0 M02KÜB-SEAHM
"HÖeXxt vá nn aě dxa auvavtiiaEi érci tfj? Ó80O uou- ř\QzXa vá jifl aě elxu yvcoptoEi év tó) ßicp uou! 'EitÓTiaa? Kai aü ápKEtfiv tijv V/UXŤJV nou ttiKpíav, áyaGé, itupáôo^E ToüpKE, cb? ěáv uř] ŤjpKouv auTfj aí 9Xív|/ei?, Tá? ónoía? Ka9' ÉKáaTr)v Tfj jcpo^EvoOaiv aí túxcu tcôv óuoe9vcôv uou!
'AXX' ö,ti ĚyivEv, ÉyiVEV. 'H áX.yEivr|, f| kútioxvo? uopcpií aou, uě tô ßa9i> Kal ueXoyxoXikôv ekeívo ßXeuua TapáTTEi tóv Ckvov uou, JtTOEi TŤ|V nova^íav uou. 'H KXau9uripá Kai Tpéuouaa (p«vt] aou Ťixei TCapaitovouuÉvri Et? Tá dná uou. ripénei vá ypayco ttjv íctto-píav aou.
Aěv autpißaXXco, öti oí (pavaTiKoi Tfj? tpuXfj? aou 0á ßX.aa(pr|-unacoai TTiv uvŕ|ur|v évô? "itiaxoö", Sión ť}voi4e Tá áSuTa Tfj? mp-ôía? aĎxovJ rcpó rtbv ßEßiiXcov ô(p9aXu.tôv evô? áitiatou. Ooßoöiiai uíinco? oí (pavaTiKoi Tfj? iStKfj? uou tpuXfj? ôvEiSíacoaiv ěva "EXXriva auyypacpéa, Slóti 5ěv ánÉKpu\)/E tť]v ápeTiív aou, řj 8ěv úicoicaTÉarii-a£v év Tfj á(pr|yŕ|aEi aou ěva xpiatiaviKÔv fĺpcoa. 'AXXá uf| aě uéXr|. Aěv 9' ácpaip£9fj ti árcô ttiv á^íav aou, Sióti évsi:taTEú9r|? eí? tyt tó? jiEpiJtETEÍa? Tfj? Ccofj? aou1 Kai ôev 9á uě TÚyri kote ŕ\ auvEíSiiai.;, ôiÓTt, to? ánXou? xpovoypátpo?, ě^ETÍuriaa ěv aoi oí>xi tôv ttorovSov ex9pôv tou ~E9vou? uou, áXX' ájiXtô? tóv ävGptojrov. Aiá touto uij aě uéXtj. 0á ypáyco Tŕ|v íaTopíav aou.
EIxe JtapéX9Ei axeSôv tô 9épo?- koí t|to rcpô? éarcépav. Mtrá ÔEKáojpov ÍTtitaaíav, 8i* aüxuriptov tó? ěrci tô jioXü xtopítov, étpBáaaiiEV eí? tťiv 68pav Tfj? únoSioiKiiaEO)? B. év Tfj ávaToXiKfj 0pÓKr). 'Eni Tfj? Cyr|Xfj? áKporcóXEto? SiEKpivouEv fjSri tou? ueXcxvoi)? öyKOU? KaTajtEjtTtOKÓTtov ßuCavTivtöv Tcúpycov, Kai ÜJtEpGev tcôv ěpuGpoaw-
7tCÔV 0ÍK080UT|uáťtoV Ú\(/OÚVTO e09uTEVET? OÍ 8ÚO TpEl? Tfj? TtoXijjvTi;
uivapé8£?, TtEpíXfiUKOi úitô tod XauTtpoü tpcoTÔ? Tipépa 5ÚOVTO? ň'-KH Aěv eíxouev vá SiavúaoauEv siuf| ôXíya uóvov xiXióuETpa önto? p8á-
0 MOSKÍlB-Í.EAHM m
o-o)U£V eí? tó KatévavTi ňutôv Tépua TOO TU?El8ÍOU EKEtVOU, Kal ČitpeiiE vá jroTÍacoLiev tou? írcitou?, 8iá vá xoveúaouv, Kata tô Xt-~elv tôv ěvTOTTÍcov, tô VEpôv, npiv tpGáaouv si? tôv araO/iov.
_-'E8cô 9á noTÍacouEv; 'HptoTnaa tôv ouvoSeCovtó ue, öte 6té-Kpiva Jtpô ňutôv uiKpôv napappéovTa púaKa.
—"Oxi, 6á jiotiatonEv eí? Tŕ|v "KaivápTCa", XiyáKi nápa népa. Ačv elvai öXto? SiôXou rtávco otôv 8póuov pa?, uá CaTEpa árcô Tóaov KÓrtov ô^íCei vá yviopíari? tt)v KaívápTÍav. Etvaí á9ávaio VEpó. ijßoupßouXa ä710 Měa' ojtô tôv ßpaxo.
M£Tá uiKpôv ě^EKXívauEv Tfj? ó8ou Kal 8iá aEtpä? XocpíaKtov KOtá tô jiXeiotov auaKÍtov, ávE^aipÉTto? outo? ypatptKtov, ětp9áaau£v eí? tô uépo? Ô7t£p ó ouvo8ó? uou éítéuEVE vá yvtopíaco.
'AXr|9to? ŕ) "KaivápTCa" Elvai tepitvótotov Géaua Ttnyfj?, ótpEÍ-/.ouoa tô TOUpKíKÔv aí)Tfj? övoua eí? tô öti avaßXuiouaa TtapéxEi tó 9éaua atpo8pco? koxXu^ovto? XeßriTO?. Tá xtovóyuxpá Tr|? ü8aTa tóoov Siauyfj, ôaov f|8úvaTO vá Elvai úypoi áSáuavTE?, ůva9pó-oKcnxn (jKoatpopíCovTa ěK tou ßa9ou? Xeukotótou TiTavtoSou? ßpa-zcbnaTO?, uetó GeXktikoü uĽOTTipiéSou? V(/i9úpou JcuKvá Kai yopyä Kai áKáuaTa, to? ěáv fjaav Kúuata nayiKtôv Ctootpôptov ÜJtox9ovtcov jtvenpáTiov, tá óitoía, nóTvia pŤ)TT|p, f) Tfj iíet' óevvúou aTOpyfj? éiorétinEi áno tcov kôX,jtcov aÚTfj?, ue ti^v évToXiiv vá 7iEpixu9á>ai Kai ávajttú?toaiv ěv Tfj Eupsía jtEôiáSi TÓaa Kal TÔaa tpuTá Kai áv9ÚA.-ž.ia XinoH»uxoüvTa újiô tú ôXé9pia to^eďuoto toö GEpivoC T|Xíou.
Kai E9aXX.E Xoutôv ěKEi kotó píjiío? toü yXauKoO Kai Xákov pciflpou ÉKTEVii? x^OEpá öaoi?, óuaXôv áJtOTEXouaa xtopioypáipriiia, ev w e?éxouai napá Tá C8aTa ßaGunpaaivoi "ßpoüXoi" Kai náTcupoi, Ú7unntôv ev8iaÍTľ|ua Tfj?1 «KaXXinTEpuyo? rcap9Évou» Kai TÔatov äk-/Jäv noiKiXouóptpcov ěvTÓpcov Kai xpuaaXXí8(ov. BpaxÚKopuoi Kai hwcvókJ^iSoi áyptoíTÉai, Ka9' ópáSa? éyEipóuEvat e8rä Kai &kzI, napEi^ov, to? tpaívETai, éa^Epivôv Katacpúyiov eí? aufjvo? Tpuyó-vmv. 'H éanepivii aCpa ětpEpE uéxpi? ŕ|uíbv toü? yXuKEi? épcoTiKoú? aiiTtov cttóvou?, ěv to ápJtaKTiKÔ? íépa^, úv|/r|Xá ěni ^npou kXú8ou KEpauvortX.ŕiKTOu tivó? TrXaxavou íSpuiiévo?, JtapEuóvEue toü? <pat-ôpoú?, tou? Xiyv)tf>9óyyou? KopuSaXXoü? aKOpJií£ovTa? tô teXeutoTov lHí ŕmépa; éKEÍvii? áaua, átpavEÍ? eí? Tá vyr\ Ttov aiGépcav.
Ol JTEpi Tŕ|v öaaiv ÉKEÍvriv ánépavToi áypoi eíxov ánoSwaEi «Uov tou? Griaaupoú? aÚTťbv eí? t' áXwvia tcôv 7tépi£ x®pitöv ek
204 r. BIZYHNOE
tf|<; TtoWxvrn; B. Kai éjtojjévcoi; f| Ě^oxř), ěcp' ooov ě^ikveíto ť| opa. oig, ě(paíveto ĚpTiuog k' ěyKaxaÁ,£^ei|4iÉvr|. Móvov oí aOXoi tfiv noi(iévcov f|Koúovto uaKpó0£V, ó8T|yoúvxaiv xá jxoíuvtá xtov eí<; Hdv8pa<;, 6iá xó éa7iepiyóv a^-UEyua.
'O koúocov tfí<; Ťmépag Onflp^ev ímEpPoXtKÓg- Kai énetSii tó areo xróv PopEtvróv kX.ixúwv ěKjir)Yá£ovxa OSaxa árcoxs^uaxoOvxat Kárá tó ávatoXiícóv páOoí tou ánepávrou xoúxou XEKavojreSiou, tj Oax; Ěyeipouévri Kaxá te ttiv repwíav Kai tť\v éojrépav óuíxXr) ř\pylOÍ vá KaXújtTri xág yuuvág itpó? tóv ópí£ovxa EKxácret<;, ctuyxéoikju Ttpóq xó uépoc; touto tóv oůpavóv UExá xfjs; yi^.
"Ote Jtiaiv Kai vi<p9eí<; áreó Tfjg 8poo-oPókou nty/ňs énA.ávqoa xá P^Épuaxá uou ěiii xň? xojptoypaipíag TaÚTiig, evóutaa 6ti hete. TÉ0r|v al<pvr|<; Eig xiva uiKpáv óaoiv Ttbv axenitAv xfji; UEar]nPplVj^ Ptoo-oíag. Oíkíoko<; xig uaKpáv ánó xflg Ttriyfji; ěni AxMpícricou jteitt]. ynévog Kat uóX.i<; 6iaKpivóuEvo<; óntoOfiv xoO jcukvoO <puA.Juónato; 6úo úyiKÓpucov (priydšv, oovéxeive 9ut»jjaaíco: 7ipó<; ěnaú^r|oiv t<J; cmyntaíai; ěKEÍvtii; aůxajráxrn;. 'O oíkíctko<; otixog, ^oX.ónr)Kxo; hů;.. kov Ť| ^uX.ófcXsKxoQ KaB' areavxa aoxoO xá uépr|, f|xo 7tpo<pavr|<; áno-HÍjinot? *róv nEvixpčĎv KaxoiKiť&v, xág ónoíag oí Prócoot xwpiicoi óvotiá£ouatv '"lÓMita".
T&V xoioúxtov oíkíokcov Kat r| KarcvoSóxn áKÓuri EÍvat neren^iÉ-vn áKaxEpyáoxtov xEuaxicov fykow Kai žneiSí) Kax' ekeívtiv niv CTxiyuiiv lEUKÓg ápatóg Kanvóg ávEpptxaxo é£ aúxfte JtEpiEXtaaóncvo; jtEpi xá <poXAró(iaxa xfiv SévSpcov:
— noto? KaxotKEl ě8fi>; fiptbxtioa xóv évxóretov ctuvoSóv pou. —'O MoctkcoP-SeXťiu, áref|vxr|OEv áSiatpópax; ÉKEÍvog.
— 0á EÍvat KavEig Pwaaog reoů ěueivev ě8«> u£xá xóv teXeutuíov nókziiov;
— Tó ěvavxíov. Elvat ToOpKog ěvxójrtog. Tóv nřjyav CTř|v Pow-críu atxMÓJuoxo, Kai 8ěv uag ĚKape xř)v xápt vá uř| yupíon itiow EÍvat éťpxávux<K fiveptonog!
— ricog EÍvat éípxávoxog;
— Ná- x^niÉxai xrópa k' EtKOatitÉvxE xpóvta péa' otow; «o-Xéuoug Kai KÓpaKai; 8év xóv eúpíctkei.
— Kai xí Káuvsi ěSw xrópa;
— IlEpiTroieíxai aoxóv xóv (itKpóv Kř\nov Kai reouXfií xá ónapím tov ěxei Kai uíav áyEA.á8a Kai čpvtOEg. "Erectxa Kánvet Kai tův w-
205
O MOlKflB-LEAHM
<petC^' VÍvei w*1' Elvat xpe^^óg avGptoreoc.
— Ilrói; Elvat ipckkÓQ, eIjcov éyá, átpou Cfl xóoov yvioortKá!
— Nai, eIjiev éKetvog. Aěv úkoOi; nró<; xóv XéyoDv MoaKwP-j^Xř|ji; 'Exei navía uě -covq Poúaaoui;. Oí ToOpKot <TTňv ápxŤj 6o-KÍnaoav vá tóv ěpyá?i.ouv áreó xfi (íéctti, xóv ěrtfipav ytá 7tpo8óxr). "YaTEpa óhío; xó KaxáXapav rcdx; xčxei Kounáxt xatlÉva kuí tóv ácpnKav- Aútói; 5ěv 9é>.ei vá xoOc i8fj- puXáyEt vápGouv oí PoĎcraoi, Xjyet, kqí TtJtoxE aXko. Oí ToOpKot náX.t žpxovxat éSró Kai xpróyouv icai kívouv Kai Sta<7KE8áíoi>v n* aOxóv Kai xóv TtEputaí^oov,
Kai Jtpiv Ť) xeXekíktti xť|v (ppámv tou, — Náxog! ávEipróvtioE. Ná ó MoaKróp-XEXfin, jtoú oč Xéya). Iě eí8e ně xó "KaX.jcáKi" Kal UĚ xá noSřijiaxa — X*opi? ákXo oě TtfjpE 8iá PoCaaov. Aěv n^EúpEn; k&c tpuXáyEt vá ě^.0ouv oí PoCaaot Kai nóao xóv jtEtpáCouv 8ť auTÓ kuí xóv jiEputaííouv.
'Yvn^í' EÍ»9uTEvri<; ávř|p átpávri xó) óvxt x<»p(0v repó; fi^Qí; <rxepp# ^0 piíuaxt ájtó xou oíkíokou žkeivou. 'E<paívEX0 noXi) nkéov ř\ \itof\kit,- Tá jiaKpá aiixoO aKÉXr|, \it 6kr\v xňv oxEyvóxnxa xou igátpovx;, f|CTav puOtauéva péxpt xfiv nripróv évxó? i)»cr|X.róv axpaxt<a-tikův t))io8riliáT0)v, k% ěKEívoiv xá ójtoTa oí Ko^áKot Kaxá SekúSo; 7iÁiá5wv ěnróXriCTav £t? xoug ěvxoníotx;, Ka6' ac, r\népaq ánfipov áKÓ xíte ©páKri?. 'Hyáretov apá yE xóv xórtov xóoov tuoX.ú, óíoxf.,
5ěv ěnExpéreExo nX.éov zle, xou? reóSag xwv vá reaxróat xá tEpá řixtva xróttaxa, KaxÉXtitov ávx' auxróv xá OreoSríMaxá x<ov; *H fiyántav rá xpňuaxa xócrov, óxtxe TipOExíuricrav vá ě7»axpÉ\(f(oaiv ík ToupKiag ji" i)a«ppoTÉpooí reóSai; Kai PapúxEpov PaXávxtov; Aěv f|^Eúpto. Tó {teflaiov EÍvat iióvov, oxt xá tmoSňnaxa TOÍ> MookcoP-LeXtih Sév ř|ŽOvavxo nXéov vá xPl^iMcúotoaiv róg ávxtnpóowjtot pttxjoiKróv reo-ÍCk ini BpaKtKoO ě8átpou<;. Tóoov fjo-av xexpiuuévot oí ítáxot auxůiv, wxc xá jtÉXpaTa xoC Moct koj P-l£X.ň.u ávTiKaTÉ<iTr|CTav Ť|Sri repó nok-ijoto xó poomKÓv Sépna.
ílpó; óvtíSeciv, ĚťpepEv ó ToupKog ěpu9poxáTr|v TTEpl tiív óo<pi>v Cúviiv, al ávapíftuiiTot íiTuxaí, wq ůkkeiiákkr\ka OTrápyava, žkó->.wt:ov JtapanoptpouCTat tó áva> a0xo(3 oró^ta ánó xoú íireoyaoTpíou WXpt; fivcoCEv xSv paCTT&v. ToOto KaBíaTa tó jtapáoxr|ua xoC Mo-
«KÚp-lEAf|H XÓCTtp UaX^-OV KOHUKÓV, KOG* ÓCTOV XÓ íuáxtOV, ÓTtEp Ě-
ítpev áMÉnog ěrei zf\Q Cróvr)? Kat xou fcnoKajiíooi), f|TO npo<pavrói; mkaxix; OTpaTtcoTiKÓi; £:i£v6ÚTTig tpéprav áKÓnti 8óo Tpia ÉTttuEXa<;
206 r. BIZYHNOJ
EOTiXficojjéva pcocoiKá tcojiPía, kuí om^cov tu íxvn iwv änoTexpiy. névojv aeiptTitov tou nepiXainíou Kal Trôv x£ipi§<flv. Ei<; éTtíp.erpov ecpcpev ó MookcúP-IeXiíh im xr\q KEípaXfjc; úvn^-ôv (péaiov ToOpKoo OTpcmamKoO, ôveu Guaávou ôimq, Kai Jtepiôeôenévov nepi touq icpo-Tútpoug 5iá XetitoO 7tpao-ívou nav5r|Xíou. IlapaSo^otépa OToXŕ| 8gV fiôúvaio vá yivr|, oí>te Si* auTOÚ<; tou? M^pä? vei»TEpio"TiKá<; ô^iŕoei; EXOVTa? évxoníoug.
— Dobro-doide, Bratuska! áv£<pó>vr|OEv ó ToupKOi; Jt\Tiatá£<av liCtá Tipocpavouc; Tapaxfi?. Toútéoti: Kcťkfoq tiXGeí;, áSEXcpé! KaG'ŕjv Se oTiynflv éycb Trô ánéSiSov -rôv %a\pzxia\iôv xatá tôv toupkikôv Tpóicov, auyKXeíoa? ckeívo? Tá aKÉXri, Kai ávaXaPrôv áp£inúViOV napúaxrina, ávTExaipÉTTicrev d><; Pôkrao; oxpaTiŔTri?.
— Tí Káuveig; tú) eíitov žyró. KaXá eíoxu; KaXá;
— KaKfi Kai yvxpá, ÔJtnvxrioEV ekeivo?. Aó^a Trô 0£rô! Aaprôv Se Tŕ|v xelpá p.ou évTÔ; xf\q ôaTErôSou? koXú\it\$ tou
šaciaev aÚTriv icrxupfix; Kai hetô TtEpuraGEta?. EIto KĎK|/a<; jtpô; tó ovq |íou, ^ptí)Tr|a£ xan^°<f*>v(og Kat        TpoípEpô?, á>q éwóriaa,
OlKElÓTTlTOg:
— MoctkwP; MookójP;
'HTÉvioa jtpôg aúxôv jíet* ánopía?. 'Ekeívoq ôiuaq, kXeíocis tóv ÉTEpov ôípGaXjióv, eveuctev £H(pavTiKfi><;, áq éáv t|9eXe vá EÍľtrj: "Evvoia cťou! Kai äv aí> Sév xô ónoXoyŕj<; évtímiov aí>TOu tou tpítou, éyw ôp©; tô aioGávouiai jttíx; eIoxu Pmaaoq, Kai noXu euxapioTOĎnai Stá toCto.
—"Oxl MooKép! ániíVTrioa éy<b tóte axEvoxcoptiMÉvoí. 'Oji MookóP! Xpicmáv, Poún.
Tô úyr|Xôv tou MookôjP-SeXťiix áváaTriJia, ôia^EnoGávTOí ijSn cncXripôx; év Tfj jtpooSoKÍg, ouv£Ká6r|a£v TJôri Ka6* ôXoug tou? ápjioú; tou, ÓOTE ó ävGpffiJTOQ eyivev án EKEÍvn? ttk axiynfj; kcitô niov cjii9auf)v ToOXáxiOTOV PpaxÚTEpo?.
'O MooKtbP-l£XŤ)(i 9á fJTo tcXéov t\ n£VTr]KovToÚTti<;, é<paiv£io ón©? evekev tou napaaTŤijiaTog Kai xf\q uaúpn? aúxoO KÓnn? VEWTEpo?. 'loxvÓTaTOi; éq npôq tô Xoinôv a&\ia, eixe KaX&c, ávtim-YHévriv KE«paXŕiv, kovovikCji; é^éxov HÉTcanov, Kai novov aí oápicií tou Jtpoatímou tou č(paívovTo cbxpÓTEpai Kal xaXapd>T£pai ň w^" <púaiv. 0á gXEyÉ xiq ôti jióXk; ávéppojofiv ôjiô jiaKpô; vóoou. 'H Tponáôr)c; Kai äTOvo? aúxou (poivf) Kai tô Pa8ô pEXayxoXiKôv 3>ip-Ha ekoíouv ávTÍ9£aiv Ttpôi; tô ávSpiKÔv aikoO napácíTriMO- ÍWm~
O M OSKÍiB-SEAH M 20?
OtotaTOi fioav npô jtóvtcov oí nsyáXoi qutou ô(p9aXnoí, oT£(pavoó-jtevoi vnô KavoviKtó? KannúÄcov Kai Xíav ttukvôv ô<ppúo)v.
Eivaí TiapáSoíjov nmc, Ttpóaojreá Tiva, uyvíooTa nnív técoi;, fiuno-poOv vá (läg ouvap7ráaouv evíote koliú xr\v TipíóTtiv auTtôv éncpávioiv, jríopig vá yvopí^cojiEV tôv Xóyov vá nä? ánaoxoXoOcnv éotOTEptKôi;, X<opi? v" YVi»píí<flHEV Siá noiav aiTÍav, ôiá itoíov okokóv. Toioutóv ti noi auvépr) úx; npóq xr\v éj^páviaiv toO MoCTKcoP-SEXťjn-
lovŤipnaCTE xfiv ou|ajtá9£iáv uou, tô évôiacpépov nou, oútío<; Einelv, éf; éfpóSou, né ôXnv tt)v KcujiiKÓTriTa xf\c, oToXf|<; tou. 'Evw ó ctuvoSó? nou JtEpiflyE Tou? íjtTtou? áicô tou xa^'voO, ó-j«d<; ávaTiVEÚaíoaiv ôXiyov ánô tou Sponou irpiv Ttíoaaiv, npoacná-0r|oa vá ná6o Ttapá toO 1zKt\h éáv ŕ| jtevío tj ákXoq xiq Xóyoq tôv žicaiis vá KaxoiKfj ékeí Kat vá eivaí, ú>q cíkev auTÓ?, "KaKá Kai voxpá". 'Ekeívo? Ôpa>? ájroípuycbv vá éŠTiYnGf). iisx' éJtixriSEiÓTriToq, né 7rpoo£-kóXecte vá nápoa Sva Ka<pé Kai ué riptÓTno-E 7tóGEV čpxoiiai, Kai tí yvwpíC® nsPi vé01? ftvôg KaGóSou Ttóv PtÍKiacov s£<; tťiv ToupKÍav. Kai tôv hev Ka<pév jtpo£TÍ(irio-a vá tôv po<pnCT« čkeí napá Tá ávapXú-£ovTa xf)q KaivápT^a? vánaTa, TtEpi Se Próoaffiv, ônioq né TjpcÓTTiae, 5ev ň^Eup' áXr)9w? tí v' ánavxr\a<o, EuxápiorTOV Siá tôv (piXo^e-voOvTa.
riapÉKan^a Xoitov tôv okójieXov ômaq ôrnoq Kai éK£Té9qv Tápa rcátav kot' outou Stá itavxoíKiv ép<oxŕ|a£<ov. Ei? Jtáaa? á7tnv-•jr|(j£ 5iá PpaxuXoyíag oíítoj ÄpoocpuoOg, Sxjxs ávťt vá Kopéor), éné-tcivev £Ti |iäXXov tťiv 7cepiÉpy£iav vá |iá9© Tá KaTá tôv ävGptojtov toutov. Míav novov éoxriMáTia' óXtiGé*; jiEJtoí9r|o-iv ÄEpi aĎTOO, ôti ň áXA.07tpóaaXXoe évSunaoía tou ouSév exei koivôv npôq xôv Kóojiov Trôv íSeôv tou. Tô újtô tou ouvoSou jiou pr|8Év, ôti f\xo xptAlóí; ävGpOMios ó MookwP-IeXtím, noi é<pávr| éjti téXou? éq CPpi? evavxíov éjiou tou iSíou. 'O ävGpoojiog ev novov eíxe jrapáSo^ov, óti é^Exína Tivá 7tpáynaTa Kax' ánpooSóKriTov Tpóreov.
—'EyúpiaE? noXuv kóctuov; né EÍJtev óte ŕ|TOináoGriv vá Í7T7ceú-w tni\yzq ziq xr\v Pouooíav;
— Ei? tťiv Pouaaíav uóvov ôxi, t0 á7rŕ|VTr|aa icaí£cov.
—"E! tóte Xomôv jtouttote Sév £jrŕ|Y£<;. TV outô 8á ÉyúpiO'Eí ki ôXa Tá népn k' fiX9£<; rcíaco. riave u:iá Eig tt|v Pouoaía kuí 9á iôtK nóv; Sev 6á oe Ká|ifl KapStá vá xf\v ô.(f>ŕ)<jT\q.
— rirô; etcti; tôv ripróTnoa jaeiSirôv.
208 T. BIZYH NOE
— Tcbpa 8ev TiHÄopoöpe vá KOußevTiaoouiiE, eítcev ěiceivo?. 'EnoTÍoaTe t' äkoya, Kai oěv kóvei vá otěkouv icpénei vá icaßaXi-keúctete xai vá apí^ETE KO|i|iáxt Tá "£uyKiá" viá vá xwvéyowv TÔ
Cfba tô vepó xou<;.
'InneúcrauEV, ÉKEVTT|o-an£V tou? íjitcou?, xai péxpi toö KaraX-ii-■aaTO? ŕinrôv, 8év ávTT|XA.á^a(i£v X.é!;iv jietó toď auvoôoo nou. 'O ToCpKo? ěvT)axóX.ei ttjv tpavTaatav |iou. 'Ev ttJ no\i%vr} B. ŤiGeXov vá 8iaTpíu/(o ôXíyov xaipôv xápiv áva\yuxŕ|? Kai ávarcaúoE©? ánô épyaoiťôv, aÍTiVE? árcó tivo? eixov ěvao-x°XfiaEi tóchb JtoXü tô JtveOpá
yOU, ÓXJTE OÜTE Ü71VOV f|Cn)XOV 8ĚV H' éítÉTpETCOV. riVÚKTKOVTE? TOÖTO
oí <piXo£evoCvTÉ? \ie, áTtEoúpGiiaav eůGú? jíľtú tô Seitívov, únô tiív «üXoyotpavri Tipčxpaoiv, öti, kekojciokox; ék Tfj? (iaKpä? úritaCTÍat;. eIxov áváyKTiv ávajcaúaEe)?. Kai 8év titotôvto |íev cbg Ttpô? toöto, áXXá tí? 6á tô jttOTeúem; 'AKpißö? tťiv vúkto, KaG* ŕiv fiXnílJov vá KOiHTiGtft xopTaoTiKá, meto TOoaÚTriv KÓítwoiv, aKpißög ěic£ívr|v Tř|v vúKTa e>eXXov vá Siavúaco ôXxoc; 8ióXou čutívo?!
'H éu-<pávim? tou ToúpKou rcapá Tŕ|v KaivápT^av \ik tt)v áAXó-kotov aŮToO évSunaaíav, hé tôv pcocmKöv oíkíokov tou, Tóatp áoímavTO?, TÓocp yeXoía, éáv GeXete, eí? näaav óXXtiv nspíoTaciv, KaTcbpOcaaev ŕ.KEÍvriv tť|v vÚKTa, vá KaTaKupiEÚaii tť|v (pavTaaiav
HOU, El? TOIOÜTOV ßaGpOV,   (ÖCTTE ŮKtOV KOÍ pŤ) ßouXOJiEVO? ěnÉTptOV
Tá? naKpá? Tti? vuKTÔ? iopa?, jravToía? oxriMaTÍCtuv úteoGéctei? Kai é^áyiav o-upir-Epao-paTa nepi toC ouiircaGoö?, toö jiEX.aYxoX.iKoO Kai ouYXPÓVfo? jcapaSó^B)? áv5ptKoC ékeívou xapaKTÍ^po?. TpeXXô? Sév elvat ßeßaia, eXeyov kot' ějiauTóv. Oüte elvai Suatuxs? ti jiXáapa, napá tô órtoí(t> ŕ\ napa(ppoa\>vr| Tcponr|vÚ£Tai r|Ôr| év zf\ jiovonavia toö auX.opcöao"io"noü. 'AXr|9í&? pía huottipkbStj? oKiá Siá tôv pcji-ßaw, T&v nEA.ayxoX.iKOv auToC ßX£|i|iaT(BV 7ipo8iSonévr|, (paívETai KUTÉXOUCra TÔV ÉaOOTEplKÔV aÜToC ßiov.
'AXXá Jtóoov aiöpia Etvaí f| ouvopiXía tou! tcóoov á^ioitpcsfi; ŕ| 0TÓOH? tou! 'Evámiov Tfj? ávÔpiKfj? cuHJiepupopö? tou, XticrpovEi koveí? tô teX.oIov TÍj? "ápXxKiviKfl?" év5unaaía? Kai rapaßXxiKi tt|v (piXopcaaaiKTiv áSuvajaíav tou. 'Onoiáíei npô? úrtEpť|(pavov tXa-<pov ííti?, äv Kal (péptl tô ôépjia oirapayMEvov imö töv KUvriYEtn«&v kuvöv, äv Kai cpépii tô 6avaTľ|pópov TpaOjia ei? tô TtXsupá, icparti opa)? áKÓjiti úvn^-tt tiiv KE<paX.T)v év T$ taxáxía Kpuo<puYÉT(p.
'AX.Xá tí EXEi Xomôv aUTÔ? ó napá^evo? ToöpKO?, Kai jioö
O mo:
éflíjpe
9 í
éitfiPE T°v ß^vov, Kai nou ExáX.aae iřiv ŕ|CTUxiav;
'AYttvaKTÔV 8ě Kupíců? kot* ehoü aÜTOü uaX.X^ov r\ kotů toö ToúpKou ŕiyÉpOriv tíJ? kXívh? öpOpou ßaOEö)?, Kai SiaoKEuáaa? Tá -tjj? ivSuMaoía? jiou ávo<pr)Tei Kai önca? ort©?, eXaßov ttjv jtpö? Ka'ivápTCav äYouaav.
"Ote ěcpOaaa itapá ttiv tcjiyťiv, ôiÉKpiva tôv MooKwß-ZEXTiu. öapwvovTa tô JtpoaúXiov tfj? iStoppú0nou tou kotoikío?. NouíCco öti Kai ěkeívo? ně ôtÉKpivev ěv T$ X.UKÓ(pfi>Ti taTáMevov Trapá tť|v kti-yfjv, áXX.á oüte ě^eviaOri 5iá tťjv 7tpó<upov ČMCpáviaív nou, oute iSiaitépav Tivá oícou8r|v eSeí^e toúttiv ttiv (popáv vá |íe nX.r)aiáoTj. 'H aĎYň ércop<púpou ťí8ti tôv ópí^ovTa, ť) aüpa Kai ť) 8póao? zi)q irpcDÍa? 8iEO"KÉ8aoav tô ßapo? Tf|? KEtpaXfl? nou. "Ertiov éK Tf|? TttiYŤÍ? Kai aveCöOYOViiÖtiv. AieuGuvOel? ĚTreiTa ßpaSera? jcpô? tôv oíkíctkov tou ToúpKou ĚxaipÉTTioa aUTÔv <piX.o«>póvía?, xaí:
_*E|ja9a öti vpŕivEi? KaXô Taái «koto puiaaiKÔv Tponov», t$
eÍiiov, Kai ŕ|X9a vá tô SoKiHáaoo. Elpai TtoXü <piX.o? toö Toaioö, ö-TaV <|/í)V£Tai «KaTa pcoooiKÔv Tporcov».
'A<poO oi äX.X.01 tôv TtEipá^ouv Siá tôv (piXopfiKTOiaHÓv tou, člna kot' EjiauTÓv, a? ápxío-w Kai eyw evteoôev vá i8ô tcoC 9á kotov-TT)a(i)ne.
"O ToöpKO? (bpGwGri á^iojrpErccb? hóXi? 8iá Tfí? XEipô? ártoSoú? tôv áCTuaouóv nou, npoar|Xá)aa? Sě tou? heyóXou? oútoC ôu>GaXnoú?, xX.Ť|pEi? 6XÍVEC0? Kai ánopía? žtcí toö Ttpoarórcou pou:
— Bát, áve(pťbvn<re. Tí o' ěKapav oí PoCoooi Kal 8év tou? ápé-<reií; "Auitote vá eíxqhe kohiíóti poúcroiKO Toát, vá mfj? Kal or>, vá mo k' éym! 'OpíaTE KáGioe.
napaKÚva? 8' ěyca Stá tť]? ávoiKTfj? Gúpa? tou oikíokou, — BXinw, T$ EÍrcov, ěx£i? eva Sau.oßap- (paívETai naq eteXxííocje tô toái aou.
— Mt) pcjt5?! eItce. Aév eIxó tcote, noü vá T£Xetrócrr|. Tô Xauxv Páp Ttoú ßXi^Ei?, tô TtapáYYEiX-a eyíí> koí tô EKapav eSö ÖTtw? nfjľio-poOoav. Tô tctúi noü ßpaCü) (iÉo-a, 8ěv Elvaí 8iá aéva. Tô ßpai^w Móvov ětcti 8iá JtapriYOpiá, Otov ouA,XoYi°&nai. M' ápéoEi oáv kó-Doüuai nováxo? vá áKoúca tô vEpô vá |iOupMOupíCtl" 8ěv ttictteúei?;
Kai eÍCTEX.Bcov Ě^iíyaYS Kaooueptvov kutíov, öjta>? poi Seí^t) tô nspicxÓMEvov. EOápeaxo? ôajiŕi Gupou, tiSuóctiíou, čX.eXnpáoKOU, ta\ äXXov ÉYX<J>pítov ianuTiKôv ávGéoiv Kai cpUT&v jtpoaeßaXx tťiv
14-
210 T. BIZYHNOE
ÓOíppnCTÍV U.OO.
— Kalá tó lajjopáp kuí tó téiov, tm eíjiov.
'AXriQtbg 5é tó Siá TEfiaxúov naXaioO tevekě áKóuvwc Kal áua-0<b<; cDyKCKoX^riMÉvov žksTvo áyyEÍov, wu-oíaís tó ptacroiKÓv lano-(3áp, oaov ó E£X.ť)(i too? Pátaaovc, oTpaTioVua<;. Kai ótuv ó IeJi,^
UŮTÓQ-E17IOV  KOT' ÉUaOXÓV— UOCTKOpíCT}   OCTOV  Kai TÓ  TÉlÓV TOU,
oúSeíi; kív8uvo<; uř) ěicpwooiaGfi ěni tekouc; t\ ToupKÍa.
—'OpíaTE, cttóv 0eóv ooo, kóGioe, ějuavÉtaiipEv ó SeXťiji. 0a a£ yřioro ěvav kuX.óv Ka<pé, croC Ěxw Kai Spoo-Epoúc; Kapjtooq ua£eu-MÉvou<;, kuí yáXa. ©app£i<; uě tó eItiev ó óSríyóg uou nco? 8á i\Qr\q vá KoupEVTiáaoouE. KáfliOE é8a> a' aŮTÓ tó OKauvi. B^étcek; auxó tó Xfiipá8i ekeí kóto), okejkiouévo uě tiív KaTaxviá; Ná, Ěiai si-vat neptKoi tótuoi otií Pouooía. "Ei! EŮX.oyr|UÉvr| Pooaoía!
'O Ie?«.iíjí, Ěv to) Metali) Xóytov, ájiEKpÉuaoEv áitó toO xuht^oď JipoaTEyáouaTO? if\q oiKÍa? KaA.a8íaKov nXr\pí\ (ópíuwv Kapjt&v Kai jtapé8r|KEV aoTÓv 7tpó euoo érci uiKpoO o-idun;o8o<;. Eka EiaflXte vá \|/ř)or) ™v Ka<pé kuí ipÉpri tó yaka. Oí KopuSaX^oi ťihiXXůvto npói; aAAfikoix; pa9unSóv ávuppixánevoi eí<; tíjv £U(bSr| áTuoapaipav. 'O <p>.oíaPoc; t&v KOxXaíóvTcov xfiQ Jtriyite kuuotííov Ě<p6avEv euiixo; HÉxpi? e\íov>' EJii tův K^áSwv xí\q «pny°G» TO uóvov únoXeitpOěv áitó rf\c, 7tpífliv^i; poaKfte too Tpuyóviov ĚyóyyuÍE Siá Tř|v nova^íav tou. 'IXapóv <p&c, ánó xf\c, 'AvaToA.fji; expúolíe Tág Kopucpái; t<S>v npó<;
TÓ áplOTEpá XÓ(|Ki)V Kai EXÚVETO E7li TÓJV á<p07tVtCoUÉVG)V pEÍfyxov,
<bg npojivóv uEiSíaua ěni t<ďv XEi\é(úv KaXXiuóp<poo jtapBÉvou. nu; f)TO Suvutóv v' á7taTr)9<& ěni xoaoOrov x9ě? tó Éoitépa;! Tí koivóv ĚXEi f\ íuEpÓEV XaX.oucra, f| Ospuii Kai uupoPóXoi; auTr| GKnvoypcKpia, npó<; Tág Pco(3ág Kai č,r\pác, Kai axvyváQ x&v PopEivwv kA.iuót(i)v eí-KÓvac; 'AX.nOě<; óti eí<; tó áitÓTaTov Pá8o? toú jtpó ěnou GEánaroš, aTpwjxa XeUKOTáTTl? ónix^n? ě^iurXoOTO áKÓun éiti T(Bv PcdTCD&iiv 7tc<5to3v. *A>.Xá nfincoi; tó XeukóCov ekeívo aTpc&na 8ěv Elvai tó át-piov tou Ti8ovo0 Xéxoí, ánó toC ÓJtoíoo npó piKpoO ávéoTn r| poSo-6áKTuX.og 'Hróg; Met' óXíyai; <íTiyná<; BEpanaiviSe? xfte Qsac, taútni ai aupai, ávapnáCouoi t' ápaxvoO(přl too Xivá Kat TpíxaitTa žni Tťav 7tT£póyov aĎTóáv, Kai tó aTpdina 8ěv ěiujrpoaOET itXéov Tfjq áit^iia;w xíbv ueoriuPpivův Xacbv ópáoECog. "Eoxov toxě Ttapóuoia Ogánara <xi oKoGpojjtaí, aí ávř|Xioi x^jpai tfií ZicoGíag;
—"EnaBa kújc, ř|ooov eíi; tť|V Poxjoiav aixnúJvíOTO?, eItov eí;
O MOSKÍÍB-IEAHM 2U
xov SeXrm £Jiav£pxójJ£vov hetó toO Ka«pĚ Kai tou yúXuKTO<;. 'O ©eói; vá     °Ě ^avaSoior) tétoio SoaTÓxnna.
