Inhoud • Vraagstelling • Theorie van de verteller • Verteller in de film • Verteller in het boek • Boek X Film Vraagstelling • Welk type van de verteller komt in het boek en de film voor (volgens theorie van Rimmon-Kenan)? • Gaat het over dezelfde verteller? Theorie van de verteller Lexicon van literaire termen: • Een ik-verteller die in eigen naam spreekt • „Ik ging naar huis en toen…“ • Een anonieme vertelinstantie (hij-verteller of derde-persoonverteller) • „Jan ging naar huis en toen…“ • Jij- of gij-verteller • „Jij ging naar huis en toen…“ Shlomith Rimmon-Kenan: • het eerste criterium: narratieve niveau • het tweede criterium: aanwezigheid van de verteller in een verhaal 1) narratieve niveau • intradiegetische X extradiegetische verteller • Intradiegetisch: als een verteller in een bepaald niveau voorkomt (hij is één van de personages in een verhaal) • Extradiegetisch: als een verteller buiten dit niveau staat (hij is buiten dit verhaal; hij staat boven het verhaal, dat hij vertelt) 2) aanwezigheid van de verteller in een verhaal • heterodiegetisch X homodiegetisch • Heterodiegetisch: niet aanwezig in het verhaal • Homodiegetisch: één van de deelnemers van het verhaal Alwetende verteller • Staat vaak boven het verhaal (extradiegetisch) → “de alwetende verteller kent de innerlijkste gedachten en gevoelens van de personages; het verleden, het heden en de toekomst; is aanwezig op plaatsen, waar de personages alleen zouden zijn; weet, wat er op verschillende plaatsen in hetzelfde moment gebeurt” Verteller in de film • Tom: – ik-verteller – intradiegetisch (is één van de personages in een verhaal) – homodiegetisch (één van de deelnemers van het verhaal) – alwetende? „Hoi, ik ben Tom Naegels, en dit is dus het boek dat jullie te zien krijgen. Het boek heet Los. Da’s mijn derde roman. Hij heeft goed verkocht. Het enige probleem is: de mensen hebben blijkbaar niet door dat het een roman is. Ze denken dat alles wat erin staat echt gebeurd is. Dat is niet zo. 90 procent natuurlijk wel, maar 10 procent dus niet. Wat jullie vandaag zien, is het enige echte verhaal achter de roman Los. Afgezien van een paar verhaaltechnische en narratieve ingrepen, natuurlijk.“ – Witte scènes (de tussenruimte) waar Tom buiten het verhaal staat (hij stapt uit zijn rol): geen alwetende verteller → hij spreekt alleen over zijn eigen gevoelen; hij kent gevoelens van de anderen personages niet – „In die witte sequenties treedt hij op als een stadsgids die zich opstelt tussen de toeschouwers en het gebouw waarover hij uitleg geeft. Het gebouw is hier het eigenlijke verhaal.“ – „Het hoofdpersonage denkt na over zichzelf en over zijn visie in de samenleving.“ Verteller in het boek • Tom: – ik-verteller en ook hij-verteller – intradiegetisch (is één van de personages in een verhaal) – homodiegetisch (één van de deelnemers van het verhaal) – alwetende? • „Ik was ervan overtuigd dat hij op het Vlaams Blok stemde, al heb ik dat eigenlijk nooit zeker geweten.“ (p. 33) Hoe kan ze Belg worden als ze geen enkele Belg kent? Dat betekent toch dat ze niet geïntegreerd is? (Wat kan het jou schelen? Ze wil gewoon je handtekening.) (Ze wil Belg zijn omdat ze dan meer geld krijgt van de sociale zekerheid.) (Leugenaar! Racist!) (Wat gebeurt er als men ontdekt dat ik een valse getuigenis heb afgelegd? Wat als ze Belg wordt en dat misbruikt om weet ik wat te doen? Vijfde colonne, terrorisme, gezinshereniging… Waarom komt die verantwoordelijkheid naar mij?) (Een handtekening! Je helpt haar ermee. Lief meisje, vast allerlei ergs meegemaakt, eindelijk in het veilige België En jij vermoedt enkel kwaads!) Boek X Film • Tom als de hij-verteller in het boek • Tussenscènes: – Film: Witte scènes met Tom als de verteller – Boek: Gedachten van Tom worden tussen haakjes gezet • De alwetende verteller: – Vewerking van de verteller (in de tussenscènes) beantwoordt aan aanwezigheid van de alwetende verteller – hij staat buiten het verhaal – Toch geen alwetende verteller - hij spreekt alleen over zijn eigen gevoelen; hij kent geen gevoelens en gedachten van de anderen personages Bedank voor je aandacht