Jerzy Pilch, Wiele demonów (fragment)
W luterskiej wsi wielkie poruszenie: przyjeżdża córka tutejszego pastora z katolickim narzeczonym!
Mróz trzymał jak kryształowe imadło, śniegu było półtora metra i dalej sypało. Przy minus dwudziestu nie
ma prawa sypać, ale sypało. Chodziliśmy w labiryntach i tunelach, Sigła była warownym lodowatym
grodem. Pan Bóg zamykał drogi przed Julą Mrakówną i jej katolickim absztyfikantem. Nie mieli prawa
dotrzeć. Ale dotarli. Szatan był silniejszy? Nie pierwszy raz. I nie ostatni.
W Wilię z samego rana gruchnęła wieść, że fatalni kochankowie przybyli i dobijają się do fary.
Wiedzieliśmy o tym, zanim pani Odstertschilowa wpadła jak bomba do kuchni i jęła opowiadać szczegóły.
Słowo daję: wiedzieliśmy. Może nawet w wigilię Wigilii słyszeliśmy skrzyp płóz sunących po zamarzniętej
rzece? Niby wszyscy byli spokojni, że nic się nie zdarzy, a w istocie wszyscy przeczuwali, że zdarzy się
niejedno. Cisza przed burzą. Zero złowróżbnego rechotu. Mroźna cisza przed śnieżną burzą.
W Wigilię, jak zawsze, od czwartej wszyscy na nogach. Jak zawsze, a nawet jeszcze bardziej, bo
przecież w taką zimę najpewniejsze rzeczy niepewne. Domowy chleb od Wantułów mają przywieźć –
przywiozą, nie przywiozą? Może Jano, przyszły szofer, a w dodatku muzyk, będzie musiał konie zaprzęgać
i jechać? Kto wie, może drogę trzeba będzie przekopywać? Jak nie da rady – chleb z piekarni? A piekarnia
czynna? Piekarze piekli w nocy? Światło było? Prąd był? W każdej chwili może nie być! I strucle muszą
być dzisiejsze! Ciepłe i kruche! I opłatków jeszcze nie ma! Skoczysz, Kornelu? Pamiętasz drogę? Złóż
życzenia Pastorowi i Pastorowej. Wstąp do kościelnych i nie zapomnij o wikarym, o ile łachudra jeszcze
nie śpi. I drzewko trzeba stawiać! I ryb trzeba się chwytać, panie Naczelniku! Przez noc chyba całkiem
w cebrach pozamarzały! Lód kuć! Lód kuć, póki cienki! I śnieg odgarniać! Jaką taką ścieżkę do bramy
uczynić! I z pieców popiół już można wybierać, węgla tej zimy i tak braknie!
Zadania
1. Co oznaczają poniższe słowa lub wyrażenia?
pastor –
sypać –
absztyfikant –
Wilia –
gruchnęła wieść –
dobijać się –
jąć (ona jęła) –
płoza (płozy) –
cisza przed burzą –
rechot –
łachudra –
ceber (cebry) –
2. Jakie zwyczaje / symbole związane z obchodzeniem Wigilii pojawiają się w tekście?
1)
2)
3)
4)
5)
6)
3. Od podanych czasowników utwórz imiesłowy:
trzymać – (imiesłów bierny)
przyjeżdżać – (imiesłów czynny)
zamykać – (imiesłów bierny)
wiedzieć – (imiesłów czynny)
opowiadać – (imiesłów bierny)
sunąć – (imiesłów czynny)
4. Podkreśl imiesłowy:
silny, sunących, zamarzniętej, spokojni, lodowaty, fatalni, kościelnych, wikary