20.11.2014 1 Cardiovascular system HEART (COR) VESSELS (VASA) BLOOD (SANGUIS) CARDIOVASCULAR SYSTEM COMPOSITION SYSTEMIC BLOOD CIRCULATION PULMONAR BLOOD CURCULATION PORTALBLOOD CIRCULATION COR (HEART) 2/3 left, 1/3 right270-320 g HEART DIVISION Septum cordis (interatriale, interventriculare) Septum atrioventriculare dx., sin. Ostium atrioventriculare dx., sin. Valva tricuspidalis Valva bicuspidalis Atrium dx. et sin. Ventriculus dx. et sin. Vena cava sup. et inf. Truncus pulmonalis Vv. pulmonales Aorta SURFACE OF HEART Basis cordis Apex cordis Facies sternocostalis (ant.) Facies diaphragmatica (post.) Margo acutus (dexter) Margo obtusus (sinister) = facies pulmonalis 20.11.2014 2 Sulcus coronarius Sulcus interventricularis ant. Sulcus interventricularis post. Auricula dextra et sinistra Incisura apicis cordis Ostium v. cavae sup. Ostium v. cavae inf. (valvula v. cavae inf.) Ostium sinus coronarii (valvula sinus coronarii) Torus intervenosus Crista terminalis (sinus venarum cavarum, auricula dextra, mm. pectinati) Septum interatriale (fossa ovalis) Valva tricuspidalis RIGHT ATRIUM Septum atrioventriculare dx. (ostium atrioventriculare dx., valva tricuspidalis) RIGHT VENTRICLE Pars trabecularis Pars glabra Crista supraventricularis Ostium atrioventriculare dextrum Valva tricuspidalis Trabecula septomarginalis Musculi papillares RIGHT VENTRICLE Pars glabra (conus arteriosus) Ostium trunci pulmonalis Valva trunci pulmonalis Auricula sinistra (musculi pectinati) Ostia venarum pulmonalium Septum interatriale (fossa ovalis) Ostium atrioventriculare sin. (valva bicuspidalis) LEFT ATRIUM LEFT VENTRICLE Ostium atrioventriculare sin. Valva bicuspidalis - mitralis M. papillaris ant. et post. 20.11.2014 3 Ostium aortae Valva aortae (bulbus aortae) Sinus aortae dx. (a. coronaria cordis dx.) Sinus aortae sin. (a. coronaria cordis sin.) LEFT VENTRICLE MORPHOLOGY OF HEART WALL ENDOCARDIUM MYOCARDIUM (muscular layer, conductive systém of heart) EPICARDIUM (pericardium serosum - lamina visceralis ) PERICARDIUM (fibrosum et serosum – lamina parietalis) ENDOCARDIUM Wider in the atria Wider in left portion of the heart Background of valves SYSTOLE DIASTOLE Heart valves MYOCARDIUM OF THE ATRIA fasciculus interauricularis horizontalis fasciculus interauricularis verticalis 20.11.2014 4 MYOCARDIUM OF THE VENTRICLES vortex cordis Superficial layer of myocardium Middle layer of myocardium Deep layer of myocardium Trabeculae carnae Mm. papillares Intercalar discs CONDUCTIVE SYSTEM OF THE HEART crus dextrum Purkyně´s fibres Cardiostimulator instalation v. cephalica 20.11.2014 5 PERICARDIUM Pericardium fibrosum Pericardium serosum lamina parietalis lamina visceralis (epicardium) Epicardium Subepicardial fibrotic tissue PERICARDIUM Cavum pericardii Liquor pericardii Coronary arteries Arteria coronaria cordis dextra r. coni arteriosi r. nodi sinuatrialis r. nodi atrioventricularis rr. atriales dx. rr. ventriculares dx. r. marginalis dx. r. interventricularis post. Arteria coronaria cordis sinistra r. interventricularis ant. r. circumflexus facies sternocostalis facies diaphragmatica a. coronaria cordis sin. a. coronaria cordis dx. ■ 40% vv. cordis ant. vv. cordis minimae ■ 60% sinus coronarius v. cordis magna v. cordis media v. cordis parva v. obliqua atrii sin. v. post. ventriculi sin. VENAE CORDIS 20.11.2014 6 Plexus cardiacus spf. (ganglion cardiacum) Plexus cardiacus prof. Plexus coronarius dx. et sin. Nn. accelerantes (sympaticus, nn. cardiaci) Nn. retardantes (parasympaticus, rr. cardiaci n. vagi) Innervation of the heart AUSCULTATION POINTS valva aortae valva tricuspidalis valva trunci pulmonalis valva bicuspidalis 1. V. brachiocephalica dx. 2. V. cava sup. 3. Atrium dx. 4. V. cava inf. 5. Arcus aortae 6. Truncus pulmonalis 7. Auricula sin. 8. Ventriculus sin. NATIVE X-RAY OF THE CHEST Arteriae (terminales, collaterales) Arteriolae Vasa capillaria (7-15 µm) Venulae Venae Anastomoses Vasa (vessels) ARTERY VEIN tunica intima (endotel, elastin) tunica media (muscular) tunica externa (adventicia) vasa vasorum MORPHOLOGY OF THE WALL valvulae venosae 20.11.2014 7 Jan Janský: 1873-1921. r. 1907 – aglutination of erythrocytes Karl Landsteiner : (Wien) r. 1901 - A,B,O. Alfr. Decastello, Adriano Sturli : r.1902 - AB TRUNCUS PULMONALIS arteria pulmonalis dx. et sin. (angle 1800) vv. pulmonales dextrae et sinistrae (sup. et inf.) lig. arteriosum (ductus arteriosus) AORTA L4 (bifurcatio aortae) AORTA ASCENDENS ARCUS AORTAE AORTA