eívai TjUij/ia rov ßpufiaros Te^voAoyťa? Kat 'Epevvas- AOrOTEXNIA KAI KOINQNIA ITHN KPHTH THI ANAľENNHIHI EnijxéXsia David Holton Antôocrri uxa sXXtfVUcá Naxdkía AeÄ/nyiavvÓKTi riANEniITHMlAKEE EKAOIEIE KpHTHI lôpvmKŕj Ôiopná IJayKpfjľiKrJQ Eváxjecog ApepiKfji; HPAKAEIO 2006 KE«j>AAAIO nPfJTO H Kqt]xlxti AvayevvriöTi David Holton HKPHTH, ME TH 0K2H 1hz 2TO ZTAYPOAPOMI TPIQN HÜEIPQN, ÖOXl^iaOE xoeic (laxgeg jieQioöoug ^evrig xaxoxiig xaxd xouc |.i£aaiü)vixot)g xai veoxe-Qovg XQOvoug. HjagaÖLXi] xatpxn, anö xa 827 cbg xa 961, öev dcpipE öxeöov xa0oAou vhoia xaxaAoura xai eAdxioxa r| HYjöa|wvd X£X(.iT]Qia TtoAixLo^uxibv avxaAAaytöv. Ol Aga6eg oxuQwaav tr|v xiJQLa itÖA-Tj |ae |.ua 6a0eid a|ii>vxixr| T&qpQO, r| ojtoia eÖojge xo övo^d xr|g ottjv Jiökr\: El Khandak, Xdvöai; ata £AÄr|-VLxd. Me tt| (iOQ(fr| Candia, i) ovojiama avxr\ XQi1crt(ioreoiT|Ör|HE axoug ikrteQOug (.lEoaicüvixoiig X0ÖVOD5 xoao yia xr|v jiöÄr) 600 xai yia oaoxatiqo xo vr|at. H ÖEUxegri xaxoxrj, ajiö xr\ raÄr)voxdxr| Ar|).ioxQaxia xr\c, Bevexlck;, dvai t) ^ia-XQiixEQT], xaxd jtoau, anö xtg xqelz, xai ajxoxEAEi xo avxix£i|.i£vo avxov xov 6i-6Äiox>. AiT)QXEae ajxö xa 1211, oxav oi BevexoL xaxdcpEoav xEAixd va nägouv oxt|v KVQlöxx\%a xoug xr\ AEia yia xr\\ oiioia Eixav jiX,t]Q(üoei 1.0(K) [xdoxa axov Bovttpdxio xov Moficpeooaxixö, wg xr|v jrxtöor) xou Xdvöaxa oxa 1669, (.lexd aJtö JtoAiooxLa izov xgdxrioe eixool £va xodvia. 'Exoi dg^iae r\ xqixt] jrEOiooog xaxoxx|C, ajtö xoug Oöto|iavoi!g Totioxoug, jtod öev Oa xeäeuuve jtaod axa 1897. Ta vkitiö. [%vx\ xr\q xouoxoxQaxiag elvql, 6i6aia, ogaxd ax6\i\] xai or)[L£-qo. oxtjv Kor|xt|: r\ oixiaxxj aoxiXEXxovLxri xcu OL ox^gtboEig, xaöciig xai rcoÄXd avxixEL^Eva xr|g xaGrm£oivf)g 'Qwf)q, [LaQxvgovv oxr\v Kqx|xt|, öjrtug xai oe akka \i£Qi\ XT]g EXJvdöag, xovq aiümg xr\g o9©(.iavLXT]g xVQiaQXtag. Evib öficog ictöq-XOüv ava|xcpia6r|xr|XEg onoiöxrjxeg avd|a£oa axov eaätjvlxö xai xov o0cD|Xavixo jcoaixiöjjIo OE Aa'ixö ejtijteÖo, iottjq^e a^ioaTj^iEiiüxa (iixgr| £jxacpr| axo ejutte&o xou wpr|Adx£Qou jtoXitiö|xou Auxö ÖQiaxExai oe rvxovr) avxiÖEori \xe xr\v xaxd-oxaOT] Jiou Eixe öia|.ioocpto0Ei jtooc xo xeAog xr)g 6£v£XLxr)g jteoioöod xr|g xyr|Xi- DAVID HOLTON xt|c loxogiag' t] cpüarj xai r\ Exxaorj xcov yövi[j,iöv jtoXixloluxwv avxaXXayibv xaxd tt]v jxeqioÖo icov xdtga ovo(j.d^Exai ysvixd «Kgr|xixr| Avayevvr|or)» elvol Eva ftEaa kov 8a EiravEgxExai auxvd axig üEXiöeg jtou axoXouOouv. 2e 6Xr| xr| ÖidgxEia xr|g £XXT|vixr|g loxogiag, uirf|g§av xax' enavalv^y] jte-0lo8ol 8vxovi]5 jioXLXLGjjxxrig ögaaxr|gi6xr|xag Jtou jigoxXr|0r|xav ajxö xr|v Ejca-cpr) fi' Evav dXXo iiokixia\i6, xr|g AvaxoXr|g rj xr|g Auar)g. Auxo auv£6r| yia jxgdj-xt) qpogd öTi] Xevölievti avoxoXit,ovoa <$äar\ xr|g agxaixr)g EXXdöag (yügro axa 750-650 jt.X.), xaxd zr\v onoia r\ Ejxaqpf] [iE xov avaxoXixö jroX.LXLö[i6, löiaixEga xov cpoivixLxö, auvEÖcik OE ygriyogsg Kal [•leydXrig or\\iaoiac, e^EXi^ELg oxt|v xe-yyr\, xr\ BQr\oxeia xai xt) XoyoxExvia, xaOcbg xai oxov uXixö jioXlxlgliö. Savd oxryv eXXif]vioxtxr| jieqlo&o, t) ex veou £itacpr| [iE xt]v AvaxoXr| Ejiai|e LieydXo go-Xo oxr| ÖLaLi6gqxoar| Liiag vsag XoyoxEXvixrjg Liogcpr|g, xou (j,u8iaxogr|Liaxog (Hägg 1983: 100-1). O ExxgioxLavLGfxög xou eXXtvvlxoü xtoXixiajtoü LiExd xr\ ^e-xaoxgocpri xou MfiydXou KtovaxavxLvoD elvou xaL ndXi Eva TtagdÖEi.yLia xagmo-cpogag aXXTiXEmögaarjg lie E^toxegixö eoEOiaiia. Se öXeg auxEg xtg itEQLJXxwaEig 8ev exoujxE va xövodlie \ie (xta JtoXixiaLuxri «xaxdXr^rp ajtö ^Evovg, aXXd lie SiEuguvax] Jiagaftoaiaxcbv tcoXixlojiixujv iiogcpwv xai avxiXrfi|Jecc)V ge avxaitö-xgiori ixgog xt]v EniÖoaar) avoixeiiov iSewv, aLa8r|xix(dv auiiSdoELOv xai xexvi-x|aa. xr\ öuxixr) ÜEXoitöwrioo LiaJ^i lie xa Xi-Lidvia TT]g Meöüjviig xai xr)g Kogcbvrig, XLif|Liaxa xiqg Eii6oiag xai xa vr|aid 2a-XaLiiva, Aiyiva xai Avögo. O agi6Liög xai r\ exxaor] xcov 6ev£xlxiöv xtr|a£iov uTiEOxr] ao6ageg öiaxuLidvoELg xaxd xoug EHÖLiEvovg aiüJVEg, a;rö xa ar]Liavxi- H KPHTIKH ANArENNHSH xöxEga öyaoQ £Ödtpr| jiou xoxelxe r\ Bevexl« yia ^ifigog xr]g jiEgiöÖou tcod [lag anao/oXel r]tav r) Kiuxpog (1489-1571), 11 Natmaxxog (1407-99), r| üdxga (1408-13. 1417-9), x) MoveLi6aaLa (1464-1540), xo NavjtXio (1388-1540), xa Ki> Örtga (1363-1797) xai r| Nd|og (1437-1500 xai 1511-7).1 Ta yeyovÖTa xod 1204 xax£oxr|oav ir| Bevexio vauxixi) aDXOxgaxogia, Lieoa oxiqv ojxoLa r| KqV)xii xa-x£LX£ xaigia axgaxrjyixj'i 6e.ari yia XEaoEQiar|Luou aiiaveg. H jroXixixi], öioixy]Xixt| xai xoivüjvlxt) laxogia xiqg 6EVExox@axiag axrjv Kgr)xx| eivai xo avxixEiLievo xou Seuxegou xecpaXaLOt) auxoi) xod 616X1011. E6d) Oa cpoj-TiGoufj,£ ajiXwg xdjioLeg TiXe^geg xwv JtveuLiaxixtbv xai jxoXlxlglilxcdv £Jiacp6v avdfiEoa axr|v Kgr|xr| xai xi^ Bevexia, rog JiXaioio yia xt) 6i£|oölxt] au£;r|xr]ör| tiDV XoyoxExvLxwv (Sgc(OX)|Qioxi)xiov xr)g Kgr|xrjg, jxod elvoi xo 8£iia xcov ejtölie-vü)v XECpaXaLtüv. Ol JxoXixLOLiLXEg xai JivED(.iaxLXEg Jxaga6öoEig xrjg Kgf|xr]g axig agx^? ti)g Ö£V£XLxr|g jxeqloöod Eivai ouaiaoxLxd öl jraga6öa£Lg xod BD^avxioD.2 Me öeöo-[is,vr\ xi]v xagayiiEvri Loxogia xüjv &110 nomxmv aniiviüv xr]g ÖEVEXoxgaxi.ag axr\v KQfixrj, 6ev Eivai jragd|£vo jxod vjia.Q%ovv XLya XEXLirigia JtvEDiiaxixwv Eita-cptbv avdiiEoa oxodc yriyEVEig KgiixLxoiig xai xovg Bevexodq aDXT| xr|V jtfigioöo. Ol 'EXXrjVEg, jxod DJXECpEpav ajxö xi^ axXr|gf| ExxXr|aLaaxixr| jtoXixixf) xr]g Beve-tLag xai xiiv oixovoLiixf| xai jtoXltlxti xaxaJTi£ar|, ODVExioav ojg ejtl xo itXeL-axov va tauxi^oDv xig Ognöxt'vxLX.Eg xai jroXixiaLiLXEg xoDg ajxöijiEig \,iz exelveg xou ButavxiOD. H yvcbax] avdyv©ar]g xai ygatprig, an' 600 EiLiaaxE oe Ö£ar| va yviogl'CoviiE. rjxav öe xctiixtXd eixijteSa, JiagöXo Jtou xa jigtöxa 1-/11) oriLidöia xwv agxwy iiiag XoyoxEXviag as Sr]|M)ör| yXataaa £LicpavL£,ovxaL tjöt] oxLg xeXeu-xaiEg öexasxLEg xou 14ou aia'jva (6X. XEtp. 3). Se yEVLXEg ygaiuiEg. 01 Bevexoi ÖLavoouLievoi jtou 6g£Ör|xav oxr]v Kgrixr) £|a£ivav \i£ xr\v ibia dyvoLa xrjg Xd-yiag £XXT]VLxr)g yXd)oaag jxou elxoiv 01 Kgr|xixöi yia xr|v xXaoixr| Xaxivixr^ yXiüaoa xai XoyoxExvLa. nag' öXa auxd, uitdgxODv oirogaöixEg EvösLljEig oxl r| lieXexti xr|g agxaLag £XXr|VLxr|g yXwoaag xai XoyoxExvi.ag ouvexloxt|xe oxr|v Kgr|xt) xaxd xov 14o aitüva. EivaL l&iaixega ar|Liavxtxfi t] icXrigocpogLa öxi yu-go) axa 1350 tvag 'EXXr|vag ajxö xt)v KaXa6gLa ovöfiaxi AsövxLog üiXdxog eE,i]oe LiEgixd xgdvia axr|v Kgr|xr| ÖEXxicuvovxag xig yvtöaEig xod xtov agxaLtov 0a r|xav ÖTJoxoJtO va jtagouoiaaxeL 0' svav ^ovo yaQxr] r\ extaari ildv 6eveTixd)v xxr|aeu>v axiyv avaxo?ay.r| MEaoyEio. Ta eödtpi] auxd dXXaSav xeqlo oe öidcpopeg XCiovoXoyirc. xdjcoLa anö auxd jcdvco ano \iia q^oQa. EjeluXeov, tmf|Qxav vr]oid, yLa itapdÖKLyna oxig Ku^XdÖsg, ütt|V kötoxi) Sevetlxwv olkoyevelwv, oxl d^iWs \m6 xr|v d(i£ar) 6ioLxr|aT| xr]g BEvgxiag. Eivai evÖelxilkö ötl xa ovöf.iaxa Bx^avtivcuv auxoxgaxögwv awexioav va avatpe-Qovxai öe GJTLyoarpEg oe OQÖööo^eq Exy,XiiöLEg xx|C unaiOgou yLa &110 ölcüve; itexd xr|v ■Aaxo.Kxr\ar\. 4 II KPHTIKH ANAI'ENNHZH 5 £AAr|vixtbv. o AEOvnog o%£tiotx]ke agyoxE.ga Lie xov riExpdgxr| (oxov ojtolo exave yia Aiyo Lia6r|iiaxa EAArjvixtbv) xai lieoco auxou yvtbgioe xaAd tov Boxd-xlo (6X, Pertusi 1961/2). An' auto ouvdyexai oxi o AEovxiog 6gr|x£ ottjv Kgr|xt) Suvax6xr|x£g LisXEx^g tcov agxaioiv EAArjvixtbv jtou 6ev ujxx|gxav oTi] votia Ixa-Aia. H ujxag^ri jroAudpiOiitov XEiQoygdcptov agxaiojv 6vtavxivd>v auyyga-ctjecov ovTiyoannivcDV oxt)v Kprprri xaxd xov 14o aitbva Eivai eva axoLir] texiifj-gio oxi oxo 6euxeqo liioo xov aitbva, av oxi vcogiTEga, r\ K'QTjtT] eixe yivEi eva ar|LicxvTix6 jtoaltloluxo xEvxgo. Ag otilielcoOei lie xr|v evxaigia t] ev5ia(jpSQOVKT« jxeqijitcooti tou n£tgou iAdpyr], jtou irr\Q£ tx\ 6aoixr| xov extoxIoeuot] ajro Toug OgayxLoxavoug oxr\v Kprprr] ngotoii auvExioEi Tig anavMg xov axr] Auot). Mexd aixo ojxouSEg axr)v OEjcpogSr] xai xryv ndoo6a (1357), 6i6a^e ojg xaOrryr}-xr|5 oxo Jxav£jtiaxr|Liio xcov nagiaitov xai, oxo xeaoc xrjq oxaoioogoLiiag xou, eSfAeyri Jtdjrag tog AAESavdgog E' (1409-10), o Liovog EAAryvag jtou ave6r|xe oxov jtaraxo Ogovo Liexd xoug Jtgcbxoug ^eaauoviy.ouc; y^Qovovz (Geanakoplos 1976:194, 201,209). Koto xov 15o aubva r| KoT|xr) ELicpavitExai oxo bgoLioAoyio or||.iavxixou agiOiiou Aoyiojv jtou keqvouv ojto xo ButuvTio axr] Auar], ojtou auv£'6aAav ou-oiaoxixd oti]v avdjTTU§r| tcov ygaiiLidTtov xaxd xr|V AvayEvviiot], cog bdaxaXoi xcov EAArp/ixcbv, avTiypacpEig xeipoypdcptov xai £jriLi£Aif|t£g ex&ooecov r| oiooOto-Teg oxa TUJToygacpEia xr)c Bevexiag xai aAlcov Eupcojraixtbv jtoaecov. Aaaoi, ojxcog o Mixar|A AjrooTOArig. eyxaxaoxciOTixav ott|V Kqt]xt] (otmv jT£gijiTcoar| tou oxi Xro0is ajiooOuiua xai ouxvd jxagajrova). O Ajroax6Ar|g (1420-80) xa- TECfUyE OTTjV Kgr|Tr| 03X0 TT|v KlOVOTaVTlVOUJIOAn, LIETO TTVV 'AA10OT] XOU JTEQQOE to JtEpioaoTE@a ojto xa ujioaoutcx xgovia xov exel, &i6daxovxag, avTiygdcpov-Tag XELQoygacpa xai exjxai&eiJovxag vroug xtoSixoygdtpoug oxo scriptorium jtou ioguaE otov XdvSaxa. 'Exave £jiior|g ouxvd Ta^iSta oxr|v Kcovaxavxivoujxo^ri yia va oxj)l>le|el xeieoypacpa xai EJtioxEcp0r|XE iiEgixeg cpogsg xi^v Ixakia. O yiog xou ApoEviog (1468/9-1535) o\>vexioe xo Egyo xou oxrjv Kpr|xr| jipoxou iie-xavaoxEUOEi axr\v iTaXia. EgydoTiiXE tog xto6ixoytid(pog oxr\ A.copEVTia xai tog £jcl|aeXt|tt^c; Exboaetov xai Ex66xTig ott) Bevetlo, ajt' ojxou ejxiox£C(:;xtix£ |avd xr|v Kgf|Tr] (1497-9), raOavov yia va ouXXi^el xEigoypacpa yia xov A?^6o Ma-vot'Tio. 'Evag d^og KrovaTavTivoujioXiTug jxod ^t|TT|ae JXQooojpivd xfcTatpi'yio otv|V Kpt'iit} LiExd xy]\ Aacooi] t|tov o vEapog Iavog Adoxagig (1445-1534). 'EyiVE cpLXog xou Bevetou 6ioixr|TT| Tr|g Kgr|tt|g @oj(.ui Celso- jxriyE xaxomv axri Bevexio «6£X£ao|ievog ajxo xa 6coga jxoxi |ioLgat,E o Br|ooagicov oe E^jriSotpo-goug VEagoxig 'EWayvEg*, yia va yivei Evag aixo xoug ojiou6aLox£goug XoyLoug xt|g yEVLdg xou (Geanakoplos 1962: 49). AuxoL xai dkXoi ngoocpir/Eg ajxo xr\ 6ut,avxLVT] auxoxgaxogia ava(.itpl.6o>.a ot)v£6uXav axr)v xaxsia avdnxu^r) t*]c JtvEUiiaxixrig 6gaaxr|gi6xryxag jxou ar\-Li£id)0r|X£ oxr)v Kgr'|xt| xaxd xo oEiiTEgo |iia6 xou 15ou aitbva, nagoXo nov o goXog xcov BEvsxtbv 6ioixr|Ttbv cog Jtaxgovtov xai xo au^avoo.£vo EvftiacpEpov yia xa £^r|vixd ygaLiLiata oxr)v i6ia xr| Bevexio sivai £jtior|g aii(iavxixoi jxa-ydyovxeg (Geanakoplos 1962: 51). Suyxgovcog, oX.O£va xaL JTEgiaaoxEgoi vxojxioi Kgi]Tixoi Ex6r|>,tovav x?iiar| yia xa ygaLiLiaxa xaL ouve6oXov a' auxr| xnv xivx]-oi], xooo oxt]v L6ia xiqv KgV]xi| 600 xai ott| Bevexio xai JTEga ano avxr]. Tugoj oxa 1402-1450, Liia oiidSa Xoyuov ouyxEVTQcbOiixe yugto ajro tov jxo^uLiaBr] Ico-dvvr| 2uLt£(ovcxxr|, irgcoTonajid xou Xdvbaxa. Ilapaycoyixog xio6ixoygdcpog, auvexi£,E TLg xa^uTegeg jtaga66o£ig tcov 6uCavTivcbv yga|.iLtdTtov xai eixe avd-^Eoa OToug f.ia0r|TEg tou evov on|.iavxix6 Ixa^o Xoyio, tov Rinuccio ajxo to Arezzo. AkXa \.iekr\ auTTjg xi]g oiidSag f|xav o TEtbgyiog TgairE^ouvxiog (y£vvr|-|iEvog oxtiv Kgi'ixr] oxa 1395), jxou agyoxEga 6iaxgi0r|X£ axri BEVExia tog |i£X.£-xr|x^g xou AgioxoxE^Ti xai 6iodaxaXog xtov Xaxivixcbv, xai o xtoSixoypdtpog Mixar|X Auyii;oc, Evag ajxo xoug jxgtoToug oxokaoTEg tou 0ouxu&i6u. Oi Kgn-Tixoi xtooLxoygdcpoi tou 15ou xai tou regtoTou (.uoou tou 16ou aitbva EJiai^av ar|u,avTix6 goXo otti 6id6oor| tmv xXaaixcbv xellievcov ott) Auot|, nokXo'i ajto auToug £gya!;6n£voi jragdA.A.)i>,a tug ftdoxa^oi Ti]g agxatag ElAT|VLXT|g xai tog Em|.iEAr|t£g Ex66o£tov. H BevexLo r|xav o tpuoixog .Tgoogio^iog LiEycxAoc agiOiiou EAA.r|vtov Aoyitov a^o xa 6uuavxivd £6dcpi] xai euro x»]v Kgqxn t) d/J.EC 6EV£xix£g xxi]OEig. 'EAAr|-v£g L^ouoav oxr| BevexLo ajxo xi] «6g£tpixi'i» ji£gLo6o xr)g JTOATjg, 6|io)g liovo ajto xov 15o ambva xai £^r|g ^iJTogou|ie va LiiAd(i£ yia ogyavto^iEvri eAAr|vixr| xoivo-xi]xa. To yeyovog oxi itoAAd £6dcpi] Jtou avr'ixov jiaAOLOiEQa axr] 6ut^avxivr| au-xoxgaxogia EA.Eyxovxav xtbga ajxo xi] Bevexlu. xai r\ auvaxoAouOr) 6ieux6Xuv-or| xcov ouyxoivcovicbv, r|Xxuo£ noWovc, EAAi^vEg oxr| faA^voxaxri oxa XQovia itgiv xai ^lexd xr\v AAcoari xt^g KcovaxavxivoujtoATig. Exxiiidxai oxi r)6r| oxa 1478 E;ouaav oxi] BEVExLa xdjxou 4.000 'E)Ar|VEg. SuLicptova jxe ^iia nagxugia (Lotog ujiEg6oAixri), o agiOLiog xoug eixe av£6Ei oxig 15.000 oxa 1580 (Geanakoplos 1962: 60-1 ).3 Oi oxEOEig xr)g xoivoxiixag lie Tig 6£vrtiX£g agx£g xaOogi-Covxav oe (.lEyaAo 6a0Li6 ano to 0gr|axeuTix6 xaliio jxou EJiixgaTouoE' a6iaX-Xai'ia xai xctTa6itotii Ex6t]AtbvovTav ouxvd otov ovexujite xdjroio ilr|TriLia ito-Xixixrig. Ajto Ta 1456 xai £%r|g, oi 'EA,Xr|veg uJi£6aAXav Ejiuv£iXr]LiLi£vcog to oi-tt|Lia yia to 6ixait0Lid Toug va iSguaouy 6ixr| Toug ExxXi]oia- tealxo, oto 1539, OelieaicoOijxe o vaog tou Ayiou TEiogyiou tojv rgaLxmv xai oxa 1573 oAoxXiq-gwOnxE r) xaTaoxEUT) tou.4 1 2to S;evLB tod, yuQU) ara 1570, o ovvoKixoq xfa\&vo\ioq xi^q BEvEtiag agiOftoiJae oxe-66v 190.000 (Lane 1973: 333). A Ajto xa 1470, eixe jraeaxojQnOEi oxovg 'EX^rjveg, owiTeg Emariiitog, r\ xqAoy\ evoS jTaQEzxAi^oiov otov veto xou San Biagio- ajto xa 1527 X0'l1oll,o:l:olo^aav lua -Tgoaiu-givi) ExxXviaLa (6X. Geanakoplos 1962: 62-6, ue xcxjroiEg aouvEjreieg). Tia yaa X^.tto^ie-gr| E|LOx6otion, Tn,q i6Quar|c too £Kkr\viKov vtxou oxr| BEVExia, 6X. tioqu Manoussacas 1989. 