrektor zakladu karnego, na wniosek lekarza, niezwlocznie powiadamia o tym s?dziego penitencjarnego. § 2. W wypadku gdy žyciu skazanego grozi powažne niebezpieczeňstwo, stwierdzo-ne co naj mni ej przez dwóch lekarzy, možná dokonač koniecznego zabiegu lekárski ego, nie wyla^czajax chirurgicznego, nawet mimo sprzeciwu skazanego. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 43/43 § 3. W wypadku sprzeciwu skazanego o dokonaniu zabiegu orzeka sa^d penitencjar-ny. § 4. W naglym wypadku, ježeli zachodzi bezpošrednie niebezpieczeňstwo šmierci skazanego, o koniecznošci zabiegu decyduje lekarz. Art. 119. § 1. Skazany, który w celu wymuszenia okrešlonej decyzji lub post?powania organu wykonawczego lub uchylenia si? od cia^žaxego na nim obowiazku powoduje u siebie uszkodzenie ciala lub rozstrój zdrowia, niezaležnie od odpowiedzialnošci dyscyplinarnej, môže byč obcia^žony w calošci lub w cz?šci kosztami zwiaza-nymi z leczeniem. § 2. O obciaženiu kosztami, o ktorých mowa w § 1, orzeka sad penitencjarny. Art. 120. § 1. W razie wyrzadzenia przez skazanego z jego winy szkody w mieniu zakladu karnego, nieprzekraczajacej dwukrotnej wysokošci przeci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia pracowników, dyrektor tego zakladu môže zobowiazač skazanego do naprawienia tej szkody przez záplat? odpowiedniej kwoty pieni?žnej; de-cyzj? dyrektora wraz z uzasadnieniem dor?cza si? zainteresowanemu. § 2. Skazanemu przysluguje, w terminie 30 dni od otrzymania orzeczenia dyrektora, powództwo o ustálenie, že naležnošč nie istnieje w calošci lub w cz?šci. § 3. Sciajmiexie naležnošci nastupuje w trybie przewidzianym w przepisach o post?-powaniu egzekucyjnym w administracji. Oddzial 5 Zatrudnienie Art. 121. § 1. Skazanemu zapewnia si? w miar? možliwošci šwiadczenie pracy. § 2. Skazanego zatrudnia si? na podstawie skierowania do pracy albo umožliwia si? skazanemu wykonywanie pracy zarobkowej w ramach umowy o prac?, umowy zlecenia, umowy o dzielo, umowy o prac? nakladcza^ lub na innej podstawie prawnej. § 3. Zatrudnienie skazanego nast?puje za zgoda^ i na warunkach okrešlonych przez dyrektora zakladu karnego, zapewniajaxych prawidlowy przebieg odbywania kary pozbawienia wolnošci. § 4. Nieprzestrzeganie przez skazanego lub podmiot zatrudniajaxy warunków za-trudnienia, okrešlonych przez dyrektora zakladu karnego, stanowi podstaw? cofni?cia zgody. O cofni?ciu zgody powiadamia si? pisemnie skazanego i pod-mi ot zatrudni aj axy. § 5. Dyrektor zakladu karnego môže cofnač zgod? na zatrudnienie skazanego lub wykonywanie przez niego pracy zarobkowej z przyczyn zwia^zanych z funkcjo-nowaniem zakladu karnego, a zwlaszcza z jego bezpieczeňstwem. O cofni?ciu zgody powiadamia si? pisemnie skazanego oraz podmiot zatrudniajaxy. § 6. Zdolnošč skazanego do pracy oraz w miar? potrzeby rodzaj, warunki i czas pracy okre ši a lekarz. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 44/44 § 7. Z wykonywania pracy možná zwolnič skazanego ksztalcaxego si? lub z innych wažnych powodów. § 8. W stosunku do skazanych pracujaxych, w zakresie nieuregulowanym w niniej-szym kodeksie, stosuje si? przepisy prawa pracy. § 9. W stosunku do skazanych zatrudnionych na podstawie skierowania do pracy nie stosuje si? przepisów prawa pracy z wyjatkiem przepisów dotyczaxych czasu pracy oraz bezpieczeňstwa i higieny pracy. §10. Skazany na kar? dožywotniego pozbawienia wolnošci odbywajaxy kar? w za-kladzie kárnym typu zamkni?tego môže wykonywač prac? wyla^cznie na terenie zakladu karnego. Art. 122. § 1. Przy kierowaniu do pracy uwzgl?dnia si? w miar? možliwošci zawód, wyksztal-cenie, zainteresowania i potrzeby osobiste skazanego. Ježeli skazanego zatrud-nia si? na podstawie skierowania do pracy, zatrudnienie przy prácach szkodli-wych dla zdrowia wymaga jego pisemnej zgody. § 2. Prac? zapewnia si? przede wszystkim skazanym zobowia^zanym do šwiadczeň alimentacyjnych, a takže majaxym szczególnie trudný sytuacj? materiálny, oso-bistajub rodzinna^. Art. 122a. § 1. Skazanego instruuje si? o sposobie wykonywania przydzielonej pracy, szkoli w zakresie przepisów bezpieczeňstwa i higieny pracy, przepisów przeciwpožaro-wych oraz obslugi maszyn i urzadzeň, a takže zapoznaje z podstawowymi zásadami i normami pracy oraz zásadami wynagradzania za prac?. § 2. Skazany jest obowia^zany pracowač sumiennie i wydajnie, przestrzegač dyscy-pliny i regulaminu pracy, przepisów porzaxlkowych, przeciwpožarowych oraz bezpieczeňstwa i higieny pracy, a takže dbač o porzadek w miejscu pracy jak równiež o stan obslugiwanych maszyn i urzadzeň. Art. 123. § 1. Praca skazanego jest odplatná, z zastrzeženiem art. 123a. Zásady wynagradzania za prac? ustala si? w porozumieniu zawieranym przez dyrektora zakladu karnego lub w umowie zawieranej przez skazanego. Przy skierowaniu skazanego do prac administracyjno-porzaxlkowych na terenie zakladu karnego, wynagrodzenie za prac? ustala dyrektor tego zakladu. § 2. Wynagrodzenie przyslugujace skazanemu, zatrudnionému w pelnym wymiarze czasu pracy ustala si? w sposób zapewniajaxy osiajmi?cie co naj mni ej polowy minimalnego wynagrodzenia okrešlonego na podstawie odr?bnych przepisów, przy przepracowaniu pelnego miesi?cznego wymiaru czasu pracy lub wykona-niu pelnej miesi?cznej normy pracy. W wypadku przepracowania niepelnej mie-si?cznej normy czasu pracy lub niewykonania pelnej miesi?cznej normy pracy wynagrodzenie wyplaca si? proporcjonalnie do ilošci czasu pracy lub wykona-nej normy pracy. W razie zatrudnienia skazanego w niepelnym wymiarze czasu pracy najnižsze wynagrodzenie ustala si? w kwocie proporcjonalnej do liczby godzin zatrudnienia, biorac za podstaw? polow? minimalnego wynagrodzenia. § 3. Skazanemu wynagrodzenie przysluguje tylko za prac? wykonana^ z zastrzeženiem § 4. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 45/45 § 4. Skazanemu przysluguje wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy jedynie w wypadku, gdy byl gotów do jej wykonania, a doznal przeszkód z przyczyn dotyczaxych podmiotu zatrudniajaxego. § 5. Podmiot môže na czas przestoju powierzyč skazanemu, za zgoda^ dyrektora zakladu karnego, inna^ odpowiednia^ prac?, za ktorej wykonanie przysluguje wynagrodzenie przewidziane za t? prac?. § 6. Skazanemu przysluguje wynagrodzenie za czas przestoju spowodowanego wa-runkami atmosférycznymi jedynie w wypadku, gdy tak stanowi porozumienie lub umowa, o których mowa w § 1. Art. 123a. § 1. Za prace porzadkowe oraz pomocnicze wykonywane na rzecz jednostek organi-zacyjnych Služby Wi?ziennej lub za prace porzadkowe na rzecz samorzadu te-rytorialnego, w wymiarze nieprzekraczajaxym 90 godzin miesi?cznie, wynagrodzenie skazanemu nie przysluguje. § 2. Skazanemu, za j ego písemný zgoda^ lub na j ego wniosek, dyrektor môže zezwo-lič na nieodplatne zatrudnienie przy prácach publicznych na rzecz organów ad-ministracji publicznej oraz przy prácach wykonywanych na cele charytatywne, a takže przy prácach porzaxlkowych i pomocniczych wykonywanych na rzecz jednostek organizacyjnych Služby Wi?ziennej. § 3. W celu przyuczenia do wykonywania pracy skazanemu, za j ego písemný zgoda^ možná zezwolič na wykonywanie nieodplatnej pracy w przywi?ziennych zakla-dach pracy, przez okres nie dlužszy niž 1 miesiac. § 4. Za wykonywane prace nieodplatne moga^byč skazanemu przyznawane nagrody. Art. 124. § 1. Skazanemu zatrudnionemu odplatnie na podstawie skierowania do pracy lub umowy o prac? nakladcza^ przysluguje po roku nieprzerwanej pracy, w czasie odbywania kary pozbawienia wolnošci, zwolnienie od pracy przez okres 14 dni roboczych, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia, a skazanemu zatrudnionemu nieodplatnie - 14 dni zwolnienia od pracy, bez prawa do wynagrodzenia. Skazany nie môže zrzec si? prawa do zwolnienia od pracy. § 2. Wymiar urlopu wypoczynkowego przyslugujaxego skazanemu zatrudnionemu na podstawie umowy o prac? wynosi 18 dni roboczych. § 3. Skazany w okresie urlopu wypoczynkowego lub zwolnienia od pracy, o których mowa w § 1 i 2, korzysta z uprawnieň do: 1) dodatkowego lub dlužszego widzenia, 2) dodatkowego zákupu artykulów žywnošciowych i wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczonych do sprzedažy w zakladzie kárnym, 3) dlužszy ch spacerów, 4) pierwszeňstwa lub cz?stszego udzialu w zaj?ciach kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu. § 4. Zakres uprawnieň, o których mowa w § 3, okrešla dyrektor zakladu karnego indywidualnie dla každego skazanego. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 46/46 Art. 125. § 1. Skazany otrzymuje w calošci, bez potraceň w wysokošci 20% na cele pomocy, o ktorej mowa w art. 43, dodatki za prac? ucia^žliwa^ niebezpieczna^ lub szkodliwa^ dla zdrowia, nagrody regulaminowe i przysluguj3.ce mu z tytulu zatrudnienia, premie za oszcz?dnošč surowca, wynagrodzenie za racjonalizatorstwo i wyna-lazczošč oraz wynagrodzenie za prac? wykonywana^ ponad okrešlona^ norm? pracy lub norm? czasu pracy. § 2. Z przypadajaxego skazanemu wynagrodzenia za prac?, po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od osôb fizycznych, wolne jest w každým czasie od egze-kucji 60%. Art. 126. § 1. Ze šrodków finansowych otrzymywanych przez skazanego, z wyjatkiem zapo-móg, o ktorých mowa w art. 113 § 6 pkt 1, gromadzi si? šrodki pieni?žne, prze-kazywane skazanemu w chwili zwolnienia z zakladu karnego, przeznaczone na przejazd do miejsca zamieszkania i na utrzymanie, do wysokošci jednego prze-ci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia pracowników; ze šrodków tých nie pro-wadzi si? egzekucji i na wniosek skazanego možná je przekazač na ksia^žeczk? oszcz?dnošciowa^. § 2. Gromadzeniu podlega: 1) 50%) kwoty zdeponowanej przez skazanego przy przyj?ciu do zakladu karnego, jednak nie wi?cej niž kwota odpowiadajaca wysokošci jednego przeci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia pracowników, 2) 50%) z przypadajaxego skazanemu miesi?cznie wynagrodzenia za prac? po odliczeniu zaliczki na podatek dochodowy od osôb fizycznych, jednak nie wi?cej niž kwota 4% jednego przeci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia pracowników, 3) 50%o každego z wplywów pieni?žnych skazanego niewymienionych w pkt 1 i 2, jednak nie wi?cej niž kwota 4% jednego przeci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia pracowników. § 3. Gromadzenia kwot, okrešlonych w pkt 2 i 3, dokonuje si? po potraceniu nalež-nošci dochodzonych w post?powaniu egzekucyjnym. § 4. Zgromadzona kwota podlega každorazowo uzupelnieniu w razie wzrostu prze-ci?tnego miesi?cznego wynagrodzenia pracowników. Uzupelnienia dokonuje si? z wplywów pieni?žnych skazanego uzyskanych od pierwszego dnia miesia^ca nast?pujaxego po dniu ogloszenia wzrostu. Art. 127. § 1. Okresy pracy, za która^ przysluguje wynagrodzenie, wykonywanej przez skazanego w czasie odbywania kary pozbawienia wolnošci, z wyjatkiem prac, o ktorých mowa w art. 123a § 1, 2 i 3, sq. okresami skladkowymi na zásadách okrešlonych w przepisach o zaopatrzeniu emerytalnym pracowników i ich rodzin. § 2. Skazany zwalniany z zakladu karnego, zatrudniany w czasie odbywania kary pozbawienia wolnošci na podstawie skierowania do pracy, otrzymuje zašwiad-czenie o wykonywaniu pracy. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 47/47 Art. 128. § 1. Okresy wykonywania przez skazanego odplatnego zatrudnienia, z wyla^czeniem pracy wykonywanej na podstawie umów cywilnoprawnych, wlicza si? do okresu pracy, od którego zaleža^ uprawnienia pracownicze, z zastrzeženiem § 2 i 3. § 2. Przepisu § 1 nie stosuje si?, ježeli w myši przepisu prawa lub postanowienia úkladu zbiorowego pracy do stažu pracy wlicza si? tylko okresy zatrudnienia w daným zakladzie pracy, w okrešlonej branžy albo okresy pracy na okrešlonych stanowiskach lub pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. § 3. Okresu pracy, o którym mowa w § 1, nie wlicza si? do okresu pracy: 1) od którego zaležy nabycie prawa do urlopu wypoczynkowego lub innego šwiadczenia przyslugujaxego z uplywem roku pracy lub okresu krótszego niž rok, 2) wymaganego do zajmowania okrešlonego stanowiska pracy. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 48/48 Art. 129. § 1. Rada Ministrów može okrešlač, w drodze rozporzadzenia, zásady i tryb powie-rzania podmiotom gospodarczym, instytucjom lub organizacjom wykonywania okrešlonych zadaň w zakresie zatrudnienia i nauczania skazanych oraz opieki postpenitencj arnej. § 2. (uchylony). § 3. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia, szczególowe zásady zatrudniania skazanych, z uwzgl?dnieniem rodzajów zatrudnienia, zásad wyna-gradzania skazanych zatrudnionych odplatnie na podstawie skierowania do pra-cy, udzielania skazanym zwolnieň od pracy lub urlopów wypoczynkowych, przyczyn i sposobów usprawiedliwiania nie wykonywania pracy oraz dokumen-towania zatrudnienia. Oddzial 6 Nauczanie Art. 130. § 1. W zakladach kárnych prowadzi si? nauczanie obowiazkowe w zakresie szkoly podstawowej i gimnazjum, a takže umožliwia si? nauczanie w zakresie ponad-podstawowym (ponadgimnazjalnym) i na kursach zawodowych. Zawodowe szkolenie kursowe može byč w calošci lub cz?šciowo odplatne. § 2. Zaklad kárny ma obowiazek prowadzenia nauczania, stosownie do možliwošci i uzdolnieň mlodocianych skazanych, o ktorých mowa w § 3. § 3. Pierwszeňstwo w uzyskaniu možliwošci obj?cia nauczaniem w szkole ponad-podstawowej (ponadgimnazjalnej) i na kursach zawodowych maj 3. skazani, któ-rzy nie maj 3. wyuczonego zawodu albo po odbyciu kary nie b?da^ mogli go wy-konywač, a takže nie ukoňczyli 21 roku žycia. § 4. Skazanym nie posiadajaxym wystarczajaxych šrodków pieni?žnych udost?pnia si? nieodplatnie niezb?dne podr?czniki i pomoce naukowe. § 5. W uzasadnionych wypadkach skazany može, na wlasny koszt, ksztalcič si? w szkolach poza obr?bem zakladu karnego za zgoda^ dyrektora zakladu. Koszty ksztalcenia skazanego poza obr?bem zakladu karnego, ze wzgl?du na szczegól-ne okolicznošci, moga^byč poniesione przez zaklad kárny. § 6. W wypadku zaistnienia powažnych przyczyn uniemožliwiajaxych skazanemu realizacj? obowiazku nauczania možliwe jest czasowe zwolnienie go z realizacji tego obowiazku. Art. 131. § 1. Skazani moga^ za zgoda^ dyrektora zakladu karnego uczyč si? w szkolach poza obr?bem zakladu karnego, ježeli spelniaja^ ogólnie obowiazujace wymagania w ošwiacie publicznej, zachowuja^ si? poprawnie oraz nie zagražaja^ porzadkowi prawnemu. § 2. Dyrektor može zezwolič skazanemu na udzial w konsultacjach i zdawanie eg-zaminów poza základem kárnym, ježeli spelnia on warunki wymienione w § 1. § 3. Przepisu § 2 nie stosuje si? do skazanych na kar? dožywotniego pozbawienia wolnošci. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 49/49 Art. 132. Práca w warsztatach szkolnych i praktyczna nauka zawodu jest obowiazkowa, ježeli wynika z programu nauczania. Praktyczna nauka zawodu môže byč pola^czona z práca^ produkcyjna^ ježeli jest to zgodne z tym programem. Art. 133. Skazanemu wywiazujacemu si? z obowiazków ucznia po roku nauki možná udzielič 14-dniowego urlopu, ježeli nie ma on prawa do takiego urlopu z tytulu wykonywanej pracy, w ramach którego korzy sta on z takich uprawnieň i ulg, jakie w okresie urlopu przysluguja^ skazanemu pracujúcemu. Art. 134. Minister Sprawiedliwošci, w porozumieniu z ministrem wlašciwym do spraw ošwia-ty i wychowania, okrešla, w drodze rozporza^dzenia, szczególowe zásady i tryb pro-wadzenia nauczania w zakladach kárnych, warunki i tryb realizacji obowiazku nauczania i zwalniania skazanych z tego obowiazku, warunki oraz tryb ponoszenia odplatnošci za ksztalcenie poza obrerem zakladu karnego, uwzgl?dniajac w szcze-gólnošci rodzaje i formy uzyskiwania przez skazanego wyksztalcenia i kwalifikacji zawodowych w warunkach zakladu karnego, specyfik? prowadzonego nauczania w warunkach izolacji wi?ziennej, w tym koniecznošč zapewnienia dyscypliny i po-rza^dku podczas nauczania. Oddzial 7 Dzialalnošč kulturalno-ošwiatowa, spoleczna, kultura fizyczna i zajgcia sportowe Art. 135. § 1. W zakladach kárnych stwarza si? skazanym warunki odpowiedniego sp?dzania czasu wolnego. W tym celu organizuje si? zaj?cia kulturalno-ošwiatowe, wychowania fizycznego i sportowe oraz pobudza aktywnošč spoleczna^ skazanych. § 2. W každým zakladzie kárnym prowadzi si? zwlaszcza wypožyczalni? ksiažek i prasy dla skazanych oraz stwarza možliwošč korzystania z urza^dzeň audiowizu-alnych w šwietlicach i w celách mieszkalnych. Korzy stajne z tých urzadzeň ska-zany nie môže zaklócač ustalonego porza^dku w zakladzie. Art. 136. § 1. Skazanym možná zezwolič na tworzenie zespolów w celu prowadzenia dzialal-nošci kulturalnej, ošwiatowej, spolecznej i sportowej. Z tých wzgl?dów možná równiež zezwolič na nawiazywanie kontaktów oraz na wspóldzialanie z odpo-wiednimi stowarzyszeniami, organizacjami i instytucjami. W szczególnošci možná zezwolič na podejmowanie prac na cele publiezne, jak równiež na reali-zacj? innych spoleeznie uznaných celów. § 2. Dyrektor zakladu karnego môže powolač rzeczników skazanych w celu powie-rzenia im zadaň opiniotwórczych i konsultacyjnych. