6. unitatea: Erosketak egiten
EEErrrooossskkkeeetttaaakkk eeegggiiittteeennn
Ana erosketak egitera joan da.
Euskal Herriko produktuak ezagutu
nahi ditu: gazta, piperrak, ardoa...
Guk ere egingo ditugu erosketak eta
NAHI eta BEHAR aditzak
errepasatuko ditugu, eta BALIO
aditza eta ZENBAKIAK ikasi.
Ana has gone shopping. She wants
to get to know Basque produce:
cheese, peppers, wine ...
We too will go shopping in this
lesson. This way we’ll revise the
verbs NAHI and BEHAR and learn the
verb BALIO. Ah, and the numbers!
Entzun elkarrizketa eta aukeratu egokiena.
Listen to the recording and choose the right option.
- Zer nahi du Anak?
a. janariak
b. edariak
- Idiazabal gaztak _________esnea du.
a. behi
b. ardi
- Zenbat balio du?
a. kiloak 18 €
b. gaztak 18 €
- Nolakoa da gazta?
a. merkea
b. garestia
- Zenbat balio du Erronkari gaztak?
a. 18 € kiloak
b. 18 € gaztak
- Non dago Erronkari?
a. Nafarroan
b. Gipuzkoan
- Nongoa da ardo beltza?
a. Errioxakoa
b. Getariakoa
- Anaren ustez, txakolina ________ da.
a. garestia
b. merkea
- Anak turismo bulegoko telefonoa nahi
du?
a. ez
b. bai
1
6. unitatea: Erosketak egiten 1. saioa
Irakurri elkarrizketa eta erantzun galdera hauei.
Read the transcription of Ana’s conversation and answer the questions.
Zer elementu berri aurkitu dituzue elkarrizketa honetan?
Zer esan nahi dute?
Nola erabiltzen dira?
- Kaixo, egun on!
- Baita zuri ere! Hauek Euskal Herriko produktuak dira?
- Bai, denak dira Euskal Herrikoak. Zer nahi duzu, janariak ala edariak?
- Beno, janariak nahi ditut.
- Gazta hau oso famatua da. Idiazabal gazta da, ardi-esnea du.
- Ardi-esnea? Eta zenbat balio du gaztak?
- Tira, merkea da. Kiloak 18 € balio ditu.
- Merkea? 18 €!
- Bai, ez da garestia.
- Eta honek zenbat balio du?
- Honek? Honek ere 18 € balio ditu.
- Hau ere Idiazabalgoa da?
- Ez, hau ez da Idiazabalgoa. Hau Erronkarikoa da.
- Erronkari Nafarroan dago, ezta?
- Bai, probatu nahi dituzu?
- Ondo da. Ummmm, oso goxoak daude! Jarri biak. Biak erosi nahi ditut.
- Aizu, ardoa nahi duzu?
- Ardoa? Ondo da.
- Beltza ala txuria?
- Ummmmmmmm!
- Beltza Errioxakoa da, oso ona da.
- Eta zuria?
- Zuria txakolina da, Getariakoa da.
- Zenbat balio du botilak?
- Botila honek 6 € balio ditu. Ez da garestia.
- Ez, ondo dago, merkea da. Hori ere nahi dut. Zenbat da?
- 62 €.
- Primeran!
- Oso ondo, mila esker, agur!
- Aizu, barkatu! Turismo-bulegoa hurbil dago?
- Bai, oso hurbil. Baina, telefonoa nahi duzu?
- Bai, mesedez!
- Apuntatu: 94 6873214
- Eskerrik asko, agur.
- Adio! Hurrengora arte!
Erantzun galderei. Answer the questions.
2
6. unitatea: Erosketak egiten 1. saioa
?
• Idiazabalgo gazta goxoa da?
• Nongoa da ardo beltza?
• Zenbat balio du txako
is
• Nongoak dira produktuak
• Zer nahi du Anak?
