LJSPFF Latina pro nelatináře – hodina IX.



Substantiva 4. a 5. deklinace

PÁD/ČÍSLO

         SINGULÁR (sg.)

                                           PLURÁL (pl.)

NOMINATIV

         exercit-us (mask.), cornū (neutra)

                                           exercit-ūs, cornua

GENITIV

         exercit-ūs, cornūs

                                           exercit-uum, cornuum

DATIV

         exercit-uī, cornū

                                           exercit-ibus, cornibus

AKUZATIV

         exercit-um, cornū

                                           exercit-ūs, cornua

VOKATIV

         exercit-us!, cornū!

                                           exercit-ūs!, cornua!

ABLATIV

         exercit-ū, cornū

                                           exercit-ibus, cornibus



PÁD/ČÍSLO

         SINGULÁR (sg.)

                             PLURÁL (pl.)

NOMINATIV

         rēs, diēs (feminina)

                             rēs, diēs

GENITIV

         reī, diēī

                             rērum, diērum

DATIV

         reī, diēī

                             rēbus, diēbus

AKUZATIV

         rēm, diem

                             rēs, diēs

VOKATIV

         rēs, diēs!

                             rēs, diēs!

ABLATIV

         rē, diē

                             rēbus, diēbus


Substantiva končící na –us jsou zpravidla maskuliny, zapamatujte si slovní spojení výjimek feminin:

Acus acuta, domus ampla, manus dextra, porticus publica, tribus urbana (Idus, uum, f. – Idy,
v římském kalendáři 13. nebo 15. den měsíce)

V dativu plurálu můžete u některých substantiv této deklinace najít místo –ibus: -ubus. Nemělo by
vás to překvapit (arcubus, artubus, tribubus.)




Exercitiones

I. Přeložte a určete pády u substantiv 4. a 5. deklinace:

Dies diei similis est.

Amicus certus in re incerta cognositur.

Antiquis temporibus Carthago inimica rei publicae Romanae erat.

Laboriosa iuventus spes patriae nostrae semper erat, est atque erit.

Fortuna manu caeca munera dividit.

Vitae cursus brevis est.

Formae curruum sunt variae.

Vox cornuum militibus Romanis signum proelii erat.

Ut magistratibus leges praesunt, ita populo praesunt magistratus.



II. Přeložte:

De diebus et mensibus


Dies est parva pars anni, hora est pars diei. Vicissitudines dierum ac noctium motus terrae
(rotatio) circum solem efficit. Longitudo dierum et noctium diversa est. In nostris regionibus
aestate dies longi sunt, hieme breves. In calidis regionibus Africae ac noctes per totum annum
aequae sunt lognitudinis.