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 50/50 § 3. Do wykonywania zadaň zwiajzanych z zaj?ciami kulturalno-ošwiatowymi, z za-kresu kultury fizycznej i sportu, dyrektor zakladu karnego môže wyznaczyč skazanych wyróžniajaxych si? wzorowa^ postawa^ i zachowaniem. Art. 136a. § 1. W zakladach kárnych možná zezwolič na dobrowolne gromadzenie przez skazanych šrodków finansowych przeznaczonych na pomoc skazanym oraz ich rodzi-nom znajdujaxym si? w trudnej sytuacji materiálnej lub na cele spoleczne. § 2. Zásady gromadzenia šrodków finansowych, o ktorých mowa w § 1 ustala dyrektor zakladu karnego, po zapoznaniu si? z opiniami skazanych. § 3. Wnioski skazanych dotyczace wydatkowania zgromadzonych šrodków finansowych, o ktorých mowa w § 1, wymagaja^ zatwierdzenia przez dyrektora zakladu karnego. Oddzial 8 Nagrody i ulgi Art. 137. Skazanemu wyróžniajacemu si? dobrým zachowaniem w ezasie odbywania kary moga^ byč przyznawane nagrody. Nagroda môže byč równiež przyznana skazanemu w celu zach?cenia go do poprawy zachowania. Art. 138. § 1. Nagrodami saj 1) zezwolenie na dodatkowe lub dlužsze widzenie, 2) zezwolenie na widzenie bez osoby dozoruj acej, 3) zezwolenie na widzenie w oddzielnym pomieszczeniu, bez osoby dozoruj acej, 4) zatarcie wszystkich lub niektorých kar dyscyplinarnych, 5) nagroda rzeczowa lub pieni?žna, 6) (uchyl ony), 7) zezwolenie na widzenie bez dozoru, poza obr?bem zakladu karnego, z osoba^najbližszajub osoba^ godna^ zaufania, na okres nie przekraczaj axy jednorazowo 30 godzin, 8) zezwolenie na opuszczenie zakladu karnego bez dozoru, na okres nie przekraczajaxy jednorazowo 14 dni, 9) pochwala, 10) zezwolenie na cz?stsze branie udzialu w zaj?ciach kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu, 11) zezwolenie na przekazanie osobie wskazanej przez skazanego upominku, 12) zezwolenie na odbywanie widzeň we wlasnej odziežy, 13) zezwolenie na otrzymanie dodatkowej paczki žywnošciowej, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 51/51 14) zezwolenie na dokonywanie dodatkowych zakupów artykulów žywnošciowych i wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczonych do sprzedažy w zakladzie kárnym, 15) zezwolenie na telefoniczne porozumieme si? skazanego ze wskazana^ przez niego osoba^ na koszt zakladu karnego. § 2. (uchylony). Art. 139. § 1. Nagrody wymienione w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 možná przyznač skazanemu, którego postawa w czasie odbywania kary uzasadnia przypuszczenie, že w cza-sie pobytu poza základem kárnym b?dzie przestrzegal porzadku prawnego, po odbyciu przez niego co naj mni ej polowy tej cz?šci kary, po ktorej móglby byč warunkowo przedterminowo zwolniony lub polowy kary nieprzekraczajacej 6 miesi?cy. § 2. Przyznanie nagród wymienionych w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 tymczasowo aresz-towanemu, majacemu prawa i obowiazki skazanego odbywajaxego kar? pozba-wienia wolnošci, wymaga wydania zarzadzenia o zgodzie przez organ, do którego dyspozycji pozostaje. § 3. Laczna liczba nagród wymienionych w art. 138 § 1 pkt 7 nie može przekroczyč 28 w roku. § 4. Laxzny czas trwania nagród wymienionych w art. 138 § 1 pkt 8 nie može przekroczyč 28 dni w roku. § 5. Skazanemu odbywajacemu kar? dožywotniego pozbawienia wolnošci nagroda wymieniona w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 može byč przyznana po odbyciu co naj-mniej 15 lat kary. § 6. Przyznanie nagrody wymienionej w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 skazanemu odbywajacemu kar? 25 lat pozbawienia wolnošci albo kar? dožywotniego pozbawienia wolnošci, w zakladzie kárnym typu zamkni?tego, wymaga zgody s?dziego peni-tencjarnego. § 6a. Przepis § 6 stosuje si? odpowiednio do skazanego z zaburzeniami preferencji seksualnych odbywajaxego kar? pozbawienia wolnošci w zakladzie kárnym typu zamkni?tego za przest?pstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popelnione w zwiazku z tými zaburzeniami. § 7. Nagrody wymienione w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 dyrektor zakladu karnego przy-znaje z urz?du lub na pisemny wniosek przeložonego skazanego. Dyrektor zakladu karnego može upowažnič kierownika wyodr?bnionego oddzialu do przy-znawania nagrody wymienionej w art. 138 § 1 pkt 7. § 8. Ježeli po przyznaniu nagrody, okrešlonej w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8, wysta^pia^ nowe okolicznošci uzasadniaj3.ce przypuszczenie, že skazany w czasie pobytu poza základem kárnym nie b?dzie przestrzegal porzadku prawnego albo ježeli skazany korzystajaxy z nagrody okrešlonej w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 zostanie zatrzymany przez uprawniony organ w zwiazku z naruszeniem przez niego porzadku prawnego w trakcie trwania nagrody, organ który przyznal nagród? podej muj e decyzj? o cofni?ciu nagrody baxlž o zamianie nagrody na inna,. W wy-padku, o którym mowa w § 2, powiadamia si? organ, który wydal zarzadzenie. § 9. Skazanemu, który korzystajac z nagród wymienionych w art. 138 pkt 7 i 8 nad-užyl zaufania, a w szczególnošci nie powrócil do zakladu karnego w wyznaczo- 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 52/52 nym terminie, nie udziela si? tých nagród przez okres co naj mni ej 6 miesi?cy od udzielenia ostatniej nagrody. Art. 140. § 1. W razie korzy stania przez skazanego z nagród wymienionych w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8 albo z zezwolenia, o którym mowa w art. 141a lub w art. 165 § 2, ma on obowiazek bezzwlocznego zgloszenia si? do jednostki Policji, wlašciwej teryto-rialnie dla miejsca jego przebywania w okresie korzy stania z zezwolenia, w celu potwierdzenia miejsca pobytu. § 2. Skazany korzystajaxy z zezwoleň, o ktorých mowa w § 1, w každým przypadku zmiany miejsca pobytu ma obowiazek bezzwlocznego zgloszenia si? do jednostki Policji wlašciwej terytorialnie dla nowego miejsca jego przebywania. § 3. Dyrektor zakladu karnego môže zobowiazač skazanego, korzystajaxego z zezwoleň, o ktorých mowa w § 1, do okrešlonego zachowania si?, a zwlaszcza do przebywania w okrešlonych w zezwoleniu miejscach pobytu lub cz?stszego zglaszania si? do jednostki Policji. § 4. Czasu przebywania skazanego poza základem kárnym, na podstawie zezwoleň, o ktorých mowa w § 1, nie odlicza si? od okresu odbywania kary, chyba že s?-dzia penitencjarny zarzadzi inaczej w wypadku, gdy skazany w tym czasie nad-užyl zaufania. Art. 141. § 1. W wypadkach szczególnie uzasadnionych warunkami rodzinnymi lub osobisty- mi skazanego nagrody moga^byč stosowane jako ulgi. § 2. Nie przyznaje si? jako ulg nagród wymienionych w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8. § 3. Ulgi przyznaje dyrektor zakladu karnego lub osoba przez niego upowažniona na prošb? skazanego lub osoby najbližszej albo na wniosek przeložonego skazanego. § 4. (uchylony). Art. 141a. § 1. W wypadkach szczególnie wažnych dla skazanego možná mu zezwolič na opuszczenie zakladu karnego, na czas nieprzekraczajaxy 5 dni, w miar? potrze-by pod konwojem funkcjonariusza Služby Wi?ziennej lub w asyšcie innej osoby godnej zaufania. § 2. W stosunku do osadzonych w zakladzie kárnym typu zamkni?tego zezwolenia, o którym mowa w § 1, udziela s?dzia penitencjarny, a w wypadkach niecierpia^-cych zwloki - dyrektor zakladu karnego. § 3. Udzielenie zezwolenia, o którym mowa w § 1, tymczasowo aresztowanemu majúcemu prawa i obowiazki skazanego odbywajaxego kar? pozbawienia wolnošci wymaga wydania zarzaxlzenia o zgodzie przez organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. § 4. Przepis art. 139 § 8 stosuje si? odpowiednio. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 53/53 Oddzial 9 Kary dyscyplinarne Art. 142. § 1. Skazany podlega odpowiedzialnošci dyscyplinarnej za zawinione naruszenie nakazów lub zakazów wynikajaxych z ustawy, regulaminu lub innych przepisów wy daný ch na jej podstawie albo ustal onego w zakladzie kárnym lub miejscu pracy porzadku, zwane dal ej "przekroczeniem". § 2. Ježeli przekroczenie zawiera znamiona wykroczenia, skazany podlega odpowiedzialnošci dyscyplinarnej, chyba že wykroczenie popelnione zostalo w czasie pobytu poza obrerem zakladu karnego. Art. 143. § 1. Karami dyscyplinarnymi saj 1) nagana, 2) pozbawienie wszystkich lub niektorých nie wykorzystanych przez skazane-go nagród lub ulg albo zawieszenie ich wykonania, na okres do 3 miesi?cy, 3) pozbawienie korzystania z udzialu w niektorých zajatiach kulturalno-ošwiatowych lub sportowych, z wyjatkiem korzy stania z ksiažek i prasy, na okres do 3 miesi?cy, 4) pozbawienie možliwošci otrzymania paczek žywnošciowych, na okres do 3 miesi?cy, 5) pozbawienie lub ograniczenie možliwošci dokonywania zakupów artykulów žywnošciowych lub wyrobów tytoniowych, na okres do 3 miesi?cy, 6) udzielanie widzeň w sposób uniemožliwiajaxy bezpošredni kontakt z osoba^ odwiedzajaxa^ na okres do 3 miesi?cy, 7) obniženie przypadajacej skazanemu cz?šci wynagrodzenia za prac?, nie wi?cej niž o 25%, na okres do 3 miesi?cy, 8) umieszczenie w celi izolacyjnej na okres do 28 dni. § 2. Kar dyscyplinarnych wymienionych w § 1 pkt 4, 5 lub 8 nie stosuje si? wobec kobiet ci?žarnych, karmiaxych lub sprawujaxych opiek? nad wlasnymi dziečmi w domach matki i dziecka. § 3. Kar? dyscyplinarne, o której mowa w § 1 pkt 8, možná wymierzyč skazanemu, który popelnil przekroczenie naruszajace w powažnym stopniu obowiazujaxa^ w zakladzie kárnym dyscyplin? i porzadek. Kara ta polega na osadzeniu skazanego pojedynczo w celi oraz uniemožliwieniu mu kontaktu z innymi skazanymi; w trakcie jej wykonywania skazanego pozbawia si? možliwošci: 1) korzy stania z widzeň i samoinkasujaxych aparatów telefonicznych, 2) korzystania ze sprz?tu audiowizualnego i komputerowego, 3) bezpošredni ego uczestniczenia, wspólnie z innymi skazanymi, w nabožeňstwach, spotkaniach religijnych i nauce religii; na zadanie skazanego naležy mu jednak umožliwič bezpošrednie uczestniczenie w nabožeňstwie w warunkach uniemožliwiajaxych mu kontakt z innymi skazanymi, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 54/54 4) korzystania z udzialu w zaj?ciach kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu, z wyjatkiem korzystania z ksiažek i prasy, 5) dokonywania zakupów artykulów žywnošciowych i wyrobów tytoniowych, 6) otrzymania paczki žywnošciowej w kwartale nastejxij axym bezpošrednio po kwartale, w którym kára zostala wymierzona, 7) uczestniczenia w nauczaniu i zatrudnieniu poza cele, 8) korzystania z wlasnej odziežy, obuwia oraz wyrobów tytoniowych. Art. 144. § 1. Kary dyscyplinarne okrešlone w art. 143 § 1 pkt 4-8 wymierza dyrektor zakladu karnego, a inne kary - równiež osoba przez niego upowažniona. § 2. Kary dyscyplinarne wymierza si? z urz?du lub na pisemny wniosek przeložone-go skazanego. § 3. Decyzja o ukaraniu kare dyscyplinarne powinna zawierač dôkladne okrešlenie przekroczenia popelnionego przez skazanego. § 4. Decyzj? o ukaraniu kare dyscyplinarne sporzaxlza si? na pišmie i podaje do wia-domošci skazanemu, a gdy wzgl?dy wychowawcze za tym przemawiaje - równiež innym skazanym lub innym osobom. Przepis ten ma zastosowanie równiež do decyzji o uchyl eniu, darowaniu, odroczeniu, zamianie, zawieszeniu lub prze-rwaniu kary dyscyplinarnej, a takže o odstepieniu od ukarania dyscyplinarnego. Art. 145. § 1. Wymierzajax kar? dyscyplinarne uwzgl?dnia si? stopieň zawinienia i zásady indywidualizacji, maj ax w szczególnošci na wzgl?dzie rodzaj i okolicznošci czynu, stosunek do popelnionego przekroczenia, dotychczasowe postaw?, cechy osobowošci i stan zdrowia skazanego oraz cele wychowawcze. § 2. Przed wymierzeniem kary dyscyplinarnej wysluchuje si? obwinionego, zapozna-je si? z opinie wychowawcy, aježeli zachodzi potrzeba - równiež skladaj ecego wniosek o ukaranie oraz z opiniami innych osôb, a takže z zeznaniami šwiad-ków. Post?powanie môže odbywač si? w obecnošci innych skazanych, ježeli przemawiaje za tym wzgl?dy wychowawcze. § 3. Przed wymierzeniem skazanemu kary dyscyplinarnej okrešlonej w art. 143 § 1 pkt 8 lekarz albo psycholog wydaje pisemne opini? o jego zdolnošci do odbycia tej kary. Wymierzenie tej kary w wymiarze powyžej 14 dni wymaga zgody s?-dziego penitencjarnego. § 4. Przed wymierzeniem skazanemu kary dyscyplinarnej, okrešlonej w art. 143 § 1 pkt 4 i 5, ktorému ze wzgl?du na stan zdrowia zezwolono na dokonywanie do-datkowych zakupów artykulów žywnošciowych lub otrzymywanie paczek o wi?kszym ci?žarze albo korzystajacemu z diety, zasi?ga si? opinii lekarza co do skutków dla stanu zdrowia skazanego wymierzenia tej kary. § 5. Po zasi?gni?ciu opinii lekarza dyrektor podejmuje decyzj? o ewentualnym odroczeniu wy konáni a tej kary. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 55/55 Art. 146. § 1. Zajedno przekroczenie wymierza si? tylko jedna^ kar? dyscyplinarna,. W wypad-ku gdy skazany popelnil wi?cej przekroczeň, zanim zostal ukarany za którekol-wiek z nich, wymierza si? jedna^ kar?, odpowiednio surowsza^. § 2. Ponowne wymierzenie kary dyscyplinarnej nie môže nasta^pič w taki sposób, aby byla ona bezpošrednio przedluženiem odbywania takiej samej kary, chyba že laxzny okres trwania wymierzonych kar nie przekracza przewidzianej granicy czasu trwania tej kary. § 3. W wypadkach uzasadnionych wzgl?dami wychowawczymi možná odsta^pič od ukarania dyscyplinarnego, wykonanie wymierzonej kary zawiesič na okres do 3 miesi?cy, zamienič j 3. na inna^ mni ej dolegliwa^ lub kar? darowač. Po uplywie okresu zawieszenia wymierzona^ kar? uwaža si? za wykonana^. § 4. Ježeli w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej skazany dopušcil si? ponownie przekroczenia, zawieszona kára ulega wykonaniu, chyba že dyrek-tor zakladu karnego postanowi inaczej. Art. 147. § 1. Nie možná wymierzyč kary dyscyplinarnej, ježeli od dnia powzi?cia przez prze-ložonego wiadomošci o popelnieniu przekroczenia uplyn?lo 14 dni lub od dnia popelnienia przekroczenia - 30 dni. Nie možná rozpoczač wykonywania kary dyscyplinarnej po uplywie 14 dni od jej wymierzenia. § 2. Terminy okrešlone w § 1 nie biegna^ ježeli skazany przebywa poza obr?bem zakladu karnego bez zezwolenia lub w zwiazku z leczeniem wyniklym z samo-uszkodzenia lub z zasadnego zastosowania wobec niego šrodków przymusu bezpošredniego, a takže w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej. § 3. Przedawnienie wykonania kary dyscyplinarnej nie biegnie w czasie wykonywania takiej samej kary, wymierzonej wczešniej. Art. 148. § 1. Wymierzona^ kar? dyscyplinarna^ wykonuje si? bezzwlocznie. S?dzia peniten-cjarny môže wstrzymač wykonanie kary dyscyplinarnej na czas potrzebny do wyjašnienia okolicznošci uzasadniajaxych jej wymierzenie, a takže uchylič kar? dyscyplinarna^ z powodu jej niezasadnošci lub przekazač spraw? dyrektorowi zakladu karnego do ponownego rozpoznania. § 2. Ježeli stan zdrowia skazanego uniemožliwia odbycie wymierzonej kary dyscyplinarnej w calošci lub w cz?