CAROLUS MAGNUS, EPISTULA DE LITTERIS COLENDIS
Monumcnta Germaniae historica Leges IT.  1. 79
Karolus, gratia Dei rex Francorum et Langobardorum ac patr i cius Romanorum, Baugulfo abbati et omni congregati oni, t ibi etiam commissis f i de 1 i bus orator i bus nostras in omnipotentis Dei nomine amabilem direximus salutem.
Noturn igitur si t Deo placi tae devoti on i vestrae, quia nos una cum fidelibus nostris consideravimus utile esse, ut episcopia et monasteria nobis Christo propitio ad gubernandum commissa praeter regularj s vi tae ordinem atque sanctae religionis conversationem eti am in 1 i tterarum med i tat i onibus eis, qui donante Domino d i seere possunt secundum uniuscuiusque capacitatem docendi studium debeant impendere. /. . ./ Quamv i s en im melius sit bene facere quam nosse, prius tamen est nosse quam facere. Debet ergo quisque discere quod optat imp1 ere, ut tanto uberius quid agere debeat intelligat aniraa. /. . . / Nam cum nobis in his annis a nonnulli s monaster Li s saepius scripta dirigerentur, in quibus, quod pro nobis fratres ibidem commorantes in sacris et p i i s ora t i on i bus decertarent, significaretur, cognovimus in plerisque praefat i s conscriptioni bus eorundem et sensus rectos et sermones incultos... Factum est, ut timere inciperemus, ne forte, sicut minor erat in seribendo prudentia, i ta quoque et mul to minor esset quam recte esse debui sset in sacrarum scripturarum ad intelligendum sapientia. Et bene novimus omnes, quia, quamvis periculosi slot er rores verborum, multo per i cul os i ores sunt errores sensuum.
Quamobrem hortamur vos li tterarum studia non solum non neglige-re, verum etiam hum.il lima et Deo placita intent lone ad hoc certatim discere, ut facilius et rectius d i vinařům scripturarum mystéria valeatis penetrare. Cum autem in sacris paginis schemata, trop i et cetera his s i tn i 1 i a i riser ta inveniantur, nulli dubium est, quod ea unusquisque legens tanto citius spiritualiter intellegit, quanto prius in litterarum magisterio plenius instructus fuerit. Tales vero ad hoc opus viri eligantur. qui et voluntatem et possibi litatem di see rid i et desiderium habeant alios i nst ruendi . Et hoc tan turn ea intent i one agatur, qua devotione a nobis praecipitur. Optamus enim vos, sicut decet ecclesiae mil i tes et i nte r i us devotos et ex ter t us doctos castosque bene vivendo et scholasticos bene loquendo, ut quicumque vos propter nomen Domini et sanctae conversationis nob i 1 i tatem ad videndum expetierit, sicut de aspectu vestro aedifi catur visus, i ta quoque de sapientia vestra, quam in legendo seu cantando perceperit, i nstructus omn i potenti Domino gratias agendo gaudens redeat. Huius itaque epi stulae exemplaria ad omneš suffragantes tuosque coepiscopos et per universa monasteria dir i. g i non neglegas , si gra tiam nos tram habere vis.
70