DESCENDENS Aorta thoracica Aorta abdominalis Th3 2. art. sternocostalis dx. AORTA ASCENDENS Arteria coronaria cordis dx. et sin. Bulbus aortae ARCUS AORTAE truncus brachiocephalicus (art. sternoclavicularis dx.) arteria carotis communis sin. arteria subclavia sin. 20.11.2014 8 AORTA THORACICA Th3 Th11-12 AORTA ABDOMINALIS Th11-12 diaphragm L4 bifurcatio aortae A. CAROTIS COMMUNIS A. carotis interna et externa Trigonum caroticum Glomus caroticum (chemoreceptor) C4 ARTERIA CAROTIS EXTERNA Ventral branches: a. thyroidea sup. a. lingualis a. facialis Dorsal branches: a. occipitalis a. auricularis post. Medial branches: a. pharyngea asc. Lateral branches: a. sternocleidomastoidea Terminal branches: a. maxillaris a. temporalis spf. ARTERIA FACIALIS a. palatina ascendens, r. tonsillaris a. submentalis, rr. glandulares a. labialis sup. et inf. (circulus arteriosus oris) a. alaris nasi a. angularis ARTERIA OCCIPITALIS rr. musculares (r. sternocleidom.) r. auricularis r. mastoideus rr. occipitales 20.11.2014 9 rr. parotidei a. transversa faciei rr. auriculares ant. a. zygomaticoorbitalis a. temporalis media r. frontalis r. parietalis ARTERIA TEMPORALIS SUPERFICIALIS A. MAXILLARIS Pars mandibularis a. meningea media a. alveolaris inf. r. mylohyoideus rr. dentales rr. gingivales a. mentalis a. auricularis prof. a. tympanica ant. pars mandibularis pars pterygoidea pars pterygopalatina A. MAXILLARIS Pars pterygoidea a. masseterica aa. temporales prof. rr. pterygoidei a. bucalis a. infraorbitalis a. alveolaris sup. post. a. palatina descendens a. canalis pterygoidei a. sphenopalatina A. MAXILLARIS - pars pterygopalatina Fissura scalenorum Pars intrascalenica (med.) Pars interscalenica (post.) Pars extrascalenica (lat.) ARTERIA SUBCLAVIA Sulcus a. subclaviae cupula pleurae costa prima Pars intrascalenica: a. vertebralis a. thoracica interna tr. thyreocervicalis Pars interscalenica: tr. costocervicalis Pars extrascalenica: a. transversa colli ARTERIA SUBCLAVIA 20.11.2014 10 rr. spinales rr. musculares a. basilaris aa. cerebri post. ARTERIA VERTEBRALIS a. musculophrenica a. epigastrica sup. aa. intercostales ant. (rr. perforantes, rr. mammarii) a. pericardiacophrenica rr. mediastinales (aa. thymicae, rr. bronchiales, rr. sternales) ARTERIA THORACICA INTERNA A. pericardiacophrenica a. thyroidea inf. a. cervicalis ascendens a. cervicalis spf. a. suprascapularis TRUNCUS THYREOCERVICALIS ARTERIA TRANSVERSA COLLI r. ascendens (superficialis) r. descendens (profundus) = a. dorsalis scapulae a. axillaris a. brachialis a. radialis a. ulnaris ARTERIES OF THE UPPER EXTREMITY 20.11.2014 11 rr. subscapulares a. thoracica suprema a. thoracoacromialis a. thoracica lateralis a. subscapularis a. thoracodorsalis a. circumflexa scapulae a. circumflexa humeri ant. a. circumflexa humeri post. ARTERIA AXILLARIS ARTERIA AXILLARIS A. CIRCUMFLEXA SCAPULAE foramen omotricipitale m. teres minor m. teres major caput longum m. tricipitis brachii A. CIRCUMFLEXA HUMERI POST. foramen humerotricipitale m. teres minor m. teres major caput longum m. tricipitis brachii humerus ARTERIA AXILLARIS a. profunda brachii a. collateralis radialis a. collateralis media a. collateralis ulnaris sup. a. collateralis ulnaris inf. a. radialis a. ulnaris ARTERIA BRACHIALIS A. RADIALIS a. recurrens radialis (rete articulare cubiti) rr. musculares r. carpeus palmaris r. palmaris superficialis (arcus palmaris spf.) a. metacarpea dorsalis I r. carpeus dorsalis rete carpi dorsale (3 aa. metacarpeae dorsales, aa. digitales dorsales) A. RADIALIS 20.11.2014 12 A. RADIALIS a. princeps policis r. palmaris profundus (arcus palmaris prof.) A. ULNARIS a. recurrens ulnaris (rete articulare cubiti) rr. musculares a. interossea communis a. interossea ant. a. interossea post. (a. reccurens interossea) A. ULNARIS r. carpeus palmaris (rete carpi palmare) r. carpeus dorsalis (rete carpi dorsale) r. palmaris prof. (arcus palmaris prof.) r. palmaris spf. (arcus palmaris spf.) 3 aa. digitales palmares communes 2 aa. dig. palmares propriae a. palmaris digiti quinti ulnaris ARCUS PALMARIS SUPERFICIALIS: ARCUS PALMARIS PROFUNDUS: aa. metacarpeae palmares rr. perforantes Parietal branches aa. intercostales post. (VAN) r. dorsalis rr. musculares r. collateralis r. cutaneus lat. (rr. mammarii lat.) a. subcostalis a. phrenica sup. Visceral branches: rr. bronchiales rr. oesophagei rr. pericardiaci AORTA THORACICA R. dorsalis a. intercostalis post. : rr. musculares r. spinalis rr. cutanei med. et lat.