• Zenbat balio du ardi-gaztak?
linak?
mo-bulegoa?• Non dago tur
Zenbakiak
Erosketak egin nahi badituzu, zenbakiak jakin behar
ituzu. Hona hemen pista batzuk. Aurkitu nola
aten diren zenbakiak euskaraz.
If you want to go shopping, learning the numbers
will be very usefu nd link them
to the numb
11
12
13
100
1.000
d
es
l. Read these clues a
er they refer to.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Zazpi egun ditu asteak.
Sei, sei, sei deabruaren zenbakia da.
Bat da lehenengo zenbakia.
Bederatzi ia-ia hamar da.
Betaurre en ditu.koak dituenak lau begi om
Bost dira eskuko hatzak.
Hamab aila...i hil ditu urteak: Urtarrila, ots
Hamahiru zenbakia txarra da.
Hamaika lagunek osatzen dute futbol-taldea.
Hamar mandamendu daude.
Hamar mendek mila urte.
Hiru dira Errege Magoak.
Lau bi aldiz zortzi dira.
Mende batek ehun urte ditu.
Pareja bat bi pertsonak osatzen dute.
Sei-a da Deabruaren zenbakia.
Zazpi egun ditu asteak.
l-bat
V-bost
X-hamar
L-berrogeita hamar
C-ehun
D-bostehun
M-mila
3
6. unitatea: Erosketak egiten 1. saioa
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
bat
bi
hiru
lau
bost
sei
zazpi
zortzi
bederatzi
hamar
hamaika
hamabi
hamahiru
14
15
16
17
18
19
20
30
40
50
60
70
80
hamalau
hamabost
hamasei
hamazazpi
hamazortzi
hemeretzi
hogei
hogeita hamar
berrogei
berrogeita hamar
hirurogei
hirurogeita hamar
laurogei
90
100
110
200
300
400
500
600
700
800
900
1.000
laurogeita hamar
ehun
ehun eta hamar
berrehun
hirurehun
laurehun
bostehun
seiehun
zazpiehun
zortziehun
bederatziehun
mila
Lotu bi zutabeak
Link the numbers and the way they are written
1
22
98
105
2.000
35
68
77
51
46
82
546
3.624
Bat
Berrogeita hamaika
Berrogeita sei
Bi mila
Bostehun eta berrogeita sei
Ehun eta bost
Hiru mila seiehun eta hogeita lau
Hirurogeita hamazazpi
Hirurogeita zortzi
Hogeita bi
Hogeita hamabost
Laurogeita bi
Laurogeita hamazortzi
Zenbakiak
Ordenatu zenbakiak
Entzun grabazioa eta zenbakiak ordenatu.
Listen to the recording and put the numbers in the order they are heard.
78 82 17 107 1.200 517
68 406 327 94 6.000 31
4
6. unitatea: Erosketak egiten 1. saioa
Zenbaki erromatarrak
l-bat
V-bost
X-hamar
L-berrogeita
hamar
C-ehun
D-bostehun
M-mila
Idatzi zenbaki erromatar batzuk paper zati batean eta eman ikaskideari
euskaraz jartzeko.
Write some numerals on a piece of paper and give them to your classmate
to write in Basque.
Zenbakiak lantzen
Jarri binaka eta prestatu eragiketa matematikoak. Ondoren, egin.
In pairs, write down some mathematical problems, swap them and do
them.
Zu ere matematikari
+
-
x
:
=
gehi
ken
bider
zati
berdin
5
6. unitatea: Erosketak egiten 2. saioa
BALIO aditza
BALIO. TO BE WORTH
NAHI eta BEHAR aditzak bezala erabiltzen da.
NAHI and BEHAR are used as verbs.
Honek ez du balio.
Liburu horrek 18 € balio du.
Auto horrek asko balio du.
Auto horrek ez du asko balio.
This isn’t any use.
This book costs 18 euros.
That car costs a lot.
That car doesn’t cost a lot.
