1. Прачытайце
   беларускія
   прыслоўі

   За добрым
   мужам і
   варона жона, а
   за благім і
   княгіня
   згіне.

   Жонку
   выбірай і
   вачыма, і
   вушыма.

   Да пяці гадоў
   песці дзіця,
   як яечка, да
   сямі пасі як
   авечку, тады
   выйдзе на
   чалавечка.

   

   2. Паспрабуйце
   адужыць
   скарагаворкі

   Адна сарока –
   адна марока,
   сорак сарок -
   сорак марок.

   Ідзе
   скарагаворка
   са
   скарагаварчанятамі

   

   3. Чытайце

   Аканне:
   пераход о, э ў а

   Добра – дабро,
   цэны – цана,
   цэгла –
   цагляны,
   дрэмле –
   драмлю, мароз –
   маразы, горы –
   гара, ногі –
   нага, шчэбет –
   шчабятаць,
   восем –
   васьмёра,
   шэсць –
   шасцёра, кот –
   каты, голас –
   галасы,
   золата –
   залаты, гора –
   гараваць, род –
   нарадзіць,
   розум –
   разумець,
   роўны –
   раўняць.

   

   Яканне:
   пераход  е, ё ў я

   Цёпла – цяпло,
   лес – лясы, сёлы
   – сяло, вецер –
   вятры, месці –
   мяту, сёстры –
   сястра, серп –
   сярпы, сем –
   сямёра, везці –
   вязуць, есці –
   ядуць, несці –
   нясуць, смех –
   смяяцца, лёд –
   лядовы, мёд –
   мядовы, вечар –
   вячэра,
   зелень –
   зялёны, вёслы –
   вясло, мёў - 
   мяту.

   

   Калі?

   Дзе хто быў
   учора?

   Калісьці

   Аднойчы

   

   Раніцай/раніцой 

   У першай
   палове дня

   Удзень         

   У другой
   палове дня

   Увечары

   У восем
   гадзін
   раніцы

   У гадзіну/ а
   першай
   гадзіне

   У дзве
   гадзіны, тры
   гадзіны, у
   чатыры
   гадзіны/

   А другой/
   трэцяй/
   чацьвёртай/
   пятай/ шостай/
   сёмай/восьмай/
   дзевятай/
   дзесятай
   гадзіне

   У пяць гадзін

   У шэсць
   гадзін
   вечара

   У дванаццаць
   гадзін ночы

   Адразу

   Перш-наперш//перш
   за ўсё

   Спачатку

   Пасля

   Потым

   

   Што
   здарылася?

   

   Панядзелак

   Аўторак

   Серада

   Чацвер /але у
   Р.скл.
   чацвярга/

                                      Пасля
   дожджыку ў
   чацвер

   Пятніца

   Субота

   Нядзеля

   

   Студзень

   Люты

   Сакавік

   

   Красавік

   Травень /май

   Чэрвень

   

   Ліпень

   Жнівень

   Верасень

   

   Кастрычнік

   Лістапад

   Снежань

   

   Ганнін
   учарашні
   дзень

   Учора быў
   аўторак.
   Ганна
   прачнулася
   вельмі рана – у
   сем гадзін.
   Сама б яна
   ніколі так
   рана не
   ўстала, але
   зазваніў
   будзільнік.
   Трэба было
   ісці на
   заняткі.
   Ганна ўстала,
   гэта было
   вельмі цяжка.
   Сапраўды
   прачнуцца
   дапамог
   кубак кавы. У
   восем гадзін
   Ганна
   прыйшла на
   лекцыю.
   Лекцыя была
   вельмі
   цікавая.
   Потым былі
   семінарскія
   заняткі.
   Пасля
   заняткаў
   Ганна са
   сваёй
   сяброўкай
   Сашай пайшла
   на абед.  У
   сталоўцы яны
   сустрэлі
   сваіх сяброў
   Рому і Колю.

   - Прывітанне,
   дзяўчаты!

   - Ой, Рома, Коля!
   Сто гадоў вас
   не бачылі!

   Хлопцы
   таксама
   абрадваліся.
   Асабліва
   Рома, бо яму
   вельмі
   падабалася
   Ганна. У іх
   былі білеты
   на канцэрт
   Л.Вольскага
   ўвечары, і яны
   вырашылі
   пазваць
   дзяўчат.

