ΣΥΜΠΛΗΡ ΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ι
Σύνδεσµοι:
• ότι
• πως
- αν το κατηγόρηµα στην κύρια πρόταση είναι:
1. λεκτικό ρήµα (λέω, οµολογώ, ειδοποιώ, υπόσχοµαι, αναγγέλλω ...)
2. δοξαστικό ρήµα (νοµίζω, πιστεύω, σκέπτοµαι, υποθέτω, υπολογίζω ...)
3. γνωστικό ρήµα (ξέρω, γνωρίζω, αγνοώ, µαθαίνω ... )
4. (ρήµα αντίληψης) – σπάνια (βλέπω, ακούω = καταλαβαίνω)
ή ρηµατικές εκφράσεις ισοδύναµες ως προς το νόηµα µε κάποιο από τα παραπάνω ρήµατα:
έχω ιδέα, έχω τη γνώµη, έχω υποψία, έχω ειδοποίηση ...
• που – αν το κατηγόρηµα στην κύρια πρόταση είναι:
1. ρήµα αντίληψης / αισθήσεως (βλέπω, ακούω, αισθάνοµαι, αντιλαµβάνοµαι ...)
2. ρήµα ψυχικού πάθους / γεγονοτικό (λυπάµαι, χαίροµαι, στενοχωριέµαι,
µετανιώνω, (µε) πειράζει, (µε) ενοχλεί, (µου) αρέσει ...)
3. ρηµατική φράση σε µορφή συνδετικού (ή άλλου βοηθητικού) ρήµατος +
επίθετο (είναι καλό, κακό, ευχάριστο, δύσκολο, εύκολο, λυπηρό, παρήγορο) ή
ουσιαστικό αντοίστοιχης σηµασίας µε τα παραπάνω ρήµατα (νιώθω
συγκίνηση, έχω δυσκολίες, παρέχοµαι παρηγορία ...)
– σε επιφωνηµατικές εκφράσεις µε επιρρήµατα κρίµα, ευτυχώς, δυστυχώς, καλά ...
(1) Έχουµε πληροφορίες ότι ο ένοχος βρίσκεται τώρα έξω από την Ελλάδα.
(2) Είµαι ευχαριστηµένη που ήρθες εγκαίρως.
(3) Λυπάµαι που έχασε ο Νίκος τη δουλειά του.
(4) Ο σκύλος καθώς την είδε που έτρωγε, άρχισε να γαυγίζει.
(5) Κρίµα που δεν µπόρεσε να έρθει µαζί και η κόρη µου.
(6) Μια φορά τον άκουσα που της µίλαγε.
(7) Τον είδα που άρχισε να γδύνεται.
(8) Είδε που έλαµψε ένα φως.
(9) Ντρέποµαι που δεν τον βοήθησα.
(10) Ο Θοδωρής ένιωθε χαρούµενος που θα παντρευόταν.
• να - αν το κατηγόρηµα στην κύρια πρόταση είναι:
1. γνωστικό ρήµα µε έννοια γνώσης, διδασκαλίας ή µάθησης µιας δεξιότητας
(ξέρω, µαθαίνω, διδάσκω, θυµάµαι ...)
2. ρήµα αντίληψης / αισθήσεως
3. ρήµα ψυχικού πάθους / γεγονοτικό
4. ρήµα που περιλαµβάνει εκτός από τη βασική του σηµασία και χροιά
επιθυµίας, ενδιαφέροντος, ευχής να εκτελεστεί το περιεχόµενό της
εξαρτηµένης πρότασης ή ρήµα που εκφράζει κάποια αµφιβολία (δε νοµίζω,
δεν πιστεύω, είναι απίθανο, ελπίζω, πιστεύω, λέω, φαντάζοµαι, είναι πιθανό,
σκέφτοµαι ...)
(11) Εκείνη µε είχε µάθει να λύνω µόνος µου τα προβλήµατα.
(12) Σιχάθηκα και να κλαίω και να µην κλαίω, όλα τα σιχάθηκα.
(13) Μου άρεσε να την ακούω να µιλάει, να την βλέπω.
(14) Ξέρω να ψαρεύω µε το αγκίστρι και να ψήνω ψάρια και ξέρω να κρύβοµαι καλά.
ΣΥΜΠΛΗΡ ΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ι
(15) Χαίροµαι να συζητώ µαζί σας και µάλιστα η κατανόησή σας είναι εντυπωσιακή.
(16) Βαρέθηκα να κάθοµαι άπρακτος, περιµένοντάς σε.
(17) Από τον πατέρα του είχε µάθει να πίνει και προσπαθόυσε να µάθει στο γιο του να µη πίνει.
(18) Νιώθω τον φόβο να µε κυριεύει.
(19) Άκουσα τους λύκους να ουρλιάζουν.
(20) Είναι παρήγορο να υπάρχουν φίλοι που έχεις πέντε ή δέκα χρόνια να τους δεις, αλλά ξέρεις
ότι µπορείς πάντα να τους αναζητήσεις.
(21) Σηµασία έχει να ξέρουµε να κάνουµε σωστή διαχείρηση του διαθέσιµου χρόνου, το να
µάθουµε να σωπαίνουµε για να µας µιλήσει ο άλλος.
(22) Ελπίζω η φωτιά να µην εξαπλώθηκε στο διαµέρισµα της µάνας σου.