Erantzun galderari. Answer the questions.
Zenbat balio dute? Zenbat balio du?
Egin galdera ikaskideari: Zenbat balio du ...k?
Ask your classmate: Zenbat balio du ...k?
A ikaslea B ikaslea
Barazkiak Fruituak
Letxugak 1€
Tomateak 4 €
Lekak 6 €
Porruak 3 €
Patatak 1 € eta 80 zentimo
Laranjak 2 € eta 40 zentimo
Bananak 5 €
Sagarrak 3 € eta 35 zentimo
Meloiak 4 €
Kiwiak 5 € eta 25 zentimo
6
6. unitatea: Erosketak egiten 2. saioa
Adibidez...
- Zenbat balio du letxugak?
- Letxugak bi euro balio ditu/du
Gogoratu plurala bada...
- Zenbat balio dute marrubiek?
- Marrubiek bost euro balio dute/dituzte
Erantzun galderei. Answer the questions.
- Zenbat balio dute tomateek?
- Zenbat balio dute lekek?
- Zenbat balio dute porruek?
- Zenbat balio dute patatek?
- Zenbat balio dute laranjek?
- Zenbat balio dute bananek?
- Zenbat balio dute sagarrek?
- Zenbat balio du meloiak?
- Zenbat balio dute kiwiek?
Itzuli esaldiak
Translate these sentences.
- This wine costs a lot. Do you want it?
- That txakolina does not cost much.
- The bread costs one euro.
- This bread costs one euro, it’s good.
- This melon costs a lot.
- The strawberries are expensive, they
cost a lot.
- This is cheap, it doesn’t cost much.
- That costs very little.
- How much do the leeks cost?
- I don’t want leeks. How much does
this cost?
- This doesn’t cost much.
7
6. unitatea: Erosketak egiten 2. saioa
Ikusi irudiak eta adierazi zenbat euro dauden.
Look at the pictures and say how many euros there are.
EEEuuurrroooaaakkk
Zenbat euro daude?
Zenbat diru da hori zure herrian?
How much money is this in your country?
Bideoa
Ikusi bideoa eta jarri elkarrizketak bere lekuan.
After watching the video, link each conversation with a picture.
8
6. unitatea: Erosketak egiten 2. saioa
Azokan
- Egun on! Zer nahi duzue?
- Haragia. Bi xerra nahi ditugu.
- Zenbat balio du honek?
- Kiloak 9 € balio du.
- Aizu, gutxi da. Beste xerra bat,
mesedez!
- Zenbat da?
- 4 €
- Egun on! Zer nahi duzu?
- Arrautzak. Dozena erdia nahi dut.
- Zenbat balio du?
- 1 € balio du.
- Kaixo, zer nahi duzue?
- Porruak.
- Hemengoak dira?
- Jakina! Baserrikoak eta merke-
merkeak!
- Zenbat nahi duzue?
- Dozena bat.
- Zenbat da?
- 2 €
Power Point aurkezpena
Oinarrizko elikagaiak
Hauek dira janari nagusiak Euskal Herrian ere. Izenik badakizu?
Haragia
Arraina
Zerealak
Esnekiak
Barazkiak
Lekaleak
Frutak
Arrautzak
Edariak
9
6. unitatea: Erosketak egiten 2. saioa
Power Point aurkezpen bat ikusiko duzu. Saiatu hiru izen memorizatzen.
Ondoren, galdetu ikaskideei. Bukatzeko, binaka taula osatu.
You are going to see a PowerPoint with food names. Try to memorize three.
Then ask your classmates the foodstuff’s names. Finally, complete this table
in pairs.
