889 890MIRACULA.
MIRACULA SANCTI ADALBERTI MARTIRIS
428*
facta pulchra miracula referuntur.
1. Post mortem vero non defuerunt divina pro- A necnon et locus n reverencia habebatur, illicque
digia in miraculis eciam inter gentes. Nam digi
tus (65) ejus in aquam decidens et a pisce ipsum
rapiente devoratus, de ventre ejus ad instar arden
tis candele inter fluctus cunctis videntibus rutilabat.
Quo miraculo attoniti piscatores, omni studio
eum capere cupientes, quocumque se diverteret
sequebantur. Nec mora , piscem capiunt et excuce
rant et ex ventriculo ipsius sacrum digitum sancti
pontificis, flammantem in ardentis candele similitu
dine, extraxerunt.
3. Legitur eciam, quod in Ungaria Christum pre
dicaret beatus Adalbertus ; primum quidem per
nuncios suos, deinde per se ipsum, et innumerabi
lem populum verbo predicacionis atque multis mira
culis ad fidem converteret. Accidit eum pervenire
ad locum, ubi sedes est principalis tocius regionis.
Erat autem ibi ydolum quoddam celebre pre ceteris,
ex quo demones frequenter dare manifeste responsa
solebant. Hac igitur causa turbe vicinarum urbium
ad hujus rei spectaculum statutis temporibus illud
adorature conveniebant. Maxima itaque multitudine
populi ydolum circumstante, sanctus pontifex, fide
fortis, paratus pro Christo tradere in mortem ani
mam suam, audacter accessit, et videntibus cunctis
face accensa in conspectu sacerdotum ydoli, omni
bus virtute Dei consternatis atque stupentibus, tante
auctoritatis constanciam nullo contradicente, illud
penitus concremavit.
4. Postmodum vero cum pagani proximi Polonie
predicacionem ejus recipere nollent, adire voluit
metropolim Polonorum, que Gnesen appellatur, de
venitque in quandam villam, ubi de via ad civitatem
predictam requirebat. Sed homines loci audientes
linguam ejus a sua plurimum dessonare, aspicien
tesque habitum ipsius, scilicet monachalem , sibi
omnino invisum , risum commoverunt, et loquenti ad
eos ac interroganti de itinere non dignabantur
respondere. Tunc sanctus Dei spiritu plenus, qui
per ipsum signa et prodigia faciebat, ait ad illos :
Quia pro honore Dei loqui non vultis, ad gloriam
ejus in nomine ipsius jubeo ut tuceatis. Hoc dicto,
inde abiit, et rectam viam Christo ducente invenit.
Impii illi mox muti effecti, pertriti ac conturbati in
eo quod acciderat ipsis, in dolore atque gemitibus
sic manebant. Ultra ad aliam villam venit, et pro
via inquirens, similiter et contemptui habitus est,
ipsosque sicuti primos eodem multavit supplicio, ut
quos consimilis culpe reatus obligabat pro pena
digne constringeret, in utrisque non injurie sue
vindictam mira expectans, sed in spiritu levitatis
occasionem salutis eorum et gloriam christo Christi
querens. Deinde ad terciam villam Deo duce deve
niens, de itinere sciscitatus est, ac villani benigne
respondentes , viam sibi humiliter ostenderunt. Qui
LECTIONES
429
2. Circa idem tempus Prutenus quidam nobilis
ex Pomeranis quorumdam causa negociorum venit
in Sambiam terram , scilicet in Pruscie partibus spe
cialem **⁹ , in qua ab incolis beatus martyr Adal
bertus martyrium consumavit ; ubi cum a dicenti- B
bus cognovisset, quod ignotus quidam, cujus loque
la ab eis non intelligebatur, apud ipsos fuerat inter
fectus, ex proposito cognoscendi defunctum , nec
dubium quin spiritu Dei agente, pervenit ad locum.
Reperiens igitur caput sanctum , audivit id loqui se
ac dicere sibi Tolle me deferque me in Poloniam,
in civitatem que Gnesen vocatur, et si illuc 30 usque
'munde te conservans me detuleris, reverenter gloria
et diviciis tu et posteri tui in perpetuum sublimabimini
super omnes qui habitant in hiis terris. Si vero pol
lueris viam tuam, generacio tua ultima non proficiel
in melius nec decrescet in deterius, sed mediocri modo
conpares vestri similibus persistetis. Hiis stupefactus
homo gentilis tulit illud, reponensque in vase, pro
fectus est versus Poloniam tendens. Cum autem in
terram suam prope a domo propria pervenisset,
cepit cogitacio pulsare animum ejus de videndis
pueris suis et uxoribus, quas duas habebat. Victus
hujusmodi igitur affectione, caput venerandum cum
vase in quadam concava quercu recondens, domum
ad suos perrexit cum voluntate quam cicius rever
tendi. Mundati denique transgressor effectus, cum
rediens caput sacrum requireret, in loco ubi illud
reposuerat non invenit ; cognacio vero hominis su
pradicti, ut eciam ipsi qui ex ea sunt profitentur ,
rerum temporalium successu usque hodie in eodem
statu permanet, sicut per illud divinum oraculum
dudum fuerat declaratum. In loco autem, in quo
caput martyris gentilis reposuerat, extitit olim ec
clesia in honore ipsius martyris consecrata, et ipsa
VARIE
430 illud c.
с
D
438 ottoniti c. 429 spialem c.
NOTE.
(65) Cf. libros de Vita S. Adalberti apud Dobner Mon. Boh., H, p. 56, 59, et Chron . Bohemiæ sæc.
XIV, apud Mencken SS. Sax. II, p. 1647.