Petrus Alfonsi, Disciplina clericalis

Exemplum XII: De rege et fabulatore suo

Rex quidam suum habuit fabulatorem, qui singulis noctibus quinque sibi narrare fabulas consueverat.
Contigit tandem quod rex curis quibusdam sollicitus minime posset dormire pluresque quesivit audire
fabulas. Ille autem tres super hoc enarravit, sed parvas. Quesivit rex eciam plures. Ille vero
nullatenus voluit; dixerat enim sicut iam visum fuerat sibi multas. Ad hec rex: „Plurimas iam
narrasti, sed brevissimas. Vellem vero aliquam te narrare que multis producatur verbis, et sic te
dormire permittam.“ Concessit fabulator et sic incepit: „Erat quidam rusticus qui mille solidos
habuit. Hic autem in negociacionem proficiscens comparavit bis mille oves, singulas senis denariis.
Accidit eo redeunte quod magna inundacio aquarum succresceret. Qui cum neque per pontem neque per
vadum transire posset, abiit sollicitus querens quo cum ovibus suis transvehi posset. Invenit
tandem exiguam naviculam que nisi duas oves una cum rustico ferre non valebat. Sed tandem
necessitate coactus duas oves imponens aquam transiit.“ His dictis fabulator obdormivit. Rex
siquidem illum excitans ut fabulam quam inceperat finiret commonuit. Fabulator ad hec: „Fluctus
ille magnus est, navicula autem minima et grex ovium innumerabilis. Permitte ergo supradictum
rusticum suas transferre oves, et quam incepi fabulam ad finem perducam.“ Fabulator etenim hoc modo
regem longas audire fabulas gestientem pacificavit.



                          Caesarius z Heisterbachu, Dialogus miraculorum

Liber XII. De praemio mortuorum

Capitulum XLVI. De scholare, cuius anima in specie columbae assumpta est

In civitate Bonnensi quaedam inclusa erat habitans, religiosa satis atque devota. Haec cum nocte
quadam rimulis cellae suae splendorem immitti cerneret, et diem esse putaret, territa propter horas
nondum dictas, surrexit, fenestram versus cimiterium aperuit; et ecce iuxta caput sepulchri
cuiusdam scholaris recenter illuc sepulti, miri decoris feminam stare conspexit. Gloria corporis
eius eandem lucem creaverat. Stabat et columba nivea super tumulum, quam illa rapiens misit in
sinum suum. Inclusa vero licet iam intelligeret quae esset, tamen cum reverentia quaenam foret
requisivit. Cui illa: Ego sum mater Christi et animam scholaris huius, qui vere martyr est, tollere
veni. Revera scholares, si innocenter vivunt, et libenter discunt, martyres sunt. Quod si postea
artes doctas in caritate, maxime in Dei servitio exercuerint, magnam ex hoc mercedem consequentur.
De hoc audias exemplum.