6 DAVID HOLTON H KPHTIKH ANArENNHSH / Anö Tt|V avö^uor) xeov xaxaXöytov tatv [aeXiöv xrjg E>Ar|vixr|g AÖ£^cpöxr|xag (rj Scuolcr löguOrpte oxa 1498), avx^ou|xe no^uxiueg nlrigocpogieg yia xtjv xaxa-70371*1 xai xig oaxo/aeg xcdv EXXrjva>v jiou £ouaav oxr\ Bevexia. Anö xa 1498 tue xa 1530, 01 'EXJwjveg xujrpiaxT|g xaxaywY^I? ouviaxouaav xr] Li£ya>.ux£gr| 0|.iööa ue^iov xT)g A6eX.naxix£g OLidÖEg nou ou|i|x£x£ixav nio EVEgyd axig uno0£O"Eig xr|g AöeX-cpöxr|xag. AvdiiEoa 0x15 ywa.i%f,g-\ifXi\ SgioxouLie xaAÖygiEg, x£vxr)axg£g, xqo-cpoüg xai oixovöiioug, jxagö^o nou 01 jxeoiooöxeqec önXürvouv voixoxupeg. Bgi-oxoulie £jtioT)c Evav or]Liavxix6 agL0Liö LiogqHoiievtov avOgobnoov, nov mQiXa\i-SdvEi xtoöixoygdcpoug, xunoygdcfoug xai ÖaoxdXoug. Te^oc, undpxouv noKvä-olöliol luoOocpögoi (stradioti), vauxixoi xai ELinogoi (6L Maugoeiör| 1976). Ka0tog )| Eyyoac(.i>] avögcivv cmrv AÖ£X.cpöxrixa f|xav jxeqioqiolievt] (agxixö oe 250), 01 xaxdXoyoi auxoi öev öivouv nXrigi] elxövu xrjg EMir|vixr)g xoivöxr|xag xv)5 Bevetiag, Eivai ÖLitog evöeixxixoi xou eügoug xai xr|g noixiJdag xr|g au|iL(£-xoxx'ig xwv EXXrjvwv axrjv oixovoiua xrjg BEVExiag xaxd xov 16o aioVva, H veü EJTixt'LQT)or| xrjg xunoygacpiag eÖojoe öou^id oe noXXoüg 'EXkvjvag kö~ yioug xai xexvixeg. Zxo xeteuxaio xexagxo xod 15ou aitiiva, T| Bevexia f|xav xo mo noXuöoxoAo xunoygacpixö xevxgo a' oXöxXrigr) xrrv Eviqü)jit|- EÖyay; Tidvoj anö xa Liiod 6i6Ma jxou xt'Jicbvovxav axTjv Ixa?iia jxqlv anö xa 1500. H napou-oia oxt] Bevexia evöc arpavxixoi! agiO^iov ei6ixedlievwv EXXrivtüv avxiYpacpE-ü)v xai iiE^Exrixo^v xei|ievü>v, iiati jie xo yeyovög 6x1 r| Bevexia r|xav Eva ojiou-6aio xevxqo xou ELUiogiov EXXrivixtov xeigoyedcpcov, r|xav 0 Xöyoc, nov o6r|Yiio£ xov Akbo Mavoiixio va avoi|Ei exei xo TVJtOYQaqjeio xou oxa 1490.5 To jrgmxo 616W0 nov JtEQiEixe eWtT|vixoijg xa0ay-T,10e5 yMl xt>3iü)0r|xe oxt| Bevexlo r|xav ti Ex6oar| axa 1471 xtov EgaiTriftäiojv xov Mavoin^, XQiiooA.cijgd. Avausoa oxa 1471 xai xa 1476, o Nicolas Jenson xiutwoe ooiOLieva Xaxivixd xeilievo nov jxe-QLeLxav E>.AT]vixd ^agaÖELiaxa, xo jtqioto ouwg 616M0 nov xdjt68t)xe e^ 0X0-x^T|0ou axa eÄÄirvixä öev exöö0r|xe oxr) Bevexia (ÖJitog voiii^aiie na^aLÖxega) atäa axo MiA.dvo. ügoxeixai yia eva ax6|,ir| egyo yQanLiaxixr|g, xtjv Ejiirof.ii] xov Kcovaxavxivou AdoxagL, jtou xujtob0r|xe oxa 1476 we oxoixeia jxod oxEÖid-oxr|xav anö xov Kg>ixixö Ar|[iT)xgio AajxiXd (da Milano) (Vranoussis 1986: 31-3). H Bevexia i^xav, cooxöao, xo Liegog ojtod EyivE Eva &I.X0 ngüJXOJtogLaxö £y- ? Evac EjTiJtXeov jigaxxixöc Xöyog loioz, r\xuv r\ imugti] (,uac av9>iQr)g 6ioi»ixaviaq XaQxioti oxr] yeiTOvixr'i nd6o6a. XEigT]Lia oxt|V zXfarvinr] xujioygacpia. Sxa 1486, 01 Kgirtixoi Aaovixog Ka66a-Ödxog, jiQtoxojiajrdg xwv Xavicüv, xai o AXe^avogog, yiog xou i£g£a TEcogyiou, ajio xov Xdvöaxa, xujaooav ajxo Eva E^Xtivixo Egyo: xrjv ipeuöooLir|QixT] Ba-zgaxofivo/uaxia xaL Eva WaXxrjQLOv. O AaövLxog T)xav Lia9»ixr|g xou Jxegicpr|Liou MLxar|X Anoaxö^t), )lya öj.icog elvül yvtoaxd Jiega anö xouxo yi/ auxoug xoug öuo xo^LiT|goug KprjXLxoug- 6ev (paivexai va xunoaoav a\"ka 6i6A.ia. H iöguoT| xou xujToyoacpeiou xou 'AA.öou Mavoüxiou anoxE^Ei 6e.6aia neyd-1.0 oxa0|,iö axT)v toxogia xi|g eXXr|vixi]g xujroygacpiag. ITqiv agxLoei xo egyo xou o Mavouxiog, sixav xuirraOEi ^idvo Liia öcoÖExdöa eA.Xr|Vixd 6L6Äia o' o)&%ht\Qx\ xr)v IxaUa. Ol jxgmxeg xou £x6öaag JttSavöv va iqxav xo Hqco hcu Aeavögog xou Mouoaiou xai r| raXEOfivofiaxid xou ÖEÖöcogou rigöögoLiou, jxou 6yf|xav oxa 1494. Ajtö xoxe tbg xa 1515, Lie fiiav avänavka anö xa 1506 cbg xa 1508 Xö-yco xrjg avcbiiaXtig JtoXixixrig xaxdoxaoi]g, aaxo?v.r|6r|xe iie xt]v Exxiacoaii agxai-a>v sXArfvixwv xeilievcüv — jxagö^o jxou exove £j-rio>ic or|LiavxiX£g Exööoeig Aa-xivüjv xai IxaXibv ouyygacpEwv, LiExaSu xeov oitoitüv xou Advxr|, xou ÜExgdgxri xai xou Bembo. Sxig eX^vixeg exöoofiig xou, auvxoua an£xxr)oe evav avxayco-viaxV] axo jxpöüiojro xou Kgrjxixou Zaxagia KaXXiegyr|, xou ojtoiou jxgtüxr| exöoox) xgovo^oyeixai oxa 1499. Avxiöexu ajtö xov 'AA.öo, o KaXXiegyr|g aoxo-A.t]0r|XE ajtoxXeioxtxd j.ie E?iÄT|vixd 6i6Xia. Kai 01 XEaoegeig Jtgcbxeg Exöoaetg xou, jxou xuxA.oq)6gr|üav oxa 1499 xai 1500 oe ouvegyaoiu Lie xov eujcogo KgTi-xixö Nixö^ao BA,aoxö, r'|xav Exööoeig XiyöxEgo yvcooxcov egyaiv yia xr|V sXkr\vi-xf| yXcboaa, xr| cpiXoooqjia xai xx)v iaxgixf|. Tia xtjv jigaixi] aicö auxEg, xo Erv-pLoXoyiuöv fieya, eixe xi]v emueXeia Evag äkkoc. Kgiyrixög, o Mdgxog Mouooü-gog.6 O KaWaEgyrig ^ouöe oxt|v nd6o6a anö xa 1501, aoxoA.f|0r|X£ ö\uüc, xai näki xt]v xujxoygacpia axr| Bevexlo oxa 1509, agxit,ovxag lie xgia 6i6A.ia Ogi^oxEUXLXOu JiEQLEXOLievou. O jxgöÄoyög xou oxr|v ExÖoor) xou Qgokoyiov ajieuOuvexai «xoig dnavxaxoü ögOoÖötoig Xgioxiavoig» xai oT)Liaxo6ox£i xt]v agxx) evög OTiiiavxixou ngoygdiiiiaxog Ex6ooiig [iiag oEigdg ÄEixougyixiov xeL-iievcov nou 0a xgTiaiLiojioiouvxav aitö xoug ogöööo^oug xgioxiavoug. O iöiog o Ka^iegyrig öev lijtöqeoe va oXoxXr|QwaEi auxö xo oxeÖio. H oxuxd^-n itegaos oxov Avögea Kouvdöt], evav ELiJtogo aitö xr|v ndxga, Jtou exXeioe oxa 1521 Lua ouLicptovia iie xr|v oixoyeveiaxT| xujtoygacpia xeov da Sabbio yia xr|v jxaga-yoyi'l (iiag oeigdg eW^vixwv exööoeojv. Yxa 1523 eixav 6yei xgeig exööaeic: eva WalzrjQLov, uia nagaxXt^zixtj x' eva Tgimöiov. Ilagd xov Odvaxo xou KowdÖT) EXELvt] tr| xQOViö, 01 da Sabbio ögi]xav atXov^ xgx]|iaxoööxeg xai. ouv-EXLoav xo egyo xoug cbg xa iieoa xou aicbva, exöiöovxag Jtdvco ajtö e6öoLiT|vxa EX.Xr|VLxd 6i6A.ia. To ojxouöaiöxego eivai öxi o' auxoug ocpeiXexai rj jrgu'jxri ouy-xgoxr|LiEvr| aitöneiga exöoorig Xoyoxexvixröv egyiuv oxr) ör|Liü)Ör| E^rjvixrj. SytTizä lie xov Moiiaougo (yxiöw axa 1470-1517), xov ojtouöaiotEQO anö xoug E/JJivEq /.öyioug Jtou axuöioögöfuioav axr] Auoti, 6\. Geanakoplos 1962: 110-66. david hul1ujn To itgcbxo &r|iiibo£g xeljxevo ei^e oxirv jrgaYuaxixoxrrra tujtcoOeL axa 1509. Hxav Eva xgiyxixo jroir|Lia, o Ajidxoxog xou Mireoyaor) (6X. jreoiaaoxeoa oxo xecp. 3). 'Ecog Jtgoocpaxa vo|iii;au£ oxi t| jiqcott] £x6oarj auxou xou egyou eixe yi-vei axa 1519. H avaxaXutyr] Evog avxixujrou xr|g Ex&oar|g xou 1509, itou xujico-0r|xe oxt] Bevexia ajro xov NixoXao KaXXiegyri, Yl° TOl! Zaxagia, oSrrfrjoe ae qi^ihtj ava0ea)0r)ar| xr]g irgcbiu-ng laxogLag xrig eXXrvvixrig xujtoyQacpiag, xouXd-Xioxov oaov acpogd xa 6r|iicb6r| sgya (6X. Layton 1990). Mia SerJTEQr] exboar] xou Anoxoiiov Eyive ajro xo xtCToyoacpfio xcov da Sabbio axa 1534. AvdriEoa ae dAXa xgrruxd egya Jtou xujrcbBrvxav ajro xt)V oixoyeVEia da Sabbio Eivai u Qi]-arjida, 0 AtioXXiovios, *1 ^tfAAd<5a tou yai'ddyow xai o BeJuadgiog. To Yfc'YovoS oxl doxLOE va EX&iOExaL Sr)iicb&rig XoyoxExvia eivaL iua arpav-xixfj e^eXl^i oxr)v laxogia xou veoeXativixou jroXixtajiou. 'Hxav xdxi jtou jtgay-|iaxoTroir|Qrix£ Xdyco xt|g auv6ear|c; lie xt) Bevexio. Ar|iitb&v] egya Kgr]xixcbv jtoi-tixcbv, aXXd xai jroirrrcbv ano xa EjTxdvuaa, xr]v Kogcbw| xai aXXou, iijtoqou-aav xcbga va qjxdaouv a' eva JtXaxu xoivo o' 6Xo xov sXXrrvocptovo xoauo. Au-xd xa epya, xai xa XEixougytxd xeilievo, aJioxEXEaav yia xoug 'EXXr)v£g xa xu-Qia avayvcboLiaxa, aXXd xai uXixo Si6aoxaXi.ag YLa XT1V ajToxxiior] 6aoLxcbv yvebaetov ygacpr)g xol avdYVCoar|g, yia xoug EiuoiiEvoug 6uo-xg£ig aitbveg. 'Evag dXXog [iayvrixiig jtou tjXxue xoug 'EXXt]v£g oxt) 66g£ia IxaXia r)xav oi avibxeoeg aJtouoeg jtou iijiooouaav va xdvouv oxo nav£juaxr|Luo xr]g ndSo-6ag. H BsvExia 6ev el/e 6ix6 xr|c JiavEjTiaxr]iiio, x' exgi oi ueXXovtixoi xr|g 5i-xxryoooi, ytaxgai xai yQaLiLiaTixoi, exjiai&ETOvxav oxt)v ndSo6a. E6ga xcov eXXrjvixibv i6qu8t)xe oxt]v nd6o6a LioXig oxa 1463, lie Jtgtbxo xr|g xaxo/.o xov A6trvaio Ar|ur|xgio XaXxoxovouXr] (1463-71). AvduEaa axoug 6ia66xoug xoxi lixav xai o Kyr|XLx6g avOooOTioxrig Mdgxog Mouaoijoog (1503-9)- 5t6a?c JioX-kovc, ajto xoug ojiouftaioxEgoug >.OYioug XTig yeyidg xou, jtod otivegEav ajx1 6Xr\ xrjv EuQibjTT) yia va jraoaxoA.ou0f|aouv xa (.laBrmaxd xotj. IloXXoi Korjxixoi eq-Xovxav oxr|v nd6o6a yia v' ajTOXxf|aouv avo')xeqt| jtaiSela xai ejxayysXjiatixTi xaxdgxiori. YjioXoyi^exai oxi jrdvo) ajro xikioi Kqtjtixoi ajrov)6aaav exei avd-|x£oa oxa 1500 xai xa 1700 xai oxi xou^dxiaxov oi [xiooi and xoug 'EW^Trveg jtou anovba^av exei ^qlv ajto xa 1669 r^xav xQi]xixr|g xaxaY<)>Ytig- IIevt|VTa Evag Kqt|tixoi tivai YQa^evoi oxov xctxaXoyo xwv ajroqpoixojv xou 16ou aitb-va (jtQaY(ia jtou xoug xaOLoxd oatpcbg xr\ [.leYaWixEoi] o^idfta EXXiivcov jtou ajTO(poixr]oav ajro xr|v nd6o6a)- o' auxo xo ouvoXo 6ev Xau,6dvexai uiro^t] o jtoX.u laEYa^uxEQog aQiO|i.6g xcov (poixiixcbv jtou 6ev irgoxcbgrioav tbg tic tcXixec xoug E^exdoEig (nXovnidric 1974a: 72). 'AkXoi —XiyoxvQOi— vEayoi Kqt)xlxoi ojcou5aoav oxr| Begova, axr)v Mjro^ovia, axr\ tyeogaga xai oxo Mi^dvo, evcb ajro xa 1577, dXX.oi, xugiwg and xig cpxtoxoxEoeg xd^Eig, cf;oixr)ouv oxo KoKKe-yio xou AyLou AOavaoiou oxr| Ptoiir), xo Oj-toio eiys iSguaei o jrdjrug PgriYogiog If aJTOxA.£ioxixd yia 'EKkvrvec, ojioubaaxEg. (Avd|i£oa oxa 1577 xai xa 1669 JtSQUTOU XO EVa x0lxo xojv c()OlXT|Xa)v EXEL t1xov aJTO xt|v KpY)Xr|.) rt rvrri lilvri rti>rti i 'Qg e6tb EjtixEvxgoje^xanE oxig 5uvax6xr|XEg jtou e6ive oxoug 'EXXr|veg3 xai iSialxEga oxoug Kgjixixoug, r| auv6eoT| iie x^ Bevexio yia ojrou6£g xai EQYO-ola oxr|v IxaUa. Ti yivoxav oxt|v L6ia ttjv Kgr|xr|; H ujiaQ|r| iSiraxcbv 6aoxdX(«v jtou jTQOOECpEQav axoi%tivibr\ EXJTaiSEuar] oxig xugiEg jroAEig xr|g Kgr|xrig etvai xakx xe«iiriQito(Jievr| (6k. XEcp. 2). ALyo (XExd xt)v AA.coar] rr\c, Kcovoxavxivoujxo-\j]q, i6gu0rix£ oxov Xdv6axa eva o%6kdo, ujto xov e^Eyxo xcov EXkvfvwv ouvi-xcbv, ou(icpcova (,ie xig o6rryl£g xou xaQfiivdXiou Brpoagicova. Auxo xo oxoXeio £laxoAoii0r|o£ va XEixougYEi Q\6xkt\QQ xov 16o aicbva, 6[icog o auoxr|gd xaOo-?axog jigooavaxo?iio[.i6g xou orj|iaiV£ oxi oi ogOoftotoi yovELg 9a ftioxcxtav va ctteiAouv exei xa jTaifeid xoug. Sxa 1501, ina oiid6a Kaoxgivcbv EvyEvcbv £,rixiio£ ajro xig agxEg va 6iogioouv Evav 6ii(x6oio Sctoxcc^o eXXiyvixrixv xai Xaxivixcbv, ajr' 6,xi cpaivExai 6j.icog y,(i>Qic, ejtixuxlo.7 Oi Kgt^xEg yovsig, £jro|i£vcog, Eixav va ftiaAilouv avd(.i£aa oe iSauxEg 6aaxdX.oug, xdjroioi ajro xoug ojroioug dvoi^av 6ixd xoug oxo^Eia oxig jro^Eig, xai oxo oxoX.ei.o jtou eixe XQTl^oTO&0TTiOTl 0 BT|aaagiiov. llagd xtjv eM,eit[it| 6r|[.i6ai(ov EXJtaiOEUxriQttov, ujrdgxouv xaxd xov 16o aicbva X£XLir|Qia jiiag yeviwj ui|)r|Xou ejtijte6ou jrvEULiaxixrig xai jtoXi-xiOj.uxr|g 6gaoTTigi6TT)xag oxr|v Kgt)xr|. H au|.iJTga£t| cpoixr|xcbv jtou EJiEOxgE-cpav ajro xr|v nd6o6a f] x\\ Pr|Xó ejtíjteoo JTO>,LxiaLiLX7Íg ógaaxr)gLÓxr|xag axiq xgrrxixÉg jtó-ÄEig xaxá xov xEXeuxaío aióva xr|c 6EVExoxgaxíag. H £jtu(pT| lie xi] BEVExla eíxe ejxíor|g avujro>,ÓYioxť|g or\[íaaíac, auvÉJtEiEg yia xr\v xgrrxixř) E,ioygacpixr|, jtou elxe 6É6aia xig gí^eg xrig axr| 6u^avxi.vf] jtagáoooT|. Sxo ÖEUxsgo Liiaó xov 14ou aicóva avajxxúaaovxav rjör| vÉEg XEXvixÉg xoixoyga-cpíag. Ilgog xo xÉXog auxoú xou aicóva xai xlc agxég xov 15ou, r) nagáooori avavE(ó6T|x£ lie xr|v ácpi§Tj xexvlxlóv aitó xr\v KcuvaxavxivoÚJtoXr), jtou Jrgoaé-Stoocív axr|v xorjxixř| utoygacpixri tuotáxgtxec xÁaoixLsOuaec xáaeig. 2xa xpóvia |.i£xá xtjv AkDaí] xiqg Ku)vaxavxivoújroÁ.t)g, iijtogoúpie va otiliěl-ojcoulle TTyv avájixu|Tl l-ua? «aúv0£xr]g xEXVoxgojriag», axr]v ojroía jragaöooia-xá 6n^avxLvá ELxovoygatpLxá cxoixEÍa avaLiiyvvovxai ll£ axor/EÍa ajró xr|v IxaXixř| Avayévvtior|. To Égyo evóg ajrouóaíou ^ctíygácpou xou 15ou auóva, xou AyyE^ou Axoxávxou8 (xov ojtoío álloxz xojro0£xoúaaLi£ évav aicóva agyóxE-ga), r|ó>] oelxvei xr|v jragouaía puac; Ö£ux£p£Uouaag ixa/dxr)g EJTiogaaiig, eli6o-XiaoLiÉvr|g oxr|v HaA.aioXóy£io jragáooaii. Mexcx xa 1453, agxExoí KojvaxavxL-voujroJúxEg Lcoygácpioi £yxaxaoxáer|xav axiiv Kg»']xii xai jrgoaagpióaxtixav axig xájrcoc öia(pog£XLX£c ngoaóoxí,£g xiov exeí xekaxárv xoug. H óm,LLLougyLa xoLxoygacpióv 6gLax£xui oe xáut|ír| auxř) xt)v znoyý\ xai oi Kgr|xixoí ^ojygácpoi oxgécpouv xr)v jrgoaoxv'l xoug oxr\ q:oor\xr\ elxóvu- ajió xo xÉXog xou 15ou aaóva avBfi. xo E^aymytxó elljtóqlo xgnxLxtóv elxóvwv (Cattapan 1972). To égyo xov AvógÉa Plx^ou (éógaaE axa 1451-92), o ojroíog ÉcpxiaxvE ELxóvEg xóao ii£ xr| 6u£avxivř) óao xai [ie xr\v ixakmr] xExvoxgoirLa, EJiT]gÉao£ évxova avyxgovoug xai jiExayEVEaxEoovc í^wygátpoDg. H jxagáooor| ójxcug XT)g xoixoygatpíag Öev éa6r|a£. Sxo ngwxo ^.aoó xou 16ou anóva, xúgLog EXJtgóocujcóg xr)g EÍvai o ©eo-qpávT|5 o Kgrig. Me 6oii6oúg xoug 5úo yLoug xou, r|xav jiEgLtT)xr)xog a' óXr\ xr|v EXkába.' a^ióXoya OEÍypiaxa xrjg Oou^Eiág xou oo^ovxai oe novaaxr|gia xtov MEXEwgtov, xou Ayíou Ogoug xai alkov. Kaxá xov 16o aiwva ogiopitvoi Kgr|XLxoí I^ujygácpoi EfXJrXoúxioav xr\v na-gáÓoor|, xá^oioi ajró auxoúg x^gíg v« ouoxo/jíuxoúv xaOóXou va avxajroxgi-9oúv oxig avay£vvr|OiaxÉg xai (iaviEgioxixÉg jrgoxi(.iř|OEig xrjg TtE^axEiag xoug. o MixaVjX Aa[.iaoxr|vóg (y£Vvr|6r|xe axa 1530-5, jtÉBavE ^exó xa 1591) eívai " O Axotávxog áfpí|oe (.aa jtoXti svřiiacpégovoa 6ia9ťjxT|, axa eXXtivikó, ygapi^évt] axa 1436 a(.iéotU5 jiqlv va cpTJyei yia xaHÍ6i axx|v KojvoxavxLvoíwoXir o' auxr), éolve oötj-yíeg yia xr| oiáOear) tü.)v Épycov y.ai xwv E0yaA.eLwv xou oe jceQÍJtxcooT] jtou rcéOatve (Mavoíiaaxag 19616). anó xoug EjtixuxéaxEgoug. rEVVT)Gr|xe gxo Káaxgo xai £gyáaxr|x£ oxr\ Bevexío, íowg xai aXkov oxr\v IxaXía, xaOtóg xai oxr|v Kgý|xr|- atóí^ovxaL jtEgíitou Exaxó Égya xou. H oovksiá xou oiaxgívExai yia xov exXexxixó ouvóiiaopió 6uí;avxt-vwv xai LxaXLxróv oxolxelcov, ójtou ópicog avayvcogí^ExaL axópiri r| ououo6ú)g 6u£,avxivř| aúXXriijtTi xrjg Eixóvag. O aúyxgovóg xou Ao^ir|vixog ©eoxoxójiou-Xog, EugúxEga yvcooxóg tog El Gxeco (1540/1-1614), pia0T)X£UOE agxwá oxtív Kgr|xt), ngoxoú cpir/Ei axa 1567 yia va 6g£i xrp/ xúxt| xou oxt) B£vexía xaL, xeXi-xá, oxo ToXéóo. 'Exovxag t)6t) xaguxxTigiaxEÍ «maestro» oe éyygacpa xou 1563, o ©EoxoxónouXog, ójxwg xai o Aa^iuoxr|vóg, é(.ia0£ va uúygacpí^Ei xai (.ie xov óuxlxó xai pi£ xov 6u^avxi,vó xgójro. 2xa 1566, óao r|xav axófiT) oxr\v Kqt|TT|, elxe ^coygacpíaEi EixóvEg aúucpwva lie xr\ 6uCavxivT) :ragá&oar|, óraug aJtoÓEi-xvúel éva éyygacpo £x£Ívr)g XT)g xgoviág (Constantoudaki 1975). 