BA103L Litevština, praktikum Datum: 11. 11. 2008 Jméno, příjmení: UČO: 1. Jak odborně nazýváme litevská písmena ą, ę, į, ų ? Nasální vokály 2. Vyjmenujte přední a zadní litevské vokály. Přední: Zadní: e (ę), ė, i (į, y) a, o, u (ų, ū) 3. Určete tvrdost/měkkost všech konsonantů v následujících slovech: knyga k – měkký n – měkký g – tvrdý universitetas n – měkký v – měkký r – měkký s – měkký t – měkký t – tvrdý s – tvrdý 4. Charakterizujte uvedená slova po prozodické stránce: pavardė̃ přízvuk je na koncovce, přízvučná slabika je dlouhá, intonace stoupavá káimas přízvuk je na druhé slabice od konce, přízvučná slabika je dlouhá, intonace klesavá fakultètas přízvuk je na druhé slabice od konce, přízvučná slabika je krátká 5. Přeložte: Kas tu esi? – Kdo jsi? Gal Jūs esate čekė? – Jste Češka? Resp.: Nejste náhodou Češka? Ką tu mėgsti? – Co máš rád/ráda. Iš kur tu esi? – Odkud jsi? Odkud pocházíš? Kaip jis kalba? – Jak on mluví? (tzn. jakými jazyky) Koks tavo vardas? – Jak se jmenuješ? Jaké jé tvé jméno? Kada tu geri stiprią juodą kavą? – Kdy piješ silnou černou kávu? Kur yra Jonas? – Kde je Jan? Ar Morta kalba vokiškai? – Mluví Marta německy? Ko jūs norite? – Co chcete? 6. Uveďte hlavní tvary sloves: bydlet: gyventi, gyvena, gyveno chtít: norėti, nori, norėjo jíst: valgyti, valgo, valgė dát: duoti, duoda, davė mít: turėti, turi, turėjo 7. Vyskloňujte V SINGULÁRU: sáulė (slunce), žmogùs (člověk), pilìs (hrad) N. saulė žmogus pilis G. saulės žmogaus pilies D. saulei žmogui piliai A. saulę žmogų pilį I. saule žmogumi pilimi L. saulėje žmoguje pilyje V. saule žmogau pilie 8. Vyskloňujte V PLURÁLU: vaĩkas (dítě), žmogus (člověk), grúodis (prosinec) N. vaikai žmonės gruodžiai G. vaikų žmonių gruodžių D. vaikams žmonėms gruodžiams A. vaikus žmones gruodžius I. vaikais žmonėmis gruodžiais L. vaikuose žmonėse gruodžiuose V. vaikai žmonės gruodžiai 9. Vyčasujte V PŘÍTOMNÉM čase litevská slovesa mluvit, mít, bát se. kalbėti, kalba, kalbėjo; turėti, turi, turėjo; bijoti, bijo, bijojo Aš kalbu turiu bijau Tu kalbi turi bijai Jis/ji kalba turi bijo Mes kalbame turime bijome Jūs kalbate turite bijote Jie/jos kalba turi bijo 10. Vyčasujte V MINULÉM čase litevská slovesa kupovat, pít. Pirkti, perka, pirko; gerti, geria, gėrė Aš pirkau gėriau Tu pirkai gėrei Jis/ji pirko gėrė Mes pirkome gėrėme Jūs pirkote gėrėte Jie/jos pirko gėrė 11. Přeložte: Šiandien Adelė turi daug rūpeščių. Katė Rainė baigia dešrą, o papūga Rožė – kruopas. Vyras nori pomidorų, o anūkas Tadas – saldainių. Adelė jų dabar neturi. Reikia eiti į parduotuvę. Tai sunkus darbas, nes visada kartu eina ir anūkas Tadas. Šiandien Tadas gauna maišelį sausainių, indelį jogurto, apelsiną ir saldainių. Tada senelė perka sviesto, varškės, sūrio, kiaulienos ir dešros. Dar ji perka vaisių ir daržovių. Abu laimingi grįžta namo. Kaip gerai, kad senelė supranta anūką. Dnes Adéla má spoustu starostí. Kočce Rainė dochází salám a papouškovi Rožė zrní (kroupy). Manžel chce rajčata a vnuk Tadeáš bonbony. Adéla je teď nemá. Je třeba nakoupit (jít do obchodu). Je to těžká práce, neboť vždy s ní jde také vnuk Tadeáš. Dnes Tadeáš dostane (dostává) pytlík sušenek, kelímek jogurtu, pomeranč a bonbony. Pak babička koupí máslo, tvaroh, sýr, vepřové maso a salám. Ještě koupí ovoce a zeleninu. Oba se šťastní vracejí domů. Je dobře, že se babička rozumí s vnukem.