LEKCE 1 OPAKOVÁNÍ PŘEDCHOZÍHO UČIVA 1. Přeložte následující věty do ukrajinštiny. 1) Ležím na tvrdé posteli. 2) Petr sedí v měkkém křesle. 3) Píšeme dlouhý dopis. 4) Oni pijí čistou vodu. 5) Čteš nový román. 6) Stojíte na rohu ulice. 7) Dívka se koupe ve studené řece. 8) Jdeš do městského kina. 9) Dávám malým dětem bonbóny. 10) Zajíci vidí rezavou lišku. 11) Co tu hledáte? 12) Sluníčko na nebi se směje. 13) Plaveme v bazénu. 14) Jezdíš pravidelně vlakem? 15) Student odpovídá na otázky. 16) Skládám hudbu na klavíru. 17) Učitelé hovoří o studijních plánech. 18) Překládáte beletrii nebo právní dokumenty? 19) Bydlíš v hezké vesnici. 20) Šiju si na šicím stroji nové kalhoty. 21) Malujeme obrázky pro děti. 22) Zpíváš ve sboru? 23) Matky často křičí na své potomky. 24) Neříkáte nám pravdu. 25) Pracuji v česko-ukrajinské společnosti. 26) Sestra studuje na univerzitě. 27) Jíš málo ovoce a zeleniny. 28) Běhám každý den v parku. 29) Vasyl jezdí na kole velmi rychle. 30) Holčičky si hrají s panenkami. 31) Chceme vás pozvat na večírek. 32) Spolužáci si dopisují s přáteli v cizině. 33) Nekupuji hovězí maso. 34) Kocháš se přírodou podzimních dní. 35) Turistka se toulá městskými ulicemi. 36) Tiskneme hodně materiálů do výuky. 37) Co dnes vaříte k obědu? 38) Spím často na zádech a na pravém boku. 39) Rodiče se právě dívají na televizi. 40) Chlapec neodpovídá na otázky, stále mlčí. 2. Věty z předchozího cvičení převeďte do minulého a budoucího času, v případě potřeby věty upravte tak, aby dávaly smysl. 3. Od sloves cvičení 1 utvořte tvary 2. osoby sg. a 1. i 2. osoby pl. rozkazovacího způsobu. 4. Od sloves cvičení 1 utvořte podle možnosti přídavná jména slovesná a/nebo přechodníky. 5. Určete druhy přídavných jmen. Ослячі вуха, осляча впертість, ослячі чоботи; баранячий ріг, баранячий розум, баранячий кожух; лебединий пух, лебедина подушка, лебедина вірність; лисяча голова, лисяча хитрість, лисяча шуба; яструбині крила, яструбина злість; вовчий апетит, вовчий хвіст; качиний дзьоб, качине м’ясо, качині повадки. 6. Přeložte do ukrajinštiny. 1) Sestra je ve vedlejší místnosti. 2) V zimní bundě jsem ji nepoznal. 3) Klíče jsou v horní zásuvce. 4) Bylo to ve včerejších novinách. 5) Dnes nemáme domácí úkol. 6) Pomohli mi zdejší lidé. 7) Tmavě modrá halenka mi nesluší. 8) Seděl jsem v poslední řadě. 9) Táta studoval večerní školu. 10) Kdy budou jarní prázdniny? 11) Přijedou nočním vlakem na hlavní nádraží. 12) To slovo bylo v předchozím cvičení. 7. Uvedené předměty porovnejte podle vlastností uvedených v závorkách. Vzor: Віск і камінь (твердість) – Віск м’якіший за камінь/ніж камінь/від каменя. Золото і залізо (вага). Зима і літо (температура). Волга та Дніпро (довжина). Літо в Африці та літо в Україні (за часом і ступенем теплоти). Віл і баран (сила). Лисиця і вовк (спритність). Гімалаї та Карпати (висота). Тиждень і доба (тривалість). Платина і золото (вартість). 8. K uvedeným adjektivům najděte antonyma, a od obou členů antonymické dvojice utvořte komparativ a superlativ. Utvořte s nimi věty. Широкий, довгий, сміливий, молодий, сильний, хоробрий, дрібний, цікавий, дорогий, бідний, гострий, близький, прямий, просторий, теплий, близький. 9. Slovní spojení ze závorek dejte do správného tvaru. 1) Сусід просив передати вітання (ваш дідусь). 2) Настя дзвонила ввечері (твоя сестра). 3) Учора я зустрів (наш викладач). 4) У місті ми бачили (ваша тітка). 5) Я нічого не знаю про (твій брат). 6) Антін пішов на дискотеку зі (своя подруга). 7) Він дуже зрадів (її подарунок). 8) Паспорт, напевне, у (твій портфель) або у (моя сумочка). 9) Петро поїхав туди на (своя машина). 10) Євген грався з (свої іграшки). 10. Přeložte do ukrajinštiny. 1) Tatínek si koupil nový klobouk, ale zapomněl ho ve vlaku. 2) Maminka zavolala kocoura a dala mu mléko. 3) Jirka bavil Oxanu, vyprávěl jí vtipy. 4) V pokoji stálo křeslo a v něm seděl starý muž. 5) Michal vzal knihu a postavil ji na polici. 6) Zina koupila ovoce a doma je dala do ledničky. 7) Vasyl Petrovyč měl rád svou dceru a byl na ni pyšný. (пишатися ким) 8) Děvčata tančila a my jsme se na ně dívali. 