TraditioneeI onderscheid:
* Hoge / artistieke cultuur
* Lage / massacultuur
Hoog vs. laag
og vs. laag
og vs. laag
Zondagejuli in Bobbejaanland
* pptredsns ' workshops
* een feestetífke paráda
Afe/; Martins, EIhet Nfco, Hoei, Dominique, Anissa en Antony winnaar c08
HPT I JliTSTF NfilJWS
PRESENTS: E X C E L 9 6 0 5 1
odorAdorno
'To still write a poem after Auschwitz is barbaric' Cf. Traumaverwerking [college 9]
Theodor Adorno
hoge cultuur	lage cultuur
artistieke cuituur	massamedia
originee^^ ^	m massaproductie
vervreemding fl	herhaling
vernieuwing	*B standaardisering
actief	W passief
	Theodor Adorno
	
Hoog vs. laag
http://www.knack.be/nieuws/cultuur/controverse-rond-amerikaans-kunstwerk-over-9-11/site72-section44-article22075.html#
Maar:
Is het onderscheid tussen hoog en laag houdbaar?
Hoog vs. laag
Maar:
ls het onderscheid tussen hoog en laag houdbaar?
★Wederzijdse beinvloeding hoog ^ laag
★Wat men als 'hoog' of 'laag' beschouwt, verändert
Hoog vs. laag
Maar:
ls het onderscheid tussen hoog en laag houdbaar?
★Wederzijdse beinvloeding hoog ^ laag "[...] [het wordt] moeilijk een strak onderscheid te handhaven tussen 'hoog' en 'laag': 'hoog' heeft altijd iets van het 'läge' in zieh, teert erop, absorbeert| het (en vice versa).'
Hoog vs. laag
vs. laag
u..i.
Rabelais
and His WMd
Al J KHA [I hAKFITf P|-
Maar:
Is het onderscheid tussen hoog en laag houdbaar?
★Wat men als 'hoog' of 'laag' beschouwt, verändert *Bijv. de opera I
★ Bijv. Pop Art
Hoog vs. laag
scussie over
II en "High culture"
jeb Posthuma
C Handelsblad 9 mei 2005
Hamilton
JU5T msi IS II tnat makes todays nOMes so different, so appealing?
Condensed
TOMATO
Andy Warhol
nstein
Maar:
ls het onderscheid tussen hoog en laag houdbaar? SOCIOLOGIE
★ Prestige wordt toegekend aan kunstwerken, ze
zijn niet ,hoog' of ,laag' op zieh i
Hoog vs. laag
re Bourdieu
L
Economisch kapitaal
Cultureel kapitaal Sociaal kapitaal
Symbolisch kapitaal
(cf. college 2)
Pierre Bourdieu
p. 344-345
,Samenvattend (...) kwaliteitsverschil.'
L
Pierre Bourdieu
Smaak
Distinct
I.
(cf. college 2)
L
Pierre Bourdieu
In La distincion (1979) noemt Bourdieu
de habitus 'a la fois principe generateur
de pratiques objectivement classables
et systeme de classement (prinsipium divisionis)
de ces pratiques' (1979: 190) en een
'structure structuree et structurante' (idem: 191).
De habitus zou dus tegelijkertijd gangbare classificaties
- onder meer van cultuurgoederen -
incorporeren en deze classificaties voortbrengen.
Pierre Bourdieu
'Pour construire complétement ľespace des styles de vie ä ľintérieure desquels se définissent les consommations culturelles, il faudrait établir pour chaque classe et fraction de classe, c'est-á-dire pour chacune des configurations du capital, la formule génératrice de l'habitus qui retraduit dans un style de vie particulier les nécessités et les
facilités caractéristiques de cette classe de
conditions ďexistence (relativement) homogénes [...].' (Bourdieu 1979: 230)
Pierre Bourdieu
Kritiek?
Ill; ■■■ \
L
Pierre Bourdieu
Kritiek? Determinisme
S
i
L
Pierre Bourdieu
Symolische productie
EcorVoMteche productie
Instituties
L
(cf. college 2)
Pierre Bourdieu
Hoewel de producenten moeten samenwerken om de reputatie van een werk of een auteur op te bouwen, zijn zij volgens Bourdieu (1977: 7) ook concurrenten van elkaar die er naar streven om hun eigen reputatie te (be)vestigen.
Pierre Bourdieu
CP PRODUCTIONS et VF FILMS presents?
ť
i
t
'[L]a concurrence pour le pouvoir de juger
et de consacrer oppose des agents
ou des instances qui sont eux-memes
en lutte pour consecration' (Bourdieu 1991: 8)
'la lutte pour le monopole de la vision
%  legitime et légitimante des oeuvres' (idem: 23)
Pierre Bourdieu
„Le producteur de la valeur de I'oeuvre de I'art n'est pas I'artiste mais le champ de production entant qu'univers de croyance qui produit la valeur de I'oeuvre d'art comme fetiche en produisant la croyance dans le pouvoir createur de I'artiste. (Bourdieu1998, 375)
L
Pierre Bourdieu
Wat onderbelicht blijft, is het feit dat gezeten literaire machthebbers en aanstormende vernieuwers een essentiele zaak gezamenlijk hebben, namelijk dat ze beiden de jnzet van de strijd van onomstreden betekenis achten. Zij delen, wat Bourdieu crovance noemt, het gedeelde geloof in het belang van het veld, in de inzet van^e strijd: "La crovance est done constitutive de l'appertenance ä un champ" (Bourdieu 1980, 113). Het is een paradox in de literatuurgeschiedenis: zonder het overkoepelende gedeelde belang, het geloof in de collectieve waarden van het veld, kan geen enkel conflict
uitgevochten worder|jfö^^^ilhf || JQ||
Bourdieu:
Markt economisch kapitaal ^ Markt symbolisch kapitaal
L
Pierre Bourdieu
Bourdieu stelt dat beide markten elkaar doorgaans uitsluiten: "de criteria voor succes nemen twee te^engestelde vormen aan: voor 'burgerlijke' schrijvers en hun'publiek is 'succes' op zichzelf al een garantie van kwaliteit. Daarom zoekt op de markt het ene succes het andere op: bestsellers worden mede gemaakt door publicatie van hun verkoopcijfers; (...) De visie van het andere kamp, waarin succes verdacht is en versterving in deze wereld voorwaarde om in het hiernamaals gelukkig te worden, vindt haar basis in de economie vaji de culturele productie (...)" (Bourdieu 1992, 268-269)
Kritiek?