šci, wykonywanie jej naležy odroczyč lub prze-rwač albo zamienič na taka^ kar? dyscyplinarna^ która^ skazany môže odbyč. De-cyzj? w tym wzgl?dzie podejmuje dyrektor zakladu karnego, po zasi?gni?ciu opinii lekarza. § 3. W czasie wykonywania kary dyscyplinarnej umieszczenia w celi izolacyjnej lekarz lub psycholog kontroluje zdolnošč skazanego do odbywania tej kary. § 4. W czasie wykonywania kary dyscyplinarnej, o ktorej mowa w § 3, dyrektor zakladu karnego môže, w wypadkach uzasadnionych wzgl?dami rodzinnymi, oso-bistymi lub wychowawczymi, zezwolič skazanemu na widzenie lub rozmow? telefoniczna^. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 56/56 Art. 149. Ježeli zostaly ujawnione nowe fakty lub dowody nie znane przedtem, wskazujace na to, iž ukarany jest niewinny, dyrektor zakladu karnego uchyla kar? dyscyplinarna^ i uznaje j3. za niebyla^ oraz podejmuje stosowna^ decyzj? majaxa^ na celu uchylenie skutków ukarania. Oddzial 10 Odroczenie i przerwa wykonania kary pozbawienia wolnošci Art. 150. § 1. Wykonanie kary pozbawienia wolnošci w wypadku choroby psychicznej lub innej ci?žkiej choroby uniemožliwiajacej wykonywanie tej kary sad odracza do czasu ustania przeszkody. § 2. Za ci?žka^ chorobe; uznaje si? taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakladzie kárnym može zagražač žyciu lub spowodowač dla jego zdrowia po-wažne niebezpieczeňstwo. Art. 151. § 1. Sad može odroczyč wykonanie kary pozbawienia wolnošci na okres do 6 mie-si?cy, ježeli natychmiastowe wykonanie kary pociajmeioby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ci?žkie skutki, a takže w razie wystajňenia okolicznošci, o ktorej mowa w art. 248. § 2. Okres odroczenia biegnie od dnia wydania postanowienia w tym przedmiocie. § 3. Odroczenie može byč udzielone kilkakrotnie, jednakže laxzny okres odroczenia nie može przekroczyč roku, chyba že chôdzi o kobiet? ci?žarna^ lub w okresie 3 lat po urodzeniu dziecka i sprawowania nad nim opieki. Art. 152. Ježeli odroczenie wykonania kary nie przekraczajacej 2 lat pozbawienia wolnošci trwalo przez okres co naj mni ej jednego roku - sad može warunkowo zawiesič wykonanie tej kary na zásadách okrešlonych w art. 69-75 Kodeksu karnego. Art. 153. § 1. Sad penitencjarny udziela przerwy w wykonaniu kary w wypadku okrešlonym w art. 150 § 1 do czasu ustania przeszkody. § 2. Sad penitencjarny može udzielič przerwy w wykonaniu kary, ježeli przemawiaja^ za tym wažne wzgl?dy zdrowotne, rodzinne lub osobiste. Przepis art. 151 § 3 stosuje si? odpowiednio. § 3. Nie možná udzielič przerwy przed uplywem roku od dnia ukoňczenia poprzed-niej przerwy i powrotu po niej do zakladu karnego, chyba že zachodzi wypadek choroby psychicznej lub innej ci?žkiej choroby skazanego albo inny wypadek losowy. § 4. Udzielajac przerwy w wykonaniu kary, sad može zobowiazač skazanego do utrzymywania w okresie tej przerwy kontaktu z saxlowym kurátorem zawodo-wym w miejscu pobytu, niezmieniania bez jego zgody miejsca pobytu, podj?cia 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 57/57 staraň o znalezienie pracy zarobkowej lub meldowania si? we wskazanej jedno-stce Policji. § 5. Sadem penitencjarnym wlašciwym miejscowo do udzielania dalszych przerw oraz do udzielania przerwy, o której mowa w § 3, jest sad, który udzielil pierw-szej przerwy. Art. 154. § 1. Zloženie zažalenia na postanowienie o udzieleniu przerwy powoduje wstrzyma-nie wykonania postanowienia do czasu jego uprawomocnienia si?. Postanowienie podlega jednak wykonaniu bezzwlocznie, ježeli zostalo wydane na wniosek prokurátora albo ježeli prokurátor ošwiadczyl, že nie sprzeciwia si? udzieleniu przerwy. § 2. Zažalenie wniesione przez prokurátora podlega rozpoznaniu w terminie 14 dni. Art. 155. § 1. Ježeli przerwa w wykonaniu kary pozbawienia wolnošci trwala co najmniej jeden rok, a skazany odbyl co najmniej 6 miesi?cy kary - sad penitencjarny može warunkowo zwolnič skazanego z odbycia reszty kary na zásadách okrešlonych w art. 77 Kodeksu karnego, przy czym zwolnienie može nasta^pič w každým czasie, bez ograniczeň wynikajaxych z art. 78 i 79 Kodeksu karnego. § 2. Przepisu § 1 nie stosuje si?, ježeli kára pozbawienia wolnošci zostala orzeczona na okres powyžej 3 lat. Art. 156. § 1. Odroczenie wykonania kary sad može odwolač w razie ustania przyczyny, dla której zostalo udzielone, lub w wypadku, gdy skazany nie korzysta z odroczenia w celu, w jakim zostalo udzielone, albo ražaco narusza porza^dek prawny. § 2. Przepis § 1 stosuje si? odpowiednio do przerwy w wykonaniu kary, z tym že odwolanie przerwy može nasta^pič równiež z powodu niewykonywania obo-wiazków okrešlonych w art. 153 § 4; postanowienie o odwolaniu przerwy wyda-je sad penitencjarny, który jej udzielil. § 3. Ježeli w czasie przerwy w odbywaniu kary skazany popelnil przest?pstwo, w zwiazku z którym zostalo zastosowane tymczasowe aresztowanie, kára pozbawienia wolnošci, której odbywanie zostalo przerwane, podlega wykonaniu z mocy prawa. Art. 157. Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolnošci wobec žolnierza sad može odwolač równiež na wniosek wlašciwego dowódcy. Art. 158. Wniosek o zwolnienie od wykonania kary pozbawienia wolnošci, o której mowa w art. 336 § 3 i 4 Kodeksu karnego, može zložyč równiež dowódca jednostki. Termin zawity do zloženia wniosku uplywa w dniu ukoňczenia služby przez žolnierza. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 58/58 Oddzial 11 Warunkowe przedterminowe zwolnienie Art. 159. Warunkowo zwolnionego sad penitencjarny môže w okresie próby oddač pod dozor kurátora saxlowego, osoby godnej zaufania, stowarzyszenia, organizacji lub instytu-cji, do ktorej dzialalnošci naležy troska o wychowanie, zapobieganie demoralizacji lub pomoc skazanym, oraz naložyč na niego obowiazki okrešlone w art. 72 § 1 Kodeksu karnego. Wobec skazanego za przest?pstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popelnione w zwiazku z zaburzeniami preferencji seksualnych, mlodocia-nego sprawcy przest?pstwa umyšlnego, sprawcy okrešlonego w art. 64 Kodeksu karnego, a takže wobec skazanego na kar? dožywotniego pozbawienia wolnošci, oddanie pod dozor kurátora saxlowego jest obowiazkowe. Art. 160. § 1. Sad penitencjarny odwoluje warunkowe zwolnienie, ježeli zwolniony w okresie próby popelnil przest?pstwo umyšlne, za które orzeczono prawomocnie kar? pozbawienia wolnošci bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. § 2. Sa^d penitencjarny môže odwolač warunkowe zwolnienie, ježeli zwolniony w okresie próby ražaco narusza porza^dek prawny, w szczególnošci popelnil inne przest?pstwo lub zostala orzeczona kára inna niž okrešlona w § 1 albo gdy uchyla si? od dozoru, wykonywania naložonych obowiazków lub orzeczonych šrodków kárnych. Przed odwolaniem warunkowego zwolnienia sad penitencjarny, o ile jest to možliwe, wysluchuje skazanego lub j ego obroňc?. § 3. W razie odwolania warunkowego zwolnienia nie zalieza si? na poezet kary okresu sp?dzonego na wolnošci. Art. 161. §1.0 warunkowym zwolnieniu orzeka sa^d penitencjarny; posiedzenie powinno od-byč si? w zakladzie kárnym. § 2. Wniosek o warunkowe zwolnienie môže zložyč równiež dyrektor zakladu karnego lub saxlowy kurátor zawodowy. § 3. Wniosku skazanego lub jego obroňcy, zložonego przed uplywem 3 miesi?cy od wydania postanowienia o odmowie warunkowego zwolnienia, nie rozpoznaje si? až do uplywu tego okresu. Art. 162. § 1. Sad penitencjarny powinien wysluchač przedstawiciela administraeji zakladu karnego, a takže wysluchač saxlowego kurátora zawodowego, ježeli skladal wniosek o warunkowe zwolnienie oraz uwzgl?dnič ugod? zawarta^ w wyniku mediacji. W wypadku skazanego za przest?pstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popelnione w zwiazku z zaburzeniami preferencji seksualnych, sad zasi?ga opinii bieglych. § 2. Zažalenie wniesione przez prokurátora podlega rozpoznaniu w terminie 14 dni. Przepis art. 154 § 1 stosuje si? odpowiednio. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 59/59 § 3. Na postanowienie odmawiajace udzielenia warunkowego zwolnienia przyslugu-je zažalenie dyrektorowi zakladu karnego lub sadowemu kuratorowi zawodo-wemu, ježeli skladali wniosek o warunkowe zwolnienie. Art. 163. § 1. W sprawach zwia^zanych z wykonaniem orzeczenia o warunkowym zwolnieniu oraz w sprawie odwolania warunkowego zwolnienia wlašciwy jest sa^d peniten-cjarny, który udzielil zwolnienia, a ježeli zwolniony pozostaje pod dozorem -sa^d penitencjarny, w którego okr^gu dozor jest wykonywany. § 2. Sad penitencjarny môže, w granicach przewidzianych w art. 80 § 1 i 2 Kodeksu karnego, zmienič okres próby. Sa^d môže równiež w okresie próby ustanawiač, rozszerzač lub zmieniač obowiazki wymienione w art. 72 § 1 Kodeksu karnego albo od wykonania naložonych obowiazków zwolnič, jak równiež oddač skaza-nego pod dozor lub od dozoru zwolnič. § 3. (uchylony). § 4. W okresie próby kurátor saxlowy, osoba, stowarzyszenie, organizacja lub insty-tucja, pod ktorej dozor oddáno zwolnionego, informuje sad o j ego zachowaniu, w szczególnošci o tym, czy wykonuje on naložone obowiazki i przestrzega po-rzadku prawnego. Oddzial 12 Zwalnianie skazanych z zakladów kárnych i warunki udzielania im pomocy Art. 164. § 1. Okres do 6 miesiexy przed przewidywanym warunkowym zwolnieniem lub przed wykonaniem kary stanowi, w miar? potrzeby, czas niezb^dny na przygo-towanie skazanego do žycia po zwolnieniu, zwlaszcza dla nawiazania kontaktu z kurátorem saxlowym lub podmiotami, o ktorých mowa w art. 38 § 1. Okres ten ustala, za zgoda^ skazanego, komisja penitencjarna. § 2. Okres, o którym mowa w § 1, môže równiež wyznaczyč sad penitencjarny w postanowieniu o udzieleniu lub odmowie warunkowego zwolnienia, ježeli uzná to za niezb^dne. Art. 165. § 1. W okresie, o którym mowa w art. 164, skazany powinien w miar? možliwošci odbywač kar? w zakladzie kárnym položonym najbližej przyszlego miejsca za-mieszkania. § 2. Skazanemu možná zezwolič na opuszczenie zakladu karnego, lacznie na czas do 14 dni, zwlaszcza w celu podejmowania starán o uzyskanie po zwolnieniu od-powiednich možliwošci zamieszkania i pracy. Zezwolenie na opuszczenie zakladu možná przyznač skazanemu, którego postawa w czasie odbywania kary uzasadnia przypuszczenie, že w czasie pobytu poza základem kárnym b^dzie przestrzegal porzadku prawnego. Zezwolenia udziela dyrektor zakladu karnego. Przepis art. 139 § 8 stosuje si? odpowiednio. § 3. Kurator saxlowy lub podmioty, o ktorých mowa w art. 38 § 1, ustalaja^ ze skaza-nym zakres niezb^dnej pomocy w spolecznej readaptacji i sposób jej udzielenia. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 60/60 § 4. Ježeli skazany nie posiada dokumentu tožsamošci, administracja zakladu karnego podejmuje czynnošci niezb?dne do otrzymania przez niego takiego dokumentu. Skazany ma obowiazek wspóldzialania w tym zakresie. Art. 166. § 1. Zwalnianym skazanym, majaxym trudnošci w znalezieniu zatrudnienia, zakwa-terowania oraz otrzymania niezb?dnej pomocy lekárski ej, wlašciwe organy lub instytucjeudzielaja^niezb^dnej dôraznej pomocy. § 2. Dyrektor zakladu karnego zwalniajax skazanego, udziela mu stosownych infor-macji o možliwošciach uzyskania niezb?dnej pomocy. W wypadku zwalniania osoby skazanej za przest?pstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, po-pelnione w zwiazku z zaburzeniami preferencji seksualnych, dyrektor zakladu zawiadamia o tym jednostk? Policji, wlašciwa^ dla miejsca pobytu skazanego po jegozwolnieniu. § 3. Skazanemu zwalnianemu z zakladu karnego, który nie dysponuje wystarczaja^-cymi šrodkami wlasnymi i nie ma zapewnionych na wolnošci dostatecznych šrodków utrzymania, dyrektor zakladu karnego môže udzielič pomocy pieni?ž-nej w chwili zwolnienia w wysokošci do 1/3 przeci?tnego miesi?cznego wyna-grodzenia pracowników lub jej odpowiedni ekwiwalent. Art. 167. § 1. Skazany, przed zwolnieniem z zakladu karnego, ma prawo zwrócič si? do sadu penitencjarnego z wnioskiem o zastosowanie wzgl?dem niego dozoru saxlowego kurátora zawodowego, zwlaszcza ješli oczekujace go warunki žycia po zwolnie-niu z zakladu karnego moga^mu utrudniač spoleczna^readaptacj?. § 2. Oddajúc skazanego pod dozor saxlowego kurátora zawodowego sad penitencjar-ny môže za zgoda^ skazanego naložyč na niego obowiazki, o ktorých mowa w art. 72 § 1 Kodeksu karnego. § 3. Skazanemu oddanému pod dozor i wypelniajaxemu naložone na niego obowiazki zapewnia si? w miar? možliwošci tymczasowe zakwaterowanie i udziela pomocy w otrzymaniu zatrudnienia w miejscach oraz instytucjach wskazanych przez saxlowego kurátora zawodowego. § 4. Czas trwania dozoru, o którym mowa w § 1, nie môže przekraczač 2 lat; czasu tego nie okrešla si? z góry. Sad penitencjarny môže orzec o zaniechaniu dozoru, ježeli skazany nie przestrzega poleceň saxlowego kurátora zawodowego lub nie wykonuje naložonych obowiazków. Art. 167a. § 1. Przy zwolnieniu z zakladu karnego skazany otrzymuje, za pokwitowaniem, znajdujúce si? w depozycie dokumenty, pieniadze, przedmioty wartošciowe i inne przedmioty, ježeli nie zostaly zatrzymane albo zaj?te w drodze zabezpie-czenia lub egzekucji. § 2. Skazany otrzymuje ponadto šwiadectwo zwolnienia z zakladu karnego oraz za-šwiadczenie o zatrudnieniu. Skazany wymagajaxy leczenia otrzymuje skierowa-nie do lekarza specjalisty lub do szpitala, ježeli takie sa^ wskazania lekarskie oraz wyniki wykonanych badaň diagnostycznych niezb?dnych dla dalszego po-st?powania leczniczego lub diagnostycznego. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 61/61 § 3. Jako ekwiwalent pomocy pieni?žnej, o ktorej mowa w art. 166 § 3, skazany môže otrzymač przy zwolnieniu stosowna^ do pory roku odziež, bielizn?, obuwie, bilet na przejazd, a takže artykuly žywnošciowe na czas podróžy. Decyzje w tym zakresie podejmuje dyrektor zakladu karnego. § 4. Ježeli osoba zwolniona z zakladu karnego wymaga leczenia szpitalnego, a jej stan zdrowia nie pozwala na przeniesienie do publicznego zakladu opieki zdro-wotnej, pozostaje ona na leczeniu w zakladzie kárnym do czasu, gdy jej stan zdrowia pozwoli na takie przeniesienie. § 5. Przepis § 4 ma zastosowanie, ježeli osoba zwolniona wyraža zgod? na dalsze leczenie w zakladzie kárnym, co powinno byč potwierdzone jej podpisem w in-dywidualnej dokumentacji medycznej. W razie niemožnošci wyraženia tej zgo-dy przez osob? zwolniona^ decyzje o pozostawieniu jej na leczeniu w zakladzie kárnym, podejmuje dyrektor zakladu karnego na wniosek lekarza. Wobec osoby, o ktorej mowa w § 4, stosuje si? przepisy porzaxlkowe obowiazujace w zakladzie kárnym. Przepisy art. 118 § 1, 2 i 4 stosuje si? odpowiednio. § 6. Ježeli zwalniany skazany jest niezdolny z powodów zdrowotnych do samodziel-nego powrotu do miejsca zameldowania lub miejsca przebywania bez zameldo-wania, administracja zakladu karnego jest obowiazana w okresie poprzedzaja^-cym zwolnienie nawiazač kontakt z rodzina^ osoba^ bliska^ lub wskazana^ przez skazanego inna^ osoba^ i powiadomič j 3. o terminie zwolnienia. W wypadku, gdy dzialania administracji zakladu karnego okázaly si? bezskuteczne, administracja zakladu karnego jest obowiazana udzielič zwolnionému pomocy w udaniu si? do miejsca zameldowania lub miejsca przebywania bez zameldowania albo publicznego zakladu opieki zdrowotnej. § 7. Ježeli osoba, o ktorej mowa w § 4, nie wyraža zgody na dalsze leczenie w zakladzie kárnym, lekarz poucza ja^o možliwych nast?pstwach zdrowotnych odmowy leczenia. Fakt odmowy powinien byč potwierdzony podpisem zwolnionego w indywidualnej dokumentacji medycznej, a w wypadku odmowy podpisu - notat-ka^ urz?dowa^ na t? okolicznošč. Art. 168. Ježeli termin zwolnienia skazanego odbywajaxego kar? przypada na dzieň ustawowo wolny od pracy, zwolnienie to nast?puje w dniu poprzedzajaxym ten termin. Oddzial 13 Informowanie pokrzywdzonego o opuszczeniu przez skazanego zakladu karnego Art. 168a. § 1. Na wniosek pokrzywdzonego, odpowiednio, s?dzia penitencjarny lub dyrektor zakladu karnego niezwlocznie zawiadamia pokrzywdzonego, j ego przedstawi-ciela ustawowego lub osob?, pod ktorej stala^ piecza^ pokrzywdzony pozostaje, o zwolnieniu skazanego z zakladu