9) Ihor hledal propisku. Podíval se do aktovky, ale propiska v ní nebyla. (заглянути) 10) Olha přinesla sklenice a nalila do nich vodu. 11) Andrej miluje Olenu, oženil se s ní. (оженитися на кому, одружитися з ким/на кому) 12) Hovořili jste o mně, o něm nebo o ní? 13) S ním nikam nepůjdeš! 14) Po silnici jelo auto a naproti němu najednou vyjel náklaďák. 11. Doplňte do vět zájmena цей, той v patřičném tvaru. 1) Училище знаходится за .................... деревами, .......................спорудою, ..................будинком. 2) Сергій ще не був у ................... країні, ........................місті, ...............................горах 3) Вона не могла спізнати ............................. село, ........................людину, .......................... жінок. 4) Анна раділа [чому].........................зустрічі, .......................подарунку, ...................... побаченням. 5) Де ключі від ...................... квартири, ..................... будинку, .......................... автомобілів? 12. Přeložte do ukrajinštiny. 1) To je básník, jehož verše mám ráda. 2) V klubu vystupovala spisovatelka, jejíž romány se mi velmi líbily. 3) To jsou novináři, jejichž články se zájmem všichni čtou. 4) Na koncertě zpívala mladá zpěvačka, jejíž hlas mě okouzlil. 5) V naší skupině studuje několik studentů, jejichž rodiče pracují v zahraničí. 6) To je Ivan, s jehož sestrou pojedu v říjnu do Kyjeva. 7) V našem domě bydlí zdravotní sestra, jejíž syn pracuje v lékárně. 8) To je můj starý psací stroj, na němž jsem napsala svou první povídku. 13. Zájmena v závorkách doplňte ve správném tvaru. 1) У ....................... портфелі ......................... документи? (чий, мій) 2) Це ........... студенти, ....................... ми бачили у читальному залі. (той, який) 3) У ......................... бібліотеку пішла Віра? (який) 4) О ........................ годині ти повернешся? (котрий) 5) На ........................ велосипеді він катався, на ........... або на ...................... ? (чий, свій, твій) 6) Ви купили не ...................... книги. Я радив ...................... купити інші. (той, ви) 7) ..................... це сигарки? ..................? Ні, не ..................., я не палю. (чий, ви, мій) 8) Покажіть, будь ласка, ось .................. ручку й ось ...................... зошити. (цей, той) 9) У ................... роботі недоліки? У .........................? (чий, мій) 10) Мені доведеться повернутися, я взяв не .................. ключі. (той) 11) Ти приніс не ..................... банку, ананас ось у .................... ліворуч. (той, цей) 12) Перед від’їздом слід з ................... попрощатися. (увесь) 13) Не треба ................. та ................ вірити. (усе, усі) 14) Вони на ..................... добре розуміються. (усе) 15) Він майстер на .......................... руки. (увесь) 14. Přečtěte si text, od sloves v závorkách utvořte přechodníky minulé, neznámá slova si zapamatujte, text převyprávějte. Іншим разом (Влетіти) в тролейбус і (зайняти) місце біля вікна, Петрик, як завжди, прилип обличчям до скла. Наче вулиці, якими їхав до школи, бачив уперше. Так було менше шансів зустрітися очима з докірливим поглядом якої-небудь бабусі. Тоді хочеш-не хочеш довелося б поступатися місцем. У школі Петрик мало не налетів на вчителя біології. - Доброго ранку, Семене Яковичу! – привітався він. - А ми вже бачилися з тобою сьогодні, - сказав учитель. - Хіба? – здивувався Петрик. - Так. У тролейбусі, - (посміхнутися), сказав Семен Якович. – Я стояв біля тебе, а ти сидів, (робити) вигляд, що нікого навколо себе не помічаєш. Петрик почервонів. - Я ... я ... просто ... У мене зір поганий, - нарешті знайшовся він. - Ах, ось що воно, - (співчувати), мовив учитель, - тоді все зрозуміло. Наприкінці уроку Семен Якович оголосив, що в неділю, тобто завтра, відбудеться похід до лісу. - Будемо збирати лікарські рослини і вчитися робити гербарій. - Ура-а-а! – першим схопився Петрик, (заплескати) в долоні. (Подивитися) на Петрика, вчитель сказав: - А от Петрикові Савченку цього разу доведеться посидіти вдома. Піде з нами іншим разом. У нього несподівано так зіпсувався зір, що він за півметра нічого не бачить. Отже, треба йому спершу піти до лікаря, щоб окуляри прописав.