Latina pro religionisty – hodina X. – XI. Exercitiones I. Všímejte si použití časů: 1. Audivi pariter ac vidi, quod nec audiveram nec videram. 2. Když kdosi vybíral otroka, aby ho koupil, ptal se ho: Probus-ne eris, si te emero? Etiamsi non emeris. 3. Makedonský král Filip, otec Alexandra Velikého, vyhrožoval v dopise Lakedaimoňanům: Si in Laconicam venero, finibus vos expellam. – Lacedaemonii rescripserunt: „Si.“ 4. Phaedrus, Bajky 3, 14, 10: Cito rumpes arcum, semper si tensum habueris. 5. Ovidius, Žalozpěvy 1, 9, 5: Donec eris felix, multos numerabis amicos; tempora si fuerint nubila, solus eris. 6. Martialis, Epigramy 1, 47: Nuper erat medicus, nunc est vispillo Diaulus; quod vispillo facit, fecerat et medicus. II. Spojte dané věty do souvětí pomocí spojek si, quod, ut (jakmile), cum a upravte vhodně časy: Aliquid novi audimus. Scribimus vobis. ............................................................................... Rerum causas cognoscis. Felix es. ............................................................................... Caesar in Gallia vincit. Dominus Galliae est. ............................................................................... Amicos iuvatis. Amici vobis adsunt. ............................................................................... III. Přeložte: Epistulam, quam ad me miseras, heri accepi et legi. Si epistulam eius acceperitis, rescribite! Si quid novi fuerit, statim scribam. Servus attulit, quod promiserat. (nepravidelné affero, afferre, attuli, allatum - přinášet) Cum advenerit, interrogabo eum. Is, quem videras, mortuus est. Postea lavata eram, in cubiculum veni. (lavari – koupat se) Cum televisionem spectaveris, dormies. (televisio, televisionis, f. - televize) Flebam, quia puella me destituerat. Dolebam, quia puella mea dixit se me non amare. Quoniam modos coniunctivos non didiceram, a magistro vituperatus sum. Si examen non fecero, parentes me exheredabunt. (exheredo, are - vydědit) IV. Mihi est propositum in taberna mori Cum Sextus in tabernam venit, inebriatur. (inebrior, ari – opíjet se) cum iterativum! Cum Sextus in tabernam venerit, inebriabitur. Scimus Sextum cottidie inebriari. Si sex pocula cervesiae sorbillaverit, latrinam visitabit. (poculum,i,n. – pohár, číše; cervesia, ae, f. – pivo; sorbillare – srkat; latrina, ae, f. - záchod) Cum duo pocula aquae ardentis biberis, tibi placebo. (aredo, ere, arsi, arsus – hořet, pálit → aqua ardens - pálenka) Qui in taberna multum tempus degerint, memoriam amittent. (dego, ere, degi, -, - strávit; amitto, ere, amisi, amissus - ztratit) Quia mente laeta biberant, egentes erant. (egens, egentis – chudý, ubohý)