A, V
(14.) Ut sacerdotesfilios etfilias publice non teneanfi*
50item<!b prohibemus, ne quisquam clericus nostre diocesis"50 lcfilios et1d filias in domo sua publice teneatl0 et eciam 5l"fitiolf etis filie.l11 que pocius sunt eorura pudore,1!1 quam honore.ti nupcias1k seu eorum nupciisl"1 convivia habere audeat publice vel private, cum hoc eciam clerical! honestatil" inl0 grave scandalum et sanctorum offensam non sit dubium redundare, alioquin contrafaciensIP nobis unam marcam et decano rurali lociw unum fertonem solvere sit astrictus et nichilominus per unum mensem integrum in ecclesia Olomucensi in cappa nigra stare teneaturV "5I in omnibus horis canonicis decantandis.
(15.) De clericis peregrinis™
Sane gravis et clamorosa querela nostris auribus inculcatur, quod nonnulli sacerdotes et clerici peregrini de aliena diocesi convenientes ad serviendum divinis tamquam capellani et eciam circa prelates et plebanos derb celebracione et administracione sacramentorum nec non predicacionis officium fernere contra sacrorum canonum disposicionern5^ sine nostra et officialium nostrorum admissione et approbacione se intermittere non formidant,rc et quod deterius est, opiniones hereticas et dapnatasrd per sanctam Romanam ecclesiam et eciam metropolitanam predicare coram laicis contra sacros canones, quos omnino non advertunt, et libertäres ecclesie coram laicis utriusque sexus in eorum sermonibus predicare non formidant, ymo quantum in eis incitant laicos contra clerum eorum favores per infamiam clericorum sibi attrahentes. Nos rc'ad extirpandanrrc detestabilem eorum opinionem et hereticam pravitatem in nostra sancta synodo presenti sacros canones imitantes statuimus et mandamus sub pena excommunicacionis et privacionis beneficiorum, ut nullus prelatorum et plebanorum in ecclesia sua ignotumrf seu peregrinum clericum de aliena diocesi venientem ad celebracionem divinorum seu adr8 predicacionem in publico presumant admittere. Licet formatas suas seu litteras rhsuorum episcoporum, ubi ordinati et consecrati sunt, et litteras
qb qc qd qe ql 18 qh
qk qm qn qo
qp qq qr
„Statutům quod sacerdos filios ct filias publice non tencat in domibus" N.
„Insupcr eciam" N,
„si" A.
„aut" N.
„tencant" A.
„Filii" A.
„vel" N.
„filic sue" N.
„pudori" N.
„honori" N.
„nupeiis" A.
ora. A.
..honeslate" A. om. A'.
Corr, Kra. „contrafacicntes" A, N. om, A.
„tencanlur" JV,
Statutům de clericis pcrcgrinis" N. om. Al.
„formidat" A. „et dapnatas" om, A. z „cxtírpauda1' A. „ignotos" N. om. /V
,,suc ordinacionis cxhibcant, nisi eciam oslcndant litteras" N.
VynaLd ----
Statuta synodalia 14IS
nostras vel vicarii nostri, in quibus contineatur expresse, quod" in nostra diocesi habeant licenciám ad divinorum celebracionem et predicacionem, cum nos et vicarius noster ex disposicione iuris ex quo incognitos et peregrinos sacerdotes in nostra diocesi admittimus ministrare, diligenter explorare debemus, cui fidei et innocencie existant. Contrarium facientes et recipientes tales peregrinos clericos sine litteris nostris ad excommunicacionem et privacionem beneficiorum contra eos procedere non obmittemus et clericos peregrinos, sive sint capellani dominorumn vel vicarii quorumcunque plebanorum sine auctoritate nostra vel vicarii nostri administrantes, eosdem volumus inrk virtute statuti nostri in hac sacra synodo fore excommunicates ipso facto et excommunicamus in hiis scriptis. Insuper intelleximus, qualiter quidam plebani et rectores ecclesiarum vicarios seculares repellentes religiosos fratres et interdum apostatas1™ loco vicarium assumunt et in ecclesiis eorum ministrare permittunt, quod omnino fieri sub pena excommunicacionis mprohibemus.