karnego po odbyciu kary, o ucieczce skazanego z zakladu karnego, a takže o wydaniu decyzji o udzieleniu skazanemu: 1) przepustki, o ktorej mowa w art. 91 pkt 7 i w art. 92 pkt 9, 2) czasowego zezwolenia na opuszczenie zakladu karnego bez dozoru lub bez konwoju funkcjonariusza Služby Wi?ziennej albo asysty innej osoby 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 62/62 godnej zaufania, o którym mowa w art. 138 § 1 pkt 7 lub 8, art. 141a § 1 oraz art. 165 § 2, 3) przerwy w wykonaniu kary, 4) warunkowego zwolnienia. § 2. O prawie do zloženia wniosku, o którym mowa w § 1, poucza pokrzywdzonego sa^d, kierujac orzeczenie do wykonania. § 3. W wypadku zwolnienia z zakladu karnego po odbyciu kary skazanego z zabu-rzeniami preferencji seksualnych odbywajaxego kar? pozbawienia wolnošci za przest?pstwo okrešlone w art. 197-203 Kodeksu karnego, popelnione w zwiazku z tými zaburzeniami, a takže w wypadku ucieczki takiego skazanego z zakladu karnego lub wy dania decyzji o udzieleniu przepustki lub czasowego zezwolenia, o którym mowa w § 1, odpowiednio s?dzia penitencjarny lub dyrektor zawia-damia o tym jednostk? Policji, wlašciwa^ dla miejsca pobytu skazanego. Rozdzial XI Wykonywanie dozoru, warunkowego umorzenia postgpowania i warunkowego zawieszenia wykonania kary Oddzial 1 Dozor Art. 169. § 1. Skazany, na którego naložono obowiazki, a takže oddaný pod dozor, obowiaza-ny jest przestrzegač obowiazków ustanowionych przez sa^d na okres próby lub zwia^zanych z dozorem. § 2. Skazany oddaný pod dozor obowia^zany jest bezzwlocznie, a najpóžniej w ci^gu 7 dni od powzi?cia wiadomošci o oddaniu go pod dozor, zglosič si? do kurátora saxlowego tego sadu rejonowego, w okr?gu którego dozor ma byč wykonywany. § 3. Skazany obowia^zany jest stawič si? na wezwanie sadu lub kurátora saxlowego i udzielač wyjašnieň co do przebiegu dozoru i wykonywania naložonych na niego obowiazków, umožliwič kuratorowi wejšcie do mieszkania oraz informowač go o zmianie miejsca zatrudnienia, zamieszkania lub pobytu. § 4. Dozor wykonuje si? w miejscu zamieszkania lub pobytu skazanego, ježeli usta-wa nie stanowi inaczej. Art. 170. § 1. Sprawowanie dozoru powierza si? kuratorowi sadowemu tego sa^du rejonowego, w okr?gu którego šrodek ten jest lub ma byč wykonywany. § 2. Sprawowanie dozoru može byč powierzone takže stowarzyszeniu, organizacji lub instytucji, do ktorých dzialalnošci naležy troska o wychowanie, zapobiega-nie demoralizacji lub pomoc skazanym, albo osobie godnej zaufania; powierze-nie dozoru nast?puje na ich wniosek lub za ich zgoda^. Art. 171. § 1. Kuratorami saxlowymi sa^kuratorzy zawodowi i spoleczni. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 63/63 § 2. Zadaniem kurátora saxlowego, a takže innych osôb, stowarzyszeň, organizacji i instytucji wykonujaxych dozor jest pomoc w readaptacji spolecznej skazanego. Kontrola šcislego wykonywania przez skazanego naložonych na niego obowiazków i poleceň ma na celu wychowawcze oddzialywanie i zapobieganie po-wrotowi do przest^pstwa. Art. 172. § 1. Kurator saxlowy, ktorému powierzono dozor nad skazanym, powinien nawiazač z nim bezzwlocznie kontakt i poinformowač go o j ego obowiazkach i uprawnie-niach. § 2. Kurator saxlowy obowia^zany jest do skladania sadowi okresowych sprawozdaň z przebiegu dozoru, w szczególnošci ma obowiazek bezzwlocznego powiadomie-nia sadu o popelnieniu przez skazanego przestejtstwa lub o innym ražaxym na-ruszeniu przez niego porzadku prawnego. Art. 173. § 1. Saxlowy kurátor zawodowy organizuje i prowadzi dzialania majace na celu pomoc skazanemu w spolecznej readaptacji oraz kieruje praca^ saxlowych kurato-rów spolecznych i innych osôb wykonujaxych dozor samodzielnie lub z upo-wažnienia stowarzyszeň, organizacji i instytucji. § 2. Do zakresu dzialania saxlowego kurátora zawodowego naležy w szczególnošci: 1) kontrolowanie zachowania skazanego w okresie próby, 2) skladanie wniosków o zmiane^ okresu próby w sprawach dotyczaxych wykonywania postanowienia o warunkowym zwolnieniu, 3) skladanie wniosków o ustanowienie, rozszerzenie lub zmiane; obowiazków w okresie próby, o zwolnienie od wykonania tých obowiazków albo o oddanie pod dozor lub zwolnienie od dozoru, 4) skladanie wniosków o odroczenie lub o przerw? wykonania kary lub o odwolanie odroczenia lub przerwy wykonania kary, 5) skladanie wniosków o warunkowe zwolnienie i o odwolanie warunkowego zwolnienia, 6) skladanie wniosków o zarzadzenie wykonania kary, ktorej wykonanie warunkowo zawieszono oraz o wykonanie kary zastejtczej, 7) skladanie wniosków o wszcz^cie postejtowaň dotyczaxych wykonania kary ograniczenia wolnošci, 8) udzielanie pomocy z funduszu pomocy postpenitencjarnej, 9) branie udzialu w posiedzeniach sa^du w przedmiocie wykonywania šrodków kárnych zwia^zanych z poddáni em sprawcy próbie, ježeli sprawca oddaný byl pod dozor lub w sprawach wszczejych na wniosek kurátora, 10) podejmowanie czynnošci majaxych na celu przygotowanie skazanego do zwolnienia z zakladu karnego. Art. 174. Do zakresu dzialania saxlowego kurátora spolecznego naležy w szczególnošci: 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 64/64 1) odwiedzanie osôb, ktorých dotyczy post?powanie, w miejscu ich zamiesz-kania lub pobytu, w tym równiež w zakladach kárnych, oraz kontaktowanie si? z ich rodzina^ 2) zadanie niezb?dnych informacji i wyjašnieň od osôb znajdujaxych si? w okresie próby, objatých dozorem lub tých, na które naložono obowiazki, 3) wspóldzialanie z wlašciwymi stowarzyszeniami, organizacjami i instytu-cjami w zakresie poprawy warunków bytowych i zdrowotnych, zatrudnienia i szkolenia osôb, ktorých dotyczy post?powanie wykonawcze, 4) wspóldzialanie z administracja^ zakladów kárnych w zakresie odpowiednie-go przygotowania skazanych do zwolnienia, 5) przegladanie akt saxlowych i sporzadzanie z nich odpisów w zwiazku z wy-konywaniem czynnošci zleconych przez sad, 6) przeprowadzanie wywiadów šrodowiskowych i zbieranie niezb?dnych informacji od organów administracji rzadowej, samorzadu terytorialnego, zakladów pracy, stowarzyszeň, organizacji i instytucji, 7) podejmowanie innych czynnošci niezb?dnych dla prawidlowego wykonywania kar, šrodków kárnych i šrodków zabezpieczajaxych, 8) udzielanie skazanym innej stosownej pomocy. Art. 175. § 1. Stowarzyszenia, organizacje i instytucje, którym powierzono sprawowanie dozoru, obowiazane sa^w szczególnošci do: 1) bezzwlocznego wyznaczenia przedstawiciela do wykonywania czynnošci zwia^zanych z dozorem oraz udzielania mu pomocy w prawidlowym ich wy-konywaniu, 2) utrzymywania, przez wyznaczonego przedstawiciela, niezb?dnych kontak-tów z saxlem i saxlowym kurátorem zawodowym, 3) zapewnienia, aby wyznaczony przedstawiciel wykonywal prawidlowo po-wierzone mu czynnošci zwiazane z dozorem oraz przedstawial sadowi okre-sowe sprawozdania o zachowaniu si? skazanego w okresie próby. § 2. Do osoby godnej zaufania oraz przedstawiciela stowarzyszenia, organizacji i instytucji stosuje si? odpowiednio art. 174, chyba že ustawa stanowi inaczej. Art. 176. Minister Sprawiedliwošci okrešla, w drodze rozporzadzenia, szczególowy zakres praw i obowiazków kuratorów saxlowych, stowarzyszeň, organizacji, instytucji oraz osôb, którym powierzono sprawowanie dozoru, a takže zásady i tryb wykonywania dozoru stosowanego w zwiazku z orzeczonymi kárami, šrodkami kárnymi, zabezpie-czajaxymi i profilaktycznymi oraz tryb wyznaczania przedstawicieli przez stowarzyszenia, organizacje i instytucje. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 65/65 Oddzial 2 Warunkowe umorzenie postgpowania karnego Art. 177. W sprawach zwia^zanych z wykonywaniem orzeczenia o warunkowym umorzeniu postejDowania karnego wlašciwy jest sad, który w danej sprawie orzekal w pierwszej instancji, jednakže w stosunku do osoby oddanej pod dozor, w kwestiach dotycza^-cych wykonania tego šrodka oraz obowiazków zwia^zanych z okresem próby, wlašciwy jest sa^d rejonowy, w którego okre^gu dozor jest lub ma byč wykonywany. Oddzial 3 Warunkowe zawieszenie wykonania kary Art. 178. § 1. W sprawach zwia^zanych z wykonaniem orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary oraz w sprawie zarzadzenia wykonania zawieszonej kary wlašciwy jest sa^d, który w danej sprawie orzekal w pierwszej instancji, jednakže w stosunku do osoby skazanej przez sad powszechny pozostajacej pod dozorem wlašciwy jest sad rejonowy, w którego okre^gu dozor jest lub ma byč wykonywany. § 2. Przed wydaniem postanowienia w przedmiocie zarzadzenia wykonania zawieszonej kary, sa^d powinien wysluchač skazanego lub j ego obroňce;, chyba že za-chodza^ okolicznošci zarzadzenia wykonania kary okrešlone w art. 75 § 1 Ko-deksu karnego. Rozdzial XII Srodki kárne Oddzial 1 Pozbawienie praw publicznych Art. 179. W razie orzeczenia pozbawienia praw publicznych sad zawiadamia: 1) wlašciwy dla miejsca ostatniego zamieszkania lub pobytu skazanego odpo-wiedni organ administracji publicznej, 2) Kancelári^ Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, ježeli skazany ma order, odznaczenie lub tytul honorowy, 3) organy i instytucje, w ktorých skazany pelnil ostatnio funkcje objekte útraty, 4) organ wlašciwy w sprawach powszechnego obowiazku obrony, w którego ewidencji skazany figuruje. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 66/66 Oddzial 2 Zákazy i obowiazek Art. 180. W razie orzeczenia zákazu zajmowania okrešlonego stanowiska lub wykonywania okrešlonego zawodu, sad przesyla odpis wyroku wlašciwemu organowi administracji rzadowej lub samorzadu terytorialnego oraz pracodawcy albo instytucji, w ktorej skazany zajmuje objíte zákazem stanowisko lub wykonuje obj?ty zákazem zawód. Ježeli skazany zajmuje stanowisko kierownicze lub inne odpowiedzialne stanowisko, sad przesyla odpis wyroku równiež wlašciwej jednostce nadrz?dnej. Art. 181. W razie orzeczenia zákazu prowadzenia okrešlonej dzialalnošci gospodarczej, sad przesyla odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji rzadowej lub samorzadu terytorialnego, wlašciwemu dla miejsca zamieszkania skazanego lub dla miej-sca prowadzenia dzialalnošci gospodarczej objatej zákazem. Art. 181a. § 1. W razie orzeczenia obowiazku powstrzymania si? od przebywania w okrešlo-nych šrodowiskach lub miejscach, zákazu kontaktowania si? z okrešlonými osobami lub zákazu opuszczania okrešlonego miejsca pobytu bez zgody sadu, sad przesyla odpis wyroku jednostce Policji, a takže odpowiedniemu organowi administracji rzadowej lub samorzaxlu terytorialnego, wlašciwemu dla miejsca pobytu skazanego. § 2. Nadzór nad wykonywaniem obowiazku powstrzymania si? od przebywania w okrešl ony ch šrodowiskach lub miejscach, zákazu kontaktowania si? z okrešlo-nymi osobami lub zákazu opuszczania okrešlonego miejsca pobytu bez zgody sa^du powierza si? zawodowemu kuratorowi sadowemu. § 3. W sprawach zwia^zanych z wykonywaniem obowiazku powstrzymania si? od przebywania w okrešlonych šrodowiskach lub miejscach, zákazu kontaktowania si? z okrešlonymi osobami lub zákazu opuszczania okrešlonego miejsca pobytu bez zgody sadu wlašciwy jest sa^d rejonowy, w którego okr?gu ustal ono miejsce pobytu skazanego. § 4. Przepisy art. 169 i 172 stosuje si? odpowiednio. Art. 182. § 1. W razie orzeczenia zákazu prowadzenia pojazdów, sad przesyla odpis wyroku odpowiedniemu organowi administracji rzadowej lub samorzadu terytorialnego wlašciwemu dla miejsca zamieszkania skazanego. Ježeli skazany prowadzil po-jazd wykonujac prac? zarobkowa^ o orzeczeniu sad zawiadamia ponadto praco-dawc?, u którego skazany jest zatrudniony. § 2. Organ, do którego przeslano orzeczenie zawierajace zákaz prowadzenia pojazdów zobowia^zany jest cofnač uprawnienia do ich prowadzenia w orzeczonym zakresie oraz nie môže wydač tých uprawnieň w okresie obowiazywania zákazu. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 67/67 Art. 183. Ježeli skazany, w zwiazku z wykonywanym przez siebie zawodem lub prowadze-niem okrešlonej dzialalnošci gospodarczej, naležy do zrzeszenia zawodowego, sto-warzyszenia, zwiazku lub cechu albo innej organizacji gospodarczej, sad zawiadamia je o orzeczeniu zákazu wykonywania zawodu lub prowadzenia okrešlonej dzialalnošci gospodarczej. Art. 184. Przesylajac odpis wyroku, w którym orzeczono šrodek kárny wymieniony w niniej-szym oddziale lub oddziale 1, albo zawiadomienie o wymierzeniu takiego šrodka, sad podaj e na podstawie trešci wyroku dat? poczajkowa^ od ktorej naležy liczyč okres wykonywania tego šrodka. Art. 185. Pracodawcy lub instytucje wymienione w art. 180 i 181 podejmuja^ stosowne decyzje i bezzwlocznie zawiadamiaja^ o tym sad, który w razie stwierdzenia nieprawidlowo-šci nakazuje je usunač. Art. 186. Ježeli wobec skazanego zastosowano art. 72 § 1 Kodeksu karnego, przepisy art. 180 i 181 stosuje si? odpowiednio. Oddzial 3 Przepadek Art. 187. Sad bezzwlocznie po uprawomocnieniu si? wyroku przesyla jego odpis lub wyci^g urz?dowi skarbowemu, wlašciwemu ze wzgl?du na siedzib? sa^du pierwszej instancji, w celu wykonania šrodka karnego w postaci orzeczonego przepadku lub nawiazki na rzecz Skarbu Paňstwa. Art. 188. § 1. Wykonujac šrodek kárny przepadku, urzad skarbowy przejmuje w posiadanie skladniki mienia wymienione w wyroku. § 2. Wykonujac šrodek kárny przepadku przedmiotów, równowartošci takich przed-miotów, korzyšci osiajmi?tych z przest?pstwa albo równowartošci takich korzy-šci, urzad skarbowy, w razie potrzeby, ustala skladniki mienia obj?tego prze-padkiem, przed ich przej?ciem. § 3. Przed przysta^pieniem do przej?cia skladników mienia, o ktorých mowa w § 1 lub 2, urzaxl skarbowy nie ma obowiazku wczešniejszego wzywania osoby, u ktorej si? znajduja^ do ich wydania. § 4. Przej?te nieruchomošci urzaxl skarbowy przekazuje w zarzaxl wlašciwym organom administracji publicznej. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 68/68 § 5. Przej?te rzeczy ruchome, wierzytelnošci i inne prawa majatkowe urzad skarbo-wy spieni?ža wedlug przepisów o egzekucji šwiadczeň pieni?žnych w post?po-waniu egzekucyjnym w administracji. § 6. Przej?te przedmioty o wartošci historycznej, naukowej lub artystycznej spieni?-ža si?, gdy wskazane przez wojewódzkiego konserwatora zabytków paňstwowe muzeum, bibliotéka lub archiwum nie wyraža^ zgody na ich nieodplatne nabycie. Art. 189. Przepadek rzeczy glównej obejmuje równiež przynaležnošci tej rzeczy, chyba že co innego wynika z orzeczenia. Art. 190. § 1. Orzeczony šrodek kárny przepadku nie narusza praw rzeczowych ograniczonych obciažajaxych objeme przepadkiem skladniki mienia, z wyjatkiem hipoteki i za-stawu, które wygasaja^ a wierzytelnošci zabezpieczone tými prawami podlegaja^ zaspokojeniu do wysokošci sumy uzyskanej ze spieni?ženia skladników mienia lub ich wartošci, gdy nie zostane spieni?žone i nie podlegaja^ zniszczeniu. § 2. Zaspokojenie wierzyciela, którego wierzytelnošč jest zabezpieczona hipoteki lub zastawem, ježeli przedmiot zastawu nie podlega spieni?ženiu, nastupuje po oszacowaniu nieruchomošci lub przedmiotu zastawu. Oszacowanie nierucho-mošci, wedlug przepisów o egzekucji z nieruchomošci, urzad skarbowy zleca komornikowi sadowemu. Art. 191. § 1. Podstaw? ujawnienia Skarbu Paňstwa jako wlašciciela nieruchomošci w ksi?dze wieczystej oraz podstaw? wykrešlenia obciažajaxych j 3. hipotek stanowi orze-czenie o zastosowaniu šrodka karnego przepadku, które nieruchomošci tej doty-czy. § 2. W razie wytoczenia przez osob? trzecia^ powództwa o zwolnienie nieruchomošci od wykonania šrodka karnego przepadku, wpis wlasnošci Skarbu Paňstwa do ksi?gi wieczystej môže nastajňč po prawomocnym oddaleniu powództwa. Art. 192. § 1. W razie uchylenia orzeczenia o przepadku, darowania tego šrodka lub zwolnie-nia rzeczy w wyniku wniesionego powództwa, skladniki mienia przej?te w trakcie wykonania šrodka karnego zwraca si? uprawnionemu. W razie niemožnošci zwrotu, Skarb Paňstwa odpowiada za szkod?, która^ poniósl uprawniony. § 2. Osoba, ktorej zwraca si? przedmioty objeme przepadkiem lub wyplaca odszko-dowanie w ramach odpowiedzialnošci, o ktorej mowa w § 1, obowiazana jest do zwrotu Skarbowi Paňstwa sum zaplaconych wierzycielom na podstawie art. 190 do wysokošci wartošci zwróconych skladników mienia lub wyplaconego od-szkodowania. Ježeli zwrotowi podlega nieruchomošč, wierzytelnošč Skarbu Paňstwa zabezpiecza si? przez wpis hipoteki przymusowej w ksi?dze wieczystej prowadzonej dla tej nieruchomošci. Podstaw? wpisu stanowi postanowienie o zabezpieczeniu, wydane przez urzad skarbowy. § 3. W zakresie nie uregulowanym w niniejszej ustawie do odpowiedzialnošci, o ktorej mowa w § 1, stosuje si? przepisy Kodeksu cywilnego. