JAN ŠPRINCL

CAROLUS ERBEN

FASCICULUS FLORUM

SPONSA LEMURIS

Iam nunc undecima hora sonabat,

adhuc lampas conflagrabat

fundens fulgur in intima cellae

desuper in genuale puellae.

Murus stat conclavis egentis

pendet imago prisca parentis,

sanctae matris, divi nati,

sicut floris iam gemmati.

Coram matre virgo grata,

tristis supplex est prostrata,

iungit palmas in maerore,

flenti manat ros ex ore.


„Vae mihi, perdidi iam genitorem,

iam non possum ferre dolorem,

vae mihi,vae, qua – mater amata,

 vivo utroque parente privata,

ah, non possum fari verbis,

ambo mi sunt iam sub herbis.

Mox germana perampta est morte,

frater – ictus eadem sorte.

Ille, in quem fors insanirem,

pro quo meme oferre scirem,

ille est in peregrinum versus,

ast est nondum retroversus.

Cum peregrinans discedebat,

oris rores abstergebat:

‚Insere linum, tu mea grata,

et reminiscere sicut amata.

Post tres annos iam non flebis,

nam revertar, sed debebis id,

quod mando, mi complere.

Primo debes stamina nere,

dein perfundes lintea lympha,

pinges pallas sicut nympha

et cum pallas iam pernebis,

deinde corollas ipsa viebis.‘











Iam-iam pallas consui,

dein in arca posui,

ruta floribus privatur,

adhuc ille mi palatur,

in remotiore mundo

sicut lapis in profundo.

Post tres annos non auditur,

utrum vivit, heus nescitur.

Mater, fer auxilium,

tu es mi subsidium,

carum mi reducas retro,

aliter non credam Petro,

oro te iam centies,

aut mi viam brevies.

Ille est meum gaudium,

cepi vitae taedium.

Tute, plena gratia,

aufer mi lugubria!“

Movit se pictura in muro,

virgo clamat in obscuro,

fusca lampas scintillavit,

sese tenebris velavit.

Forsan – venti tractio

aut significatio.

Quidam huc progreditur,

in fenestram tunditur.

Exauditur vox deformis:

„Adhuc vigilas aut dormis?

Audis virgo, tic, tic, tic,

mea virgo, sum iam hic.

Mea cara, quid fecisti?

Utrum adhuc me novisti,

aut fors alium cepisti?”

UNDINUS

I

Supra lacu vir sedebat,

noctu populo canebat:

„Luce, luce, lunula,

suant, suant filula!

Neo socculos frugales

in madores atque in calles,

luce, luce, lunula,

suant, suant filula!

Netur vestis coniugalis,

cras iam sextus, Bacchanalis,

luce, luce, lunula,

suant, suant filula!

Soccos, viridem vestitum,

ad conubialem ritum,

luce, luce, lunula,

suant, suant, filula!”








II

Virgo mane iam surrexit,

tunicas in nodos nexit:

„Mater, volo vadere,

apud lacum lavere.”

„Ne discedas, nata cara,

vidi somnians amara,

nata, domi maneas,

quaeso, ne nunc abeas!

Gemmis eras redimita,

alba veste convestita,

heu, ex spumis, caveas,

quaeso, ne nunc abeas!

Albae vestes luctum velant,

lacrimas et gemmae celant,

tristem sextum caveas,

quaeso, ne nunc abeas!”

Nescit nata tolerare,

coepit quiddam stimulare,

ut ad lacum abeat,

nil, quod domi placeat.



EMPUSA SIVE STRIGA MERIDIANA

Apud scamnum infans stabat,

pleno gurgite clamabat.

„Nebulo, tu habes mores,

siste tandem iam clamores!

Est meridies, momento

pater est hic post laborem:

Ignis eget alimento

propter tuummet furorem!

En, hic eques, currulus,

ludas, habes gallulum!“

Sed cum gallo currulus

volat paf in angulum.

Tollit denuo clamores –

„Crabro perdat temet iam – !

Credas, huc Empusae horrores

protinus alliciam!


Veni, veni, tute Empusa,

istum malum hinc asporta!“

En, it quidam, iam reclusa

fit paullatim casae porta.

Anus fusca, torvo vultu,

cum bacillo, torta crura,

convelata crasso cultu,

vox procellae, rauca, dura.

„Da puellum!“ – „Tu, rex sortis,

mi dimitte verba vana!“

Afflat matrem ventus mortis,

en, hic est meridiana!

Vult ad mensam propinquare,

repit compar obvio:

mater nequit iam spirare,

natum pressat gremio.




Respicit, Empusa repit,

vult puellum rapere,

vadit propius, iam coepit

bracchia protendere.

Manum porrigit ad natum,

mater torpet perturbata:

„Propter Christi cruciatum!“

cadit sensibus privata.


En, campanae vox auditur,

est diei iam discrimen;

porta raptim aperitur,

pater transit casae limen.

Matris os est alba nix,

natus ad cor est pressatus,

matrem excitavit vix,

sed puellus – suffocatus.



THYMUS

Decessit mater in sepulcrum data,

manserunt orbi pueri,

vadebant quoque mane luce grata

quaerentes matrem miseri.

Infantes caros mater miserata

in lucem rursus rediit,

contexit tumulum reincarnata,

in parvos flores iniit.

Infantes cognoverunt matris flamen,

in corde semet hilarant et flosculum,

maeroris consolamen,

secundum matrem nominant.





O thyme matris, vos materni flores,

excerpsi vos in tumulo,

fabellae, nostri simplices rumores,

cui portem vos in cumulo?

Vos in fasciculum nunc copulabo,

redimiam vos taenia,

in mundum latum viam demonstrabo,

qua vobis est familia.

Fors filia fidelis apparebit,

cui vos fragretis suaviter,

fors filius fidelis apparebit

ad vos cor clinans comiter.

GAUDEAMUS IGITUR


Gaudeamus igitur
iuvenes dum sumus:
post iucundam iuventutem,
post molestam senectutem
nos habebit humus.
Vita nostra brevis est,
brevi finietur;
venit mors velociter
rapit nos atrociter,
nemini parcetur.









Ubi sunt, qui ante nos in mundo fuere?
Vadite ad superos,
transite ad inferos.
Ubi iam? – Fuere.
Vivat academia,
vivant professores,
vivant membrum quodlibet,
vivat membra quaelibet,
semper sint in flore!