'OLitog oe r\kiv.ía elxool Ejtxá excóv jrgoxLpir|aE xr\ Aúotj, evcó o Aap.aaxr|vóg é^ieive jrgoaxo>Arm£-voc axr)v xgrixixií jragá&oar|, xi"|v ojraía ELijrXoúxiaE avuJtoí.óyioxa (íe axoixfiía jtou ávxXrjOE anó noixLA.Eg ixa^ixég l,a)ygaq)ixÉg axoXÉg. H ak\r\ \i£yá\r\ [logipť] xou 16ou aLÚva EÍvai o rEtbgyiog KXóvxí;ag (ÉógaaE axa 1562-1608). Ol eixó-v£g xou OLaxgívovxai yia xr| piixgoygatpixr| xoug xexvlxt|, yEpiáxEg xaOtbg elvol ajtó avSgcóirivEg piogcpég xaL avaytvvriaiaxá xxígia. 1,xr] yEVLÓ piExá xov Aaiiaoxi]vó xai xov KXóvxta, ogiatiÉvoL Kgr)xixoí t,w-ygáq)oi, ÓJitog o l£g£|áag naXXaóág, o EpiLiavoutíX AapiTtágÓog xai o Bíxxcog, ajTÉggi^pav auv£iór|xá xa ixaXixá jxgóxujta xai £jréaxg£i|jav a£ XEXvixég xcov agxwv xou 16ou aicbva, evcú áKkoi auvéxtaav xov SiáXoyo pi£ xig óuxixég xexvo-XQomEg. O @EÓ6togog llouXáxTig, ajró xa Xaviá, ejtexuxe va JtagayáyEi Égyo xóao pi£ xr| auvxr|gr|XLxfi óao xaL lie tt| ouxLxi^ouoa xfixvoxgoma, oxr\ ÓEÚxEgx) pi£ ajióiixoug xou puiagóx. 'Ojrcog jioXXol £,coygácpoL xr\g yEViág xou (yia Jtagá-ÓELypia, o E^iLiavouř|X T^áv£g MirouviaXiig), l&l.aíxEga piExá xt|v Évag|ri xou Kgr|xixoú rioXÉpLou, o llouXáxr)g écpuye ajtó xr)v Kgf)xt| yia va cuvexlcei xt) 6ouX.£iá xou oe mo Euxágiaxo n£Qí6akkov, axr|v JiEgLjTXcoari xou Jtgiáxa oxr\ Be-VExLa xai agyóxEga axi]v Kégxuga, ójtou JtÉBavE axa 1692. H JEOixiXía xaL o jrXoúxog xr|g xgr|xlxt)g yjjygacpixr|g óev LiTtogoúv va axo-ÁxaaOoúv E^agxúg axov kíyo xloqo nov óiaxíBExaL EÓtó. Ta x£>xuxaLa xgóvia, t] agx£Laxíí égeuva ÉqpEgE axo q)i»g noXXá véa axoiXEÍa yLa xoug LÓioug xoug t,0)-ygácpoug, xoug jtgoaxáxEg xoug xat xig pi£0óóoug Egyaoíag xoug. rvojgiCouiiE xcóga, yia jiagdÓELypia, nokká ^gáypiaxa yia xtvv ogyávtoor| xoug, airó xov 16o aiióva av óxi vcogLxEga, oe ouvxExvÍEg (6\. KcovoxavxouóáxTi-KixgoLir|Xíóou 1981). 'Egxovxai £jríar|g oxo cpwg JtXr|gocpogL£g yia xt)v úirag^T) axr)v KgŤ)xT| LÓLOtxLxcĎv ovXXoyáv 9giiax£uxLxr|g xai xoapuxr|g xÉxvr|g. 'Oka auxá kévt nokká yia xt] twxLxóxrixa xrjg xgrprLXTÍg xÉxvr|g xaL yia xr| ar)Liaaía xTig axT)v jtoXixi-aLiixř| l,(ar\ xwv aaxixmv xÉvxg(ov xou vt)Oioú. H avápiL£T] óúo JcoXLXLaLiixcóv JTagaóóoErov jtou xagaxxr]gL^£L xr|v xgrixixi] i;toygacpLxr| axov 16o xai 17o atúva elvaL ELicpavrjg xai axr|v agxLXEXxovLxr). O 12 DAVID HOLTON Sebastiano Serlio xai o Palladio, 01 ibeeg xcov ojroitov r|xav yvcoaxeg oxiyv Kgr|xr| xuglcog ajro xa or|iiavxixoxaxa 6i6?aa xoug, dcpr|oav xo OT]iid&i xoug oe nokka uovaaxT|giaxd, or|Li6oia xai iSuoxixd xxLpLa XT|g Ejroxr|g. Zxov xolieo xr|g Liouoixr)g, av xai e6co ol jj.agxugi.Eg ELvai JXEgiaaoxsgo ajxo-ajiaoiiaxixEg, cpaLvExai oxi ujit|q!;£ iua jxagojioia &iaSixaaia. H &uxixr) nokv-cptovixT) iiouoixt), oxi |xovo jrmtoxav oxa iiovaaxr|gia xai xig £xxX.r)oieg xtov xgrjxixcov jtoXecov, aXtai daxrjOE xdjiota EmSgaor) xai oxttv e2|eXi|t] xr^g og86-bo'%y]Q EXxA.r|Oiaoxixr|g (xouoLXTig CTtryv Kgrjxr]. O iiovog Kgr)xixog cruvOexrjg TT)g 6evexixrjg jxEgiooou xou ojtolou xo ovoiia elvql yv(ooxo r|xav o xa9o/a.xog iepE-ag gayxi,oxog AEovxagixrig (yupco oxa 1518-yugco oxa 1572). MdXXov ajxe-xxt)oe xig jxgcoxEg [xowixeg yvcooEig xou oxttv IxaUa xai, ano xa 1536, r)xav ogyuviaxag oxov xaGoXixo vao xou Aytou Tlxou oxo Kdoxgo. Ejteoxge^E oxr|v IxaXia oxa 1549 xai eyivE cantore oxt) xogcoSia xou xaBeSgixou vaoi) xou Ayiou Mdgxou oxr| Bevexia. AgyoxEga, 6qe8t|X6 yia XLyo axr|v ndoo6a xai iiExd oxt] regnavia, ojtou lijtt|xe axr|v ujirigeoLa xou 6ouxa XT|g Bauagia; AI&zqxov E'. Sxa 1564 xai 1566 6r|Liooi£ua£ axr| Bevexio 6uo ouXXoyeg lioxe-ttov alia Egya xou, iiexa£;u xcov ojtoitov xai xgeig XeixougyiEg, oto^ovxai oe Xeigoygacpi) tiogqrrj. rvjpioe att|V KgV)xr| oxa 1568 xai |avartxiQe xrj G£or| Jtou elxe tog xavovixog oxov Ayio Tixo, H axadioogoitia xou AEOvxagixri exel nok-kec, auvagjtaoxixEg avxioxoixiEg iie exeivT] xou El Greco —ryrav (.idXiaxa yvto-oxog tog «11 Greco» axoug [touaixoug xuxXoug xr|g ItaUag—, lie xr| 6iacpogd oxi yugioE oxt) yevexEigd xou Jigog xo XE^og xr]g l^cofjg xou. H jxegijtxcoari xou Aeov-xagixr) Eivai fiOvadiXT] axr) liouoixt) loxogia xr)g Kgfjxrig: 6ev yvtogitouitE akko avvBsxi] itov va TtQoaaQjioofttjxe emxuxrog oxr) 6uxixr| liouolxt|. Qoxoao, E^icpa-vLtovxai xtoga oxoixeia jiou 6eixvouv oxi xgr|Xixr'i |tovoiXT|, exxA.r|oiaoxixr) xai xoo,uixr|. eixe xr|v e^jxEigia evog 6t)(iioijoyixovj SLaXoyou ^ie xr)v avTioxoix>| 6uxixr|- T| cpuor) auxr|g xr|g 6ia6ixaai.ag 6ev Tjxav jxoA.u SiacpogEXLxri ait' 6,xi ouv£6aive oxr) AoyoxexvLa xai xr\ Ccoygacpixti (riavayia)xdxTig 1988: 291-315 xai 1990a). To xugio 6e|.ia auxou xou 6i6A.iou elvol r| AoyoxExvLa. S' auxo xo ori|a£io 6ev Ga aoxo?iiiGou[i£ 6iE^o6ixd (ae auyx£xgi|.iEva sgya, alia 6a TtQoana&fpOV\i£ va jrgoooioQiooufiE ogio(.i£va ai"||iavxixd xc?6iXTr|Qiaxixd trig ^oyox£xvixf|g jta-gaycoyrig tT)g Kgr)xr|g avdjisaa oxov 14o xai xov 17o aiwvu xai va Sojoouiae ogioiievEg 6aoix£g nAT)gocpogi£g yia xr\ ykihoaa xai xr| oxixougyia xr)g. Oi Jt£-gioooxEgoi |.i£A£xtix£g 5iaigot?v xt)v xgr|Xixr) XoyoxExvia oe 5uo Jt£gi66oug: r| ngcbxT] xaWjtTEi xa x@6via ajro xa xslr\ xou 14ou ait&va cog xa 1580 jxEgijrou xai rj 6£ux£gr) xa xeXfuxaia £v£vV)vxa nEginou xoovia xr)g SEvexoxgaxiag. H 6£uxeqti jT£gio6og jtEgiygdtpExai Euxokx: r\ xqt|TIXT| /toyotexvia fjxriped^Exai ano xr|v Ixa>axr| Avay£wt|or| xai cpxdvEi axr|v cogijioxrixd xr|g he £(.i[.i£xga 6ga-^laxixd Egya irou xa^ujtxouv oka xa VEOxXaoixd ei&t) jtou xaWasgyouvxai oxr]v H KPHTIKH ANAfENNHSH )3 IxaXía: xwficoôía, xgaytoÔĹa^jigi^Evixó xai 8g»]ox£uxixó ögd|ia. Bpíoxou|i£ EJxLarig ÓEÍy}.iaxa JxomEvixŕ)g jtotiiaríg xai ejiLxiíg iiuOioxogíag, oxa onoía xúgi-01 ödoxa^oi xtov KgT)xixióv EĹvaí o Guarini xai o Ariosto. H jtoťotftóxEQT) icegto&og eívaí ôuoxoAóxeqo va ouvoiJjloxeí. ejtELÖr'i r\ xXífia-xa xcov elócóv jxou xa?Ja£gyoúvxai JtoiJEÍXXei óoo xai r\ jioir|Xixf] ixavóxr|xa xcov ouyygacpécov. Kánoia égya, lôiaíxEga xa r)8ojx>i.aoxixoú xai óiôaxxixoú xújxou, (.uxogoúv va G£cogr|6oúv cog ouvéxeia xi^g uox£go6u^avxivríg ÔTjiuóôaug jtoír)ot)g. Alia ôeĺxvouv yvcóor) xcov e|eU|ecov oxi] óuxixt] jtoír)ar|, ójicog, yia nagáôeiyiia, xo EÍÔog xou egtoxixoú oveíqou. @É|xaxa xagaxxrigiaxixá xr|g ôt|-l7oxixt)c n;agáôooľig, ÓJicog r\ ^Evixid t'| o Kdxco Kóoiiog, £(,icpavíí;ovxai ouxvd oxo Égyo xtov jxa^aióxEgtov Kgr)Xixcóv jioírixcóv, oe ogioLiÉvoug ajtó xoug ojtoí-oug Ôiacpaívovxai EJXÍOT)g ocpedég, tóg Évav 6a0iió, oxig xsxvixég xríg ngocpogi-xŕ|g jxoí.ľ|aľjg. H xdga^T] óiuoc Ltiag ôiaxtogiaxixŕjg yga^iníg avá^Eoa axo «lie-oaicovixo» xai xo «avay£WT)aiaxó» EÍvaí xai bvoxokt] xai Jtagajt^avTjxixií. Ta ixo^udgiGiia xgr|xixd jtoirixixd xeilíevo, xokká unó xa o^oía ôev éxouv axófir) exóoGeí ixavojtoiT|Xixd, avxiixgoocoľtEÚouv éva Eugú cpdo|Aa jxoir|xixtíjv jiQoxiLiríoEtóv xai ixavoxŕJTíov xai niGavóv Eiríoiig xa EvÔiacpégovxa xai xo jto-XixiO|i.lxó etcíjieôo jxoixíXtov xd0E cpogá avayvtooTtóv — xaL axgoaxtbv. To HEya^úxEQO négog auxoú xou jxoit)xixoú pcójiaxog EĹvaí yga|.iii£vo oxoug xa8iEgtoj.i£voug ÓExaJTEvxaoúUaôoug xr|g úox£gr|C iiEoaicovixiig axľ/ougyíag. Etaigoúvxai Mya xtífiEva oe oxxaovkkaoovg (xo oaxigixó jxoÍT)Lia 'Ejiaivog yvvaixóv, o 0qýjvo<; rov Aa6oug, akká m XEgxoívEg." To (.léxgo, cooxóoo, jiou xugLagxEÍ oxrpv xgr)xixr| jtoír|or| xT)g Avayévvr|orig, ójccog d>.XcoaxE xai oe óXt| xt)v EÄ.Ar)Vixf) ^iitóôrj oxixougyia ajió xov 12o aicóva xai EÍŕ|g, eivai o OExajtevxaoúXAaôog, jtou ouxvd avatpégexai cog «JioXixixog oxixog».10 o oxíxog xtogítexai lie ujtoxQetoxiXT], xavovixá, xoLiŕ) oe évav oxxaoúXXaôo x' évav EJtxaoúAAaôo- oxo Tigtóxo r|iiioxíxio TigÉJXEi va undgxEi xóvog eĺx£ oxttv éxxt] eíxe oxt|v óy5oTi ovkka6\), Evtó ajxagdôaxog EÍvaí o xovioiióg xT|g jigoxEXeuxaíag owXXa6r|g xou oxíxou. Etpóaov xa\iiá Xé|t) ôev éxei xavovixá jrávco aixó évav xóvo, o agiG^ióg xcov xóvtov E^agxdxai ajxó xov 9 Sta %OQľ/.á tt)g TQaycoôiag Poookívog x0T|aLLionoioúvTai ôiáqpOQEc oxixoľqylxéc iiogcpég: xgía a^ó xa jiévte xo^ixá EÍvaí aovéxa \ie EvÔExaoťJHaôoug oxíxovg (6X. xecfi. 6). IlEQiaaóxEQo aúvOexeg LiEXQixég (xogcpég aitavtoúv ott|v XQrrcľxií ôiaoxEiií'i tou Pastor Fido (6L XEtp. 4) xai, oxov Ggijvo rr/g Kgrjryjg xov rec)áoi|iou Ylakkabá {<ók. 2. AXe^íou l%9a: 233-4). 10 Bi6>aoYQacpía axexixŕ| |iľ auxó xo liéxqo éxouv auvxá^Ei oi M. Alexiou xai Hohon 1976- jreóacpaxEg ajiói^Eic yla I1v xaTaycoyií xai xr| öolit) xou oypkmi,ov\' oi A. I"Io-Mtt|5 1981 xai Beaton 1989: 94-7. 14 DAVID HOLTON agiO|aó Ttov Äi^ewv ď évctv 6fôO(iévo otíxo rí, mo ocoaTÓ, anó xov agiOpió xcov AfXTixtbv evoTŕ|Tíov (ecpóoov ta ágOga, 01 raoioaOTeoeg JtgoOéaEig, ia jiógia xai xcuroia áXXa iiOVO(rt'XXa6a xavovixá öev Tovíi;ovTai). 'Evag xaQct3t',;rl(?,'~ OTLXÓC JTOAlTLXÓg OTlXOg LlJtOQEÍ AOIJTOV VCC 6x61 TEGOEgEig ŕ| JlÉVTE TOVOUg, Ol ojroĹoi, av 6gíoxovTai oe £uyég auAAaôég, ôívoírv oxov otíxo to «oiiaAo» tou iaii6ixó axŕ||xa, Jt.x- ^coo/uévog ŕjfwvv ágfiata, aayÍTxeg xat óo^ágiv. (MjT£gyaóŕ|5, Ajróxonog 8) 2' avxŕ\ tttv jiEgLjiTtooTi ujtágxow xúgioi tóvoi ott) OEÚTEgľi, éxtr|, oŕnaTTi xai ôéxaTT) TÉTagTr] auAAaorj, pi' évav xáľttúg aoOEVÉOTEgo tóvo OTľ|v tétcxqtt| ovk-ka&ŕ\ (|u,Égog tou grijiaTog sí^iai). Qoxóoo, ótcív 01 JtQoaigETixoí tóvoi ajiav-toúv oe iiovég auAAaÔEg, ouvrjoiog otttv JtgiÓTti, tí xr\v xqíxx] xúOe t]luotixíou, to |1£TQIXÓ aJIOTEAEOpia JtOlxÍAAELľ Ejzolxo. oy/ifm owmýg, x' éoe.toa zo xtqxífav. (AjTÓxojiag 153) Tózeg éxgu£i: akíxxogag xi efiéva ^VJtvtjaé fit. (aXi£gog, Egwzixóv evvjiviov 117) Sto TEAEUTcáo jtagáÔ£iy|Aa, ol tóvoi 6gíoxovTai OTr|v nowxr\ xai xr\v xgíxr\ avWaôr], OripuougyiovTag Éva axóm|ia évtovo «EqpcpE» (van Gemen 19806: 175). AXXog 6aoLxóg jiugáyovTag jtou EJitigEGi^Ei tt| iiouoixÓTT|Ta xov otíxou eí-vai o Tgójiog xEiQiaiioú twv agxixcóv xai teXixcóv (pioviiEVTcov veitovixióv XeE,e-cov. H anoxomi xai r) acpaígEan, ij airoOoXu, öriXaori, tou Evóg iptúvrÍEVTog, sívaí agxETá auvr|6i,OLiÉvr] axóuv) xat ott|v jrgü)i|iT] Oupicoor] xgrjTixri jroÍT|or|- r\ auví-tx\oy\, lie ttív ojtoÍq bvo í;EXgi.oTÚ rpwvŕjEVTa auvEX(po>voúvTai oe \iía ii£Tgixŕ| auXXaör], eívaí éva ttoXú bo jtEgÍJiXoxo xai Xejttó ipaivóiiEvo, to ojtoío xq^oi-liojtoioúv XiyÓTEgo r] JTEQiaaÓTEgo oi jToiTijÉg aváXoya iie Tig jigoTiiir)0£ig xai Tig ixavóxnTÉg Toug. Av xguaipiojroir|8eí xapurooEg cpogÉg otov íôlo otíxo, r\ avvitr\or\ iijtooeí va éxel aio0T|oiaxó ajioTÉXEaiia, n.%. ztißEQO^ajioßetva^atyoot], ôev é%w xho^ívza 'Xjzí'Qel (Kogvágog, Egonóxgixog E 1021) 'Otov r\ avvávTi]aTi bvo oiaôoxixo'iv {pravriévTtov Šev avTLjj,£Tujjtít;eTai eíte \ie tt|v aiio6oAr| xov Evóg eíte [ie ouvi^TiaTi, ÔTiiiiougyEÍTaL xaauiuôía. OgiO|aÉ-voi JTuAaiÓTegoi (r) AiyÓTego jrgoixiopiÉvoi) jroíriTÉg ôev qpaívovTai EvoxAíipié-voi ajió auTÓ to q)aivó(.ievo, to ojtoío oacpmg anocpEiiyouv jroíriTÉg óraug o H KPHTIKH ANATENNHSH 15 Kogvágog xai o XogTÓTaríg, EXTÓg xai av anavTÓ ge nokv otiyxExgi^ÉvEg odv-0ŕ|XEg:n xai yvcóOu) / ort / égxsxai anó tí] dvtajaŕ] fiov. (4>aAiÉgog, Iarogía xai óveigo 94) H Eiaayatyŕ) xr\c, o^ioioxaxaXti^íag OTr|v eAAt)vixti jioĹTiar| eíxe jtoAú ot|f.iav-Tixég auvÉJiEiEg yia ti| bo\xi] xai tt)v ogyávojoi| tou otíxou. Stov 14o xai 15o auóva ajiavToúv tóoo o|ioioxaTáAT|XTa óoo xai avonomxaTáAuxTa jioir)(.ia-Ta- otov 16o aiwva to o|,ioioxaTáArixTO óíotixo éxei yívEi o xavóvac, o 6a6^ióg (.láXiGTa otov ojtoío EmxgaTEÍ ipaívETai axó to yEyovóg óti ogio(.iÉva jiaAaió-TEga JtoiŕinaTa, xugiiog ^iu6ioTOQľ|(iaTixá, ôiaax£i>áGTT)xav yia va yívouv «gi-HÚÔ£c», aú(icptuva |íe TLg jigoTipifiGEig xiig £Jioxr|g.12 H ngtÓTí] auaTTi^iaTixii %qý\-or\ TT|g o(.ioLoxaTaAi]^íag ott|v eXaíjvlxií Jtoítior| ^agoDGiá£,ETai oTa xekt] xov 14ou aabva. gto égyo tou Kqiitixoii jroir)TT) Zxécpavou 2axAÍxr|. Ta égya tou SaxAÍxi], oe ÖExa^EVTaauAXa6o ÓAa, £f,in:ÍjrTouv oe TgEig fiETgixég xaTriyogÍEg: avo|.ioioxaTáATiXTa, oe oTgoq;ťg pi£ jtoAAajrAŕ| gí|ia (auvŕ|9a)g TĽaoágcav otí-Xi. H [i£AÉTľ| x\]c 0|.ioioxaTfjíXT|^íag ott] j.i£oaicuVixŕí xai vEÓTEgii EXXnvixrí jtoíi]-ar] EÍvaí axó|.ir| gtt|v agxVi xr|g, x' étoi ol XEXVixég tüjv jtoit|tü)v nou iiag ajta-gxoaoúv 8Ôií) éxow ťcETaoTEÍ uóvo Ev \iíqei. KaOcóg o Ó£xajTEVTaaÚAAa6og eí-vai nago^ÚTOvog, ii TÉAEia oiioi.oxaTaATi£ía xuaújitei jtóvtote to teXeiítoío to-vioiiÉvo cp(javŕ)£V tou otíxou xai ó,tl oxoaouOeí, jt.x. cpvXXa-(iŕ]Aa. Av x\ opiorixía EXTEÍvETai xai Jigiv ajtó to ngoTE^EUTaío cpcovŕÍEV gto jrQoryyoú|.iEvo aúiitpcovo (ŕ) oúiiipcDva) r| axóiir) jiio iijrgooTá, t] o^ioioxaTaX^|ía auxvá ovojió^etol «jrXouoia», ľt.x- fiayeiQevyeig-yvgevyELg. ExTÓg ajró auTÓv tov (pwvryzixó ogi-aiió tou jiXoútou TT]g opioioxaTCíATi^íag, xQ^oiiiojcoiEĹTai xai évag ÔiacpogETi-xóg, ygamxaTixóg ÔEÍXTi^g. Me to jtaoúoio xXitlxó oUGTr^a xr|g EAXiivi.xríg yAxúoaag EÍvaí jtoXú ajiArí r) or|iuougyía ojxoioxaTaAr||íag ^e XÉ^Eig tou íólou iiégoug tou Xóyou xai tou íôiou yga^iaTixoú tújtou. nagaOETOUj-iE xájtoia Jia-gaÔ£Íy(.iaTa ajtó tov Ajzóxojio: xovTági,v-óoí;ágiv (ouóÉTEQa ovó[xaTa), ró-itov-xÓJiov (agoEvixá ovófiaTa ott) y£vixŕ|), ogE%Bi-]v-EOEyßi]v (aogiaxog jtaOri-Tixiíg (fu)vríg), yvgí^ovv-pvgí^ow (EVEOTtóg £v£gyr|TLXTÍc cpcovíig). 'Ooo jtEgiaaó- 11 Tm rr\ vónijiii xot'H^öia otov Equjzúxqixo xov KoQvápou, 6X. 2. AXtSiou 1980: jtt-Híj'. 