Les 1:  Waar spreekt men Nederlands?




vlaanderen.gif



1. De uitspraak – výslovnost


Vocalen: samohlásky

a-         krátké: dak, kat, man, plan, wachten

            dlouhé: taal, gaan, talen, tafel, haar, praat, praten

e-         krátké: hek, ver, met, mens, mes, zes

            dlouhé: heet, feest, lees, lezen, heten, één, eet, twee, zeven

            redukované (sjwa): maken, gemaakt, zomer, lente, tafel

i-          krátké: ik, kind, midden, vind, zitten

            dlouhé: mier, bier, hier, vier, tien, iets, papier

o-         krátké: sok, kort, bos, bollen, pot

            dlouhé: boos, hoor, horen, ook, poot, rook

u-         krátké: bus, zus, muts, gelukkig, dus

            dlouhé: muur, uur, uren, buur, buren, duur

y-         [j]: yoga, yoghurt, yen

            [i]: ypsilon, gymnasium

eu-       keuze, leuk, geur, Breughel

oe-       toen, moeten, voet, hoed, schoen, boer, boek, zoek


Tweeklanken: dvojhlásky

ei/ij-     ei, zei, Leiden, meisje, eisen, ijs, rijk, kijken, IJsland, IJsselmeer

            suffix: - lijk: moeilijk, vrolijk, eerlijk, heerlijk

au-       au, gauw, blauw, auto, auteur

ou-       kous, gebouw, mevrouw, koud, oud, Gouda

ui-        uit, tuin, huis, muis, buiten, gebruiken, uil, huil, kuil, ruilen, luister


aai-      saai, aaien, draaien, kraai, haai, lawaai

ooi-      mooi, dooi, prooi, kooi, zooitje

oei-      boei, bloei, bloeien, moeilijk

eeuw-   eeuw, leeuw, meeuw, schreeuw, zeeuw

ieuw-    nieuw, nieuwe, nieuweling



Medeklinkers: souhlásky

c-         [s] citroen, cimbaal, cilinder

            [k] cactus, complicatie

g-         [x] gas, groot, zeggen, van Gogh, Gouda, grappig, gorgelen, geven, België

            [ž] genie, etalage

t-          [t] tien, trommel, tellen, staan

            [s] politie, portie

v-         [f] veel, Venlo, vader, vragen, geloven, Volendam

w         [v/w]: water, weer, wol, winter, eeuw, uw, ruw


sj          [š] Tsjechisch, meisje, huisje, poosje

tj          [ť] een beetje, potje, pootje, hondje

nj         [ň] oranje, kanjer

sch       [sx] school, schip, schrijven, schilderij, Scheveningen

- isch    [i:s] Tsjechisch, kritisch, sporadisch


ng         [ŋ] bang, hang, ding, lieveling, koning, koningin, ring

nk        [ŋk] bank, pink, drank



Oefening: Ken jij deze steden en landen?


Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Den Haag of ´s-Gravenhage, Haarlem, Naarden, Hilversum, Arnhem,
Groningen, Friesland, IJmuiden, Vlissingen, Eindhoven, Brabant, Limburg, België, Antwerpen, Gent,
Brugge, Leuven, Zuid-Holland, Sluis, Luik, Turnhout, Venlo, Tsjechië of Tsjechische Republiek,
Slowakije, Oostenrijk, Duitsland, Hongarije, Zwitserland, Denemarken, Zweden, Noorwegen, Europa,
V.S. of Amerika, Brussel, Maastricht, Zeeland, Zeebrugge, Texel, IJsselmeer, Almelo, Hengelo,
Almere, Apeldoorn, Amersfoort, Roosendaal, Nieuwegein, Gouda, Veenendaal, Ede, De Glind