Cronica Francisci Pragensis

Liber I, capitulum I: De actibus Wencezslai monoculi et de eius occasu

Et idem rex Wencezslaus pecunias et thesaurum non dilexit, unde aurum et argentum pro nihilo
reputabat. Nam cum aurifodine in Gylowy tunc temporis vigerent et bene provenirent, quidam ibidem
cultor et fossor auri, cognomine Sloiger, unam massam auri, bene X marcas ponderantem regi obtulit
et presentavit, quam cubicularii recipientes ad lectum domini regis posuerunt. In quo rex plures
noctes insompnes duxit, tandem ait suis cubiculariis: “Quid est hic, quod ego tribus noctibus
oculos claudere non potui nec dormire? Forte aliqua sortilegia sunt hic posita aut facte sunt
incantaciones ad sompnum meum impediendum?” Et lectum suum iussit moveri, in quo aliud non est
inventum nisi massa auri predicta. Qua visa rex ait: “Ecce iste thesaurus pessimus me in sompno
inpedivit et occasio fuit vigiliarum. Recipite et cito ipsum a me alienate!” Et ipsi cubicularii
recipientes cum aliis familiaribus regis inter se diviserunt. Unde propter hoc et alia apparet
ipsum regem non fuisse avarum nec curasse pecunias.



                                     Crescente fide christiana

Incipit Passio sancti Wencezlai martyris.

Tunc autem frater eius iunior nomine Boleslaus, dyabolica fraude deceptus, cum impiis malignum
inierunt consilium contra predictum virum beatum Wenceslaum, ut eum perderent. (...) In nocte autem
illa ante auroram diei futuri, sicut et crebro normali usu ibat [= Wencezlaus] ad matutinum,
occurit autem ei frater eius, ad quem dixit: “Heri bene ministrasti nobis et habe multam graciam a
Domino.” Ille quoque erepto ense de vagina et percuciens sancti viri caput dixit: “Et sic hodie
volo ministrare!” Et vix sanguis emanavit, quia inpotens erat pre pavore horribili. Tunc beatus
Wenceslaus facile potuisset eum superare. Sed noluit se ipsum poluere. Ille vero malignus
vociferabatur dicens: “Eya, ubi estis, o mei! Adiuvamini me!” Tunc illi omnes malivoli, accurentes
de latebris cum gladiis et lanceis, multis vulneribus laniantes, occiderunt eum. Cuius eciam anima
in illo campo certaminis huius vite liberata de ergastulo, sanguine laureata, migravit ad Dominum
IIII Kalendas Octobris.