(23) Ελπίζω να τον προλάβω στο γραφείο του (X Ελπίζω ότι θα τον προλάβω στο γραφείο του.)
(24) ∆ε νοµίζω να µας καλέσει. (X ∆ε νοµίζω ότι θα µας καλέσει.)
(25) Είδε τη µανούλα του να γελάει / να γελάσει.
(26) ∆ε φαντάζοµαι να γελάσουν.
(27) ∆ε θυµάµαι να τον είδα ποτέ.
(28) ∆εν πιστεύω να το ΄πες αυτό αλήθεια!
που - να - ότι / πως
τον άκουσα να φωνάζει
τον άκουσα που φώναζε (τον ακούω που φωνάζει)
τον ακούω και φωνάζει
άκουσα πως είναι άρρωστος
δεν τον άκουσα να φωνάζει
δεν τον άκουσα που φώναζε
δεν τον είδαµε να περνάει το δρόµο
δεν τον είδαµε που πέρασε το δρόµο
θυµήσου να πιεις και το υπόλοιπο φάρµακο
θυµάµαι που οι πόρτες είχανε κλειστεί από το χιόνι
πολλοί θυµούνται πως ήταν ένα λαµπρό πρωϊνό
θυµάµαι ότι µε είχαν πάει στον Αγγελίδη, έναν φωτογράφο, για να µου βγάλει φωτογραφίες
Χρόνος
Ειδοποιήθηκε πως ο καιρός δεν τον περιµένει (δεν τον περίµενε).
Μου φαινόταν πως ονειρεύοµαι (ονειρευόµουν).
Μου φαινόταν πως έχω χαθεί από τον κόσµο (είχα χαθεί).
Υποσχέθηκε πως θα πάει να κάνει µια επίσκεψη στην κυρία Ροδανού (θα πήγαινε).
Πίστευα πως σε λίγες µέρες θα έχει τελειώσει αυτή η υπόθεση (θα είχε τελειώσει).
Έγκλιση
• οριστική
• πιθανολογική (θα)
Ο αρχαιολόγος κατάλαβε πως οι δύο νεοφερµένοι θα είχαν κάποια γνωριµία µε τον κόσµο έξω
από το νησί τους.
• ∆υνητική
Πίστεψε ότι, αν έλειπε αυτό το µωρό, η ζωή µου δε θα είχε κανένα θέλγητρο.
ΣΥΜΠΛΗΡ ΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ Ι
Στις παρακάτω προτάσεις να βρείτε τις δευτερεύουσες συµπληρωµατικές προτάσεις και
να προσδιορίσετε τη συνατκτική τους θέση:
1) Υποσχέθηκε σε όλους ότι θα προσπαθήσει για το καλύτερο.
2) Εγώ νοµίζω, πάντως, ότι δεν τα ξέρεις καλά τα πράγµατα.
3) Τελικά, ακούστηκε ότι θα έχουµε φασαρίες αύριο.
4) Ο υπάλληλος διαπίστωσε τελικά πως έκανε λάθος.
5) Ισχυρίζεται ότι σε έσωσε.
6) Αναγγέλθηκε από τα µεγάφωνα ότι το αεροπλάνο θα καθυστερήσει.
7) Ένα µονάχα µε απασχολεί, ότι δε θα προλάβω να έρθω.
8) Ήξερε κατά βάθος πως θα νοσταλγούσε πολύ την πατρίδα του.
9) Είναι ψέµα πως άργησα στο ραντεβού.
10) Κατέληξε σ΄ αυτή την απόφαση, ότι έπρεπε να προσπαθήσει ξανά.
Μεταφράστε:
Είναι σηµαντικό να σε αγαπούν οι συνεργάτες σου.
Ελπίζουν πως κάποτε θα φύγουν από ΄δώ.
Βλέπετε που ξέρω να χορεύω, κύριε;
∆εν ξέρω να αλλάζω λάστιχο στο ποδήλατο, να το ρισκάρω;
Καλύτερα που µ΄ έβαλαν στο υπόγειο.
Έµαθα πια να µην περιµένω πολλά.
∆εν τον άκουσα ποτέ να παραπονιέται.
Υπολογίζω πως θα διατρέχει τον έκτο µήνα της εγκυµοσύνης.
Ήταν η τελευταία φορά που θυµάµαι να είδα τον πατέρα µου νέο.
Ήξερε ότι θα έτρωγε απ΄ τον πατέρα του γερό µπερντάχι.
Σαστίζω εγώ και απορώ να βλέπω την καρδιά σου τόσο σκληρή.
Φοβήθηκε ότι θα τον µεταθέσουνε σε καµιά επαρχία.
Φοβάται που δεν του έχει τηλεφωνήσει ακόµα η Μαρία.
Promiň mi, že jsem tě neviděl.
Viděl jsem je, jak se hádali.
Marie umí udržet tajemství.
Doufám, že jsme nikoho nezklamali.
Nemyslím, že ten pán potřebuje doporučení.
Rád sedával doma.
Už ses konečně naučil plavat?
Marie slyšela Jannise mluvit ve vedlejší místnosti.
Je to radost vzpomínat na své blízké!
Slyšel jsem, že se už přestěhoval.
Dostala zprávu, že se její muž utopil.
Vzpomínám si, že ten den byla zima.