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 69/69 Art. 193. § 1. Ježeli orzeczono przepadek przedmiotów dolaxzonych do akt sprawy lub prze-chowywanych w sadowej skladnícy dowodów, sad wydaje te przedmioty wla-šciwemu organowi skarbowemu. § 2. Ježeli orzeczono przepadek przedmiotów zabezpieczonych i oddaných na prze-chowanie, sad nakáže instytucji lub osobie, ktorej przedmioty te oddáno na przechowanie, aby wydala je wlašciwemu urz^dowi skarbowemu. Art. 194. Minister Sprawiedliwošci môže okrešlič, w drodze rozporzadzenia, wykaz przedmiotów, które w razie orzeczenia ich przepadku przekazuje si? bezpošrednio innym organom niž organ egzekucyjny wymieniony w art. 187, maj ax na uwadze w szczegól-nošci wlašciwošč tých organów oraz rodzaj przedmiotów podlegajaxych przekaza-niu. Art. 195. Ježeli wartošč przedmiotów, ktorých przepadek orzeczono, jest nieznaczna, sa^d po-zostawia je w aktach sprawy albo zarzaxlza ich zniszczenie. Z czynnošci zniszczenia sporzadza si? protokol. Art. 195a. §. 1. Ježeli jedným postanowieniem zabezpieczono grožaxy przepadek oraz grzywn?, obowiazek naprawienia szkody lub zadoščuczynienia za doznaný krzywd?, šwiadczenie pieni?žne albo nawia^zk?, sad lub prokurátor, który wydal to posta-nowienie, môže zlecič jego wykonanie w calošci organowi okrešlonému w art. 187. § 2. W wypadku, o którym mowa w § 1, ježeli orzeczono przepadek, urzad skarbowy prowadzi równiež egzekucj? orzeczonej jednoczešnie grzywny i zasaxlzonych od skazanego kosztów saxlowych oraz egzekucj? orzeczonego obowiazku naprawienia szkody lub zadoščuczynienia za doznaný krzywd?, šwiadczenia pieni?ž-nego albo nawiazki. Oddzial 4 Naprawienie szkody, zadoščuczynienie, nawiazka i šwiadczenie pieniežne Art. 196. § 1. W razie orzeczenia obowiazku naprawienia szkody lub zadoščuczynienia na rzecz osoby, która nie brala udzialu w sprawie, nawiazki lub šwiadczenia pie-ni?žnego, sa^d, z urz?du i bez pobierania jakichkolwiek oplat, przesyla tytul egzekucyjny pokrzywdzonemu lub innej osobie uprawnionej. § 2. Przy podziale sumy uzyskanej z egzekucji - naležnošci z tytulu obowiazku naprawienia szkody, nawiazki lub šwiadczenia pieni?žnego podlegaja^ zaspokoje-niu w kolejnošci przewidzianej dla naležnošci wierzycieli, którzy prowadzili egzekucj?, wedlug przepisów Kodeksu postejtowania cywilnego, chyba že ze wzgl?du na rodzaj naležnošci podlegaja^ zaspokojeniu w kolejnošci wyžszej. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 70/70 Art. 196a. § 1. Instytucje, fundacje, stowarzyszenia oraz organizacje spoleczne wpisane do wy-kazu prowadzonego przez Ministra Sprawiedliwošci, o którym mowa w art. 49a § 2 Kodeksu karnego, sa^ obowiazane do konca každego roku kalendarzowego przekazač Ministrowi Sprawiedliwošci aktuálne informacje o swoich podsta-wowych zadaniach lub celách statutowych, zas fundacje, stowarzyszenia oraz organizacje spoleczne równiež informacje o zasi^gu dzialania. § 2. Instytucje, fundacje, stowarzyszenia lub organizacje spoleczne, które w wy-niku wykonania prawomocnie orzeczonego šrodka karnego w postaci na-wiazki okrešlonej w art. 47 Kodeksu karnego lub šwiadczenia pieniežnego okrešlonego w art. 49 Kodeksu karnego otrzymaly šrodki finansowe, sq obowiazane do sporzadzania i przekazywania Ministrowi Sprawiedliwošci rocznych sprawozdaň dotyczacych wykorzystania tých šrodków w terminie do 20 lutego roku nastupujacego po roku, w którym je otrzymaly, oraz do wyodrgbnienia tých šrodków w ewidencji ksiggowej. § 3. Sprawozdanie, o którym mowa w § 2, powinno zawierač informacjg o wysokošci otrzymanych šrodków finansowych oraz rozliczenie tých šrodków, ze wskazaniem celów, na które zostaly przeznaczone. § 4. Minister Sprawiedliwošci môže zlecič kontroly zgodnošci z prawdziwym stanem daných zawartych w sprawozdaniu, o którym mowa w § 2. Kontrola môže takže dotyczyč spelnienia przez instytucje, fundacjg, stowarzyszenie lub organizacje spoleczne obowiazków, o ktorých mowa w § 1 lub 2. Ocenie Ministra Sprawiedliwošci podlega równiež celowošč i gospodarnošč wydat-kowania przez te podmioty otrzymanych šrodków. § 5. W przypadku stwierdzenia, že instytucja, stowarzyszenie, fundacja lub or- ganizacja spoleczna wykorzystala šrodki finansowe, o ktorých mowa w § 2, niezgodnie z ich przeznaczeniem, nie wyodrgbnila tých šrodków w ewidencji ksiggowej lub nie przekazala informacji, o ktorých mowa w § 1, Minister Sprawiedliwošci wykrešla, w drodze decyzji administracyjnej, Obowiazki przewi- ten podmiot z wykazu, o którym mowa w art. 49a § 2 Kodeksu karnego. dziane w § 2-6 w art. 196a wykonuje si£ od § 6. Prezesi sadow apelacyjnych sq obowiazani, w terminie do 20 lutego každego 2oo6 r. (Dz.U. z 2004 roku, przekazač Ministrowi Sprawiedliwošci zestawienie šrodków finanso- r. Nr 243, poz. 2426) wych przekazanych w poprzednim roku poszczególnym instytucjom, fun-dacjom, stowarzyszeniom oraz organizacjom spolecznym, w wyniku wykonania orzeczeň, o ktorých mowa w § 2, zapadlých w sadách na obszarze danej apelacji. Oddzial 5 Podanie wyroku do publicznej wiadomošci Art. 197. § 1. Sad okrešla sposób podania wyroku do publicznej wiadomošci, ježeli nie okre-šlono tego w wyroku. § 2. Na postanowienie w tym przedmiocie zažalenie przysluguje takže pokrzywdzo-nemu, chočby nie byl strong w procesie. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 71/71 Art. 198. § 1. W razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomošci przez ogloszenie w czasopišmie, sad przesyla odpis wyroku lub wyci^g z wyroku, ze wzmianka^ dotyczaxa^ prawomocnošci, redakcji okrešlonego w wyroku czasopisma, z pole-ceniem wydrukowania w jedným z najbližszych jego numerów. § 2. Redakcja czasopisma ma obowiazek zawiadomič sad o wykonaniu polecenia, przesylajac jednoczešnie egzemplarz, w którym zamieszczono ogloszenie; w razie nieprawidlowošci sad nakazuje je usunač. Art. 199. § 1. W razie orzeczenia podania wyroku do publicznej wiadomošci w inny sposób, sad - zgodnie z trešcia^ wyroku - wydaje komu naležy odpowiednie polecenie, przesylajac jednoczešnie odpis wyroku lub wyci^g z wyroku ze wzmianka^ o prawomocnošci. § 2. Ten, kto otrzymal polecenie, ma obowiazek je wykonač w czasie, miejscu i w sposób okrešlony przez sad oraz bezzwlocznie zawiadomič o tym sad, który w razie zauwaženia nieprawidlowošci nakazuje je usunač. Rozdzial XIII Srodki zabezpieczajace Art. 200. § 1. Srodki zabezpieczajace zwiazane z umieszczeniem sprawcy w zakladzie zamkni ejym, przewidziane w Kodeksie kárnym, wykonuje si? w zakladach psychiatry cznych i w zakladach leczenia odwykowego. § 2. Základy psychiatryczne, o ktorých mowa w § 1, moga^ byč organizowane jako základy dysponujace warunkami: 1) podstawowego zabezpieczenia, 2) wzmocnionego zabezpieczenia, 3) maksymalnego zabezpieczenia. § 3. Základy leczenia odwykowego, o ktorých mowa w § 1, moga^byč organizowane jako základy dysponujace warunkami wzmocnionego zabezpieczenia. § 4. Základy, o ktorých mowa w § 2 pkt 1 i 2, podlegaja^ wlašciwej jednostce samo-rzadu terytorialnego. § 5. Základy, o ktorých mowa w § 2 pkt 3, podlegaja^ ministrowi wlašciwemu do spraw zdrowia. Art. 200a. Do zamkni?tego zakladu psychiatrycznego dysponujaxego warunkami maksymalnego zabezpieczenia kieruje si? sprawc?, ježeli: 1) jego powtarzajace si? zachowania zagražajaxe žyciu lub zdrowiu inny ch osôb lub powoduj3.ce niszczenie przedmiotów znacznej wartošci, nie moga^ byč opanowane w zamkniejym zakladzie psychiatrycznym dysponujaxym warunkami wzmocnionego zabezpieczenia, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 72/72 2) nie jest možliwe zapobieženie samowolnemu oddaleniu si? z zamkni?tego zakladu psychiatrycznego dysponujaxego wzmocnionými warunkami zabezpieczenia sprawcy, stwarzaj axego znaczne zagroženie poza základem. Art. 200b. Do zamkni?tego zakladu psychiatrycznego lub do zakladu leczenia odwykowego dysponujaxego warunkami wzmocnionego zabezpieczenia kieruje si? sprawc?, ježe-li: 1) j ego zachowania zagražajaxe žyciu lub zdrowiu innych osôb lub powodujace niszczenie przedmiotów znacznej wartošci, nie moga^byč opanowane w zamkni?tym zakladzie psychiatrycznym lub w zakladzie leczenia odwykowego, dysponujaxym warunkami podstawowego zabezpieczenia, 2) nie jest možliwe zapobieženie samowolnemu oddaleniu si? z zamkni?tego zakladu psychiatrycznego lub z zakladu leczenia odwykowego, dysponujaxego warunkami podstawowego zabezpieczenia sprawcy, stwarzajaxego zagroženie poza základem. Art. 200c. Do zamkni?tego zakladu psychiatrycznego lub do zakladu leczenia odwykowego dysponujaxego warunkami podstawowego zabezpieczenia kieruje si? sprawc?, który nie kwalifikuje si? do zakladu psychiatrycznego lub do zakladu leczenia odwykowego, o ktorých mowa w art. 200a oraz w art. 200b. Art. 201. § 1. W celu zapewnienia wlašciwego miejsca wykonywania šrodków zabezpieczaja^-cych, o ktorých mowa w art. 200 § 1 i 2, minister wlašciwy do spraw zdrowia powoluje komisj? psychiatryczna^ do spraw šrodków zabezpieczajaxych. § 2. Wykonujac orzeczenie o zastosowaniu šrodka zabezpieczajaxego zwia^zanego z umieszczeniem w zamkni?tym zakladzie psychiatrycznym lub w zakladzie leczenia odwykowego, sad, po zasi?gni?ciu opinii komisji psychiatrycznej do spraw šrodków zabezpieczajaxych, okrešla rodzaj zakladu, o którym mowa w art. 200 § 2 lub 3, i przesyla odpis orzeczenia wraz z poleceniem doprowadzenia sprawcy wlašciwej stacji pogotowia ratunkowego, wlašciwej jednostce Policji lub wlašciwemu organowi wojskowemu, a odpis orzeczenia i polecenie przyj?-cia - kierownikowi wlašciwego zakladu. § 3. Ježeli sprawca przebywa w zakladzie kárnym albo w areszcie šledczym, polecenie doprowadzenia sa^d przesyla dyrektorowi tego zakladu lub aresztu, zala^cza-jac odpis orzeczenia. § 4. Minister wlašciwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z Ministrem Sprawiedli-wošci, okrešla, w drodze rozporzadzenia, tryb powolywania i zadania komisji psychiatrycznej do spraw šrodków zabezpieczajaxych, jej sklad oraz wykaz za-mkni?tych zakladów psychiatrycznych i zakladów leczenia odwykowego prze-znaczonych do wykonywania šrodków zabezpieczajaxych, a takže ich pojem-nošč i warunki zabezpieczenia, z uwzgl?dnieniem szczególowych zásad kiero-wania do takich zakladów, post?powania ze sprawcami w nich umieszczonymi 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 73/73 oraz regulamin organizacyjno-porzaxlkowy wykonywania šrodków zabezpiecza-jaxych, maja^c na uwadze w szczególnošci poddanie sprawcy umieszczonego w zamkni?tym zakladzie psychiatrycznym lub w zakladzie leczenia odwykowego wlašciwemu leczeniu lub terapii, przeciwdzialanie zachowaniom sprawcy za-gražajaxym žyciu i zdrowiu innych osôb lub powodujaxym niszczenie przedmiotów znacznej wartošci oraz zapobieženie samowolnemu oddaleniu si? sprawcy stwarzajaxego zagroženie poza základem. Art. 202. Sprawcy, wobec którego wykonywany jest šrodek zabezpieczajaxy, obejmuje si? odpowiednim post?powaniem leczniczym, terapeutycznym i rehabilitacyjnym, a takže resocjalizacyjnym, którego celem jest poprawa stanu jego zdrowia i zachowania, w stopniu umožliwiajaxym powrót do žycia w spoleczeňstwie i dalsze leczenie w warunkach poza základem. Art. 203. § 1. Kierownik zakladu zamkni?tego, w którym wykonuje si? šrodek zabezpieczaja^-cy, nie rzadziej niž co 6 miesi?cy przesyla do sa^du opini? o stanie zdrowia sprawcy umieszczonego w tym zakladzie i o post?pach w leczeniu lub terapii; opini? taka^ obowia^zany jest przeslač bezzwlocznie, ježeli w zwiazku ze zmiana^ stanu zdrowia sprawcy uzná, že jego dalsze pozostawanie w zakladzie nie jest konieczne. § 2. Saxl može w každým czasie ža^dač opinii o stanie zdrowia i stosowanym leczeniu lub terapii oraz ich wyników wobec sprawcy umieszczonego w zakladzie, o którym mowa w § 1. Art. 204. Sad, nie rzadziej niž co 6 miesi?cy, a w wypadku uzyskania opinii, že dalsze pozostawanie sprawcy w zamkni?tym zakladzie, w którym wykonuje si? šrodek zabez-pieczajaxy, nie jest konieczne, bezzwlocznie orzeka w przedmiocie dalszego stoso-wania tego šrodka. W razie potrzeby sad zasi?ga opinii innych bieglych. Art. 204a. Wobec sprawcy umieszczonego w zamkni?tym zakladzie psychiatrycznym lub w zakladzie leczenia odwykowego možná stosowač šrodki przymusu bezpošredniego na zásadách, w trybie i w sposób okrešlony w przepisach o ochronie zdrowia psy-chicznego. Art. 204b. W zakladach, o których mowa w art. 200 § 2 pkt 2 i 3 oraz w § 3, dopuszcza si? kon-trolowanie przedmiotów posiadanych przez sprawców oraz pomieszczeň, w których oni przebywaja^. Przepisy art. 116 § 4-6 stosuje si? odpowiednio. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 74/74 Art. 204c. Osobiste kontakty sprawcy przebywajaxego w zakladzie, o którym mowa w art. 200 § 2 pkt 2 lub 3 albo w § 3, z osobami odwiedzajaxymi moga^ odbywač si? tylko za zgoda^ kierowników tych zakladów. Možná odmówič udzielenia takiej zgody, w szczególnošci gdy kontakty te powoduja^ wzrost ryzyka zachowaň niebezpiecznych. Art. 205. Do wykonania šrodków zabezpieczajaxych, które polegaja^ na zakazie zajmowania okrešlonych stanowisk, wykonywania okrešlonego zawodu lub prowadzenia okre-šlonej dzialalnošci gospodarczej, przepadku albo zakazie prowadzenia pojazdów, stosuje si? art. 180-193 i art. 195. Rozdzial XIV Naležnošci sadowe Art. 206. Sad wzywa osob? zobowia^zana^ do uiszczenia kosztów saxlowych lub pieni?žnej kary porzadkowej do ich zaplacenia w terminie 30 dni, a w razie bezskuteczne-go uplywu tego terminu naležnošci te šci^ga si? w drodze egzekucji. W zakresie odraczania, rozkladania na raty i umarzania naležnošci saxlowych, stosuje si? odpowiednio art. 49-51, przy czym okres odroczenia wykonania albo rozloženia na raty pieni?žnej kary porzadkowej nie môže przekroczyč 6 miesi?-cy. Przepisy § 1 i 2 maj 3. odpowiednie zastosowanie do wykonania orzeczenia o nawiazce na rzecz Skarbu Paňstwa oraz do obowiazku uiszczenia kwoty pie-ni?žnej, stanowia^cej równowartošč orzeczonego przepadku, z tym že okres odroczenia wykonania tych naležnošci albo rozloženia na raty nie môže przekroczyč 1 roku. Rozdzial XV Tymczasowe aresztowanie Art. 207. Wykonanie tymczasowego aresztowania služy realizacji celów, dla ktorých ten šro-dek zastosowano, a w szczególnošci zabezpieczeniu prawidlowego toku post?powa-nia karnego. Art. 207a. Sposób wykonywania tymczasowego aresztowania nie môže naruszač uprawnieň procesowych tymczasowo aresztowanego. Art. 208. § 1. Areszty šledcze podlegaja^Ministrowi Sprawiedliwošci. 2006-01-31 §1- §2. §3. ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 75/75 § 2. Tymczasowe aresztowanie wykonuje si? w aresztach šledczych. § 3. Areszty šledcze moga^ bye tworzone jako samodzielne areszty lub jako wyod-r?bnione oddzialy zakladów kárnych. Kilka aresztów šledczych môže posiadač wspólna^ administracj? ba^dž wydzielone služby. § 4. Aresztem šledczym kieruje dyrektor; wyodr?bnionym oddzialem môže kierowač podlegajaxy dyrektorowi kierownik. § 5. Minister Sprawiedliwošci, w drodze zarzadzenia, tworzy i znosi areszty šledcze, majax na wzgl?dzie istniejace potrzeby w tym zakresie. § 6. Dyrektor Generálny Služby Wi?ziennej, okrešla, w drodze zarzadzenia, przezna-czenie aresztów šledczych, uwzgledniajax w szczególnošci potrzeb? zapewnie-nia oraz racjonalnego wykorzystania miejsc zakwaterowania dla wszystkich tymczasowo aresztowanych. Art. 209. Do wykonywania tymczasowego aresztowania stosuje si? odpowiednio przepisy odnoszace si? do wykonywania kary pozbawienia wolnošci, ze zmianami wynikaja^-cymi z przepisów niniejszego rozdzialu. Art. 210. Przyjmujac tymczasowo aresztowanego do aresztu šledczego naležy go bezzwlocz-nie poinformowač o przyslugujaxych mu prawach i cia^žaxych na nim obowiazkach, a zwlaszcza umožliwič mu zapoznanie si? z przepisami niniejszego kodeksu i regula-minu organizacyjno-porzaxlkowego wykonywania tymczasowego aresztowania, oraz poddač odpowiednim badaniom lekarskim i zabiegom sanitárnym. Art. 211. § 1. Po przyj?ciu tymczasowo aresztowanego do aresztu šledczego bezzwlocznie zawiadamia si? o tym organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. § 2. Tymczasowo aresztowany ma prawo, bezzwlocznie po osadzeniu go w areszcie šledczym, zawiadomič o miejscu swojego pobytu osob? najbližsza^ albo inna^ osob?, stowarzyszenie, organizacj? lub instytucj?, a takže swojego obroňc?. Tymczasowo aresztowany cudzoziemiec ma ponadto prawo powiadomič wla-šciwy urzad konsularny, a w razie braku takiego urz?du - wlašciwe przedstawi-cielstwo dyplomatyczne. § 3. Tymczasowo aresztowanego zwalnia si? w dniu, w którym uplywa termin zasto-sowania tymczasowego aresztowania. § 4. Bezpošrednio przed zwolnieniem z aresztu šledczego tymczasowo aresztowa-nemu udziela si? stosownych informacji majaxych na celu przygotowanie go do žycia po zwolnieniu, w tym takže o zakresie pomocy postpenitenejarnej oraz o instytucj ach i organach udzielajaxych tej pomocy. § 5. Administracja aresztu šledczego jest obowiazana udzielič zwalnianemu pomocy w udaniu si? do miejsca zameldowania lub miejsca zamieszkania albo do pu-blicznego zakladu opieki zdrowotnej. § 6. Wykonywanie tymczasowego aresztowania ustaje po rozpocz?ciu wykonywania šrodka zabezpieczajaxego, o którym mowa w art. 94 § 1 i art. 96 § 1 Kodeksu karnego. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 76/76 § 7. W wypadku skierowania do wykonania orzeczenia o zastosowaniu šrodka za-bezpieczajaxego wymienionego w § 6 wobec osoby tymczasowo aresztowanej takže w innej sprawie, wy konáni e tego šrodka nastupuje po uchyl eniu w tej sprawie tymczasowego aresztowania. Art. 212. § 1. Tymczasowo aresztowani powinni byč rozmieszczani w areszcie šledczym w sposób zapobiegajaxy ich wzajemnej demoralizacji. W szczególnošci naležy oddzielač niekaranych od uprzednio odbywajaxych kar? pozbawienia wolnošci oraz mlodocianych od doroslych, chyba že szczególne wzgl?dy wychowawcze przemawiaja^ za umieszczeniem dorosí ego z mlodocianym lub mlodocianymi. Przy rozmieszczaniu tymczasowo aresztowanych w oddzialach i celách miesz-kalnych bierze si? pod uwag? w szczególnošci: 1) koniecznošč oddzielenia tymczasowo aresztowanych od skazanych, a takže tymczasowo aresztowanych funkcjonariuszy organów powolanych do ochrony bezpieczeňstwa publicznego albo funkcjonariuszy i pracowników Služby Wi?ziennej, pracowników organów wymiaru sprawiedliwošci i šcigania od pozostalých tymczasowo aresztowanych, 2) potrzeb? zapewnienia porzadku i bezpieczeňstwa w areszcie šledczym, 3) zalecenia lekarskie, psychologiczne i rehabilitacyjne, 4) potrzeb? ksztaltowania wlašciwej atmosféry wšród tymczasowo aresztowanych, 5) koniecznošč zapobiegania samoagresji i popelnianiu przest?pstw podczas tymczasowego aresztowania. § 2. Przy rozmieszczaniu tymczasowo aresztowanych administracja aresztu šledcze-go uwzgl?dnia wskazania organu, do którego dyspozycji pozostaja^ majace na celu zabezpieczenie prawidlowego toku post?powania karnego i zapewnienie bezpieczeňstwa w areszcie. § 3. Ježeli zachodzi koniecznošč izolowania tymczasowo aresztowanych od siebie, organ, do którego dyspozycji pozostaja^ informuje o tym dyrektora aresztu šledczego. Art. 212a. § 1. Komisja penitencjarna kwalifikuje tymczasowo aresztowanego jako stwarzaja^-cego powažne zagroženie spoleczne albo powažne zagroženie dla bezpieczeňstwa aresztu oraz dokonuje, co naj mni ej raz na 3 miesiace, weryfikacji decyzji w tym przedmiocie. O podj?tych decyzjach zawiadamia si? organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje oraz s?dziego penitencjarnego. § 2. Tymczasowo aresztowanego, o którym mowa w § 1, osádza si? w wyznaczonym oddziale lub celi aresztu šledczego w warunkach zapewniajaxych wzmožona^ ochron? spoleczeňstwa i bezpieczeňstwo tego aresztu, zawiadamiajac o tym s?-dziego penitencjarnego. § 3. Tymczasowo aresztowanego podejrzanego o popelnienie przest?pstwa w zorga-nizowanej grupie albo w zwiazku majaxym na celu popelnianie przest?pstw, osádza si? w areszcie šledczym w warunkach zapewniajaxych wzmožona^ ochron? spoleczeňstwa i bezpieczeňstwo aresztu, chyba že szczególne okolicz-nošci przemawiaja^ przeciwko takiemu osadzeniu. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 77/77 § 4. Przepisy § 1 i 2 stosuje si? do tymczasowo aresztowanego, którego wlašciwošci, warunki osobiste, sposób zachowania si? w trakcie pobytu w areszcie šledczym lub stopieň demoralizacji stwarzaja^ powažne zagroženie spoleczne albo powaž-ne zagroženie dla bezpieczeňstwa aresztu šledczego, i który: 1) jest podejrzany o popelnienie przest?pstwa, w szczególnošci: a) zamachu na: - niepodleglošč lub integralnošč Rzeczypospolitej Polskiej, - konstytucyjny ustrój lub konstytucyjny organ Rzeczypospolitej Polskiej, - žycie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, - jednostk? Sil Zbrojných Rzeczypospolitej Polskiej, b) ze szczególnym okrucieňstwem, c) wzi?cia lub przetrzymania zakladnika albo w zwiazku z wzi?ciem zakladnika, d) uprowadzenia statku wodnego lub powietrznego, e) z užyciem broni palnej, materialów wybuchowych albo latwopalnych, 2) podczas uprzedniego lub obecnego pozbawienia wolnošci stwarzal zagroženie dla bezpieczeňstwa zakladu karnego lub aresztu šledczego w ten sposób, že: a) byl organizátorem lub aktywnym uczestnikiem zbiorowego wystajňenia w zakladzie kárnym lub areszcie šledczym, b) dopušcil si? czynnej napašci na funkcjonariusza publicznego lub inna^ osob? zatrudniona^ w zakladzie kárnym lub areszcie šledczym, c) byl sprawca^ zgwalcenia albo zn?cal si? nad skazanym, ukaranym lub tymczasowo aresztowanym, d) uwolnil si? lub usilowal uwolnič si? z zakladu karnego typu zamkni?tego lub aresztu šledczego albo podczas konwojowania poza terénem takiego zakladu lub aresztu. Art. 212b. W areszcie šledczym tymczasowo aresztowany, o którym mowa w art. 212a, prze-bywa w nast?puja^cych warunkach: 1) cele mieszkalne oraz miejsca i pomieszczenia wyznaczone do: pracy, nauki, przeprowadzania spacerów, widzeň, odprawiania nabožeňstw, spotkaň religijnych i nauczania religii oraz zaj?č kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu wyposaža si? w odpowiednie zabezpieczenia techniczno-ochronne, 2) cele mieszkalne sa^ cz?šciej kontrolowane niž te, w ktorých osádza si? tymczasowo aresztowanego, wobec którego nie podj?to decyzji, o ktorej mowa w art. 212a § 1, 3) tymczasowo aresztowany môže uczyč si?, pracowač, bezpošrednio uczestniczyč w nabožeňstwach, spotkaniach religijnych i nauce religii 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 78/78 oraz korzy stač z zaj?č kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu tylko w oddziale, w którym jest osadzony, 4) poruszanie si? tymczasowo aresztowanego po terenie aresztu šledczego odbywa si? pod wzmocnionym dozorem i jest ograniczone tylko do niezb?dnych potrzeb, 5) tymczasowo aresztowanego poddaj e si? kontroli osobistej przy každorazowym wyjšciu i powrocie do celi, 6) spacer tymczasowo aresztowanego odbywa si? w wyznaczonych miejscach pod wzmocnionym dozorem, 7) sposób osobistego kontaktowania si? przedstawicieli podmiotów okrešlonych w art. 38 § 1 z tymczasowo aresztowanym okrešla každorazowo dyrektor aresztu šledczego, 8) widzenia odbywaja^ si? w wyznaczonych miejscach pod wzmocnionym dozorem. W czasie korzystania z widzeň w sposób uniemožliwiajaxy bezpošredni kontakt z osobami odwiedzajaxymi tymczasowo aresztowany nie môže spožywač artykulów žywnošciowych i napoj ów. Widzenia nie moga^ odbywač si? w obecnošci tymczasowo aresztowanego, wobec którego nie podj?to decyzji, o ktorej mowa w art. 212a § 1, 9) tymczasowo aresztowany nie môže korzystač z wlasnej odziežy i obuwia. Art. 212c. § 1. Tymczasowo aresztowanego poddaj e si? badániom osobopoznawczym, w zakre-sie niezb?dnym dla zapobiegania wzajemnej demoralizacji tymczasowo aresz-towanych oraz zapewnienia porzadku i bezpieczeňstwa w areszcie. Ježeli ko-nieczne jest przeprowadzenie badaň psychologicznych lub psychiatrycznych, dokonuje si? ich na zásadách okrešlonych w art. 83 § 1 i 2 oraz art. 84 § 3. §2.0 zarzadzeniu badaň psychiatrycznych zawiadamia si? organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. Art. 213. W wypadkach okrešlonych w Kodeksie post?powania karnego tymczasowe areszto-wanie wykonuje si? poza aresztem šledczym w zakladzie leczniczym wskazanym przez organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. Organ ten okrešla równiež warunki umieszczenia tymczasowo aresztowanego we wskazanym zakladzie leczniczym. Art. 214. § 1. Poza wyjatkami przewidzianymi w przepisach niniejszego rozdzialu, tymczasowo aresztowany korzysta co najmniej z takich uprawnieň, jakie przysluguja^ ska-zanemu odbywajacemu kar? pozbawienia wolnošci w systemie zwyklym w zakladzie kárnym typu zamkni?tego i nie stosuje si? do niego ograniczeň innych niž te, które sa^ konieczne do zabezpieczenia prawidlowego toku post?powania karnego, utrzymania porzadku i bezpieczeňstwa w areszcie šledczym oraz zapo-bieženia wzajemnej demoralizacji tymczasowo aresztowany ch. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 79/79 §2.0 užyciu šrodka przymusu bezpošredniego, broni lub psa službowego wzgl?dem tymczasowo aresztowanego zawiadamia si? bezzwlocznie organ, do którego dyspozycji pozostaje. Art. 215. § 1. Tymczasowo aresztowany ma prawo do porozumiewania si? z obroňca^ lub pel-nomocnikiem b?daxym adwokatem albo radca^ prawnym podczas nieobecnošci innych osôb oraz korespondencyjnie. Ježeli organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, zastrzeže przy widzeniu obecnošč swoja^ lub osoby upowažnionej - widzenie odbywa si? w sposób wskazany przez ten organ. § 2. Tymczasowo aresztowanemu naležy umožliwič przygotowanie si? do obrony. Art. 216. § 1. Tymczasowo aresztowany može korzystač z wlasnej odziežy, bielizny i obuwia, chyba že zaklóca to porzadek ustal ony w areszcie šledczym lub sprzeciwiaja^ si? ternu wzgl?dy bezpieczeňstwa lub wzgl?dy sanitarne. Tymczasowo aresztowany nie može posiadač šrodków la^cznošci, urzadzeň technicznych služaxych do reje-strowania i odtwarzania informacji, sprz?tu komputerowego, a takže, poza de-pozytem, przedmiotów i dokumentów, które moga^ utrudniač prawidlowy tok post?powania karnego. § 2. Tymczasowo aresztowany može za zgoda^ organu, do którego dyspozycji pozostaje, oraz dyrektora aresztu korzystač z wyžywienia, šrodków leczniczych i hi-gieny otrzymywanych spoza aresztu šledczego. § 3. Organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, može ograni-czyč lub okrešlič sposób korzystania przez tymczasowo aresztowanego z uprawnieň, o ktorých mowa w § 1 i 2. Art. 216a. 1. W czasie przeprowadzania czynnošci procesowych, transportowania oraz w innych uzasadnionych wypadkach, tymczasowo aresztowany korzysta z wlasnej odziežy, bielizny i obuwia, chyba že sa^ one nieodpowiednie ze wzgl?du na por? roku lub zniszczone albo ježeli przemawiaja^ przeciwko ternu wzgl?dy bezpieczeňstwa lub organ dysponujaxy zarzadzi inaczej. 2. Przepis § 1 stosuje si? odpowiednio do tymczasowo aresztowanego žolnierza služby czynnej. W czasie czynnošci procesowych wyst?puje on w umunduro-waniu, z oznakami posiadanych stopni wojskowych, a ježeli nie posiada wla-šciwego umundurowania, korzysta z innej wlasnej odziežy, bielizny i obuwia. Art. 217. 1. Tymczasowo aresztowany može uzyskač widzenie po wydaniu zarzadzenia o zgodzie na widzenie przez organ, do którego dyspozycji pozostaje. W wypadku gdy tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji kilku organów, wymaga-na jest zgoda na widzenie každego z nich, chyba že organy te zarzaxlza^ inaczej. 2. Widzenia odbywaja^ si? pod nadzorem funkcjonariusza Služby Wi?ziennej w sposób uniemožliwiajaxy bezpošredni kontakt tymczasowo aresztowanego z osoba^ odwiedzajaxa^. 3. Organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, može zezwo-lič na udzielenie widzenia w sposób inny niž okrešlony w § 2. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 80/80 § 4. W razie udzielenia widzenia w sposób umožliwiajaxy bezpošredni kontakt tymczasowo aresztowanego z osoba^ odwiedzajaxa^ tymczasowo aresztowany môže spožywač artykuly žywnošciowe i nápoje zakupione przez osoby 0dwiedzaj3.ce na terenie aresztu šledczego. Na zadanie osoby odwiedzajacej widzenia udziela si? w sposób uniemožliwiajaxy bezpošredni kontakt z tymczasowo aresztowany m. § 5. W wypadku tymczasowo aresztowanego, o którym mowa w art. 212a, dyrektor aresztu šledczego powiadamia organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, o istnieniu powažnego niebezpieczeňstwa dla osoby odwiedzajacej oraz, že konieczne jest udzielenie widzenia wylacznie w sposób unie-možliwiajaxy bezpošredni kontakt z tymczasowo aresztowanym. § 6. Organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, môže ograni-czyč lub okrešlič sposób korzystania przez tymczasowo aresztowanego z prawa do kontaktowania si? z duchownymi šwiadczaxymi poslugi religijne lub innymi osobami, ježeli wymaga tego koniecznošč zapewnienia prawidlowego toku po-st?powania karnego. Art. 217a. § 1. Korespondencja tymczasowo aresztowanego podlega zatrzymaniu, cenzurze lub nadzorowi organu, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, chyba že organ ten zarzadzi inaczej. W wypadku gdy tymczasowo aresztowany pozostaje do dyspozycji kilku organów, j ego korespondencj? przesyla si? ternu organowi, którego postanowienie wprowadzono do wykonania jako pierwsze, chyba že organy te zarzaxlza^ inaczej. § 2. Ježeli organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, nie zarzadzi zatrzymania, cenzury lub nadzoru korespondencj i tymczasowo aresztowanego, decyzje te môže podjač dyrektor aresztu šledczego, który powiadamia tymczasowo aresztowanego, s?dziego penitencjarnego oraz organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, o przyczynach jej zatrzymania, ocenzurowania lub nadzoru. Przepis art. 105 § 4 stosuje si? odpowiednio. Art. 217b. § 1. Korespondencj? urz?dowa^ administracja aresztu šledczego bezzwlocznie dor?-cza lub podaj e do wiadomošci tymczasowo aresztowanemu, który podpisem i data^ potwierdza jej odbiór lub przyj?cie jej trešci do wiadomošci. W razie od-mowy potwierdzenia czyni si? o tym wzmiank? na pi smie urz?dowym lub po-twierdzeniu odbioru. § 2. Korespondencj? tymczasowo aresztowanego, w tym takže korespondencj? z organami powolanymi na podstawie ratyfikowanych przez Rzeczpospolita^ Polsky umów mi?dzynarodowych dotyczaxych ochrony praw czlowieka, z Rzecz-nikiem Praw Obywatelskich oraz z organami paňstwowymi i samorzaxlowymi, przesyla si? adresatowi za pošrednictwem organu, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. Art. 217c. Tymczasowo aresztowany nie môže korzystač z aparátu telefonicznego oraz innych šrodków lacznošci przewodowej i bezprzewodowej. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 81/81 Art. 217d. Udzielenie tymczasowo aresztowanemu zezwolenia, o którym mowa w art. 141a § 1, wymaga wydania zarzadzenia o zgodzie przez organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. Art. 218. § 1. Tymczasowo aresztowany ma obowiazek wykonywania prac porzaxlkowych w obretoie aresztu šledczego; przy innych prácach môže zostač zatrudniony tylko za j ego zgoda^. Zatrudnienie poza obrerem aresztu šledczego wymaga ponadto wy dania zarzadzenia o zgodzie przez organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje. § 2. Tymczasowo aresztowany zatrudniony odplatnie otrzymuje wynagrodzenie pomni ej szone o kwot? potraceň, o ktorých mowa w art. 43 § 3 pkt 1. § 3. Tymczasowo aresztowany môže byč za j ego zgoda^ zatrudniony nieodplatnie w obretie aresztu šledczego. Art. 219. Tymczasowo aresztowany môže rozporzadzač posiadanymi w areszcie šledczym pieni?dzmi, przedmiotami wartošciowymi i innymi przedmiotami, w tym wplacač pieniaxlze na rachunek bankowy, chyba že organ, do którego dyspozycji pozostaje, zarzadzi inaczej. Art. 220. Ze šrodków finansowych otrzymywanych przez tymczasowo aresztowanego nie pod-lega egzekucji kwota do wysokošci polowy przeci^tnego miesiexznego wynagrodze-nia pracowników, niezb^dna na pokry cie kosztów przejazdu z aresztu šledczego do miejsca zamieszkania i na utrzymanie w ci^gu najbližszych dni po zwolnieniu. Prze-pis art. 126 stosuje si? odpowiednio. Art. 221. § 1. Tymczasowo aresztowanemu wyróžniajaxemu si? przestrzeganiem porzadku wewnejrznego w areszcie šledczym oraz zásad okrešlonych w regulaminie or-ganizacyjno-porzaxlkowym wykonywania tymczasowego aresztowania moga^ byč przyznawane nagrody. § 2. Nagrodami saj 1) zezwolenie na indywidualny wy stroj celi mieszkalnej, 2) dodatkowy lub dlužszy spacer, 3) zezwolenie na otrzymanie dodatkowej paczki žywnošciowej lub otrzymanie paczki przekraczajacej dopuszczalny ci?žar, 4) indywidualne odst?pstwo od porzadku wewnejrznego aresztu šledczego, w zakresie ustalonym przez dyrektora aresztu šledczego, 5) zezwolenie na cz?stsze branie udzialu w zajatiach kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 82/82 6) zezwolenie na dlužsze widzenie, 7) zezwolenie na dokonywanie dodatkowych zakupów artykulów žywnošciowych i wyrobów tytoniowych oraz przedmiotów dopuszczonych do sprzedažy w areszcie šledczym, 8) zatarcie wszystkich lub niektorých kar dyscyplinarnych, 9) nagroda rzeczowa lub pieni?žna. Art. 221a. Poruszanie si? tymczasowo aresztowanych po terenie aresztu šledczego, nauczanie i zatrudnienie, bezpošrednie uczestniczenie w nabožeňstwach, spotkaniach religijnych i nauczaniu religii oraz korzystanie z widzeň, spacerów, kajtieli, zaj?č kulturalno-ošwiatowych, z zakresu kultury fizycznej i sportu, a takže ich udzial w czynnošciach procesowych, odbywa si? z uwzgl?dnieniem koniecznošci zabezpieczenia prawidlo-wego toku post?powania karnego. Art. 222. § 1. Tymczasowo aresztowany podlega odpowiedzialnošci dyscyplinarnej za zawi-nione naruszenie nakazów lub zakazów wynikajaxych z ustawy, regulaminu lub innych przepisów wy daný ch na jej podstawie albo ustal onego w areszcie šledczym porza^dku. § 2. Kary dyscyplinarne sa^nastejxijace: 1) nagana, 2) pozbawienie korzystania z wlasnego wyžywienia na okres do 14 dni, 3) pozbawienie možliwošci otrzymania jednej paczki žywnošciowej w kwartale nast?puj axym bezpošrednio po kwartale, w którym kára zostala wymierzona, 4) pozbawienie przyznanej ulgi, 5) umieszczenie w celi izolacyjnej na okres do 14 dni, 6) pozbawienie prawa do udzialu w niektorých zaj?ciach kulturalno-ošwiatowych lub z zakresu kultury fizycznej i sportu, z wyjatkiem korzystania z ksiažek i prasy, na okres do 1 miesiaca, 7) pozbawienie prawa dokonywania zakupów artykulów žywnošciowych i wyrobów tytoniowych oraz innych artykulów dopuszczonych do sprzedažy w areszcie šledczym, na okres do 1 miesiaca. Art. 222a. § 1. Decyzja o ukaraniu kara^ dyscyplinarne powinna zawierač okrešlenie przekro-czenia popelnionego przez tymczasowo aresztowanego. § 2. Decyzj? o ukaraniu, uchyleniu, darowaniu, odroczeniu, zamianie, zawieszeniu lub przerwaniu kary dyscyplinarnej, a takže o odsta^pieniu od ukarania dyscypli-narnego sporzadza si? na pišmie i podaj e do wiadomošci tymczasowo areszto-wanemu. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 83/83 § 3. Ježeli w okresie zawieszenia wykonania kary dyscyplinarnej tymczasowo aresztowany dopušcil si? ponownie przekroczenia, zawieszona kara ulega wykona-niu, chyba že dyrektor aresztu šledczego postanowi inaczej. § 4. Przed wymierzeniem kar dyscyplinarnych okrešlonych w art. 222 § 2 pkt 2 i 3, tymczasowo aresztowanemu, ktorému ze wzgl?du na stan zdrowia zezwolono na dokonywanie dodatkowych zakupów artykulów žywnošciowych lub otrzy-mywanie paczek o wi?kszym ci?žarze albo korzystajacemu z diety, zasi?ga si? opinii lekarza. Art. 223. § 1. Po wydaniu wyroku skazujaxego sa^du pierwszej instancji tymczasowo aresztowany môže byč przeniesiony do zakladu karnego; sad, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, môže postanowič inaczej. § 2. W stosunku do tymczasowo aresztowanego przeniesionego na podstawie § 1 do zakladu karnego, stosuje si? przepisy o wykonywaniu tymczasowego areszto-wania, chyba že wyrazil on zgod? na stosowanie wzgl?dem niego przepisów o wykonywaniu kary pozbawienia wolnošci. § 3. Tymczasowo aresztowanego, skazanego wyrokiem sadu pierwszej instancji, w stosunku do którego sad nie sprzeciwil si? przeniesieniu do zakladu karnego, a tymczasowo aresztowany wyrazil zgod? na stosowanie wzgl?dem niego przepisów o wykonywaniu kary pozbawienia wolnošci, komisja penitencjarna klasyfi-kuje niezwlocznie po otrzymaniu zawiadomienia o skazaniu. § 4. Zgoda, o ktorej mowa w § 3, powinna byč wyražona przed podj?ciem decyzji klasyfikacyjnej i potwierdzona podpisem tymczasowo aresztowanego. Cofni?cie zgody tymczasowo aresztowanego po wy daniu decyzji przez komisj? penitencjarna^ j est nieskuteczne. § 5. Tymczasowo aresztowanego, skazanego wyrokiem sa^du pierwszej instancji, który nie wyrazil zgody na stosowanie wzgl?dem niego przepisów o wykonywaniu kary pozbawienia wolnošci, komisja penitencjarna kwalifikuje do tymczasowo aresztowanych, którzy moga^ byč przeniesieni do zakladu karnego z oddzialem aresztu šledczego. § 6. Przepisy § 1-5 stosuje si? odpowiednio w wypadku zastosowania tymczasowego aresztowania wobec obywatela polskiego prawomocnie skazanego przez sad paňstwa obcego na kar? pozbawienia wolnošci podlegajaxa^ wykonaniu albo obywatela polskiego wobec którego prawomocnie orzeczono šrodek polegajaxy na pozbawieniu wolnošci, do czasu okrešlenia przez wlašciwy sad kwalifikacji prawnej czynu wedlug prawa polskiego oraz kary lub šrodka podlegajaxego wykonaniu. § 7. Przepisy o wykonaniu tymczasowego aresztowania stosuje si? ponadto do umieszczonej w areszcie šledczym lub w zakladzie kárnym osoby, o ktorej mowa w art. 589a Kodeksu post?powania karnego. Art. 223a. § 1. Tymczasowo aresztowany, wobec którego wykonywana jest kara pozbawienia wolnošci w innej sprawie, korzy sta z uprawnieň takich jak skazany, z wyjat-kiem: widzeň, korespondencji, korzystania z aparatów telefonicznych oraz in-nych šrodków la^cznošci przewodowej i bezprzewodowej, posiadania przedmio-tów w celi, korzystania ze šwiadczeň zdrowotnych, powiadamiania organu dys-ponujaxego o zakwalifikowaniu do tymczasowo aresztowanych stwarzajaxych 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 84/84 powažne zagroženie spoleczne albo powažne zagroženie dla bezpieczeňstwa zakladu karnego oraz o pozostaniu na leczeniu w zakladzie kárnym po zwolnieniu, a takže w zakresie udzielania zezwolenia, o którym mowa w art. 141a, a ponad-to w innych wypadkach gdy wymaga tego koniecznošč zabezpieczenia prawi-dlowego toku post?powania karnego - w zakresie ktorých stosuje si? przepisy niniejszego kodeksu dotyczaxe tymczasowo aresztowany ch. § 2. Tymczasowo aresztowany, o którym mowa w § 1, nie korzysta z przepustek wymienionych w art. 91 pkt 7 i art. 92 pkt 9, nagród wymienionych w art. 138 § 1 pkt 7 i 8, a takže zezwolenia wymienionego w art. 165 § 2. § 3. Organ, do którego dyspozycji tymczasowo aresztowany pozostaje, môže zarza^-dzič stosowanie wobec tymczasowo aresztowanego, o którym mowa w § 1, równiež innych przepisów dotyczaxych tymczasowo aresztowanych. § 4. Tymczasowo aresztowanego, o którym mowa w § 1, rozmieszcza si? w areszcie šledczym odr?bnie od skazanych. CZ^ŠČ WOJSKOWA Rozdzial XVI Przepisy ogólne Art. 224. Przepisy cz?šci ogólnej, szczególnej i koňcowej stosuje si? odpowiednio do žolnie-rzy, a w wypadkach wskazanych w ustawie - takže do osôb powolanych do pelnienia služby wojskowej, ze zmianami wynikajaxymi z przepisów niniejszej cz?šci. Art. 225. § 1. W odniesieniu do orzeczeň sadów wojskowych prawa i obowiazki organów po-st?powania wykonawczego wymienionych w art. 2 pkt 1-4 i 6 odpowiednio ma- 1) sa^d wojskowy pierwszej instancji, 2) sa^d wojskowy, o którym mowa w art. 3 § 3, 3) prezes sadu wojskowego lub upowažniony s?dzia wojskowy, 4) wojskowy s?dzia penitencjarny, 5) wojskowy kurátor spoleczny. § 2. Organami post?powania wykonawczego sa^ takže: 1) dowódca jednostki wojskowej, 2) organ administracji wojskowej wlašciwy ze wzgl?du na kompetencje služ-bowe. § 3. Do decyzji organów wymienionych w § 1 pkt 3-5 oraz § 2 stosuje si? odpowiednio art. 7. Art. 226. § 1. Nadzór penitencjarny nad wykonywaniem kary aresztu wojskowego, tymczaso-wego aresztowania zastosowanego przez sad wojskowy oraz zatrzymaniem sprawuje wojskowy s?dzia penitencjarny. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 85/85 § 2. Nadzór okrešlony w § 1 dotyczy równiež kary ograniczenia wolnošci wykony-wanej w wydzielonej jednostce wojskowej. Rozdzial XVII Kara ograniczenia wolnošci Art. 227. § 1. Kare ograniczenia wolnošci wobec osôb wymienionych w art. 323 § 3 Kodeksu karnego wykonuje dowódca jednostki wojskowej, w ktorej skazany pelni služby, lub inny wlašciwy dowódca. § 2. Kar§ ograniczenia wolnošci wobec osôb wymienionych w art. 323 § 4 Kodeksu karnego wykonuje dowódca wydzielonej jednostki wojskowej. Art. 228. § 1. Minister Obrony Narodowej, w drodze zarzadzenia, tworzy i znosi jednostki wojskowe wydzielone do wykonywania kary okrešlonej w art. 323 § 4 Kodeksu karnego. § 2. Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwošci, okrešli, w drodze rozporza^dzenia, regulamin organizacyjno-porzaxlkowy wykonywania kary okrešlonej w art. 323 § 4 Kodeksu karnego, uwzgledniajac w szczególnošci zásady wykonywania tej kary wobec osôb podlegajaxych službie woj skowej. § 3. Zawarte w regulaminie odstejtstwa od ogólnie obowiazujaxego porzadku woj-skowego maj3. služyč wzmoženiu dyscypliny spolecznej i wojskowej oraz utrwaleniu wiedzy wojskowej. Art. 229. § 1. Ježeli w wyroku orzeczono obowiazek okrešlony w art. 323 § 3 Kodeksu karnego, dokonywanie potraceň nastupuje stosownie do wskazaň sadu. § 2. Dowódca jednostki wojskowej zawiadamia sad o potraseniach dokonywanych z wynagrodzenia skazanego. Art. 230. § 1. Zwolnienie od reszty kary przewidziane w art. 83 Kodeksu karnego môže nasta^-pič równiež na wniosek dowódcy jednostki wojskowej. § 2. Do orzekania w przedmiocie okrešlonym w art. 323 § 5 Kodeksu karnego stosu-je sie; odpowiednio art. 13. Rozdzial XVIII Kara pozbawienia wolnošci i kára aresztu wojskowego Art. 231. Szkolenie wojskowe skazany ch na kar§ aresztu wojskowego ma na celu utrwalenie nabytej wiedzy wojskowej, utrzymanie sprawnošci fizycznej i psychicznej, a takže wzmoženie dyscypliny. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 86/86 Art. 232. § 1. Szkoleniem wojskowym w zakladzie kárnym dla odbywajaxych kar? aresztu wojskowego kieruje oficer wyznaczony, na podstawie odr?bnych przepisów, do wykonywania zadaň poza wojskiem. § 2. Oficer kierujaxy szkoleniem wojskowym jest zast^pca^ dyrektora zakladu karne-go, a takže przeložonym žolnierzy zawodowych wyznaczonych do wykonywania zadaň w tym zakresie. § 3. Dyrektor zakladu karnego, przed podj?ciem decyzji zwia^zanych z wykonywa-niem kary, zapoznaje si? z opinis oficera kierujaxego szkoleniem wojskowym; oficer ten wchodzi w sklad komisji penitencjarnej. Art. 233. Oddzielnie rozmieszcza si? nastupujaxych skazanych: 1) oficerów, 2) podoficerów zawodowych, služby nadterminowej i okresowej, 3) pozostalých. Art. 234. § 1. Skazany odbywajaxy kar? aresztu wojskowego môže otrzymywač nagrody przewidziane w art. 138 § 1 i 2, z tym že czas widzenia okrešlonego w art. 138 § 1 pkt 7 nie môže przekroczyč 60 godzin. § 2. Skazany odbywajaxy kar? aresztu wojskowego otrzymuje na Dzieň Wojska Pol-skiego od dyrektora zakladu karnego zezwolenie na widzenie poza obr?bem zakladu, chyba že przemawia przeciwko ternu brak post?pów w szkoleniu wojskowym. Art. 235. § 1. W stosunku do žolnierza sad môže zastosowač odpowiednio art. 330 Kodeksu karnego, ježeli wniosek zložy dowódcajednostki wojskowej. § 2. Na žolnierza odbywajaxego zasadnicza^ služb? wojskowa^ w stosunku do którego zarzaxlzono wykonanie zast?pczej kary pozbawienia wolnošci, bez wzgl?du na jej wymiar, sad môže naložyč odpowiednie obowiazki lub šrodki, okrešlone w art. 67 lub 72 Kodeksu karnego. Art. 236. Dla realizacji celów kary dyrektor zakladu karnego wspóldziala z odpowiednimi instytucjami wojskowymi oraz podmiotami, o ktorých mowa w art. 38 § 1. Rozdzial XIX Srodki kárne Art. 237. W razie orzeczenia wobec žolnierza wydalenia z zawodowej služby wojskowej lub degradacji sad zarzaxlza wykonanie orzeczonego šrodka przez wlašciwego dowódc? 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 87/87 oraz zawiadamia o trešci orzeczenia odpowiedni w sprawach kadrowych organ woj-skowy. Art. 238. Ježeli wobec žolnierza orzeczono šrodek kárny inny niž przewidziany w art. 237, sad zawiadamia o orzeczeniu równiež dowódc? jednostki wojskowej, w ktorej skazany pelnil ostatnio služby, oraz wlašciwe w sprawach kadrowych organy wojskowe. Art. 239. § 1. W razie oddania pod dozor przez sad wojskowy skazanej osoby cywilnej, sad ten zwraca si? do wlašciwego sadu powszechnego o wyznaczenie kurátora sa^-dowego. § 2. W razie zwolnienia z czynnej služby wojskowej žolnierza, którego sa^d wojskowy oddal pod dozor po skazaniu, sad ten zwraca si? do wlašciwego sadu powszechnego o wyznaczenie kurátora saxlowego. § 3. W razie oddania pod dozor przez sa^d powszechny skazanego žolnierza odbywa-jaxego czynna^ služb? wojskowy, przepis art. 334 § 2 Kodeksu karnego stosuje si? odpowiednio. § 4. Dozor wobec žolnierza czynnej služby wojskowej wykonuje si? w miejscu pel-nienia služby. Rozdzial XX Tymczasowe aresztowanie Art. 240. Tymczasowo aresztowanych žolnierzy služby czynnej osádza si? w areszcie šledczym w wydzielonych celách. Art. 241. Osadzonych w areszcie šledczym žolnierzy služby czynnej umieszcza si? oddzielnie od innych tymczasowo aresztowanych. CZ^ŠČ KOŇCOWA Rozdzial XXI Objašnienie wyražeň ustawowych Art. 242. § 1. Ježeli w cz?šci ogólnej niniejszego kodeksu užywa si? okrešlenia „skazany", odpowiednie przepisy maja^zastosowanie takže do tymczasowo aresztowanego. § 2. Ježeli niniejszy kodeks užywa w znaczeniu ogólnym okrešlenia „oskaržony", naležy przez to rozumieč równiež podejrzanego. § 3. Ježeli niniejszy kodeks užywa w znaczeniu ogólnym okrešlenia „kára pozbawie-nia wolnošci", naležy przez to rozumieč równiež zast?pcza^ kar? pozbawienia wolnošci, kar? aresztu wojskowego, zasadni czajub zast?pcza^ kar? aresztu, kar? 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 88/88 porzaxlkowa^ oraz šrodek przymusu skutkujaxy pozbawienie wolnošci, chyba že ustawa stanowi inaczej. § 4. Okrešlenie „sad" bez bližszego sprecyzowania oznacza sad powszechny lub wojskowy, który wydal wyrok w pierwszej instancji, z tym zastrzeženiem, že art. 6 § 1, art. 7, 8 § 2, art. 10, 13 i 15 oraz art. 18-24 stosuje si? odpowiednio do sa^du penitencjarnego lub innego sadu wlašciwego na podstawie niniejszego ko-deksu. § 5. Užyte w niniejszym kodeksie okrešlenie „przeci?tne miesi?czne wynagrodzenie pracowników" oznacza przeci?tne wynagrodzenie miesi?czne w poprzednim kwartale, obowiazuja^ce od pierwszego dnia nast?pnego miesiaca po ogloszeniu przez Prezesa Glównego Urz?du Statystycznego w Dzienniku Urz?dowym Rze-czypospolitej Polskiej „Monitor Polski" do celów emerytalno-rentowych. § 6. Przez poj?cie nadzoru nad korespondencji rozumie si? otwarcie listu i spraw-dzenie jego zawartošci. § 7. Przez poj?cie cenzury korespondencji rozumie si? zapoznawanie si? z trešcia^ pisma oraz usuni?cie cz?