—'Arcayfi Tf|i; pX.aa(pr|nia(; ooo! ávéicpa^Ev ó ToCpKO? £KnX.n-kio;, Kai niKpou 8eív á<pr|K£ vá tou jtcoouv ot "TÍiaPÉSEg" áruó tův XEípčov too. 'Eáv ěJti9opfi<; tó koXóv uoo, Eoxňo-ou jíe aixuá^wTOV ř;,j Tf)v Poooaía!
— Aěv ňiijiopů vá aé ěvvoť)CT(a! dnov ěyw EKnen^riyiaÉvog.
— IĚ (paívETai jtapá^Evov, eítcev ěKElvog, 8ióti 8ev yvcopt^Ei!; xř|V íoropía moo. "Etoi (paívETai nupá^Evov Kai eíi; tou<; áX^oog, áv Kai 8ěv tou? tó £lna <pav£pá Kai ^áoTEpa. 'Ectévu oě tó Elita. "As elvai. "Av áyajt$; tó KaXó poo, Euxncou ^e aixuáXaiTOv eíq tťiv Pooooía.
'O Ie^tÍh ĚKá0r|OE x^Mai £ti tou KaTOMpXíoo rfig OTEvfjQ Supa? toO oíkíokou tou, Kai etúvocte tó naKpá tou oKé^ti rcpó<; ěuě uě Tř|v xa(KiKxr\píC,owav tou<; óhoe9veí<; tou áSiacpopíav JiEpi xá TOiauTa, oOtwí óxjxe r|8uváutiv vá pXÉJia) xá néX,uaTa tójv jio8ův aŮToO Jtpo-KÚnTOvra 8iá twv tetpimhévcův óno8r|MáT(ov tou. Tó dva) owjiá too KatElXE JtXÉov 11 Tá 8úo TpÍTa tou vyovc, iř\c, Gúpa<;. Tó ctkoteivóv
TOU OÍKÍOtCOO ěoOJTEplKÓV éXPllCTÍ|iEU£V ú)q PáGog, Ž<p' OÚ E^EÍXEV £Tl
půMiov ň TtoiKÍ^ri Kai napá^Evog évSonacía tou ToópKoo, Kai f| ©-xpóxnc TOU ítpoorónou too. Tóte Trpůxov TtapETřjpnoa Kupia)^ tť|v íK«jipaoiv t«v ó<p9aXu.ó)v tou ík tou n^riatov. IIoté 8ev eíSov ó<p9aX-poú; TÓow paGécag Kai tócto) ÉKcppaoTiKá)!; ávTavaK^mvTaí; áópioTÓv Tiva-fiXiPEpáv xf\q voxfSs 8ió9eoiv, Tf|v ónoíav oí ávGpíoítoi-a-uvf)-Go>; óvoná^ou-cv <(jrév9o<; xť\q Kap8ia?». "Otov ó IeXť)h evóiictev,
6ll Ěytí), pO<(>0ÍV ĚV TŮ UETOŠU tÓV Ka(pEV HOU, EUeXÉTO)V ETaOTlKŮ?
tó tyÁwa tou, é%aiiŤ\X<ňaz tou<; ó(p9a^noú<; Kai eheiSíocte nEXayxo-Xuabc.
— Eyé, eíjie, Ěna9a koti ti areo tť)v EuyEVfiía aou — |.iEyáXo 9u0)ju!
— A5 Eivai "xaipi", toO eítov kotó tó i8ía>ua twv ToúpKrov.
— "IvoaXXáx" Eivai xaípí, ánřiVTiioEv ekeívos, koí repoaéGriKE metu tivu cTiynv:
—"EKTÚnriOE n Kap8iá noo, oáv <rě £Í8a x9es tó PpáSu- a ěvó-Hiau Pouoaov. Mi\ pmqc, k&c, u.' £(pávr)K£. láv £Í8a Jtcix; Sev ť\Qe}xq vú Eiaai Pouoaoi;, reapá^Evo itpayu.a, dna, tóctoj Ka^óg ávQpamoq vai vú nf|v Eioai Pouctctoi;. 'EPiúCecto vá (púyri;- k' ěyw Suppsíš
212 T. BIZYHNOI
Eßia£ououv jTspiaaoiepo. Kai öuco?, oáv ěcpuyE? Kai öcrrepa, ^ fjWT Ěva napánovo, yiaťi 8ěv pTiópeoa vá ctě KpaTr|ow uě t)X.0e ma éniOuuía vá aě i8cô, vá ctě miX.t|ctco — neyáXo GaĎpa!
Mok? e8iaßr|K£? mě t' äXoyo, k ěrceoa KaTarcóSi ctou, oáv tô XaycovLKÓ. Má évTpomáCT9r|Ka vá ctě (pravákov Kai ctú, ttoü vá "/upícr^ vá iSfj? OJtÍCTCů! "A? Eívai Sá!
Ei? tô xůjpio éprótriCTa Kal Ěua9a mna? eÍctoi. 0eô? vá Sókjt] Xaipi! eína. Ti' aOTÔ uě ěctupev ó áépa? tou Katóniv tou. "Av Eivai XoiJiöv exen, eÍTta nécra uou, auto? Bá ^avae^Örj cttťjv KaivápT^a. Aěv yiverat áXX.oicÓTiKa. Kai fjuouv tóctov ßeßaio? öti 9á šavá/LOr^ tĺkne CTiínepa noü ctě dSa 5Ěv n* é(pávr|K£ Ka9óta>u sapá^cvo.
—tHtov nía ctuvevvoticti? tč&v yuxöv ua?, tm eíjiov. K' eyco div finjiópeoa vá ťict^xóctuj rcpiv éjtavéXBo) vá ctě 18».
—'AXiiOeia; áv£cpcí>vr|CTev ó SeX.t|u (jetá naiSiKfj? xapä?. KaXá Xomôv tô XÉyovv mb? ôuô ävBpcoTtoi ujtopeT vá elvai tócto ?évoi HEta^ú tou?, Kat öuco? oí yuxé? tou? vá eív' áSéXipia!
Kal x<*ur|Xcí>CTa? oXíyov tŕ)v cptovř|v ó ZeXťiu ájriíyyedE nzxä 9pr|CTKEimKfte EÜXaßEiag Tá toü neperou 7totr|ToO:
'Arcô TfJQ yň? tá okótti ČTUxn yuxň tóv oupavô Ktmáíer
uiáv akXr\ WX^I ßWutEi ať áotpa eUTuxň, nou tt^v Y^UKOuaTiáCei — Tô ijeúpouv [iETa^ú tcov: Elvai ouyyEVEl?, uá toü? x<öpiCEl EijiapMÉvri á7tr|vií?!
—'Ectu EÍctoi Siaßacruevo? ävSpcono?, ££r|KoXoú9r)CTEv eíto ó Z£>.f)M ava^aßcov to npoxepov Ctpo?. Tiá né? (íou, cttôv 0eó oot! Aěv eív' ákr|9£ia nco? Kai oí nÉTpEg, nou elvai cttôv kóctuo, äv eC-piCTKav Kavéva vá JtoOv Tá "vxépTta" tou?, 8á tuctov ĚXaippÓTepe;:
— rioX.i) áXr)9eia! eíjiov žycó, a7toCTßoXcüuevo? tic*; ík toö Tpó-nou, Kaö' öv ô T.eXt)\i éctkéjtteto. IIoXü áXfiOeia!
— Auto, elnev ó Zebriu, tô tpavTác^ojiai, yiaťi voicóBco tt|v Kap-Siá uou vá yívEiai ó^ovÉva Kai ßapUTEpri ánô Tá vxépTia, tóoo itoii Kauniá cpopá uou cpaíVETai rab? žyiVE Jtiá TtÉTpa. "AXXov ánô aúrô tô Kpúo tô v£pó, Jtoü ^Eßoupßou^ci áno tôv áv|/uxo tôv ßpaxo, 6iv £XCO TtOlÔV VO EjimCTTEUÔÍĎ tôv itóvov uou.
Má Kai aiiTÔ Kaniaiä (popá 9appEii; 6Ěv BéA^i vá u* aicoucrrj,
O MOIKÍ1B-IEAHM 2J3
(jiXeí nováxo tou TCEpiCTCTÓTEpo ánô Éuéva, tô ip).úapo, Kal coctte vá yupÍCTW vá tô iôw, nEpvo Kai tpEúyEi.
—"Av n7ropŕo v' áKOÚoco éyca tô VTÉpTia ctou, leXťiu-'Ayá, tô ginov, ÍJJtÓCTXouai vá heívw éôcová áKÍvriTo?, auiXnTog. Tí Kpucpô novo ÉXEl? OTflv KapS lá ctou;
— Aěv exco Kavéva Kputpô vá ctě SiriYHÖcö, U£ eitE tote, r\ Kavéva "vTEpxi" Jtoü 5év fiunopoüCTav v' aKOÚCTOuv Ki äXA,oi. Má yiá toü<; öXXou? ó MoCTKcbß-SE?.T)u Eivai ávBptonoí; ctxc8ôv xpEkXóq. Tí Bé^Eig vá TOÜg Jtäi; IIčEk; OéXen; vá |íě KaTa^aßoüv; ľY auxô cáv ôkouctu Siá tťiv EuyEveía oou, ewfipE ávaiivon tô aTfj9ói; uou. Tétoioi; äv-ÖpwflOi;, eíta uéCTa jíou, 9á Eivai KaXô<; Ka9w<; oí Poüctctoi. ľ aí)TÔv äv 7tfi<; tôv novo ctou, eivai ctôv vá tôv eíjiec eí<; ôX,o tôv kóctuo. "Etai ôév fjuTtopEÍ KavEi? vá ué KaTr)yopŕiCTi] TtXéov 6iá &eiXóv, 5iá
JtpoSÓTTlV. AlÓTl ÔTUCOi; CTĚ TÔ XÓpa^a 7IpOTTÍTEpa, ETCTl ĚXCÚ ánótpaCTi
icai vá tô Kávco. "Aua miTŕioouv tô Jtoôápi tou? ä>.^r| uiá oí Poöctctoi otť|v ToupKÍa, éyci) Bá Jtáyto ué tô uépo? xoug- 9á yívco oúuuaxóí tou;- 9á ítáyco eiq tôv tótio tou? Kai Sé 9á ěA.9(ú jiíctou. "Exco Síkio; í^co á5iKo; 0á tô KaTaWißr)? ÔTav áKoíiorj? Třiv ÍCTTopía uou.
'Evxaö9a JtpéTTEi vá óuo>.oyŕiCT<o öti riSÍKriCTa tôv 2£^ť\u ecttco icai KaTá ôiávoiav. Aióti val uév vá npoß>.£V)/co tô aÍTiov tí)? 8Xí-^ecix; tou ôév fiSuváunv ou8' oncoooov. 'AW ó Tpórco? 8f oů cÍCTŕtp-XETo £i; tô 7tpoK£ÍU£vov, ctuve8é£to tóctcd npotpavcô? TtpÔ? TŤIV ájuo-6iôonévr|v aÜTö uôviiíov iSéav tou tpi^opcoCTGiCTUoö, oku' £(poßr|-6r|v upô? oTiyuňv uň JtEpiénECTa eí? tiív mxyíSa e^újivou tivô? uovo-uavoüg Kai KaTeSÍKacra éuauTÔv v' atcouoft» npayuaTa ává^ia TtpoCTO-XA; anouSaiOTÉpa?. 'ECTKétp9iiv outo? nákiv év áKapEÍ, öti ó XaXcöv npô; éué f|To ToOpKO?- ávfiKE 8n^a8fi eí? tô "E9vo<; ěkeÍvo, toö čmoiou iSiaíiaiov xapaKTTipicrTiKÔv sívat ŕ| ßa9fiia TtEpicppovtidi? nuvTÖ? ó,Ti 8év CTUU«ptüV£i Tipô? tťiv 9pnCTKEÍav Kai Tá? JtapaSÓCTEl? auToC, f| |i£Tá Tuip^oO cpavaTiCTUoC 7tpoCTŕ)XcoCTi? eí? ĚKEÍva? Tcpó raív-nrv tá; 7ipoXiív|/£i?, cóv ávTiKEÍusvov Elvaí ŕ| Bspaneia tíj? é9viKŕl? quXauiía? Kai ipiXoTijiía?, Kai Tipô mxvTcav ŕ) uetó cticoikť)? á7ia9£Ía?
áltOÔOXň TČOV Tfj? TÚX1? 7I£pl7lET£lÖV   £V TS TOÍ? Ž9viKOÍ?   Kal TOl?
iôwoTiKoí? TtpáyuaCTi. Kai Bá fJTO Xoírajv íjjtô Jt^EÍCTTa? ÉJtóv(>£i? cvéiaipépov vá yvcúpíori ti? ónoíoi Xóyoi ÉKauav tôv LeXťiu vá áp-vn8f|, v' arcoßaXr) tôv žOvikôv aÚToO xapaKT^pa.
"0 Ik/.tiií, ácpou ĚTtí Tiva üpav eucive CTuX^oyiCTuévo?, ó? ěáv
214
r. BIZYHNOI
jtpooeíráGei vá auyKEVTpoóain täc, ôuvúpetg tou, éxanf|taflCTEV aiSii. \ióv<ĎQ tou? ôtpOaÄ-noiji; Kal típxiae va StnyflTai ne.zä «píúvf)q ácrGe-voú? Kai JcaA.>vO|iéviTg, omaq <hq éáv é^iipxETO áno xa^aanévou nou-aitcoC ôpyúvou:
—*EyEwŕ|9r|v ánô MítériÔEg Kal £ixa jr^ouoíav oiKoyévsiav. EI-Xa áKÓnn Súo áôetapoú? ónonn*Ptouc;. 'EtceiSťi 5é iinnv ó Ts^euTaiog, Kai 66eX(pňv Sév rixouev, n MITÉpa \iaq ŕ| aoyxcúpenévri, ôxi novov Sév ť|9e^e vá né éPyá^-Ti áno xô "xapéni", äkhu Kai n' eotóXi^ev áq vá fjnouv Kópr). "H9e^e ^Xéneiq Ť\ KaiinÉvn vá yeA.ô tôv éauxóv xr\q Kai [vá] napriyopíj ttjv Xútitiv tr\q, Sióti Sév eíxe k' éKeívri MÍav Ooyaxépa. "Eyiva SróSeKa xpóvwv TtaiSi Kai ôkóiíti eíxu naspuá uaXXiá, "Ktiviaanéva" vúxia, pannéva náyou^a, k é<popowa Kopí-xaíaziKU cpopénata. 'H nn^épa n' éKa|iáp<BVE —0eô? onyxoopéaoi tr|v!— tóa(p TtEpicaóxEpov, ôaa (pavEpróTEpov f|TO, ôrt uóvov iyô> xriv (ópoía^a Ka9' óXa. 'Eyw, évóaqi Ť\\ir\v niKpó<;, únécpEpa vá pé £(oypa(pí£ouv Kai vá né axoMCouv áoáv KOÚK^a. 'Evóatp ône*; éne-yáJaova, éicepío-oeuE Kai ť) áriSía hod Siá xá xaiSeúnaia T*v Ywai-kôv. Auxô jrpo^EvoOtJE neyáA.r)v 9?„T\|nv eíq tt)v KaXťiv nou Tŕ|v jjrj-xÉpa, Sióti tô ePXejcev ŕ| KaOnévn n»? ňnouv ávurcónovoc, reix; Sév epX^jta tŕiv tópa vá nctá^ío e£© ánô Tá xépia TTt<;. Tôv jícnépa na; tôv eP^EJia noJtu anuvíax;' f|Tav ÓTrepiícpavoc;, aíioxr|pô? ävOpono; Kai Sév wm^oĎOE noXi> úq tô xapéni- 'Enéva rcoTé Sév u* éitf|pEv etg ttiv rcoSiáv tou vá né xaiSEÚarr 9appEíc nrôg n' éauxaivovrov órav n' ÉpXčffE ué uaKpuá yakXiá Kai KopiTaíaia poOxa. Tloxé ôév p' exápiae xlnoxa, Kai jcóvtote jje (bvónaíe ué énxcaixTlKá rcapovó-HaTa.  'Hxav ôiiac, Kai jiaJiAriKapäc; áv9pGMioi;- áyartoOoe to).u tá á>.oya Kai xá óit^a Kai éjiEpíreaiCfi Tá yuvaiKÍaxiica npáynaTa. 'E-7Ô) |iéo"a pou tôv éXáTpEua" k' ETtiOuuoOoa vá yívro oáv éicEívov, ájtXio-névog KaPaXápn?, tóoo) GepnÓTEpa, ôacp 7tEpi<raÓTepov ati-MEvav vá né KpaxoOv eLq tô xapéni!
— Tô Poetku moc, Sév n' áyajcťfc éuéva, iik eítiev f| nn^épa moo jiíav ŕinépav, évä éxáiSfiue Tá \1aX\1a jíou. KaOnévo JtaiSí! Aév tó ^Eúpei; nwg ó jraTépa? éxei xrópa Kai äM,r|v yuvaiKa, néc, iiiä; Of Gétei má vá \i&q, yvcopí^rj! "Av k' éau jiaCí tou, éyco 8' äito-Gávaí! Tô ^EÚpEig; —Má éxei Kai eí>jiop<po "äxi" ó 7taTépaí, elita éydi tóte, róaáv naiSí, äxei Kai xpuo"ä motóXia úq Tňv néoT|, yľ aiittó exei Kai akXr\v yuvaiKa.— Kaká, eijiev ŕ| nifépa noc, Oar£pa u«wC
0 MOEKÍ1B-IEAHM ,|;
éoKÉ<pOri JioXXiiv dipa XunriMévn. Tô uitaípáni Sév Eivaí uak-puá. äpví pov. "Av 9é).Tj? vá n' áyan$? óctov <ť áyarcw éytí), Kai moTÓXiu 0á áyopáaco tóte Kai ó,ti äX>.o 9e>.ŕ)CTn?. Áóq (íe uóvov thv Ctió-OXEOÍ oou mix; Sév 0á yévr|<; Kai ah áSiáípopo? oáv t' ä^).a aou ť á-5ép(pia. — KaGtói; Eiita, 9á tiptiv éca? StóSeKa xpóvwv jtaiSi, Kai flappw 'í®? áX,X.o ánô tô yáXa noi> m' épú^a^e, títiote Sév finnópcor. vá |íe á(pocTidi)CT^ Tóaov eíg Tŕ)v uriTÉpa pou, óoov ŕ| útióctxsoiq ôti Ôá u' éPyá^n tá KopiToícmicu Kai [8á] né <popéar| moTÓX.ia. 'Ayá-jinv — áyáreriv f|<rOavójjr|V 81' aÚTňv äneipov Kai uóvov 5i* aiiTiiv Tf|V áyánnv tr\q éoTá9r| Suvatóv vánééxouv tóoov Kaipôv ncTa(iop-(jxďuévov koí (puX.aKio-jiévov. 'Ajcô tiív crTiynfiv óncog jtou né e5o>kc vá KaTaX,áPío, óxi ó Jtaxépag tť)v KaTacppovEt npô; xápiv n'ä? ä>.Ä.rib-ggv ň^EUpa né noíov Tpónov vá nf\q (pavEpmoco tiív áyánriv nou óoo\'
TÔ SuvaTÔV JlEpiCTCÓTEpOV. IlOTé Sév E<pEUya ÓTtÔ KOVTÓ Tľ|5- ľloTé Sév
jtctpŤ)Kouaa toík; Wiyou; ttiq. —■ "Otov né áya7iô<; éaú, ž>.EyE noX-Xíq popéí ň nitépa nou —0eô<; oxrapéooi Tr|v,— Sév aio9ávonai xŕ|V ]tepi(ppóvr|cri tôv akXov. 'ISé t' áSépcpia cou, ETrflpav áno tôv natépa tou;- Sév éxouv KapSiá nécra oxá oTŕi9ia. Móvov éaíi w-noíacre? énéva. 'O 0eô? vá až Soxjri zr\v zvkoyía tou!
Tô n^alPaul ^v äpynoE vá eA.Br), k' éytí) eúpéGr)Ka é^aípva jtaWvľ|KapáKi ne "titte^íSikó" ^ov tô "<péai", né Ttpáaiva "tCu-jjevTávia" Kai "noTOÚpia", n& XPUCTOKÉVTnra "toCXoúkio", Kai Kaxá Tŕ|v ítitóoxeoiv tr\q ni^PÓC, né Súo jJiKpá "maToA.áKia" etg tô ne-ta^WTÓ n°u TO CravaP1'
'Enŕfra vá neTá^w ôjtô tťiv xapá nou, npôTa 7tptôTa ETpe^a vá áYKaÍjacGô tôv itaTÉpa nou. Tápa nX.éov Sév 9á né nEpinaiCil. Tápa 6á tôv ápéooo. 'Oariv X^pá ei/a äXA.r|v tóoiiv Xújitiv éJifjpa, ôtov né eiSe k' é^Oviae xô aíioTTipó tou 7rpóaco7to, Kai Elite nebg Sév ti^eúpío vá nepnaxíi) oáv áyópi!
"EXeya ňXkoiE né tôv vouv nou: äv Sév né áyanqt ó nuTépag íou né t äXXa nou t' áSépcpta, (pTaíouv Tá KopiTcríaTiKá nou (popé-nata. 'EjtEpínEva Hontov vá né Ttápij né tô KaX.ó, Twpa reou évSúGrjKa ácáv čkeivov, nou EKaPaA-ÍKEua nepŕupavoi; tô áXoyÓKi k' énfjyaiva ci; tô oxoXeio. Títiote. náVTOTe éyw ŕmtiv ó ávtKavo?, ó SeiXóc. ó cwxanepós. "O.ti Kai äv ÉKanva, návTOTE éťpxata. "EXuwve ií KapSiá liou, ÔTav épX.eita Jtclic; ó Ttaxépag né Kavéva xpónov Sév fjGeXE vá né áranŕiari. Kai ôxi póvov aí)TÓ. 'E9úno)VE ÔTav EpXEne tíwc ó neyá-
216
T. BIZYHN02
Xoq áôelcpóg nou Sév äqnvE tôv (jecnavô vá ně KaKoneTaxeipíCexai.
Tô Évaviiov, ŕ| \\r)iépa nou nou tá ěnú9aiv£ oka JtpoajtaGoOoE vú ně Kpaxŕiaij óaov tô ôuvotóv TtepiooóiEpov Kaipôv kovtó rr|<; eí? tô x«PÉMi, ně Tŕ|v npócpacriv ótl |i' čSiSacKe tô náGrmá noo. *Htov änô ncyáXri oÍKoyÉVEia Kai fí^eupe ypánn<"a. K' éyw tó TÍ9eX.a vá Elnai kótotg iia^í xr\q, Siôu tô ipXeTta íttb? fjxo Suotuxií?, Kai ÓTt elxe nokXi\v napriyopiá ôtov EinfiGa na£íj Kai ŕmnopoCcE vá (.tě ^Éyn jtóoe? níspeg Tř|v ěnóu^E fi Ôeútepn yuvaiKa tov5 áv-Spó? tt)?. 'H KapSiá pou ěaTaÍEV aljia ôtov tô äKOua, uá hote 5ěv án£<páaiaa vá naXcóao |iě Kavéva, vá vnzpaanioQ<b xf\v nntépa nou 5iá xr\v áSiKÍa noi> úné(p€pe.   Aióti f| nóvri nou ěiciGunía í|to vá n' áyajtiíaTj ó naTépa? nou. Aoitcôv šicanva ó,ti fi^eupa ««? tôv euxapiOToOae, Kai 7tpô äúvtcov 7tpoa;taGouaa vá Elnai tô ěva ně tôv neľá^o na? áÔEpcpó, el£ tôv ókoTov eíxev ó yépo? JtoXXiiv áôu-vaníav. Tôv enoiaCev ô? xr\v xpí%a tôv ítaTÉpa na?, ná t)Tav noXh \iakaKÓQ, noXu KaXómpSo? véo?. rioAAě? <popě? tôv ÔKouca vá n* ěftaivfi eí? tôv naTépa, noXXě? (popě? 7Tpoarcá9r|a£ vá ně páXr) oti'iv KapSiá tou — éoTáGriKEV áôúvaTO. "Eytva Sekooktco xpóvmv na>Ar|Kápi, Eva yA.uKÔ Xóyo 5ěv äKouaa áJtô Tá xs&r\ tou. 'Ekeí uiá népa fi^Gav vá Kkripcoaouv oTpaTitína? k' ěPyfJKEV ó Kä.fjpo? toC áôEpcpou nou tou neyáXou.
— Xaĺpco, noXi) xaípw, elnsv ó 7tatépa?, ôtov tou Eípépaiiev Tťiv £íôt)cn. 'O lEpaaKépri? Eivaí kótho? auyyEvri? na?, Kai á<poO 'VianÉTi" aou fJTav vá yévq? axpaTicÓTri?, 9éXa> vá yévr|? nEyóAo? eí? Tá aTpaTicsTiKá. 0á oteíXoj ěva ypánna £t? tôv X£paaKépr| kqi 0á Kánu? KaGcb? aě itapayyEÍXco.
'O áS£X.(pó? nou ěxaas THV Gtopiá tou, Kai KaGcb? čoteke jié OTaupconéva xépia ěnrcpó? tou, ČTpsnE aáv tô cpúXXo. 'O JtcuÉpti;, KaGcb? Elna, tôv áyanouaE TCEpicraÓTEpo ánô tou? äkXovq, \iá f[xav auaTvipóí, CTK^ripôg ävQpamoc,- ě<£ivo nou fjGfiXE, ěnpeíte vá yivr).
— Áěv EÍvai tíjcote yiá vá <poPr(9ŕJ Kav£Í<;, ě^aKoXouOoOoG vá ^éyri ó naTépa?, ôaov Elvai ypaq>TÓ tou v' áJioGávr) ně tô noMpi, El? Tfl? QáXaaaac, tôv ítáTO vá Kpu(p9f), TiáXi ně tô noMpi G'ásoGá-
VT[. 'ÄKOÚO) 6^0) PpOVTqt TÔ TOUnnE^ÉKl —OÍ V£OOÚX.^.£lfTOl pa^EÍlOVTai
yiá vá ôiaaKEÔáaouv— ôivte, TníyaivE vaúpfjg tou? auvTpócpou; oou.
'O loptu? ěoTaCE ánô xô npóacojto tou áSEptpou n°u. T^ M<>tia tou f|tav Pa0Eiá crKOTiôiaanéva. 'O rcaTÉpa? 6év éyúpiCTE vá tóv
q MOSKnB-IEAHM 217
i5fj. Av 8ěv Ě7ipó(p0ava vá púXxo tó jrépi nou ánoKáTCů otiív naaxá>.Ti tou, vá tóv KpaTř)aco, 6á ějieípte XinoGunianévo? ěKEÍ Tiépa. 'O TraTÉ-pa? ĚyúpioE tó icpóatortó tou árcó ttiv áXXr\ nepiá, ěar|Ka>9r|KEV ánó io "nevTÉpi", Kai xtopi? vá npoCT9éar) tíhotě, xtopi? vá KaXovuxTÍorj, Ě7tfiyev eí? tó xapéni- "AXXn tpopá hotě 8ěv eíxe JtáyEi tóoov ěvopi? eí? tó xapéni.
tHtov ěrtávco-KáTto 8ei^.ivó' tó "TounnE^éKia" ĚpxovTav óXověv KOVtř|TEpa' ípwvě? ókoúovtov: «noXXá Tá etti tou Iou?aávou»!" pioXiá kuí ^ayouTa áKoúo9r)aav e^oj ano tiív Gúpav na? —iípxovtav vá tóv Jtápouv. 'O á5E>-(pó? nou ěxúGr) eí? tóv X,ainó nou, iKpuve tó jtpóotonó tou eí? Tá atr|Gi.a nou, Kai ně koti Kkáimaxa nov ěp-páyíCav Třiv KapSiá aou, ně nió tprovii PaGfiiá paOfiiá Kai ájtEXíti-G^vr\: — Aěv rcriyaívoi)! eítiev. 0á ně okotgjctouv eí? tóv 7tóA.£no. Aev PacTTiS vá náyco!
_Mnv áitE^níCEoui, toO eíto, áipévtri nou- Elvai Katpó? áKónn
lox; otou vá roj?' ó TtaTÉpa? ntopsí áKÓnn vá or' ě^ayopáari- Kal av 6ěv tó Kant), ěycb jtriyaívro eí? tóv toto aou. Mt) (popáaai!
'O Gópupo? E«p6aoEV ěiávco otťiv OKaka,' tó icpáaivo "nitai-páKi", ií annaía TA<i oxpaToIoyia?, ěipávriKEv ěnicpó?. OE veooúA.-Xektoi Kaxóntv. Mepikoí fioav ne9uo-něvoi ánó Kpaoi Kai átpióvt-jicpiícoi íl<iav neQu^^évoi %(op\<; vá ěniav tíjiote. "OX.01 ónco? ě(paí-vovtav xaP°únev°1' Kai a? ^'iv floav Ka9óX.ou.
—"EKa, áSzkyě Xaaávri, ě<pwva^£v ó arinaio<pópo?, Ěva? kov-tó? Kai xovSpó? KaKfl? Siaytoyřj? ávGpcono?. 'H BaaiA.EÍa ná? SíSst óxtú) népe? 8iopía, vá xapounE óno)? 0éX,ounE, Jipiv ĚnPounE ať "á-oicÉpi". "Eha. Kai aáv ěxtlC ató pari Kanniáv Eunoptpri pwniá Kai oáv ĚXTl? Kavéva ánó tou? yKiaoúpnSfi? "Kapí^i" — Ifor vá Kaipó? Tápa vá PyáXri? tó "áxxi" aou. "0,tl ki áv kóvij koveí? Ttópa, oTm oxwptMÉva.
'O KaOnévo? ábekyÓQ nou! ĚnoiaCfi tóv JtaTépa nou axřiv ó\|/i, okJ.iipó? Kai áypio? án ě^to, Kai Kavéva? 8ěv ěníaTEUE Jtóao nadáno;, tooo finspo? f|Tav aTŤiv Kap8iá. Kai fipxovTav vá tóv Jtápouv opxnyó tou? 5iá Sapnou? Kai oKOTConoó?, 8iá K>.£i|/iě? Kai n^GPIita-iiĚ; itoú éXoyápiaCav vá Kánouv!
Tá PioXiá Ěnai^av kót© eí? tó KaTóšyi* ot 80OX01 ěna^EÚGriKav 0X01 néaa atřiv aáXa- ó á8E>-(pó? nou f|Tav KÚpivo? aáv tó KEpí. 'O "nitapiaKTápri?" tóv nfípc kuí tóv ni^-ias í6iaiTÉpco?.  "Av f\-
218 T. BIZYHNOí
pouv eyé, noxe Sěv Oá p' Ěrcaipvav pa£i tou?. Má ó áSeXipóc not íév eíxe 9ÉÄ.r|ai. láv Toúg eI8e okou; ně xóctii VEUTOjraXXrpcapič, rtapaSráOiiKe Oappsíg Eig tt)v npoaípeaí Toug. 'EKpépaox tó Ke(púÁ,i too Kai Toôg áKoXoó9r|OE.  Aév jieipá£si, EÍJta péaa pou, äg náy\y pa£i xoug vá SiaaKESáari. 0á napi} 9áppog. 'Alpou tô 9éA.ei ô ica. xépag, 8év eívaí Tpónog vá pťp/ náyi} o-TpaTiaurig. 'Ekeívti xtiv vú-KTa 8év f\XQe vá Koipr|9fj ctxô aníxr k' ěnsiSfi EJtpó<p9aae k' äipo^F. Kai ó ôX>„og áSE^ipóg pou pa£i xoog, iyó> ó piKpóxEpog ETtpene vá nf| 'kcíytů áno tô "CTeA.apXÍKi".  Tá xúpnava ßpovTOöaav ökr\ vúxTa, Kai 8oô <popěg eoxeiXa vá éŠExáaouv oí SoO.oi pŕ|V xí>xr| Kai töv épéOiwrav äaxWa- Aév eíxe tíjcote &g xá pEaávoxTa.
Tô jipcot npíoi eßyfjKa vá náyio vá xôv nápca, yum Evouooa xôv äW.ov áSetapó, pou noi) f\X6f, póvog Kai ěTtkáyiaaev eig tô Kpeßßcm, Aév int\ya noXv paKpuá, vá ó "MrcapiaKxápng", pě ievTÉ^r| veoovl.-XÉKTOug KaTanóSi tou, pé Kpspaopéva K£<pá>»ia Kai «aÜTOg ó toíxoi; ôucóg pou!», «ai>TÔg ó Toíxog 8ixóg oou!». Tóata pe9uCTpévoi f|aav. — Ylov eívaí Xaaáv ó á8eX(póg pou; tôv f|ptí>Tn,aa. —'EnflYE cttô SiäßoXo! époúyKpioxv EKeívog, ßpaxva ßpaxvu. "Acpriae tó auvxpó<pia tou k' énfjye otô SiaßoXo!
'Exoipa£ópr|V vá npoxwpiíeKí), Otov EÍ5a tôv 8oß*.o évôg jdov-
oíou véou.
—'O áS£>.(póg pou \|/ég tô ßpa8u ŕ|Tav pě tôv á(pévTr| aou, toô
^eycö- |épEiq aou eivaí Trópa;
— HáXs p' ÉKEtvov sivaí, arciivxrioxv aUTÔg k' ekXeictc novt\~
pá tô Eva páTi.
— Má jcoC eivaí; Ztô kovóki aag;
— 0Eôg (puX.á^oi! A.éyei aUTÔg, tétoic (pTEpouyiacrpeva noihá
péa 'otô K^oußi tí 9éAouv;
—Aév Ěxio 8iá9em v' ókoúco Tég ouxapáp£g aou, toü Xé-(i» tote. Eeúpeig vá pé Kŕ}<; tí eyive ó á8EX.<póg pou;
— Eeúpw, einev éKEívog tóte pé au0áSEia. "EyivE Xijiócttputo;. Aěv EJtpó(p9aoe vá Jiřj xř\v XéJ^i, xôv ápná^G) áno tó Kapúoi
tou Xaipoô pé tóot|v 8úvapi, onou Tá pána tou eßyfJKav oáv avyá
áno xť\v Géoiv Toug.
— Skď^e, too EÍira, JtápE níoio auxŕiv tiív ßX.aoTnpia, ciófpi"i
ctě naípvco TŤiv ^ar\ ctou!
—*Apáv! ápáv! eßOYyiiCTev ékeTvo; piCTOJtviYPÉvog' äipn«^ M£
2ľJ
0 MOSKÍIB-ZEAHM
Kai Sěv tô Xčyca. Aév tô siná kuvevô; úX'kov.
—~E\a É5w, ä9^iE, tou eÍJta tóte, Kat tôv ěaupa péaa ei' tô tetÍTt.
—'Eyib ôév <ptoíy«> Tiítoxe, eíhev eipai ôoC>.oí k" eKapa ô.tt u' ĚTtpóoTa^av ÉToípacra t' äXoya Kat Toúg ěipúA.aya e^cu áno tô y.copió' t' äkXa xú xpeiaCoúpeva Tá íípepe oka ó áS£*.(pó<; aou ó Skú-TEpoc Aév ctě tô EÍJte nob tôv eßor|9r|CTe vá cpuyri; 9á nxave 8uô w-pcí KEpaopéva Tá psoavuxTa jcoú toúq éScÓKups Spópo.
Tou EK^ema sva <p>.oupi otô xěpt, Kai — Kútto^e KaXá, tou dna, äv pá9ca nôiq é(p^uápT)CTE? tíjiote — o' exto CTKoTtopévo!
'Yotep' ánô 8uô xpeíi; wpeg ecttekópouv épnpôg eig tô OTpaTico-tiiíôv dupßouX-iov Kai cSiSa 7tpo<poptKTiv ôpoX.OYÍav: «'EneiSf) ó nv/v.'/-áxEpó<; pou áSe^cpôg eivaí á7tapaÍTfiTO? e\q tt)v oiKoyévEiáv |ia(, 'épXW ěyw v^ tôv ávTiKOTacTŕioco KaTá tô SiKaítopa tô ónoío\' fič ôíSei ó vópog Kai ŕ| cruvnGeia toö toiiou».
'H í>TCÓA.r|\(íig Tfjg oÍKOYGVEÍa<; pag fJTO peyá^r), ó naTÉpai; pou, ěúv ť|6e?^, ripjtopoíkTE vá tôv é^ayopácrij tôv áôzXifó pou. Tô oup-ßoOXio Xoirtöv 8ĚV tyiXoXôyr\a£ noXXä JipáYpaTa1 ó ypappoTEuc EaßuCTE tó ôvopa toC Xaaáv Kai sypum;e tô íSikó pou. "ESoiKa tôv ôpKov eíc tôv IouX.Távov Kai Tľ)v oiipaíav, Kai éoKenTÓpouv KaOcag Eßyaiva tt)v 9úpa pé tí tpójto v' ávacpépto tô Jipaypa cttôv jtaTÉpa nou. 'O yépo<; f|Tav (pi^ÓTipog, ÚJiEpTiipavo?, iôiÔTponoc; ávGpcůJioc" innpÔQ ei? tiív únóXT|V|>ív tou Tŕ|v £airi 8év tť|v eíxe tíjiote. Ztou kóouou xá (.láxia tť|v ECTíooa tiív ÚTtó^rivt pag- Kaveig 8év eíxe tô Siicairapa vá EÍJttj xôv áSE^tpó poo ^.iľcóoxpaTOv, á(pou éytí) f|piiv ó veoavi^eKxog. 'AXXá ó naxepag; ó naxépag é^oyápiaCe Tá jtpáypaTa ne tôv íôikó tou xôv xpÔ7to — nog 0á tô EÖpT| ápá yE auTÔ itou eyive;
'EkeT Jtoü eíx' aŮTá cttôv voüv pou k' cKaxaißaiva xf|v oitáXa, vu sivag xaxuSpópog wpprtoe péaa oxiiv a\)Xr\ xoö Sioiktixtipíou. Tô äioyó tou E7t^eev Etg xôv íSpta, — BaoiXiKô Siáxaypa: Oí veooúX-Xíkxoi vá ^ekivťjctouv auxřiv xfjv CTxiypti 8iá xnv °A8piavoúiroX.i. M'iQibvagav ôjiíoo) kuí pé Kpáxrjaav, Kai ecxEiXav vá ouvaopoí-ffouv Kal xoúg ä^oug.
Tóxe 8ěv fi^Eupa áKópn x' elv' ó o-TpanwTrig' ěva Xe^tó, Toüg ítflptKúÄcaa, vá TtexaxTfö, v' áipiíoco Ti^g prjTepag pou úyeíav — áôú-wiTov. "OXíúv Tá Jtpóarana títov oopapá' ó á^icopaTiKôg reou f|?.9e 6ia ipv KXTÍptóai — 0sôg vá cfé (pu^á^T)! 'O TaxuSpópog ťípxeto áixô
220
T. B1ZYHN02
tnv npcoxEúouaa- xôv ŕipcoxriaav xá véu- eí? ôkíyr\v čipu xäuaGsv ó KÓouog: Tô Kpúxog exsi JtóXeuo ué xŕ|V Pouaaía — Ťjxav ó nótapo? xfj? Kpipaía? ónoú apxias.
Mě xôv Kaxá^oyo axô xépi, ó xi^íaPXO? ÉuávSpiC ěvav ěvav veoctúXXexto péaa £Í? ěva "áxoupi"' ěpéva ně £ix«v ßaX^i aoxoC péaa npwxo npáVro. 'EvóuiCeq nw? xou éaKÔxcoaE KavEÍ? ánô éuä? xôv naxépa xou- pé xétoio xpóno uä? éKÚxxa££. "Oao xôv auAAoytoO-pai Xíbpa, Gappá) ncb? 8év ěx9psú9r|Ka, Sév ŕipnoprô vá éx9peu9á> Kavé-va eí? xôv KÓapo nEpiaaóxEpo ánô čkeívov xôv KaKOupyo!