12 Via uia bm'gotiMÝ] E|eTaoi"| rr)q iXĽtacpogác evóg avopioionaTáXiixTou noiŕmcnoj (xr\g |iu6ioroQÍag xov Bzämmqiov) at" oiioioxaxaAivxTU óíaxixa, 6X. Bukker 1987' Sk. «ií-or|g Pochert 1991. xeqo ctJToxXivEL t] o^ioi oxaxaÄrilia ajrö XEXoia «euxoÄa» oxTJUCtTa, xöao mo «icXouoia» Oetogeixai. Ta jregiOcogia öiacpogexixoü xai JioixiÄ.ou xelqiö(-iou ton (xexqixou xövou, xr]g ex0XiiJJTi5 xai xr|g auvit;r|aTig, xr|g 0|iOioxata)i.r]|iag xai xou öiaax£/da(.iou eivai jföKJ [leyd^a. Aev Eivai xou Jiagövxog yEvixsg JtagaxT]gf]aEig oxexixö \ie xov 6a9(x6 ejxixuxiag xcov Kgr|XLXü)v jtoitjxcov oxig axixougyixeg xaug xexvixeg-(IjtoqeL loaxöao, va arineio>9ei öxi öev jigöxEixai a;t?abg yia ^iia irEQurrtoor] au-|avöj,ttvT]c £JxixT]öeiöxr|xag lie xo ji£gao(.ia xou XQÖvou. Hör] oxLg agxeg tou 15ou aio'jiva. xa Jtoir|Liaxa xou Magivou aA.i£gou bt'iyyovv eva (pgovxiaiiEvo auoxr||,ia nexgixtov Eq)agnoyiov ajxö xtjv (WAt), xa exxevr) jtoir|xixd Epya xov Magivou Ttdve MjrouviaXr| (jieGave yügw oxa 1685), jiagd xig /.ugixEg cjoexec xai xr]v excpgaaxixri ykooaa xoug, 6giaxovxai a' eva oxexixd %a\.iry.6 EmnEÖo ETretjegyaoiag öoov acpogd xr) |i£XOi.xr| Öo(ir| xai xr|v 0(j,oioxaxa?ai£;La. AvxiOe-xcog, ta ögauaxixd Eoya xou Fecogyiou Xogxdxor], ygau.(.i£va ngog xo xeXog xou 16ou aubva, öeixvouv jua evxeXwg iiaviegiaxixri q; govxiöa yia xr) aejixo(.i£-geia xai xrrv axgiöeia xr|g axixougyiag (AJie^iou xai Ajiooxixr) 1988: 52-6). 'Oka xa A.oyox£Xvixd EQya nou [xag a;taaxo>.ouv o' auxö xo 616X10 Eivai yoa|.ijX£va ae xdrcoia (iog(pf| xr|g ÖTi(iioöoug.° rigog xo xe^og xr)g öevEXixrig jie-qlööov, r| xot]XLxr| ftuxAEXxog, xöao oxr|v avaxoXixi] 000 xai oxr| öuxlxt| xrjg |aoqöaxoXog. H y^araoa xcov xco-(iXüÖKDV, öjtüjg Eivai ava(i£vö(i£vo, ^?i>]aidt,£i toqiooöxeoo xo o(.u/iou|xevo löuü-^a xr|g £iToxr]g, ev.oyia xaL xr\ (pwvoAoyia xr|c öiaAixxou. Zxa Egya jtou ygdq;ar|xav Jtgiv and xu |.ieoa xou 16ou auova, xa jrody(.iaxa öiacfepouv agxexd. Sxoixeta xr\c, xgT]xixr|g öiaMxxou ßgLöxovxai aa(paÄ,d)g oxo Xe^iXöyio xai xtj ^OQcpoXoyia auxtov xrav xeifievcüv, r\ yXwaoa xoug ö(.icog eivai kyoxego auox»i[.iaxixfj xai ov-Xvd öev ÖiaqiegEL jxo^u anö rr\ yiiHtf] yA.woaa xrjg ÖTmioöoug jtoir|OT|g Jtou ygd-qpTTjxe ae äXka \ieqy\ xou eXA.T)vixoü xöonou. 2e ouyxgLori jie xov aoxExd [.i£yd>.o agiOnö egytov xrjg ör||aa)öoug xqx|xixr')g ÄOiiior]g, o öyxog xrjg Ör||.iiougyixr|c ^e^oyQacpiag oxr) AaixT) y^waaa Eivai [ii-xgög xai nol.v [,uxgöx£Qr|g XoyoxEXVixr|g a^iag. Ta JieCd x£i|.iEva jxou exouv (ToOei, eivai xugicog &iÖaxxixou xaQOixxiiga xai exouv oxöxo, cug ejti xo hAei-axov, va eg|.iTivEuoouv ()gr|OxeuxiX£g öotaaieg xai va öüjoouv ^aga6eiy|iaxa, 13 Mia EjtiXoyr| agxaiöyX(i)oao.)v eniyoa(.inuxwv Yga^ieviDV anö Xöyiovg xou 15ov xai xou 16ou aiwva, (.ieqixouc anö ax'xovc Kqiixixouc. öpiözexai axov A. IT.oA.ixii 1975: II, 140-8. o£^ajtA.ii. xa0Tij^Egivr| yXcoooa. To jrgo)i|.iöx£go ödy^ia auxoü xou eiöoug ygd-cpxrrxE and xov KEgxugaio Itoavvixio Kagxdvo xai exö66r|XE oxr| Bevexio oxa 1536 (.ie xixXo H Nakata zt xat Nea Aiadrjxrj.14 Ajtö xoug KgT]xixoüg nov e6cu-aav a|ioor||iELü}xa jre^oyßacpixd xeifieva, löiaLxEgri \ivela jiqejxel va yivei yia xov Icodvvri Moget,r|vo. xov Md§i|iO Magyouvio (1530-1602) xai xov Me^exio ITriyd (1535-1602). Sxo egyo xou Moge^fivou (jxeOave oxa 1613), og0ööor§ou ie-gea xou Kdoxgou, evxujtojaid^EL o ouvouaojiog egjiTiveiag tüjv ygacpwv xai acpr|yt|orig loxoguov, (,ie aSiojTgooexxTi aq)T)yr|naxixr| dveori (KaxoajXiÖT) 1970). Aev xujriüOtixe Jtoxe, xux^otpogouaE 6|.icog eugecjg oe x£i0Öygacpa xai jipotpa-vcög r|xav jioXv öt](iocpiX£c. h evxe^iög öeuxegeüouaa Oeoti jiou xoxexei ti öt]|Uü-Örjg jtetoygaipia ajraixei (iia e|r|yr|OTi. Eivai ev [xegEL ajtote)>£0^ia xr]g nh^QO-öoxr|(.iEvxig ajxö xo Bu^dvxio öiy^cnooiag: r\ ÖrmcboTig ujir|g^£ ajtoösxxö ögyavo xT|g ngoacojitxTig noiT)or|g ajro xov 12o aimva xai e^TJg, i] jTE^oygacpla öfiujg ajxaixoüoE [iia uajjr)A,6xEgri ykoooixT) fiogcpr]. Exel Ejriorig or||.iaoia öxi r\ öi^ico-ör)g axixougyia xd>.u\|)£ ^:oXX.d eiöii jtou 0a jurogoüaav va ujtux0ouv axov xo-(,i£a xt]g jT£t,oygacpiag: (.luOioxogLa, öiöaxxixd xol OgxioxEuxixd xei^eva, axö|XT] xai loxogia. H Jiagdöoar] dq3T|v£ Xiya jiegiBwgia yia xtjv xaXXiegyeia xr|g lo-yox£xvixx|g jtE^oygatpiag. EmjxAiov, xa u^dgxovxa jtE^d xei^ieva eXdxioxa exouv EuvoriBeL ajtö xoug veöxEgoug HE^.Exr|xeg, nov jtgoxLpiaav va axgEipouv xi]v jigoooxxi xoug oxa JtegiöoöxEgo EXXi|.iov|ieva —xai Exxi^rixEa— Jioir|xixd xEineva. IlgöotpaxEg ajröjteigeg öidaioar|g xtov jtet;oygd(piüv xou 16ou xai xou 17ou aicbva anö xr) Xr|ör| iococ ejravaqjEgouv xr)v looggojria (6X. Eideneier 1996). Avd(.ieaa oxov 14o xai xov 17o aiojva Jiagaxrigoun.e Xoitiöv fiiav avoöixr'] xdarj xr|g Oearig xr|g 6i||.iüj6oug- 8a |.ijtogoüaa|.ie va xdvou|.i£ xr\ ouyxgLür| (xe xiiv dvoöo xr]g ayyÄixr|g xaxd xr|v jregioöo airö xrj Nog|iav6ixr| Kaxdxxrjari o'jg xr)v ejtoxx| xou Chaucer. Ol avaXoyieg eivai evxujKooiaxEg: xai oxig 6uo TiEgiJtxdi-oeig exoufie va xdvouj.(E |ae xaxdoxao»! ajroixioxgaxiag, xaxd xt]v o;ioia 01 xa-xaxxr|X£g uiäoüv (.ua £evt| y^cbooa (vog^iavöixd ya>Aixd r\ ixaXixd), evo) o vxö-jriog n:Xr|0uoj.LÖg exei xai \iia 6r|(Xü)öx| xai \iia £jriari|.ni >i \6yva. yX(baaa. O 6a0-(iög 6e6aia oxov ojtoLo Eitr|gEdaxr|XE tj ayy^ixr| ajiö xr|v Ejraqn') xrjg (.ie xt| yaA.-A.ixr| eivai TtoA.u neyaA.uxEgog anö xr|v EJti6gaar| xr|g ixa>axr'|g axr|v xgr|XLxr| 6id>.exxo, Jtou JTEQiogiLExai xugicog oxo A££i?!.öyLO. Eivai, üxjxöoo, a^ioari^iEiü)-xo öxi t| xolvt| yMoooa oxr|v Kgr|X7i r']xav r\ £>./wr|VLXii. öri^aöi] t) xgr]xixr| 6idA£-xxog. xai, iog xo xs^og xrjg 7t£gic>öou jiou \xctc, anaoypteL r\ Xö1!^!] xijg ixa/axrig iregiogioxr|X£ A.Lyo-Jto>»u oxoug xcögoug xr)g öioixr|ar|g xai xou jtoXixionou. Ol (.logrpcünevoi dv6g£g 0a r|xav ftiyX.a)oooi cpuoixd, Eivai 6|.icDg cpavEgö ajxö ey- 14 'Eva ajt6ojTao(ia xoxi eqvou xou Khqxhvou iyßi ex&oOei anö xtjv Kaxou>i6r| 1986 xtti Äpo/ioyicexai (.iE j^ua awxo(,in ExOton xrig öii(,iaoiac xiig öti(.i(u6oug jteL,oyga((:ia5 xou 16ou aitova. 18 DAVID HOLTON H KPHTIKH ANAfENNHZH 19 ygatpa tod 16od cutbva oti 01 yDvaixsg, axoLir) xai agioToxgaTixtbv 6eveto-XQT|Tix(bv OLxoyEveitov, yvtbgi<;av ODvr)8tog ltovo eXXrrvixd. H £XXr)vixr| ygacpd-Tav tooo oto eXXtivlxo 600 xai axo Xotivixo aXtpd6rrro, atbt;ovTai LidXiGTa XEigoygacpa Xoyoxexvixarv Egytov ygaLiLiEva lie XaTivixoug xaQaxTTiQeS- Oi JiagdyovxEg jtod oSiiynaav ottjv nkr\Qr\ ajioSoxr) xr\q xgx|Tixr|g 6iaXe-xtod ottjv Jtoirjar) a|i£ei va EgEDvr)9oDv ji£gioooT£go. H ajto6oxr| qdtt| auujri-jttei, otov I60 aitbva, lie Liia xivr|ar| ottiv IxaXLa va avuiLitoOoiiv ogiojjiva xo-mxd OLiiXoDUEva iSitoLiaTa, lieto^d Ttov ojroitov xai to 6evetlx6, xol va ajro-xtt]oodv to XDpog ygaJTTtbv yXtoaatbv (Cochrane 1988: 19-23). H evtovtj Siaiid-Xr| jtod yivoTav ott)v iTaXia yia to «yXtoaoLxd ^Tjrrjria* 6ev lctoqei va lit)v od-t,r|TT)8r|XE oxoug xuxXoDg Ttov Kgr)Tixtbv SiavoouLiEvtov xai ouyygatpEtov. Aev Eivai doxETsg xol 01 JigoojTa6£i£g tou KEgxDgaioD NixoXdou Sotpiavou va avE6do£i to LiogcpwTixo ejujte&o Ttov ODLuraTgicoTcbv tod, ei5ixd exelvcov jtod goDoav xdTto ajid xr|v o6toLiavixr| xugLagx^a. Baaixo uigog tod exjioiSeuxixou JtgoygdLiLiaxog tod SotpiavoD r\xav r| x0T)or] Trjg xaOoiiiXoDLiEvrig' li' odxo tov otoxo dvoL^E 81x0 tod TDJTOYgaqmo ott] Bevetio xai e|e6o)oe, oto 1544, ttj ue-Tacpgaori tod oe ajtXd eXXryvixd tod vp£D8ojiXoDTdgx£iOD [latdayoryov.15 Mag XeiJtouv jtgog to jragov aLiEOEg ajro8EL£;£ig yia va odv6eoodlie auteg Tig £|eM-|eig lie to jrvEDLiauxo xXiiia ott|v Kqtjxtj ora Lieaa tod 16od aitbva- Jidvxtog, uioa oe XiyEg &£xa£TiEg, r\ xqituxtj XoyoxExvia eioeqxetcu oe llio JiEgio&o 6t|lil-ougyixou ava6gaoLioi), xaxd tt)v ojroia r) tojtixt) SidXfXTog ylvetoi to yXtoaoi-xo ogyavo 8gaLiauxtbv xai jtoidtlxcov Egytov Liiag JioioTriTag TETOiag, jtod oorryriOE otd yevlxt] XQrVar] tod ogou «Kgr|TixYj Avayevvr|ar|». Xgr|OLLiojToitbvTag aDxr| xr\v ExcpgaaT), 6ev evvoouue 6x1 vnr\Q%e Liia «EXXt|-vlxt] AvaYEWT]or|» avdXoyr| lie 6,ti d%z r\br\ odli6sl ott| Auar). Aev jiooxeixai yia ava6Ltoor| TTjg agxaioyvtooiag (Etpooov odtti t) jtagdftoor) 8ev £a6r)0£ jtote axr)v sXXrjvixrj AvaToXf)). H Kpr)Tixr| Avay£vvr|ar| eivai to ajtoTEAEOLia iiiag EXJTXr|XTLxr)g aXXr|XoYoviLtojioir|OT|g jioXitiolicov jtod odve6t) oe Liia xoivtovia t] ojroia elxe avajiTD^Ei xaTa tov 160 aitbva Evav 81x6 Trig OLioioyEvri xoigaxTr|-ga, odte eXXttvixo odte uaXixo aXXd xgr|TLx6. H XoyoTExvla xai r\ texvt] xr\c, Kgr)Tr|g tod 16od xai 17od aitbva otpEiXE jroXXd oto jrgoTDJia xr\c, lTaXixf]g AvayEvvr|or|g, exei OLitog iua ^ExtogiOTT], 6ixf| Trjg TaDTOTrjTa. H XoyoTExvia Tr|g KgrjTixTig AvayEvvriorig 8ev Eivai iTaXixii XoyoTExvLa LiETacpgaau.£vr| OTa eXXt)-vixd, EJtEior] TgocpodoxEiTai xai qjto ttjv Eyxtbgia ygajTTTj —xai Jigotpogixri— jrapd&oar|, jtod Jiriydl^Ei ajid 6Dc;avTiv£g gltfg. To ibio w%mi yia xr\ t;toygacpL-xri xaL Tig dXXEg TExvEg. H Kgr)Tixr| AvaY£vvr|ai] lurogsi EJioLiEvtog va 0£togT)8£i 15 O Zocpiavog eyQaipE EJiLang uia YeauLitraxti TTig Sr^wSong. r\ onoLa, cootooo, £(ieive avExftoxn tog xa 1870. O 0.X. najta66jTODXog 1970 iy^i exStbaei tt) YQau|j,aTixr| xai tov Tlaidayojyd jxe extevt) eusaywyf]. Via xov jiveDuaxixo xuxXo tou locpiavou, 6X. Ziwyag 1974. tog t] tojtixt] irgayLidTtooT] xai Exu£TdXX£Dor| tod xiiiiaTog exeivod Tug 8r|Liioug-yixrig EVEgyELag jiou ^exu9t|X£ Jigog 6Xeg Tig xaT£u9uvo£ig aiio tt|v iTaXia xaTa tov 15o xai 16o aitbva. 'Otov f] KgriTri xaxaxTr)8.rrHe curd xoug OOtouavoug oto 1669, 6Xt) avxr] r\ xaXXiTEXVixf) xai XoyoTexviXT] 8gaoTT|gi6TT|Ta ouoiaoTixd oTaLiaTT)oe. Oi Kgrruxoi JigootpuyEg jrr|gav Lia£,i, Toug oto EjtTdviiaa xai aXXoD Tig ELxdvEg ' 'J TODg, to XEigdygocpd TODg xai dXXa jroXimua DJidgxovTa TODg. 2tt|v KegxDga xat otti Zdxuv9o r| jTagd8oor| ejie^tjoe- to xgtiTixd OEaTgixd Egya odvexioov va 8ia6dl;ovTai xai va jraitovTai, Evtb ygdcpTT)xav xaLvoDgyia- 01 jcvEULiauxEg xai jTOiT)Tix£g Jtaga86o£ig odvexioov va xaXXiEgyoDVTai. 'Eva a8idxojio vt)lio XoyoT£XvixT]g 6gaoTT|gi6TTiTag odv8eei ttjv KgrjxixrjjAyayEvvriori lie tt)v EjtTa-vriaiaxt] SxoXt] tod 19od aitbva, T| ojroia avajiTDx9i]x£ yugto ajrd tuv ejti6Xt)ti-xt) uogcpTJ tod AiovuoioD SoXtoiiou, tou jigtoTou LiEydXou jroir|TTi ty|g vEOTEgTig EXXdSag. O i6iog 0 EoXtotiog avacpEQEi oti «8ev eivai yuvaixa va pirj yvcogi(;t)» ttj BooxoKovla, to xgrytLxo eiSuXXio tod 16ou aitbva' to oti yvtbgit^e £jrior|g xaL 9aDLial;£ tov Eqcuzoxqlto eivai cpavEgo ajrd Tig ajrr|xt)0£ig tod utpoDg xai TTjg oTixODgyLag tod oe Stdcpoga Jioir|LiaTd tod. ngdyiiaTi, to xgiiTixd Egya odvexioov va &ia6d£;ovTai xai va 8lvodv ed-XagiaTr|OTj o' Eva jtXotd xoivo o' oX6xXr|go tov EXXrivocptovo xoollo, xugitog xdgr) oTig ouxvEg £jtav£x8da£ic «Xaixtbv» Ex86oEtov tog tov 19o aitbva.16 O Jia-XaiOTEgog EXXr|vix6g 6i6XiojttoXix6g xaTaXoyog jiou otbt;ETai xai xQOvoXoyEi-Tai oto 1712 jr£giXaLi6dv£i avdLiEoa oto ev£vf|VTa ejtto 6i6XLa jtod xaTaygd-cpei tt) BoaxonovXa, tov Eqwtoxqixo, tt|v Egaxpifaj, xr\ Ovoia zov ASgadfi xai tov Kgr]XLx6 UoXe^o x' eva 8gr)0X£UTix6 jroLr|Lia (Kaxdw^ig cuqtefouog did xdde xgiaxiavov) tou MjiODViaXf], xa9tbg xai jtgtoiLioTEga xgr|Tixd £gya, ojtojg Tig Liu9iOTogi£g tou AjioXIojviov xai tod Iptnigiov xai tt) ootiqixti ,t)Qocpoei£g yi' aweg Tig ex&ooelc Sqioxovtoi axig oxexixeg evoxriTec tod 6i6Xioygatf ixou o6r)yoi). 17 BL jtEQioooxEoa OTig 00. 121 xai 178-81. 20 DAVID HOLTON ooöüdv xou JioLrjLiaxog as öiaipoga u.£grLxr)g EXXdöag (2. AXeBou 19856: Kaxd xov 18o xai 19o aitova, xa agvv)tixd ouvr|6cog ayökia xtov Xoyicov yC auxd xa xeiu.eva öeixvouv iua jxoXu öiacpopexixr| oxdax] (6X. xecp. 10). Qoxöao, ajxö xt)v eno%r\ tov naXa(id xai xov ör|LioxixiaxLxoü xivrpdxog axa xikr\ xov l9ov aicbva, r\ xgr|xixr| Xoyoxexvia xiqg Avayevviqair]g e^aocpdXiae Liia- &iyoupr| öe-ar) axr|v toxogia xr|g veoeXXr|vixr|g Xoyoxexviag xai XQXfn^oKoi^Qryne bx\\ii-ougyLxd ajxö 7TOLr)xe5 öjtcog o ZixeXiavdg, o-XEtp:pr|g, o Pixaog xai o IjgeÖEXd-xrjg. Sxr) [lExajxoXeLiLXii jxepioöo öXa axe°ov xa xpr|xixd egya aveörptav axiyv aOrrvaüxr) oxr|vr| xai ogiaiieva ojtö auxd aixoxeXeoav Ejxiar]g itrjyr] £[xjxveuaT]g yia eixaoxixoug xaXXixexveg xai auvöexeg. H auvdvxrtor| AvaxoXf|g xai Auarjg jtod eyive oxr|V ijgrjxrj xaxd xiyv jieqlo-öo xt|c 6evexoxgaxiag JxugoööxriGe Liia Öiaäixaoia jroXixLOLUxrig aXXr|Xoyovi-Liojxoir|cr|g, avujioXoyiaxrig ar^aoiag yia xrp avdjrxu|Ti ttjc veoxegrjg eXXrrvi-xrjg xeyyr\Q xai Xoyoxexviag. Auxög o «xguaög aicivag», jiagd xoug yecoygacfi-xoug xaL xgovixoüg JiegLogionoug xou, a^itet va 6£togr|0£i wg eva g,a>xix6 xai ^cooyovo LiEQog xrjg v£oeXXr|Vixr|g 7ioXixiaLiLxr|g jxagdöoarig. KEVlxr|g Xai OLXO-vou.ixiig Laxogiag xt|C Kgrixr|g xaxd xtjv Jiegloöo xr|g 6evexoxgatiag yive-xaL lie axojtö va xgx|öiLieuoeL. cog ujiööaüoo yLa xr|v jrXrigeoxEgrj xaxavör|ar| xrjg xgrvxixrig Xoyoxexviag xai xr|g E^eXi^rig yevixöxega xrjg jtveuLiaxixr|g ijpife xou vrioLou. Mexd and eva oüvxolao laxopixö 6idygaLi[,ia, Öa eJjexdaoune xr| 8ioixT|-ar) xov vx|üloi3, xig xoivcovixeg xai oixovoLiixEg oouig, XLg oyioeic, avaLieaa axr|v ogOoöo^r] xaL xi]v xaÖoXixrj xoivöxT)ta, xrrv ogydvcoori xov jxöXecov xai xtov xcoqkjliv xai, xeXog, xryv löitüXLxri t,a)T| xtov xaxoixiov xx]g SevEXOXgaxouLie-vr|g KQTiXTjg. H Kgrixri eixe Jtd^Ei va avrjXEi axr| 6ut;avxLVT| auxoxgaxogia a.jxö xig jxaga-Lioveg T|5r| xrjg xExagxrig axanpocpooiag. O AXe^iog AyysXog, yiog xou Iaaaxiou B', Eixe ^t]xt|aEL xr| 6or|9eia xcdv otaugocpogtov yia va ajtoxaxaaxf|oei xov Jta-xega xov axov 6vt,avxivo ögovo- yi' avxö xov axoixo, elxe jrapaxojQf|OEL xtjv Kgr|xr| axov r\yHr\ xr\q x£xagxT]g axaugocpogiag BovicpdxLo, (j-agxLtova xou Montferrat.1 Qaxooo, oxig 12 Au^/oüaxou 1204, Xiyoug iiT)V£g iiExd x^v xaxdxxi]- 18 O Fauriel (1824-5: II, 213-7) jt£eiXaii6äv£i Eva anoaHaojia xov Egonoxgixov axrjv avOoXoyia xov eXativikcöv 6t)llotlxü)v xQayoiiöitov, \iz xr\ 6ixaLO?,oyia oxl xoao auxo oao xaL äXXa xaioia xou jtoLr||.iotxog xoayouöiövxav axa vr|aid cog auxoxeXri xoayoü-ÖLa- ötuiXeov, ujTooxTjgi^EL, jiapö^o noii jTQÖXEixai yia egyo itoeqwungvau ,toLr)xf], o EgondxQLiog e/ei noXlic, ouyyEVEieg lle xt| öt]fioxixr| jtoir|a^. 