Antxoa Ardoa Arrautzak Arroza Atuna
Azukrea Babarrunak Esnea Espagetiak Garbantzuak
Gatza Gazta Gurina Ilarrak Laranja Legatza Letxuga
Mandarina Marrubiak Ogia Oilaskoa Olioa Patatak
Platanoa Porruak Sagardoa Sagarra Tipulak
Tomatea Txipiroiak Txuleta Ura Xerra Jogurta Zukuak
Haragiak
Arrainak
Zerealak
Esnekiak
Lekaleak
Frutak
Barazkiak
Edariak
Bestelako
produktuak
10
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Testua osatu
Osatu elkarrizketak. Complete these conversations.
Dendan
dituzu
dute
ditut
Gernikakoak
goxoak
- Zer nahi duzu?
- Nik piperrak nahi ____.
- Nongoak? Ibarrakoak ala ________?
- Ibarrakoak txikiak dira, baina oso _______.
- Zenbat balio ____?
- 4 € kiloak
- Oso ondo.
- Zenbat nahi _____?
- Kilo erdia, mesedez!
- Egun on, zer nahi ______?
da
dituzue
duzue
nahi
zenbat
- Guk... Zer da hau?
- Hau sagardoa _____.
- A! Ez da ardoa, ezta?
- Ez, sagardoa da. Merkea da.
- ______ balio du?
- 3 €. Astigarragakoa da.
- A, bai, guk joan ______ dugu sagardotegira.
- Bai, giro ona dago. Beno, zenbat botila nahi ______?
- Hiru, mesedez!
- Oso ondo, bederatzi € dira.
11
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Barazki-dendan
Ordenatu elkarrizketa. Put the sentences in the conversations in order.
Adibidez...
- Kaixo, egun on! Zer moduz?
- Oso ondo, eta zu?
Dendariak - Kaixo, egun on! Zer moduz?
- Beno, hauek merke daude. Bi € kiloak.
- Besterik nahi duzu?
- Bost €.
- Ez, eskerrik asko, ez ditut behar. Ongi izan!
- Horiek garestiak dira, baina oso onak.
- Ogia, letxuga... Barkatu, zenbat tomate nahi dituzu?
- Oso ondo. Zazpi euro eta berrogei zentimo dira.
- Primeran! Zer nahi duzu?
Bezeroak - Oso ondo, eta zu?
- Bai, agur!
- Baina, zenbat balio dute?
- Eta beste horiek?
- Ez, oraingoz ez.
- Hiru edo lau. Zenbat balio dute?
- Nik ogia, letxuga eta tomateak nahi ditut.
- Oso ondo. Horiek nahi ditut, garestiak. Jarri lau, mesedez!
- Tori! Txanponik nahi duzu?
Jarri binaka eta antzeztu elkarrizketak.
Without seeing how your classmate has done this, you must each choose a role
(shopkeeper or customer) and hold the conversation in the order you have each
written. If the conversation is coherent, you have done it right. If not, find where
you have made any mistakes.
12
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Erosketa-zerrenda
Emakume bat, Marisa, bulegoan dago eta etxean falta dituen produktuak erosteko
eskatu dio senarrari. Entzun bien arteko elkarrizketa eta aukeratu zerrenda zuzena.
A woman, Marisa, is at work and has asked her husband to buy the foodstuff they
need at home. Listen to the conversation and choose the right list.
ZZZeeeiiinnn dddaaa MMMaaarrriiisssaaarrreeennn eeerrrooossskkkeeetttaaa---zzzeeerrrrrreeennndddaaa???
• Honek gutxi balio du gutxi balio
da.
hi dugu.
an nahi dute.
e.
rosi nahi dute.
.
Make these sentences negative.
du. Honek ez
• Sagardo hau naturala
• Guk sagardotegira joan na
• Guk janaria behar dugu.
• Nik diru gutxi dut.
• Lagunek dendara jo
• Azoka Ordizian dago.
• Guk dirua behar dugu.
• Sagarrek asko balio dut
• Hau azoka da.
• Lagunek fruta e
• Michaelek gazta nahi du.