   - Што вы,
   дзяўчаты,
   робіце сёння
   ўвечары?

   - Нічога
   асаблівага.
   Збіраліся
   рыхтавацца
   да семінару
   па
   літаратуры.

   - У нас ёсць
   цікавейшая
   прапанова –
   хадзем з намі
   на канцэрт
   Л.Вольскага!

   - Прапанова
   сапраўды
   цікавейшая. Я
   даўно хацела
   схадзіць на
    яго канцэрт. А
   ты, Ганна?

   - Я б з
   задавальненнем
   пайшла.

   У другой
   палове дня
   Ганна пайшла
   ў бібліятэку.
   Ёй трэба было
   пісаць
   курсавую. У
   бібліятэцы
   было вельмі
   холадна, і
   кніжка была
   нудная і
   нецікавая.
   Таму Ганна
   пайшла дамоў
   раней – а
   шостай
   гадзіне. Там
   яе ўжо чакала
   Сашка. Яны
   павячэралі і
   пайшлі на
   нулявы
   кіламетр – там
   яны
   дамовіліся
   сустрэцца з
   Ромам і Колям.
   Канцэрт ім
   вельмі
   спадабаўся.
   Да інтэрнату
   дзяўчаты
   вярнуліся
   толькі а
   палове
   дванаццатай.
   За цэлы дзень
   яны вельмі
   змарыліся,
   таму адразу
   пайшлі спаць.
   Але яшчэ
   доўга
   размаўлялі
   паміж сабой
   пра канцэрт,
   пра хлопцаў і
   пра тое, што
   заўтра трэба
   ісці на
   семінар, да
   якога яны не
   падрыхтаваліся.

   

     Добры дзяцел

         (Англійская
                  народная
                             казка)

   Ці ведаеце вы,
   што калісьці
   ў лесе .......... (быць)
   зусім ціха.
   Птушкі не ...........
   (ўмець)
   спяваць.

   Адзіным
   спеваком ...............
   (быць) вецер. Ён
   ........... (шумець) у
   лісці, ..............
   (скрыпець)
   галінкамі
   дрэў. І вось
   аднойчы ..............
   (сабрацца)
   птушкі і ..............
   (пачаць)
   размяркоўваць
   паміж сабою
   песні. Кожная
   з іх .............. (хацець)
   атрымаць
   самую
   прыгожую.

   - Мне хацелася
   б мець самую
   пяшчотную
   песню, - ..............
   (сказаць)
   галубка.

   - А я ........... (ўзяць) бы
   што-небудзь
   вясёленькае, -
   .............. (сказаць)
   чыж.

   Зязюля .............
   (папрасіць),
   каб ёй ............ (даць –
   мн.лік)
   што-небудзь
   незвычайнае.

   Толькі шэры
   салавейка
   адзінока ............
   (сядзець) і
   сціпла ............
   (маўчаць).

   «Няўжо мне
   нічога не
   пакінуць?» - .............
   (думаць) ён. –
   Мая жонка так
   любіць
   музыку!..»
    Дзяцел у гэты
   дзень .............
   (аглядаць) і
   (лячыць)
   бярозкі ў
   лесе. Увечары
   ён (скончыць)
   свой абход,
   прыляцеў на
   сходку і ..........
   (папрасіць):

   - Дайце мне,
   калі ласка,
   прыгожую
   песню. Я
   заўсёды буду
   вітаць ёю
   ўсход сонца.

   Яму ........... (даць)
   песню. Самую
   доўгую і
   самую
   прыгожую. Але
   раптам ён ...........
   (заўважыць)
   салаўя.

   - А якую песню
   тебе ........... (даць)? - ...........
   (спытаць)
   дзяцел. –
   Праспявай
   мне, калі
   ласка.

   - У яго няма
   песні! – хорам
   ........... (закрычаць)
   птушкі. Ён
   нічога не ...........
   (прасіць).

   Шкада ............
   (стаць) салаўя,
   і ён ........... (аддаць)
   яму сваю
   песню – самую
   доўгую і
   самую
   прыгожую.

   Таму дзяцел
   ніколі не
   спявае. Але
   ўсе птушкі
   любяць і
   паважаюць
   яго.

                                (Пераклаў
                               Я.Дубовік)