1 Siri ouvOrix^ T115 A8giavouiroXr(g (1204) |aExa|i) Bevexiag xai Bovicpdxiou xou Moli-cpeeeaxixou, o xeXEUxaiog oriXcovei: «de insula Crete, qui michi data vel promissa sive concessa fuit per Alexium Imperatorem, filium Ysachij quondam defuncti Imperatoris» (oxETixd lie xr| vt|oo Kor|xr), r\ onoia \iov SoOnxe r| ^ou xrtv ujtooxe0r|xe r| ^lou jrapa-XUtfouOriXE ajto xov Auxoxodxooa AXe^lo, yio xou vexqou Auxoxgaxorja Iaaaxiou) (Tafel xaL Thomas 1856-7:1, 513- 716. Cervellini 1908: 262-78 xai Borsari 1963: 11). M'l-AAAIO ITl 1() AoyoxexvLXoi jiq66qojiol Arnold van Gemert HBENETIA EXEI ONOMA2TEI «MENTEZE2», UXai!Qo5g6|.u Tt^q EuQtOJTT^ (McNeill 1974). o xonog oxov auvavxiowxai r| AvaxoAT| |xe tt\ Avar], eva Epwtogixo xEvxgo |ie Evxova 6ie6vt| jrgoauvaxo/aopio, aXXd Ejuoiig, a;i6 jtoXm-apiixri djioipTj, evac (.i£ad£,iov avd(i£aa axov xoo|.io xrjg Atiary; xai xr|g Avaxo-?Cr|5, xai i&iauega xr|g e)iXr)vixr|g AvaxoXrig. Ajto xa xeJvtj xou 1_4ou aitbva xai e£t|q, 8idq)0QOi 'EXXTjveg Xoyioi, qsTjyov-xag ano xn 6ut,avxivr| auxoxgaxogia, jiou xrjv ajteiXouaav 01 06«|iavoi Toug-xoi, xaxEcpvyav axi] Bevexia. Ma^L xoug t|M)av xa xeLgoygacpa, xa x£i|.i£va xai 01 avxiygaipeLC jtou xQ£io^oxav r] AvaYtvvr|ot| oxo Isxivripid xr)C' agyoxega, dX.A.01 Xoyioi xai piogcpio|.i£voi dvOotojroi JtQOoe)vxiiaxT]xav aico xig avdyxEC tcdv Bevexwv xuicoygdqxov xai Ecpxaaav yia va JigoaipEgow xig vinjgEaLEg xou g toe piExacpgacmg agxaicov eWtTjvtxouv xeijaevcdv, £m|i£Xr|x£g ex&oaecov, 5ioq8oo-xec, ximoygdipoL xai Gxoix£io0£XEg. And ttjv dXXr) jiteugd, rtoJdoi avGgcojii-ax£g xa£i&Eij>av axov eKkrivino xoapio- oxt] 6evexixt) ajtoixia xrpg Kgritrjc; vjxr\g-y£ (iovi^cag t,>ixr)o^ yia btijiocnovg imaXb'i^oug, oaaxdXoug, yiaxgoug, Xoyioug. EJTioxojtot's, t]yoii(,iEvoi)c xai [xovaxoug, xaBwg xai yia xgayoo6iox£g xai jxoit)-x£g yia xt)v tyvxayioyia xoug xai, cpwixd, 0A01 avxoi EtpEgvav \iaixr|c tou yviogi^ouLiE, o ZxEcpavog ZaxXiXTjg, x0iiaiLio-itoiei TEToia xgayouöia, xaOcög xai xv| yXiboou xai to itexgo Toug. Eiadyexai, coaxöoo, eva veo otoixelo: Xöyco xrjg 6evexixr|g JtoXixixr|g jtou EüjTOÖL^e TT|v EJtatpf) lie to OixouLiEvixö naxgiagxeio KcOVOXaVXlVOUJTÖXsiOg xai tt|v EJTiQQOT| tou, v] Kgr|Tr) ajroxö6exai axcxöiaxd ujtö xr| Ogrjoxeuxixr|,, jto-Xitutluxtj xai EXJiaiOEUTixrj jragdöoari tou Bu£,avxioi). rvcoQLL,ou|.i£ ötl ujrrjg-Xav oxoÄEia xol öaoxdXoi xcov Xaxivixcnv f) xcov ixaXixcov xai tcüv eXXryvixobv ajrö jioXu vcogig, ajtö to jrgcöxo liioo tou 14ou aicova (Pertusi 1961/2). To oti to oxoAeLa auTd öev r|xav cijioxXEiaxixd yia Ta Jtaiöid xcov Bevetlüv euyevcov tou vrjoiou xai xcov öullooicov ujrcxXXr|Xü)v, yivETai cpavEgö ajrö to yEyovog ötl, o' eva tetolo öuTixou TUJiou axoXeio, exouv jrgooXv|Cp0Ei cog repetitores öuo yioi TEXviTiüv. Ol ngiöxoi Kqttxixol jToiT]t£g, o IaxXLxr|£ xai o NxEXXajxögxag, ex-jtqöocojtoi xai oi öuo tt]c xqt)Xlxf]g aoTixrig Taprig tou Köotqou, Xeve auTo6io-ygacfoÜLiEvoi öti jrrp/av axo oxo/.elo jroXXd XQÖvia, o 2axXi.xr]g ajtö lllxqö jxol-öi «wart: evrjhxiwßrjv» (br\kabr) o'jg xr\v r|XLxia xüjv ÖExaxEoodgov excov: Aqnj-yr/oic; Ttagd^Evog, ox. 31-5) xai o NxEXXairögxag, öiwk Liag Xeel, «eig ro okoKzi-ov exä8)]xa, xtgd fiov, anö [uxoöOev, etta9a T&%a ygä/ifiara qigäyxrxa xai Qwfiatxa» {EganrifuxTtt xai cmoxQiaeig, ox. 1209-10). Auto öev ot)Liaivei 6xi eo6r|oe r\ öu^avxivi] n;aiÖ£ia xai ExiraiÖEuaiy r\ xa-gdöoOT] auxr| ouvtxioxT]xe o' oXöxXr)g>] x»]v ixegioöo xt]g 6ev£xoxgaxiag. H KQtjxtl OiaxrigrioE xrj XEixougyLa xr)g o>g ouvÖETixög xgLxog avdiiEoa oti] Beve-ua xai tov eXXt|vixö xöo^io xai aixo avxr\ xr\v djxo\|)T). Qoxöao, o 6uL,avxivög jioXixioiiög Exaoe xi] LiovojiioAiaxr) xou Oeoti xai xi|v ejuqqot) xou oe oxiö^tioxe ygacpöxav oxa eXXnvixä. Avx* auxou, r\ oluXouiievii EXXT)vixr| (jtou xeioLiiojToi-r'lOrixE xol cog Xoyox£Xvixf| y/aoooa) xai o öuxixög ito^ixioitög ajrexxr|oav lot). av öxi avcöxEQT), 0eor|. AOrOTEXNIKOI nPOAPOMOl Ol ajxöyovoi xx\z öevexixiig agioxoxgaxixr|g xai aoxixr|g xdSv]g, 6/i liövo |.ieoco xr)g Jiaiöetcxg xoug aXXd oe Ltt'yaXuxego 6a0Liö Xöyto xcov xaxxixcbv ejra-cpcbv Lie xr|v iöia xi] Bevexia, evt|Li£gci)vovxav yia xig VEEg xdoEig oxr| iiööa, xr\ iiouoixr), xo xgayouöi, xov xoqö xol xt] XoyoxExvia. AuxEg oi EJtrccpEg EiiEivav jrdvxa jtoXu axEVEg. Ha Jxagc'cÖEiyita, oxa 1397. 180 jteqittou XQÖvia Liexd xryv Eyxcxxdoxcxor) xt]g oixoyeveiag Falier oxryv Kgf)xr|, o Marco Falier xai oi öuo yLOi xou EXJigoocojtoüvxai axo Murano oxi] Lioigaoid xr\g xXrigovoiuctg xou Fantino Falier. jtou ejtqeiie va yivei avdLieoa oxcx dggeva lieXti xou oixou xcov Falier (Lazzarini 1963: 220-1). O öeuxegog yiog xou Marco, o jroiT]xx|g Mcxgivog uXi£-gog, etx\ö£ XEOoega XQÖvia oxr| BevexLa (1450-54). Sxa 1570. o öioeyyovög tou Zuanne Falier xXi)goö6Ti]OE öka xov xa ujidgxovTa otov jxlo xovxivö xou ouyyE-vt) oxi] BtvExia, lie xov ogo oxi 6a öexöxov va EyxaxcxaxaBEi oxt]v Kgr)xr). ria-goLiotoi oxEvoi ÖEouoi öcx JTQEJKi, ÖEÖcxia. va ujTT]Qxav avaLiEoa oxoug xXciÖouc xai dXXcov oixoyEVEicbv. Exxog cxj-io auxeg xig JxgoocojiixEg xai e|.iJTogixEg £j-racp£g, xo ouvExsg oeuliü xcov Ö)]LioaLcov ujraXXr|Xü)v ouveöoXe oe liicx e^aigexixd xaXr] Evr)Li£gcooT| xai ajto XLg öuo JxXeuQEg ojg Jtgog xcx JToXtxioLiixd TOciyiiaxcx. O Marco Giustinian, aöelcpog xou ji0lTjtr| Leonardo Giustinian, ujrr]gt£ ingaTitoTixöc öioixTixr|g xr)g KgTJxtig oxa 1421-23 xai öouxag xr|g Kgr'ixiig ajtö Ta 1432 cdg Ta 1435 (o iöiog o Leonardo agvr|ör|x£ r\ ajrojtot.T|8r|X£ Tr|v ExXoyr'] oto 1439). O Kgt]Ttx6g jTotT]Tr]c Mcxgivog OaXiEgog itgeiiEi va yvcbgiL^E xaXd Ta (ixaXixd) Egya tou Leonardo. TouXdxioTOv xa contrasti xai Ta laudi jtou eixe ygdTjiEi. O Lorenzo de Monacis, jtou ujTT|gt£ xayxEAcxgiog (cancellarius) T>)g KgriTTjg ujt6 Ta 1388 cbg Ta 1428, cxvtXtioe OTOixEta yia to Egyo tou De gestis, moribits et nobilitate civitatis Venetiarum anö Toug Bul^avTivoüg lOTogixoug Nixr]Ta XcovidTti, FECogyio AxgoJToXiTT] xcxi TEtogyio IlaxfiiiQT) (Pertusi 1965). To va Couv OTr|v KgrjTT) iocog or)j.iaiVE yia Toug jTEgioooTegoug BEVEXOÜg eva Eiöog e^ogiag, yia öooug oiicog xaxoixouoav oxo vr|oi öa JtQEJtEl va ujrr|gxav jroXXeg euxaigiEC, xcxi iiEydXr) EmBuiua. va EviiLiEgtbvovxcxi yia xnv jxoXixiouixm. ttori oxt| BEvexia xai aXXou. STEFANOS 2AXAIKH2 O Sxecpavog 2axXixr|g. o jraxegag xt]g xgrjxixiig Xoyoxexviag, yevvr)Br|xe oxo Kdaxgo yugco oxa 1331. Oi yoveig xou t|xav eXX)ivixr|g xaxaycoyrig. evöexexai oucog va eixav yivEi QCOLiaioxaGoXlxoi. O jtaxEgag xou r)xav lieXoc xi]g Eirrogrig cxcmxrig xcx|T]g xou Kc'xoxgou xai elxe cog cpeouöo jTEgiooöxego ajrö xeoo£gior|-liiou serventarie oe öidcpoga otiitEia xr^g Kgiixiig. Oi xugiEg ögaoxr)gL6xT]XEg xou aqjogououv xr)v £voixiaor| yi]g- i^xav enior|5 LiEXog xr)g SuyxXr|xoiJ. Otov o naxégaq xov xai x\ aÖEXcpV] xou ÉJiEoav 0útiaxa xou «Liaugou 6ava-tlxou» xou 1348, jxou écpeoe tt|v xaxaoxgocpr| oxr|v Kqt|xt|, ÓJtcog xaL aXXoú oxr)v EußtbjtT),1 o Sxéqiavoc élieive iiovaóixóg xXrjgovÓLiog xr|g oixoyEVEi.axŕ|g jTEgiouoíag. 'Ojxtog oiTryeixai oxr|v jioiiruxri xou auToôioygacpía (xai ójxcog 6e-6aicí)VExai ajxó xo ocol,ólievo agx,£iaxó uXixó), ^óÓe^e éva LiEyáXo Liépog xt)g xXxjQovoLiiág xou axig EXacpgég yuvaíxeg xou Káoxgou (íaog xai oxa Tuxegá itatxvíÔia) xai E^at-xíag xoug xaxÉXrfés oxr\ cpuXaxŕ| (yúgco oxa 1370)- JXÉgaae jtoXú xaigó (1371-82) oxr\v újraiOgo, t,cóvxag cíjío to lióvo cpéouôo jxou tou eíxe ctJxoiiEĹvEL, xo x«gió nEvxaLióôi, xai ÔLopíoxrjxe ôixryyópog ajxó xov ooúxa xiig Kgr'|xi]g. lilo 8éor| jxou aíyouga eíxe oxa 1382/3 xai 1391, m6avóv xai oxa ev-ôiáiit-oa xgóvia. Meto tov AĽXÉLi6yio tou 1391, Ta 6ev£xlxó agxeía ôev óívouv áXXeg JiAT|0Oíóa xou |,ie xo nQiTT|gíou, lie Ta e|ŕ|g OÉiiaTa: 1. 4>ĹXoi (r\ qjuAaxŕ] cog r\ Áuoía >i8og xr\c acpooícooiíg Toug): 201 otíxoi (1 x]iicxvTixÓTEgT| 0eot|, lóiiog OTíiv jTEgíjTTCúOt] tou TEXfiUTaLou jtOLT)jiaTog yia tov ÔEOLiocpúXaxá tou, o ojioíog JtávTa TgcoEi Liatí tou (lie étjoôa tou EaxXíxiq, cpuoixcx) xui ejtijtXéov ngooxaXEÍ xai Toug ouvTgócpoug xou, luaSoipógoug ajxó xt] Aoiiôagôía xai ajró yEgiiavo-cpcovEg JTEgLOxég, «Aoiyixagöovg xai Tovoeaxovg» (W 355), lie xa xaXúxegcx ixaXixá xou: «reni bevre un tralto» («eXaxe va jtleíte Xiycxxi») (W 359). Auto to ipaivóiiEvo TT|g «jToXuyXü)ooicxg>>, xa8cúg xai x\ oxooyŕ) xov ľSaxXÍXT] jrgog tt|v xot|XIXT| ÔlóXexto wg XoyoxEXVixó ógyavo, ojtoteXeĺ auv£iôt]Tŕ| gŕ|^t) Lie tt|v ujrágxouaa ygaitTí] xai jrgocpogixií jragáooar| otov eXXt|vixó xtópo. s 2xo xeiQÓyoac()u tou Montpellier lie tov čvTova jioocpooixó %aQ.amŕ\Qa Xeíiiei amó to rroít||ia. To xEigóypacfo Trig NEájroXr|g éxei oxn. 6éo.u xou xo .4 <;•:•>;>''/'•>'C xagá^s-voc. 'Exel xaveig tt)v evtiotcoot) óti o í6iog o SayXixng, EitixeigcóvTag Liiav ava9Etó-oqori Hoog xo TÉXog Tng feurig tou, jtagÉXEU|)e xo jroínLia kíxl to o.vTix(xtéciTT|Of |«: xn aaxLQixii tou jtEQiyQacpri tcov xcoqixcóv xcxi to)v oixriyÓQiov. Mia jraQ6(.ioia e^eXi^T] Jtagaxr]yeixai tov löio xaipö orr\ 6ög£ia IxaJua, axrjv jtEQioxri xr)g BEvexiag.'1 To ajxoxe^eaixa Eivai oxi avxa xa epya Eivai mo d|r£oa. jtlo £vkr\nxa, |i£ xaxaoxdoEig xai Jigöaiajta avayva>gioi(ra oxo JtegiöÖAAOv öjxou ygdq>xr)xav, xai mo oeuXiorixä, \xs aaqxbg x(d(uxd ajtoxEAEO(iaxa. Auxd xa xaQaxxr|Oioxixd eivai axö^r] £(.iq:av£oxeoa oxo EXXEveg itoir)(ia xou Sax^ixi] H BovXtj xwv jioXixtxcbv. Zxa aüjt,ö[r£va xeiQÖyyuqtaxd xou. Ajioxe-AEixai ajtö xgia uegr): 1. Tia xtg no?uxix£g: W 378-439, P 603-75 2. h Bovlr\ Tiov itoXiuxcöv: W 440-674, P 676-811 3. h rxiöoxga xorv JioÄixixo'rv: W 675-712. ügöxEixui axr|v Ttgay|iaxixöxr|xa yia xgia x'ugiaxa Jxoir]f.iaxa, ajtö xa ojroiu xo Jtgibxo xai xo xgixo exouv jxagaöoOEi (.ie xokkd xda|iaxa. E^coxegixd, exouv xoivö xayaxxriQiaxixö xr) X0T1OT1 T1l? onoioxuxaXii^iaq —yia jxgcoxr| cpogd oxr]v eWaivixr] Aoyoxexvia—. xvgitog o^ioioxaxa^iiSiag xtoodgcov oxixtov, |ae öidojtagxEg ema»ig o|ioioxuxdA.T|xx£g evÖTT)XEg ovo, xgubv r\ jievxe oxixoov.5 'Ooov acfjogd xo jt£giExö|.iEvo, xo jigioxo Jtoir||.ia lioiu^ei jtegiaoöxego (.ie auvsxEia xcov jtgorryouiiEvurv egyorv. ügöxEixai xugirag yia (iia jregiygacpri xt]g ou(.iJi£giq;ogdg xmv jtoAixixcbv, ör)Aaör| xtov jtogvaw, xai xtov e(iJXEigicbv jtou ei-X£ o iöiog o 2ax/ixT)g (ie (da ajtö auxeg, xt)v Kovxayiiuxaiva. xr) ywaixa xov Kouxayicbxr). O xövog loaxöao, ajtö geaAioxixd jx£giygaq:ixög lie xajroia oaxi-gixd oxoiXEia, exei yivEi EvxEAtög Exöixrvxixög. Auxö xo oxoixeio, Jtapöv —av xai ouyxa^v|.i(.i£vo— oe jtgorryov(.i£va itoir](iaxa. eö« Jiagouoid^Exai gr|xd: AXXd ß(tQQ(i> va yöixiwOw a' öaa xaxd navOdvm. (W 393) Zxo XE^og xou JtoLTJ(iaxog, auxrj r\ EJtiOuiiia yivExai öiuxarjg e/ariöa: va da) xtjv Kovxayuoxaiva oxijg BXdoxatvag xo xdgog xai va xtjv degvtj xai o i Paccagnella 1983: 103-67, löiwg 118-21. Aj-töjteioec eHo(iaXuvor)g auxwv xwv avconaXubv avxixeivxai axr) Xcäxrj rr\g [WQtf)) Kai xr|v xaxaywyr| xrjg ajrö xr\v ixa^i«r| frottola. Ba. van Geniert 1980a: 73-4. (iiag «aÖ£/.q;öxrixag», mag auvxtxviag, |ie E^ixEqiaAi'ig (iia Tigtöga x\ xaxe-xdvio. Kd()£ £va anö xa öidq:oga \ii~kx\ xrjg vitö iÖguar] auvxEyvviag ^agouoid-tExai ue >dyoug oxixoug (jrdvio anö oyöövxa yvvaixeg, xdÖE (iia anö xig ojtoi-eg avaqj£g£xai ovo(iaoxixu). Ex/,eyouv agxrjyö xr)v Kouxayiwxaiva xai xr| ovvoÖeuouv oxo oitixi, evü) A.£ve Eva xgayovödxi yi' auxr')v —iotog xdxi oav «H-ouaixö OT||Lia»: Tauiexai ij Kovxayiojxaiva xi o axvkog xrjc yavyiL.ii xai xkaioi xa sraiöaxia xtjg xi sxeivrj xayavt&i. H xfK)a '/ KaxpafiniXaiva evou öjiov xtjv uavXit,et xai xgcö xt]v cog xo xöxxaX.ov, did va xtjv ovgyovXittj. Exov Kovxayuoxtj xtjv avXrj xegaxa ^eqrvxgojvovv, xoneXog ev' oxo oniiiv xov, bi' avxovvov e&oxgwvovv xai Xeyovv xrjg: «J7oXixixtj, öiaxi öev oe yxaoxgiovovv;» (W 579-85) 2e (iia Eogxaoxixr) ouyxEvxgcoar) rrrv Ejtö(.i£vr) (.itga, ujtöoxovxui dvEU ögiov uipoaicoori oxrjv «jtgiöga» xai aitotpaoit.ouv va gT)xrioouv ajtö xr) öioixr)or) xr|g Kgiixrig (iia x*ugioxi') nepioxt) yia va e£,uoxouv xo EJxdyyE?v(id xoug. h JiXr)QO)Jifj 8a ax^/XEvxgtövExai anö xiiv «Jtgiöga». Oxav t) ötoixrior) xig x^euölei xai xig öiü)xv£i. r) Kouxayubxaiva jrgoxeivei va itagaaugouv oksc, xig yuvuixEg axr\v mrgvEia xai va ;xgoo6uAouv xoug xavovixd JtavxgEiiEvoug. Auxö exavav xai (iE xr)v Kugia SaxAixrt. Kai r| Kouxayuöxaiva (iexql Jtou jtr)y£ va Öei xov 2a-XAixt) axr) qjvXaxrj! Ajiö xo xE^EUxaio Jtoir)(ta xt|g aeigdg, xrpv rxiöoxga, zypvv owSEi iiövo xgd ^i£gr). oe ovo xt'iQÖygacpa. uuEourg j.i£xd xr) BovXtj. 0u (uxogovoE xaveig va ov(iJtEgdvEt ajtö xoug jrgiöxoug oxixoug öxi oi yvvaixeg xaöaXxxEuouv x\ (.iia xriv dWvT|: 'Ede (pagiv rj gdgaiva xai utjrdgiv tj MagovXa xai jxovXa xaXooxöXioxtj onov 'vaiv tj flegovXa. (W 678-9) Agyöxega qiaivExai öxi avE6aivow oe aXr)Bivö aAoya- xgav(.iaxiL,ouv ao%r\\ux )} (iia xr]v äk\\\ xai ajtojiaxgvvovxai OLyd-oiyd vxgomaonEVEg TtgoojtaOiüVxag va ouveXBouv. Kai eöiü Eivai «Jtgiöga» r\ Kouxayiwxaiva.6 H xw(.uxoaaxigixii Evxvjtüjai") jtou öivEi auxö xo oiivoXo xcuv gEOAioxixtbv jt£giygaq.'