Jana


In het artikel wordt de rol van grammatica in het vreemdetalenonderwijs besproken. In het eerste
deel laat de auteur kort [DEL: zien :DEL] de verschillende opvattingen over de rol van grammatica
in het taalverwervingsproces[INS: zien :INS] . In het tweede deel behandelt ze de didactische
aspecten van grammaticaonderwijs.


Over de rol van grammatica in het taalonderwijs wordt de laatste jaren [DEL: een :DEL] veel
gediscussieerd. In [DEL: het :DEL] totaal kunnen we de verklarende theorieën m.b.t. grammatica in
drie groepen onderscheiden: Focus on FormS, Focus on Meaning en Focus on Form. Aanhangers van Focus
on FormS zijn van mening dat de vreemdetaalleerder [DEL: moet :DEL] een taal [INS: moet :INS] leren
zoals [DEL: je :DEL] [INS: men :INS] leert autorijden of zwemmen – dat wil[DEL: t :DEL] zeggen
eerst [INS: de :INS] theorie, dan [INS: de :INS] praktijk; eerst langzaam, dan snel enzovoort[DEL:
s :DEL] . [INS: In t :INS] [DEL: T :DEL] egenstelling tot deze theorie is de Focus on Meaning
theorie. Protagonisten van deze hypothese zijn van mening dat er geen grote overeenkomst is tussen
het leren van een moedertaal en [INS: een :INS] vreemde taal. De nadruk moet dus liggen op het
impliciet[DEL: e :DEL] leren. Betekenis van taalelementen staat centraal, niet de vorm ervan. De
grammatica speelt dus niet zo’n grote rol tijdens het leren van de tweede taal. De laatste theorie
heet Focus on Form. Binnen deze opvatting wordt er ook veel aandacht beste[INS: e :INS] d[DEL: en
:DEL] aan grammatica, maar dan niet in de zin van afzonderlijk behandelen van grammaticale
verschijnselen (zoals in Focus on FormS). Het leren van grammatica wordt gekoppeld aan
verschillende communicatieve situaties. Betekenis en inhoud blijven de centrale positie houden, net
als in Focus on Meaning. De vraag [DEL: natuurlijk :DEL] luidt [INS: natuurlijk :INS] welke van
deze drie methoden de beste is. Er bestaat geen eenduidig antwoord op deze vraag, maar er kan
vastgesteld worden dat Focus on Form aangemerkt wordt als de meest[DEL: e :DEL] succesvolle aanpak.


De tweede vaak gestelde vraag luidt: ‘Is er plaats voor grammatica in het taalonderwijs?’. Of
anders geformuleerd: ‘Kunnen we functioneel taalonderwijs combineren met Focus on Form (FonF)
aanpak?’. Als er wordt gekeken op de rol van grammatica binnen de FonF aanpak, kunnen we zeker een
paar voorwaarden vinden. Ten eerste moet er rekening worden gehouden met het type leerder en het
doel van het leren. Ten tweede wordt binnen deze methode met grammatica niet geïsoleerd gewerkt –
grammatica wordt gekoppeld aan verschillende taken. Ten slotte moet er aandacht beste[INS: e :INS]
d[DEL: en :DEL] worden [DEL: op :DEL] [INS: aan :INS] de problematische grammaticale aspecten van
de vreemde taal.



Hoeveel aandacht moet dus grammatica in het taalonderwijs krijgen? Volgens de auteur zijn er veel
minder antwoorden op deze vraag dan wat bijvoorbeeld de theorieën over tailleren betreft. Voor een
juiste benadering van grammatica is [INS: he :INS] [INS: t :INS] [INS: :INS] belangrijk dat de
docenten niet langer in dichotomieën denken en de ‘mythes’ over grammatica (bijvoorbeeld dat regels
eenduidig zijn) niet geloven.


Verder schetst de auteur de drie didactische inzichten m.b.t. de flexibiliteit die [DEL: passen
:DEL] aan de FonF aanpak [INS: passen :INS] (bijvoorbeeld een didactisch[DEL: e :DEL] model [DEL:
die :DEL] [INS: dat :INS] [DEL: bevat :DEL] drie dimensies [INS: bevat :INS] van taal in
communicatie: vorm, betekenis en gebruik; het interpretatiemodel en dictoglos).


De laatste vraag die [DEL: wordt :DEL] in het artikel [INS: wordt :INS] [DEL: behandelt :DEL] [INS:
behandeld :INS] , is de vraag hoe uitgebreid [DEL: moet :DEL] eigenlijk grammatica aan orde [INS:
moet :INS] komen? Volgens de auteur is het niet makkelijk om deze vraag te beantwoorden, maar ze
vindt dat er niet te veel tijd besteed moet worden aan grammatica tijdens de lessen. Ze is van
mening dat het beter is als er meer aandacht besteed wordt aan functionele taken die [INS: het
:INS] taalgebruik stimuleren dan aan grammatica.


De conclusie van de auteur luidt: er is wel plaats voor grammatica in functioneel taalonderwijs,
maar de mate van aandacht is afhankelijk van het doel van taalleren. Het beste is volgens haar het
impliciete leren door middel van creatieve taken.[INS: :INS]

[INS:   :INS]

[INS: Inhoud: in orde, goed gestructureerd :INS]

[INS: Taal: woordvolgorde in de bijzinnen en indirecte zinnen :INS] [INS: – :INS] [INS:
problematisch :INS] [INS: ; let ook op de werkwoordsvormen! :INS]