• Gazta hori Idiazabalgoa da
13
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Antolatu azoka ikasgelan. Azoka honek denetik izango du- harategia,
okindegia, barazki-denda… Batzuek erosleak izango zarete; besteak
dendariak. Erosleek erosketa-zerrenda prestatuko duzue; saltzaileek, denda.
Organize a market in class. This market can include all types of shops – a
butcher’s, a baker’s, a greengrocer’s ... The pupils in the customers’ group
write the shopping list, those in the shopkeepers’ group organize the shops.
TTTeeellleeefffooonnnooo---zzzeeennnbbbaaakkkiiiaaakkk
Zen dira. Adibidez, Anak
e telephone
bakiak oso inportanteak
turismo-bulegoko telefonoa jakin nahi du. Zuk orain
leku hauetako telefonoa jakin nahi baduzu, entzun
grabazioa eta aurkitu telefono-zenbakia.
f, like Ana, you want to know how to usI
numbers, listen to this recording and link each place
with its number.
943 889231ELIZA
ERTZAINAK
ESKOLA
EUSKALTEGIA
HAURTZAINDEGIA
IGERILEKUA
KIROLDEGIA
KULTUR ETXEA
LIBURUTEGIA
SOS DEIAK
SUHILTZAILEAK
UDALETXEA
944 162317
943 280162
944 001289
965 871245
787 987654
600 881225
945 142396
945 141410
900 623121
901 131617
112
14
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
eklinatu hitzak
Mikel____ dendan dago. Mikel____ porru___ erosi nahi ditu.
patatak? Patata hauek
D
•
• Letxuga____ merkeak dira. Letxuga____ ez dute asko balio.
• Zenbat balio dute sagar____ ? Nik bi kilo sagar ______ nahi ditut.
• Guk bi dozena arrautza _____ nahi ditugu.
• Zenbat balio du haragi_____? Nongo____ dira
Araba____ dira.
Idatzi zenbakiak euskaraz
Write each number in Basque
53
21
36
42
58
64
79
81
95
111
687
1.275
15
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Deklinatu erakusleak NORK kasuan, adibidean bezala.
Use the NORK subject to complete these sentences. Follow the example.
Hau ona da
H
i ______ itxura ona dute.
u.
handia du.
. HONEK asko balio du.
ori merkea da. ______ gutxi balio du.
Barazki horiek freskoak dira. Barazk
Hura naturala da. _____ bitamina asko dit
Haiek baserrikoak dira. _______ zomorroak dituzte.
Esne hau baserrikoa da. Esne ______ zapore
Osatu elkarrizketa
Complete the conversations with the words next to the picture.
Fruta-dendan
balio bihar arte dago
dut sagarrek ditut
- Baita zuri ere! Eguraldi ona _______gaur, ezta?
i. Zer nahi duzu?
ahi. Marrubirik ez dut behar. Meloia nahi
- ixe. Zenbat da dena?
- Egun on, Maria!
- Bai, ona dago, ba
- Sagarrak nahi______. Zenbat balio dute______?
- Kiloak € bat balio du.
- Merke daude. Eman bi kilo.
- Marrubiak nahi dituzu?
- Ez, marrubirik ez ________n
dut. Baduzu?
- Bai. Ona, gainera! Ofertan dago, ez du asko_______.
Bada, jarri hor
- 4 euro eta 97 zentimo.
- Oso ondo,________!
- Bai, agur!
16
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Ikasgai honetan hau ikasi duzu:
• Erosketak egiteko elkarrizketa xumeak egiten.
Holding a simple conversation in a shop.
• Informazioa eskatzen eta ulertzen.
Asking for and understanding information.
• Janarien izena
Names of foodstuffs.
• Janari unitate eta kantitateak
Quantities and units.
• BALIO aditza
The verb “balio”, to cost / be worth.
• Zenbakiak
The numbers.
ZZZeeerrr eeerrrooosssiii EEEuuussskkkaaalll HHHeeerrrrrriiiaaannn???