— Miá axiypŕ|! Miať) axiypií! "Eôô EÍvat C<ař| ii 9ávaxo?. *0-noio? TtriyaívEi 8év fi^EÚpEi ův 9á yopíari níoro. Mía cmyuŤ] yiá vá (pi^ncro) xô xepáKi xfl? prixépa? uou, vá nápco xňv Euxň ""1?!
—'ASúvaxov! 'ASúvaxov!
"Oxav uä? eßyaXav eí? xťjv avXr\ 8iá v' ávaxtopŕiaoouEV, SiÉKptva xôv 8eúxepó pou áSsXťpóv, péaa eí? xô n^fJ0o? nou f|X0e v' ánoxai-pExŕjCTTi xou? í8ikoú? xou. Aév fi^EupE xí Etcaua éy<b eí? xô Ľ£xa?ú, Kai ánopouaE n<S? éoxÉKoupouv eí? xŕ|v asipá ue xou? veooimAe-kxou?.
—'O naxépa? —eItie, aáv fjMte Kovxá uou— u' eScokev Ěva ypán-ua k* ěva nouyyi vá xá Sróaa> xoü Xaaávn' pé napiíyyEita vá xoC eíjiú) 7xú>c; xôv oxéW^Ei xtjv EŮxň ánô xf|v péar| xf)? Kap8iä? xou, vá (puvfj ä^io nai8i xou, vá uŕ) xôv vxponiáor|. "HBe^e vá EXÖg Kai ó 1810? vá xôv ánoxaipexŕiarj pá xô JtpQyua t\KQe tcoW> ě^a<pva Kai <po-ßr)9nKE uf| 8év Paaxá^ri ŕi KapSiá xou Kai ítfj ó KÓapo? ncô? iXmi\-GqKE yiaxi xô nai8í xou náy£i axpaxubxri?. Floß Elvaí ó Xaaávn;;
■—'Eaü ^EÚpEig reoM) Ka^á nw? ó é<pévxr|? ó áSEXtpó? pou Eivat ekeI noü 8év s rt p ľ rer. vá Elvai, EÍna feyw xóxe, Kai EÍvai pé xf|v aúji-npa^i aou. 'AM.á, Ka9ci)? ßXenEi?, f) 9éai? xou Sěv Elvaí äÔEia. Kat äv GéXíK vá pfjv EÜprj? auxťiv xŤ|v (popá xôv imela aou 8iá xt|v äxiun Xápi nov xou EKauEg, čkoucte xí 8á vi eíntô. Oi xopoipúXaKEí; 9á ota-Xovv Kaxójtiv eíc, xobc, XiicoxáKxai; ue auaxripTi Siaxayf) vá xoúg itiá-aouv. 'Eou itoú ŠEÚpEig xô Kaxaípúyió xoug, Tpé^£ vá ctóous xóv á-8eX.<pó uag. Aév ŕj^EÚpEi KavEig neb? Eivai Xirtóaxpaxoq" Sióxi éyw, npiv £r|Tr|9ti ekeívo?, Ě8wKa "xaKpípi" Kai Eyiva SsKxóg, Ka6<i>; pč ßAinEis, ei? ävxiKaxáoxaaív xou.
Etné xou Xoutôv vá yuptari ájJÉaa)? ôníaa, utiv xúxn Kai ua0Eu6fl öxi Ě(puyE 5iá vá yTuUxáiori, Kai uii jrpooß^ri9fi ŕ\ (pi?>.oxipta xf\; olko-
n MOZKflB-IEAHM
221
YEVEÍa? ua?. Ei? xôv naxépa vá Jifj? jiw? QiXä xô xépi xou ué SúKpua Kai JtapaKaX.ôJ vá ue Scoor) xňv EÍixň xou- eítié xou, éyäi ĚnapEKá-l&oa xôv Xaaávn vá uě áipŕ|ari vá Jtáyco eí? xi'iv Géai xou. "H^supa jtóao xôv áyaná ó jiaxépag, Kai 8ev Ť\Qeka vá xôv axEpriefi axá ynpaxEľa xou.
Auxá Ěitpó(p9aaa Kai xoü Eína, ôxav ě^atpva ěaíiuavev ŕ| xpou-néxxa. Tá 8uô x' áSép<pia áyKaAiaa8ŕ|KaME ué SáKpua axá uáxia jtoiô? ň^EÚpEi äv 8á ^avai'SíDOouuE!— ŕ| xpounéxxa éaiiuavEv áKóun uiô q>opá, oí áštcjuaxiKoi eKaßaXiKEuaav.
— náp£ auxô xô 8axxu).í8i, £Ína, Kai 8ó? xo xfj? urixépac uou. Hlo; f\Qeka vá fjxavE Kauniá (pxcaxn yuvalka, (óaáv aúxé? nou áyKa-XiáCouv xá 7iai8iá xou? éSá) jiéaa eí? xôv Kóauo, Siá vá fiunopoüaa vá xňv Eß>xna áKóuri uiá <popá npiv áva#oipT)Oa), v' ôkoúcuj uiáv Eiixň ánô xá XEÍ^-I tri? xá äyia. Má ekeívti Elvaí xavoúuiaaa, yáXou unÉri Guyaxépa, 8év ŕ|unopEí vá Eßyrj ánô xô xapéui, k' E(.iéva Sžv u' á(pf|Kav! Aó? xn? xô 5axxuX.í8i! "Oxav-9a>pfí xťiv SiaMavxó-KETpa onou áaxpápxEi áváuEaa axô uáX.ana, ä? ué 9upaxat, ä? 9ap-pfj jt(b? ßXinfii xô naiSí xt)?.
'H xpounéxxa ěof)uav£ xpixri cpopá. 'Eunpô? eí? xtjv auX.ó9upa Iva? "iuáuris" žacpa^' ěva npoßaxo, Kai exuÖr)K£ xô aí(ia eí? xôv Spóuo ua?- úaxEpa éaf|K(oa£ xá xépia vá npoasuxnOD Véa' axrjv KapSlá xou Kai vá uä? suko'{i\ar\. Méoa axfiv vekpikti aiyŕ), áKoú-ottike xô xouunsS^ÉKi Ě^a<pva yopyô yopyô Kai äypio, úyróGriKE fj xpámvn anuaía, Kai öXoi ěqxová^auE ué xfiv KapSiá ua?: Ilo^Xá xá híí xoü SouXxávou!
"Exai eußflKa ěyá> nou ué ß^enfii? eí? xá axpaxiaixiKá. 'AXfi9£ia m, xá eúpŕ^Ka eüBü? ě^ ápxŕl? öxi KaBcb? xá écpavxaCónouv áA.X.á koveí? 8év fiunopEi vá pé EÍnf) nw? napauéXriaá noxE xô xpéo? pou. "íl; Kai ó xi^íapxo? öaxi? pá? ěaxpaxoXóyr|OE, ävGpcono? aě ?^ya>, xoú vá eniavE? xf|v uúxr| xou, 8á šaxa^s <papuáKt, á)? k' éKEívo? ĎOTEp' árcô 8úo xpEí? fipépa? Spójiov t)pxia£ vá pé KaX,OKuxxáCTi- Aév OtXíi) vá aě Einö ěva npô? ěva ôaa T)X.9av axô K£<páXi uou xóaov raipô bnoi) SiiípicEacv ó nóXspo? xfi? Kpipaía?. Toii? KÓnou? Kai tt; atepiíoEi? Kai xé? KaKOUXÍE? xě? exw KápEt "xa^-á^-i" £i? Tóv 4févxTi uou xôv louXxávo, x^Xaki Kai xô aípa öaov poü ěxú9TiK£v
222 T. BIZYH NOt
epnpo? d? Tŕ|V ItXíoTpiuv xaXóXt toC tô šicau.a, KaG<b? Káuv' fj HÚva Oto tékvo Tti? xa^áXt tô yáXu nov tó ßu^ase. "Eva Jtpäyna nóvov nou ÉKáOnoe oáv néxpa otiív KupStá — f\xav tô npano jtpôxo nou p* ěJtíícpave— auro ôév iíntopo) vá tô i?£xáou). 'A<poö SriXaSri éôtá^ane toü? Poúocou? áicô tiív ItXioTpta, Eúpé9r|KE jtcocj eixa má kuklu JtXr|yň, ŕ) ójtoíu ôév linnopoüoE vá ytaTpeuGfj tiovaxn KaGo)? Hoö éyiaTpeúGr|Kav oí äXXe?. M' éoiíKroaav XotJiôv Suô vonátot kuí u.' éTtřiyuv néou ei? tô <ppoúpto, ei? tô voookoheío. IlpéjtEi vá ĚX«oa Ttápa jtoXú ál\ia, Sióti éXtyoGúniloa, Kai JtoXXé? ŕmÉps? gsv fyiouv sic tôv éauTÓ nou. "Otov äpxioa Konnáu vá aioGávwnat kuí vá KUTaXußaivca tí ópiXouv Tpiyúpo) nou, ôkoúco v' ávatpépexai auxvá jiOKvá tô ovou-á pou ei? Tá OTÓnaTa Súo Tpiöv jtoú KáGoviav
£KEl KOVTÚ HOU. IlpOCTÉXO) (JE TÔV voö KoXXÍTEpa — fJTav piá ÍCTTOpia:
tô mS? Éycb éTtřjpa tiív jiXtiyíí Stá vá ykvxůxud tťiv areata na? áno Tá xÉpta toď exOpoü, ötrrep' á<pou etceoev ô otmaiotpópo? Kai ó y_hů-HO? xiXíapxog uä? á<prioe JtEpiKUKXonévou? áitô tôv éxGpô k' Ě(puye. 0app<ö ndx; eytaTpEUGriK' án' eicetvrj tiív ony|iŤi novo ne tiív íoropia onou ÔKOuaa itapá ně Té? áXotcpé? Kai ně ^oü? érciSéanou?. KaXXi-TEpa v'ájiéGvr)OKa tótc n' éKEÍvnv éKei tťiv euxapíoTtioi! 'Eva; iaTpó? —Gappw Jtd)? f\xav (ppáyKO?— n' eSwke vá évvoŕ|oo) jrtí>? l-ypavav ei? tôv á<pévTr| na? *ôv IouXtôvo Kai Gá ně ßaXrj Eva napá-onno ettúvo) otiív nXriyŕi nou, äna yív« KaXá Kai ar)»«aflft>, Sióti ninai KaXô xcaXXr|Kápi. Má ÖX' aUTá GappEi? kou ŤjTavE yEXáapara Siá vá yiaxpEuGw n'áv apa ypriyoptírtEpa.
"Otov é9epait£ú9r| ŕ\ nXriyií nou k' eßyfiKa ártô tô voookoijeIo, ßXerca) tôv KÍTptvo xi^íapxo tôv Xuiotúktii — Jtoü vá tôv yvajpíau! Tôv enpoßißaasv ó lepaoKÉpti? TpEí? ßaGnoü? Kai tôv eicpenaauv zva Tpavô JTapácrnno. Sióti Ictokte tiív onnaía nÉď ánô tá %épia to)v éxGpôv! MóXi? n' ávEyvcópioE, ně Yveúei vá tôv hXtioiúocu.
— IŤ|H£pa, EÍTtE, nriyaívEi év' ájióairaana £i? tô BqXkúvi vá kxígt) oxuprónaTa" Gá 7:$? Kai au \iaQ. vá okó(ptt|? Kai vá Koußu/.u-X(ô;ia! "Aivte vá n^l oé iôouv Tá náTia nou &kkr\ ipopá Sô nipa. Avxi] f\xov ŕ| avTanoißn Kai tô Tiapáarinó nou! 'O cppáyKO? ó yiaxpô? ně tô (pavépwoE. Ol tpeí? ßaGpoi rtpoßi-ßaonö? Kai tô napáorino éoTÓXGr|Kav a7iô xôv SouXTávo tôv átpÉvrn na? Ôiá tôv ÖOTI? EococE tiív arinaíav tou ánô Tá xépia tou éxOpot. Má ó (pupn«Ki£pr|? ekeívo? ó x'^iaPXO? f\xav ouyy£vř|? ně piuv ár-
q MOIKÍ1B-IEAHM
voounévtl tou lEpaoKÉpn, kuí öxi nóvov d)? XinoTáKTri? 6év éunto-pŕjGn, áXXá Kai E7tapaaiino<popnGri Kai eupoßißaaflt]! ně tô ulna, jioO £Xü<Ta ěyw, xŕ|V á>pa nob ěkeívo? Ě(peuye!
'Evóaco finouv áppooTO? éXoyápiaCa vá ypá^o otóv jiaTÉpa. nou rob? koti ti KaTtí)p9a>aa k' éyůí otôv ľtóXeno, Kai fjnouv ßeßaio? inb? 6á écppóvTiCE Siá tť|v npoaytoyri nou, Tcbpa kov. 'Htov ávGpwno? nou áyanoOoe ttiv ávôpeia Kai tô 9áppo?' ó SEpaaKÉpri? f\xo auyye-vt)? n«S JtávTOTE, Kai ö,Tt ÚTieaxéGri ó jtaTÉpa? si? tôv n£YaX£ÍT£pó t,0u á&£X(pó, ÖTav EKXnpóGri, rmtopoCoe Tápa vá tô Kanu 8ľ ehe. Má otav enaöa tí Gá eiľifj vá Ixu? ouyyEvfj tôv lepaoKÉpn, Elm pioa nou a? ^eiytj! KaXXÍTEpa vá Kánvco rcpäno? tô KaGŕlKóv nou-ti? Tŕ|V ypaP-M1!' ôióti fi^EÚpa) ltd)? KavEi? 8év Gá ně itpooTaTEUari äXXo? áno tô 0eô Kai tô "kioheti" nou, napá vá exto Téxoia TtpooTa-oíu. ľloiô? fi^EÚpsí; rmJtopel něoa eí? tôv kívSuvo Tfj? náxií vá nou tô (pépn ó ZiaßoXo? otôv voC, jtd)? éx® ouyyevfj tôv lepaoKépn, Kai vá npoScÍKiu) tô KaGřfKÓv nou, vá yivw XiTtoTÓKTn?! Kai uoTEp' án* uOtó, iintopEÍ ó LEpaoKÉpri? vá 8iaTá^rj tô jtapáormo Kai Tá ya-Xóvia 81' énéva tôv ouyyevfi tou, évtô tô 7taXXr|Kápi onou eatooe toú Kpátou? tť|v TinŤ| Kai Tŕ|v opnaía Tfj? Gpr|crKeía?, öxi nóvov x<»-pi? ävtanoißil Oá nsívrj ôiá touto, áXXá Kai KaTa<ppóvnoi 9á CnoipÉ-pri, KaXfj äpa oáv énéva, noú Ttppav tô ana9i Kat tô VTOUtpÉKt ánô tô xěpí Pou Kai n* eôcokov eva Kotptvi k* éva (pKiápi! "Oxi! cJEÚ-po) Jtóao (papnaKEpn ntKpá8a elvat a' aÜTf| xf|v áStKta néoa. Aév Gemu vá tiív ittfj Kavéva? ůXXo?! "Av eívai yiá vá ratyw énitpó?, 9éXa> vá ráytt) Stá tiív á^ía nou, Kai öxi áno eüvoia Kai itpooTaoia. Té-TOioi cFuXXoytonoi n* énJió8ioav vá ypáv|/to tóte otôv JtaTÉpa pov. KáXXto vá elxa ypáyEi!  rioiô? ťi^eupe; 0á ĚJtatpvav xouXáxioTov iiiuv eiôr|oi Jtd)? Elnat Ctovravó?.  Aiôti ánô aŮTŤ) tť|v éjtoxŤt Kai úatEpa, tóoov ávánoSa nou ŕ)X6av öXa, (oaxc ôév éoTáGr| ôuvaxôv vu oteíXo Ěva ypánn" otiív natpiSa nou.
'E^m awoTá xPOVÓKia úrtripÉTriCTa tôv ßaoiXea tóte, écpTá na-púÔE? otô KEHépi nou Sév filxa, ÖTav n' eSwoav tťiv äôeia vá éni-aTpc^o) ei? tô oTtÍTt nou. Kai Sév tô Xéyo) aťiTÔ áitô itapáítovo. 'Eneí? kuí oi íÔikoí na?, f| íaíií Kat ŕ| xtepiouoía na?, Eivaí KTŕ^na xou á(pévTľ| mu? toö louXTávou Kai sívat xaípt Kai eutuxío ôiav é^oSfiúcovTat u: tiív imr|P£mav tou. Má ó ZouXtóvo? átcô éXeo? Kai £U07tXayxvía
6ia tÔV XuÓV TOU, ÔlÉTU^E Stá TÔV KÚGc OTpUTKÜTIl, KOGd)? TÔV TCaíp-
224 T. BIZYHNOE
vei Stá to vxopAixi ánó xti.v nópxa tou cnuxtou tou, exot vá tóv 7upíCn náXtv óníoa) Kat tóv ácpívti ei; xíjv nópxa tou antxioO tou 'Epéva 7tou p' áípfiKave yupvó oxeSóv Kai ávunóSnjo, ScbSeKa f|pe. pá>v Spópo paKpáv ánó tóv xóno pou, tí ííGeXe; vá Káp©;
Aév 9éXfi> vá oě eina xó tí úrcécpepa eo>; vá <p6áoo) eí; to ajiín pa;. Tpet; TEaaapEg (popě; póvov p* é<puXáKtaav aůxá Tá KváSa^a oí OnáDaiXot Tífé paatX.EÍa;, ytaxi Sěv ř^EUpav vá 8ta(íáaouv tó xapxi óícou KpaTOuaa el; to xěpt pou Kai p' Ěnatpvav 8iá kIé^ttc xpeí; xéacape; (popě; é8oKÍpacav vá pě aKoxáxjouv á>; Kaxácxonov. 'Eni xéXou; tým, ó ónoto; értflya xóaov unepr|(pavo;, xócov áťpcooiai-pévo; Kai pě xóae; xpuoě; ěXníSE; ei; tť|v oxpaxiamKTi únripeaía, éyópt^a xaneivcopévo;, nepttppovripévo; eí; tóv xóno pou, 5xi ué tó napáortpo noů áqu&9n,Ka péoa ei; xí]v (parná xfi; páxti;, dt^Jtá pĚ xě; nXriye; eí; tó ott^Goi; Kat pě tóv "TpouPa" tou ^tutovou ei; <rcřiv ápaoxá>.r|! AĎTá PéPaia 8ěv 9á í\QeXe tiotě ó á(pévtr|; nou ó EouXxávo; Kai Sěv řipouv ěya> únóxpe©; vá xá únoípépco. Kai ónax;... ápnoxe vá fjxav póvov aůxň ň Suaiuxía!
'OTav ěpPr^Ka eí; tí|v aůW| pa;, Kavéva; 8ěv p'éyvúspiae-moTEUCTÉ pe, pr)ť ěyw éyváipioa Kavéva, ťo; Kai aÚTá xá Kxípia eyt-vav áyvcbpioxa. Ei; xá Siko pou xpóvta, onou Kai av éyúpií;e; tó PXéppa ctou, 9á o' ěXeyav xá npáypaxa nou pXénei;, néq éSča péaa npooTáfet lva; aůoTripó; á(p£VTr|;, ěva; oaxi; áyanq. xř|v tó;i Kal xf|v eůpopípiá Kai xf|v fiauxía. KóQe aXXo rtpaypa xépa, 'H PpOai; pécra axřiv avXř\ ÉoxeípEuoe- Tň; 9úpa; xá KptKéXia ěKOKKÍvtiaav ánó Tiiv aKouptá, Kai oxou anixioO xó ĚpPaopa Kavéva; Sév eaxeicE 6na>; HXXote pě oxaupwpéva xépta, ěxoípo; v' ávoí^Tj Et; tóv ápévrri tou xŤ|v 9úpa. Toů; SoůXouc, toů; t|Koua póvov tóg ě(pd»va£av áSiáv-Tpona Kai ůppí£ovro Kai eyeXoOoav áaáv Satpoviapévor pá rcoO Kavéva; vá ipavfj, vá iSf|, vá únčyrj vá ei8onotr|OTj! ©opuPriMÉvo^ pě PapEtá KapStá, pě DoXtopéva pána, ávépr)Ka xf|v oKÓfai xoC ani-xiou k' eOpé9riKa péoa axfiv aá^a, nou ěouvii9ií;E vá Ká9exat ó naté-pae áXXoxz auxfiv xťjv &pa. Kavsig 8ěv f^xo péaa. M' 6Xa xaOxa ěva peyáXo pápog éoriK(í)9TiKev ánó xá axií9ri pou Kai ávÉttvEooa. Tá órcXa xou ĚKpépovxo eig xóv xotxov xó KopPoí-óyi, xó "xoiunoOia" tou, xá npáypaxa 5oa eíxev úXXoxe xptyúpa> xou, ř^aav auxou: tev Ěna9' ó naxépac; xínoxe! Kai ánó xf|V xapáv pou 8sv énapagEvtvOnM n©? óX' auxá xá npáypaxa fjoav Kapnóao aKOViopéva, Kai Sév tnpó-
Ol óv
225
O MOIKÍ1B-IEAHM
oe^a xóv yépo úntipéxn pou, nou expiPs xá páxta xou Ěynpóq, pou 8iá vá PEPawo9fl tiv Eipat éycb xw ovxi ř) pf)7tax; óvetpeÚExai.
—'Eyro Etpat, XaKiíppnapna, xou Elnu- xí yKoup^áveii; ěxcti xá páxiu aou;
— Méyai; ó 0EÓg Kai péyag ó npovriTTK! ěípráva^Ev ó yépo; óXoc, ĚKn^ri^i Kai Ěneoe tó paP8i nou ókoupPoOcte ánó xá xépia xou. *Av EÍaai oú ZeXřipri; ó á<pévxni; pou, xxúna Kai nápe xř|v vuxň pou. rť aůxó ěpáKpuv' ó 0eó; xá xpóvta pou: vá Cfio© vá aé i8© oxó pr|-TpiKÓ aou oníxi péoa, pé xoO £r)Tlávou xóv xpouPá axř|v ápaoxáX.r|.
— Aév EÍvat xínoxe, xou Etna, yépo, xínoxE Sév EÍvai. MnopoOoa vá ěXOíů áKÓpri xEtpóxepa nap" ó.xt pě pz-énei;. 'O 0eó; ětoi 9éÁ.^tTE. 'Onoio; SouXeúei tóv BuoiAéa Kai tóv ZouXxávo tóv á(pévTr| pa; íttaTá kuí á^ia, npnopEt vá yupíon Ka^XÍTEpa cttó onÍTt tou;
— XíXie; (popé; vá eXeme. XíXie; (pope;, nat8i Tfi; »|/i>xf|<; pou. vá HH T1iv eíxe; kóvei auTŤiv Tř|v Soú^e^/i ottív PaoiXEÍa, yiá vá uf|V síxciv i8eí xá páxia pou aúxá nou EtSav eiůq xáipa!
—^*Hxav ypaípxó, ZaKf)ppnapna, xoO eína tóte. IIou EÍvat 6 Xaaáv ó áSE/^pó; pou; Iloú EÍvai ó noTÉpa; pou; ápe vá 8(bor); eí-5r|oiv ei; tť)v pnxépa pou péoa ei; xó x«pépi, vá pou oxeíX.ouv xá <popé|idtá pou, v' ávátpouv xó Xouxpó. Kai eině eí; xóv Xaoáv, áv OéJitj, vá pě KápTl onjvxpotptá oxó X.oúaipo. Eúpé xov Kai ctxeiXé poú tov. 'Akou;;
—*fi leXfip, SeXiíp! eínev ó yépo; xóxe, kuí ť) <p©vií xou 9ap-p£l; nou ěkinov(/úxr|cre péaa oxá cxfiGii xou. "A; f)xav po^exó! Mé xt|; ítofi; pou xř)v 9uoía! Aěv ^eúpei; Xotnóv xínoxe;
— Tí 9éXet; vá ř|!;EÚpcú; Elcrai ó npoixo; ňv9pcano; nou p^éna) eí; xó ontxi pa; uaxep' ánó xóaa xpóvta.
— Tóxe KaXXíxEpa nou p' ěppt^' ó ©eó; pnpooxá oou, Kai Sév o' ánávxiiae kuveí; ánó xou; ávOpainou; xou naxépa oou, Kai Sěv ánávTTiaE; auxóv xóv í8iov, Kai tpappaKoxrouv xfiv Kap8tá oou, óxt nováxct p' ekeívo nov ÉytvE, áXXá Kai p' éKEivo nou Sěv ěytve.
— Má xí Xotnóv ěyive; xoO eína. Aéye ypfiyopa. Tó pXén© no>; civui Suoxúxiipa auxó nou ĚyivEÍ Tí ěytVE;
—'Eiceívo nou Sěv ĚytvEV, EÍnEv ó yépo; xóxe, eívat aůxó noů ?.é-yei ó naxépa; oou Kai f| ptKpf) xou ť| xavouptaoa, nw; xáxot Eioai oú aixía, aů (pxaíyet; 8ť aůxó noů ěytvev. 'Ekeívo opí*; ónoů ěytve... Méya; ó Oeó; Kai ó npotpfixti; péya;! MŤ|v ánefotífeaai. Ká9r(oe
15
226
T. BIZYHNOL
eí? tô pevTÉpľ 6á aé tô nö, öao ßuoTä Ť) paytapévii pou Kap8iá' Gä aé tô reo. Mfjv TpépEt?! KáGnaE. 'Eôw koveí? ôév ĚpxeTai, Kavéva? Ôév ÚKoúei. 'Arc' tôv tcaipô jcou ó TcaTépa? aou Ěppi^ev e?oo tô Kapá-ßi, é8ô> kavei? ánó tou? 8oúXou? Sěv pong ytá tíkote, koveí? 8év OTÉKCTai "Taajipá^-VTipávi". Ticctí toö jtřjpev ó 0eô? xn ípámot, tôv ěxouv payeppévo tôv rcaTépa aou, rcatSí pou, k' EoTtioe péaa otô xapépi tô "piKiávi" tou. Auto? jeou tôv éyvá>piíe?! Kai eSoke tč yévEia tou eí? xt\q piKpä? x«voúpiaaa? Ta xépia, Tfl? priTpuiä? aou.
— ZaKiippnaprca! toü eirta tote. Tí pě okevtí^eúei? ihai äanXa-xva, tí axííet? (púXXo (púXXo tťjv Kap8iá pou, á>aáv vá fjoouv ó xet-póTEpo? éxGpó? pou! KáTi peyáXn. aupcpopá poD éyive o' auTô tô oítÍTf eÍJté pou tt|v ápéato? vá tťjv pá9a». "A<p£? Tě? yuvaiKoSouXEié? Kai Tá payéppaTa.
—"Ax! rcaiSáKi Tfj? vuxřj? pou! ávéKpa^ev ó yépo? tóte koí fip-Xiae vá kXoít]. rO áÔEX<pó? aou ó Xaaáv...
—'AitéGavEv ó áSsXípó? pou; "Ax ©eé pou! ©eé pou! ■— EiGe v' árcéGvrio-KEV, áTtí|VTTia£V ô yépo?, Kai ŕj JtXrippúpa Tfts KapSiä? pou ávexaiTÍaGn 8iá v' áKoúaat. — EíGe v' ánéOvriaKE, KaGwg ájtéGavav TÓaoi Kai Tóaoi ápsvTáSE? péaa otó xépia töv ißi-kô)v tou?, aáv éteIeícoctov oí fjpépE? rtoü tou? £ypa\|/EV ó nXáoTrt? ttiv wpa Ttoú tou? eSiSe yuxň vá Ipßouv eí? tôv Kóapov! EiGe v' äm-Ovtio-KE, KaGw? ánéGave Kai tô Sikó pou rtaXXTpcápi rtávo) otô x«na Tň? Kpipaía? pě tô (TjraGi otô xÉpi ytá Tŕiv GptioKEÍa Kai yiá tôv Ka-Xúpr), vá Twxoupev jtapnyopiá, 7iou Tátpa xoípETai tťiv xápi Kai tť|v EUpoptpiá péaa ei? t' ävGn Kai Tá XoúXouSa tou ľlapaSEíaou! "Ax! äx! átpévTti Tfj? yuxŕi? Mou — tôv Xaaáv, tôv áSfiXcpóv aou, tôv eokó-Tcoaav!... Tôv aKÓTwaav äSiKa Trôv áSÍKoiv!
CH (paivn tou ZeXt^p é^éXíľtEv év t$ Xápuyyí tou Siriyoupévou TaöTa. Tá 8áKpuá tou eppEov.
— Aév jtEpipévEi? v' áKOÚari? ájtô épé, é?TpcoXoú9r|a£v ô ToöpKO? pETá paKpáv atfimŕ|V, tí (ppiKTÔv KEpauvoßöXTipa fJTav ainá 8iá Třiv Kap8íav pou. 'OpoXoyö tkí>? ETpepa péxpi? éKEÍvri? Tfl? an-ypfj? pqv Tuxfl Kai áKOÚao ôti únocpépEi n ptiTÉpa pou, ětoGev íkeívii títtote. Kai ÖTav ŤÍKOuaa tôv GávaTOV toö áSEXcpou pou, EuxapíaTtiaa. éaaiTEpiKa)? tôv ©eóv, ôti p' éXunnGii TOUXáxiaTov tóoov, dktte vá pé xttpíari ttiv pr|Tépa pou. Zé Eina n&c, áTtoxcopíaGriK' än amt\v, aé eirca rcóao iroXO tťiv áyarcooaa, rcóaov auTq ě?apTOÚO£ tiív Cü>rjv
227
q fjOIKßB-XEAHM
xn; äJtô tťiv áyÚTcn pou. 'AXX* ÖTav ŤiKouaa Tt<b? gom< . (^ó; pou, Kai ó TtaTÉpa? tppoveí épéva aiTtov too Suou-y^,, . n ?.ijini MO", fi ĚKJtXriší? pou pé anEXiGtoaav ôkíviitov škľi -,U)v ló. sov pou.
;0 yépo? ÚJtTjpÉTTi? fÍTav áyaGň? v|/uxňQ' Pö? áyanooae pE öXa Tä aJtXáyxva tou. Auto? pa? eßya^Ev eí? tôv 8pópov ÖTav fiiiEOa jiiKpá, auro? po? éTtŕiyatvev eí? tô oxoXeío koí pö? scpEpev. Autov Kai ň pn^épa pa? eixsv épraaTEUTÓv, óaáKi? ťiOeXe vá páGri 7tô? nO-Q JJETaxEipiCetai ó totTÉpa?, óaáKi? ťiGeXe vá pa? pnvúari f] vá pä? (jici^n TÍTtoTE, ÖTav ÉpeyaXmaapEV Kai 8év pä? fJTo auyx<apnpÉvo to Epßaiviopev eí? tô xapépi. Ať qďtô Kai fJTo ôpojatojpévo? rceptaaó-
TEpOV El? Ť|pä? KOÍ Tľ|V pT]TÉpa, TCOpá EÍ? TÔV JtOTépa KOÍ TŤ)V 8eú-
TEpŕ] tou Ttiv yuvalKa. 'OTav fiprtóp£a£ vá KpaTriGfJ ánô xá KXaú-naxa, tóte fipjtópeaa vá páGto tí auveßti eí? tô ojtíti pa? ánô Tŕ|v opa noů tô ä(pr)aa éyco Kal áv£x©pr|aa. Tô é?Tiyoupai aúvTopa.
MóXi? épEí? oí veooijXXektoi EÍxapE cpúyEi, KaGcb? sírca, äpov-ôpov, icapouaiáCeTat ó reaTŕip pou eí? tô 8iKaaTŕipiov Kai KaTay-yélXfi tôv áSEXtpóv pou tôv Xaaáv ó? XircóaTpaTOv, d)? XiTtoTÓKTriv!
'O KpiTŤi? Kai ó poutpTfj? tôv eßeßaitoaav neb? Sév prcopET vá ijvui ó Xaaáv XircóaTpaTO?, á(poC eytb ó á8eX<pó? tou éTtiaftpto? é-baiKO. ónoXoyíav Kal tôv ávTiKOTÉaTnoa kotô tôv vóu.ov koí KaTá tťiv auvŕiGEiav.
—"Exw pápTUpa?, ercépevev ó navépa? pou, ôti ó uíó? pou ó úttó)CP£G>? eí? aTpaTto)TiKľ|v ÚJtTipeaíav éSpííjréTeuaev ei? Tá ßouva HĚ Eva äXXov aúvTpotpov tiív vúkto, koí 8év éyúpiaEV Ô7tíao) ěto? töpa. IIoiô? ěxEi tô SiKaítopa, tô vópipov StKaicopa, v* ávTiKOTa-<nŕ>arj tôv XtJtóatpaTOv; Tôv KXľ|pa>TÔv páXiaTa. 'AXX* ó uíó? pou, á(p' ťi; aTiypfi? éipuye, EÍvaí XircóaTpaTO?- Kai ércEtSn éytii eí? ttív oisoyÉVEiáv pou ôév eívaí ôuvaTÔv vá ávExôw tô toioötov ôveiSo?, tô ÖTtaiTü) vá auXXrupGfS Kai ó uíó? pou, öitoo? tcü? XircóaTpaTO?, vá tiKxpépr) ôircXaaíav Tŕ|V 7toivtív, xai vá ávaytcaaGŕj aiSr|po8éapio? \v ĚKTeXÉoTi tô KaGf|KÓv tou! nö?! éxGpou 7io8ápi TtáTtioe otô %&na too louXxávou tou ecpévTii pa?, Kai Eva 7taXXr|Kápi, tô ôtcoíov äo; Ttbpa énEyáXcoae pé ť áyaGá tcoü pä? xapíCEt. r\ EÜaicXayxvia :oö ätpÉvTri pa?, tou épEyáXaKTs pé tô Tcapá8eiypá pou — XtrtoaTpa-:ti Kai (pEúyei; sEáv ôév oxeíXete kotótuv tou toü? "ooußapfjSe?", íóv ôév tôv aiAXaße.T€, 9á KaTayycíXro eic aUTÓv tôv SEpaaKÉpii
228
T. BIZYHNOS
tô KOKOúpyripa. "Ocrov 5tá tôv Z£/.ŕ|p, tôv áSeXipó tou — auxô? ŕjurtopooae v' ávxiKaxaaTŕ)ar) Kappíav Kopaai8a ei? xá KaGfJKovta tt|?, pá öxi tôv Xaaáv pou si? tôv kóXepo! *0,u Kai äv ČKape, T0 ĚKape 8iá Xoyaptuapóv tou. Tyco oute ávéxopat, oute ávayvcopífo
TÍJTOTE. 'HnÚTIlOE TÔV VÓpO KOÍ CUtéKpUVyE TÔV Xl7lOTÚKTr|- EÍvat ÍSl-KÓV čuč XPÉO? VÓ TÔV TtpCOpT|a£T£.
Oí nXéov äyptoi, oí nXiov aipoßopoi x*opo<púXaKE? ěaTáXrictav eí? Tá ßouva, onou únéGexov öti EKpúnxExo ó Xaaáv pě tôv aúvtpo-ipóv tou. rioXů 8ěv EXPEiáaGri vá tou? eßpouv áXXá oí véoi fjoav cónXtapévot Kai ávTiaTÓ6r)Kav. 'O aúvxpocpo? toC áÔEXpou pou eI^e péaa iaxwpá Kai eixe ߣßatoxr|xa, ncb? ô,ti Kai äv Káprj, 8ěv ěxgi vá cpoßflTai tíicote- tpGávEi vá pň maaôfj, ěvóaco £x' f) ßaaiXeiu áváyKr)v ánô axpaxicbxa?. Ai* auxô Kai ávxtaxáGrpcav ánô xoü? fc. \|/r\Xoü? ßpaxooc, k' ějtXŤjytoaav Ěva x<°PO<púXaKa. Tóxe oi tíUoi ěppíipBriaav ěnávto tou? tbaáv tô aKuXXtá, £itoXiópKT)aav tou? vé-ou? óntaco ánô Ěva ßpaxo Kai, öxav EXEXeicoaav xá ßoJua tou?, em. pav E(po5o pě tô anaGl otö xépi. 'O Ěva? véo? npócpGaaE Kai toix; ^ÉtpuyE péa' ánô píav xapáSpa arcapaxfipTiTO?-  tôv áÔEXcpó ^ou
TÔV EÚpfJKaV ÜKOUpßripEVOV £Í?   TÔ "pETEpí^l" TOU, atpaTÓ<pUpTOV,
aKOTíopévov. 'H ccpaípa toC ETpúJiriaE tô péTConov, ekeX no\) éar\-PóSeuev!
'Otov énfjyEV Ei8r|ai? otôv Ttaxépa pou, 8ěv eSei^e Kaiiuíav X6-
nr|v.
— Eív' ô 0eô? Jtoü eGptapßEuaev, EÍJtf/ ä? itápouvs k' ol ňhloi tou? JtapáSEiypa. Tá ypapxá Sev yívovx' äypatpa. THxav ypatptó too vá ánoGávrj ánô poXußi. Aěv énŕiYE ctôv nóXspo k' eJtfyyE črtá *a-péva! riT|yaívEXE vá okóvexe tô pvfjpá tou.
—'AM.á EU0O? onou tôv ĚGayav Kai äSsiaaEv ó tóko? tou liéoti otô anÍTi, fjpxiaEv ó naTÉpa? aoo v' áXXáÍTj, eihev ó yépo? úitrtpt-Tii?. Auto? noü f|TO TÓaov auaTTipô? péaa atô kovóki tou, noů eíjc TÓari enipéteta otô KTiÍpaTá tou* outô? onou 8ěv Eßate note moto aTá XEÍXn tou, ĚyivE Tcbpa vá tôv ßXenrj? Kai vá K^at?. Mtjtc ta KTlÍpaTá TOU ^EÚpEl, pŕ)XE xô aníxi tou novel, póvov KÓOEtai án'tó npcoi čo? Tá pEaávuxTa pě xňv pnoxíXia toö paKioC pnpoatá tou, KáSEtai aáv tónaKa? péa' otô xapépi.