(i)v EJt(i)vu(.iorv ywaixobv xol xwv jtgooxuxwv xoug, Jtov öiaxöjtxExai " Hxexr/.d ui 7ioo6Ar|(iaxa xou «ei|.ievo\! v.ui xou eiftoug, 61. xcboa navayicoxcixr)g 1987: 22-44. ccjió Euxgour.EAEg iragaxr]gr|aEig, xgayoúôia, x°0oúg, ipr|cpĹOLiaxa xái ógxoug níoxiyg, EJiiTeLvetai xaxá nokv ojtó vt\v jioA,wuxt| opioioxaxaAr|§ia. Tia to au-xí xo auvr|OioLtÉvo ajiAtóg oe ÉLiLiExgoug axixoug, auxó Oa jtQÉiiEi va ňjav ano-xákv\\n\. Mjtoqoúlie va jTQO00éaot)|ie o' óXa auxá Tig avacpogég ae yvcoaxá jigoatoira xai yEyovóxa («o áxuxog ejxíoxojxoc nov xoi|ir|8r|x£ lie xt| Nixoäé-xa», «t) yuvaíxa xou Noucpgŕ) jxou xo éxavE yia Éva ygoai», «t] iAáxai-vag nov EiôixeuÓTav oxoug gcoiiaioxaOoAxxoug iiovaxoug»), xo oxavôaAiaxixó A£|iAóyio xai, xÉAog, xov xaxóAAr|Ao xgójto jragouaíaar|g. ľiaxí, ÓJttog xai xa jrpo>]yoú[XEva jroir|Liaxá xou, auxá xa xEÍiiEva jtgooQÍ^ovxav Eiúaríg yia ajtay-y£AĹa. O LoLog o SaxÁíxríg xa Jtrtye oxLg ÓAAEg LiEyctAEg JtÓAEig xrjg Kgryxr|g, ójxcog ava(pépEi oe Liia LiExayEVEOxEpr) jxpoo6ŕ|xr| axo xÉAog xr)g BovXrjg xcov no- XlXlXtOV. Km óí' avTO xovxtjv rtjv ôovXŕjv eig ókovg éygaipá xtjv, oto Pédefivoz xt fíg xa Xaviá jiavxov xovôovvioá xnv xi eycó x>/v Kovrayuóiaiva navtov fiavxáxevoá xtjv xm xy]v BovXrjv tcov jtoXlxixóv navtov ÓiaXáXrjoá xrjv. (W 671-4) EÍvaí jTpocpavég cm o ZaxM,XT|g xeLioLiiojroíiioE xa aaxipixá xgayoúóia jxou AÉyovxav óxav ÔiajróujxEuav [nia yuvaixa vnonxx] rj evoxt] yia iioiXEÍa. OpiauÉvt'g axgotpÉg Oa iijropoúaav va lócoOoúv tog xéxoia. 'Ouxug r) axavóviaxu, oLioioxaxaAr|£ia xai t) tľ,ior)gr| jrepiypacpŤ) xr|g ymoviág Ôeíxvauv Ejxíôgaari xtig ixaXixrjs frottola, ójriog Oa jxqéjtel va xr\ yvwgi^e o Eax^íxríg, liegco xou Francesco di Vannozzo. Ta Lôia xtjjiuxá-gEakaxixá oxoixEÍa, jxou rjöi] xeĺvouv Jtpog |xia jtEpiooóxEpo Beuxoixx) LiogcpV], ajtavxoúv £jxíar|g axr| Frottola del martiazo xou XEÄEuxaíou. H ÓEÚXEpn, TOpíoÔog xr|g AoyoxEXVixi'ig ôgaoxr|gióxr|xag xou ZaxAÍxri éoyt-xai ÓExajtÉvxE lie eĺxool xqóvlo agyóxEpa, llexó xr\v avEJXixuxr) ajtoxtópriari xou oxrrv úitaiOpo (1371-82) xai [.ua xájttog ax£Ar'| 6ixr|yopixŕ| axaöioögoiiia oxo Káoxpo. MáAAov o' auxr| xr|v jteqíooo (yugin oxa 1390) avaOEojpTiOE xai xr|v jraXaLÓxEpi] ôouXEiá xou. Xpr|aiLiojxoi£Í xtóga Liia véa Liogq)r| OLioLoxaxaXíi^íag: xo ouoioxatáXr|XTO oíaxixo — (.na (xogcpŕi Jtou Oa JtagaLiEÍvEi oe xy^oi] yia aicóvEg llexó xov Oáva-xo xou Sax^íxr) cog i] xugiagyj] Liogcpŕ) oLJOioxaxaXi]|íag oxr\ 6r|Lt(í)6^ jtoíi]or|. SuyxgLVOLtEvn lie xt) oaxigLxr). jtEgLnaLxxLxfj (pvor\ xou jxoA.úoxlxou, avxx\ r| Ltogcfií 0(.LOioxaxa?ai5iag óĺvel xiiv evxvnwar) xr)g jiio ŕ)p£Ltr|g xai jiEQiaaóxEQO i|'uxgv']g, jigáy(ra jiou xaigLÓÍEi lie xov xóvo auxtóv xcov LiExayEvÉoxEgwv ég-ytuv. Ol ZvfiôovXég axov gavx£toxi}, nov ajxEuOúvovxai oxov yio Evóg xa^oú cfiĹAou, EÍvaL égyo ygaiiLiÉvo yia va OLa6aox£Í.7 NÍExá ajxó \iia Eiorxycoyr) nov exOéxel xig xáLiéveg jxgoojxáOELÉg xou lie ^ia Ltaxgá OEigá ojxó oxŕj(,iaxa xou aÔuváxou, oullôouXeúel xov VEagó va cpuXáyExaL ojtó xgEig LiEyáXoug XivôlJ-voug: xt| vvyxeoívf] t,ioŕ\ xr\Q LiEyaXoÚJroXríg (V 48-107). xa xuxEgá jxaixvíôia (V 108-224) y.ai XLg «XQuepeg» ;rógv£g (V 225-403). H (ixoaia Evoxnxa, oxExixá lie xig ôiaoxáoELg EjUOr|LLÍag jtou EĹxav jxág£t xa xuxEgá jraixvLöia. avxajioxgívť-xai ött|v xaxáaxaoT], oxo Káaxgo xai akkov, nov JxgoaJtaOoúoav ouxvá va xaxajro}a::[i)íaou»v lle oiácfoga Liéxga ol agyÉg. Sxig ÔEVEXixég JtEgioxÉg xríg 6ó-gEiag IxaXiag EĹxav ygacpxEÍ JtOLŕ|Liaxa yia xov jiugExó xtov xuxEgo'jv jtaixvi-Ôkóv, LLExa^ú áXXcov, xai ojtó xov Francesco di Vannozzo. To XEÄEUxaio Jxotr)Lia xou Zax^ixr), yvwoxó lióvo ajxó éva xEipóygacpo, EÍvaí 1] ^EyÓLLEVT) «auxo6ioygacpia» xou, r\Aq:ýyr]aig jiagá^evog xov xaneivov SaxXt-xi). Aível LiLa Eitioxónr|oT) xr|g twŕ|g xou oe xpovoÄ.oyixr| OELgá, ójiou JiEgLogĹi^e-xaL oxeoóv ajioxAELOxixá oxig mo LiaúgEg oe>áOEg xr|g. Aev avacpégovxai loxo-gixá ysyovóxa ŕ| ovófiaxa jxgoocójtcov xai xóntov. To Jt£gi6áAAov xou exel £§a-AEicpOEÍ- r| ôixri xou evoxt) exel E^acpavioOEĹ- yia oka EÍvaí ujteúQuvti t| Túxr|, oxr)v ojtoía ajioÖLÖExai xai y\ euOúví] yia xrrv xealxt) ajtoxuxia xou, axr) oxuôlo-ogouía xou tog ÔLxr|yógou. O Zxécpavog EaxWxtig EÍvaL Éva £|aigEXLxá EvómtpÉgov ngoowno, fiia piE-xa6axLXT) LiogtfX) avÓLiEoa oe öuo xóoLioug xol öuo oxáoELg ttotíg, LiEoattovixf) xai oúyxQOVT|, KgTjxr] xai BfVExĹtx. Ta 7ioiŕ|LLaxá xou aitoxaA.ÚJtxouv £jxĹor|g xr| Li£xá6aor| ajtó xo JtgocpogLXÓ oxo ygajtxó xtxL ajxó xo txvo(.ioLoxaxá>,r]xxo oxo 0(iOioxaxáÄT|xxo. ľlagóAo jiou éxel xavEÍg xr|v EvxÚJitoor] óxi oaóxXí)qo oytbóv xo Égyo xou jtgoEixoví^Ei xtjv AvayÉvvriar), lie xo xeA.ľx!xuĺo Égyo xou axgétpExaL xai JtáX.i moto oxov Meaaítova. AEONAPAOS NTEAAAnOPTAZ Kai yia xa ôioygacpixá xou AEOvágôou (r) Aivagoou) NxEAXaitógxa (yúgto oxa 1330-1419/20) EĹLiaaxE xaAá nX,T)Qoq>OQT)|xévoi. rvtogiuouLLE ajxó xig 6io-ygatpixÉg JtArigocpogisg jtou ôívovxaL axo EXXEvéaxEgo anó xa aujuóixeva jiolt']-Liaxa xai ttjró agxELaxÉg épeuveg óxi y£vvŕ)6r|x£ axo Káoxpo yúgto axa 1330 xai ř)xav o LiEyaXúxEgog yiog xou TEtogyiou xai xn,g Mooxávvag NxEÄXajrógxa. H oixoyÉvEia avŕ|XE oxriv aaxLxr) xa%r\ (cittadini)- ŕrrav ÉLinogoi xai EĹxav xá-jtOLa JiEgiouoLa oe Liía0toor| axig TougvEg xai oe áA^a %íOQiá xrjg x£vxpLXi'|g Kgŕ|xt)g. ľlagóXo jtou öev ŕ)xav £uy£v£Ĺg, o AEovágoog Jtŕ|p£ xaA»í Liógtf toar) xai 7 Oi ôiacpopég avÓLiEoa axa XELgóypatpa tpaĹvovxai EJtíaríg Liixpoxegeg. 68 ARNOLD VAN GEMERT e|ia0£ oxo oypXEÍo <«fgáyxtxa xai ga>fiat'ixa». H eLitpaxixr| óř|Xtoar| toti óti eí-vai «ogOóóo£og» 6ev ajio6sLXVÚei óti r\xa\ ot' aXxiBeia EXXxrvogOóooEiog: xai oi gojLiaioxaOoXixoí Oetogoúaav Toug EauToúg xoug «ogOóóo^oug». AgxExá véog axáiir) (1351), jTT|ye ott) Bevexia tog luxgéuJTOpog xai yia va 6el tov xóolio. Me oúvtolio ÓLaXeÍLiLiaTa, jiégaoE TLg eitóiiEVEg óexaetíeg é|to anó tt)v K0T|tíi, DJirigeTtóvTag lie Siátpogoug Tgójroug xai oe Óiátpogoug tó-jroug (axóioi xaL otttv TpajTÉloxívta) tt| BEVETÍa- upyÓTepa, jrr'iye tog ajreoxaX-LiÉvog otov Toúgxo aouXxávo Mougáx A', otov óecjtótt) tou Mogétog ©eóbco-go naAaiOAÓyo, otov oodatúvo xiig Tuvr|oLag Abul Abbas Ahmed (oToug óúo TEAEDTaiotig OTa 1389) xai otov ellíqt] tcov IlaXaTÍtov Elyas Bey (1403). Se avTÓXXayiia, &iogíoTr]x£ óixTryópog oxo Kíxotpo oto 1389. Aiaxr|QTjoe auxř| tt|v emxepSfj Oéar] LiÉxpi Xíyo liexó xa 1403, ojtóxe rpriXamotrpte, LiáXXov yia TQEtg Liř|v£g, xaTiryopoÚLievog yia oxéoeig lie Lita yuvaíxa. Ajtó xa 1411 cbg tov Gávaxó tou (Xíyo jtqiv ajró tov Ioúvlo tou 1420), r)Tav čn£uOuvTf|g oto voooxo-llelo tou Ayíou Aaí^ágou oto Káoxgo, Ltia Oeotj jtou xotelxe jtqlv ajró auxóv, aitó xa 1383, o a&EAtpóg tou Eu.Liavour|X.R To égyo tou NxeXXajrógTa JtEgiXaLi6áv£i TÉooepa jtoiriiiaxa, nov Sejteq-voúv auvoXixá Toug 4.200 oxíxoug: tu Egon^fiata xai Atioxqíozic aévov xai AXrjBúag (3.166 oxxyov), o Aóyog mgí avxanobóotojg xai Yjrofivr/oxtxóv (168 Otíxoi), élilletqi] óiaoxeurj Evóg ÉQyoi) jtou ajroÓíÓExai otov Etpgaíii TOV SÚgO, oi Exíyoi 0g>jV)]xixoí eig xov Emiáq)iov ©gť/vov (795 otíxoi) xai oi Aóyoi jra-gaxkijxixoí Jtgog xov Xgioxóv xai xrjv Qtoxóxov (92 otíxoi). Auto Ta xpía JiouÍLiaTa, xaOtóg xai to xúgio égyo tou. mOavtóg ygátpxr|xav, r] touXóxiotov ágxiaav va ypácpovTai, ott) (pvXaxTJ, avá(.i£oa oto 1403 xai 1411 (Mavoúoa-xag 1995: 36-8). To xúqlo xai to JiLO EvótatpÉpov égyo tou EÍvai xa Egomquaxa xai Ajioxgí-oeig Eévov xai AÁrjOttag. npóxeixai yia évav óiáXoyo aváiiEoa otov jtolt)tt| xaL tt)v AXr|0£ia jiQoaojjiojroiT]wivT], r| onoía tou JxagouaiátETai oxr\ cpuXaxrj oe óiaboxixá opáu,axa xai xou oi6áax£i oxo jtqojto Liéyog (ot. 388-1431) yia ttvv aoTÓOEia óXtov xtov eyxooLiítov jtoayLmxcov, yia xr\ cpiXía xai yLa tí) Sia-cpOogá Ttov &Lxaoxt!)v. KtxTÓ xii SiápXEia auxrjg xr\c outr|Ti]or|g, o NteXXajxóp-xag 6ível Liia oúvto(.lii auTo6Loygaq)ía tou (ot. 1200-1376). To óeúteqo Liépog (ot. 1432-2275) etvai Lita ou£,t]Ti]or| yia tt] tpúor| ttov yuvaixtóv, ottjv o^oía o NtsXXarcÓQxag óívei jrapaÓEÍynaTa xax<í)v yuvaixtóv, evtó r| Túxt| xoú avxiAÉ-ya lie jrapaÓEÍyLLaxa xaAtóv yuvaixtóv. IlpóxEiTai yia éva OÉLia jiou Jtagajiévei ÓuiioquAÉg otov eaXítvixÓ xóolio xotó xov 15o xai 16o aLtova.M Sto tqíto lie- AOrOTEXNIKOI nPOAPOMOl Tia ta éyygatpa 61. Manussacas 1966: 283-300, Mavoúoaxag xai van Gemert 1987 y.at Mavoúoaxag 1991a. Lia tnv no jtDÓoqr-aTn oiivOotti Tng oiDyoaairt; tou jiolt,™ 6a. Mavoúaaxag 1995:12-35. AUa xťíiieva (*' auto to OÉLia eivai: xo Svva^ágiov tow e-vyevixáv yvvuixév xai pog, »i AXi]0£ia lilacxéi yia Ta £^xá Oavúoiiia aLiaQTY|Liaxa, oto JiXaíaio Tr|g EptÓTT)ar]g «jxoóg jrpÉJTEi xavEÍg va t,Ei;» (jt6. (řaXiégog, Aóyoi óióaxTixoi), xai óívei lilo £QLir|veía ÓTav EptoxáTai Jtou jxiqyaLvouv oi aiiapxtoXoí xai ol óíxaioi LiExá Oávaxov. 'Oirtog 0a jtEQÍLiEve xavEÍg anó xójtolov lie xy\ piógtpaior) xou, o NxEAAajróg-xag ovxXeí oxoix£Ía ajró Liia eugsia xAíiiaxa ygajrxtóv ^Tiytóv: anó xx\ BÍ6X0, a.tó Butavxivoúg auyygatpEÍg (xov Keóqitvó xai xov tJ>tXLJXJto Movóxgojxo, ajxó xou ojcoíou xt] Aióztiga i.%zi 5avetaxeí 400 oxíxoug), ajxó tt| Ór]Litó6T) XoyoTExvía (LiETaĚú áXXtov ajtó tov Znavéa xai to Aíůioxgog xai Poóáfivr}), xafltóg xai aitó tt| 8uxixf) AoyoTEXvía, ajr' ójxou JtaígvEi tov liúOo yia xx\ «Matrona di Efeso» xai Évav OgúXo tou Bigyi/áou (Manussacas 1966: 300-7). 0a ujtoqoúoe axóiir) va xagaxTT]gíoEi xavsíg «óuTixá» to ógaiia, ttjv jTpoocortoaoírjdi], Trpv auTo6ioygacpía xai tr|v évvoia xtov ejttó OaváoiLitov a(-iagTitóv. OgioiiÉvEg avacpogég oxriv jxgóotpaTT) LTaXixf] lOTogía óev Seíxvouv avayxaaTixá tt| xqtj-ari ygajtTtóv jrr|yd)v, aXká 9a iirtogoúoav va EÍxav cpTtxoei otov NxeAAajrógxa jxgotf'Ogixa. 'Evag ouy^/Qaq^éag xov ojxoío oíyouga yvtógit,e o NxEÁAajxógTag xai oto égyo tou ojtoíou cpaívETai va avTiftgá ÉLiuEoa. eívai o STÉtpavog SaxXíxrig (6a. xai Mavoúoaxag 1994). Oi yoég Toug eívai ev LiégEL 7ta0áXXr|Xf.g: EÍvai oír/xQ0-voi, tfiuXaxíuovTai xai oi 6úo yúgto oxa 1363-4 yia avxíoTaar) OTig agyég xai, e^aiTÍag uiag yuvaíxag, 6gíoxovxai otti tpuXaxr| yia (.isyaXÚTEgo óiáoTi]Lia, on:ót£ agxíg,ouv va ygáipouv. Sto égyo Toug ouvexí^ovtoi oi 7iagáXXí}>j;g ygau-Liég: t) tpiXía, r\ ňiaq)6ogá Ttov ÓLxr)yógtov xai/t] Ttov óixaoxtóv, xo eí6og xr\c, Xo-yox£xvixř|g auxo6ioyQatpíag, évag xánoiog piiooyuvLOLióg. Qoxóao, jxXól oto évxovo xq(ij(-ia xai xt|v itagácpogri avavEtoTixri oq[ix) tou Sa/.XLxi], o NxeXXa-TiÓQxac toxgLÓ- O SaxXíxng JxaígveL to uXlxó tou ajxó tt] ttox] xol ajxó jxgotpo-gixég £XX>ivixég, EvóexoLiévtog xai 6ev£Tixég ixiiyég xai EÍvai axÓLiii oxexlxó vé-og (oagávxa xpóvtov) óxav ygátpEi xa extSixr|Tixá tou jtoir)piaTa. O NteXXu-^ógxag, ajxó xr\v áXXr|, EÍvai yúgto oto f.6ÓOLir|VTa jrévTE xaL sívai, r] jragioTá-v£i ótl EÍvai, voLLiLiótpptov itoXÍTiig, jxou 6aaíí,£Tai ott] BÍ6X0 xai oe áXXa yga-jxtó xEÍ|i£va- o TÓvog tou EÍvai óioaxTLXÓg, jxEgioaÓTego óiitog oji' otlotijtote áXXo, ^Xviyojiiévog. n^itcuxáxojv agyovriaaurv (475 ojioioxaxaAnxxoi jtoXixixoí oxí/oi, jtou auxvá ouoio-xaxaXnHxoúv avá xÉaaEOEiq), ygapiuévo uetó tov Sa/XÍKT) xai Íotog piETÓ xo // Morgante tou Pulci (6evětlxt| áxSůtTí]: 1478)' o 'Enaivoc xwv yvvaixév (735 olioio-xaTáXnxToi xgoxaixoí EjTX(íoúXXa6oi xai oxxaaú/.Aa6oL. lie xr\v 0|iOioxaxaXii||La vo xaXújiTEi ajtó 6vo <óg é^i oxíxoug), jtou jiuqo:6ó0»ixe [iaCÍ jie xo jtgonyoúuEvo — oqi-iruÉvoi LieXeTKrté; Ta Oecogoúv éva égyo' larogía kov yvvaixmv xwv y.uXáv xai ruw xaxwv tou Ttáve BevTyápiou (jrgtóxY^ éxooot): Bevexía 1549) xcu xújroiE.g LLexciyevE-oTEgtc SiraoxEuég tou 6ugavxivoú Sjíavéa. 70 ARNOLD VAN GEMER'I" AOrOTEXNIKOl LTPOAPOMOI 71 Qg ipxogixd jxgooamo, o NxEXXajrogxag eivai tv.noooionoz, xr)g vsag Kgi)- XT)g XOU 1350 JTEpiJIOD. aJTO tt)v OITOia t;EJTr|6r|0£ £jtutt|5 i) EJiavaOTUOl] xov Avion Titod (1363-4), tiov agxwv TT]g AvayEvvr|ar|g. yEiiaTiig Emx£igT)uaTtx6 jrveVLia. Tr| OTiyu.r| jxod agxiCei v« Y0(Jcp£i, fiaxoao, jrgoxiLid xrrv jtagd6oar|, to Bu£,dvTio jTEQioootEgo jxagd tri ouxixi) EDgu)jxr|, xul ujioggutxei Tig bvo xai-voxouiEg tod SaxXixi): Tiyv 0|ioioxaxaXr|£;La xai iua JxtgiaooxEgo SiaXexxixf) yXwaaa. MAPINOI *AAIEPOS O Magivog aA.i£gog Eivai o xgixog jtoir|Tr)g jtou iiTtogouiiE va xpovoXoyr|ooD-lie lie 6£6ai6xirra: y£vvi|8iix£ Xiyo jtqiv ajto tov IodXio tod 1397 xai jieOove oxa 1474. 'Hxav o &£DX£gog yiog tod Marco Falier (aA,i£gog rtxav Evag a;x6 xoug [.lEyaA-DXEgoDg cp£-oDftdgxEg xai yaioxxruioveg oti)v xcvtqixt) xai avaToXixri Kqiitt). H Lir|TEga tod, xaOibg xai t) yDvaixa tod, JigoEgxoTav ajto tt]v agioToxgaTia jtod oiol-xodoe Tig KuxXd&Eg. ndvTgEi^e Ta Jiai6id tod lie iieXd, tt|g 6ev£Tixr|g agiOTO-xgaTiag, tooo OTryv L6ia tt) Bevetiu (Morosini) oao xol OTryv KgTJTr) (Venier, Demezzo, Quirini, Muazzo, Corner). Evag ajid TODg yaujigoDg tod r]xa\ o ouiia-viaxr|g Lauro Quirini. O a?aEgog Eivai ODyygacpEag &do Eibcbv Egyiov: bvo Egioxixtbv ovEigarv xai rgiibv OgrpxEuxtxiov r| 0gT)OXEDTixo6i6axTLXci)v jiouiLiaTcov. 4>aivExai mOavov otl YQda>.LEpog Kai r\ Moiga. Zxr|vr'| 2, ax. 173-394' x^pog &gdar|g: r| ^iow Jtopxa xov omxioi! xr|g AOowag-jtpoomrca: o OuMFpog, ti Moiga xaL r| noOotiXa, |i' Evav awxo|.io SidXoyo avd^Eoa axi)v FloOoiiXu xai xtiv AOowa uioa oxo onixi. Sxrivr) 3, ox. 395-748- x^pog &Qdoiig: xo rcagdOugo xol' ojiitlod xr|c AOoiwag- Jtpo-oiuna: nai xa xEOOEpa. To ufyaXuxEgo LiEgog ELvai Evag bid^oyog axo JiagdODpo, a contrasto, axo ojtoU) o <5aXi£gog jigoojraOEi va ^eloel xi)v AOodoo lie Xoyia xaL XELgovoLUEg va xov acpiioa va litcel LiEaa. Km fte xt]v akhjv dnXcooa xat m&vco tov /.atfiov xrjg xai Jigoq £/iev rrjv rjqzQa. dixwg xov oqio^iov rt]g. Km fie to vai xai r' oyi ttjq/us r' aoizoov xtjg rga%tfii eadxaoa xi ejg xtLh\ xai ro ylojoodxi ETiaaya va yXvxommXitf.0 xai zovrrj fioii xgi^ivevys, yia va Ttjv oioyovAi^co. Kat jite ttjv bok£Q))v avTijv xai otdiQTJv xadeva oka xa nkia axQi66xiQa ijoav jt£Qiooio/.teva. (447-54) TeA-ixo oivouv ogxo a^ioi6aiag aydmig x' Exiivog ^nxdEi airo xi]v AOodoo v* avoi^Ei xrjv nogxa. Ex£ivr| xr| oxiyui) EdjIvoei ajto xo xoiiirtiiLia Evog ijidA-Xod: Kai (leoa "g tovxtjv xrjv xaodv tijv de jijioqu) t;£Lxdoiu, ytax' ri%a tiov tio/Mov xqovwv tijv Tieivav va xoQTdow, rjkdtv £tg ipvkkoq djiovog xi ixaodioddxaoi: /xe xai and ttjv eh,£.q.dvTwaiv ttjv Eixa e£vxvr]0£ /.u. (749-52) Xwgig a|.i(fiL6o>iLa, r| 6ia/ioyixT| Ltog(fii xod contrasto o6>iy£i Jigog xnv xuxed-0dvot| xod Xiyo yiigaioxEgoD and xov OaXiEgo Bevexod ODyxgovou xod, tod Leonardo Giustinian (yDgco oxa 1385-1446), xod ojiolod ol canionette anayycX-Xovxav (xa contrasti) r) xgayoD6iovxav at yd^oDg xai yiogxEg. Ta Contrast! xov Giustinian, xo mo yvcoaxo and xa OJtoLa, xo Amante a sta fredura (Ayamjfi£Vt), fx' avxd xo xgvo), 695 oxixwv, &ia6paLiaxii;£xai oe 6do ODVEXEig 6ga6i£g, exodv Liia tpwiMTJ OEaxgixoxnxa (Folena 1980: 304-25, i6i(og 317-9). O ODvduaoLidg xodxod xai xod gEaXiaxixoD EgumxoD ovEigoi' r|xav ejtiv6t|oii xod aXit'goD; Elljtvedoxiixe and xd^oio dyviooxo axoni] Epyo xod Giustinian i) xdixoiou |u|iT)-xr) xod, oxo ojxoio eixcxv t)6ii oDv6Daox£i xai xa 6do oxoix£ia; FlgEJiEi va ajio-xXEioxEi i] aLiEori £m6gaor| oxov OaXiEgo xd^oiou yEguavixoD EgyoD, xaOwg oiyoDga 6ev yvibgi^E yEguavixd xai 6ev LiagxDgEixai r| jtagoDoia rEguavciiv oxrjv KgriTT) Liexd xa 1390. Mojito; jigoogiudxav yia xov yduo ton L8'ioti xou aXi£gou; Se Eva udvo xEigdygacpo, exei jiagadoOei, liexo ttjv hnogia xai 'Oveigo dX-Xo Eva auvxoLidiEgo xai ajiXouaiEgo Egcoxixd dvtigo (130 atixoi). H ayajn)ue-vt] EJtLcwejTTETai tov TtoLTjTTj, oirvoSeudLievr] and tov 'Egcoxa. 