šci jego tekstu lub uczynienie go nieczytelnym. § 8. Przez poj?cie zatrzymania korespondencji rozumie si? nieprzekazanie jej adresa-towi i dolaczenie do akt osobowych skazanego. § 9. Przez poj?cie nadzoru nad widzeniem rozumie si? zapewnienie porzadku w cza-siejego trwania. §10. Przez poj?cie kontroli rozmowy w trakcie widzenia lub telefonicznej rozumie si? zapoznawanie si? z jej trešcia^ oraz možliwošč jej przerwania. §11. Kontrola paczki oznacza sprawdzaniejej opakowaniai zawartošci. § 12. Užyte w niniejszym kodeksie okrešlenia „košciól", „inny zwiazek wyznanio-wy" naležy rozumieč jako košciól, inny zwiazek wyznaniowy o ustawowo ure-gulowanej sytuacji prawnej. §13. Przez užyte w art. 91 pkt 7, art. 92 pkt 9 oraz w art. 139 § 3 i 4 okrešlenie „w roku" naležy rozumieč okres 12 miesi?cy poprzedzajaxych dzieň rozpocz?cia korzy stania z kolej nej przepustki lub zezwolenia na opuszczenie zakladu karne-go. § 14. Przez užyte w niniejszym kodeksie okrešlenia „zaklad pracy" i „podmiot za-trudniajaxy" naležy rozumieč pracodawc? jako jednostk? organizacyjna^ zatrud-niaj axa^ pracowników. § 15. Przez poj?cie wynagrodzenia przypadajaxego skazanemu rozumie si? kwot?, pozostalý po dokonaniu potraceň z wynagrodzenia przyslugujaxego skladek na ubezpieczenie spoleczne i kwoty na fundusz pomocy postpenitencjarnej, stano-wia^ca^ podstaw? do naliczenia zaliczki na podatek dochodowy od osôb fizycz-nych. Rozdzial XXII Przepisy przejšciowe i koňcowe Art. 243. § 1. Przepisy niniejszego kodeksu stosuje si? równiež przy wykonywaniu orzeczeň, które staly si? wykonalne przed dniem jego wejšcia w žycie. § 2. Czynnošci procesowe w zakresie post?powania wykonawczego i inne czynnošci wykonawcze, dokonané przed wejšciem w žycie niniejszego kodeksu z zacho-waniem przepisów dotychczasowych, sa^ skuteczne. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 89/89 § 3. W razie watpliwošci, czy ma byč stosowane prawo dotychczasowe czy Kodeks kárny wykonawczy, stosuje si? niniejszy kodeks. Art. 244. Przepisy niniejszego kodeksu stosuje si? odpowiednio przy wykonywaniu wyroków po przej?ciu obywatela polskiego skazanego za granica^ okrešlenie kwalifikacji prawnej czynu wedlug prawa polskiego oraz kary albo šrodka karnego lub zabezpie-czajaxego podlegajaxych wykonaniu nastupuje wedlug przepisów Kodeksu karnego i Kodeksu post?powania karnego. Art. 245. Do czasu przekazania obcemu paňstwu cudzoziemca, wobec którego zapadlo orze-czenie, wykonywane jest ono w trybie niniejszego kodeksu. Wykonanie tego orze-czenia w tym trybie ustaje w dniu przekazania. Art. 246. (uchylony). Art. 247. § 1. W wypadkach uzasadnionych szczególnymi wzgl?dami sanitárnymi lub zdro-wotnymi albo powažnym zagroženiem bezpieczeňstwa dyrektor zakladu karnego lub aresztu šledczego môže na czas okrešlony wstrzymač lub ograniczyč za-trudnienie osadzonych, kontakty mi?dzy nimi, udzielanie widzeň i spacerów, przeprowadzanie zaj?č o charakterze zbiorowym, odprawianie nabožeňstw i udzielanie poslug religijnych, dokonywanie zakupów, otrzymywanie paczek, a takže korzystanie z samoinkasujaxych aparatów telefonicznych, nakazač za-mkni?cie cel lub innych pomieszczeň, w których przebywaja^ lub pracuje osa-dzeni, zabronič posiadania w celi niektorých przedmiotów oraz zawiesič funkcj? rzecznika skazanych. § 2. W wypadku wprowadzenia ograniczeň lub zakazów, o których mowa w § 1, na okres do 7 dni, dyrektor zakladu karnego lub aresztu šledczego bezzwlocznie powiadamia o swojej decyzji s?dziego penitencjarnego. Przedluženie okresu trwania ograniczeň lub zakazów wymaga zgody tego s?dziego. Brak zgody s?-dziego nie wstrzymuje wykonania decyzji dyrektora zakladu karnego lub aresztu šledczego. Na decyzj? s?dziego dyrektorowi zakladu lub aresztu przysluguje skarga do sadu penitencjarnego. Przepis art. 7 § 5 stosuje si? odpowiednio. § 3. Ježeli widzenie, ze wzgl?du na osob? odwiedzanego lub odwiedzajaxego, stwa-rza zagroženie dla bezpieczeňstwa zakladu karnego lub aresztu šledczego albo dla porzadku prawnego, dyrektor zakladu lub aresztu môže uzaležnič j ego od-bycie od spelnienia warunków zapewniajaxych bezpieczeňstwo. Art. 248. § 1. W szczególnie uzasadnionych wypadkach dyrektor zakladu karnego lub aresztu šledczego môže umiešcič osadzonych, na czas okrešlony, w warunkach, w których powierzchnia w celi na jedna^ osob? wynosi mni ej niž 3 m2. O takim umieszczeniu naležy bezzwlocznie powiadomič s?dziego penitencjarnego. § 2. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia, tryb post?powania wlašciwych organów w wypadku, gdy liczba osadzonych w zakladach kárnych lub aresztach šledczych przekroczy w skali kraju ogólna^ pojemnošč tých zakla- 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 90/90 dów, uwzgledniajac w szczególnošci tryb postejtowania Dyrektora Generalnego Služby Wi^ziennej, dyrektorów okr^gowych oraz dyrektorów zakladów kárnych i aresztów šledczych w zakresie zawiadamiania o przekroczonej pojemnošci od-powiednio w skali kraju, obszaru dzialania okr^gowego inspektorátu oraz zakladu karnego i aresztu šledczego, tryb postejtowania dyrektorów zakladów kárnych i aresztów šledczych w zakresie organizowania dodatkowych mi ej sc zakwaterowania, a takže tryb postejtowania organów prokuratury i sa^downictwa w wypadku przeludnienia zakladów kárnych i aresztów šledczych ponad ustalo-na^ pojemnošč w skali kraju. Art. 249. § 1. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia, regulamin organi-zacyjno-porzaxlkowy wykonywania kary pozbawienia wolnošci i regulamin or-ganizacyjno-porzaxlkowy wykonywania tymczasowego aresztowania, uwzgled-niajac w szczególnošci organizacj? przyj^č do zakladów kárnych i aresztów šledczych i zásady rozmieszczania osadzonych w celách mieszkalnych, porza^-dek wewnejrzny zakladów kárnych i aresztów šledczych, organizacj? przyjmo-wania korespondencji i zásady widzeň w zakladach kárnych i aresztach šledczych, warunki opieki zdrowotnej i bytowej w zakladach kárnych i aresztach šledczych, a takže zagadnienia zwiazane z przygotowaniem skazanych i tym-czasowo aresztowanych do ich zwolnienia z zakladu karnego i aresztu šledczego. § 2. Minister Sprawiedliwošci, w porozumieniu z Ministrem Obrony Narodowej, okrešli, w drodze rozporzadzenia, regulamin organizacyjno-porzaxlkowy wykonywania kary aresztu wojskowego, uwzgledniajac w szczególnošci organizacj? przyjex tých osôb do zakladu karnego, zásady rozmieszczania skazanych žolnie-rzy w celách mieszkalnych, zásady udzialu organów wyznaczonych przez Ministra Obrony Narodowej w procesie resocjalizacji skazanych žolnierzy oraz metody oddzialywania na skazanego uwzgledniajaxe zásady pelnienia služby woj-skowej. § 3. Minister Sprawiedliwošci okrešli, w drodze rozporzadzenia: 1) spôsoby prowadzenia oddzialywaň penitencjarnych w zakladach kárnych i aresztach šledczych, majax na wzgledzie zwlaszcza ich organizacje, warunki, zásady i formy oraz sposób dokumentowania prowadzonych oddzialywaň, 2) warunki bytowe osôb osadzonych w zakladach kárnych i aresztach šledczych, majac na uwadze zapewnienie osadzonym odziežy, bielizny, obuwia, šrodków higieny oraz šrodków konserwacji, a takže wyposaženie pomieszczeň w podstawowy sprzet kwaterunkowy, 3) spôsoby zalatwiania wniosków, skarg i próšb osôb osadzonych w zakladach kárnych i aresztach šledczych, biorac w szczególnošci pod uwage zásady i tryb przyjmowania i rozpoznawania wniosków, skarg i próšb, a takže ich ewidencj? i dokumentewanie, 4) spôsoby ochrony jednostek organizacyjnych Služby Wi^ziennej, majac na wzglejizie formy organizacyjne ochrony tých jednostek, obowiazki funkcjonariuszy i pracowników Služby Wi^ziennej oraz przywievziennych zakladów pracy, realizowane przez nich przedsi^wzi^cia, dzialania ochronne i czynnošci profilaktyczne, postejDOwanie z osobami osadzonymi w zakladach kárnych i aresztach 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 91/91 šledczych, a takže warunki wst?pu na teren jednostek organizacyjnych Služby Wi^ziennej osôb nieb?daxych funkcjonariuszami lub pracownikami Služby Wi^ziennej albo pracownikami przywi^ziennych zakladów pracy oraz ochron? osôb osadzonych w zakladach kárnych i aresztach šledczych w czasie ich konwojowania przez funkcjonariuszy Služby Wi?ziennej, 5) spôsoby obrony jednostek organizacyjnych Služby Wi^ziennej w sytuacjach zagroženia zdrowia i žycia funkcjonariuszy i pracowników Služby Wi?ziennej, pracowników przywi^ziennych zakladów pracy oraz osadzonych w zakladach kárnych i aresztach šledczych, w wyniku kl?sk žywiolowych, a takže zagrožeň dla ludzi i šrodowiska w sytuacjach stanów nadzwyczajnych, 6) czynnošci administracyjne i rozliczenia finansowe zwiazane z prowadzeniem depozytu przedmiotów wartošciowych i šrodków pieni^žnych osôb pozbawionych wolnošci, uwzgledniajac w szczególnošci ewidencjonowanie zdeponowanych šrodków i przedmiotów, czynnošci zwiazane z ich przyjmowaniem, przechowywaniem i wydawaniem, w tym gromadzeniem šrodków pieni^žnych na ksiažeczkach oszcz^dnošciowych, tryb przekazywania zdeponowanych šrodków i przedmiotów mi?dzy jednostkami organizacyjnymi, czynnošci zwiazane z rozliczeniem naležnošci za prac? osadzonych, tryb dokonywania zakupów przez osadzonych oraz dokumentowanie tých czynnošci, 7) czynnošci administracyjne zwiazane z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kar i šrodków przymusu skutkujaxych pozbawienie wolnošci oraz dokumentowanie tých czynnošci, uwzgl?dniaja^c w szczególnošci zásady: rejonizacji osadzania w zakladach kárnych i aresztach šledczych, przyjmowania, rozmieszczania i zwalniania osadzonych, poddawania osadzonego czynnošciom identyfikacyjnym, obliczania okresu wykonywania kary i šrodka przymusu, wydawania osadzonych do udzialu w czynnošciach procesowych oraz godzin przyjmowania ich do zakladów kárnych lub aresztów šledzych, a takže postejDOwania z korespondencja^ osadzonych, 8) tryb przeprowadzania kontroli jednostek organizacyjnych Služby Wi?ziennej, z uwzgl?dnieniem rodzajów kontroli, jej zakresu i cz?stotliwošci, kompetencji do prowadzenia kontroli, spôsobu jej przeprowadzania i dokumentowaniajej przebiegu, a takže spôsobu ustalania i przekazywania zainteresowanym wyników kontroli. Art. 249a. Dyrektor Generálny Služby Wi?ziennej može, w drodze zarzadzenia, okrešlič: 1) organizacj? ochrony przeciwpožarowej i zabezpieczenia przeciwpožarowego w jednostkach organizacyjnych Služby Wi?ziennej, 2) szczególowe zásady prowadzenia i organizacji pracy penitencjarnej oraz zakresy czynnošci funkcjonariuszy i pracowników dzialów penitencjarnych i terapeutycznych, 3) organizacj? služby zdrowia w jednostkach organizacyjnych Služby Wi?ziennej, 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 92/92 4) zakres i formy prowadzenia ewidencji osôb pozbawionych wolnošci przez jednostki organizacyjne Služby Wi?ziennej. Art. 250. (uchylony). Art. 251. § 1. Tymczasowo aresztowany po wniesieniu aktu oskarženia lub skazany može byč umieszczony w wydzielonym pomieszczeniu Policji, Stražy Granicznej prze-znaczonym dla osôb zatrzymanych lub w wydzielonym pomieszczeniu aresztu garnizonowego, ježeli j ego udzial w czynnošci sa^dowej laxzylby si? z nadmiernymi trudnošciami lub kosztami konwojowania z innej miejscowošci. § 2. Umieszczenie tymczasowo aresztowanego lub skazanego w pomieszczeniu, o którym mowa w § 1, z powodu jego udzialu w czynnošci sa^dowej može nasta^pič tylko na czas trwania tej czynnošci. W razie odroczenia lub przerwy w jej wy-konaniu na czas powyžej 3 dni, tymczasowo aresztowanego lub skazanego przenosi si? do wlašciwego aresztu šledczego lub zakladu karnego. § 3. Zarzaxlzenia w tym przedmiocie wydaje prezes sadu rozpoznajaxego spraw? - w odniesieniu do tymczasowo aresztowanego pozostajaxego do dyspozycji innego sadu - za zgoda^ tego sadu, a w odniesieniu do skazanego - za zgoda^ wlašciwego s?dziego penitencjarnego. Art. 252. § 1. Na zarzadzenia, o ktorých mowa w art. 251 § 3, tymczasowo aresztowanemu lub skazanemu przysluguje zažalenie do sadu odwolawczego. § 2. Sad rozpoznaje zažalenie bezzwlocznie. W razie uznania bezpodstawnošci umieszczenia w pomieszczeniu, o którym mowa w art. 251 § 1, sad poleca bez-zwloczne przeniesienie tymczasowo aresztowanego lub skazanego do wlašciwego aresztu šledczego lub zakladu karnego. Na postanowienie sadu zažalenie nie przysluguje. Art. 253. § 1. Tymczasowo aresztowany lub skazany, konwojowany przez funkcjonariuszy Policji, Služby Wi?ziennej, Stražy Granicznej lub Agencji Bezpieczeňstwa Wewn?trznego albo žolnierzy Žandarmerii Wojskowej, može byč umieszczony w pomieszczeniu przeznaczonym dla osôb zatrzymanych, na czas trwania prze-szkody uniemožliwiaja^cej konwojowanie. Decyzj? w tym przedmiocie podej-muje dowódca konwoju. W czasie tym nie moga^ byč dokonywane czynnošci procesowe z udzialem konwojowanego w sprawie, w zwiazku z która^ jest on konwojowany. § 2. Przepis § 1 stosuje si? odpowiednio w razie przeszkody uniemožliwiajacej do-prowadzenie lub przyjexie tymczasowo aresztowanego albo skazanego do aresztu šledczego lub zakladu karnego oraz w razie nieprzewidzianego la^dowania podczas przewozu droga^ powietrzna^ lub nieprzewidzianej przerwy w przewozie inna^ droga^ osoby przekazywanej na zásadách i w warunkach okrešlonych w Rzymskim Statucie Mi?dzynarodowego Trybunalu Karnego (Dz.U. z 2003 r. Nr 78, poz. 708). Decyzj? w tym przedmiocie podejmuje komendant jednostki Policji, Stražy Granicznej, Agencji Bezpieczeňstwa Wewn?trznego lub Žandarmerii Woj skowej. § 3. (uchylony). 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu s. 93/93 Art. 254. § 1. Wobec tymczasowo aresztowanych i skazanych umieszczonych w pomieszcze-niach, o ktorých mowa w art. 251 § 1, stosuje si? odpowiednio przepisy regulárními organizacyjno-porzaxlkowego wykonywania tymczasowego aresztowania, regulaminu organizacyjno-porzaxlkowego wykonywania kary pozbawienia wolnošci, przepisy o nadzorze penitencjarnym, a takže inne przepisy regulujíce wykonywanie tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolnošci. § 2. Minister wlašciwy do spraw wewn?trznych, w porozumieniu z Ministrem Obro-ny Narodowej i Ministrem Sprawiedliwošci, okrešli, w drodze rozporzadzenia, wykaz pomieszczeň, o których mowa w art. 251 § 1, w których moga^ byč od-r?bnie umieszczeni tymczasowo aresztowani i skazani, oraz warunki, którym musza^ one odpowiadač, kierujac si? koniecznošcia^ zapewnienia warunków okrešlonych dla aresztów šledczych i zakladów kárnych przy wykonywaniu tymczasowego aresztowania i kary pozbawienia wolnošci. Art. 255. Okresy pracy skazanego, wykonywanej przed dniem wejšcia w žycie niniejszego kodeksu, wlicza si? do okresu pracy, od którego zaleží uprawnienia pracownicze, na zásadách obowiazujaxych przed tym dniem. Art. 256. Stosowanie šrodków przymusu bezpošredniego, užycie broni lub psa službowego wzgl?dem osob pozbawionych wolnošci reguluje odr?bna ustawa. Art. 257. § 1. Z dniem wejšcia w žycie niniejszego kodeksu traca^ moc dotychczasowe przepisy d0tycz3.ce spraw w nim unormowanych. § 2. W szczególnošci traca^moc: 1) ustawa z dnia 19 kwietnia 1969 r. - Kodeks karny wykonawczy (Dz.U. Nr 13, poz. 98, z 1975 r. Nr 45, poz. 234, z 1982 r. Nr 16, poz. 125 i Nr 45, poz. 289, z 1985 r. Nr 23, poz. 100 i Nr 31, poz. 138, z 1988 r. Nr 20, poz. 135, z 1990 r. Nr 14, poz. 85, Nr 34, poz. 198 i Nr 36, poz. 206, z 1995 r. Nr 95, poz. 475 oraz z 1996 r. Nr 61, poz. 283), 2) przepisy: a) art. 36 i 37 ustawy z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze (Dz.U. z 1994 r. Nr 19, poz. 70 i Nr 105, poz. 509, z 1995 r. Nr 34, poz. 163 oraz z 1996 r. Nr 77, poz. 367), b) o stosunku Paňstwa do Košciolów, dotyczaxe wykonywania prak-tyk religijnych osob skazanych i tymczasowo aresztowanych. Art. 258. Ježeli do któregokolwiek z przedmiotów unormowanych w niniejszym kodeksie przewidziane jest wy danie przepisów wykonawczy ch, do czasu ich wy dania zacho-WUJ3. moc przepisy dotychczasowe, ježeli nie S3, sprzeczne z przepisami niniejszego kodeksu. 2006-01-31 ©Kancelária Sejmu_______________________________________________________________________________s. 94/94 Art. 259. Ustawa wchodzi w žycie z dniem 1 wrzešnia 1998 r., z tym, že przepisy art. 251-254 obowiazuja^nie dlužej niž przez 10 lat od dniajej wejšcia w žycie. 2006-01-31