Ii; ■■■ \
L
Pierre Bourdieu
Kritiek?
Onderscheid tussen elitaire en populaire culturele markt niet zo scherp
• Cf. Van Gogh] Mondriaan, etc.
• Cf. De Bezige Bij Staat bekend als kwaliteitsuitgever, maar werkt als een commerciele uitgever
Cf. Casus: succesauteur Kluun
L
Pierre Bourdieu
isus: Kluun
http://www.neerlandistiek:ň1/publish/articles/000157/article.pdf
,De debuutroman Komt een vrouw bij de dokter (Podium 2003) van Kluun, schrijversnaam van de Amsterdamse reclamemaker Raymond van de Klundert, is een commercieel megasucces met (volgens informatie van de uitgever) tot op heden in elk geval meer dan 200.000 verkochte exemplaren.'
Casus: Kluun
,Kluuns relatie met de gevestigde orde lijkt op het eerste gezicht louter negatief. Vanuit de traditionele literaire kritiek kreeg het debuut uitgesproken weinig aandacht: de receptie in die categoriebeperkte zieh tot twee, zeer negatieve, recensies [...] Het boek is door de vanouds canoniserende ("consacrerende") instanties genegeerd: geen van de grote gezichtsbepalende dag- of weekbladen recenseerden het verder. In termen van Bourdieu is het met dit boek verqaarde "symbolisch kapitaal" nihil. Dat wil zeggen "kapitaal waarvan het economische of politieke karakter ontkend en miskend wordt, en dat juist daardoor erkenning en 'legitimiteit' verkrijgt (...)". Dat laatste dus niet in de ogen van massaal lezers- (en vooral kopers-)publiek, maar in de ogen van consacrerende instanties, zoals de kritiek, de "smaakmakers". Terwijl Komt een vrouw bij de dokter enorm economisch kapitaal opleverde, liikt het non-existent binnen het literaire veld.'
Enerzijds: Kluun gericht op economische markt
• Reclameman die zijn boek wil verkopen
• Medwerkers - commerciele circuit
• Zet zieh af tegen ,geconsacreerde' literatuur
■ ■ ■ ■
Casus: Kluun
Anderzijds: Kluun OOK gericht op symbolische markt
• ,kwaliteitsuitgeverij\ recensie-exemplaren, etc.
• spreekt zich uit over het belang van recensies
• gelooft dat zijn boek ook literaire waarde heeft
■ ■ ■ ■
Casus: Kluun
Lage cultuur      hoge cultuur
if-v/ York
Casus: Kluun
Canon(debat)
'[In 1978] werd Eddy van Vliet, samen met C. Buddingh' samensteller van Poezie is een
daad van bevestiging, Noord- en Zuidnederlandse poezie van 1945 tot heden , door landgenoten zelfs beschuldigd van collaboratie met de Nederlanders, omdat hij te weinig de belangen en kwaliteiten van de Vlaamse poezie in het oog zou hebben gehouden.' (Zuidert 1993) jWWflllM
Canon(debat)
22 januari 1980:
Remco Campert, Gerrit Kouwenaar, Bert Schierbeek en Lucebert spannen een kort geding aan tegen uitgeverij Bert Bakker vanwege de bloemlezing van Gerrit Komrij, De Nederlandse poezie van de 19de en 20ste eeuw in 1000 en enige gedichten
(Zuidert1993) ^
Canon(debat)
De aanklagende dichters hadden in de achterliggende dertig jaar hun positie van angry young men ingeruild voor die van gevierde grootheden. Zo hadden drie hunner [...]- al vöör hun vijftigste verjaardag de P.C. Hooftprijs gekregen. [...]
Dat genoemde bloemlezing kon worden gezien als een coup-poging in de Nederlandse literatuur, zou men dus onder andere kunnen toeschrijven aan de soliditeit van de positie van de Vijftigers, die alleen met dynamiet leek te kunnen worden aangetast.
(Zuidert 1993) QflllOIlCdelljtf)
Tevens heeft Komrij met zijn bIoemIezing en de
nasleep ervan ertoe bijgedragen dat de Vijftigers
steeds meer gezien worden aIs een groep uit het
verleden, waaruit enkele individueel opvallende dichters zijn voortgekomen. Dat dat vooral Lucebert en Kouwenaar zijn, daarop heeft Komrij geen invloed gehad. Zij zijn de enige Nederlandse dichters die sindsdien de driejaarlijkse Nederlands-Belgische Staatsprijs der Nederlandse Letteren hebben gekregen(zuidert 1993)
Canon(debat)
Waarom deze hetze?
Canon(debat)
'De opname of uitstoting uit de canon bepaait de status, maar ook de verkoopscijfers van een literaire tekst: zijn symboiische en economische waarde.' (p.
335)
Canon(debat)
Canondebat:
• radicaaI progressieven
• radicaaI conservatieven
• gematigd conservatieven
Canon(debat)