'O 8eútgpó? aou áSetapô? navxp£ÚTr|K£ Kai x<ópiaev éôtĎ sal nÉVTE xpóvta.  'H prixputá aou EÚpfJKE Tpóno vá xôv Katantiorj
0 MOíKnB-IEAHM 229
vá YPáVíl ooa Ktŕipata kuí äv exíi ěnávco xn?. Tô ^eúpei?, p.ívai útEKvn Ki ánô xŕiv čopa noú auveßn xô Ôuaxúxr)P« xoß áSfiXtpoo aou gjv KápvEi äkko xtnoxE, napá vá ßEßaicovT) xôv naxépa aou, ncb? aú tôv napanXávriaE? vá EßyTj axá ßouva, yiá vá n^nyciiari? tť)v cpiXo-finia tou- yiá vá tôv Seí^i]?, ncb? tô naiSi noú áyanooas, 8év tôv ěpova^E- yiá vá yevfi? épnó8io otô péXXov tou, otťiv npóo8óv tou icai äkka TÉTOia Kai xeipÓTEpa. K' ékeivo? tá maxeÚEi, 810x1 8ěv ôkoúgi äkXo TÍnoxE. Ná EÍaai ánô noúnoxfi vá xôv i8ŕ}? péa' axô xapÉM1 xc°Pa- V^P°V ävôpcono pě yévEia aáv xô xióvi, vá KáOExai vá "ffepiavíCTj" ncô? xoptúouve yupvé? épnpó? xou oí aK^aßE? noü xoD ř^Epev ěKEÍvn, vá KaxaSéxExai vá xôv ccuXoOv Kai xôv xoíSeúouv, Kai vá xoü Xéyouv xá xpayoúSta noü xoü? ěpaOfiv ěKEivr), póvov Kai novov ytá vá xôv KÚpvrj ěkSoxo eí? tó nioTÓ Kai Tě? aKÓXaaíE? čó? itoů vá kXeíoti aUTÓ? Tá páTia, vá náprj ĚKEÍvri á>.Áov auvopťiXiKÓv trií-
—"Q! Tiiv nTíoxň pou tŤ)v pTjTépa! EÍna ěycb tóxe, cpavxáCopai xôao (pappáKi xnv noxíc^ouv o"k' auxá xá npáypaxa, Tř|v KaXr| pou iťjv pntépa-
—"Oao yi* aÚTÔ pf|v exei? Kappiá Ěvvoia, eíkev ó yépo? ßaGeia cfoXXoyianÉvo?. 'Ekeívti —ä? čxfl Só^av ó Oeó?^— 8ěv «poßöTai nXéov áno nÍKpE?... 'Otov eSiaßriKE? ěoú, ětoi xö>Pi? vá oě iSřj, xcopt? vá at \iikt\or\, p' ěcpcbva^E icai pě tó £in£: 'Eycó, XaKř)ppnapna, pě dnv, auxňv xř|v nÍKpa 8év Gá xř|v ßaaTa^co! 'YaxEpa r\XQe. xô Stotúxnpa Kai xoü äXXou xoü natSioö Tľ|? —noiô? ífóeúpei; fixav áyaGn, áyía yuvaiKa— £xai xô Eins, Kai Ěxai ěyivE. ©appsí? ncb? ř\ Kú9r. ř|uépa ětpcoys ánô návco tri? üysia Kai Cíoťi Kai xnv ěnXr|aíaC£ tnóv xáipo... KóGe ?.íyo pě ěcpcbvaCE, Kai pě pcoxoúaE yiá xôv nóXe-\ío, ú áKOÚco, Kat xí xapnápt Ěpxsx' ánô aéva. 'Eaú náXt aáv Ěcpu-jt?, řppt?£? nétpa níaco aou! Kai 8ěv éipávr|KE ypacpfi aou co? xá <ri|jiEpo —'Eycb Tř)v ĚXcya Kai Tř)v napnyopoOaa.
"Eva ôtapávTi 8axxuX.i8t noü eíxev eí? tô SóxtuXó th? Tfj? cpat-vóTuv ne!)? ěGóXcovE óÄ.oéva nEptaaÓTEpo. Elvat Tá SáKpua aTá pána aou xavoüp-'EipEVTti, noü 8ěv a' á<pŕi.vouv£ vá tó iSrj? nóaov áaxpá-9tci, Tfj?; EXsya. Má ĚKEÍvri 8ěv éníaTEUEv.
— Aěv twxců oě KaJ.ô outô tô GóXcopa, pě eItov. 'H £cor| toü nuióioC nou Tpéxct kívSuvo. Eívat n?.nytopévo' eív' ČToipoGávaxo! Kui óoov eoßuvEv i'i íb)ř[ ánó xá páTia Tt|?, Tóao GoXcoTEpo tfj? ě-
230
r. BIZYHNoj
ípaivôxav tô äaxriAiSi.
Miáv ňuépa —xá évGunouuai róaáv vá Ť|Tav Trópa— eotei^e kóXi Kal u' étpcbva^e vá xffé EÍnró tí xaunépia n^Gav ánô tôv átpévxr), tô 7rai5í THC-
—*Evag órcou KaTÉpn^Ev ánô Tn.v Touoa —Tfjg eina éyró xóte, exoi yiá jcapnvopiá— uäc; etpepe yaunépi n<aq evikií9tikev ô Mó-okoPo? Kai néq ó átpÉvxr)? na? ô íeXŕ|u éirfjp* Eva napácr)uo ánô tôv BaoiAÉa, k" eva PaGuô u£yáXo.
— Tí vá Tá KÓM©! EÍJtev ekeívii, k éxauoyÉX.ao£ ue tô yXukó xr^ npóoamo, oáv äyyekoi; nou Eivaí XurcriuÉvo?. 'EuÉva éuaúpiaav tá uáTia uou vá pXÉ7tco tovx; Spônoog ánô nou 9á £A9rj tô rcaiôí pou. Tô SaxxoXíÔi noú pi äíftncfE Sév ŕ|unopô> nksov vá tô SiaKpíva) äv (pÉyyTí!
"YaTGpa tô ÉPyaAEV ánô tô aeukó ir\q tô SáxxuAo Kai tô e8«ke axŕjv KtpKaoía noú KáGovxav cic, tô npooKécpaAó ir\<;.
— Ná, MeAéiko, xf|<; eítte. lé EÍxa oKAápa áyopaopéviy u' áyá-nr\occ, Kai ué nEpinoiŕ)9r)K£i;, áoáv vá ňuouv urixÉpa oou. 'Eujtpô; £iq tá ©eô Kai eiq aúxoúg xoix; uápxupag, "ak pyá£co xoipáKi", <je Ôíôco tt>v EA£u0£piav oou. 'Eyró Sév EÍxa xúxn vá šavaí8ró tô <p&- pou, xfiv áyáirri pou, tô nouAi xf\c, KapSiä? pou... Kpúye tô SaxxtAíôi noú oé 8í8a> oáv tú páxia oou! "Av GÍcai oú nAEióxepo áirô épéva xuxepň Kai eXQíi tô iraiSí pou, ô eqévxtk nov — ď á(pŕ|vto ej; tóv xóno p.ou vá x' áyanťfc Kai vá tô KEpmoifjoai. Elvaí papEiá ^evtitep-uévo Kai GéXoo tráv ea9ti eíq tô oníxi pou vá ufiv EÚpEBŕj óppavwpé-voľ...
©appeíg nró<; ÓA' aúxá Tá EAeyE Kavéva nvEupa x' oúpavoO Kpup-uévo uéoa £i<; xá oxŕ|9r| xr|<;. Tóoíú yAuKá Tá éA.eyev, xôcov ŕjauxn. u' eva 9e"íkô xauóy£Ao oxô npóocono, ônoú KavEÍg uag Sév éTóXpno* v' ávoí^Ti Kai vá nf) Kannía ké£,v oé kojihéiti ánoKOinií8r|KÉ, k' Éyú ETrflya otť) ôoiAeiú uou. Ié KO^náTi áKoúaanG áítô tô crEÍ.ap).iici xť&v yuvaiKwv xá K^áuuaxa.
—'H |iEyáX.ri uag xavoúnioaa napáScoKEV eí<; xôv 0£Ô xô rvefi^i
xng!
Tá SáKpuá pou ÉxpExav aáv xô noxápii óXriv xf)v &pa noO poG ôiriy£Íxo ó yépo<; únripÉTri<; uou, Kai EKA.aucra Kai CaTEp' ácpoO £nawj£ noX\Ť]V áKónri čipav. "EKtaucra 8iá toúc vekpou? Kai lidciixní 5iá xôv ÉaoTÓv uou, onou fipxónriv vá {,ŕ\o<a xrópa jt^éov \iéca stg taíVffi
O MOIKÍÍB-IEAHM
2il
xriv KaTáoTaai Txoú Jt£piÉypuVEV Ó yépog, óP«pavôí Kai uionuévo-Tôv ÉOTEiXa vá nti Kputpá Tfl? MeXéíkoí KiPKaoíaí Óu Ťi>.9a, vá xfi5 Cnxfiori ánô xá (popénaxá nou ó,xi f)TO Suvaxôv vá E6pe0fi áKÓuti. Kai xá (péprj ypŕ|yopa eí; xô Snuóaio Aouxpô Katom uou.
'Oxav éyúpio-a eí? tô ctitíxi fjxov ppáSu ppáôu- ôkoc, ô kó<juo-xô euo9e JtXéov jiró? T)A,9a- uóvov ó jtaxépag uou ôxi- 'H yuvaiKá xou Sév 9' ä<pr|<J£ vá xou xô ttouve, úné9£aa, Kai EcrxsiXa xiiv äAX.riv ŕ|p.é-pav xôv raKŕ)pn7ia|iita Kai xou xô eíjte.
— <&<&<; ctxô uáxia oou, xou elnz, unÉri-éfpÉvxr)! 'HÄ9e xô £Evr|-xspÉvo xô naiSí oou! ô cnpaxiáxr|<; cou.
— Aév exto Kavéva naiSi axpaxiróxn, eíicev ékeivoi;. 'Euéva xô «at8í uou tiou f|xav 8iá axpaxiróxn? 8év ÉpxExai nXéov än ekeI uou Ttfjye. Aoxôq Jtou í)a9e — vá uri xôv SioCv xá uáxta p.ou!
'OXov xôv Kaipôv onou exaAaiJtu>poúur|v eí<; xpv Ďnr|p£ota, okov xôv Spópov noú éKaKOJtá9T)oa xócto, EÍxa xf|v Kpu<pfi Jtaptiyopiá, jtró? xrópa JtXiov 9á KEpSíoo) xŕiv áyánn xoO naxépa uou. Tô crôuá pou fjxav yEpáxo nkr]yki; uiKp&; Kai UEyáAEi;- <p9áv£i vá xég iSiJ novov, IXEya, Kai 0á xô KaxaXáPr) miy; £KAT)povóur|cra xô Oáppog Kai xí|V ávSpEÍa xou, Tcró? EÍnai xaXXliKápl. Tôv Enoiaoa eig xqv Kap8iá, ki ä; pňv xôv ó|ioiáCo) eí<; xô npóo-conov. Xmpi<; äkko 9á oípí^ri nXéov si? xtjv áyKaAiá xou, 9á jjč ^iXfjarj. TÉToia Kai nôoa ákka xéxoia 8ev EOKEiiTÓnriv! Kai EKpuPa tô óvopá pou, ÔTav Etp9aoa eíi; Tá nEpíxťopa é8ró kovtú, 8iá vá pf\ npo<rP?wri9fj í| (pi>.OTi|iía tou ÔJtô tô xá^ia ókoí) EÍxa.
KáX.Ato vá ue JTEpvouoEV Éva PóXi ctttív KapStá ekeí nou éCil-xoi3oa v' árcoKTÍicKO xňv áyánn xou uéca axôv 9ópuPo xflg páxn?. jtapá vá eaGco Kai vá EÚpra xóciov uTaoq ánô pépo<; xou, uaxEpa á<pou epsiva Épripoí; áno ekeívou? noú jx' áyanouaav.
Aúo fipÉpEg ensiva ťiq xô ctjiíxi uévot;' xfiv xpixn f|uépa žpxov-tai Kai pé naípvouv tlq xô Kpufipio.
—'Eôró Kai xóoa xpóvia, eíjtev ó Kpixfn;, ekpí9tk Kai KaxsSiKá-a6ri?, Sióxi EKpuyEg Éva Ainóoxpaxov Kai éyéAaoE? xôv BaaiXéa. Ai7tôaxpaxo<; fjxav ó áfekq>óq ctou, ut)vuxť|<; ô íôiog ó naxépag oou. 6á Ka6ť|ort; Éva xpóvo (puXaKT]. Aiôxi ô I8io<; ô naxépag oou £,ava-
VÉCIXTE Xť|V KpíOl OOU rtáXlV.
Eic nfioav fi7Ar|v nEpioxaoi 9á tféEupa v' ánaAXax9ró ánô xoiaú-
232
r. bizyhnoi
Tľ|v KaTUôÍKri, 9á řji;eupa vů ßaXw «xä Súo nó5ia» tou Kpixou «a" eva nanoüxm». 'AWíi ěSéx9n,Ka xŕ|v KaxaSÍKn oxô KetpáXt pou ěnávw 8iá vá yivT) too naxépa pou tô 0éXr)pa. Miinco; tô aníxi pa; Ka9w; tô r)upa Sěv ŕ|xo xáx&xe Si' ě(iě XE'pôxepo áitô ipuXaKŤi; 0eó; auyxai-péaoi tôv XaKŕ|ppnapna, nou 8ěv átpřjKe vá pě Xziyri títcote. *E-íiciTa 8ěv Eixa out* évTpoitfi vá aiaGavOö, oüte Kaxa<ppóvr|CTi vá ÚTiocpépw. "OXoi tô ěyvíbpiCav neb; ónoípépa) Siá xť|v KaKoyvcopía xou naxpó; pou Kai p' éXunouvxo Kai pě napriyopouaav Kai pě nepi-noiouvio, coaáv vá i'ipouv ó áipévxri; xwv. Auxô otô naxpiKÓ pou aníxi ßeßaia Sěv 9á tô eíxa.
"Etoi ó xpóvo; ěnepvoucEV Kai öoov enXn.aia£cv et; tô xéXo;, tóoov Ěa<píyyETo ŕ| KapSiá pou. 'O SeútEpó; pou á8£X<pô; énoúXr|C£ xá KTiÍpaTa noú enfjpcv ánô tťjv yuvaíxá tou Kai enépaoEV ei; xř|v 'AvaxoXrV 'Eyw 0á řipouv Xotnôv Kuxa8iKaapévo; vá íňaco péoa axô aníxi pa;. Ei; xô otipctov noü Kaxŕivxiioev ó naxépa; pou 8ěv etya nXéov ěXníSa vá auvevvor|9fi> pa£í xou. 'Ekeí pav9ávopev ěgatpvu nco; Éyiv' ěnaváaxaai; el? xŕ|v 'Ep^eyoßiva. Aěv Ěxaoa Kaipó. "Eva ßapßaxo äXoyo ánô xôv cxaOXo, piá áoripévi' áppaxwoiá, Kai Spópo!
'O LaKiíppnapna; noXXě; <popé; eúpfiKe xpóno vá p' ěnaivéan. tli? MeXétKa; xfjv Eupopcpiá Kai xr|v KaXoxjovii. Tô «payr|xô kou p' é-«pepvE oxtiv <puXaKŕ| xô épayeípEUE pováxri Kal ö,xi äXKo éxp£iúo0r|-Kü ánô xô cmín, éKeívn pě xô (ppóvxiaev, tbaáv vá Ť)xav f| iSta pou prixépa áKÓpn Cajvxavŕ]. Miá puoxiKŕi ipcovji xô eXeyev eí; xí|v Kap-Stá pou: a' auxii tí|v KÓptiv eScoKEV f| ptijépa oou xô 8axxuX,í6i, auxii 0á sivaí xô "Kiopéxi" aou. Má Sěv ŕ^súpei; n©; poö f\XQz ôxav f)Kouoa xôv nóXepo. 0á náyai vá C,r\xi)a(ü xó "Kiapéxi" pou péaa ei; xóv Kanvô koí xŕ| ipioxiá tŕ}; páxti; ÓKópri piá. 'H oítixi-Kiá Ca)ŕi, f| eôxuxía xŕj; oÍKoycveía; 8ěv eyive ypacpTii. 8ľ epéva. K* éľifjya.
"E8a)K£ ó 0eô; k' ĚXaxEv ó ápx'iyó;, ónoů p' ěnfjpev ei; xô Táypa tou, yevvaío;, Kai iaax; \<j(úc, 8iá touto Kánio; 8íkoio;. 'Otav ěyúpiaa ôľiíaco ßoTep' áitó Súo xpôvia, eixa pepiKé; nXriye; napaná-vo, pá Eixa k* Ěva piKpô ßa9po k' ěva napáaripo ávSpeía;.
AÜTii xř\v (popá fipjtópEoa vá iSö Kai xôv naxépa pou axô aeXau-?wÍki. Tôv naxépa pou! äv Sév pé éíxe yevvripÉvo, 8év 9á xôv éyvíbpiCa! Tí eyivc xô í>nepŤ|<pavó xou péxwno, x' áaxpacpxepá xou náxia, tú nÄaxEiá ĚKEiva oxŕi9eia xou, xí éytvav; 0appEí; ntí); öXa aOxa tú
u 233
xpóvia noü 8év xôv ei8a, ŕ|Tav äppwoTo; eig tô KpeßßaTl K« éMTpŕ_ vioev ň Gwpiá tou k' epuTiSóGiiKE xó péxoinó xou k' ěJiúyiae tô awná tou, k' ĚTpspav OKiáv tô (p\)XXo Tá xépia koí Tá yóvaxá touí 'Etoi tôv ěSiópGcooev fi véa xou yuvaíKa!
"Oxav epßfjKa péaa k' ě<pt>,r|oa xô xépi xou, ěcnKWOE xá ßaGouXa tou naTia Kai p' éKÚxxa^e, p' ékúttu^e KaWt KaXá, Kai 8úo peyáJia gflKpua £KÓAXr|oav eí; Tá x^copá tou páyouXa.
— Moiá^Et; TH páva oou! pé EÍnEV ekeívti f|Tav ŕ\ KaXŕ\ pou ŕ\ ^vvaíKa, pá... ánéGavc. AutŤ) ý\ áXenou, aáv Ěypava tô ßiö pou návou Tri;, pě eSiü)c;ev án' tô x«pépi!
—Tí 9á Einŕj, á«pévTr|p! tou Xéya. Zxf)v oÍKoyévEiá pa; nóxe ôicoiiaxriKe vá Sia^rj piá yuvaíKa xôv é<pévxT] xr|; ánô xô 1810 xou xô anixi!
— Auxô k' éyti) 9aupá^oupai! ein£v éKEivo; pé nai8iKŕ|v áno-píav. Má čXa náXiv nou xfiv áyantô xř|v papióXa! BáXe paKi vá mou-^ atňv úyeía xr|;!
Ei; xéxoio ßa9po xou Eixe KaxaoxpetyEi xô moxô xôv ávSpiKÓ xou y,apo.Kxi\pa. Ei; auxŕ| xôv Kaxáoxaoiv eúpfjKa k' éyvtbpiaa k tjto tôv naxépa pou!
Kaxóniv ó ZeXtip poi 8inyň9n, oxi f| napaXucia, oa)paxiKŕ| xe mi TiveupaxiKŕ), xoö naxpô; énétpepE tťiv napáXuaiv tôv oíkovopikwv tflc otKoyeveia; tou. Aí áyéXai enoXriGrioav piKpôv Kaxá piKpÔY oi oxaöXoi Ťipripró9rioav, Tá KaXXÍTcpe xéw yetípyíKáiv Kiripáxcav KEpiŕ^XBov ei; xEípa; xwv Savsioxť&v kwí TOKoyXúĺpcov, eÍ; twv ó-»oi(ov tô ßaXavTiov npooéTpexev ó yépfcw KTtipaTÍa; óoáK ; fj véa tou oúCuyo; eíxe vá ÍKavonoiŕ|<jrj véav Tivá iSiOTponíav. "Ev KTŕjpa "viKiaxi", Sn^aSf) npoiKffiov Tfl; pr|Tpó; tou, epevev áKÔpn éXeú-dtpov únoxperóoewv toútou tiív KaXXiépyeiav aveXaßev aÜTonpo-oteu; ó IcXŕip, á; ĚKapvev äXXoxe, ó naTŕ|p tou, Kai évxô; ßpaxeo; Ipóvou Kax(áp9u>ae vá xô ßeA.xi<i)aii ěni xoooöxov, ôiaxe Kai aüxo; ó artoß>.aKü)9Ei; nXčov yéprav vá xô 9aopáCfl!
—'Eaú poiái^ei; xfl; KaXf|; pou xfj; yuvaíKa;! xoO eXeyev éví-oTf siaai xó nui8i xf); vux*l; pou!
'0 leXfip Xriopovwv xóxe xř|v áSÍKOj; OKXr|poxáxr|v npô; auxôv &iciycoyŕiv xou yépovxo;, éxúvexo nepi tôv TpáxnXov aÜTOÖ, Kai nepi-XTuaoóuEvo; auxóv, npooenáGet vá Kopeorj tť)v éní ToaaöTa ĚTn. •iattxouaav uütüv öi\);av naTpiKf|; oTopyfj; kuí eKTipr|oea);. 'AXX' öte
234 r. BIZYH NOE
oí áojcaajjoi Kai aí TtEptJtTťj^ei? aůxróv E/.rp/ov, ó ZeXťim ricrBávEto Év éauTró Tfiv ánoyof|Teuaiv, Ť|v aiaoávetai ó Stva^éog óôoinópo;, ôaxig éni paKpôv ánonÄ.avr)9EÍg Tf)g óSou tou éni uóvcp tô iró9a> tou vá tut] xopTaaTiKá ĚK yvcooTfig auTö I^EiSrópou nriyfií, eúpí<nce, aíipvríg tô petOpov aüxfjg ánE^ripanévov. 'O naxř|p tôv ótcoiov évriy. KaXíCETO, Sév títo nXéov éKelvog tôv ôtcoíov éoaúnaCev öWlote Kai toü ónoíou év (piXóaTOpyov ß>.euua 9á tôv ěpcouvev 'éi,ak)jov zk xa-päg. 'O jiaTÜp tôv ónoiov étpíX.ei, fJTO né9uoog, T|Xí0iog yépov, áno-ßXaKöuevog útcô if\q xróv tcveuhotcoSöv noxöv KaxaxpricrEiog éni to-ctoütov, ďxttc vá nf\ ěxtl n^éov oxKpř) auveiStimv £Ínť| éáv toútiiv tť|v CTTiy(iŤ\v nívrj t| Sév jtívti. 'H Siávoiá tou eIxev épriuoGfj útcô xróv naBróv, ŕi KapSía tou ěerxeípEuoev Ono xoü Kopou, axopyřj Kai á^ionpÉJtEia naxpiKT) Sév únfjpxov hXiov nap' aüxö.
Aiá toCto ó ZeXř|u énéanEuae xrópa xřtv auvévtiKrív tou meto xfjg MeXéikoí xf\q KtpKaaíag, ánEtau9épou xf|g nnTPÓg tou.
—'HnnopoOaa vá nápw áno nXouaíav oiKoyéveiav, Eins, vá ßatao eig tôv Tónov éKetva xá ónoTa éanaxáXrioxv ô naxépag uou. *AXXá, t\ UT)TÉpa uou f)Tav áyía yuvaiKa —vá yívrj uóctxoi; xai áu-ßpa tô xfl>na onou keítoi—, á<pou ěSoKE tô SaxTuA-íSi uou eig tt|v MeXéiKa, 9á Einfj nróg fJTav tô "kioučti" mou.
Kai ŕJTO ä£iov vá o-£ßaa9fi tt|v ěKXoyfjv xflg nn^póg tou ó 1e-Xf|M, Sióti f| MeXéiko tito tö övti nEnpoiKiCTUÉVT) únô nXeíorůiv ápETôv. nspiEnoifiGn tóv napá^UTOV nev9epóv xrjg yiciú. natôua); «ÜTanapvrioiag Kai KaTÉaTricre tóv Ze).ŕ|u néxoxov auI|uyiKř|g eOôai-novíag, öaov sívat Suvaxóv vá ěmx£ux9fj touto év Ttj xoupKiicfl otKoyevEÍg. "Otov ě^Eppáyri xró 1875 ř\ TE^EUTaía ěnaváaTaotg Tf); 'EpCeyoßivng, ó IeJlťiu. frco eünopog yaioKTr)U(ov Kai eíxe Tpia Sioripč Kai EÜuopcpa naiSiá.
—"Av típouv ávúnavSpog, etnEv ó ZeXiin, Sév 9á ěnepiuxva (jr)5ě CTTiynfiv xóaov |ioö éTiváx9r)KE r\ KapSiá Eig xá axvßr\, otav ěua9a nróg öXoi pag oí KÓnoi Kai tô atua, nou éxú9r|KE Etg Tá égrtvra ôúo, énf^yav zlq Tá xanéva. Má Tá naiSiá fjoav uiKpá vai ó narč-paq átppoCTTog, k' ěuéva Sév u.' ěxtopouaav tô poOxá uou. örav t-ouXXoyiCóuTiv ncog yíveť évavTÍov toC Lou^Távou nó^EMog.
Aěv énépaaE noXbq Kaipóg, vá Kai f) lepßia ar|Kw6nKe. vi Kai f| BouXyapta. "H Baat^EÍa npooKáXfioEv ěcpéSpoug. 0v>MoO»iai maq Sév tutové áKÓnn f) aEípá nou* uá ÖT-av Ě|ia9a ncbg étoináCcrai
O MOZKÍ1B-IEAHM
2J5
Kai n Pouooia, Sév énspin£va creipá, Sév éwu?J.oyÍCT0r|Ka, Sév äic Kavéva. Tô ŠEÚpei? öti ápxÍExOpo; toü e9voug naq XoyíCetai ó PoOa-oog. Tô VEpô Kai ŕj (půiTiá (Jtopoüv vá kúuouve <piXía heto^O Toug Kai vá ěxouve- ó MoaKoßog Kai ó 'Ic^áu äoté, noTÉ! Aév ßXenziq Toüg TaTápoug, ToOg T^EpKé^iSEg, noü äípnoav Tá onÍTia Kal tô £X£iv Toug Kai fi?.9av Eig tô KpáTog toö SouXTávou, yuuvoi Kai ávu-nóSriToi KaX^ÍTEpa, napá vá kotoikouv £Íg Ěva Tóno pé Toüg Poúa-ooug;
'Etoi á<pf)Ka Tá naiSiá uou, Tňv yuvaiKa uou, tôv ßio uou ctt' á-voixtá Kai KaTeypá<piiKa eig Toüg éípéSpoug: Biôg Kat yuvaiKa Kal naiSiá fiivaí KTfjua toC LouXtúvou, Kai ÔTav jtoXeuoone ué tôv Mó-OKoßo, énTá C^ég vá 'é%ia, Kai xég énTá xég xávro eig tôv nóXejio Siá vá viKTJCTTj ó é(f>évTng Ma?! Mé Třjv Pouacría énoXeutio-aue, aé elrta, eig xf\q Kpinaíag tôv Kaipó, Kai Tf\g éanáoapE xá uoÜTpa eig xf]V ZiX.ícrTpia. 'Ekeív' n éx8pa Kai tô pío-og, onou Tfjg eixa uXXaxz, énoJi^anX.acriáa9ri Trópu, ôtov éua9a öti ĚpxovTai náXt vá ^avana-tt)ctouv xá xrónaTá uag. Aíixoi Cn^ouv vá uäg é4oX.o9peúoouv, e^eya, áno xfjg yf^g xô npóotonov k' éyró äv Eivai ßo^exo Kai CwvTavoúg ToOg Tpróyto! Kai ávExróptioa £ig tôv nóX^nov.
Tô npöxo (iäg énfjyav évavxíov xfjg Zepßiag, k' éKEí é(páv>iK£ nég ŕ) PouCTaía 9éXei tô kokó nag. Aév fišeúpai xí vá éypá<piiKev eig Tág é(ptinepíôag Siá xoúg ToúpKOug tóte. Má éyró noť> énoXénT|aa eig tô 'A^ECxváTg éKSívo tô (p9ivónoipo, cé ßeßaiö» nróg Tfiv éKupieú-aaue tť|v xo>Pa ôXr\ áKÓur| niá <popá, rócáv vá nf]v fJTO iSiKŕ) uag! Kai ôuwg tí ró(pÉX.rio-e! "Eva naí-ióxapxo toď Taápou, Kai ó lÉpaoKÉ-príg nag énpóCTTa^e vá ßyoünE ánô Třiv Efipßia! Otou! noü vá Toúg Sibari ó OEÔg tôv iimXa Toug! tHtov róoáv vá énpÓCTTa^eg Kavéva vá eßyrj néoa ánó Ěva onÍTi, ónoů éktioe né tô aína Kai né Tá kókkoäxi Tá éSiKá tou.
K' eßyfiKane, Stá Tŕiv EÍpnvr| Taxa, Siá xř|v ónóvota! Tócto HEyá>.ri yvróotv eixev ó ZepaaKÉprig toü ZouXtovou, Kai oí äXXoi xapano(payá5£g, öaot Kánvouv tô "vToßXext"! 'O MoaKoßog, Ka9róg opíCeig, éKEívo noü eíxe vá KánTi tó ěicane: npiv vá 8epanEu9oüvE JÍ ntaiyég noü ěnf)panEv eig Tr|v Zepßia, oí Poüctctoi énépaaav tôv ' Juvaßi! k' éyró noü fípouv Stá vá únáya) Eig xf)v naTpíSa nou, vá iüTp£u9ö, é^éxaaa Kai 9épnx| Kai napo^uanó, Kai äXXa^a Spópo. PoĎocroi naxfíoavE xô xróna xoü Zou^xávou, eína- ô ZeXťm tróg
256
T. BIZYHNOE
Oá únúyri vá EußQ otô crnixi tou; Eixa Liiá uo^ußia ax' ápioxepó uou xšpi áyiáipeuTri ôkóuo, Kai tô eíxa Kpeuacruévo otôv X.aiuô uou. Má si? tô jtpöTO uépo? onou ándvTricra oTpaTeúuaTa, e\uoa tô uavTflXi, sacpi^a Tá Sóvna, vá u>l ué evvofJCTOuv öti novcb, kcií 7capouCTiá(r8r|K:a si? tôv á^tcouaTiKÓ tou?. Tote äv fJTav ßoXsTO, ŕj-OeJle kóuouv CTTpaxicbia? ö? Kal auxě? xě? uvtiuaxóneips?. 'Eyco iíuouv "xoaoÚCTri?"' u' ěSéx9r|K£ xwpi? KoKKi\\ ô^étooi, k' eniiyaue. ©uppei? öti títo ypacpTÓ, ücttep' ánô tóctov nôXeuo Kal tócto ctkotco-uô uÉCTa ei? Tá Mita^-KÓvia, vá Cticto, Siá vá nôvs vá \íe kXeíoouv uÉCTa ei? tť|v nX.Eüva.
—vEi, ITJiEöva, ěi! — ávaCTTÉva^ev eÍTa eí7kúv ô Xe^tiu, k' é?r|-KoX.oú9riCTe tíív íoxopíav tou ctúvvou;. 'Ectú uě ětpepe? tôv voC uou ei? tôv toho tou! MápTupa ex« tôv 0eó, ntb? ÔTav ĚtpOava eí? tt)v n^euva, ťiuouv cóctôv ueoucuévo?, úktóv TpeXXó?. Tou? Poúoctou? tou? súpŕ|Kau£ xaiUEVou? noü Kai nou e8w9e ánô Tá MnaA.Kávia, Kai onou tou? súpŕ|Kaue tou? "enaoxpeij/aue"! "Ycttep' ánô xf)? Kpi-uaía? tôv Kaipô nptbxii ipopá toü? ^avaeßXEna ěunpó? uou* KaOéva? xtov m' EípaívETO éipxá tpopé? KaKcbxepo? ánô tôv SiaßoXo! 'Apxi-EXOpô? toü yévou?, n' áváGeuá tov! eXeya, ötov u' éTÚxaive Kavéva? nXr)yc*uévo? aßor|9r|TO?, Kal tôv áneTeXeítova k' ekeivov ué 9n-picoSri EuxapÍCTTrioi.
"Otov EußnKa uéca ottiv nXeüva ťímouv éKaTÓviapxo?" Kai f\ nteCva ŕ|Tav šaKOuauÉvn ánô tťiv nptÓTri xn? iÍpíotKŤiv ávxicnaoi. OavTa^ECTai Xoinôv ué tí xapá, ué tí éXníÔE? «SnyoCaa toü? ávGpib-nou? uou, ué tí évÔouoiaCTUÔ KpaTOÖCTa tô onaGi cttô x^P'. ue tí äkaXayiiô tôv éxaipeTiíaauE tôv yépo fiptoa xr}Q IRsúva?, tôv 'OCTuáv-naCTfi. 'HpxóueOa ßor|9eia ctxtjv Súvauí tou, TpEÍ? xi^-iáôe; ävBpconoi, Kai ot Poüctctoi 8év fiunópECTav vá u&£ ěunoStoouv, onou Ki äv ěnepácrauE.
—'ES« 9á tô xoptáCTto nXéov tô uícto?, eína, tô áxópTayo- Í6& 9á toü? ěk8ikt|9co áW>nr|xa toü? Poúctctou? toü? ěxopoú? ua?, toü? aypíou?, toü? áonÄ.áyxvou?!
Kai ÖTav t?)X8ev t\ axiyuŤ" ki ávoí^aue tparriá ěnávto tou? ěselvo xóv SenTEußpio, tote ó ev9ouo"iaouó? uou 8év elx£ n^éov opia. 'H kóBe CTtpalpa noü toü? loxékXanE, xtjv aioBavóuouv neb? Ěnaipvev ánô Tťiv Kap8iá uou Suvaui ytá vá XTunfiCTT- önou náyei ßa9UTepa, vá KaTaCTTpéví/T) cpapuaKepcÓTepa. Kai önou ŕ|TavE 8ouXeiá 8iá pna-
O MOZKílB-ZEAHM
2.17
yiovéxa Kai crnaGí, ékeí Sěv fiuouv TEteuxaio?. Má xö ypaqnö eivai ypaepro, Kavéva? 8év ť á^Xá^ei.
Miá uoXußia noü nfjpa Se^iá uepiá ušct' cttô nXeuóvi n' gßya. Xev ánô Tňv 9écti uou Kai n eßaXev ei? tô voctokoueIo. noJiü uoxnun TdriYň! 'HaBev ó xeiußva? Kai ěytb OKÓun 8év ňunopouCTa vá ctoJleú-öco" Ěipiuva aíua.
Aév ÖKOUCTa vá yévouv Kai ueyá^a npáuuaTa okov éKeivo tôv Kaipô' uä ě^aipva eva ßpaSu KaTaXaußavco neb? oí yiaxpoi k' oí ův-Öpconoi toö voctokousíou Kai oí äppcooToi, öctoi tjouv ei? xá nó8ia tou?, ô^íyoi Xíyoi e^eivav Kai nave! Kpuipoui^ňuotta Kai oTsva-yuoí, ßXaCTcpriuie? Kai ÜCTTspa náXi veKpiKTi criyr), — CTnKcb9riKa cttô nóSi. tHtov ctkotóSi, Sěv Tá SiéKpiva KaXá-KaA.á Tá npáyuaia, \iá iiaKpuá áKOÚovTav CTTpaTEÚuaTa noü enŕiyaivav KaTá tôv noTauô. Auto Sěv eívai KaXô npäyua! 'Anô Kaipô u<3? etxave nepiKXeiCTué-vou? uéoa eí? xá ôxuptbuaxa oí Poüctctoi- £iooTpo(píe? 8ěv ánéuEivav oTiiv rReüva.
Ná iSfí? noü ávayKáoBr|KEV ô TaCtj-'OCTuav naooa? vá TpaßnxÖfl ánô ě8to népa! Tlaipvtu A.óyupa- oí 8póuoi čSeioi! Tpiyúpto uou kuveí?-öctoi lueivav oá fJCTav (ÓCTáv ěuéva Kai xetpÔTEpoi. 'Enf|pa tôv uavSúa uou Kaí, ĚTCTi Ka9cb? eßpE9r|Ka, učaa ei? tô ctkotóSi, ĚTpE^a KaTÓm tou?. Ztóv Spóuo EÜpriKa Kai äXA.ou? n^r-ycouevou?, x<">^oü? uě 8c-KavÍKia. 'Enŕiyaivav ßiaoTiKa Kai aÜToi, önco? fiunopoüCTEV ó Ka9sva?, Kai eßoyyiCav Kai ĚK^aiav Kai eßXaCTTnuoÜCTav. Töte aypieye Ka9' éauTÔ T| KapStá uoü. 'Eo<pix9r|Ka uě ö?^r| uou tíív Súvaui k' énpó-<p6aaa eva "Taunoüpt" noü éniiyaive oitonri^á k' éva äXXo noü KaTaißaivev ánô tô nXáyi Kaiá návco uou.
— TúpiCTE nÍCTW ypfiyopa! éiptbva^ev ěva? á^iouaTiKÔ? ánô tô iloyo. —Mě SiéKpivE neb? fiuouv ánô toü? ápptíxrTOU?.— 0á oé oKOTcbaouv é8íô népa! nÍCTOu!
— Eiuat ô Seí.ŕ)u, ó éKOTÔVTapxo?, xoC eína" ncô? vá yupÍCTfi) nioou! "Octov fiunopoüCTa vá ariKibCTto xô vxoucpéKi, vá oúpo) xô onaBí, tô npócrxayua fjxav «eunpo?»!, Kai xcbpa noü nXr|ywôr|Ka, npocrxá-íei? vá yupíCTů) níaou. "H 8á \xz nápexe uaCí cto?, f\ 8á ué ctkoxioctetc t&b népa! IIíctou Kavei? 8év eueive. Mě napaSíSeTe UTá xépia tôv txöpöv ua?; K' ěCTTá9tiKa éunpó? tou k' emaoa xô xa^-ivápi toü áXóyou tou.
—"Av eIctoi XáTpn? toü Mcoáue9 xoO npotpŕixou ua?, xoü EÍna,
21$ T. BIZYHNOI
XpUßu KOI KÓ\|/£ TÔ KEtpáAl UOU! EÍKOOIJTÉVTE XPÓVIGI GTpaxtíJ)Xr|g XOÜ
XouAxúvou, ntbg u' ánapveíoGE Kfli ně átpívEXE vá néow £(üvxavög
axá xépia Trôv exOpcôv uou;
"AKÓpa 8év ěnpóipGaaa vá xzkzmoců, Kai tô äAoyo, noü ř|aBávGr| tô (pT£pviaTT)pia axá re?t£upá tou, TtváxGrjKEv énávio uou Kai u' Ep-pi^cv áváoKEAa. Kaprcóooug axpaxitoxag ŮKOuaa noú ěnépaaav na-xövxag Etg xá CTTŕ|Gia uou Tá nAnyconěva. 'YcrxEpa ué Ť\kQz aáv Atno-
"Otův f)A9a Eig tôv éauxóv uou ŕ|Tctv ^TiuEpóuaTa. láv övEipo u' E«pávriKEV ó TÓnog nou eůpÉ9r|Ka. Tô yóvctTÓ pou u' enovoücE 8u-vaTÚ, Sév Tjunopouoa vá tô aaAeyci). Tote ev0unŕ|9T)Ka t' äAoyo, tô néaiuó tou Kai tô noSonáTT|ua noü népacr' ánô návio uou. "Ag tó "ßpouv ánô tôv 0eó! oí äanAayxvot! "YoTspa ŕ|X9av EÍg tôv voü uou ôoa áKaTÓp9<»oa péoa Eig xoüg noXénoug TÓaa xpóvia, k' ectua-Aoyío9riKa nóao KaAAlTEpa 0á fJTO vá u' ectkôtíove Kavéva ßöAi axnv ypauuŕi, Kai u' éKUpÍEuoev Evag ávÉK<ppaoTog Tpóuoq. Tí Ex© TWpa vá Tpaßri^ü) ánô TOÚg ěx9poúg H<*í!
'EkeI áKoúu) kotců, nép' ánô tôv noxanô ßpovxoßv Kavóvia-ävoi^E tpcoxiá, xTuniouvTai. 'AAAáx! 'AAAáx! Stô uou 8év Gétat
v' avaßfj uiá npoafiuxň 8iá tou? áSsAtpoúg uou! Aěv f|jinopö vá nrô: 0£Ôg ßof)9£ia Toug! Tôao UEyáAo fJTav xô napánovo Tfjg Kap8täg uou, ytaťt uě ä<pr|Kav ctó xépia Trôv exGpôov n«S- Tí éyivETO žkei kútcd ôév íiunopoucra vá tô KaTaAaßa», ěwárioa öncog öti x\ nXEüva 8ěv fJTO nAéov iSiKŕ) nag! ©éAeig ŕ\ kvm\ k' f| ánEAniaia nou, 9éA€tg Ť| Kaxá-axuo-tg xfjg úysíag nou, 9éAsig tô kdúo tô noAú, ně Eipspav niô váp-KOXTi, nitt napafáAiy Sěv ŤiiJEupa tí ÉKanva. Eúpé9nKa oAo>g StóXoo xwpig ónAa- ó 0EÓg —öxi ó 0£Óg— oí ónó9pr|aK0Í nou ně napá-ScoKav "Koupnnávi" cttóv éx9pó na?- Ttíipa Exei Síkoio Ka9£íg xtav vá n* ěK8iKn9fi KaTá xá Epya Kai xoüg Aoytanoüg nou,— äg EXQouv! äg ně Kánouv Konnóxia vá ně <p<?v oí ctkúAAoi!... Kai Exot ě^r|vxAripé-vog Ku9wg řinouv, ěaúp9riKa k ínzaa Kovxá eig Eva ßpaxo xuXty-pévog Eig xóv navSúa nou.