(16.) De spoliis et spoliatoribussa 53'Licet canon provincialis statuti felicis recordacionis domini Arnesti, archiepiscopi Pragensis,54 satis provide sub pena excommunicacionis late sentencie statuerit, ut si quando spolium ecclesiasticorum bonorum factum fuent per laicum vel sbecclesiasticam personam captivam ad aliquem locum deduci contingeret, ex tunc sacerdotes hoc scientessc non expectato superiorům mandato abstmere debeant a divinis. Quiasd facti evidencia nos edocuit, nondum ad plenum contra temeritatem et audaciam spoliatorum et captivatorumse predictorum essc provisum. Quoniam contra huius constitucionem exquisitis fraudibus facere moliuntur; verum quia tanto maior erit predictorum confusio, quanto fuerit ipsorum culpa attencior,sf volumus etss statuto presenti adicimus: sllad quemcunque locum deinceps predicti spoliatores seu captivatores talium personarum pervenerint et declinaverint vel eciam spolium deductum fuerit, quamdiu ibisi pertnanserint, eo ipso cessetur a divinis, donee ipsum spolium plene et integre fuerit restitutum aut de ipso alias sJsatisfactum."53
(17.) De percussoribus13-
Canon „Si quis swadente dyabolo"55 et statutům provinciale56 contra eos firmiter observetur.
om. A. om. N.
„apas(atas'L A. „de cctcro" N.
„Statutům de spoliis et spoliatoribus scquitur" jV.
„per" A.
„factentes" A.
„Quia tarnen" N.
„captivonim" A.
„potentior" N.
„ut" N.
„et" N.
„ibidem ipsi" N. „congruc" N.
..Item statutům de pereussoribus ct mtcrfcctoribus" N.
vvuttu? (-----—
tat» H«C*ftřw«i j axuutf (ja vuptwJŕ í
186
187
A. v
(18.) De etate et qualitate ad sacros ordines et curata benefícia promovendorumm Statutumub domini Arnesti57 firmiter observetur, quod incipit: „Cum clericorum ordinacio".uc
(19.) De officiis vicariorumvli Similivb modo statutům provinciale58 vcobservetur.vd
(20.) De capellanis nobiiiumwa
In quo disponitur, quod nullus capellanus officiet, nisi prius wbnobis vel vicario nostro promittat,wc ut 59"mandata supenorum sibi iniuncta ad sui domini et ipsius castrí famílie noticiam perferatwd et obedienciam faciat manualem,wc "59 prout in eodem continetur,60 firmiter teneatur. 61-Cum plebani, in quorum terminis castra consistunt, mandata exequiwf frequenter non audeant propter tyrannidem dominorum, qui autem ante obedienciam prestitam capellaswS tales officiare presumpserint, a prelatis suspensi et whexcommunicati, per vicinarum ecclesiarum plebanos tanto tempore denuncientur, quo_wh usque satisfaciant et obediant, ut dictum est.wl Statuentes eciam sub pena excommunicacionis late sentencie, ut si aliqua predá vel spolium spiritualium personarum seu eciam ecclesiasticam personam captam ad aliquam civitaíem vel castrum adduci contingent, capellani dominorum, postquam hoc sciverint, non expectato superiorům mandate abstineant a divinis."61
(21.) De publicis notariisxí
Statutům provinciale, quod incipit „Cum ex eo"62 cum pena in eodem apposita inviolabiliter observetur.
(22.) De monachisy*
Statutům domini Johannis, archiepiseopi Pragensis,63 quod incipit „Item fertur etyb experiencia probatur",64 firmiter observetur seu>"c teneatur, in quo disponitur: 65"„ut nullus
ua „Item statulum dc ctatq ct qualitate ad sacros ordines ct curata benefícia promovendorum" N.
