Latina pro němčináře – hodina VI.

                                           Exercitiones


I. Slovesa 1.-4. konjugace

Non scholae, sed vitae discimus

In ludis literariis pueri legere, scribere et computare discebant. Discipuli stilo in tabulis
ceratis scribebant et in libris legebant.

Marcus et Publius sunt pueri Romani, filii viri boni et opulenti. Marcus cum Publio in scholam
properant. Magister iam pueros exspectat.

            – Salve, magister!

            – Salvete, pueri! Ubi est Lucis, amicus vester?

– Lucius aegrotus est, hodie domi manet et etiam cras manebit.

            – Nunc, pueri, epistulam ad amicos scribite, deinde epistulas legetis.

Discipuli scribunt.


            Recita epistulam tuam, Marce!

Marcus recitat: Marcus Sexto suo. Si vales, bene est, ego quidem valeo. (S.V.B.E.E.Q.V.) Post
meridiem cum magistro nostro theatrum Pompei visemus et ludos spectabimus. Et multa templa
praeclara et aedificia magna videbimus. Cras vacabimus et Circum Maximum visemus. Vale.


Magister pueris novos libros dat et dicit:

            – Libros vestros, pueri, sic amare debetis, ut amicos veros.

Liber Marci magnus est, liber Publii est parvus – libellus.


Domi Marcus varias sententias in suo libro leget:

Agricola agrum colit. Medicus pueros curat, si non valent. Amicus verus amicum semper iuvabit.
Magister discipulum malum monebit et corriget, laboriosum laudabit. Aliena vitia bene videmus, male
nostra. Iustitiam colam. Superbia viros probos semper corrumpit. Verba movent, exempla trahunt.
Romani multa bella gerebant, in multis proeliis pugnabant, multas pugnas commitebant et saepe
vincebant.



II. Pronomina

is, ea, id (idem, eadem, idem) – ten, ta, to (týž, táž, to/též)

hic, haec, hoc – tento, tato, toto

ipse, ipsa, ipsum – sám, sama, samo

ille, illa, illud – onen, ona, ono

iste, ista, istud – tenhle, tahle, tohle


Is liber Marci est. Is liber eius est.

Hic liber Iuliae est. Hic liber eius est.

Ille liber puellarum est. Ille liber earum est.

Iste liber puellorum est. Iste liber eorum est.


Marcus amicum salutat. Marcus eum salutat.

Marcus Iuliam salutat. Marcus eam salutat.

Discipuli magistros salutant. Discipuli eos salutant.

Discipuli puellas salutant. Discipuli eas salutant.