"Oxav r|X9a Etg xóv éauxó nou, £UpéGr|Ka Eig Eva <popnxó voao-koueío- Ena9a nwg fipouv aixnáAtoxog xrôv Próaawv k ěycb ki öXoi öaoi EÍHEBa axiiv n^Eüva, o-apúvxa x'^iážEg axpaxiöxai, puti pč xóv 'Oo-páv-naaao. Kai xóaoug ákXovq naooáSEg!
Aěv EÍvai rcpüyna eí5koAo yiá něva, ě£,r|KoX.oú9rio£v ó IeXtp
0 MOIKÍIB-IEAHM
Htxá xtva naüoiv, vá n£piypáv|/(0 xi üuveßr|K£ néo' axř|V Kap8iá nou ánô xwpa k' CoxEpa- ná ícrwg EÍvai tig laéva eukoAätePo vá tó nav-lEÚorjc, öxav áKoůo-rig án' ěSč5 k' ěnnpóg xr^v ioxopía nou.
Kai ó IfiXfln npoo£ná9r|0"E vá ně napaaxf|ar| ónoíav ĚKnAriqtv ÄcrôávGn öxe cíSe xťiv (piXáv9ptanov eúaTiAayxvíav, ne9' ng ó Pöiacog icTpóg Kai at ßor|9oi aüxoü aSsAtpai xoü ěXéoug ě9epán£uaav xág iiXnyág tou svxóg óAíytov r\^izpů)v, év5úaavx£g Kai 9pévavx£g aüxöv KaUtTEpov nap'ó,xi ěxpéťpovxo ěvxóg xfjg nAeúvag oí naocrá8eg. TixpXíonÉvog UKO TOU (pavaxicrpou ěvavxíov xôv Páaaav, é<pavxá-^eto aüxoüg oKAripoúg, aipoßopoug, éxoínoug vá Kaxaanapa^flxn tá? aápKag xou wnág ág äypia Gripia. Kai önrog ŕ^aav Pwaaoi aúxoi uoii EßXenEv ěnnpóg xou! Kai eüpictkev aüxoüg xrápa £Üy£V£tg Kai nspi-noi,1xiKOĎg, npoanaGoCvxag 8iá navxoícov xpóntov vá napnyopr|CTö)(ii xoOg aix^a^TOlíl? 8iá xf)v xúxtiv xcdv, vá ěvGappúvtóaiv aüxoüg 8iá to pÉA^ov, Kal vá xoüg SiaßEßaitboojaiv öxi Kai aixnáXcoxoi övxEg irtoXapßävouCTi xoi5 Baunaanoü xöv PtíKicreav Kai óAOKAiípou xoö KÓapou, Siá xŤ)v áv8p£íav pe9' fjg ěnoAinilcav Kai xfiv yEwaióxnxa. '0 lE/vf|n ioía 8iá xó nAfjGog xá>v Kaxá Kaipoúg nAr|yá>v, wv xá íxvn ó iaxpôg ěpE^ixTio-EV ěni xou orónaxóg xou, ěepávr) EÍg aúxoúg iSiai-tépa; ágíag ávGptonog. Tw ESojkov vá ewoncrr) öxi, ěáv ó Toápog ÜXE axpaxtwxag novov xoioúxoug, oíog ó ZsAŕm, 9á f|xo LouAxávog ölov xoü KÓanou. ToCxo EKoXáKEUOE noAü xfjv <ptAauxíav xou axpa-iiéxou, öoxig anavírog ííkouoev ev "átpepfin" 8iá xá KaxopGcopaxa tá óítoia nap' äXAoig ěGvéoi ßpaßEUovxai napaSEiynaxiKög. MExá nvu Kaipôv ó XEAŤm ěaxáATi \izxá xöv Aomöv aixna^ró^tov Eig Ptoo-oiav.
'Ek noXtxiKflg omaGoßouAiag oí Pioaaoi ěnESav(/iX£Ucrav xotg tv to jtoAépcí) ěK£Ívto aixpaXroxiCTGEloi ToúpKotg nEpinoirioEig oxe-6ôv ámaxEÚxoug. AáKpua aveßaivov EÍg xoüg o<p9aAnoüg xoC Z£Aň.n, öxe SuiyEíxo xriv EÜnevfi Kai aunnaGrjxiKŕiv úno8oxiív, fig Ěxuxov ôôev ki äv 8if|XGov. Ol Pôktctoi xwpiKoi ěxaipéxiCov xoüg aixnaA®-tooc Exöpoüg npoaayopEÜovxEg aüxoüg Bratuska, SríAaSřt áŽEAcpoúg!
"Onou Kai dv ěcxapáxa ó criSripóSponog, npoaé(p£pov aüxolg :éiov Kai äWa GsppavxiKa noxa- Kat onou äv é^ťipxovxo xôv ána-\fH, oi ěyxróptot ěvriYKaAítovxo Kai f|onáCovxo aüxoüg. ITávxa laCta énétpspov £tg xť)v Kaxá ßa9og xpT10"xŕ|v, xf)v EUaicrGxixov xoü ItXřip KapSiav, áAriGfi enavaaxaotv aÍCT0rináxaiv. Aůxoi Elvai Xoi-
240 ľ. BI Z YH Koj;
nôv oí XeyÓMevoi äanovSoi ěxGpoi toü eGvou; tou; Autoí eivaí 0i GéXovte; vá éä;oXo8peúa<oai tou; ToúpKou; áno tou npoacbnou ifjg yřj;; nóaov éa«>a).jiévr|v iôéav Eixe nepi tčúv Pcoaatav!
—"Hmouv TpeXXô; éco; tóte, npoaéGeTev ó ZeXtím- 8i" uOtô oé eína ncb; r) ITXeüva eßaXe tóv voGv |íou eí; tôv tójto tou.
'Ev nXeúva eI5ev ô IeXtíu ónoía; aT£pŕ)aei; Kai ßaaavou; G<pí-otüvto oi ôXíyoi PÖaaoi aixpaXtoToi, Kai eTt£píneve Xoircôv vá 0-TtooTfj ěv Paraaía tó; aUTác, äv ôxi XEipoTépa;. 'Avt' aÜTöv ó le-Xríp. KaG' ôXov tô oiáaTiiuia xf\q aixMaXaiaía; tou etpaye xopTacrri-Ká, éveSúGn Gepu.á Kai KaGápia evöupaTa, fiKouae Xóyou; yXuKei; kqí nuprtyópou;, oíou; oüte napá t&v ómoeGvov aÚTOu Sév iJKouae icať oíkov, Kai tô KupiŮTOTOv, ô ZeXtím Kai oí auvaiXMÓXanoí tou ácpé-Gnoav éXeúGEpoi Kai ávevóxXr|TOi vá TeXöoi návTa Tá GpnaKeuiiicá Trav KaGfiKOVTa eí; sni toútw napaaKEuaaGévTa oiKTÍMaTa. Toiootóv ti ó éx^pô; too TaXáM ßsßaiai; Sév Gá tô énÉTpenE. Aév civaí Xomóv napáSošov éáv ó ZeXťim METeßaXe Ttbpa yvróu.riv á>; Ttpô; tô ôuvaTÔv Tf)<z cruHßidKiea); Mwane6av&v Kai Proaaatv, Kal éxapaKtŕi-PiÍev cb; Mcopoú; tou; áyroviCouévou; évavTÍov Tfj; EiaßoXfj; Ptbo-ao)v ei; xi\v ToupKÍav, ttív Eup(onaíKŕ)v.
—'H NTOUViá toO ©eoC EÍvai neyáXr|, EXeyE, Kai ó (pTtoxôc ó Taápo; ôév ĚXEi n<&; vá Ě^oiKOVojiiíaTi tou; úniiKÓou; tou. Eívaí TÓao KaXoi ävGponoľ ä; SXGouv eí; tôv Tónov pa;. Tí tôv Kouariíci tôv ZouXtóvo; Tô "£eCKi" noü Tpaß# u.éaa aTrív nóXi, unopei vá tô Tpaßqt Kai otô MnaySáTi Kai otť)v AapaoKO. Aév Elvai not 9á ^ŕ|oouu.e oáv áSeXuiáKia \iš tou; Poúoaou;; Bratuska! Branisku!
ToiouTOTpónco; Xomôv f\ noXiTiKŤ) twv Pcooawv aúveai; čyv« vá ye«>upcbar| tô áTeXeÚTriTov xáaMOt, tô ónoiov éxápiíev aiiToii; «iiövia»; áno tôv ToúpKdw. '0,ti Sev KaTCopGíbGii 8iá tí); Xeovttj,;, éneTuyxáveTO XáGpa 8tá Tfl; áXiúneKfj;. nepi Tá; ekotov xiXiaóa; ToúpKaw CTTpaTitOTöv, ánaxGévTtov ei; aixuaXaKTÍav, éKoXaKEúOriaav vá nioTEÚocaaiv on 8év éyévovTo u'xMÔXauoi, áXX' ánXä; £évoi tôv Páaa<ov KaTá auvéneiav ôcpeíXouaiv eí; aÜTOÜ; év xS> peXXovu ttív aĎTTÍv Siaytoyfív Kai noXiTeiav, ťív ŕ\ GpnoKeía toö MowmcO únayopEÚei toI; niOTOÍ; npô; návTa; ucp' év xi]v OTÉyriv ň6e/.ov á); íjévoi yeuGfí «äpTOv Kai äXa;».
'ílq npô; tôv LeXrui, ei; tô eTepov ÔKpov TfJ; ĚmCeuyvuowjri; tô xáona ekeTvo yeipúpa;, ÉoTáGri npoXr|nnKÔ; <pavó;, ň Ocp*if|
O MOIKfiB ZEAHM 241
tou ĚpcoTo; (pXó;, vcúoucra aOxôi uak-póOev vá éniTaxúvri tiív eí; tú; pcooaiKá; áyKáXa; enávoôôv tou.
— Ná ßXenr) ti; ttív EÍiuopipiá Eivaí xotpU einEV ó ZeXtíu., ěy-yí^cDV tô KEípáXaiov toOto ôXíyov oTEvoxcoprjuevo;. 'Eyvcópiaa eva yépov á;ia>|iaTiKÔ árcô ekeívou; tcoO ŕ)XGav eí; Tá eiKoaievviá eí; tŕjv 'AôpiavoúnoXiv evGuhoovtov ôXíya toupkikó Kai u.' Enpoatcá-Xeoev eí; tô anÍTi tou vá nio0n£ Taáí. Eixe jiiá GuyaTÉpa %i\pa, jtoí) tôv EKÚTTa^e —0eô; vá ttív xaPÍar| cjtôv naTÉpa tti;!— f|Tav KaXií aáv uyyeXo;! 'O ävtpa; Tn;, Eva "ToaKnívi", xpóvou; Kai Kat-poü; tt}; ĚKauvE tôv áyaniiTiKÓ, eco; ötou KaTOipGroaE Kai ttív ěnfipe. Má uňnw; ttív énfípe 8iá vá tiív xapfi; 'Eva ToaKnívi! Záv ěnai^e tôv ßio TT); ei; névť I;t) eßSou.aOE; cttó xapTiá, Enřípe tô niaTÓXi Kal TpúnrioE tô koXokúOi tou. Kal f|Tav xňpa ň KauMÉvn ě^Ti xpóvia tóte. 'O yépo; áyanouoe Tá x"PTl« k' žkeivo;, k' Ěnai^E mě ttív [IauXóípaKa vá nepvťj tiív öpa tou, \iá aáv éyvcopiaGiÍKaME MÍa cpopá, Sév \ik átpŤÍKe nXéov tôv yiaKá mou. Mě SiriyeíTo toü; noXéMou;, óaou; énoXÉMiae, Kai me ökoue vá enaivä» toü; Poúaaou; me meyó-Xt(V EÜxapiaTTiai.
'H £i)Mop<Pn riauXóťpaKa ökouev móvov öaa Tfj; E^nyoüaEv ó jtaTépac tti;, k easioüae tô KepáXi Kai tô SóxtuXo nw; Sév Eivaí KaXoi ot Poüaaoi, ôióti meGouv Kal naíCouv "KOUMápi". 'O ZeXtím jtoi) 5év nívei, noü Sev naí^ei KOUMápi — Xapaaaó! xapaaaó! Kai TuMieye mě Mi« yXuKeiá cpaivrí, mě Kán ßXEMMaTa! — Tí vá aě EÍno! 'Htov (bpaía ti MeXéiKa, t\ yuvaiKa mou, ópuía Kai KaXf), Má —Tí vá oi EÍnto; ZTá aníria Tá ôiKá m°; o£ yuvaíKe; oí niô KaXě; elvai íxiáv Tá npoßara. 'E^T)aa TÓaa xpóvia mě ttiv MsXeiKa mou koí eíXQME tpía naiôáKia. IliaTEÚEi;; IIotě 8ev eíSev eí; Tá MáTia mou onto; f| IlauXótpaKa. Tô ßXEMM« tť|; riauXócpaKa; Sév ETanEiVwGri ilinpô; eí; tô Siko mou waáv SoúXo; ónoú kXívei tô KE(páXi Siá vá tôv npoaTá;T] ó átpévTri; tou, tí vá tôv moXwcti. "Oxi- Tô évoicoGa mix; EMßaivev úaáv yXuKEiá (pa>Tiá MÉaa eí; ttív KapStá mou Kai ttív E<pcim£e Kai ttív é^eaTaivs Kal ttív éí;EMápya»vE Kai ttív écpTépaive Kai ttív ekümve vá nETá^Tj ánô tť)v x^pá Kal tiív eíiTuxía tti; éco; ti; tô oupávia, vá aiaGávETai ôm©; neb; elvaí KaXXÍTepa vá éneTou-orv ei; thv ayKaXiiv Tf|; ľlauXóepaKa;. Kai f) (pcavií tti;! Kal tô TpayouSi tti;! 'AXiíGeia, ôév eKaTaXaßaiva ttí yXwaaá tou;, \iä 8iá toOto iaa-Taa svoiojOa nco; éXaXooae MÉa' aTá (puXXoKápSia mou.
16
242 T. BIZYHNOr.
Mfijuog Kaia^aßaivstai ň, yXtöaaa ť áriôovioo; Kai öucog örcotog äv x' átcoúari, xô votáGst 7t<bq XaXeí otá novo Kai Stá ßaaava Kai 8ť áyánri xfjg KapStäg xou. ©EÔg vá xňv xapi^Tl oxôv naxépa xríg! ľloXXég (popěg ěKáGriaa xňv vúxxa crxô Kpeßßaxi äypunvog Kai éauX-X.oyío9r|Ka Kai EKXa\|/a, aáv xô uiKpô rtaiôí, yiaxi 5ěv 'énkaď ó ©Eôg Kai xŤ) MeXéíKá pou excti, á«poG xŕíg éStoKe xóariv £uu.op(piá Kai xó-ar)v KaXcoCTÚvri.
Má f| MeXéikó nou eIxe xô 8axxuXí8t órtou xfjg ěSíoke f| prixépa jiou. Aěv ÉyívEXO vá xŕiv átpfiaco. K' aínáxa>v£ ŕ\ Kapôtá uou. Kai, oxav fiXGev ó Katpôg k éxeXEÍaioev ó TtóXepiog Kai ápxiaav vá näg yupíaouv ÔTtíaou, xóxe xô ěvvóriaa Tcoig ôev rmrcopoüaa vá rcayaí-vco áre' ekeT xk»p'1€ V á(pŕ)au) ěva Kopuáxi xfig yuxf)g uou elg xfyv Pouaaía!...
Kai CoxEp' ánô xóoriv EUxuxía Eig xfiv aixnaXtoaía uou, égr|Ko-XoúGriď ó ZeXťim fipsBio-uevog xtäpa, ßcxep' áno xóariv Ttepinoíriai onou EŮpfJKa Eig xôv éxOprôv uag xá xěpta, ükouge xcbpa rcôg päg úftoSéx9r|Kav oí é8ikoí nag, Ť| ßacriXeia tcoü xř)v ěSouXétimue \ií xtjv \|/uxťi axá Sóvxia, ökouce Jtög érc£piTcoiŕ|Gri xoüg TtoXEntaxág XTig. Kai pě CöxpEpmxaxa xpápaxa Tt£ptéypa\|>ev ó ZeXtip xrjv nexá
xaüxa xúxnv tou-
Méxpi xtov Ttpooexč&v Xinévrov oí aixuáXwxoi MEX£<pépovxo ég eíXov uExá jcA-EÍoxiig 7UEpircoiŕ|a£tDg 5iá xt&v ai5r|po8póucav.
Tó TtXfjGog 50£v Kai av 5ir|pxovxo xoüg árcExaipéxi^ov Ttpoaayo-pEúovxEg aůxoug TtávxoxE ně xô yXuKÜ xoü áÔEXtpou övona, Kai ěrcco-(|>£Xoüvxo xfig xEXeuxaíag oxiynfíg, öntog ÔEtgouv ibg tcXeIotov xt)v áyánnv xcův npôg xoüg áítEpxouévoug.
"EKaaiog xôv aixnaXdoxaiv ěcpepev áve^aipéxcog ěvOúpióv xi yn-piaOěv eig auxôv Oícô xôv yvtopíurov xou- xôv ZEXřm auvmSEuoEv ŕ| riauXó«poKa petá toü naxpóg xrig néxP1 GaXáacrig Kai xôv évriy-KaXíaGrioav Kai áTcextopioGriaav áre' aüxoü xúvovxsg Kpouvrt5ôv xd ôáKpua. 'AXX' fj KaXo^toía návTcov ĚXriyEV aüxoü Eig xfiv áKxf|v. Aüxoü Eig xfiv áKXT)V úrtEXpeouxo ÉKaoxog aixnáXroxog v' á<pf)arj ô,xi eíxe pfocľaiKÔv ěrcávco xou, vá évSuGřj xá ntvapá ěKEiva páiai, xá ÓTioia EípspE xóaov Kutpôv éici xôv tceôícov xfjg náxng. Kai oüxü), ŕiníyunvoi Kal ávurcó8r)xoi oí TtXeíexoi erceßißagovxo Kaxá £Kaxo\'-xáôag Kai xiXiá5ag eni xčúv ávansvóvxuiv áxnojcXoiíov, axißa£ouevoi ávriXeôJg péXP1 Kai évxôg aüxoü xoü x<ópou xoü Tcpompianévou 5iá
O MOZKÍ2B ZEAHM
243
tô Épna- K.ai ôxav ÉcpGaoav eig xfjv Ttpcoxeüouaav xoü Kpáxou- xóxe 5f) xóxe ÉKaxapáaGiicav xtjv crxiynnv, KaG' fiv rcpoaeKXf,9naav vá ěmaxpÉvcamv Eig xf)v yXuKEíáv xtov rcaxpißa!
'H ě7távo8og xôjv aixnaXcbxcDv ěyévexo ěv néaco xeipövi 'H KíúvaxavrivoúrcoXig fixo xóxe áKÓnri KaxaKEKXuovévri újtô xôv šk BouXyapiag 7tpoa(püya)v, ot órtotoi eíxov JtXrmnupicrEi tc&v ônuócriov Kxíptov, (bg Kai nXElaxa öaa iSiojxtKá KOváKia. Kai auxá xá ôGa>na-vtKá xEnévri ěxúyxavov Kxfmaxa yuvaiKOTtaíStov néxpt xôv JtuXávtov aÜTtöv, Kai évxôg xäiv óSí&v áKÓnri EßXene xtg éaKrivwnÉva xá ňypia éKEtva TtXáonaxa ext áyptcbxspa éf; árceXictaíag.
Kai XoiTtôv oí áJtetpoítXriOeTg ekeívoi aixnáXťoxot tcoü eneXXov vá KaxaKXtGÔCTiv ETticxpé»i/avx£g; nepi xoúxou oüSepia tppovxíg eíxe Xr|<()Gfi. Tá áxnórtXoia axcEßißaCov aüxoüg Kaxá aniívri érei xf|g ye(pú-pag xoü TaXaxä ti éni xäv ôxGôiiv xoü Boojtópou, KaKög éxovxag žk xoü tpoßepoü 8iárcXou, Ttetvaivxag Kai ptyd&vxag. Oi auvoSeücravxeg aüxoüg ágtconaxiKoi árciípxovTO äpa xfj artoßaaei xaiv etg xô HepaoKe-páxov, Kal oí naxi^ai xfjg nXeúvag, jcXeíoveg xtov xeooapáKovxa xi-Xtá5cov, nETá xóatov áXXwv auvatxnaXcbxrov, Caxepov áľtô xóar)v Et)náPe,av ß"50 év xf) xápg xoü éxGpou xtov, eúpéGriCTav aítpvrig ěK-TeGetnévot eig xôv éK neívríg Kai \puxoug Gávaxov, Kaxévavxi xä>v n£-yaXoTcpeitíôv ßconöv Kai éaxiŕ&v, U7tép <J>v xoaáKtg TcpoeKiv8úveuaav.
—"Oxav évGunoOnat, IXeyev ó LeXtim, ôxi üaxEpa áreô xóooug áyôvag Kai xóaa KaxopGcbnaTa, épsíg oí axpaxtrôxat xoü ZouXxávou KaxaôExGŕiKane vá Tcaípvainev éXerinoaúvriv wg Kai ánô xoüg 'E-ßpaioug, évô oí XEJtxoKancflnévot étpévxriSEg, ně xég nEta4toTég onßpeXXeg, ně Tá yávTta Toug, ércepvouoav k' řJKanvav rtibg 8ěv nag ßXeTtouv, payí^Exut ť| KapSiá pou! 'O ©eôg éaŕiKiacrE xô 'nePXa-néxt" ánô rcávo) áxtô xôv "taXán"!
Mex' oü TtoXü ŕ\ újtonovii xtôv Suaxuxčov éKeivtov TtXaanaxrov ěgtivxXriGri, ŕ| aüXf| xoü ZEpaoKEpáxou ČTtoXtopKŕiQri, Kai pupíai tptovai e^iixTioav xôv áitô xoaoúxtov éxôv KaGuoxepoúnEVOV xoíg axpaxKoxaig nioGóv, nio"Gôv aínatog Kai xaXaiTxcopiag, öxcoig 8uvn-6öKJi vá ěrcavaKántfaxTiv ÉKaaxog eig tť|V éaTÍav tou. 'AXXá —kotó Tf|v yvcópriv toü ZeXfm— Sév értepíoaeuCTE títcotc ánô Tág orcaTáXag tův neytoxávosv, ÖTtoag TcXripoGöatv oi oTpaTiôáTai. Kai ěnei8fi ouTOt t^pxicrav vá ěyEÍptoaiv ánéXntSag Tapaxág ává Tág óSoúg, ř|«.ayKá-oflnaav TéXog vá Toüg TtEpiKXEÍaouv ěvTÓg tc5v aOXwv tcov pEyáXrov
244
T. BIZYHNOI
O MOSKÍIB IEAHM
x^auícov, Kai vá tou? napéxraaiv iv eaeeivóv auripéatov, SiapauKa-Afitvrs? oďtoú?, 6ti npoaex&c, 6á Aápaiai Tá ócpEiAópEva! 'O TucpOEiSf|? TropsTÓ? éSEKÚTi^ev Ť|8r| ánó noAAou iá reAf)6r| Tfiiv npoatpúycov, Kal oí 8oaTux£i? OTpaTiáVrai, aopnuKvcoGévTE? ěvrá? tův aúxůjv pě xoů? voaouvxa? nspiPÓAoiv, fípxiaav v' áno9vř|aKCoai Kara ekxitov-TÓ8a?. 'H áaTuvopía, cpoPoupsvr] třiv SiKaiav túW ávGpcbnojv toótcov áyaváKxr|CTiv, npoéPri d? tó péTpov v' ácpatpéarj án' aÚTčov nav eI-80? 6nAou, tó óttoíov tuxóv ěipEpov. Kai oCtco Aoinóv, ěvw ó Eeaiíp KaTéKEiTo íotó eíSó? ti aKrivf)? evtó? toC vuxpoO poppópou, a<pó8pa nupéaawv Kai pr|5éva exwv tóv poriGňaovTa, áKooei vbovíokov uvá čk tův xf\Q áaxuvopía? ánaixoíiVTa nap' auxou vá Ttp ěyxEipíat] tóv pcoaaiKÓv áKiváKriv, óv ětuxe KpaTČ&v EÍ? xsipc?. Tóv áici-vóktiv toutov 8iá pupícov npo<puAát;sa)V KaTa)p9a)crEV ó Eeaťip vá <pépT) péxpi KcovaTavuvounóAsco?.
*Hto reoAÚTipov ěv9úpiov tť^c; áyanr|Tfí? aŮTOu IlauAócpaKa?.
— OavráCEaai, pě éIjce, tí ěvTÚncoaiv pě ekopev f) aĎ9áSsia toď naiSapíou. Aěv pĚ ětp9avEv ó (popEpó? napošoapó?, tj ipoPEpťi KaTá-aTaai? noů EÚpiaKÓpouv, fjMte Kal aůrá? vá pou aípaTcbaT] tť|v Kap-8iá poo. Aěv tou napéScoKa tó ónÁov Kai óxav éSoKípaaE vá tó itá-prj pé tť)v píav, ěreExáxGrpca énávou, tóv ěacpiša ánó tó KapúSi icai tóv ěKÚAiaa péaa axř|v Ááarcn.
—Ekúaae, tou EÍna, ánó tou Seaťip tou "TioúCpnaai" Tá xépia pf|TE ó MóokoPo? 8ěv á^icb9riKE vá nápr| ěva óreAo!
EuvénEia xfi? árcovEVOripévri? xaúxrj? npái;ECO? tou SuaxuxoD? ZeAfip tito, óxi Tř|v éanépav ěKeívriv kukcTi? ěxůjv ánřixGn El? xť|v áoTUVopíav, ÉSápr) ávr]AECÍ)?, Kai áfpripéGri óxi póvov tóv áKiváKTjv, áXká Kai Tá 8r|Acaxucá tou á^irópaxo? a&xou aeipáSia ánó toď axpa-ticoxikou tou pavSúou.
— Tí tó oriKcbvEi? aŮTá péaa eí? tou? Spópou? Kal ěnaixEt?, to) eíjiov aůaxr)páV 8iá vá ěvxponiáCrj? tó "vxoPAéxi"; Ixpaxubxri? nXtov 8ěv EÍaai- noAů óAiycbxEpov á^icouaxiKÓ?. Xáaou ánó é5ó népa!...
— Tópa a éptOTO), eIjiev ó SeX-tip, átpoO ě^ÉGtlKE touto k£KTO\it-pffl?, noió? (pTaÍEi eí? aĎTÓv tóv Kócrpov, ó ipovta? ó otkotíouevo?; Tiaxl pě f|X.0E piá (ppiKTř| iSéa otó KE(páX.i, ÓTav p" ěXuaav Tá %épia pou, Kal 8ěv 8á fJTO Ka9óA,ou Búctkoaov vá tou? paTOKuXíaco óXou? ěnávo) OTě? p£X.ou8évtE? Té? KapÉK?.s? tou?. Má Ě^rioa ěai? tóte 61-
245
yu-
Kaia Kai TÍpia Kai 8ěv fi9£?.a vá AepooGřj tó óvopá pou "Exei? vaíKa Kai itaiSiá otóv tójto aou, IeX.ť)p, eíto otóv éuuxó pou úv Sév aou pévrj tíjcote, at&aÉ tou? kův tťiv Kakř\ oou tiív unó^nyi' Kai p' ě8oiKEV ó ©eó? ĎJtopovř), kuí ěaupa tó áppcoaTo Koo<púpi pou áKÓpTi 8uó TpEl? př)va? péaa ci? tou? 8pópou? tí}? nó^co? ěoi? dto\> ĚX.utDaav tó xióvia ki ávoi^av oí 8pópoiKai ňptópEoa vá aouppa-MaGťb vá <p9áaro yáAi-yáXt eí? tó otúti pou.
— Eí? tó anÍTi pou! ěnavéXaPEV ó TeXi^p p£Tá Tiva aiyf]v, Kai ép£i8íaa£ tó áAysivóv, tó SuicXeov niKpía? pEiSiupa auxou. "Exai 9appouaa ó TaAaínrapo?, jití)? ěpxopai TOŮAáxiaxov eí? tó arcín pou! "Epxopai eí? xá 7tai8iá pou, eí? tť) yuvaltó pou, vá kuttoxOůí, vá yiáv©, v' ápxíaco 7ráAi Tfjv ěpyauKii tfůt), á<pou Sév íJTav ypacpTÓ v" ánoflávw úaTEp' ánó TÓaa páaava... Tó ojiíti pou! Ilou eivai tó oniTáKi pou; Ilou Eivai f) yuvaiKOUAa pou, Tá nai8ÚKiu pou;
"Otov ěp£t? ěnpoaTaTEÚapE tóv Gpóvo tou LouAxávou Kai TŤ|v Onap?t Tfj? Paai^eía?, ěkeIGe áító Tá BaAKávm, oí ě<pévTr)8s?, nox> Jpcivav vá kuPepvoOv tóv tójco, vá tóv úJt£paa3TÍC<avTai, ěvó9r|aav pé tou? TaEpKÉ^ou? Kai pě tou? MouxotCtipiSe?, ónov ě(pEuyav áitó xř| BouXyapía k' ě7táTr|aav xP'OTiaviKá xmPtá Kai anÍTia k' ě%á-Xaoav TÓarj C,(ůi\, Kai fipna^av TÓan TTEpiouaia. Koti jiaÁ.>.riKapiá Bappouaav nob? ŽKávavE! "Otov opa)? ějieosv f| riAEĎva k' Exú9r|K£v ó MóokoPo? ě8á)GE ánó tó BaXKávia, tóte tó ěvoia)aav nro? ěp-XETai ň KaTápa vá tou? (páyTj, tó ěvoicoaav ji©? Gá tou? ĚPyouv ?EÍ5ia ánó tó, pútti tou? Tá KaKoupyfipaTa noů EÍxav kóvei, ki dcpfj-Kav£ tó anÍTia tou? eí? i* ávoixTá, k' ěyKpripvía6r|Kav eí? Tť|v IlóX.1 8iá vá y?^uxá)aouv tt| ^oíi tou?. 'O naTépa? pou 8ěv ěC,r\ tóte nXiov, tóv ě(pay£ tó paKÍ nou ĚnivE. ©eó? axtopéa' tov! 'H yuvaírá tou eíxe nouAiíaEi ánó npa>Tf|TEpa óAa xá KTťípaTá pa?, upa ěpsivs voi-KOKupá pováxri- ěnfjpE tóv napa k' čnřiyE k' ěnav8p£úGTiK£ otťiv rióÁi. Tó pEpTiKÓ nou ěn£(pTE aě pévavE —é^fjvTa xi^ióSe? ypóaia— tó ějiaAEv ó "poutpxfi?" eí? tó Siúcpopo, vá peívouv ei? xá nai8Lá pou, áv xúxti Kai Sév ěAGw. Má Kovxá axó ^Epó xó ^úao KaÍExai Kai xó XAcopó, k' ť| KaCpÉvr) ťi yuvaiKá pou —PAénsi? xíiv áipriK' áPonGriTTi 6iá vá por|9f)aa) tó vtoPaéti!— aáv ěpa9£ no)? ĚpxETai ó MóokoPo?, topíx9r|K£ k' ekeívt) pě tě? oáae? oÍKoyévEiE? k' ě<puyE aTf)V IlóÁi.
Tó tí aovéPr|K£ Kárám tó aupnEpaívEi? eOkoao. Oí Xpiauavoí, 6001 Ťiaav péaa eí? Tá Pouvá tpEuyÚTOi, ápa ĚpaGav neb? ěcpuyav
246
T. BIZYHNOE
oí ToupKoi, éyúpiCTav ójtíctco k' SScoKav axá arctxia pag (parná, yiá xf|v ěkSíkiici. Oí ToOpKoi nou eqjeúyave uéaa Eig tóv xeip^va, ě-pELvav oí ptaoi TCpiv (pSáaouv eig xf)v nóXi, Kal otav ěnftyav ěkeí népa, noXXoi noXXoi 5év énepío-oxuaav 5iá vá yupíaouv óníc©. 'H TtEiva, tó KpOo Kai ri XoipiKf], p' ůptpávevav žkei áno xá naiSiá ki áno til yuvaíKá pou! Kai árcopágag xá 8áKpuá tou ó ZeXfip: —Mnpo-axá eig tóv Bpóvov toO ZouXxávou, ávÉKpa!;£, nou tóv ěnpocrrá-TEU<ra tócte? tpopěg pĚ tt\ £a)n pou, £eyúxr|°"av Tpía naiSiá Kai piá yuvalKa, itpiv ěX9n tó "éxCéXi" xoug, ki aíná ř\xav 5ikó pou... f|Tav tó póvo Ttoú pou ěpeivsv £Íg aŮTÓv tóv KÓapo!...
'O TáXag ekXive ttYv KEípaXfiv ěici tou oTť|9oug' áXyeivó, KaTfV tpeia CTUVECTKÓTtCTE t^v (bxpÓTnta tou áyaOou aŮToů npoacbnou. Zuanáaag 8ě pet' óXíyov Tág óq>pOg Kai ávaTivax9elg ík xf[c, Gécreeíx; tou:
—"Ag IXQrj Tápá, eítce, onoiog énXác9r| áno tóv 0eó pě KapSiá otá crtfiGri, ag ĚX9ri vá tóv KaTriyopriarj tóv ZeX.fip 8iá xá (ppovfipaTá tou! 'Eotikcúct' ó ©eóg tó "pEpxapéxi" tou án* aůxóv xóv tótco, 8iá Tig KOKÍEg Táv ětpévTriSaiv Kai tmv áyá8cov. Kai ČKape tť| xápa pag "KiapÉTi" xř\q Pouaaíag, 8iá ttiv KaXooaúvri Kal Tř| <ppovipá8a TT)g. Aěv tó TtapaTripsIg Taxa Kai aú ó ÍStog; IloO Elvai xá ZiXíoxpia; 7tou f| 'EpCeyoPívri; nou fi ZepPía; tcoO f\ BouXyapía; IlavTOu éviktV aape Kal navxou éxáaapE! IY aůxó 5ěv 9éXa> nXéov vá fi^Eúpto xí-jtOTE. "OXíya xpóvia nou p' éxápiaev aKÓpr) ó 0EÓg, eívai Kiopén pou Kal eivai Síraio vá tó ^ý\o(ů tcXéov óncog pou ápéaei. Flag poO ápéaei vá C,ř\a~(ů; Auto ánó Kavéva 8év tó ĚKpuvpa* vá au tó pXénEig; Móvov tó aÍTia 8ěv GÉXouv vá yviopíaouv, Kai 8i* aúxó pě naípvouv St* ávórixov, Kai íotog ícrag 9á pě Ttápouv Stá KaKÓv Kai 8iá Xtno-TÓKTnv, ÓTav áKoúaouv ďtl ó ZeXtíp ó éKaTÓVTapxog ěnřjye pě tó MóctkoPo.
— Auxó Kaveig 8év 9á ToXpTitfT| vá tó Einfj, oě PePatá, toO eiixa. Tápa onou ĚpaGa ěyá Ttiv íoTOpía aou Kaveig 8év 9á tó eítctj. Elaat yEvvaíog ávGpconog, ZfiXfip^Aya! Kai eíarai noXu áSiKTiuÉvog!
—'O ©eóg vá ač ttoXuxpov$ xapoúpevo k' eíiTOXtapévo! ekev ó Jixcoxóg áno KapSíag k'ěaípty^e xř|v xetpá pou. 'EXácppuvev fí KapSiá pou cnípepa. 'O ©eóg vá ctě ť ávxa7co8tí)aT|. Aěv žyvápitra TtoTE tóoo peyáXnv fiSovfi péaa eig xfiv SuoTUxíav! Móvov atixó 9á oé 7tapaKaXécr(o, 7toXu oě xó TtapaKaXu: "Apa SiapáaEig etg xig
O MOSKÍ1B XEAHM
247
yaCÉTTEg Ttůg ěpxovxat oi PoOaaoi náki, vá pĚ pnvúarig óao ěve.c ypflYopa. Oxepá Gá KÚpco, tré Pepaičo, 8iá vá évca0a Ma?'í Tů)v
- 0á únáyco kot' auxág eig xf|v npoxeúouaav, ótcóOsv tiníCta vá éjtiaxpÉvo) pexá čva, tó TtoXu 8úo pfivag, x<& síttov. Tóxe 9á ěX9co vá cte iSu éTcÍTnSsg icai vá aé eítcóS tí jtpÉTtei vá Ttepiuévopsv auxóv tóv XEipwva. Tó PéPaiov eivai óti tó JtpáypaTa KpucpoPpáCouv jtá-Xiv eig Tfiv BouXyapía- f| Pcoaaía Sáv GéXei tóv fiyepóva Trig, Kai itoXu TtiGavóv vá Euprj tcuX.iv átpoppiiv vá itepácrri ék véou xóv Aoú-vaPiv.
—'Apiív! vá Scóarj ó ©eóg! ávE(f>d)vriCTEv ó Toupicog uyůoag jtpóg Toug oupavoug xá óppaxa.
Mexá xivag ěxi rtapriyópoug SiaPEPatiúaeig á7texaipšxr|aa xóv MooTCcbP-ZeXřip éyKapSítog Kai ávripxópriv ánó xng KatvápT^ag oúvvoug. riEpÍEpyov Vj/uxoXoyiKÓv xpaOpa, IXeyov Kax' Épauxóv, ěv tm ávGpcbítcfi xoúto), aí KaK0ítá9eiai tou óteoíou ÚTtEpPaívouv itaaav yvoaTiiv á(př|yr|criv nspi Kapxepíag Kai ávioxtig xwv ToúpKOiv axpa-tkbxmv. Oúaei yEvvaiog Kai (piXóao(pog, áXXá aKaiaig Ttapeyvropi-o-pévog Ono tou TtaTpóg aíixou, éppí<p9r| eig xóv tcóXepov fipa Ť|v8pá-9r|, ěTiiXfiCTpav oxi póvov xřjg ěv xw xapEpíro 9r)Xu7tpejtoug aÚToO áyoytlg, áXXá Kai tf\g áxuxoug ČKeívrig pnxpóg, fÍTig tóoq> Tpucpepaig xóv řiyájtrtaev, ňcrTE 5ev r|5vjvf|9ri vá ěTTiCfjciTi peTá tóv x©Pio"póv auTOú xóv al(pví8iov. Ilapá8oi;og Kai ť] TtXávn Tňv yovétnv (úg Ttpóg xá <ppovf|paTa Kal Tá aicrGíipaTa xíův xékvqjv xtov. npoariXwpévoi
Eig Xliv E^ÍOXEpiKflV ÓpOlÓTriTa PÓVOV, ĚKpivaV áptpÓTEpOl TtpoXtlTCTl-
K&g* ó Ttaxfip i5íg ěyévETO aÍTiog 8iá xouxo xfig npoppíCou Kaxaaxpo-(pfjg tou oíkou xou. 'AXrtGčbg eítteIv, ó ZeXfip auvťjvou ěv-éauxfi nav ó,xi KaXóv Kal áya9óv únfipxe pEpepicrpsvov év xfi iSiocuyKpacríqi r&v yovécov aĎxou" ió ánxórtTov Kai ávSpiKóv tou xapaKTfjpog, f) piXoTipía Kai únepricpáveia auxou tí áXXo ficrav Eipři aí áp£Tai xou naxpóg xou; 'AXX' évra xág ápETág TaÚTag 8i£<p9£ip£v ěv Tfj vuxtí xoO yépovxog póvr) ř\ aKaióxrig xou nvEúpaxog, xó ánav9p<úntog okXtipóv, xó áauvéxtog aůa-xripóv auxou í|9og, ó ZeXtip, KXr|povopf|-aag npóg taig ápexaíg ěKeivaig xó npáov fjGog, ttiv (pucriKtiv aúveaiv, Tfiv únopovf|V, xr|v áya9óxriTa xfig KapBíag, éyévexo npocrraniKÓTrig ěnipáXXoucra tó aéPag Kai xf)v ěKxípricriv.
