1
Over Nederland
Emmeline Besamusca
Universiteit Utrecht / Universität Wien
Denkend aan Nederland…
2
Denkend aan Holland…
Denkend aan Holland…
3
Cultuurmodel van Hofstede
Hofstede over (nationale) cultuur
4
Symbolen
Symbolen
5
Symbolen
Symbolen
Denkend aan Holland zie ik brede rivieren
traag door oneindig laagland gaan […]
6
Helden
Helden
7
Helden
Helden
8
Rituelen: Sinterklaas (5 december)
Rituelen: Elfstedentocht (winter)
9
Rituelen: Koninginnedag (30 april)
Rituelen: Dodenherdenking (4 mei, 20.00 uur)
10
Rituelen (oranjelegioen ; oranjegevoel)
Verschil :
noord ↔ zuid
west ↔ rest
11
Een paar “culturele sleutelwoorden” :
zuinig
gezellig
gewoon
gelijk
Zuinig : geld
uitverkoop
aanbieding
korting
12
Wortels van cultuur?
Religie?
“Calvinistische” mentaliteit
“Wat zonde!”
Belief in God in Europe (EU, 2005)
13
Secularisatie
St. Martinuskerk
(Utrecht)
Secularisatie
Dominikanerkerk
(Maastricht)
14
Wortels van cultuur?
Religie?
“Calvinistische” cultuur
Geschiedenis?
17de eeuw: handelsgeest, tolerantie, LAT
Geografie?
klein, geconstrueerd
Polder: planning
15
Zuinig : tijd (planning, agenda)
ochtenspits & avondspits
16
Gezellig
klein, thuis
hebbedingetjes
Hema
Xenos
Blokker
Gezellig : Kopje koffie
17
Wortels van cultuur?
Geografie?
Calvinistische traditie?
(“Wie het kleine niet eert is het grote niet weert”)
Gezellig : samen eten (om 18.00 uur)
Stamppot:
boerenkool
zuurkool
hutspot
18
Gewoon
Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.
Gewoon : normaal
19
De “gewone” koningin (Juliana)
Gewoon : “normalising”
20
Gelijk
gelijk ≠ hetzelfde
Gelijk : egalitair ~ excelleren?
Elfstedentocht
21
Gelijk : kaasschaaf
Gelijk : conformisme
22
Gelijk : eigenwijs
Gelijk : eerlijk en direct
“[…] maar alleen in Nederland is het me gebeurd dat op mijn
verjaardag een vriendin me opbelde om te zeggen dat ze
gewoon geen zin had om naar mijn feestje te komen, en dat
ze liever een duinwandeling ging maken. In Duitsland en
beslist in Amerika – om van Engeland maar te zwijgen – zou
men in dit geval zijn toevlucht hebben genomen tot een
leugentje om bestwil, maar Nederlanders vinden nu eenmaal
dat je je vrienden nooit mag voorliegen, maar dat je het beste
altijd duidelijk en ronduit kunt zeggen wat je vindt.”
(Christoph Driessen 2009)
23
“Nederlandse” cultuur?
“Nederland is veel te veelzijdig
om in één cliché te vatten.
‘De’ Nederlander bestaat niet.”
Prinses Máxima
(24 september 2007)
Literatuur
Jaap Verheul, “In Foreign Eyes”. In: Emmeline Besamusca
& Jaap Verheul (eds.), Discovering the Dutch. On Culture
and Society of the Netherlands. Amsterdam, 2010.
Christoph Driessen, Beleefdheid is Nederlanders totaal
vreemd. NRC 01.08.2009. Download van
http://vorige.nrc.nl/opinie/article2316305.ece