2e ilia LiExayEVE-oxegr| EJiESegyaoia, EyivE uia anojiEiga va jigoaxeBEi xo jrgdacojio inc Moigag axov 5i.dA.oyo xtov 5uo EgcoxEuuivtov. E5(b, xo '§ujivv|Lia 6ev jigoxaXeixou and Toi(UJtT)|bia xjiuXXou, aXXd and xgdHiuo nEXEivou. Aev anoxXeiexai x\ agyixii uogcpTJ (88 oxiyoi) va Eivai xoi' jo>}g, tig tijv Tovgxid, ma aibega, noXXd v' ayavaxxijorfg, oe xovgxixa ojtaOid Sgedtfg, oe KaxeXdvov %£gia, za xgidxa oov va xoqytovoi fts Stoxofta iiayalgia. (163-6) Oaov acpogd xnv axLidacpaiga xai xo Oelicxxixo jieqiexolievo, t| Ptitdba xai-gidt,ei lie xo egcoxixd Egyo xou aXiEgo, cpaivexai r\ jriOavoxEgn. H dXXr] XoyoxExvixr^i jtagaytoyt] xou ^aXiEgou, tj OgnaxEuxixf] xou reoLr|OT|, avrjxei oe diucpogExixoug xujioug. Yjrdgxow xgia udXXov ouvxoua egya, ygan-(jEva jriOavdv oxa 1421-30: Evag 5gaLiaxixd avEjrxxn^LEvog Ogrrvog xr|g Ilava-yiag, Liia Pifia TiaQ^yoQrjTixtj yia xov cpiXo xou M.-tEVEdt'xo NxaLiouXr) xai oi Aoyoi didaxTixoi tov natgog ngog tov viov. Kai xa xgia Egya Eivai. ygaLifitva, djTiog dXa xa jrouiiiaxa xou 4>aXiEgou, oe ^oXixixoug axixouc jiou OLioioxcxxa-a»]xxouv l,Ei.'yag«xd. H Pifia Jiag)jyogt]Ttxr'i aa:ox£XEixai aitd 302 oxixoug xai xgovoXoyeixai yu-gto oxa 1425' aireuOuvExai axov cpiXo xou Benedetto da Molin, uEAog, djiwg xai o dJaAiegog, x-ng 6£VExixt'ig agioxoxgaxiag t\]z Kgrrtrig, Ttou eiy£ %aoa LiELtidg xi] yuvaixa xou, xa JtaiSid xou xai xi]v j-rEoiouaia xou. O aAi£gog jrgoojTaOEi va xov jtEioEi dxi o dvOgtojrog, cog xo liovo JtXdoiia jiou Eivai jtgoixionEvo ue 5ia-vor|xix£g ixavdxuxEg, ocpEiAi-i va xaxavotioEi xr^v uaxdOEia xou xooliou, xov 0d-vaxo cog aroXeuOegtoori xai xt]v xctXoauvr) xai emeixeia xou ©eou. rigdxEixai yia xo iiovadtxd SeiyLia consolatio oxnv jigcbiiui xgnxixr] XoyoxExvia, svdg ei-doug agx.Exd 6m5£5o^i£vou oxr| duxixtj Eugcbjtri. Oi Aoyoi bihaxTixoi tov Jiargog Tigog tov viov, ajioxEXouvxai cxnd 326 oxi-Xoug xai ygctcfxrixav liexo xa 1421. ri£giXau6dvouv Eva yevixoxego lisgog 6a-oiolievo OTi] xOlOTLtxvixi'i bidaoxaXia yia xig OavdaiLtEg cxuagxieg xai xig xu-gieg agexeg xai eva JtgaxxixdxEgo iiigog daoiauEvo oxi]v jioXu yvcooxi'i ejiioxo-Xii xou Bernardus Silvester(;) (auvr)Ocog an;o8i5exai axov Ayio BEgvdgdo xou Clairvaux) De cura rei familial is, jiou ajtEuOuvExai oxov Raymundus, Kugio xou ALidgooiovou Kdoxgou. Exxdg ajid xo dxi JiagaOEXEi ajToojiciafuxxa and xt|v ejtioxoat) i) xr|v jiagacpgril^Ei, o <&aXi£gog avxXei EJtior|g aitd xtjv Jigoocoitixi] xou iteiga, JigooagLidtovxag xo Jtgdxujtd xou axryv xolvcovixti Jigay[iaxLxdxr)xcc xi]g Kgrpig xojv r)Lieocbv xou. 'Exoi 5iv£i jtoXXt) irgoooxt'l ctotv 6JiiXoyr| xrig ou-L^uyou, oxo itoigaoLia xcov euOuvcov oxi^v oixoyeveia xai oxov xgdjto avaxgo-cprig xcov yicov. Kaxd xov 16o aicbva, oXdxXr)go xo Jtoir|Lia EvaojLiaxcbOi]XE a' Eva EXXEVEOXEgo Egyo lie xov idio xixXo, yguLiiifvo ajid xov ZuxuvOlo Mdgxo AEtpagdva xai xujkolievo axr| Bevexici oxa 1543 (Bakker xai van Gemert 1977cc: 27-8). To xeXeuxoio Egyo xou aXiEgou. o Ogtjvog tig xa fldOrj xai Ttjv ETavgm-aiv tov Kvgiov xai Qtov xai XwTrjgog rjfidfv Irjobv Xgunov (404 oxixoi), 6ei-/vEi xai jtdXi xi]v JigoxiLuioi] xou yia xr) dgaLiaxixt] iiogcpr|. rigdxEixai yia Eva Planctus Marine, iva MoigoXdi xi]g navayiag, ue JioXXd OLiiXouvxa JtgdocoJia. O atprryr|xrjg, xdjioiog XgioxotpiXoc. Xiei dxi el5e CwygacfioiiEVi'] iua axi"|vi] xi]g Xxcxugwoiig, axr|v ojtoia xcc Xdyia jiou eXeyav oi JiageugioxoLU-vot Edyai-vav ajid xo oxollcc xoug ue fdgu'ixd ygciu(.iaxa. Kaxcx JicxgciEi xa 5uo xgixcx xou xell(evou). o Icodvvrig, r| MdgOcx, \] Magia MaySaXxrvr), o Xgioxdg. xciuroiog Ilgotpo'jviog. oi EdgaLoi, o Aoyyivog xai Evag Exaxdvxagyog. AvduEoa oxr) Xxaugcoox) xai xr|v AjioxaOriAcoar), jiou ajxoxEAEi LiExcxyEVEOxtgi) Jtgoo())]xi] (van Gemert 1996), ujidgxEi eva oi'jvxolio ivxEgiiedio (ox. 323-36), jiou jiEgiXaii-ddvei Liia ougt'ixtpTi avdfiEoa axov XgiaxdcpiXo xcxi xov TL,a6dx. Sxo jigcSoco- AKNULD VAN UbMbKl AUl U ILAINIINAJJ ill vaiui'iwi Jto xr|g Beoxóxou óivETca LieyaXT] éucpaori oxn UT]xgóxr)xá xtig, xa jxáOn xou Xgtaxoú xai tov ôixó xr|g jtóvo, xaOtóg xai oxig xaxrľyogtEg evuvxíov xtov Eôgaícov, evió o Itoávvr|g éxei évav xaxEuvaaxixó yevixá góXo. Auxóg o biako-yixóg i] ógauaxixóg 8of)vog uág Ouuí^ei xai JxáXi xov Leonardo Giustinian xai áX'kovQ aúyxgovoúg xov 3ioiT|xÉg. ľvcoQÍLouuE xoug Laudi diaiogate, nov jrgoo-gítovxav yia xr\ Meyá\r\ nugaaxEur), ygaiiuévoug ajtó auxóv xai xov xúxAo xou (Folena 1980: 323-6). ľlagóÄo jxou vnáoyjovv MoigoXóyia xr)g IlavayLag xai oxr|v EXkába, ri Jta-gáoxuor) jtou avatpégeL o u/aégog oxnv eioayioyri xou uug ujxoxgetóvei va oxgatfoúuE jrgog xt| Ôuxlxí) EuQtójtr), oxig JToXujrgóaiojTeg oxT)vég xr|g Exaúgto-or)g xou úoxegou Meauítova, ójtou xQi)oiuojroioúvxav xauiá ffogá xai eôocaxá t) iJieuÔoeÔQaCxá oxorxeía. To Jigóawjto xou OaXiégou xai xa égya xod éxouv ueyodo evôiatpsgov xol yia ákko évav Xóyo: uóvo oxrjv jxEQÍjrctoari xou ujrogoúuE va EÍuaoxE ajtoAúxtog 6é6aioi óxi évag Bevexóg euyevr|g, r| oixoyévEia xou ojxoíou i^oúoe jióvio ajxó ôtaxóoia xpóvia oxr|v Kgx]xr|, xq^OLLiOjioLnoE xrrv eWotvixtj yXtoaaa xou jteql-6úÁAovxóg xou xai xo jiaxgojragáôoxo eWotvixó uéxqo yia va ygátyEi óiáq;oga jToir|Xixá égya: auuôouÄig oxov yio xou, Xóyia JTagrp/ogiág oxov cpíAo xou, Éva egtoxixó óveigo yia xr\ uvr|Oxri xou x' évav ©grrvo xx|g ľlavayĹag yia utav ákkr\ jiEQÍoxaoT), Av ÓExxoÚLiE óxi o Magívog 4>aXiÉgog Óev ňjav uovaôixrí ESaígEOT) (oi JiegiJTXióaeig xou cpílou Mjteveôéxou NxaiioxAx], xou Mjiegyaou, xai evóexo-uévtog xou rhxaxÓQOu oôrp/oúv jrgog xrrv íóia xaxeúOuvot)). ujrogoúuE va 8eio-gť]aouu£ oyEÔóv 6É6aio óxi, oxig agxég xou 15ou aitóva, oi Bevexoí ójtoixoi oxíiv Kyi'|xt] óyi uóvo uiAoúaav xai xaxaXáôaivav EXJajvixa, akká xai xa xqx}-oiLiojxoioúoav oxT) ygacpr) xai xr|v avayvcoorj, Ooov acpogá xa Oéuaxa, xo égyo xou aXiégou ôev jxgoôíÔEi xauia ETtíóga-ot| ajxó xo Buuávxio. Elutveexoi ajxó xt] ôvxixrj, ixaAixŕ| XoyoxExvía xou Leonardo Giustinian xai xou jr£gi6cAAovxóg xou xai ajxó uta ôiCtoxevt) (raOavóv rraXixrj) xou De cura rei familiaris xou tLiEuôo-BEgvágbou. Oi xaxaôoXég xr|g Pí-fxaq jiuQtryoQtjTiKJjg KQÉTCEl vct 6gíoxovxai oxo íóio JiEgi6áXÄov. MnEPrAAHS Kaxá xi] ÔiágxEia xijg ôevExoxgaxíag xai xr|g xougxoxgaxíag, o Ajzókoxoc, xou MjTegyaór] i]xav Éva a:ió xa ÓT)iioq)iAiox£ga ekk^vixá jioiŕ|uaxa. rviogí^ouLiE jtEgiooóxEgEg aitó ôéxa 6evEuxég EXÓóoEig xou. Ta xeXeuxoio XQÓvia jxagaxi]-gEixai uia oť)iiavTixŕ| avauu^úgwori xou EvÔiacpÉgovxog yia xo jxoíiiua. Qoxó-oo, ixagóXo jtou ol LieA.Exr|XĽg auuqxi)voúv yia xr) uEyúXri a^ía xou égyou, xíjxoxe ákko Ôev EÍvaí 6é6aio yĽ auxó. O xíxXog xai xo óvoua xou ouyygacpéa eívaí yviooxá (lóvo ajtó xo EixaivExixó ôíoxixo axr|v agxŕ| xtov ôevexixcóv exôóoewv (xo ojTOÍo. (xjiogoúuE va EÍLtaoxE 6É6aioi, ôev ygácpxi]x£ anó xov Ĺôio xov ouy-ygacpÉa): AjTÓxojiog to}) Mjregyadij, gífia loytwTÚrt], iľ]v éxovoiv oi (fgóvif^toi nokká xo0£Ivotút>}. O xíxXog Anóxonog (=ajtoxauxoiiévog) 6aoíl;£xaL oxrjv Éxifgaor) anó xó-nov, oxov jrgiúxo oxixo (xgíxo oxíxo xtov exôóoecov). To ejtcóvulio xou ouyyga-q)éa, ÓJiiog EiicpavicExai oxo Eiaaycoyixó ôíoxixo (ôev ôíôexoi xo uixgó óvoua). OÔTjyeí ixgog xrjv xaxEÚOuvor) xr|g OEvexoxgiixixi'ig euyEvoúg oixoyévEiag xtov Bragadin r) Bregadin ajtó xo PéOuiivo. 'Iocog óutog exouue va xóvoulie ue ixiav aoxixri oixoyévEta jtou éxuxe va éxei xo íôio óvofia. Sxtg ÔEVExixÉg Exôóosig (jtgcóxr) exôooí]: 1509). xo Jxoír)fia aitoxEXEÍxai amó 556 oxíxoug (278 ouoioxaxá),r|xxu ôíoxixa)- tooxóoo. iióvo 440 oxíxoi EÍvaí au-Oevxixoí. To BÉua xou EÍvaí \iia oveigixT) xaxáôaar) oxov Káxto Kóo|io- xo jiXaiaio xou ovEÍgou avacpégExai uóvo oe éva Ôtoxixo. To xÉXog, ót]Xaôií xo £ú-jxvriiia, xáôrixE oxig ôiáipogEg ÓLaoxeuÉg nov u^Éoxn agyóxEga xo xeíuevo. To óvEiyo x@i^Exai oe xgeig evóxT)xeg. 2x. 5-66: vcuyíg xo jtgtoi. o 7tOľnxŕ|5 6giox£Tai o' éva óiiogcro ?a6áÔľ utjteúei xai xuvnyaEi éva eXácpi. To ueonuégi, xo uóo EHuqwí-texai oav airó 6aúu,a. O xuvriyóg Jirfyaívei agyá ue xo ákoyó xou axn uéar) xou Äiôa-ótou xai |£ra:^eíi£l xovxá o' éva ôévxgo. 2xí]v xoQVKpVj xou avaxaXújrxei uia ueXioao-(pwXtá' ave6aívEi xai xqwei uéXi, tóxe ó(iu>g viióňei xo ôévxgo va aelexai: Kat ôvo, fľ ecpávtjv, novxtxoí xo dévzgov eyvQÍt,av, áoitQog xai ftavQog, fie oxovótjv rov tyM)uav 01 xaixcivoi ajio r' avrjXtov OXQ(i)fia! Na yvgiaev 1} dipt][tag, va axgdqrjv r] tXixid /.tag, va kahjacv >/ yXmaoa fiag, v' axovo&tjv t] ojutkid ftag! (243-6) Zt. 277-452: y,axä 7tagdxXr|or| toi» jioit|xt|, 01 6uo vfoi Xevf xnv laxogia xoug: Eivai ajrö Lua [.lEydXn itoXt), tt]v avtiOexi] tt]s Po)LiT]g (x/nv KomkuvtivoiotoXti;). Htov avxiOtxov oxa/iviv xijg ÖaoiXeidg [exx/.ijotdg:/ xijg Pmfitjg xai xijg aXa^ovetdg ayytiöv hui x)/g duiXrjg x)jg yvojfnjg. (301-2) KaGcog irnyaivouv va ejnay.f(p9oüv xtpv aÖEXtpr) xoug. Jtou eivai JiavxpeLiEvri oe (.ua piuxQivri x<»ö«. vuuayouv. xdvovxuc oxov Kdxo> KöaLio. auvavxouv xi)v aöeXqrfj xoug i*' Eva uiogd: fixe iux8ei yia xov ödvaxo x] JtaQa6oXt) xou BagXaä/i xai Ia>-daacp (o dvöoco^og xai o hovöxequk). H Eioayüjyixr) oxr|VTi xou xuvrpyioü (5-14), (ooxöoo. ex.Ei aXXay.xEi EvxEXd)q: avxi va xaxaöiojxExai airö Evav (iovoxeqio Ha (iia öiacpOQETizr) avdXuor|, 6X. xttp. 10. ao. 310-22. AOrOTEXNIKOI nPOAPOMOI x' Exoi va xaxaXriysi axov yxoEpiö, axov Ajzöxojto o iöioc o dvOgouroc; Eivai o xuvriyöq, o ojroioc ott)v auyi] xiig Cioris xou xaxaöiwxEi Eva Öaupiaaxd eXdcpi xai xo 6gdöu xivöuveuei va jteoei Oüpia xtiq axogxaaidg xou. rigöxEixai aJiXcbg yia piia XoyoxExviXT] uvxiaxgoqjT) xou jiagaÖEftopiEvou e^Eiaoöiou, (iia öiaöixaola jtou Ecpagiiö^Ei xaxxixu o MjTEgyaör)c xai axo ujToXoi.Tto Egyo xou, r| 0a jrgEJTEi va öoupiE a' auxi] xt|v xaxabiw'S.r] puav avacpo-gd axo i£go xuvrryi (jt6. xov OguXo xou EuaxaOi.ou) jtou oorryEi. xov xuv^yö axr] yvojar] (Rincön 1990/1: 319) r) oxt]v agEXT] (BaaiXfiou 1993: 143) r] axo xuvriyi xouEgioxa (KExayioyXou 1984: 250, or\\.i. 18); H öiaoxgEÖXüjari r\ axöur) xai r| avxioxgoqjv) yvcijgi|.iü)v XoyoxExvixwv (toxi-6iov, jtou avacf£g0T)x£ jragajidvco, exöiiXwvetui Evxova oxyyv iöia xr\ axiivr) xou Kdxto KöoLiou. H Jisgiygacpir] xcüv 6uo VExgcöv vewv: «uavgoi xai agaxvtaofii:-voi» axov ax. 73 ouiiqAOVEi (iE xt)v JtagaoooiaXT) eXXtyvixti avxiXr|^)T) yia xoug vExgoug (Saunier 1984: 299). Sxoug ox. 78-85, exouue piiav avaq)ogd axi|v jraga-öoaiaxT) öuxixt] XoyoxExvixi) elxövu xou xatjioubxr] axov Kdxw Köoiio lie 0Eia r) OEJTXT] xaOoÖTiyriar), xaxd xrpv jiagdöoaT) xou Advxn x\ xx\g AiroxaXuiprig xrig riavayiag: Kai öixu>S JiQÖßoöov sow axo oxöxog jtcoc, oöeveig; Uihg exaxsötjg ov^vyog, ovt, K6a(io. Auxö xo OEiia, ii)axöao, avxiaxg£q;£xai axo xfXog xou jxoLr|LiaTog (ax. 460 x.e.) (le (lEyaXuxEgii ELicpaar), xaBiög Ol VExgoi OeXouv va öwaouv axov ayy£Xioq;6go £jriaxo>ig yia xoug tiovxavoüg. Auxr) X] avxiaxgoLpi'] xwv 0E(idxcov ajrö xa LioigoXöyLa xagaxxiigiLEi 0X0-xXrigo xov ÖidXoyo avditeoa axov aq>r\yT\xr\ xai xoug 6uo vEoug. Ol VExgoi öev Exouv cpixdoEi oxr\ Xr|0r), aXXd e/ow avEjiatpi) xr\ Livf)HT| xoug, evü> oi tawxavoi SeXvouv xoug VExgoug xoug. H x"nga. ^ou axvi 6tilloxlxt) iroirian JTagouaLdL,£xaL jtioxt'i. xaxviyogELxai yia xo ovxlOexo (ax. 160-96). Ilaga6Ldt£xaL r| xdor] va Xu-jrdxai xavEig xoug vsxgoug xai va xoug xgu6ei xa doxHLta vikx. O 0gT)vog xcdv £;üjvxavcbv, jtou EuxovxaL v' uvolSei t] yi] (ax. 110-11, 243 x.e.), yiVExai uoigoXdi xlov v£xg(bv (iE xo ioLO JTEgiExönEvo (Saunier 1984: 300 x.e.). ELvai jrgocpavEg 6x1 öev jrgoxEixai yia (lExayEVEaxEga ödvEia xr)g 6ii(LOXixiig jroi)iax|g üjtö xov Ajiöxojio- auxo jtou exou(le eöü) Eivai r) avxiögaoT] Evog Xöyiou auyygacpEa oe jrgoüjrdgxov jrgocp'ogixö uXlxo (6X. jiEgiaadxEga axo x£(p. 10). H laxogia jtou Xeve 01 6uo veol yia xo xa^i6i jtou xdvouv yia va ejtioxe-cpOouv xx|v aÖ£X(pr| xoug oxa l§£va xai yia xov xauxoxgovo Odvaxö xoug exei ouvoeOei jtoXXec (pogEg pi£ ttjv LxaXixT| novelistica (van Gemert 1979: 35-6), n Xel- 78 ARNOLD VAN GEMERT AOrOTEXNIKOI TTPOAPOMOI 74 xougyia Trl5 ö|W»s o' oXöxXTigo xo Egyo Öev £%u axöiir| oi£0Eirvr|8ei ixavojroir|-xixd. H e§l3|iVT|aT| xng raxxgiöag xoug (xng KmvaTavxivoujToXrig;) ajrö xoug Ovo aöeAxpovg, nov ajroxEÄEi uvxiaxgocpT) xojv nokv yvümjxcöv xaTryyoQwov Evavxiov xrig KiovaxavxivoimoXTig (van Gemert 1979: 33-4, KExayiöyXou 1984: 253 xai Lassithiotakis 1994: 160-88)- aJiönxoi tcru xgayouöiou «Tou vsxgou aÖEgcpoü» (Saunier 1984: 308) x' evög iioigoXoyLoü xng pidvag xou Xdgou (Mavoucaxag axov 2. AXeEjiou 1963a: 234. ax. 312), nov JiooöiaYedaXi£gou. iöcolievcov xai xtov öuo j»g Egtoxixiüv ovEigtov a'kkä lie xov Anöxono log Eva EVXEXtbg anaioioöo^o xvxiaxoixo xu)v