KcaptKŤ| iSioxponía xfig (púaeaig poi ětpaívexo óxi ó noXepiKÓc, ó peyaXó\|/uxog ZeXiíp, ěKXr)povópriae napá xfjg fjníag Kal eípnviKfig
248 T. BIZYHNOS
auToO npTpog oxi uidvov Tpv ev tktiv e^aipstov tpg KapSiag dSova-Hiav, dXXd Kai ektoktov Tiva ^wppoTpTa tpavTuatag E!;urcpp£TiKpv Tpg dSuvauiag EKEivpg. 'O XeXph E5pu.ioupypo£v bout® pcocaiKov ev Tfj EXXpviKp EKEtvr) xcbpa piov, Siou f| £a>ppd auToO cpavtaoia, Seko^ohevp urcd xfjc; pcoaaiKfig d5uvau.iag, ouv£7tXppou Tag eXXeiyEig toO piou ekeivou outmc, ©ote vd atpETai Jtpo t©v 6(p9aXu.©v outou to kqu-ikov 5t' pu.ag ioug dXXmc Kai yeXoiov, dicpiP©g 8Tt©g f| dyaGp EKEtvr) xavouniaoa etcXottev ev EauTfj KaTd (pavraoiav 0f|^u tekvov evSuouaa Kai pd(pouoa tov dvSpiK©TaTov IcXpn <bg Guydtptov.
ToiouTOTporaog Ka9" 6X.ov to StdcrTpua Tpg 6S0C evpcxoXouitpv dvEupioKcov ev tc& xapctKT^pi tou ZEXfiii ev Jtpog ev Td tyuxoXoyiKd auToO oToixeia jtpoujtdp^avTa f|8p x©piotd evTdg t©v dvTiGeTtov (puaecov t©v yovEcov tou. "Oti 6 e9vtKdg £y©iojj6g, 6 tpavaTioudg Tfig GppaKeiag oxi (iovov e£p<pavia9p dv£7tioTp£7iTEi ek Tfjg auvEtSp-a£©g toO dno toioutcdv yov£©v y£vvp9evTog, dXXd Kai elg <ppovf|u.a-tu ek Sianerpou avriBexa elxs neTaTteoEi, u.oi £<paiv£TO dip' eautoO evvooup.evov. 'YoTepov d/td Tag 9uoiag Qoag rcpooetpEpev Gjiep too dpxpyoO tou E9voug Kai Tfjg BppoKEiag, Kai Corepov dnd xd tppiKtd V/uxifd TpauuaTa oca eXaPe Ttapd t©v e5ik©v tou dnEvavn autf&v ekeivcov tcjv urc£pav9p©7t©v 9uot©v, naoa f|9iKf| 7tpdg auToug (mo-XpecocTig tou tplXou u.ou u.oi £<paiveTo Sid navrog Eg©<j>Xpu.evp. "E-JtEiTa £OK£7tT6u.T)v Kai ev &XXo Ttpayjia.
IloXXdKig fJKOuaa vd XeyeTai 7tapd tcov p|i£T£p©v, 6ti of ToOp-koi ouSettote E9E©ppoav Tag ev Eupdwtp KTpoEig toO 69©naviKo5 KpdToug tog 7tpaynaTiK©g sig auToug dvpKOuaag. Touvavriov TtioTsu-ouai Kai dnoXoyouoiv, oti TtaTpig outwv tpuoiKp eivai p "KdKKivrj MpAad", Kai 6ti, Tfjg ©pag ETttoTdopg, atcavTeg auv yuvatgi Kai te-Kvoig 9d SiaPSaiv d9opuP©g Kai dita8©g tov Bdartopov, etuotpe-<povTeg pni"v EuXaP©g dig iEpdv 7tapaKaTa9r|Kriv Tag K^eiSag toO Bu^avTiou. Kai vai hev sic, Tpv dXr|8dig Pu^avTivriv TauTpv Etaii&a f| Ttpayp-aTiKf) ioTopiu avtiTdooet tjaKpdv oEipdv TtEpiipavcbv urtep-avQpcoKcov, d7teyvtoa|i£vtJV, 9r|pia>5(bv dydivcov, Si'tov oi ToupKOi Pf|na rcpog pfjna SirincpiCTpriTrioav KaTd rtdoav eioPoXr|v r] ETtavdoTamv Tpv dKEpaioTtiTa tou KpaTOug auTdtv ev Eupd)Jtr|. 'AXXd nrincog 6 IeXtiii Sev t6 uneSei^Ev; Ilpog u d)(p£X.r|oav Tdxa Tdoai visai Kai Toaa KaTop9dju.aTa i&v ToupKiKtov cTpaxeuudTcov; Mfiittog 6,ti fJTO Sid vd yivrj Seveyive jtdXiv; "A<p' Stou f[ xa^upSivn xfjg eXXuviKflc
O MOEKI1B ZEAHM
249
ercavaoTdCTECog X£ip ouveostae to ev EupraitTj KpuTog toO LouXtuvou ETtriveyKEV elg out6 pnypaTa, tu 6nota Sev eivai nXtov SuvaTdv vd (ppayc&ai Kai awyKoXXriGwcn mtite Sid tou dcpBovou ainarog pfiTe Sid tc&v dneipcov o«Bu.dTO)v, 6oa oi 7tiOToi JtpoGujicog 5ia9eTouoi jtpdg
TOUTO.
Mia METd Tiiv dXXr|v e^eiteoav, to MaupoPouviov, f) EepPia, fj Pouu-avia, f\ BouXyapia auTr), f\ Boovia Kai r) 'EpCeyoPivrj. navta-Xou oxeSdv oi dya9oi ToupKot E7toX£u.r|oav viKtovTEg Kai urcoTdo-oovTEg Kai KaTOKTC&VTsg ek veou Tag x&pag TauTag, Kai 6u.oig rtdvTOTE siSov eauxoug EKPepX.T|u.evoug tc&v iSioiv out&v KTi'iaetov uito tfjg napEU-paivouoTig Eupdmrig, Kai (idXiOTa Tfig Pcoooiag.
Ti Ttapdgevov Xoutdv, edv dvBpooitog (bg 6 MoaKtbp-EEXfm, ai-oBdveTai (bg imoTaoav 7tXeov Tpv eiu.ap|i£VT)v ekeivtiv wpav, Ka9* f\v 6 KaXitprig xpewotei vd HETacpEprj tov 9p6vov tou Eig Aau.aaKdv r] eig BaySaxriv;
"Ote t6v dneX96vTa Zejitsu-Ppiov E7tavf|A.9ov ek tr)<; npcflTeuou-arjg fiig tfjv OjioSioiktioiv B., eIxe ouvT£Xea9fi nXeov und tcjv BooX-ydptov t6 npagiKonr|u.a Tf^g tou BaTTEU-Pfipy EK9povio£(flg. IToXXoi TivEg auvf)X0*1crav fina tfi dtpt^Ei p.ou Elg t6 KaTdXuiid \iov Sid v* dKoOocooi oxETtKdg ElSfioeig drcd EupcojtaiKfflv ecptmepiScov, dg urte-9etov oti 9d elxov dvayvdaoei, dcpou elg t6v eyx<bpiov tujiov Sev erte-TpETtETO f) Srinooieuoig toioutcov. MeTagu Tftv jtpooeXGovtcov fiTO Kai 6 SnnapxiaKdg laTpog, ioxvdg veog, SiSdKTcop tou eGvikoO IlavE-moTTiiiiou, ditXr|OTog KaivoGfipag Kai 9spu.6g 7toXiTEioX6yog. "Ote dveKoivexra auTdp Tpv laTopiav tou leXfiu, Ttpiv fi d7t£X9ca Elg Tpv jtpcoTEUouaav, dv£<pd)vpoe ueTd Tfig encpuTou aura q~(s}r\pdxr\-zoq.
— Eivai 5Xoi Toug demoralises, cpi^E uou, 6Xoi Toug. 'O ouyxpfo-Tio"ndg tpog Toug t;evoug Toug dcpfjpeoe n>^ov tov <pavaTiou.6v. Eig t6v TtpfflTOV ev t$ heXXovti ktutiov 9d t6 npdgouv 6Xoi ottcog 6 leXpH. Kaveig Sev 8d uttaKouap Eig t6v IouXtovov, 6Xoi 8* outoho-XpCTtooi icpdg Toug EvavTioug.
"ErcavapXejiiov T(bpa xdv laTpov iicxd xd kv Bou^^yapiQi yEyovoTa:
— Aupiov jtpoi 7tpioi, T(lj eItcov, ae TtpoatpEpco evav Katpev rcapd td vdu.aTa Tfig eyxwpiou KaaTaXiag.
— Ilotdg 8d nag tov vpap; ppwTpaev eKetvog ditopdiv.
—'O MoaKd>P-2eXfiu, Pepaia. Aev nioTeu© vd dvextbppoe &k6\it\ 5iot Tpv PaxTciav vaOXov Sev ex£i' "TeoKepev" Sev toO SiSouv rtepi-
250
T. BIZYHNOI
jiévei Xomôv vá t© <pép© eíStjoei? rrepi tíj? ácpíč\£©? t©v Pöctct©v, Kai 6á 7cepiu.Évrt tcoXuv Kaipôv áKÓjir].
—"íí! tôv äGXiov! elite tóte ó iarpôc u.eť oíktou. Tôv éľtťjpav Kati ávÓT|Toi eic tôv Xatnó tou?.
— 11©?; elicov ey©.
—"Au.a TÍKOÚaGn tô 7tpac.iKÓ7trina twv BouXyápcov, eltcev, ějtřj-7av Kai tôv Öießeßatcooav öti ŕjXGav oi Pč&aooi. Tfvv äXXiiv Tpv ŕ)-ixépa u.' SoteiXev f| Armapxía vá tôv ěitiOKetpG© — tôv eúpŕíKa %(-jiXt|ktov! ßsßaira? tô etcoGe áttô ttív ujtEpßoXiKiiv x^Páv tou.
Tfj ĚTtaúpiov, ôXíyov ápyá, ueTEßrmev áptpÓTEpoi itpô? ěníoice-yív tou. Eupopev aÚTÔv kéíhevov évtô? tou CKOTeivoü oíkíokou tou énl TETpiHiiévri? yiáGou. Tô oujinaGriTiKÔv žkeivo rtpóa©7tóv tou KaTéaTT) oxeSôv áyvwpioTOV. Al cbxpai auTOü oápKe? é<paívovro T©pa eu näXXov e^coSriKUÍai Kai xaXapaí. 'Aypía ti? ctkuGpwtcótti? eSéortoCev aÜTOü, yiyvonévri íti n&XXov éjtaiooriTTÍ IveKa Tfj? npô? tô SE?iá 6ia5po(ifi? toü otóhoto? Kai toC éxépou tov HsyaXtov auToü ô<pGaXn©v. 'H xetp Kai tô OKéXo? aÜToO tô 5e^iôv KaTÉoTTjaav Buctkí-vriTa, ó? EÍrcev ó íaTpô?" u-ETá Tiyv arinepivrív ôn©? ě^éTaciv érteíGETo öti tô KaKÔv Gá 7tapéX9r| toúttiv ttív <popáv tóct© ߣXTi©n£vnv
EUpiOKE TTÍV KaTÓOTaatV TOB VOCTOÖVTO?.
'O ôúoxrivo? EeXiín, ôte jié eíôev évcbrcióv tou, eôoKÍnaoe vá uei-ôiáon tô áXriau.óvriTov ékeTvo n£XayxoXiKÔv uei5íau.á tou" tô o©ná P.OU ávETpixíaoe. Tóct© áTtOTpojtaí©? áypía arceßri ť| öyi? tou, ú? ík Tfj? voaripä? áXXoi©OE©? t©v xapaKTnpioTiK©v tou! AáKpua äveßtiaav eí? toď? ôtpGaXpoú? nou, Kai ôte ó EeXťjh tô napETiíprioev, fjpxiae vá KXaírt ó? TtaiSíov, Kpúi|/a? tô npoaemov évTÔ? Tfi? XEipó? tou. 'EKáGr)oa reap' aÜToi, EXaßov ttív XEípá tou čvtô? tť[? ISikíí? nou Kai:
— Tí Ěxei?, tô) EiTtov, áyaOé nov ipíXs; ľlepacmKá vá Tá Kann ó 0eó?!
*0 SeXťiu uéxpi Tfj? CTTiyu.fi? ěKEÍvri? 6ěv éítpó(pspe Xé?tv Ěp-payicGri 8ě T©pa f) KapSía mou, ôte fiKouoa ttív ioxvňv äXkaq te Kal KXauGnnpáv (p©vŕ|v tou, áKouou.évr|v oůt©, ©? vá ěf;ftpx£TO ěk xá<pou tivô? Keijiévou unô ttív tyíaGóv tou.
— Aóqa t© Geo! eItcev ó Suotuxtí? aTÉvrav fie ßXertEi? tí t%tí>\
— Aěv eivai xiitote, tü> eljtov. 'O 6ókt©p ě<pévTT|? \iz 8taßeßaid>-vel öti tô kokův ěTtépacre TtXéov Kai Gá yívri? KaXá jiet* ôXiyov.
O MOZKÍiB ZEAHM
251
*AUä n©? CTOÖ ňXGE Xoiítôv TOiaÚTri aunípopá; n©? eßXai|»£? tôv éauTÓv ctou; Tóon rtáXiv xapá, čtoi crrá xanéva, yíveTai; 'O yiaTpô? (je Xéyei n©? tô etcoGe? ártó ttív xapáv ctou!
— Mt|v tô XeyEi? aĎTÓ! ěKXauG)aiípia£v ó voawv u.é áito8oKiu.a-CTTiKiív x£ipovou.íav. "Amjtote vá títo xapá!... 'Epiva n' ěypayEv ô 0eô? v' áitoOáv© áno xf\v Xvnr) u.ou!... 'AXŕ)Geia, k' ěy© évójaiía n©? Gá xapö»... |iá 8ev yívExai.
Kai ouyKEVTpóoa? tó? üctGevei? ainou Suvájaei?, ě^riKoX.oúGria£v ó ToOpKO? X.aX.©v pé ttív K>.au9u.np©? ÉKÍ^eírtouCTav <p©vť)v tou u.é tô äXyeiv©? uxXayxoXiKÔv aÜToO ßXEpna 7tpoar|X©u.Évov žni t©v ô(p0aXp©v U.OU:
—'O rcaTÉpa? nou Kal fí (.ipTépa nou Ťícav lorXáu.... 'Ey© kí ôXoi oí ôapavXfjSe? KTfuaa tou SouXtóvou... Tô aiua Kanpiá <popá vepô yív£Tai;... n©? v' ápvríG© tô alpa Mou!... Ná 7tpo8©o© tôv áepévrri p.ou!... Ná Jtáy© ně tou? Poúctctou?!... Aďtťi f) tpoßepri ISéa n' eßaoa-victe p-iá vúxto, ôXn vúxTa... Miá vúxtu, ôXr| vúxTa értáXeuEv ó voO? u.£ tť|V Kap8iá nou... 'Enáv© oTá ^r|(iEp©(iaTa... áitô ttív Xurcq pou, ártô xť) ouXXoyií nou, n' ájtocpávr|KE...
Tá ß?xnnaTa too laTpoö ĚK7te7tXriynéva ouvrivTfíGrioav nstá t©v ěSiKfflv nou oüx títtov ěKjisitXriYMévou. "Ote ó ZeXfm ávÉKTr|CTe 8u-vánEi?:
—'AXXá tí áváyKTi, Xoinóv, EĎXoyrinÉve, t© eirtov, tí áváyKri vá ouXXoyíCEoai tóctov! Aěv EßXsitE? tťív ôouXeióv oou.
— Ol PoOctctoi fiXGav náXiv eI? tiív BouXyapía! eíjiev žkeTvo? piXoTín©?' 5ěv tô ĚnaGe? áKónri;
—"Í2! tou? VEÚTa?, tou? KaKOÚpyou?! áv£<p©vrioa tóte, ôXíyov EXeive vá KaTaoTpé\|/ouv ttív C©tÍv évô? ávGpÚTtou. Aěv oě ún£-oxÉGriv ěy© vá oě <pép© tó? nova? áXpGivá? £Í8f|oei?; MáGs Xoinóv áreô ěnéva, (píXe nou, öti oüts ťíXGe, oüte Gá ^avaÉXGii nXéov Pöo-oo? ei? ttív x&pav toü EouXtúvou.
—"Av áya7t§? tôv ©eóv oou! áveipraviiCTEV ěgaXXo?, jcXtív ôôu-viip©? ó ToOpKO?. 'AXiíGEia, 8ěv ŕjXGav; "EXa vá oě (piXiio©! Ol ô-(pGaXpoi tou ŤÍOTpav^av ártaioí©?. — "A? áyana? xôv Oeóv oou! Aěv Gá SXGouv tcXéoví
'O iaTpô? napsnßa? aiipvp? n£"ta?ü rmöv ]ik á7t©GriCT£V ártOTÓ-Uto? áreô Tfj? kXívti? toü voctoövto?, ótcotoGeí? 8ě Jtpô? autov cto-ßapß?:
252
T. BlZYHNOX
—Oi^E uov), xö elitev, exet? áváyKriv ŕ|auxia?' ä<pT|ae touí Pôo-ctoo? vá KoupEŮcovxai Kal KÚxxaše xfiv úyEÍav ctoo!
'AauvápTTixoi xivég Xé£et? xoö EsMiu ecpGaaav uéxpt? iílicov Tŕiv iíti<p6vT|oiv: 'AUáx! 'AUáx! xf|v fiKOuaa SiaKEKptLiÉvco?.
'Oxs ó laxpô? f|yép9r| árcô ttls ciTpcou.vfi? toö voaoGvTO? Kai lie rixévíoEv, eíxe tô jtpóoccnxov Uukôv é? rcavíov Kai xoů? otpeaAuoü? SiecxaXiiévou? ek cppÍKri?.
— náyei, ě>éM.iae liš xpéjiovra xzí"kr\. Tôv éaKÓxoce ŕ| xapá
tou!...
AEuxépa jxpooßoXfi xř\c, vóoou eGt-kc mópa? ei? tô? ßacavou? xoö yripatoü oxpaxicbxoü, kqí: ó ToöpKO? epeive ToöpKO?.
KPISEE OA TO BIZYHNO AIHrHMATOrPATO
«'0 k. T. Btíunvô? fjp^axo tfjc, Sruioaieuaec*; iv xtj '"Ecttíq" véou StriyŕiuaTO? urcô xôv títaov "Aí cruvérceiai uffa naXaiä? íoTOpía?", meto itoXMI? xápuo? yeypauiievoo, qk; Kai tô TtpotiyoÚLievov ékeívo "IIoío? fjxov ó cpoveu? xoü áSeXtpoo uou", xô óitolov iKaue jtoäAťiv ěvTUJtcamv évrauGa Kat rcoXů áveyvcocrGri. Atá tôv Súo toútcov SiTiyriuaxtov ô k. Bt£ur|vô? á"xo8eiKvúexat trpÔTO? ev xfj xéxvrj xoö tx^ékeiv cbpaía tŤ|v taxopíav el? KaXA.iTEXviKÔ TOtaÖTa SiTiyr-LiáTia, Tá ójroTa yvcupí^et vá koGioto oötco? eůápeaTa el? áváyvtoaiv, óctov 7rXoúata ei? ioxopiav».
[("I. KauJtoúpoyXou], "Ei8r|oxi?", «Néa *EcpT-LtEpí?», 8 'lavoua-píoi) 1884 [= A. Laxívne, «naXaioxepoi iteCoypatpot», *AÖr)va 1973, o. 139]).
«'AXXá Kat cb? SinyriuaTOYpátpo? xí cä? ĚXeyev ó Biíot|vó?! Aěv flšeúpto áKÓttri Txoíav iÔéav KaxaSéxovxat vá exoai ixepi aůxoo oí Kpt-TtKol Kai ol ěpatjtxéxvai öoot Xtictliovoövtei; öti iroín,o-t? neCn eíve Kai xô Siŕiyriua, TÉxvr], C\j/o?, iSaviKÓv, EKGetá£ouoT. Kat uovovoü Geco-poumv cb? Jipooíuia xf|? žGvikí**? <piXoA.oytKřl? ávayevvnoECO?, to to-HEivá Kai xauaíCT|Xa toD erupciou ť|9oypatpT|tiaxa, xá xóaov áixetpó-xexva Kai ávtapá. 'AXX' ěycb Ttpô? xôv SiriyriLiaToypátpov Bi£ur|vôv ĚauveíGtaa vá xpécpco utióAjwiv öct-v Kai 7ipô? xôv jioititt]v, ácp' ôxou et? xá? iteCá? xou asXíSa? TJoGávGriv jxoXXóki? tô plyo? tí]? CTuyKtvf|-OECO? ĚKeívnq, tr\v órcoíav \ióvr\ f| á^TiGii? Téxvri ŕi^eúpet vá ueTaStSTj. "Tô uóvov xf\? ícafí? tod xa^eíStov", — "Iloío? fixov ô tpoveü? xoö áôeXxpoo iíou", —Kai ixpô tióvtíov "Aí ouvénetat xfí? JtaXaiä? íaxo-pía?" — tô x/uxoXoyiKcbxaxov Sifiynua too ójxoíou Kaxá ctúlitexíociiv év OpevoKoueítp é^eXíaoovxat aí jtoinxtKcbxepai aKiivaí— rcávxa xaß-
73
254 T. BIZYHNOL
Ta SripooieuOevxa äXXoxE év xf) '"Eoxíg", |íoí ipaívovTai ěpya peyáXn.g Suvápetog, Siriyiípaxa öpoia tôv ónoíaw, äv E^aipéacouev Súo i\ xpia póMg äXXtov ouyypacpétov, Sěv ěxei vá ěniSeí^rj ŕ| Siriynpaxoypaipia pa;. Mexá peyáXrig nepiepyíag itepipévco vá íSco Kai tu veróxspa, Tá ÓTtota tág ěpaoov ácpf|K£ pexa^u trôv noXX&v tou xEipoypácpe>v ÉKxôg TÓpou óaokXtípou nompáTíov naiSiKôrv Kai äXXtav koikíacúv cruvoé-
OECÜV».
('AvxíXaXog (= Tpriyópiog SevónouXog), "\A9r)vaíKŕ[ fixcb", «T£axía» 33 (1892) 266).
«MexaSü tôv émxuxog KaXXiEpyoóvxcov xô Sifiyripa Ěxopev vá pvnpoveÚCTCopev énaivExiKtog xoúg k.k. Bi^urivôv Kai Apooivrjv. "Tô 'ApápTTipa xf)g prixpóg pou" eive eíkcôv na9nxiKft Kai t| SpapaxiKco-Tépa ôacov Tcov £ig tô xeöxog xoöxo [...] Eig tô '"ApápTripa xfi,g prj-Tpóg pou", tô ôpnoKEUTiKÔv alcr9r[pa Kal aí SripúSEig npoXrpi/Eig ouy-KpoůovTai npôg Ttiv TU(pXř|v Kai áXóyiOTOV pr|TpiKŕ|v OTopyŕiv[...]».
(A. Rubiô y Lluch, "Tô veoeXXtivikov Siňyripa" [peTácppaori ánô tôv npôXoyo toö ßißXiou tou «Novelas Griegas»], «'Eoria», áp. 25, a' éc^áp. 1893, o. 387).
«npÖTog ěytí) 8iŕ|voi^a tôv véov Spópov xiig vEOEAXriviKfjg Xo-yoypacpíag, KaxopOcbaag Siä xcov év xfj '"Eoxía" SiriyripáTCOv pou vá únoSeít;ai, kot' ávxí9£oiv npôg tô toö Payraßn kuí töv äXXav, xí écttí Sitiyripa, tí ěotí pEXéxri Kai ávaypatpfi toö eÖviKoö ßiou Kai xäiv ě-0VIKÖV TcapaSócEtův ónó xúnov SiriyŕipaTog Kai Xoyoypaipíag, ěv ko-Oapči vüxoXoyiKtj Kai iCTxopiKfj Kpiosi».
(Aí>TOKpiTiKři toö Bit"uT|voü (1894;) oě piá ouvopiXía tou axô ApopoKaÍTEio, Kaxá tť) papxupía toö ßioypatpou tou NikoXóou BaaiXetáSrí, «EiKOveg KcuvaxavxivounoXEiog Kai *A9nvcT>v», 'Ev 'AGrjvaig 1910, o. 330).
«[.. .]'0 i5ióppu9pog noiruřig xfí>v ©paKiKiov ěpnveúoEtov Kai xťBv éXXriviKcoxáxcov napaoóoECOv Sěv e^exipáxo, KaGcog ěnpsnEv. 'O koXXi-TÉxvrig auyypaipeúg, ó 8n.pocn£Úaag ěvxexvoxáxrig nXoKfíg Kai ávaxo-XiKOttáxou xpopaTiopoö Sinyňpaxa, ó npanog totog únoaripávag ttjv ávayéwTioiv xř|g éXXrivLKřjg Siriyripaxoypaipiag, icpoeKáXei, nA.ř|v é-XaxíoTftiv ěčíaipéoECuv, ávofiToug Kpíaeig Kai axoXacxiKág napaxr|pT|-
KP1ZEIÍ
oeig pexa^u noXXiov ék xwv vécov xcT>v ěvSiacpepopévcov Siá xá ypáp-paTa[...]
Kai öpcog ó Bi^uiyvög noXú xeXeióxgpov xoö rcoiinoö xffiv éniKo-XupiKcov Kai tcov epcoxooaxupiKöv axíxcov eívaí ó Sirjyripaxoypácpog jtoirixiíg. 'H yfj xŕjg ©páKtig, sig xf|v tpúoiv Kai xôv íoxopiav Tfjg óxcoíag CT0V£KEvxpró6r) o,xi XapnpóxEpov Kai (bpaióxepov, ô,xi CotpEpcbxEpov Kai oTtapaKxiKtfaxepov ěxei vá ěiciSeí^ri ií 'AvaxoXií, f] nayiKii auxti Ttuc^íg, pécra eíg xŕ|v órcoíav TtepKpuXáocrovxai áveKxípnxa K£ipŕ)Xia xoö eöviKoö ßiou Kai xf\q rcoirixtKfjg ěpjtveúoecog ánô xfig pupiono9ŕ|xou ßaaiXiaarig, xňg IxapnoúX, péxpi xfig nxcoxiKŕjg Kai papxupiKfjg Bt-íúrig, onou ey£vvŕ|0T| ó noiT)xŕ)g, yopycôg, napoSiKög, áXXá pě Kaivo-npEnfj t«>r|póxr|xa, éptpavíCexai péaa Eig xá SiTiyfipaxa ŽKEÍva, ôoov xô Ěnixpénouv xá oxEvá öpia xoö dSoug- ŕ\ 'AvaxoXŕt, sig ô,xi ěx£i XapaKXTipiaxiKcbxspov, sig xcäv pú9tDv Kai xfflv napaôóoecav xŕ|v yor\-xeíov, sig xňv Xapnpóxnxa xfig tpúoECog Kai xť|v vco9póxrixa xôv Ka-toíkiov, Eig xáiv ávoptbníov xtiv íSiáCouoav ánXoiKÔxTixa, Eig xfig cruy-Xpóvou íoxopíag xág nspmexetag Kai xág ßaoavoug, sig xťův Súo ánô aicbvtúv ávxipaxopévcov (púXaiv xf)v cruvávxrioiv Kai xf|v ávxíoeaiv év tó> ßitp xfjg Eipiívríg Kai xfj (ppÍKTi xoö noXépou. 'O év xfj ouv9exiKfi épyaaíqí xoö noifipaxog ápeXřig Kai áxeXfíg axixonXÓKog, ó ávapiyvúcov xá neCá, xá ávoúoia Kai xá KaKÓrixa pě axpotpág Kai pě áapa véav noínotv ánoKaXúnxov, SeiKvÚExai noXú päXXov KÚpiog xfjg épnvEÚoetóg xou Eig xf|v axExiK(Bg ávaXuxiKtoxépav épyaoiav xoö Sixiyfipaxog, áp-xidbxEpog, nspxoaóxEpov KaXXixéxvríg, Ka9apcÓTepov Kai yvr|oiti)T£pov-noniTiíg(...]
'O BiCur)vóg, ôoov piKpÓTEpov Spópov exEi vá Siatpé^rj, xóoov £ionpÓT£pov napéxsi tô péxpov Tfjg Suvápecóg tou. Tá ôXíya Sir|yf|paTá tou, EĎpEyÉ9r], pf| koí ánooTÉpyovTa tó nspínXoKov, ioTopŕipaTa, pi-Kpóv ti únoXEÍnovxai ôneog ávanTUxGcoaiv Eig pu9ioTopŕ|paTa. a>aí-vETai ék TOÚTfov ÔTi pensi npôg Tiiv pu9iOTOpioypacpíav tiív ápxÉTUnov Kai nEpinETEitbSn, tťiv yóvipov Eig nXoKág Kai nepmXoKág aupßavTcav, ÍKavôv vá cruyKpaxootv áSiánxcoxov nXf)v xfjg nveupaxiKf)g auyKivŕ|-aecog, Kai xŕ|v xaneivoxépag Kánwg cpúaetog nspiepyEiav xoö ávayvto-axou, äXXa puGioxopioypatpíav, xf|v ónoíav cbSiíyEi ôxi KavEvôg Mov-xeněv f| 'IouXíoo Mapu ŕ| npôaxuxog ěnicpuXXiSoypa(piKř| eCpeoig, aXX' f| cpiXóaocpog xéxvn xoö nottixoö [..,]
Eig xá 5iT)yŕ)paxa xoö BiCur)voö ěvappóviov ánoxEXoooi Kpápa
2J6 T. B1ZYHNOE
tô ávaJtTUCTOÓLisva 7tpáywaTa Kai tô UTtOKEÍLievov tou ávanTÚCTcrovTog amä CTuyypaepÉcúg, áx<opÍCTTOU é£ autffiv Kai égriyouvrog Kai vÓTiua 7iapéxovTog elg éKeíva. Eig Tá oiriyfiuaTa auxá, évxUJKbc-eig Kai áva-uvňaeig tôv TtatSiKÔv xpóvcov, Tfíg veaviKfjg ŕ|XtKÍag, ôg elôóc; ti oi-KoyEvetaKôv ájrouvriLioveujjáTCOV, tô itpóoco-TOv tou CTuyypatpécog, EPXÓusvov érci Tfig oKiivfig, ôiaôpauaTÍ^Ei oucnôSeg uépog" 8tá touto Kat n áXŕi9eta ainôv §xei ti tô oÍkeíov Kai tô vyriXacpriTÓv, tô áppŕ)TCúg eiXtKpivég, tô rcpoKaXouv eu9í>g é£ ápxtig xf\v euTttCTTOCTÚvnv, tô ém-teivov T"ŕ|v auyKÍvr)CTiv».
(KcoaiŤ-g naXauäg, "Tô éXXr-viKÔv ôiŕiyTiua. A'. BiCurivóg'* (1895), «Tá itpcoxa KptTtKán, 'Ev 'ABťivatg 1913, oct. 129, 136, 137 Kai 138 [=«"A-ravxa», x. 2, gct. 150, 157-158, 158-159 Kai 160]).
<(AiáCTTrijia ueyáXov äiť énávco Kai äXXo tóctov ánô KáTCO. 'O Bi-t>ti.vôg jrnyaívei uóvog tou. Eíve ó uovaStKÓg, eíve ó átpTaoTog, sivé ó á|ií|ariTO<;. "Tô ájiápTT|ua if\<; untpóg uou", —"Iloíog ŕ)xov ó cpoveug tou áSEXcpoú uou", —"Tô u°vov xŕíg C<b^Í? tou xa^EÍÔtov", —"Aí ouvÉTiEtai Tri? jtaXatäg íerropíag",—Tá StriytiuaTa auTá toO Bt^urivoO, auvnvcouéva elg eva tóliov, eíve, KaTá tiív TaixEtviív uou yvóuriv, ô,ti teXeiótepov čxEt vá éTCiSsíšrj eig tô el8og ťj véa 'EXXág. Elve ueyáXa, rcoXu ueyáXa epya, ôctov ôév tpavTá^eaBe ueyáXa... £coypacpíat -ŕi9čov Kai xapaKTÍipíúv, ícooyovoúuevat ánô xr\v Ttvoťiv xé-Xvr|? 6v|/T-X,fi?. Káôs Stŕiyriua, kóolio? óXÓKXnpog. Aév od? Tépitouv, 5év cräg CTuyKtvouv lióvov crôg ueTetopíCouv. "Av ŕ\xo Suvaxôv vá yvaxrôauv ôrtcog jrpé-iei Kai ôrcou Tipénet, oí usyaXEÍTEpot StriynuaTO-ypátpot 9' áveyvrápt^av tôv Bi^urtvôv áSEXtpóv tmv [...]».
(Tpriyôpto? 3evÓ7touXog, "Oí StriyriuaToypácpoi ua? evag-Evag", «Tô "AaTU», 13 'Iavooapíou 1896, a. 2 (rcpPX. A. Eaxívng, cdlaXaiÓTepoi neCoypácpoi», ctct. 145-146).
«'H épyaaía xou f| áXriBôg SriuioupytKií, fi épyaoía f| óítota 8á ueívrj ôg xô Côv P-épo? xfíg vux<íg tou jxoinxou, eIve xá 8ir|yŕiua-Tá xou. Tóoov PéPatov eíve touto, ebene Kal žk xôv jroíriuáxcov toO BiCutivou ŠKEtva eíve Tá KaXXúepa, xá óiroTa sxouv xapaicxfipa 8tr)-yŕ-i-jscog, xá ÔTCOta eíve Sir-y-ícrsig Tfj? naxpiKfl? éaTÍa? LteTanXacriiévaí, ST|Lté5et? áíTÓXoyot, itapa8ôaetq XaiKaí. 'EKxúveTat éke! tí notriTiKi)
KPIIEIS 257
tou Btíurtvou iStoipuía Lié xr)v cruvŕ)9r| tik eÚKoX.íav, Kai ň ôitiynat? péei yopyň Kai ô \ibQoc, TcXéKeTat xpuaoucpŤ)? Kai ó itotT|Tf|? viGupí^Et ei? tô ou? tou ávayvtbaTOU extri yXuKÚTaia PauKaXiaxtKá.
Tô Siŕiyrma ôuco? toO BtCuiivou, tô Sniyriua, ^oi> ŕ\ ákr\Qr\Q 8úvaui; tou. *H áváA.uaíg tou, ŕ) \|/uxo>.oyía tou, ň ^toripÓTTi? tcôv eí-Kovov, n ÔKpíPeta tčďv Tteptypatpcôv 9étouv outôv ei? tťiv írpróTriv Tá^tv tôv SiriyTniaxoypátpcúv, ŕ\ veoeXXriviKri 8é tptXoXoyía Sév Éxei vá éjii8ei?ri rcoXXá epya cb? tô '"AwápTnua tíj? |ir)Tpó? uou", 'TIoío? fiiov ô (poveu? toO áSeXípou uou" Kai aí "Euvérteiat JtaXatä?
ítTTOpía?" [...]«.
(ITapaTTipriTiK, "cO Bt^urivô? á? cruyypatpeú?", «Tô "Acttu)>, 16 "AixptXíou 1896, a. 1 (jrppx. A. Saxívn?, «naXaiÓTepoi JteCoypácpoi», cra. 146-147).
a'Ev9uuouuai ôti éni 8úo vÚKxag óXokXtipou? éStáPaoa xá epya tou "Tô áuápxriua xi\q Ultpó? uou", 'TIoío? ťitov ó tpoveu? toO á-8eX«poO uou", "Aí ouvénetai ttj? JtaXatä? íaTopíag", "Tô uóvov tťk Ccofj? tou Ta^eíStov". Kai áno Tfl? TtpcbTti? ácpeXoO? ypauuň?, áreô tťiv npóxTiv ^coypatptáv tôv ôXtiBivôv xapaKTŕ|pa>v uÉXPi Tfj? TeXeuTaía? EŠeXtšeco? xŕ\c, \|/uxoXoyíag tťI? pa9eía?, tík vuxoXoyía? tíí? áppá? ôaov Kai JTpcinoTÚJiou, évôut^a npô? CTtyunv, ôti áveyívtoaKa ^évov itéya auyypa<péa, rcapá StriyŕiuaTa éXXriviKá [...] Xáo? óXókXtipov ué étpávri tótc, ôxt Ixcbpt^e Tá épya tou BtCurivoO ánô tô Epya tcov auyxpóvcuv xou Kal tôv repô auToO [...] Aio9ávouat ékjtXti^iv áKÓUT], ncô? Stá utäg áve"if|SrieTE 9auuaToupyŕ|aa? eí? toiouto? cFuyypacpeú? elg Inox'iv KaB' t)v aí uetpióttite? KaTénviyov tô navTÔ? eíSou? cpt-XoXoytKá neptoStKá, Kai aí ôvtiXíhj/ei? tóte nEpi Téxvt|? Kai Jiepi Snuioupyía? veoeXXtjvikíí? 8tr|yiiuaToypacpía?, Kai naiSaptcbSet? Kai áKapJiot ôXovév árcépatvov. Môvo? aÚTÓg, áGopúPcog, ávxXôv ek xfíg IStocpuíag xou ttiv Súvauiv, Ťipxtoe napouCTiáícov eig tôv itpô ŕiuôv (ptXoXoyiKÔv kóctuov épya elg á f| cpuCTiKÔTtig Kat ŕ\ ôXťiBeio rcpcótriv cpopáv é?e5riXouTO eig tóctov ú^og xéxvríg év 'EXXáSt [...]».
(M(rcoéu = A. XaTCÓTtouXog), '"O T. Bt^urivôg tbg 8tr|yriuaTO-ypácpog", «ZKpÍ7T», 16 'A-rptXíou 1896 [= A. Eaxívríg, 'Tla-XatôTepot neíoypácpoi", ct. 147]).
«[...] "ISícog cbg uuOio-Topioypáípog 9'áveSetKvÚETO úitépoxog ô
17
258
T. BIZYHNOĽ
T
Bič;ur|vóg" cbg ř)9oypá<pog, cbg tcaypácpog tou eocotepikoü Kóapou ťjto f|5ri prj^iKéXeuGog Kai oxz&ov tcXeicottk' 0á ěyívcio Se s^oxog- éyí-vcooKEv ôXag Tág áTparcoug Tfig \|/uxfig' oi ôcp9aX.p.oi ěkeívoi oí kXei-
OTOÍ 9á ájTETÚ7tO0V ev áXr|90 KaAAlTEXVlKfj TtiaTÓTľlTl Tiiv KaXX.ovř)v
xfig éAAriviKfig púcEcag, tôv 7toXu8aí8aAov ßiov sv öXr\ xx] povotovía ti TpayiKÓTT)TÍ tou" EVTÔg tou toxpoC íkeívou Kpavíou ekiveíto Eupůg Kai Oaupácnog KOauog».
('ApiCTTOTEA-n? n. KoupTÍSrig, 'Ejtncť|S£tog Bttunvoü, «Tô "A-otu», J 7 'AnpiXiou 1896, er. 2).