Euskal Herrira etorri zara eta etxera opariak eraman nahi dituzu, ez dakizu
zer erosi, egon lasai, guk proposamen batzuk ditugu zuretzat eta.
17
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Janariak
• Idiazabal gazta: Ardi-esnearekin egin behar da.
• Nafarroako eta Gernikako piperrak: Nafarroako piperrak gorriak dira,
piper batzuk gozoak dira eta beste batzuk minak. Gernikakoak berdeak
eta txikiak dira.
• Nafarroako zainzuriak: Esparragoak entsaladan edo maionesa pitin
batekin jan ahal dira.
• Gorbeiako eztia: Ezti naturala da eta oso gozoa.
• Iparraldeko pastela: Barruan esne krema, txokolatea edo marmelada
eraman ahal du.
• Elizondoko txokolatea: Txokolate beltza da, hurrak ditu eta pisura erosi
behar da.
Edariak
• P arana: Basaran fruituekin eta anisarekin egin behar da. Bazkaldu eta
afaldu ondoren edaten da.
atx
• Txakolina: Mahats zuriaren zuku gozoa da. Arrainarekin edaten da.
• Nafarroako ardo gorria: Fresko-freskoa edan behar da eta mahats
beltzaren zuku alkoholduna da. Haragiarekin edaten da.
• Sagardoa: Sagarraren zukua da. Botilatik edo kupeletik edan ahal da.
Haragiarekin edaten da.
Opariak
• Euskal makila.
• Zahatoa: Larruzkoa da eta bertan ardoa gordetzen da.
18
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
• Txapela: Buruan jarri behar da.
• Lauburua: Euskaldunon sinbolo da. Lau elementuen sinboloa da. Lurra,
ura, sua eta haizea.
• Ikurrina: Euskaldunon bandera eta ikurra da. Zuria, berdea eta gorria.
Material osagarria
BAITA ZURI ERE DA
DAGO
DIRA DUGU
DUT
DUTE DUZU
PATATARIK
- Arratsalde on, Martin!
- __________, Ane! Zer moduz zaude?
- Oso ondo, primeran! Oso eguraldi ona dago gaur, ezta?
- Bai oso ona. Gaur aprobetxatu behar______. Nik beltz-beltz joan nahi dut
etxera. Beltz-beltz!
- Kontuz ibili, Martin, eguzkia arriskutsua____. Krema pixka bat nahi_____?
- Bai, krema pixka bat behar____. Bizkarra lehor-lehor dut.
- Eskerrik asko, Ane! Nahi al duzu freskagarririk?
- Ez, ez naiz egarri. Gose naiz. Hara, patata-saltzailea hor______.
- Zenbat balio _____patatek?
- 2 €. Oso onak_____.
- Ekarri pakete bat, mesedez!
- Martin, oso onak daude. Nahi duzu_______?
- Ez, eskerrik asko! Oso ondo nago honela.
19
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
Binaka, asmatu horrelako beste elkarrizketa bat. Ondoren, antzeztu.
Write down a conversation. Then try to act it out in the most natural
possible way.
Joxe eta Maria
Entzun aurretik, nahi baduzu, ikusi hiztegia:
Barraskilo Snail
Perretxiko bila Looking for mushrooms
Lehenbailehen As soon as possible
Gau pasa egin du To stay out all night
Gozoa egongo da! He/she will be really angry!
Urduri Nervious
20
6. unitatea: Erosketak egiten 3. saioa
egia gezurra
1. Joxe eta Maria bikotea ezagutzen dugu.
2. Euskal Herrian ez dugu barraskilorik jaten.
3. San Prudentzioak maiatzean izaten dira.
4. Joxek ez du joan nahi, nekatuta dagoelako.
5. Joxe tabernatik tabernara ibili da.
6. Perretxikoak mendian bildu ditu.
7. Maria bigarren pisuan dago.
8. Maria ez dago urduri.
9. Joxe berandu etorri da, barraskiloak oso lentoak direlako.
21