1 Department of Anatomy Brain stem MUDr. Marek Joukal, Ph.D. BRAIN STEM medulla oblongata pons Varoli mesencephalon Medulla oblongata •Continuation of the spinal cord (20–25mm) ((bulbus medullae spinalis) • from the C1 spinal nerves (decussatio pyramidum) to the pons Varoli • sulcus bulbopontinus (VI., VII., VIII.) • fissura mediana anterior (foramen caecum) • sulcus lateralis anterior (XII.) • sulcus lateralis posterior (IX., X., XI.) • sulcus medianus posterior • pyramis et oliva medullae oblongatae Dorsal side of the medulla oblongata (inferior part of the fossa rhomboidea) sulcus medianus posterior sulcus intermedius posterior faciculus gracilis – clava (tuberculum ncl. gracilis) fasciculus cuneatus – tuberculum cuneatum tuberculum cinereum pedunculi cerebellares inferiores tenia ventriculi quarti tela choroidea ventriculi quarti Pons Varoli Between the medulla oblongata and the mesencephalon (25 – 30 mm) sulcus basilaris (a. basilaris) sulcus bulbopontinus VI. – nervus abducens VII. – nervus facialis VIII. – nervus vestibulocochlearis pedunculi cerebellares medii V. – nervus trigeminus Lateral side of the pons Varoli pedunculus cerebellaris medius nervus trigeminus angulus pontocerebellaris trigeminofacial line 2 Dorsal side of the pons Varoli pars intermedia fossae rhomboidae pedunculi cerebellares medii stria medullaris sulcus medianus sulci limitantes eminentia medialis colliculus facialis (n. VI.) recessus lateralis area vestibularis tuberculum acusticum Mesencephalon mozek) between pons Varoli and diencephalon (app 30 mm) pedunculi (crura) cerebri fossa interpeduncularis substantia perforata posterior (arteriae centrales post.) sulcus nervi oculomotorii n. III. (nervus oculomotorius) Dorsal side of the mesencephalon corpora quadrigemina (lamina tecti) colliculi superiores (optico-motor reflexes) colliculi inferiores (acustico–motor reflexes) brachium colliculi sup. (visual pathway) brachium colliculi inf. (auditory pathway) pedunculi cerebellares superiores velum medullare superius frenulum veli medullaris superioris n. IV. – nervus trochlearis Fossa rhomboidea Floor of the 4th ventricle (doral side of the brain stem) 1. pars superior (mesencephalon) 2. pars intermedia (pons Varoli) 3. pars inferior (medulla oblongata) between pedunculi cerebellares inf. striae medullares sulcus medianus sulci limitantes (eminentia medialis) trigonum nervi hypogloossi trigonum nervi vagi (fovea inferior) Pars superior fovea superior (n. V.) locus coeruleus Pars intermedia stria medullaris, recessus lat. colliculus facialis (n. VI.) area vestibularis tuberculum acusticum Pars inferior trigonum nervi hypogloossi trigonum nervi vagi (fovea inferior) Fossa rhomboidea Alar plate – zones: somatosensory viscerosensory Basal plate - zones: somatomotori (branchiomotor) visceromotor 3 1 - ncl. motorius (originis) n. III. 2 - ncl. motorius (originis) n. IV. 3 - ncl. motorius (originis) n. VI. 4 - ncl. motorius (originis) n. XII. 5 - ncl. motorius (originis) n. VII. 6 - ncl. motorius (masticatorius) n. V. 7 - ncl. motorius (originis) n. IX 8 - ncl. parasympathicus n. III (ncl. E.W.) 9 - ncl. parasympathicus n. VII. 10 - ncl. parasympathicus n. IX. 11- ncl. parasympathicus n. X. 12 - ncl. solitarius (n. VII, n. IX., n. X.,) 13 - ncl. spinalis n. V. (n. VII, n. IX., n. X.,) 14 - ncl. principalis n. V. 15 - ncl. mesencephalicus n. V. 16 - ncll. cochleares et vestibulares Cranial nerve nuclei on the floor of the 4th ventricle Somatosensory zone ncl. gracilis + ncl. cuneatus med. (epikritic, discriminative sensation) ncl. cuneatus lat. (proprioception UE) ncl. tractus spinalis n. V. (protopatic sensation) Viscerosensory zone ncl. tractus solitarii (ncl. gustatorius) – n. VII., n. IX., n. X. Visceromotor zone ncl. parasympatikus n. X. Branchiomotor zone ncl. ambiguus (n. IX., n. X., n. XI.) Somatomotor zone ncl. originis n. XII. Medulla oblongata – caudal cross-section Sensory zone fasciculus gracilis + fasciculus cuneatus fibrae arcuatae infernae – decussatio lemniscorum – lemniscus med. tractus spinalis n. V. tr. spino-cerebellaris ant. + post. Viscerosensory zone tractus solitarii – n. VII., n. IX., n. X. Somatomotor zone Pyramidal t. decussatio pyramiduum – tr. cortico-spinalis ant. + lat. extrapyramidal tracts tr. rubro-spinalis, reticulo-spinalis, vestibulo – spinalis, tecto – spin. FLM, RF Medulla oblongata – caudal cross-section Medulla oblongata – rostral cross-section Somatomotor zone – ncl. originis n. XII. Branchiomotor zone – ncl. ambiguus (n. X.) Visceromotor zone – ncl. parasympatikus n. X. Viscerosensory