Abeceda (Alfabet)
A Ą B C Ć D E Ę F G H I J K L Ł M N Ń O Ó P R S Ś T U W Y Z Ź Ż
ch cz dz dź dż rz sz
dzi
Výslovnost
CZ špička jazyka se opírá o horní patro hned za horními zuby a snažíme se vyslovit české „č“
Ć/CI vyslovujeme české „Ť“ s přidáním hlásky „Č“
SZ špička jazyka se opírá o horní patro hned za horními zuby a snažíme se vyslovit české „š“
Ś/SI prostřední část jazyka se snažíme vyklenout k hornímu patru a vyslovujeme české „Š“
Ż špička jazyka se opírá o horní patro hned za horními zuby a snažíme se vyslovit české „Ž“
Název písmene : zet z kropką
Ź/ZI prostřední část jazyka se snažíme vyklenout k hornímu patru a vyslovujeme české „Ž“
RZ něco mezi českým „Ž“ a „Ř“ – snažíme se vyslovit obě hlásky zároveň
Název spřežky: erzet
DZ př. bardzo, dzwonek
DŹ/DZI př. dziwny
DŻ př. dżem, dżungla
Ł spojení českého „U“ a výsloveného anglického neurčitého členu „A“ , výslovnost anglického
„W“ př. wet, weekend
Název písmene: el z kreską
W české „V“, pozn. název písmene český : [VÉ] x polský : [VU]
Ń/NI české „Ň“
Ę nosové E [EN], shodné s francouzštinou (př. ręka)
[EM] – před B, P : zęby, postęp
[E] na konci slova – ztrácí nosovost (př. imię)
Ą nosové A [ON], shodné s francouzštinou : Le Monde, song (eng) (př.mądry)
[OM] – před B, P : trąbka, gąbka
na konci slova – zachovává nosovost (př. są)
Ó české krátké „U“
Název písmene : o kreskowane
I vždy měkká výslovnost, vždy palatalizuje předcházející hlásku, př. cicho
Pokud je následováno vokálem, zachovává se pouze jeho palatalizační funkce a samotná
výslovnost „I“ mizí, př. ciasto [ťasto]
Y vždy tvrdá výslovnost, tvrdší než české „Y“
H [H/CH, CH] př. dach, hotel – prakticky stejná výslovnost
Výslovnost hlásek může způsobit změnu významu!
Pokud se před či za hláskou neznělou vyskytne znělá, dochází ke spodobě znělosti:
př. W [F] kwiat, wschód, wczoraj
hlásky znělé: b d w z ź ż g dz dź dż
hlásky neznělé: p t f s ś sz k c ć cz
Ćwiczenia fonetyczne
I : Y Ę : Ą KK : K
lik łyk męża mąż lekki leki
biłam byłam węża wąż poddany podany
biły były zgięła zgiął winny winy
bili byli wzięła wziął cenny ceny
miła myła zapięła zapiął w Warszawie Warszawie
mitem mytem zdjęła zdjął w wodzie wodzie
ładni ładny panna pana
nosi nosy
Włosi włosy
Ś / SI : SZ Ć / CI : CZ
Kasia kasza bicie bicze
prosię proszę bycie bycze
siał szał badacie badacze
sito szyto znacie znaczek
sik szyk Maciek maczek
sina szyna życie życzę
sidła szydła leci leczy
musi muszy ci czy
koś kosz cicha czyha
kochaś kochasz mieć miecz
wieś wiesz leć lecz
miś mysz płać płacz
psi przy wołać wołacz
Ś – SZ – Ć – CZ – ŚĆ – SZCZ
Prosię męczy misia.
Zmęczona mysz nosi czapę.
Sina sierść męczy.
Badacie wasz krzak.
Płać lub bicze.
Sierota szyła sidła na szczygła.
Kochasz kochasia.
Nie życz bicia ani bicza.
Szczyt szczęścia usiąść na ścieżce i ściągnąć szczudła.
Szczery szczur wrzeszczał w ścieku na szczupaka.
Zmarszczony morszczuk wyszczerzył mściwie szczękę.
W Szczecinie wieść niesie o ścisku.