UDJ „Statutům provinciate" N.
uc Scquitur: „>vcl beneficiorum provision et cetera" N.
va „Statutům dc officiis vicariorum" N.
vb ..Solum"/!.
vc „ab omnibus inviolabiliter" N.
vd Sequitur: „elc."/(.
wa „Item statulum provinciale dc capelanis nobilium" N.
wb ,,-i"A.
wc „pcrmiltat" A.
w<* „preferat" N.
we Sequitur: „ct cetera" N.
wf „excquenter" A.
WS „capellanus" A.
wh- -wh om N
wi „csl dictum" N
xa „Statulum dc publicis notariis" A'.
ya „Item statutům de ntonachis, qui promoventur ad ecelesias" N.
>'b om. A.
yc „observetur seu" om. N.
Statuta aynodalia 1413
episcopus vel alius, ad quem institucio vel destitucio períinet, quempiamS"1 religiosum ad ecclesiam parrochialem per secularem clericum regiYc solitam confirmare vel instituere presumant, nisi fortassis essetyf ys-canonicus regularis aut saneti Benedicti ordinis/ys cum quo racione predicacionis officii suus in hoc possit episcopus dispensare, vel si parrochia ipsa per religiosum tanto tempore gubernata fuisset, de cuius contrario memoria hominum nullatenus haberetur.")* "ö5
(23.) De metu clericorum, qui non audent exequi mandata™
66"Quia clcrici et religiosi nonnulli, non attendentes, quantum sit obediencie bonům, quod victimiszb antefertur, quod peccatum est ariolandi zc~non velle acquiescere et sezelus ydolatrie obedire,67 nonnulla amissione_zc rerum suarum et corporis vanum metům allegant frequenter, ne cogantur mandátům exequi prelatorum, qui cum prosperitatis tempore multa bona acceperint, laute vixerint, de patrimonio crucifixi imminentezJ neccesitatis articulo illius adversitates sustinere detractent, qui cum foret summe dives, ad obediendum Deo patři pro salute nostra onuszc subiit voluntarie paupertatis. Ex quo propter contemptum clavium ecclesie nervuszf ecclesiastice discipline dissolvitur et animas miserabiliter periclitarez£ contingit. In hac sacra synodo statuimus, ut nulla rerum perdicio aut metus corporis legitime non probatus subditi inobedienciam mandátům preláti exequi non curantes valeat excusare, adeo quod si metus corporis non simplici proprio iuramertto, sed legitimis coram eo, a quo mandátům subdituszh recepit,zl ostensus fuerit documentis, nichilominus loco cedat etzJ notamzk transgressionis incurrere videatur. In hiis autem, que in non facíendo consistunt, utpote cum mandatur non communicarizrn excommunicatis nec celebrare tempore interdicti aut aliis huiusmodi nullo modo, nec rerum nec corporum quocunque probatus metus excusat, cum pro nullo metu quis debeat peccatum mortale zllincurrere, quod ex inobediencia surgere sanctorum auctoritatibus comprobatur."6^
(24.) Contra prohibentes execucionem*
68"Pretereab quidam crudeles homines perversi, dum ad forum ecclesiasticum in causis eciam, de quibus ecclesia merito habet cognoscere, ab actoribus evocantur, illius
V" „qucmquam" A.
y Corr. Kra. „rci" crroncc-l, N; cf. J. V. Pole, Statines, in: Apollinaris, S3, 1980, p. 139; PSK, p. 216.
yr om. A.
yg- -yt Corr. Kra. „canonicus regularis saneti Benedicti" A, Nctronec. Cf. J. V. Pole, o. c, PSK, p. 217.
V'1 „habeatur" A.
za „Item statutům dc metu clericorum, qui non audent mandata cxcqui suorum superiorům" N.
ZD „vinetis" A.
zc~ ~zc „nollc acquiescere et scelus ydolatrie obedire non vcüc amissionc" N.
2á „inniminente" A.
ze „cuius".4.
zf „vetus" A.
z6 „periclitatur" A.
zb „subitus"^.
21 „reeipit" A.
r> „ne" N.
z* „Votum" vV,
zm „exeommunicari" A.
zn „committerc vel" N.
a „Statutům contra prohibentes execueionem" M
b „Proptcrca" A.
188
189