zone – ncl. tractus solitarii – n. X. Somatosensory zone ncl. cuneatus lat. (propr. UE) ncl. tractus spinalis n. V. Sensory zone nccl. vestibulares Interneurons – ncll. olivares inf. RF Medulla oblongata – rostral cross-section Tracts: Pedunculus cerebellaris inf. tr. spino.cerebellaris post. tr. olivo-cerebellaris tr. cuneo-cerebellaris tr. vestibulo-cerebellaris Sensory tracts lemniscus medialis tr. spino-cerebellatis ant. Motor tracts: tr. cortico-spinal., rubro-spin., vestibulo-spin., tecto-spin. FLM, FLD tr. tecto-spin. tr. rubro-spin. tr. vestibulo-spin. FLM FLD Pons Varoli – caudal cross-section Somatomotor zone – ncl. originis (motorius) n. anducentis Branchiomotor zone – ncl. motorius n. VII. Visceromotor zone – ncl. parasympaticus n. VII. Viscerosensory zone – ncl. tr. spinalis (sensorius principalis) n. V. Somatosensory zone – ncl. cuneatus lat. Sensory zone – ncll. vestibulares ncll. cochleares White matter – sensory tracts tr. spino-cerebellaris ant., lemniscus med., lemniscus lat., Pedunculus cerebellaris medius tractus cortico-ponto-cerebellares (ncll. Pontis) Motor tracts: tr. cortico-spinal. (fasciculi longitudinales), rubro-spin., tecto-spin. LM LL FLM FLD tr. tecto-spin. tr. rubro-spin. 4 Pons Varoli – rostral cross-section FLD FLM tr. tecto-spin. LM LL tr. rubro-spin. cortico-bulb. tr. spino-cereb. ant. Branchiomotor zone ncl. motorius n. V (ncl. masticatorius) Somatosensory zone ncl. tr. mesencephalicus n. V sensorius principalis n. V tr. spino-cerebellaris ant., lemniscus med., lemniscus lat., Pedunculus cerebellaris medius tractus cortico-ponto-cerebellares (ncll. pontis) Motor tracts: tr. cortico-spinal. (fasciculi longitudinales), rubro-spin., tecto-spin. Tectum (alar plate) Tegmentum (basal plate) Crura cerebri Transverse cross-section through the mesencephalon ventral dorsálně Mesencephalon – caudal cross-section Somatomotor zone – ncl. motorius n. IV Sensory ncll. and tracts ncl. tr. mesencephalicus n. V tr. spino-cerebellaris ant., lemniscus med., lemniscus lat., Other gray matter substantia nigra (pars reticularis, pars compacta - dopamin) ncl. colliculi inf. Motor tracts: rubro-spin., tecto-spin. tr. cortico-spinal. tr. cortico- nucleares tractus cortico-ponto-cerebellares (ncll. pontis) FLD FLM tr. tecto-spin. ncl. interpedun. tr. rubro-spin. tr. cortico- spin. tr. cortico-ncll. tr. cortico-ncll. tr. fronto-ponto-cerebellaris tr. parieto- temporo -occipito-ponto -cerebellaris Mesencephalon – rostral cross-section Somatomotor zone – ncl. motorius n. III Visceromotor zone – ncl. parasympaticus n. III (Ed-W) Somatosensory ncl. – ncl. tr. mesencephalicus n. V Other gray matter – area praetectalis (pupilar reflexes) ncl. colliculi sup. (visual pathway, optico-motor reflexes) substantia nigra + ncl. ruber (motor circuits) ncl. interpeduncularis (limbic system) Tracts lemniscus med., lemniscus lat., tractus cortico-ponto-cerebellares tr.rubro-spin., tr. tecto-spin. tr. tegmentalis centralis (visceromotor) FLD tr. rubro-spin. tr. tecto-spin. Fasciculus longitudinalis medialis Bundle of axons from nucleus intersticialis and Darkshevich (ncll. oculomotorii accesorii) To the motor ncll. III. IV. and VI. and vestibular ncll. Coordination of the head and neck movements with eye movemnts and vestibular app. Fixation of moving point Reticular formation a set of gray matter permeated by white matter (net-like) Interneurons and their connections – between aferent and motor system location: C spinal cord – diencephalon Nuclei of the RF middle, rafeal group medial (paired) lateral cerebellar 5 Function of the Reticular Formation Activatory and inhibitory function of the CNS (ARAS – regulation of sleeping) connection and corrdination of appropriate parts of the CNS Centre of reflexes (life centers – heart action, breathing, suction reflex, defense reflexes – cough, vomitting…) carries phyllogenetically old information (mainly visceral) Influence on nociceptive information (pain) neurosecretion References Dubový, P., Jančálek, R.: Základy neuroanatomie a nervových drah I. Masarykova univerzita Brno, 2013 Dokládal, M., Páč, L.: Anatomie člověka III. Masarykova univerzita v Brně, 1995. Čihák, R.: Anatomie 3. Praha, Grada, 2001, 2004 Sobotta, J.: Atlas of Human Anatomy Vol1 –2 Munich, Urban und Schwarzenberg, 1993 Páč, L., Vargová, L., Čuta, M. : Anatomie pro antropology III. Nadace universitas, Akademické nakladatelství CERM. Masarykova univerzita 2013. Wiliams, P. & Warvick, R.: Gray´s Anatomy, 37 ed, Churhill Livingstone, 1996 Netter, F.:Atlas of Human Anatomy, 4th ed., Elseviesr, USA, 2006