«Elvai ó TEcbpytog Bitjunvôg EÍg žk tôv Kopucpaícov év Tŕj Jipeno-nopÍQt Trig 7to>o)u£X.oCg (piAoAoyiKfjg ysvEäg, Tňg ónoíag tô Ěpyov, uě véav avTÍXnviv Tfig iSéag, jíě véav ávríXrivív Tfig yfobcrorig, ň.pxio-£v áno ôEKaiTEVTaETÍag JiEpínou Kai Ei;aKoÄ,ou9£i tôv Spójiov tou, äv Kai TÓaov ßpaSeog Kai tóoov KortKaoag1 Epyov erriM-avTiKÓv, öerov Kai äv to áyvooOcnv oďtoi, öerov Kal äv tô napaßXETtouv ekeívoi' EÍvaí ó cpiAócroipog Kai á(pEXf|g év tout® JtoiriTťig tôv '"At9íSc»v Aupôv", slvaí ó e^oxog cruyypatpEŮg tôv ěv xfj '"EcTÍqt" AiriyrtpäTCBv, Tá ónoia, ôte ElSav tô cpög, äv žÔt|u.ooi£úovto EÍg Koivaiviav päXAov irponjoipa-ajiévTiv Siá vá tô ÚJto6Ex9fi, 9á ártETÉXouv uéya Kai áÄ.Tio-póvr|Tov 7rvEUpaTiKÔv y£yovóg».
(KojCTTfíg naXaiiäg, 'EniKŕiÔEiog Bi£ur)vou, «To "Ao"tu», 17 *A-jtpiUou 1896, a. 2 [ = «"A7tavTa», t. 15, era. 342-343]).
«Kai kotu JtpáYrov tô Sir|yŕ|jiaTa TaĎTa eív£ TEpäxia ájtoanao9év-Ta žk Tfig £cofjg auToü, icEpiypa(pfi toheIcöv Kai u£püv, änva ŕ] ávápvri-aig JiEpießaAE ôiá TtoiriTiKfig Xaiiysaxq, ávaitapáerTacrig Xotpeutöv (iopepcov, äg egiôavÍKEuaav ŕ| vocnaXyia Kai ŕ\ áítócrTamg. EIve totto-Gectíoi, ěvTUJiGoGEÍcfai EÍg ttiv pvŕ|pr|v aĎTOú, cbg cruvÔ£9£ícrat pé tť|v ŤípEMOv EÜTUxiav tčôv rcaiôiKt&v tou Etöv Kai ôtaTľipoucrai návra Tá XpcópaTa, tô tóctov TÉpxyavTa Toúg ó<p9aX.poug aúxou [...].
[...] 'AvayivcůcKíov Tig Tá ánpoa8iopío-Tou Kai äcracpoOg Jtoiŕ|-cľ£fi>g EpjiXEa öiriyfiuaTa Taßra, £ig p.áxriv repoanaGEi vá auAXaßrj iôéav Ka9apáv Kai obpicfu.évriv tôv fipcíxov. 'Ev cí> oútoi JtapícTavrai irpayjiaTiKá övto, cbg éni itapaSEÍyuau f| ur|tt|p aŮTOu, t| TtX,t)pr|g 6ei<ti-öaiuovicov Kai TtpoXfiii/ECOv, f] Ka9' äitavra tôv ßiov aĎTfjg cbg ßdpog žxouoa tôv áKoiknov ipóvov,'ov áouvEtôŕiTCog ôiénpa^s Kai 5iá Tfig
KPIEEll
259
uíoOETTioEoog Igévcov KopaoiSrov repoana9oÜ0a vá e^eupevíoti tô 9eíov, oí á6EX<poi aÜToO oi xropiKoi Kai 7iEpicdpiajiÉvoi, ó reárenog aöxoO, ó JtA.ŕ|pT)g ôv£ipo7toXripáTCov Kai pEußaap-ßv, TtáiuTiog öueog iiäXXov TEpuavóg, ékeIvcov, oüg á7ir)9aváTicf£ tôv vecotépcov TEpuavov EiSoypácpcov ó xpcocnŕip, áip' ÉTÉpou tô pcopavTiKôv aKiócpoog jiEpißaX,-?^i Tág áoatpEig xathag noptpág. Kai fi áopiaTÍa aÖTT|, f) ěitekteivo-jiévTi Kai EÍg Tŕjg cpúcrEtog Tág KEpiypa'pág Kai EÍg tôv éGíiicdv tiív áva-napáoTaoiv, Sév aTepeixai uayEíag oďôe 9EX.yŕ|Tpcov».
(*A9r|vaíog, 'Tsópyíog BiCunvóg", «Tá'OXuiiTiia», 21 'Anpi-Xíou 1896, er. 186).
«Miá (pumoyvtopía TpayiKr). 'Anô iva rcXfiGog rtoiŕipaTá tou árco-pévouvE otť)v ávápvr|CTr| OTpoipég, aá p.aTtouÉva ^EtpTÍSia ptäg ^ectki-crpévríg voflfTaAyiKŕig vuxfig" aÔTÓppriTEg Kpauyég tou ßaGtirEpou novou, Jtpo<priTiKÔ i|/i8úpiapa évôg poipaíou cuvTpipoü. Ki äv ává-
TEpT) JtOÍTlCrri eíve ô,Tl OUyKlVEÍ ßa9f)T£pa Kl ô,Tl nETlÉTai áUECfÓTEpa
áno xf\v iľuXT], ó Bi^urivôg pévEi £vag ouvaróg, p.ovaôiKÔg Ttoir|Tr|g péaa CTTOüg Xíyoug iiag. IcocTTÔg TEXvÍTiig noíriTrig 5Ě CTTáBiiKE ßeßaia juoté. XcocrTÔg TEXvÍTTig SÉv EÍvaí tô iSio Kai GTá öiriyfiuaTa tou, Jtoü gavaípÉpvEt cttť| £cof| ó ÉKôoTiKÔg oiKog TEcopyíou «I»é^r| ("Tô *Ap.ápTT|-pa Tfig UTiTpóg p.ou", AoyoTEXviKť) BißXio9iiKT| Oé^ti, 'Ev 'AOŤivaig 1913). Elvai ôp.cog itoir|Tŕ|g. KoupaoTiKÓg, axoXaaTiKÔg otťi yXáaca, áKaXaía9r|Tog, Koivôg cttťiv £K<ppaar|, TtXaTuaoTiKÔg Kai napEKßaTi-KÔg, äuopipog íttô ipaivópEvo, öxi öjioog Kai 8íx<ag EaanEpiKŕ) nopcpŕi, ôxi ôíxcog JtoÍTioTi Kal vuxň. '0,ti tôv avEßac^Ei vn^ÓTEpa ánô tôv ITaitaSiapávTri EÍvaí tô m,ô äpTio Tfjg crúXXT|i|/rig. Kai tô KupiÔTEpo: xá Kkácniaxá tou TU7ttbvouvTai ctô voď Kal (pTávouvE cttťiv aíerTTicrri oáv ánM crup.ßoXa tou TpayiKoO Tfjg KaBripEpivfjg Coflí- 'O MoaKOß-TeXtíji- Tô xa^íôi toü Tcanjioß. XTlg "EuvértEiEg TŤ)g JtaX-aiäg íaTOpíag" piá ánfixncrn tou yEpuavtKoß popavTicrpoß Kal piá Jtvoii ä.nô tô uu-aTiKicrpó tou. "OXa ßeßaia 9oAcopéva Kai rcvtypiíva uéaa otôv áxapo oxoXaoTiKiaixô Tfjg énoxfig, uá ki 6X.a Ďrcaiviypoi piäg ôiriyrmaTO-ypaípiKfjg iôiotpuíag, noü Tť) vooTaA-ysi f\ crnuEpivri ££př| napayooyri».
(K. XaTCóJTou/vog, "Iloir|TiKf| TÉxvn", «Néa Zoori», áp. 3-4, "IouXiog-AEKEußpTig 1914, a. 318).
«"Tô póvov Tfig Ccofig pou Ta^EÍôiov" (sic) £Ív' Eva 8iŕ|yrtna, toö
260 T. BIZYHNOE
ÓJioíou ó AaoypatpiKÔ? jtaoöto? val ó Auptapó?, tô nkt\Qoq twv ěiiEia-oôítov Kat T| Ccoiipóxri? tou, KÔJtou-KÔTtou k' Eva? ěv8iá9sxo? oúpo-ptapô? —ôka auxá KEVTľipéva et? tôv Kapßäv pú9ou AtxoC— xô ko-Btaxoüv úitóSEiypa v^XoAoytKoO StriYňMaxo?. *A8iaxáKxio? Sě 5iä tô "Móvov tík ttofl? Mou Ta^EÍôiov" öcrov Kai 8iá tô "'Apápxnpa thí pnxpó? pou" 9á f|5uvápe8a vá ôvopáaupEv tôv Bt£or|vôv tcaxépa toö ávaXuTiKou pa? 8ir|yŕ)paTO?[...]
Tá JtoiŕipaTa toö BiCurivoü eÄr)apovf|9r|aav fjSri Kai pávov at ávfloAoyíai 9' ávaTumávouv anô Kaipoü et? Kaipôv tôv "llaAaio-Aôyov" Kai tô (c'AoTpov tŤ[q °Ayá;rr|?». 'Akkä xá SirjyŕipaTá tou tôv xáaaouv £Í? tťiv KOpucpf|v Tri? ptAoXoyia? tou st8ou?: Aióti ěyvcbpiCE vá $kÉnr\ d? tô ßa9o? xôv itpaypáTcav, v' ávaKakújiTij "xŕ|v auyKoivoiviav xäv yux^v Ďwô xŕ|v öativ" Kaxá Tŕ|v cppáaiv évô? ík tôv fipcotov tou, Kai Sióti pá? ávaYKáíst, el? Tá? AEJtroTÉpa? aTtypá? t&v 8iryyŕ|a£cóv tou, v' ävoiyopev xá páTta jioaú, 7toÄ.i> "Siá vá pr| otoaúCouv xá SáKpuá pa?".
("ApioTO? KaprcávT)?, 'TEtópyío? Bt£ur|vó?'\ «Neoeaativikti 'EKi9£ú)pn<n?» 3 (1919) 167 Kai 170).
«°AAÄ' ČKEÍVO?,   ÖOTI?  ěSoiKE  TT|V  ÓpiOTtKŤ)V KaTEÚ9uvaiV Kai
áTtsKpuoTáAAcocre tť|v áATiotvíjv popípňv tou Neo-íXÄ-hvikou AiriYŕ)-paxo?, Elvaí ô retópyio? Bi^urivó?. Móvov eí? xá Sirwripaxa aĎxoC 6ta7tvE£i CeíSíopo? fi ě9vikt| yvx,Ť\, aia0avou£vr|, jcovouaa, yzk&oa, jttaxEÚouaa, ôvetpojioÄoĎaa, aK£7txop£vri, ÓutÄouaa. Ei? to Siryyň-paTÓ xou ícoypa(píC£xai fi éAArivtKauáxri 0páKr|, ó (puXexiKó? tti? xapaKxiÍP, n ŕiGoypacpía tii?, aí JtapaSóaEi? tik, ^1 AaÍKň tt|? vuxň-Elvaí 8ě Kai ék tčov upróTOiv aKanavetov th? StipoxiKŕi? ó? aoyotexvi-Kfj? yXróaori?, ópiArjaa? ev rcoAAot? tt)v ylť&aaav toö Xaoö eí? tou? f|pcoa? tcjv SiriYTjpáTOJv tou [...]».
(ICcovot. <t>. Zkóko?, «Tô rEX.lr[viKÔv Aiť|yripa f|TOi ánávGi-crpa ekXektöv SiriyripáTtov Tri? vEOEAAriviKfl? AoyoTexvia?», t. A', *Ev sA9ňvai? 1920, a. 6).
iCAkk' ÍK&1 öjTou tô alpa xou Bigurivoü Sdxvexai KaGapccnEpa, Yiaxi ekeí ô auyypacpéa? jtapaaxaxiKtbxEpo? Kat SuvaxáiTEpo?, elvat öxi ó cttíxo? tou tóoov, ocov ó jie^ó? tou Aóyo?. Tô 8iťiyr|pa. "O cttíxo? tou, KaGcb? Kai ákkov xô itapaxřipricTa, Kaká é^exaopÉvo?,
KPKEIS XI
tpavEptbvExat oáv Ěva? oxaflpö? yiá vá xpaßn^Ci ó noirixň? npô? xô Spópo xou TľE^oC Xóyou, ékei onou EAEuGEpuxcpa TCpnaxEi Kai kóGe-xai ávanauxiKéxEpa. Tá 8iTiYTipaxa xoO Bitvou elvaí otppayiopÉva áatpaXéoxEpa, EÍvat KáľKO? ávúxEp' ánô xá Jtoiŕipaxá xou. MáSUora ó Xupiapó?, xô SEiypa Sr|X.ovÓTi toO uítoKetpévou pa? tô vuxoXoyi-Kii)TĚpo Kai tô iSiaÍTEpa E,ExcopiaTÓ, žkeT, otôv JtE^ó Xóyo toö BiCuri-voö ^EOKEJtáCexat Kai tpTÓvst otô okojió tou Évx£A£aT£pa [...] Kai, ßeßaia, tô SpapaTiKÔ otoixeío ěxsi itoaů vá Kápri ékei. LxexíCExai xô SifjyriMa xoü BtCuiivoô pě xô pu9ioxópripa ánô xňv kXÍct] xoC ouy-Ypaipéa xou itpô? xi? ttepuiéteie? Kai npô? Tá yeYOVÔTa xá ě^cotepiku Kai Tá irepÍ7iAOKa, ÍKavá yiá vá auyKpaxoöv xai Tŕ|v nsptépyEta toö áirô xovTpÓTEpo Kájtto? ťícpaopa Kapiopévou ávayvtbotri- akka tóv Ěni-(pu^ÄiSoYpatpiKÓ xapaKxfjpa xfj? épyacría? toü eí8ou? auxou tôv é^eu-YEVÍ^ei ójwbct8t|7iote ŕ) TÉxvTi toü JiotnTfl. 'H xéxvri aüxTi Sívei Kai axô BpapaxiKÔ axotxeío ptáv eůpopipiá nvEupaxiKcbxEpti. Lxá SáxxuAa psxpoßvxai xá 8tT|YŤipaxa xoö Bi£ur|voö- pá Kai yi* auxó xô KaOéva pnopfií vá Kpaxr|9jrj axf| pvŕ|pn toü KaAaiaÔTixiKá áva9p£ppévou áva-yvtóaTTi péaa aě ptá Kopví^a ^exoapiaxri. Tô '"Apápxripa xfj? prixpó? pou" Elvat Späpa, Kai pě "Ká9apatv" páAtaxa. Apäpa Kai "At Luvé-jtEiat Tfi? rtaXatä? iaTopía?", öao ki áv tô poití^ti Káitoto tpá>? puaTT)-ptaKÔ aáv í;£xupévo áno ptá yeppaviKfj? vuxoypaepía? 9apittopívr| jtriyň, KaÔcô? EÍvai Kai oí fíptoé? tou TtAáapaxa ysppavtKřl? eĎaiaflri-aía?. "Tô póvov xfj? ^ojfjc; tou Ta^EÍ8iov" Elvaí yiá péva tô 6pyo noi) ó StTiYtipaToypatpo? Kai ó jioitittí?, ó ácpsATj? íoTOptaTŤi? Évô? Jtapa-pu9toß Kai ó unoßÄriTiKD? ícoypácpo? ptä? yuxf|? Jtoú út|/tóv£Tai íaa pé tô vóripa évô? oupßoAou £oüv ékeT áSfiptpcopéva Kai auyicupiap-xoöv. Apäpa, aáv ôvEipóSpapa [...]
'O "MocKtbß ^eAt^ip" pä? pExatpépEt aě KÓapou? ěvTOVŮTEpa Kal itoÄť) auvTapaXTtKcbxEpa vuxoAoytKoú?. Tô ôpäpa haeketoi péaa orf|v Vuxň toö ftpcoa, auvTatptaapévo pé xá éGvikó pa? xá ptart, Se^ió, íipcoxóxujxa [...]
'Akkä TEAEióxEpa 9á piropoüoE vá ÔEC9pT|9fi pě tô xáptapa kó-Ttota? UTiEpoxfi? áyvávria ax' ükka xoü Bi^utivoü JiECoypacpriMaTa xô öiriyiipa Ttoö SSüike Tf|v ůipoppfi otó itpoAoytKá pou aripeicopaTa too
ßlßAioU TOÚTOU: "IloíO? í|TOV Ô pOVEÜ? TOU OOEACpOÖ POU". AĎTÔ
Elvai, GETiKCíiTEpa, tô SiTiyripaToypatpiKO ápiaxoúpyripa xoü Bt£ur)-voö, Kaftcb? ovyKEvxptlóvei axá cpóXÄa tou óacov tôív oaaíův Sst;iá aup-
262
T. BIZYHNOS
T
nXeyp.éva ml ouyKEvxpcouÉva to xapicruaxa: xňv xpaytůSía, titv ŕ|8o-ypatpía, to XP%ia tô totiikó, ttiv TtoÍT]crr| né tô Xupiauó, xř| ernapa-XTiKŤi ovyKÍvrioT|, tô KÉípt tô ávaxoXixtico, ttiv cbpaía niCTxii Kal ôuoog noXú Jiiô népa ánô xŕ[ (pcoToypatpia npoxoopimévri ävanapáCTxaori tótccov, Kaiptöv, vux«>v, TTpOOCbjtCOV [... ]».
(KcooTfig riaXauag, "Tecopyiou BtCuľ|voU, Tlotog r\xov ó tpo-V£Úg too áSfiAcpou uou"', I. N. LtSépríg, 'AÖfivai [1922], oa. ia'-tÔ' [ = «'AnavTa», t. 8, co. 490-493]).
«[...] 'O Bi£urivôg fiTav áXr|6ivog npononópog Tfjg or|UEptvňg AiTiyrinaToypacpiag. Kai Kaxóntv Ěypaye: 'Tloíog x\xo ó tpovsúg toö áôeXtpou uou", "Tô uóvov xffc ítuŕjg uou xa!;£Í5iov" (sic), "Aí ouvé-jtEiai xftg naXatäg iaxopíag", "'O uooKOß XeXIp." (sie) Kai tô "0Xt-ßEpu itavr)yCpt". Eig aúxá xá Sniyrmaxa ô(peíXei, KUpíai Kai KÚpiot, Tig nXoúciEg pí£eg TTjg ŕ| cn.u£pivřj vsoeXXtivikti áinyrmaToypa<pía. "Oxav Kaxá tôv SávOTOV xou 'AXe^ávSpou Payraßfi ypácpovxag oxŕiv "Néav 'EtpriuepíSa" ěuáíeya ánô xť|v 'EOvucťi BtßXto9r|KTi tô ôoa eIxe ypávet Kai Epptya utá uaxiá axá Siriyfijiata ékeívou, tóts ěv-vóT)o-a nolov f|To tô SuiynuoroypaqiiKO énínsSo Trôv 'A9r)vrôv uéxpt tfig čícoxílg toO BiCurivoü. Tóte aio9áv9r|Ka tí énavaoxáxríg ŕixav auxôg Kai tí nptaxößyaXxo Ěpyo ekoue oxf|v IXXtivlkti 8in.yr|uaTO-ypatpía. Eig aúxôv ócpeíXei tôv <piXoXoyiKÔv tou Spóuov ó Ilana-8iauávTT|g, ôoov Kal äv Sév Eixe oüte ttiv uópcptoatv ékeívou oute tť|v aÍCTOTiTiKíi tou. Exôv BiCutivô Sév 9á £üpexe oöte noXuXoyía oßxe ávxi-aicrfhiTio-uô. 'H KpniKfi tou uéXXovTog 9á slnfj uíav fiuépav xŕ|v TE^EUxatav XÉ!;tv»,
(NiKóXaog BaaiXEiáSng, "'EyKtápta rECOpyíou Bi^urivoö" (1930), «0paKiKá», riapápxrma xoü ľ' xónou, 'Ev 'AOfivaig 1931,0. 204).
«[...] Ixů Ěpyo xou f| noitiaig xpayouSeí ué tô otíxo koí napáX-XTiXa ŕ[ noÍTioig Sniyelxai ité xôv nE^ô Xóyo. K' év$ ó axíxog xou šavap-XÍCei Kai ouunXnpcbvet, ó ne^óg xou Xóyog sig xô ôtŕ|yr|fia Kal ápxíCei Kai Ka9i£p(bvE(. Stékexoi otťiv np&xr\ ypaujiň & ™ôg Xapnpoúg 5r|uocfioypá(poug uag noü ISoiKav npô nevnvxa Énávto-Káxco xpôvtav, Kai ctxeSôv uovopiäg, Kai npoxoü vá KUptapxŤ|oouv xá pitoanaaxtKá SrínoxiKioxiKá KTipuynaxa, eôcoKav šyKaipa ué xf) ßof|0Eia, auvExfi
KPI£EI£
263
Kai xffiv Súo yXcocjo-iKtčv peuuáxcov, EôejKav axř,v ávúnapKxr, éaig xóxe SiTiyrinaxoypaípiKŤi xéxvn áíioCŕ|XEuxnv Únap^T|.
'O o-xíxog xou Biíunvou, Kai áXXoO xô elna, Sév eívoi napá axa-9nôg yiá vá xpaßii^ri ó noinxŤig npôg xág ěKTÓasig xoü tceCoö Xóyou, onou nepnaxEi mô ĚXeúOEpa Kat KáSExat ávanauxiKánspa, Kai ctxeSôv cé öXa BpaKiKÓg, EÍvat koí ó ÔtriyriMaToypátpog, ánoKaXunxt-Kóg [...]».
(KtaaxŤig riaXaiiag, '"EyKrápia rsupytou Bii;ur|voö" (1930), «0paKiKá», riapápxriMa xoü V xóuou, "Ev 'AÖftvaic 1931 a 200 [= «"Anavxa», x. 8, u. 500]).
«ToüvavTtov xô Sir|yriMaxoypa»piKÓ xou ěpyo, nap* öXeg tig éX-XeíVEtg tig ónoteg ávétpepa, ÍKavonotEi Kai ápécrEi áKÓpa Kai otihe-pa, Kai ^ErtEpvö noXü öxt póvo xô Ěpyo xčov ouyxpóvcov tou Kat noX-X&v |isxay£v£axÉp(ov xou StriyTiuaxoypátpoov, áXXá Kai xô crxáSto xfjg irpoCTJtáoetag. Elvat Eva ěpyo noú 9á unopoCcTE árópa noXú v' áva-nxuxOeí, öntog xô é^riyrioa, áXXá Kat noú Ěxat öncog elvat, ěxei (podast <r' Ěva eretßXrixiKO ßt|/og. 'O cxEvôg KOcrjiog ué tôv ónoTo á<jxoXŕ|9riKe ó ouyypatpéag, ávaaxatvExai óXoCtbvxavog. 'H psaXiotiKTi xou xócttj noxe Sev xôv napéerupE vá H£xaxpan£Í ď Ěvav ne^ô (pcaxoypátpo. Ati-utoupyeí o£ kó9e oeXíôa, Kal ŕ| Ká9e xou cteXíSo, äv e^aipcöoCv oí nEptypacpiKég —noú EÍvat óuog ÉXáxtaxEg, yiaxí auBópprixa ánécpeu-yE f\ TouXáxtCTTOV n£ptóptC£ xig neptypatpég noú Sšv xig áyanoucE ki onou ánoxúyxavE— ánoxTá Ěvav naXuó, ó ónoíog nexaSivGTat évto-vog, nap' SXt| xf|v nayepÓTTiTa Kai xô xexvtixô xoü yXtoaCTiKou ôpyá-vou. 'O Bi£ur|vög éK5tiXcí)v£i aé kó9e cteXISo xŕ)v ÍKavóxrixá xou vá KaxavoEÍ xô noXuCTÚv9£xo Kt ávTttpaxtKô ßd6og xôiv ávôprónaiv, vá VUXoXoyfil, vá éuvuxcbvEt, vá ôoviC£i Kai vá kiveí xá npóaconá xou, vá napaKoXou9et Kai vá ^eSinXcbvet ßaOniata iňv é^éXt^r) Kai xig nxuxég xöv xopaKxfipOäv».
("AXKTig 0púXog, ""EXXnvEg Sinynnaxoypátpot, Tewpytog Bi-Curivôg (1849-1896)", <(Néa 'Ecrxia» 10 (1931) 1079 [= «Kaivoü-pia 'ErtoXfV>, 'ťOtvÓncopo 1957, ct. 148, = «Mop<pég tf[g éX-XrivtKfig nECoypatpiag», 'ABriva 1963, aa. 37-38]).
«InouSatoxEpo ánô xô notiiTiKÔ ěpyo toü Bi£un.voü slvat xô Sit|-yrmaxoypatpiKÓ.
264
T. BIZYHNOL
'EÔcô su9úg áno xř\v ápxň Häg XTunä ň KupiánEpri ápETii Kai tô SuvaTáxepo xapaKTripiatiKÔ tou auyypacpéa, tô vuxoypacptKÔ ßa9og tou Kl f] SpapaTiKÓTiiTa.
'O Bi£ur|vôg (ppóvTiaE vá KaAopEAETiioEt Toüg fjpcoÉc; tou Kai Tiiv íí,éXi^t\ TüJv aia9npáTcov Kai tcov okévecóv tcov :vá tť)v ouvSeoei pě TpayiKiiv unó9son, coote vá clvaí ôuvutô vá ěpcpaviaxEÍ etcti tô éacoTEpiKÓ Toog éycb p' öXo tou tô nAáxog. Kotô Suoxuxía, noXv Xíya Eivaí Tá 5ir|YT)puTa toö Btg"ur)voö, öpcog äg noöpe a' ávxáAAaypa sívat SiĽÍgoôiKá Ki éKTETapéva.
"Etoi ánoTEAEÍ tô KaGéva ŠExcopiaxô yuxoypaipiKÔ KÓapo, onou tô úitOKEÍpEva r^Exá^ovTai pĚ AEíTTopépEia Kai iizyuXx] rcoiKiAía nsp-vróvTag KáTCO áno tô páTia pag yspáTa auvTapaypô áno xá ná9r| Kal Toüg jróvoug noü tô oepvouv».
('AvTWvrig riaAoúpríg, 'TEíópyíog Bigurivóg, ó äv9ptonog Kai tô Epyo tou", «Pu9pôg» 2 (1933-1934) 127-128 = oo. 18-19 tou ávaTÚJiou, UEipaiág 1933).
«Sxá 1883 ŕ) 'EXXáda ôév eí^epe tí 9á nř\ oiŕ)yT|ua. TpEcpÓTav pě rtEpiypaipEg Kai pě pETa<ppáo£tg. 'H ítoii tcov nAavniiov, oi Kopt)Tai, ŕ\ t/oii TÖv 'Iv8tfí>v, fi9r| Kai ě9ipa áypícov Aacöv. Mepikô "jjsvoanopa Kai áxapaKTiípioTa" ôiriyiípaTa toü PayKaßfj, toö Eevou Kai too Pápcpou oí puGiOTOpiKěg xpovoypacpÍEg. Aeíjiei ŕ) £cúií, ŕ) téxvti, ŕ| oúa-Xr\\yr\- Xzínei f\ ěvvoia toö ôiriyiípaTog aá aoyotexvikoö EÍôoug. 'ÍIotó-ao tô Sniyripa fixav piá áváyKri yiá ptá cptAoAoyía noü äpxioE v' ávsp-paytovEi Kai vá cxtvayEvviETai. 'H '"Eaxia" tô Már| tou íôiou xpóvou KávEt Staycüvtopö "npôg ouyypacpriv eAArjviKoü Siriyiiparag" [...) 'AyKaAá ki ó 8iaytoviapôg éTOOTog ěpEivE pováxa otťiv npoKfipugri, f) žaativikií 8ir)yripaToypa<pía cpav£pa>9r|k£ pě Ci^uto, Súvapii tôv í8to xpóvo. Ttjv EtpEpE, tií 8r)pioúpyr|CT£ ó Bi£ur|vóg. Ma£i pě Tig '"At-9íS£g AúpEg" tou, SrjpooiEÚEi otó 1883-4 xéaoEpa 8tr|yfÍpaTa, nou ôoo ki íiv TtEpáoavE anapaTiipTixa Géaav£ xr\ ßaari ki ánoTEAÉoavs tô npo-Cúpi Kal Tř|v ánapxŕ) Tfíg Spptoupyiag toö éAAT|viKoo 8ir|yfipaTog. Ixá 8iT|yfipaTa toö Bi^utivoü, öncog Kai axá jioiŕipaTá tou, síSapE, ßpioxsi KavEÍg ttív éAAT]viKii C,eri\. npamÍTEpa Tá 8itiyŤÍP-ctTa slxav vá Kávouv pě Toug KopfJTEg Kai pě Tig 'IvSÍEg Kai pě Tig AouTíec. Etô Bigurivô áva-nvési KavEÍg éAAriviKÔ áépa, cxtvaßpiaKEi tô éAArjvtKÔ xcopió, yvcópi-poug TÚreoug, éAAriviKěg eruvr|GiEg [. ..]
kpiieii:
265
Tá StnyňuaTa toö Bigurjvoö eIve yuxoAoyiKÓ, ypappéva otťív ko-9ap£Úouoa áXXa oxá 8iaAoyiKá Toug pépri otť Stipotikťí. Ki éjieiSií a" Eva pEyáX-o pépog tou? piaöve ř\ SiriyoövTai tá npóotojta, pnopEt vá 7if| KavEtg itcbg f\ SnpoTiKr) pttííke otôv 7iec;ô Xóyo án' tô BiCunvó. Touto 8ev eIve Ka9óXou DTtEpßoAii- EIve Evag 8ÍKaiog ňxXoq Tipfig yiá tôv BiCurivó, nou TOAprjoE oě ěnoxii pEyáXtov ou^riTtiaEcov yiá %ř\ yX&ooa vá átpappóoEi ěpitpaxTa TÍg ápxég tou. 'AnapáptAAri eIve ť| TÉxvn tou oTá SiriyripaTa ki ětcti ôiKaioAoystTai yiaxí peívove ánapa-TřipTlTa tóte noi> jipcoToßyfiKavE. Miá énoxii GpEppévri pě ťtg xovTpo-Koppévsg itEpméTEiEg Kai Tig cpavxaaTiKěg 8iriyŕia£ig, ntôg 9á pjiopoöoE vá Trpooé^Ei Tig A,E7iTěg ěKEÍvEg vuxoÁoyiKěg ánoxpc&aEig, iť\ peaetti-pévri Siaypacpň tôv %apaKiT\p(úv, xt\v nXoKf] Kai tô ěacoTEpiKO ^etú-Atypa t65v ěpytov;»
(r. BaAÉTag, "OtAoAoyiKá otö Bi^utivó", ^avaTÚncopa án' Tá íf0paKiKá» t. H', 'A9fivai 1936, oo. 76-77).
«[...] 'O Bi^urivôg ěxei ax>vŕ\Qcňq cbg ácpETT)pía otô noiŕ|paTa Kai otô SiriyŕjpaTá tou tôv éaurá tou. 'O úrcoKEipsviopôg aUTÔg xapaKTT|-PÍCei ňg npcoTÓyovEg f\ pETaßaTiKeg ěnoxég, n.%. xá naiSiá, ki án' Toug auyyypatpEÍg t\ ěKEÍvoug nou 8ěv EÍpnópEoav vá ú\(/co9oov návco ánô tôv éaUTÓ Toug t| ěKEÍvoug noü sívai oi rcpcaTapxiKoi ó8íiyr|Těg évôg AoyoTEXViKOÖ £Í8oug. "O únoKEipEviorpôg öpcog toö Bi^unvoö 8ěv npo-épxETai pováxa án xr\v npcoTonopEiaKfi tou, iSúog cbg npôg tô Stfiyri-pa, 9éar) péa' ottív AoyoTEXvía pag* Elvai Kai ánoTéX-Eopa, ôncog slna, toö ávayKaoTiKá otevepévou kúkaou t(Bv poTißcov tou. Kal tô útpog tou, tô f;EXtopioTÓ tou ücpog, tô naiSiÓTiKo Kal óAóSpooo, 8ěv Elvai pípr|ori f;évcov npoTÚntav, toö XpiaTonoÚAou, TavTaXíSr) Kal aXXmv, pá tpuoiKÔ avaßpuapa Tfjg ůnoauv£Í8r|Tr|g ěvépyEiag Tfíg vuxfl? tou [...] Aěv Elvai ô OTEvôg ŕi9oypácpog, tpcoToypáipog Ttov prixč&v v^Xi-KÖv KaTaoTáascov toö xfopioö- sívai ßeßaia fiBonoióg, KaTOpGcbvEi 8r|A. vá í)noKa9íciTaTai otô Cipog Kai tô fi9r| töv npoa6ncov nou pág napouatá^Ei —aripavTiKCÓTaTO Kai öxi tóoo ouv£i0iapévo npooôv texvíth— pá péoa ctttí Spáor) koí Tá aia9f|paTa töv fipcbcov, eíte ó äXXoTE éauTÓg tou Elvat, eíte áAAog, vicb9oupE KaTEuGúvoEig Kal Ka-opoúg, vuxiKěg ěvépyEiEg Kal ná9r| navav9pcbniva [...]».
(KcóaTag KóvTog, 'Tficbpytog BiCur)vóg", «Tô Néov KpáTog>v 2 (1938) 1286-1287).
«[...] IlaiSi too Xaou, pa9r|pévo v' okouši tô napapu9i Třj? yia-ytä? tou, Kpepaapévo áno tô axópa tt|? Kai tť|v äpna —XoyoTexviKTÍ axeSóv— áqníyr|uií Tri? Kai Ka9oÔriyripÉvo? pě tt|v kXíctti tou tÍ| Xayo-TexviKfi áKona Kai äpna tpuaiKto?, naípvovTa? xi? uno9éaEt? tou ánô tři yúpco Ccoŕ) tou, áno tô aníxt tou, árcoTÚncoae EÍKÓve?, tpéxe? Ccořj? áitô tf| £,g>ť\ xfj? tpapLXta? tou. "Exot ěitTyyeixai ôxt póvo ŕ\ ápTióxriTa xfj? ácpTiyŕiaeco?, áXXá Kai f| auppsTOxň tou ottív átpiíyriari Kai f| KaX-AiTexviKf] OTjyKÍvncTri nou yevvä[...]
'O Bi£urivô? elvat žni nXéov SpapaTtKÔ? Kai elvat £jíoypáipo? xa-paKTŕiptov. Tô '"ApápTiiPa Tfj? priTpó? pou" elvat Spapá Kai páXtaTa pé Ká9apar|. Tô 'TIoío? ó tpovEÜ? tou áSEXtpou pou" poiát^Ei pé Tpa-YtoSía. Méaa axá ôpápaxa aĎtá 8ev naptaxávovxat kolvcovikô fjGr|, äXX' ávanxúaaovxat xapaKxfjpE? áTopiKoí, noů StaKpívovxat ánô tôv •yúpco KOapo».
(rioXúô. rianaxptaxoSoúXou, «'O TEtópyio? Bt£urivô? to? rcotrt-tť|? Kai Siriyripaxoypacpo?», 'A9ň,vat 1947, a. 15).
«'O BiKÉXa? tö9r)a£ Kai tôv Bi^unvô npô? tô Siŕ|yripa. 'O 0pa-Kitími? 7toit|TŤi? ětpepve pa£í tou áno tu JtaiSiKÓ tou xpóvia evav kó-apo ávapvf|CfECOv, noi> euav KaTáXXriXe? v' ánoTeXéaouv Gépaxa ŕ|9o-ypatpičov f| 9upÓCTO(pr| IStoauyKpaaia tou tôv ßor)9oüoE vá £EXtopí£ei tô iSióxuno péaa ánô tô auvr|Giapévo, vá únoypappííei Kai axoú? XapaKtfipE? tôv áv9pä>TOov Tá mô á?ion£píepya aripá8ia tou?. "Etoi tó neptaaÓTEpa ánô xá GépaTa töv StriYnpaTtov tou áváyovTai otiív ©páKri, Kai 8ínXa aTŕtv ŕt9oypatpía ěxouv Kai ěvtovo yuxoXoytKô Xpŕ&pa. Ilpóaiona %(üpic, peyáXo évStatpépov, pě únoTuntopévri póXi? EocoTEpiKŤ) ícof), áXXá ícovravepéva pe ěvápyEta. Suxvá xapoyeXáet ó auyypatpéa? péaa ottív peXayxoXiKf) voaTaXyía tou- Kai tô íXa-cppô xapóyeXó tou nEpváEi péa' otô ěpyo aáv piá nvoií XuptapoO. "O ávayvcboTn?, *ai xopi? peyáXri npoETOtpaaía, napaaúpETat ártô tt\v 8iá0eor| aUTtív. Texvikti Sěv exoupe vá ír]Ttíaoupe áitô tô Sirj-yiÍpaTa xoO Bi?"uti,voü, äv él?atpéaoupe tô "Aí auvÉnetat Tf|? naXatä? taTOpía?", Onou ĚneSíco^E vá tp9áa£t otť)v aúv9£an,- kotô xá áXXa. ÉxoupE EÍKÔve? ox^Siaopéve? p' eXacppô xépi, XiTá ôiaypáppaTa, %&■ pi? xptopaxa Kai cpcotoaKiáoei?, áXXá Ttou pä? yot|x£Úouv p' auxŕi
267
tou? tťiv ánXÓTiiTa. Má ki Ě8S fi KaGapeúouoa otékei <ppaypó?».
(K.e.Anpapö?. «'I<"oplo1* veoeXXr,viKň? XoyoT£Xvia?>., Ekth ekSooh. A9r|va 1975, oa 373-374).
«KaXUTEpn TÚxn sXaßs ó Bifunvó? oáv JtE^oypácpo?. Eivai ÖX01 cúptpiovoi OTÍpEpa, ÖTtto? Kai otôv Kaipó tou, ÔTi Tá SiriyŕtpaTá tou ánoTeXouv tô KaXóxepo pspo? Tfj? XoyotexviKfi? tou 8r|Pioupyía?. Kai Kavei? 8ě OTOXáCExai má vá xoö aptpioßrixriaEi tôv xíxXo tou TcptoxoTiópou otô veoeXXtiviko ácpriytipaTiKÔ Xóyo. 'O IlaXapS? éScb eivai áv£7ti(púXaxxo?. Aév elpat KaGóXou crúpcpcovo? oüxs ď auxô xô Koppáxiaapa xfj? 7tpooo)TctKÓxr|Ta?, oute otôv Tpóno Ttou á^ioXoyouv-tai Tá Koppátia. 'O Bi^urivô? eivai Kai axô Sniyripa ö,ti Kat axťiv noír\aŕ) xou, pfe xň Stacpopá —nou kóvei xtí c^uyapiá vá yépvet icpô? Ttiv Jtoínof) xou— ôxi ó m^óc, xou Xóyo? elvat otiív xaGapsúouaa. *Ooo ytá tou? StaXóyou? txoü £lvat ypappévot axf) 8ľ|poxtKTí, 8é pjto-poöoE vá yívEi áXXotoj?: 'H 8papaxtKŤi áXf)9Eia ETtißaXXei vá piXel xô Ká9e TtpóotOTCo axŤ| yXčooaa tou.
