Przygotowanie do egzaminu – wybrane pytania 1. Proszę określić przedmiot stylistyki i omówić jego genezę. 2. Jakie dyscypliny i teorie zaliczamy do źródeł współczesnej stylistyki teoretycznej? 3. Proszę podać nazwiska niektórych znanych polskich stylistów i teoretyków kultury języka. 4. W jakich kontekstach używamy pojęcia „styl”? Jak rozumiemy to pojęcie w dziedzinie stylistyki? O jakich stylach tu mowa? 5. Jaki jest charakter normy współczesnego języka polskiego? 6. Proszę omówić zjawisko wariantywności językowej. 7. Jaki jest stosunek pomiędzy pojęciami: norma, uzus, system? 8. Czy w przypadku polszczyzny potocznej lub odmian terytorialnych można mówić o normie? 9. Na czym polega kodyfikacja? 10. Proszę wymienić główne polskie prace o charakterze kodyfikacyjnym. 11. Proszę przedstawić model stratyfikacji współczesnej polszczyzny. 12. Jakie są główne odmiany języka polskiego? Proszę podać ich podstawowe właściwości. 13. Jakie odmiany regionalne występują w dzisiejszej polszczyźnie? Czy regionalizmy mieszczą się w normie? 14. Jaki charakter ma słownictwo potoczne? 15. Proszę omówić główne funkcje socjolektów. 16. Jaka jest podstawowa różnica pomiędzy gwarą zawodową a gwarą środowiskową? 17. Co oznacza pojęcie nowomowa? Jakie są główne cechy nowomowy? 18. Proszę omówić środki stylistyczne fonetyczne i podać przykłady ich wykorzystania. 19. Proszę omówić środki stylistyczne morfologiczne i podać przykłady ich wykorzystania. 20. Proszę omówić środki stylistyczne leksykalne i podać przykłady ich wykorzystania. 21. Proszę omówić środki stylistyczne składniowe i podać przykłady ich wykorzystania. 22. Co to jest archaizacja, dialektyzacja, stylizacja środowiskowa i kolokwializacja? W jakich stylach funkcjonalnych możemy obserwować takie zjawiska? 23. Jaka jest różnica pomiędzy zwykłą strukturą składniową a strukturą frazeologiczną? Co nazywamy idiomem (idiomatyzmem)? 24. Proszę omówić podstawy klasyfikacji frazeologizmów Stanisława Skorupki. 25. Jakie jednostki leksykalne nazywamy kalkami? 26. Kto jest autorem teorii stylów funkcjonalnych? Proszę omówić podstawy tej teorii. 27. Proszę scharakteryzować poszczególne style funkcjonalne (ogólne cechy, kompozycja tekstów, słownictwo, składnia). 28. Jakie jednostki leksykalne nazywamy profesjonalizmami? 29. Co to są kancelaryzmy? Jaki jest główny cel ich używania? 30. Gdzie i kiedy powstał polski styl urzędowy i kancelaryjny? Co było przyczyną takiej genezy tego stylu? 31. W jakich stylach funkcjonalnych odgrywają ważną role środki pozawerbalne? 32. W jakich stylach funkcjonalnych odgrywa największą rolę wartość fonetyczna środków językowych? 33. W których stylach językowych nie występują elementy emocjonalne? 34. W ramach jakich stylów funkcjonalnych można mówić również o stylach indywidualnych? 35. Jaka instytucja jest głównym organem opiniodawczym i doradczym w zakresie poprawnego używania języka polskiego i jego ochrony? 36. Proszę wymienić inne instytucje zajmujące się problematyką poprawności języka polskiego. 37. Proszę wymienić główne polskie czasopisma językoznawcze. 38. Proszę omówić kryteria poprawności językowej (podane m.in. w słownikach poprawnej polszczyzny). 39. Jaką rolę odgrywa w kulturze języka polskiego tradycja językowa i tzw. autorytet kulturalny? 40. Co reguluje ustawa o języku polskim?