'Eva otjpeío EVTUTtcoxiKfi? ópoióxr|xa? ávápeoa oxi? '"Ax9í8e? Aúpe?" Kai oxá Striyiípaxa EÍvat ôxt, onto? xá noiŕipaxa auvanoxEXouv xf| XupiKTÍ auxoßtoypatpia xoö BiCurivoß, äxoi Kai xá Striyiipaxa elvat TÍ aKpiߣOt£pT| ě£iCTxópr|ar| xfj? Ccofi? xou axô n££ó. Oute tô mô ptKpô nEptoTOTiKÔ án* öaa nepvoöv otí? Xiye? outé?, áXXá ouvTapaXTtKE? átpr|yícr£l? tou 8év EÍvat tpavTaaxiKÓ. Ki äv 8év únfipxe Kapptá ßio-•ypatpía xou Btc^urivoO, 9á pnopoöos Kavsi? vá xr\ cruv9£oei, noXü eüko-Xa, axaxuoXoytovxa? xá axotxeía tt|? péaa axá Xíya 8iriytípaxá xou. Ttaxi, Kaxá Sva xpóno, noů 9opí£ei, noXü nepÍEpya, xá yaXXtKá 8£a-xptKá épya xoö 1850—xtopt? växouv óaxóao xňv napapiKpŤi axéari p'auxá!— ôXa xou Tá 8triyŕípaTa ěxouv "épprivéa" —tô raisonneur tou?— nou Elvat návxa ó tSto? ó Bi£ur|vó?. Elvat naptov axô kóGe 811í-yripá xou, auyypatpéa? Kat npóacono, napaTTiptovxa? ki aĎxonapaxrt-poupEvo?, épprjvEÚovxa? xou? xúnou? xou äXXá ki auxoEppnvsuópEvo?, ôxt aäv ánAô? 9etapó?, áXXá pnXeypévo? äpeaa axií 8páar|, npáxxov-Ta? Kal náaxovxa?, péaa otť) XaxTapiaTŤi eiKÓva noü ó íSto? Texvoup-YeI Kal nou Sěv elvat &XXo napá ň mô xeiponiaaTií Cwň —ŕ| Ccoií tou».
(Xnúpo? MeXä?, 'TEtópyto? Bi^ortvó?", «'EXXr|viKTÍ Arjpioup-yía» 4 (1949) 555 [= fŕTá "Anavxa toö Tecopyiou Bi£ur|voü», 'Entp. K. Maucóvti, 'Aeŕ|va 1955, aa. 17-18]).
268
T. BIZYHNOS
T
KPI1EIE
269
(('Ytcokeiuxvikti elvaí n átpexripia xôv Siriyrtnáxatv xoü Bitvou. Oi yaXT|vieg ki óXóôpoaEg ivxuTcoKTEig xó&v TcaiôiKOv tou xpóvov, ki ápyóxepa oí KaxoTCivěg ávafivTjcrEi; xfig TtoXoTpiKUUiojisviK tou C«"K, EÍvat xá 9énaxa xôv óiTyyTmáxaiv tou. °A(p£xTipía axevn žk Tcpánrsg öyecog, árcó xŕ|v órcoía číeKiváwxag ó Bi£unvóg uvávexai ae Kóapoug eôpúxepoug, Ka9o>aKoúg, navavopómvoog. Juan tt|v äuEan yuxiKŕi tou Éujteipía ó auyypatpsüg ígépEi vá Tfjv yeviKEÚTi uě eva xpóico Tcpra-xaxutto Kai ártpooSiópiaxo.
Ot npcoeg Töv SiT|ynuáTO)v tou elvai ßeßaia ó TtarcTcoCg, ŕ| MT|xépa tou, ó <píXog tou, ó (poviäg toď áôeXcpoo tou, ó íÔiog tou ó éauxóg, uá elvai ókóuti itepiaaóxepo "xapaKxfipEg Kai tútcoi áv9p&>jttvoi" pé nolb yEviKOJTEpn annama, us xtg ávôpcoiuveg áSuvanÍEg Toug, ue xá ôveipoTtoXŕuiaxá xoug, Kai xô ojcouSaiÓTEpo pé xô ĚcoxepiKÓ xoug Späpa. KáBs fipoiag Cti xô 5ikó xou ŮTtóX-uxa auveiSrixó Spapá, tuô cruyKEKpiuéva áKÓpa ĎJioipépei árcô KÚTCOia ßacravio-TiKT) ctkéi|/i, nou xoü KaxavTä rt\ ľjai] papTÚpio. Ki áre" aůxň xř|v Ěppovn Kai ßaaaw OTlKfl CTKÉyi, SÉV ßpiaKEi axô xéXog xf| XÜXpOHH, öcto Kai äv TCpoorca-eňo-Ti. rľ aöxo aKpißög SiaßaCovxag Kavfiig xá StTiyfipaxa xoü BiCurt-voü alcrBávexai XÚJtri Kai tcóvo tcoXü yiá xfiv áv9p(i)TCivr| áSuvapía[.. .])>
(KuptaKÍi Mautbvn, "TEÓpyiog BiCuTjvóg", «'EXXriviKfi Ár\-pioupyia» 4 (1949) 589).
«Eupßaivsi yiá xô BiCutivó, tbg Siriyriuaxoypátpo, xô 'EUrjvtKÔ koivô Kaxá xô TcXslaxo vá př) tóv yvaipí^ei rcapá uóvo árcóva Sny/nná xou tcoü ETcrypátpETai. "To ápápxripa xfig ptixpóg nou". Kai Kaötbg éôä) p&g žvSiatpépei pea* ótc* xá nsCoypatprinaxá xou TtEpiaaóxEpo řj ávíxveucTTi Tcportávxeov xfjg yuxoypaxpíag tou Jtonixfi, fi aúvBeari xf|g iSiá^ouaag aiaOavxiKÓxnxág xou, fi yor|xeia Jtoü ĚgaaKEí ártávro nag, cbg poípa, Ttoü ßaOEia xng elxs Káxi xóao oüvBexo, öao árcÄ.f| fixav f| nopfpfi xou Kai f) öXt\ xou Qcar], Sev 0' ůpvr|9oup£ ßeßaia xř| 9soti tcoú-%Ei cttô SinyrintttoypatpiKÓ xou Ěpyo "To &uápxTiiia xfig M*l""póg nou". 'AXXá 5í-n?^a xou, Kai tcoü Éytb xô Siaßaaa axť|v IkSoctti SiSfipn, elv" éva &XXo SiŤiyrina, ó "MoaK(bß-Ss>.Tin", £va nsYOXo á>.T|9ivá áv9pcb-Ttivo ápiaxoópyriua> nou ěvéo xô BiaßaCa ne nexaxÓTCiCe án* xf| Běoti nou yiá vá xovííu) [iéaa nou óXoéva: '"AkXá xoüxo etv' ivag Nxo-axoyiétpoTCU, oxig KaXúxspeg oeXíSeg xou, Ěvag Nxooxoyié(pcrKU-'EX.-Xrivagf...].
[...] «Kuo-rj Ka9apá ônnioupyíKŤ, Kat KaUuExviKŕ,, ó BiCunvôg naruší ne ttj yuptů xou xcvEunaxiKň TcpaynaxtKÓinxa koí, np^xonópog ĚTravaaxaxeT Ěvavxíov xr,g sv ůvóMaxi évôg ĎTxoppeoXionou koí ěvog Ü7CEppeaX.tonoü tcoü Sév enavaTcausxai aé áipriprinéva crxiinaxa Kai voŕjuaxa koí TtpoxcopsT ctě ěicÍTtESa niäg TÉxoiag vuxoypatpiKflg ^ov-xáviag Kai í.£TCxóxr|xag, tcoü án(pipáA,ACú äv f] TcayKÓonia XoyoxExvía, xnv íSiav ěícoxtí, ěxei vá ějrtSeííiEi ĚTtioóaeig xexoieg, Örccag elvai yiá rcapáSEiyna xô Siŕiyriná xou ně xôv xíxXo "Tó Tcptňxov xfig ^tůfig uou tageíôiov" (sie)».
("AyyEXog ZiKsXiavog, 'Tecópyiog BiCurivóg", «'EXeú9epa Tpán-naxaj>, áp. 7-8, Xptaxoůyevva 1949, oct. 252-253 Kai 257).
«[...] 'O BiCunvôg, GeneXiávovTag xŕ) ôinynnaxoypatpiKii tou icapaytoyií, Sěv šxei Kavšva veoeaaiiviko icpóxuito UTcpooxá tou, 5é ßpioxEt Kaniá jtapáSoo-ri áí;ia vá xŤ)v tcA.ouxíct61 ně xř) 8ikt\ tou tcpoct-ojjnKÓTT|xa. npÉTtei v' ápxÍCTEi áTcó xřtv ápxT|. Má ěxei ř\dr\ yvrapÍCTei ěva CTcapó ígÉva npóxuro. "Exei íňo-ei xó EŮptůTcaíKÓ KAipa xoü xeUu-xaíou xéxapxou xoü Trepacjuévou aléva k*sxei TcapaKoXou9ť|CTei xij yewaía oxpoq)fi árcó xó nu9io-xóprina to ponavxiKÓ rcpóg xó koivw-vikô Kai vuxoypacpiKó nußioxoprina. "Exei CTUveitap9et ájcó xf| Spa-uaxiKTi neyaXoťpuía xoü "Iv|/ev. "Exsi viácrei, xéXog, Jträg piá téxvti Katvoüpia nXá8exai óXóyupá xou, ótcou f\ ěígetTEpiKii TcepiTtéxeia 5e XoyaptáCexai, Ottou ö ůvGpctfTcog naí^Ei xôv itpöxo póXo [...].
'O BiíUTivôg o"xá tceCú xou, KaBcbg Sá Kai axá TcepiCTGÓxepá tou icoirinaTa, ötcou elvai cpuoftKÓxepo, äXXmaze, itaípvei xf|v EnTtvEUor] xou ánó xnv áxoLUKŕi xou neipa, áTtô xf|v TCEpaanÉvri Kai náXio-x' ano xfiv TcaiSiáxiKri Kal xř| veaviKii xou £,(ůt). mě tcócto tcóvo, ně tcógo tcó9o yupíCei Kai gavayupíCei ctxíi 0páKr|! Aüxoßioypacpxina; OuaiKá [...] 0á Típércei, aXXacxz, vá arinEia>9eT, Tccbg óXÓKA.t|pr) f\ 7CE£oypa(pía xoC Bi^uTivoü ávaSívet Ěva xóvo áo-<páXeiag, 5ěv Tcpoxtupeí Tcaparcaxťbvxag: axř|v TíEpioxtí xr] g 6ěv UTtápxouv TCpöxa ßfmaxa, 6év ŮTtápxet xô ápyó gexúXina, «oô crrinaSEÚoune ď &XXovq Tcs^oypátpoug. 'O Bi^uiivög Uítaívsi ůpinog axiiv á{pf)yr)ot|. "Exei xôv KÓcrno xou, Iva kóctuo áya-Tcrinivo, Ěxet xŕi yXÓCTCTa xou, xňv KaÔapeúoucra, SouXenevri TCiá cttt|v icECoypacpía, Ěxei Kai xf| ouveí5r|o-f| xou xttg SrmoxiKfjg, yiá xô Siá-Xoyo [...] "Ekeívo nou Tcepiooóxepo tcpstcei, vopíCaj, vá näg ř;a<pviá-Dei axô Sirimnaxoypatpo Bi^uryvó elvai ti Súvanti xou, ťi tcoXůtcXeupti
270
T. BIZYHNOX
ÍKavÓTTiTá tou vá ôívei ávGprónoug. Ki áv, reap' öoa ki äv noGu.e E8ô Kal keí, ó äv9peonog Kai tô npoßX.T|Ma tou tô Évayôvio, tô áu.£Tá9£TO, MÉvei tô áA,T)9ivô KévTpo tť\q KaA.A.iTExviKfl; StiMioupyíag, ó Bigutivóg, X«pig &XXo, tô exet KaTaKTiíasi tô kévtpo outô Kai p.' Ěvav Tpóno noü árcojiévEi otťí vsÓTEpti neCoypacpía \iac, áXtioivá ßapuaT)MavTog».
(I. M. IlavayicuTÓnouAog, «Teopyiog Bi£uTivóg», BaoLKii Bi-
ßXioeriKri áp. 18, 'A9f)vai 1954, aa. 27-29).
«Eivat &pyo-ápxŤ) tô epyo tou- Kal ápxň MĚ áXáOeuTr) yiá tť|v ertoxň tou ßaon- ©éXto vá nö nôg ÚTtaKOÚEi aTa9fipá ottív ainoKpaTi-KŤi ě^ápTtiori tôv v^xiKÔv (paivou-Évtov noü 7t£piypá(pei, TonoGéTtiari 7toü árcoxTáEi SioXektikť) anMaaía. ITpoxtopei 7tiô népa. Aé poipáCETai tô áv9pá»nivo pe Kaupiá t,évr\ npôg tôv äv9pcono Súvaun- 'H 9EÍa Ilpóvoia, äg ttodue, noAAôv vsöTspatv Sutikôv vuxoXóycov, Sěv Ka-Aeitoi ánô tô 5iT|yr|naToypá(()o u.ag, yiá vá tou Xixyei tó iipoßXrmaTa nou ánaaxoXouv aÔTÔv npoaawiKá Kai Toog fjpcoeg tou. MtXô yiá tó ôiT)yiiu.aTa toü Bi£ut|vou noü énaivouoE Kai šexápiCE návTa ó K. riaXanäg, yiaTi ánoTEAouv tô KaAÚTEpo TpfJHa Tfjg JtvEupaTiKflg napayooyfjg toö Bi^unvoO" Kai SÍKaia |iicopo0v vá Xaßouv aíÍMEpa tôv títXo tôv "npÔTeov yviíanov \|;uxoypa<prináT(av T^g veoeXArivi-Kflg vüxflg"».
(Táa. AenoúvTiig, "AoyoTEXvía Kai yuxoX-oyia", «'EmBeopriarj Texvng» 7(1958) 116-117).
«"Eva aÜToßioypa(prma Xoucôv EÍvai ŕ| ne£oypa<pía—önwg Kai TÍ noúiari— too Bi^unvoC, äXXä \ie tť)v revof) Kai tť|v texvt» toü npa-ypaTiKou KaXXiTéxvri cttťiv ě(íjtveuot| Kai tť| uopcpfi TT|g t -..] "AupiKŤ| aÜToßtoypacpia" Elvai ô KaXXÚEpog ópiouôg noü 5ô9r|K£ otô epyo toü BiCurivoß. Tô tamavô npoatoniKÔ ßicojia, öao ki &v yívCTai uč Tá niô Xuá péaa epyo TÉxvríg, ôev naÚEi noTČ vá elvai ó xxünog Tfjg KapSiäg. Tô xap-óyeXo toü Bi£ut)voO, oáv ekSiíXídoti Tfjg Gujioooprig ióioouyKpaoíag tou, áyaivíCeTai auxvá vá Kpúyn tť] u.eXayxoXía toü cruyypa<péa, äXXä peXayxoXiKÔ Kai tô íôio yívexai ó u.ápu>pag toü novou noü aconaívei uéaa ottív Kapôiá. "Etoi ottív áXr|9tvfi kXokí], tť) ßaCTiajievT) aé npaypaTtKá yEyovÓTa únó9£ar| toü Ěpyou tou Kai auxvá SpajiaTiKŤi ó Bi£urivôg Kai aá 8iTiyr|uaToypa<pog éKcppága tô A-upiapó tou. Ltô Ěpyo toü Bi^utivoü, napaTTipst ó riaXau-äg, "fj noúi-
271
aig TpayouÔEi mě tô otíxo koí napáXX^Xa ŕ\ noíriaig ôitiyeTtoi p.£ tôv ne^ô Xôyo. K* év® ó aTÍxog tou ^avapxí^Et Kai aunnXript&vet, ô ne^óg tou Xóyog Eig tô 5iŕ)yr|ua Kai ápxíÍEi Kai Ka9ispcnvEi". £tô 8iŕ|yrina toü BiCunvoü ôév čxoupe SoKipég, jinaívsi «ptuog ottív á<pŕ|Yr|ar|, jiáX-iaTa Tá np(ĎTa épya tou eívoi koí Tá KaXXÍTEpá tou. Toü XeínEi ßeßaia t) t£xvikt) ottí aúvfleari —ki aÔTŕ) ôxi návTa—, äXXa ěí;a-yopáCETat n ěXaeiv)/t| u.ě ápETĚg &XXeq noü Ka9iepö9riKav: ttív ánAó-TTita, ttív EÍX.iKpívEia, tô ßa9ü aiaGripa, ttív áXr|9ivft Spau.aTtKÓTT|Ta Kai i8iaÍTEpa ttív fi9oypa(piKŤi Kai voxoypacpiKT) iKavOTTiTa».
(EĎáyyEAog KanapiaváKT|g, «'0 Teáipyíog Bi^uT)vóg», 'A9fivai 1961, a. 37).
«AupiKTi aÜToßioypapia, Xoinóv, 8á ťítov ó KaAXÍTepog xapa-KTtipiaHÔg toü epyou tou Kai íccog vá urív ěxouv äSiKO aĎTOÍ noô tô únoaTľipí^ouv. Má t\ neí^oypatpta tou elvai KáTi nepiaaÓTEpo ánô XupiKii. Elvai Kai pEaXiaTiKiV Tô Eva 8év ánoK^EÍsi tô äXXo. 'O BiCurivôg eívaí ô jipÔTog ávTipopavTiKÓg u.ag neCoypácpog Kai ó psaXiap-ôg tou apeaog Kai eiXiKpivng. TSiaÍTepa ötov í;e8inAťbvei yuxiKĚg KaTaaTáaeig Kai náQr\. Aév tôv év8iacpépei ť) ěni(páv£ia Kai ŕ| é^TepiKTÍ neptnÉTEia. 'Ev8ia<pÉpeTai nEpiaaÓTEpo yiá ttí 8pa-HaTiKT), ť|9iKŤi Kai \|/uxoA.oyiKf) Soutí, auAAaußavovTag žk tô>v "Saco" tôv äv9pono péaa aťig apoißaiEg auyKpoúaEig twv ávTi9ÉT<Bv xa-paKTiÍpov tôv npdxöv tou. AOtťí f| héGoôo tôv vuxoXoyiKôv ávri-GéoEOJv toü elvai iSiahepa áyanriTŤ) Kai ttív pETax£ipía9TiKE ué u.EyáAT) čniTuxía TÓao otô '"AuapTTiua Tf"g piiTpóg u.ou" Kai otô 'Tloíog ó (poveug toü áSeJupou nou", ôao Kai otôv ópovupo f)pa>a toü "MoaKOß IeXtíu" otťiv ávTÍ9Eaŕ| tou uá tôv naTÉpa tou[. ..]»
(KôaTag 0paKiÔTT)g, '"O TErópyíog Bi^urivôg (1849-1896). 'H tcofl Kal tô £pyo tou", «ÖpaKiKa XpoviKa», áp. 17-18, Xei-pôvag-'Avoi^n 1965, a. 39).
«"Av uě ttív noÍTiafí tou npoanáGpaE v' ávoígT) ěva Kaivoúpyio ôpóp.o, íii tó 5iT)yiíu.aTá tou elvai avau<piaßr|TT|Ta ó npÔTog 8ir|yTina-Toypá(pog-»|/uxoypá(()og noü ěxojie. Itéketoi otťiv npÔTii ypanuií uiäg veag nECoypacpiKfíg ysviäg noü Ecnaae 9app£Tá Toúg SEapoúg TT)g pé tô naXiô laTopiKÔ u.u9iarópr|pa mě tí? (pavraXTEpeg nEpinéTELEg, tí? ünspßoXeg, Tig nA.Ti9ci)piKěg ávaSpopeg otô xôpo Kai xpôvo Kai oi~
272
T. BIZYHNOI
Ko5ópn,o£ pě niá ótcXoCktí, KaGnjiepivti, GpaKiamKn, npó Ttávxov Ge-paxoypatpía xr\ véa pop<pŕ| toü jieCou veoeXXriviKoü Xóyou, to ř|Go-ypacpiKÔ Kai \yuxoypa<piKÔ 8níyn.pa. Oi fjptůsg tcoü ^toypatpiCei sívai ó íôtoc tou éauxó?, f\ prixépa tou, ó naJtJtou? tou, ó otevó? tou yvcó-pipo?, ó <poviä? toü á8eX(pou tou. Tá öoa a(pT|yeuai elvaí rcávTOTE áX.t|8ivá. Má öka aUTÔ pě tt)v Téxvn, tou xá, 8teupúv£i, touc ôívet ttív KaGoXiKÓTTiTa tou oupßoXou, ártô GpaKidniKa 7tpóccaJta Kai itpáypaTa yívovTai 7tavav9pamiva [...]».
(K. Mapcóvn, 'Tetbpyio? Bt£un.vó?", «'ApxeTov toď OpaKtKou XaoypacpiKoö Kai yXcooaiKou Gpaaupoü» 32(1966) 465).
«K' ě8(Ď elvaí r\ 8iax<opiaTtKŤ| ypappíi, to véo eX.Xn.viKO Sitíytt,-pa, rtou ájtô tôv BiCunvô ápxíÍEi Kai xpi)oiu.oícoiei tô t|Goypa(ptKÔ OTOixeío ôoo Kai ötcou xpEiáCfiTai. Kai 9á KaGopíCapE TtepiooÓTEpo xf|v npoocpopá tou, áv Xéyape öti otí? oeXíSe? tův SiriyripáTiov tou 7täve rcXái-jiXái ó ŕiGoypácpo? ki ó yuxoypátpoc oé piá cuvepyaoía noí> EXEi otpiXTÔ Séaipo pé tô atpGovo auToßioypaqHKO OXikô Kai Jtapou-oid^ei Ů7Co8£iyuaTiKTÍ evOTTTja. 'Akká 9á ájtoKaXÚJtxapE TteptaaOTEpo
tô IÍUOTIKÔ TŤIC TÉXvn; fl, öv QÉXetE, tíjc TEXVlKÍj? tou Bl^uhvoo, ö.v
únoypappíCapE touto tô ßaoiKO: Ttpooéxei Tá é^coTepiKá oxotXEia tou áťpriyriuaTiKoo Xôyou, yiá vá jtEpáoEi pe &o<páX£ia otťi ßa9uxepTT. Ú7tó-oxaori tou ávGptímou k' &keX vá čnipetvei, vá értipEÍvei tioXú, Kai vá 7toXiopKŕiaei tť] ouveíôr|ofí tou Kai vá tiív Sei ottív örroia ávaTapa-%ŕ\ tt|c, ottív ôjtota KpíoTi tcoü ttív ßaoaviCEt i) Kai ttív Suvau-évEi. Ki Sk' aĎTÓ, Jtou Eivaí KaGapŕí ávTapoía ottív KaGiEpcopévri XoyotE-Xvía Tfjc ércoxite, yivovxai %u>pic, 9opußo, x<ap'i? pavicpéoTa Kai x<»pi? ttPokXtíctei?. "Exouv tô ßapoc tou áXľ|9ivou yeyovÓTOC, itoü 8é xp£iá-íexai tôv áXaXaypô ifjc XoyoTexviKft? tpaTpía?.
'O BiCunvô? <paívETai Xíyo?, —piX© yiá tôv TtECoypácpo noü á^í-
£ei JtoXu TCEplCTOÓTEpO Ô7tÔ tôv 7I01T)ttí Kdi TCOÚ, ©otóoo, á<pľ|Oe ]1Z-
Tpriu-éva StriyrÍHaTa,— eivai öpa>? rcoXü? oáv véa ttapoucía Kai aáv átpÚTrviori otôv á(priyrinaTiKÓ pac Xóyo».
(IlÉTpoc Xápti,?, «'EXXtive? jtE^oypaipoi», x. 3, *A9ŕíva 1968, oo. 57-58).
«Tá SiriynHaxa toö Bi£ut|voü ouyKevTpcóvouv öXe? tí? Tcpoürco-ôéoei? xř\q KaXfj? á(pTiyriu.aTiKfls nE^oypacpiac. AiaKpivovTat yiá -nív
KPIIEII
273
0<pT)YTinaTiKTÍ iKavótriTa, yiá ttív xexvikt) SiápOpojaii tíí? JtXoKfic, yvá ttív JtXaoTiKTÍ Súvaiiri oxň Siaypapfi tôv xapaKxťíprav, áX,Xá Ttpo-jtavrôc ytá ttí SieíctSuoti otô ßa9oc xfjc; áv9ptíwtivT|c vuxfjc Kai ttív Ivtovti SpaiiaTiKÓTiixa [...]
"YrcápxEi JiXátoc oxá SiTiyfínaTa toO BtíJurivoG, ki áKÔpa újxápxet apyoßdSiorri ápnyTiori, jtoü 7tXá9et ttív KaGrmEpivrí ^coť|: p.iá Cmf) né xf\ SiápKEiá xpc, pi tí? áÄ.Xayec Kai tí? ávanávxeXE? xpoité? xp?. Oí típoe? tôv Siriynpaxtov xou ouxvá ßpioKovxai oě jtXávn ávatpoptKá \ik tť\v JtpaynaTiKÓxTiTa: Sěv yveopí^ouv aKpiß©? xá yeyovÔTa, tá npa-YjiaTiKá JiEpioTaTtKá. Ki aŮTíí tí fiyvoia Snptoupyel piá ěvtovti Spa-paxiKÓxrixa otô Sift/yTiua [...]
Auô elvat xá ßaouca éf;©T£piKá yveopíopaTa tôv SinyilMáT©v tou Bitvou: ó aÜToßioypatpiKO? xapaKXTÍpa? xfijv u.ú9u)v tou Kal n yX©o-oa tou?, t} KaGapeúouoa. S* auTá xá ôuô yvcopíopaxa Gá pjtopoOoav vá ítpogxeGouv átópa Suô, tciô Seutepeôovxa: xô koopotcoXixikô ŕ|, KaXuxepa, xô ávGpÓTtivo axoixeio itoü StaKpívexai péoa ď auxá Kal tí ĚKxaorí xou?, f) xáor| toď auyypatpéa Jtpô? xô ajiXfflpa xf]c, áípríyri-ot(? [...] 'H jcpooxoxujiía tou Bi^utivoO ßpioKexai oxô ôxi u.Jtóp£oe vá ávartapaoxTÍoTi Kal vá áitEiKovíori, pě 7ieiotikoü? acppyripaTiKou? Kai Tteioypa<piKoü? xpÓJtou?, yeyovÔTa Kai itEpioTaTiKá xf^? oiKoyéveiá? tou, Kai vá pä? xá é^iOTOpfíori jióte pe ßa8ta ouyKÍvnori, pě kovo Kal pe ouyKpaxripévo iráGo? ("Tô ápápxripa xtl? píixpó? pou", "Iloío? ŤÍTOv ó tpovEÜ? xoö äSeX<poß pou") Kai tióte pi xioßpop Kal pě Tpu-<pepórr|Ta ("Tô póvov xfl? C©fí? tou TaqíSiov")- Tô ďtcokeipevikó, tô ííopoXoytiTiKÓ, xô aUToßioypacpiKO otoixeío, Iotö ki äv ävaipépETai ôxi xóoo ae TrpoorarciKá jtEpioxaTiKá, äkká oě jtepiOTaTiKá xft? oi-KoyévEia? tou ouyypa<péa (xtl? pn,Tépa? tou, tou jtaJtuou tou, tč&v ô8eX<pov tou), tôjv cpíXtuv tou (toO ITaoxaXri) ii tôv yvg>ctt<ďv xou (tou MooKOrß Zekŕ\n), pnaívei ytá TtpúiTri <popá ctttí veoeXXriviKTÍ áepnyn-paTiKfi KECoypacpía, ôjtco? pjtaívei, paCi p' aĎTÓ, Kal f\ CéoTa tíj? oi-KoyEVEtaKfj? loTopía?, f) olKeiÓTT|Ta ttí? oÍKoy£v£iaKÍí? á(pTÍyn,oTi?, SpapaTiKá Kai yuxoypatpiKá á?ioJtoir|pévT|».
CAjiócttoXo? 2axívT|?, "Tô 5iť|yr|pa tou T. BiEunvoö", «*Eitt-OTtipovtKtí 'Eítempi? xfj? 4»iXoCTo<i>iKf\? SxoXfj? xoö Ilavejn-oTTiplou 0eooaX.ovÍKTi?)) 10 (1968) 336, 338, 339-340 [= «IIa-Xatôxepoi rce!;oYpá(poi», 'AGŕiva 1973, oo. 152-153, 156, 157-158]).
18
274 T. BIZYHNOL
«npiv uepiKá xpóvia, öxav fiuouv Ka9r|yTixiig axô IIavEniaxŕ||iio xfig 'OÍ;cpóp8r|g, eíxa Évav noXb npoiKiajiévo "EAXr-va cpoixr|xŕ|, noů MeXexoöce tti veoeX,at|vikť| XoyoxEXvía uě ná9og. Etys uiáv ópia|iévriv fjXiKÍa, íJTav ťjSti nxuxioüxog uiäg äXXr\c, ěmaxňur|g, noü 8á 7ceí ôxi eíxe cbpuióxrixa, Kpícn Kai ánaixf"aeig noAXég. Euxvá SiaßaCovxag xá Siácpopa Ksíueva, nou ěva nXfipeg npóypauua veoEAAr-viKöv anouScov 8ěv liJtopeí vá x' áyvoiíaec, uoö ěgecppatje xř| Suacpopía xou:
— IloiTi(iaxáKia KaXoypanueva, ěXejs. IlapauuBáKia KaXoypau-UÉva. Aěv ěxouv ÖLtcog xínoxe vá aoö 8cbaouv. La á(pf|vouv vrjoxtKÓ.
Kánoxe xou auvécxnoa vá öiaßaaei Bt^urivó. *Hp9e Kai jjě ßpfj-KE xtYv öXXr\ jjépa npcoí-npcoí. THxav KaxevOouaiaaíiévog.
— Auxôg uáAiaxa! "Exei veöpo, Ixei KapSiá, Éxei yvxA- Auxôg 8ěv Eivai ánXôg Acyoxéxvrig. Eívai SáaKaXog xou yévoug.
Aě vo|ií£a> öxi Kavévag án öcoug áaxoAií9r|Kav u.Éxpi c-ŕ)uepa me xô Bi^urivô eScüce ßapuxEpo Kai aKpißeaxEpo xapaKiripicaó: "ôá-cKaXog xoö yevoug"».
(K. MrixaáKTit;, «*Avaôpouň axig píCeg. retbpyíog Bit>r|vóg», 'Aeňva 1977, aa. 31-32).
«'0 npayuaxiKÔg eiariYTlxňg xoü ř|9oypatpiKOĎ Siriyiíuaxog axf| veoeXXriviKfi Aoyoxexvía eivai ó recápyíog BiCunvôg (1849-1896), noi) xôv etSaLie ki auxôv cbg noir|tí| vá xaAavxeúsxai áváiieaa axô naXiô Kai axô Kaivoúpio [...]
"Tô áuápxriua xflg prixpóg p.ou" elvai xô npůxo Siŕ|ynua xoö Bt^urivoü —Kai xô Jtpcôxo Ka0auxô veoeAX.t|vikô 8iŕ|yr|ua. 'H KevxpiKŕ| liopcpfi xf\Q Lírixépag (xtte MHxépag xoö íSiou xoö Bl£ut|voü), noů á8eÄ.á
xt)? E7tX.áKCŮCTE cxôv ujxvo xt)c, xt] LUKpfl xx\q KÓpr\ Kal jioú xô "á|lápxr|-
ua" auxô tí) ßacavi^ei yiá ôA,r| xr\q xř\ ííoti, EÍvai Soanévr) aě ôXt\ xr|g xiiv TpaytKÓxnxa Kai xťiv áv9pcontvT| xpucpepoxnxa. Kal xá áXXa &ir\-YiÍLiaia ávacpépovxai axíg ávauvíicEig xoö auyypacpéa Kai ánoôíSouv xô nspißaAAov xoö ÔpaKuoiiKou xojpioö, ôixou Évav iSiaíxepo xpcoLia-xiauô ßivei f) cruvújiap^ri xoö eAätivikoö |íš xô xoupkikô ctxoixeío, áKÔLia Kai t| 9Ep|if) ávopconivr) axsan. noi) ovjvôéei noXXsc; tpopÉt; npó-crcoTta árcô xi? 5úo cpuXeg. Atyoaxá oé ápi9uó, eívaí ápKexá éKxexauÉva Kai ^ercepvoüv noXXét; cpopě? xá öpia xoö ájtXou SiriyfiLiaxog. "E^oxT eivai axá TtEpiaaóxepa f| \j/uxoXoyiKí| Siaypatpfi xôv npocrá)7tcov, io-xopóxaxT| t) ctuv9exikť| ÍKavóinxa Kai ŕ] atpriyrmaxiKfi xápr). 'H
yXcóaaa mévei jxávxa ŕ| Ka9iEpco|iévn áKÓun yiá xqv TteCoypatpía Ka-Gapeúouaa, áXXá ó ôt-lioxikôc; SiaXoyog, 5iav9ioLiÉvog uáJLicxa ué jtoXXá uxoixsTa xoö ßopEioeXX.a8ixtKou iSicouaxoi;, 5ĺvei \iiá ISiaí-xepri itöviavia».
(Aívog rioXixriq, «Toxopta xf)? veoeXXriviiífi? Xoyoxexviac», 'A9f|va 1978, ac. 201-202).
«fO BtCurivôg Tipoxtopev Kal SieictSúei áKÓp.t| jrepaixépco axoix; jtpocfavaxoXitTLioug xf\q véa? ysviäg ôxav KaxeuGúvei xř|v Eiraveuari xou Ttpôg xô 5iT|yr)ua. "Oľicog elxs ixpoaOÉCTei axílv Jtoíriaŕt xou xô ôpooEpô ŮKÓaxpcoua xoö 9púXou, Ěxai Kai xtbpa elitAoutíCei xi)v ácpŕiyriaií xou ■je xf|v tôia éKEÍvri Xa'tKóxporcTi éuitEipía, ávxXrávxag ánô xôv KÔapo xcôv TtaiôtKcov xou xpóvcov axô xcopió. rTapa9éx£i BpúXoug ti ácpeXeíg ÔEiatSaiLiovÍEg, uvfjiiEg xflg u.r|xÉpag, xoö Ttajuxou f\ évxujxcooiaKcbv Ttpoo-(í)7tcov 7IOŮ yveópiae ctxťi v£Óxr|xá xou. 'AXXá t) á(pfiyr|tjri tcoxé Sev ^ETrétpxEi aě áKaxépyaaxr) 7tapá8£ctt|: kóxi tcoö xôv ßaaaviiJEi ěo-co-xepiKá, -xou ctXXoxE ßyaivEi axíiv énicpáveia Kai öXaoxe ujxoßoaKEi aě XavOávouaa KaxáaxaCTT|, Tcpoa8í8Ei axôv xóvo xfjg e^oMoXoyricrrig jiiá %po\á 9Xí»fr|g fj, áváAoya uč xf| trxiyiiT), liiô émcpáveia xpuípEpfjg elptoveíag. IlapóXo nou ácpriyeixai yeyovóxa áXr*9ocpavfi, nou Linopeí Kal vá ěxouv cujjßEi oxf|v oiKoyéveiá xou, truxvá íkxeíve: tť| SifiyT-crri Kal népa dno xf| |iu9onoír|aTi xfjg Sifiyricrrig, cpopxí^ovxag xä yeyovóxa uě jiiá auyKivric-iaKfi Ěvxaari nou nXr|aiᣣi noXü xô piyog [...]
"H aúvxoLiri Onxeía xoö Bi^urivou axô StriYrpa ápxí^Ei ae xfjv napanávco á(priyr|aT| Kai xepiiaxiCexai aitpvíSia uě xť)v Kopútpcoari xfig áoepáneuxrig xpéXag. Méoa axô aůvxou.o aůxo Siáaxr|Lia 8iau.optpcó-vei ěva ax^Lia átpŕiyriang noú, xpiaiiaonoicóvTag noxe xô övEipo, nóxE xig napaia9ť)aEig Kal KaxatpEÚyovxag auxvá axô ánpoóonxo, eiaSúei oě ßa9og axá v|/uxiKá Kivrixpa xcôv npcuxaycoviaxfflv. MóvtLiti nriyn xoug eívai npóacona Kal Kaxaaxáaeig noü ó Bi£ur|vôg eíxe yvwpíaEi ánô Kovxá Kaxá xá naiSiKá xou xpóvia axfiv ěnapxía. Elvai cpavspô öxi xá xapaKxripiaxiKá aůxá 8ěv eívat xuxaia aě Eva auyypacpéa nou eíxe áaxoXn,9sí uě xťiv vuxoXoyía Kal noů, xá xpóvia noú ě^rjaE axô ě^co-xspiKÓ, eíxe xr)v euKatpía vá napaKoXou9ŕ)aEi ánô Kovxá xá Suxikô AoyoxsxviKá peuuaxa».
(Mario Vitti, cťloxopía xř)g vEoeXXr[viKTÍg Xoyoxcxviag», 'A-9ňva 1978, ca. 261-262).
IlEPIEXOMENA
O T. M. BIZYHNOE KAI H EÍIOXH TOY
BIBAJOrPAť&IA ie'
TO NEOEAAHNIKO AIHTHMA KAI O T. M. BI2YHNOS i?*
IIpoßÄ.Tiuaxa ueflóSou, \t\' —Tá íaxopiicá tou ôitiyťV pato?, Ky' — 'O pökos xfj? «'EoTÍa<;», Xß' — Znxťipa-ta öecopta?, pa' — Tô itopxpéxo toO KaAAnéxvn, vß'
— a"Ev zlSoq AaoypatpiKoö uitoarpupaTO?», ve* — 'H «cpavapicbxiKT) piKpoA-oyia tou», £7 — Eůpůnri 1875 -1888, oa' — To žpyo Kal xá (Xuypá) of|paxá xo«, ns
— Sáv ércíkoyoq: áno niv íoxopía ctô uďGo, pkti'.
NEOEAAHNIKA AIHľHMATA
Tô ápápxTipa xfjí pritpó? pou Mexa^i> neipaiß? Kai NeaítóAetoi; IIoTo<; íixov ó epovEix: toö aöeXtpoß pou
3 28 60 104 168 253
Ai CTuvéireiai tfjg nadala? íaxopíag Tô póvov xfj<; C,(äí\c, tou xa^EiSiov
'O MOOKCbß-SEAflp
KPIIE1I TIA TO BIZYHNO AIHľH MATOTPA^K)
253
TA NEOEAAHNIKA AIHľHMATA TOT ľ.M. BIZTHNOr ANATTÜQ8H-KAN TON NOEMBPIO TOT 2002 EE 1000 ANT1TTUA ETIÍi FPAÍ>IKĽi; TE-XNE22 «CORFU» KAI B1BAI0AETH-9HKAN AHO TON AllOlľTOAO 1IE-TPEAH TIA AOľAPlAEMO TOT Bl-BAI01IÍ1AE10T TH22 «E2TIAE»
ISBN 960-05-0563-2
Néa 'EÄAriviKÍi Bi6^io0ŕ|Kr| ATiiiioupYiKtí riE^oypaipía
3. 'A. Kopafj<; O IJanarpéxat;
8. 'A. AaoKapáxot; 'Iôoó ó ávOpomoc; 13. Pŕ|yac; Ľxokeľov xwv vzeÁiKázojv épaaxä>v 17. Lxp. Mupi6T|A.r|(; O Baaíh]q ô 'ApBaviTqq 29. A. naTtaövauaVTT|c; AvzoÔioypatpoúpsvoq
38. T. M. Bi^ur|vóc; Ní-oek/jjviKá Airjytjpaza
39. Airjytjoiq 'A?£Č,ávôpov tou MaKsSóvoq
40. H EipatioiTiKt} Coý év 'EXkáôi 53. Koauác; floXixrit; Eroica
EIKONOrPAOHIH EEÍicDYAAOY
'O Bi^utivó; otiív Tepnavía tó 1879 (d)(i)T07paipia too MopífxoTlKoO '0|ií>.oi> Ko|jOTT]vŕi<;), c. I
'H 0páKr| ájtó tóv XáptT| Tfjg 'EWáou^ tou Nikóáoou Lo<piavoü, a. 4