axdiiT) [idXXov aiaiööoEiov oveigoDV xou aXL£gou, puiogEi xa-^£ig va 6gEi xdrcoio oxrigiyiia piövo axr| oxnvi] xou xuvriyiou xai ibg xo or|Lt£iO cT)g xaxd6uoTig oxov Kdxoj Koaiio. Av xo Egyo xou Mjr£gya8r) ygdcpxiixE cog avxiögaor'i oe Eva ogiotiEvo Eiöog, t.gEjiEi va lÖioOeL mg noir\\ia yia xr\ t,wr] xai xov ödvaxo, lie iua acpoögr) eniOe-t»| Evavxiov xüjv jragaöooiaxtbv ^oa|udxiov yia xov Kdxco Koauo, öiaog >i Pi-ia 0or]vt}xixij xou llixaxögou xai nagöiioia Egya. 2e avxiOEaii (.iE xnv xgopux-cxixr) xuvnyfXLXTi jT£giJt£x£ia (lie 0uu,a xov acpiiy«xr|) oxx\ Pllio. xou llixaxögou, > Anöxojioq zyfii ina Liay£UXLxr| oxt)vt| xuvnyiou (lie xuvnyö xov aqjnytixr))-v(i) o Ilixaxögog exei yia o8i]YÖ xnv xgopiaxxixi) Liogcpri xou Xdgou. axov \x6xoiio ujtdgxEL JxXr]gr)g anouaia xou Xdgou r] dXXou oöriyou- o MroEQyaöifjg (vxixaOioxd xa jtagaöoaiaxd Lieaaicovixd owLiaxixd 6aaavtoTt)gia xt^g K6-aang xai/i) xou Kdxio Kooliou iie xa ipuxoXoyixd iiagxügia xüjv vExgcbv (exoi, (Doxa, xai o Saunier 1984: 299). Mirogei axöiiii xai va Öei xavEig xr\v loxogia u)v öuo vEiov xai xr|g aÖ£Xcpr)g xoug axov MnEgyaöi) cog avtiogaor] oxnv ioxo-ia xr|g Ar||jiLOugyLag, öjxtag xr)v jragouoidqEi o Xdgog axo noix)\ia xou Ilixa-ogou. O Anoxonog Eivai Eva jxoXu auyxgovo avxniOixoÖLÖaxxLxö, avxijragaöo-oxaxö övEigo xou Kdxcn Kooliou, lie JxoXXd gEaXioxLxd axoixEia, nov xagaxxri-gi^ouv xt]v xgr)XiXT] XoyoxExvia xou 14ou xai xou 15ou aiiöva. ©a (.i^ogouoE loajg xavEig va auvoipiaa xo öiöaxxixö xou Lifjvuita cog Eva Eiöog carpe dient: anökavoz xr\v oLiogipid xr)g tcüiig ^dvoj oxr\ yr\- ol liövoi a|iöJiLoxoi Öeollol aydjtT)g Eivai exelvoi avdiusoa oe yovEig xai naiöid. aÖEXopouc xai aÖEXcpeg. Ta Liugxugia xiov vExgmv Eivai ij'uxo>,oyLXi)g cpuang: r\ £jiiyvo)ar| öxi r| Ccor) ouvEyj-L,£xai xai oe sEXva' t;vm o VExgog lievei liovo lie xig avaLivr)a£ig xou. IQANNH2 niKATOPOS 'Eva liovo Egyo r/Ei qpxdoEi cog ELidg anö xr\ ygaipiÖa xou P£0upivimxr| Imdvvr| llixaxögou: i"| Pifia 0Qr]vi]xixi) eig xov tiixqöv xai axögsoxov Abt]. Eivai pua ovELgLxr) EniaxEijn] oxov Kdxa) Koapio xai JtEQiTJYT|OT| pi£ oöiiyö xov iöio xov Xdoo. To xtoiripia xeXewbvei anöxopia oxov ox. 563 xaL xo ujtoXoijto exel xa" 0£i. Qg oi'vtiSüjg (jtö. Axoxoxog), uitdgxEi llovo piia nokv aiivxopLn avaqjogd axo övel- go: QgmxQOftsvogfie %oh)v, dtaxt nokkd lygvnvov, ilhjxa v' agzoxoifti}0d>, va Jtägw ae.gav i'mvov. /-.'(/ dviaOt] uov KEixovxa... (1-3) H HETUöaan axov Kdxto Koauo yivExm iie xov aipT|yT|xr| va jTEgvd pua axevr| xoi-Xd&a, öjrau, axn lieoi] dygiiov ^wiov, 6Xejtei Evav ögtxxovxa. To 6dgei axa imöia ue xov ögdxovxa va xov xaxaöiwxEi xai. axov jtavixö xou. Öiaaxi^Ei axopin x' evcx ^oxd-|ii atpiaxog yepidTO vexgoxeipaXeg nou ejtlttXeouv xai TEgaxa. Miu cpcüvrj xov ciftonoit:i 6xi xibga 6giox£xai axtpv En:ixguxEia xou ögdxovxa: (t>iuvrj ßdqidvij xi rjxovaa: «AdXlE, jtoOev rjXBeg onov' xo oilixt xov Oegiov, rj xuxotxid tov ögdxov xai xo '/ata xi eoya xyg avXijg xov Xdgov xov xogdxov.» (38-40) Kaxaip'Euyovxug oe pna cni]kia, wOEixai axo axöua xou ögdxovxa ajiö piia piau-gocpoQEiiEvr) piog^T) xai xaxaXriyEL oxov Kdxo) Köauo. H eiaoöog ipuXdaaExai anö Evav xgixEcpa/iO Ögdxovxa. O Xdgog, vxupiEvog axa piauga xai e^ojtXianEvog -xdx<» xa6dXa ax' dXoyo. Eivai yepidxog aipiaxu, aav cpo-vidg. 80 ARNOLD VAN GEMERT Metá ajtó ui'Ti'i Tf|v CLQKEXá exiCVTJ Eioavcoyri (5-99). ugxíiei éva? (SiáÄoyo; uvújie-oa Otov ucpriYr]x»í xai tov Xágo. Me oorryó tov Xágo, o txtf rlY'lTTl? TEEDirryeixai xov Kcmu Kóouo. Óiao/ítn éva áygio jtotoju anó ulu yétr/ugu oTEvr) aav tqí/u xai xaxe-6oívbi otov 6uOi3 Äáxxo ótzov ôgíaxovxai 01 vtxgoí, xaXoí (.tatí xai xaxoí (100-288). O Xápog ajtavxá axi; évxovec EjtiJtAi')Šng tov cxq:'í)YnTtl A£Y0VTng °xi öev eívui Jtugá o EXXEAEOXl'lC XIÜV UJIOCpáCElOV tou 0£oú. Atymg aVTEÍvov ľuíotsg öev övvoßat va y.á/iw ovô' EÍ;ov(jiá£(t> TÍTTozug éva xovxáxiv á/ifiov. (368-9) Sav oáoxaAog-OeoAÓYog, atprryeíxai xr|v icxogía x»ig Ai^iiouyYKiq LiéxQi xai xr\v é|to-ar| xwv jiptoxoTtAOoxiov xai tov flgrrvo tou Aóá|i (289-556). To tcoít||jta 6iaxó;tx£xai 0tt]v agyr) xiig rtegr/yaq;t)g tou emyeiou Jtagaoeiaou. O itoiT)TT|5 3TQÉJIEI va avňxE axr)v aoTixi) xá'E,r\ xov PeBúiivou r|, mGavóv. omyv Eiryevrj 6£V£xixŕ| oixoyévEia xtuv Picatori, jtou tóg to xÉXog xov 16ou otuóva eíxav cpéouôa xovtá oto Aiiagi xrjg öuxixr|g Kgr')xr|g. aívExai óxi. Exxóg ano eixóveg xt]c Aeuxégag IlagouoĹag xai xou ©aváxou, o Ilixaxóoog oúaiae xo égyo xou xugíiog oe aJiCpaOrftáoLa, ôiaAÓyoug AvBgiójtou xai Xágou xai áX/.a r)8ixoÔiôaxxixá xeÍLieva. Ogiafiévu yéQt] xov jroujiiaxóg xou, xou ojcokru é/£i atoOeí uóvo Éva xeLgÓYQuepo, cpaívExai óxi ôiaxr|gn,0r|xav itgoipogixú oxriv Kqt|tt] (6a. jrapaxáxto, o. 90). H xQOVoaóyt)OT) xou Jtoir||Hixog EÍvai a6É6air| (o terminus ante quem eívui ľ| XQOvoÁoyía xou piovuôixoú xciooYQÚcpou (1516-20)), óiuug xul r| axéor] xou fte xov Ajtóxojto xai pie xo Ttoítiiiu ľlaXatá xat Néa AtaOi'jxt] (6a. itagaxúxto. or|(x. 14). 2xrvTJ9cog xortoOexeixai liúaaov aógiaxu axov 15o aitóva t| oxig ugyég xou I60U. Av éxoupie Ôíxio egurjvEÚovxug xov Ajióxotío xou MnsQvaÔf) cog ejií-ÔEar| oxt) Pťfta xov Hixaxógou (xai óx.i cutXtog ae oaóxat]go xo EÍôog), xóxe o Fhxaxogog xai xo égyo xou jxqéjxei va x0OVOAOyr|8oúv jtoXv vtogíxEga, jtqiv aitó xov XQÓvo aúvBEor)g xou Anóxozwv. 6t]Xaôŕ| oxig agxég tou 15ou aitóva (van Gemert 1992). AAAA nOIHMATA TOY KATO K02MOY Auxá xu óúo óvEiga xou Káxio Kócliou Ôev eívui xa Lióva égyu \i' auxó xo 6É-pia jxou otó0r|xav ujtó xr| Lieaaitovixr| EMayvixfi Aoyoxexviu. rigoipavtog, xo avxixEÍLiEvo f|xav agxexá ÔTjiiOíptXég. Sxov 15o aitóva avr']xei t| Ofiikía xov vexgov ôaoiÁtá, évu aúvxoiio óga^ia 137 axixiDv, 01 xEXeuxaíoi 49 ujtó xoug OJioíoug Eivai ^etayEvéoTeoif| jrgoa0ŕixr|: ae [iia £o»i|.iii, egeijrcüii£vx| ExxXnoia, o axEAEXog £vóg jraXaioú 6aoiAiá óioá- AOrOTEXNIKOI nPOAPOMOI ax£i xov acf'XiY1!11! Yia T1v JTagoóixóxr)xu óaiov xujv Eyxoaiútov jrQuyjiáxtov." Eivai yvtooxó óxi xo xeigoygacfio YQÚcf)xr)x£ itgiv ujtó xa 1513, ága Oetogeíxai. óxi xo Jtgioxóxujro xgovoÄoYeíxui oxa xéat) xou 15ou aitóva' óoov ópitog acpogú xr) Y^toaaa xai xo )iéxgo, 8a (iJiOQOÚae xáXÄioxa va eivai TtuAUióxEgo. Oi ouoióxiixeg lie xov Aixôxono xai xr) Pífia &Qt]vt]xixŕ) EÍvai jioaú Emcpaveiaxég Yiu va ujTofteí^ouv (jyéax\ áiieai]g £|ágxr)ar)g. O tfó6og xou Savúxou xai xr)g Aeuxégag riugouoíag xugiugyEÍ oxr) Pípa jttQÍ xov Baváxov (148 oiioioxaxáAi^xxoi otíxoi), Yea(.i(.iévr) mBavóv jtgiv ujió xu 1493. ripóxeixai yia éva LUypia x0LOXiavixr)g maxr]g xai Xaíxcíív oo^aoitítv, axo ojroío ouvavxÓLiE «xr]g xgíxug xo Yecpugi», tcov avacpegexai xóao oxo Jioíii-iiu xou riixaxógou óoo xai axr) Pí/ua nagtjyoQtjxtxt'i xou «PaXiegou (Bakker xui van Gemert 1972: 129-30). 2xo A£YÓ[t£vo l7oí>if.ta xov T^afijrláxov, r\ jtugo6ixóxr)xa xtov eyxooLiitov ejre£r)Y£Íxai pi£ xig oxxcó r)XixÍ£g xou avSgtójtou oxov Tgoxó xou Xgóvou,12 jtou qjtgvEi xoug avBgtónoug yr\ká axov Bgóvo xou xuqjAoú 6aoiAiá IIaoúxou xui (íexú xoug gíxvei axo axó^iu evóg ogáxovxa. 'Ojtotg o Xágog axo Jtoír)Lia xou ľlixaxógou, éxai xai o Xgóvog etrp/eí oxov atpriYiixrí óxi ajrXwg exxeaeí xig ajtotfáoeig xou @eoÚ' ojtgtóx.vEi iiexá axu cayóvia Evóg ôgáxovxu xov Ti^au-jtAÚxo, Jtou ĚUjtvúei o' uuxó xo arpEÍo. Toúxo xo óvEigo, Jtou xo ľtgoÄOYÍCsi- évu OÍOXlXO xo OJtOÍO 8ULlÍL,£l EVXOVa xov AjlÓXOJTO, £X£l ÉVO ÓlJtÄÓ aXQWyXt OVEÍ- gtov. 2xo óvEigó xou o T^aiiJtÁáxog jtaígvEi éva ygáiiiia aitó xúitoiov ľlEgú-xt|, axo ojtoío Eixovíl^Exai r) JtaguJtáva) oxrrvfl. Aitó xov ax. 65 xai E^rjg, xo íôio xo Jtgóatojto xou TuaftjTAáxou itEgiÄafioavExai axo ÓvEigo. Kat atpóvxLg xovg sxojvevoev n x^paXŕj xov ôgáxov, [óooug Ôr|Aaôf) érteaav aľtó xov Tgoxó] eyvQtoE xo ôXéfi/ia xov o' cfiéva, xov T^afiJtXáxov. (67-8)13 To jtoír)[ia auxó ajxoxeXeíxaL ajtó 106 onoioxaxáXr)xxoug axixoug- t| xôovo-loyía tou eivai ayvtooxr). To óvojru Tt;u^AÚxog xai EvÓEXoitévtog í] yAtoaoa cpaívovxai va |tac ootiyoúv axi^ 6óg£ia EAÄúOa, óiiwg xo ovocia ajtavxá xai cxrpy Kgr'ixri xai ogiopiéveg ôiaXexTixég iiogcpég Ba iijtogoúaav va eívaí xui ujió xr) ôuxixt) Kgr)xr). To yeyovog óxi o o^ygacpéag xQriaiLioJtoieí OLioioxaxu- 'Eva jtagájtOLO OÉLia anuvxá axo Aeyoiievo íJčvOog Oaváxov, yqoiiiiévo aitó xov Tioúaxo riuxú (x\ Tavxó) artó xi]v Kogtóvn axa 1520 (éxO. Ztógag 1970). Me jtagÓLioio vórina Encpavigexai o «Tgo/oc xou Koaiiou» o' éva onoioxaxáXi)xxo aXcpaônxági xwv agxwv xou 15ou aiwva (KuxouaíÔti 1964: 97-101. arp. 14). O AaLutáxríg 1993: 495-6 EgiiirvEÚa xo óvo^a tue eteĺOexo. jtou LiagxugEÍxai axa ETtxávr)oa [t£ xr| orpaoía xou «cpogtixog, evox>.r|Xixóg». Argía pioiá^Ei va eívai to ajxorpaaiaTLXó otolxeío uJiég tt)g KgrixTig, iie ;u6avrj XOOVoXóytiot) TT15 oVJveeor]5 otov 15o aitóva.14 ELvaL jigorpavÉg ótl o wotr)tríg áxe eiijxveuoteí airó éoya ^toyoacpixřig rj eixovoYgaipr|a£ic. 0PH2KEYTIKH lIEZOrPAÍ>IA KAI nOIHZH KaTá tov 14o xai 15o airóva, xuxAocpogoúaav ott) Aúan jroAAÉg iiExacpgaoEig AaxivixuYv 9gr)oxEVJTixcóv xeluívodv oe Anji«o»| yAcóaaa. Auto to cpaivópiEvo öev Ex6T)Acuv£TaL otov eAArvvixó x<í>go exeívti TTiv ejtoxu, — íoojg yiaxí r\ anó-axaar] aváiieoa ottjv Ejríarpri EAAnvixii, rnc ExxAriaíag xaL Tr|g AeiTougyíag xaL TTjv xaOriLLEQivrí y/.woaa öev rjxav xóoo lieycťati, jtou va iitjv ptjrogoúv va xaxa-ká&ovv 01 ávOgwjroi xryv JTQCÜTT), i| yiaxí i| iegÓTr|Ta tldv xeijxévcov (xai r\ «%v-OciiÓTí]Ta» TT]g ÖTpooöoug) Jtgo^Evoúae xájroia avxíaxaot] axo va piETacpga- otouv. KrigtiYLiaTa oe ajTAoúoxepri yAióooa (jtou 0a yívovxav ouvnOÉoxEga xaTá rov 16o anóva)15 ygácpxrfxav ano xov piovaxó MaOavařÍA, rí, Neíao, MjiÉgxo, o ojToíog eögaoE oxr\v Körper) (oxr\v legájTExga), xaOtóg xai oxr\ Póoo, oTa xgó-via piExá tt]v AAtoar) xrig KiuvaxavxivoÚJTOAr|g. O LiEYtÍAog agiOpiog xELgoygá-qptov (15) nou jregiÉxouv xai tu OexajrévTE xrigiJYiiaxa ř) (lEyáÁo Liégog Toug (navaYLcuTáxrig 1984: 101-4, 125) eívai EvóeixtLXÓg xr|g orju.0TLxóxr|Tág xoug xaL Tíig aváyxiig jtou ujrrígxE yia xéxoia XEÍLieva. Mia akXr\ ajtÓJtEiga va yivouv jtlo jtqooitó aroug ALyÓTEgo iiogcpcoLiévoug Ta öiöayiiaTa Tng ExxAriaíag eívai r\ éfiiieTor) piETáqpgaoTi xarv 6l6aícov TTjg Fé-vear/g xai xr)g E&óov, lie tov títao H Koofioyévvqaig r\ Uakaiáv óiá axíymv tou EEcogYiou Xoúiivou (2.832 OLioioxaTÓArixToi axíxoi). H £^ágxr|or] ajró tti 6u^avTLvř] ílalatá x\ loxogía Elakaiov jragaiiévei a6É6air), jragá xr\v jrgóoipa-xr| (iirj ogioxLxfi) éxooor). O ouYygacpÉag auToú tou LiÉTpiou égvoi), jtou Jtaga-oóOttxe oe óxl AiyÓTEga ajtó jtévxe xEigÓYgacpa, jrgÉrrEi va xauxioxEi eíxe lie IIapaAeú|)aL4í xoía égya kov piag exow KaQabo&d o? Éva xeioÓYPatpo tou I7ov cu-cóva xaL, Aóyw xr\g ykáaaag, íawg jepéjiei va xqovo/.oytiöow yúpti) oto 1600: uia KptlTijtTÍ AjtoxáXvíptj zjjg 0eoróxov, xo 'Ogapa ßovayov (Aaiuicwrig 1982: 46-50) *ai tí) AeYOLiÉvt] flalaiá xat Néa Aiaßrjxr), oxyyj oiroía o Xágog, .naoaxi\ii|iřvoc ajtó xig a|iaoTÍEg tou avogiinou, iraoouoia^Exai otov acpTiyriTTJ (óxi oe óvelqo) xai xov jtaígvEi yia ina jtepitíytiot] air|v EJiiXQáTEiá tou (AcíLUtáxiig 1982: 193-214). Tia to xeXewTalo auTÓ égyo, o navaYiwxáxTig 19936 vjíoatTioítEi ótl r] aQxmrj j.iopfpT| xov YeátpTnxE yvgw ota 1500. Ol öiaAoyoi AvOqiújiou xai Xrioou (KaKou>i8ii 1964: ap. 10-11) ELvai Ejríang (.lETaYevÉOTEgoi. Ba. ArjLiapág 1985: 89 u.E., oxeTtxá lie xa auyYQá(i|iaTa tüjv Aa(iaoxr|voii Stouölti], Aäkciov PapxoiJQpu, Me)ítloi; Ilnyá. Má^iuou Mupvoúviou xai KúqlAXou Aoijxa-0i- évav voTágio, jtou éogaoE oto KáoTgo avápieoa OTa 1464 xai Ta 1500, ř\ li' évav xguooxóo, jtou avacpégETai avápiEaa oxa 1430 xai xa 1472. Evd) exeívo xov xaigó f| aváyxr\ iiExacpgáoecov Öev cpaivExai va r|xav xóoo uEYáAr) YLa xov agOóoo^o jxArieuopió xrig Kgr|xr|g, xo jrgó6Ar|Lia ř|xav jtoAÚ jtlo xaiQLO yia xoug QioLiaioxa0oALXOÚg xai, lOLaíxEga, xoug ouvíxEg. To xáotia aváiiEoa axr| \axmxx\ xai tx| y^tóoca nov xaOoXixwv xaxoíxtov xr\g Kgř|Tr|g, as LiEYÓAo 6a0iió £ÍeA.atjvloli£vujv y'i llóXaov «ExxgT|TLaLi£Vü)v», eíxe lieyüAüjoel tóoo, jtou rjxav jria ajxagaíxTjxo va Ar|cp0oúv |.iÉxga axóiir] xai yia xa iléXt] xou xatcÓTEgou xAř)gou, jtoaaoí anó xoug ojxoíoug EÍxav y£vvr|0£Í oto vrpí. O IujávvT|g nAouoiaorivóg (yiiQw axa 1429-1500), yvojaxog EJTÍarig mg loo-oř|ip ME0toviig, ójtou r)xav ejxioxojrog ojtó xa 1492 ojg xa 1500, ujiř|gt£ évag aicó xoug jtio cpAoyEgoijg uirégiiaxoug xrtg 'Evcoar|g xr|g Suvóoou xug <&eggágag-*Awg£vxíag (Fedalto 1973-8: III, 283-4, o.g. 707-8). Exxóg anó xig iroAuagLOiiEg AÓyiEg ugaYiiaxEÍEg xou YLa xr| Súvooo xrjg <řXwg£vxLag, éyoatyE EJTÍarig Évav Oqýjvo xqg Geoxóxov yia xa FláOf} xov Xqioxov (182 avotioioxaxáAT)xxoi oxí-Xoi- ipaívExai jrcog OEiogoúoE óxi r\ opioioxaxaAr|^ía avř|x£ axov x<ÚQO tt|g ijju-XaYcoyiXTÍg AoyoxEXvíag) oog ovxíoxolxo xou Aaixoú «MoigoAoyLou xn,g Ilava-YÍag» (o Bouvier 1976 avaipéga évxExa xgr]XLxég OiaoxEuég), jigoogiouEvo yLa xuv axoAou0ía xi^g MEyáAr|g nagaox£ur|g, xai £|ř|vxa Éva jrgóxujra xrigiryLia-xa yia xr| MsydAri Sagaxooxr), (iExacpgaoiiéva ojtó xa Aaxivixá. 'Eva jigaYLiaxixó jxagáAAiý.o xwv jrgoaEUxrixagíwv jtou xuxAoopogoúoav axri Öuxlxt) EugrójiT| (oxig oAAavoótpcovEg jtEgioxég oió^ovxaL axÓLin, JiEgiooóxE-ga ajtó jT£vr)vxa) ajioxEAoúv xa xEÍLiEva jtou jTEgiéxovxaL OTa (pvkka 73-100 xou xióÓLxa Marcianus Graecus IX. 17 (1247) Tt]g Magxiavrjg Bi6aio0t)x^c axr\ BEVEXÍa. Auxá to cpuAXa, ygoiiLiÉva yÚQnt oto 1493, jregiAapi6ávouv xugítog jtgooEUXÉg xai úiivoug xou Avogéa Ex?^Évxí;a (jrjEgÍJiou 1440-jrEgíJtou 1510), xou gtoLiaioxaOoAixoú iegéa xol «xavovixou« xou xaOEOgixoú vaoú xou AyLou Tíxou oxo Káaxgo. AvátiEoá xoug ujiágxouv EAAr)VLXÉg oiaoxEuÉg xou Adoro te, devote, xou Ave verum xai xou A ve sanctissima Maria, LLExaqigáoELg xiov ojiolojv 6gíoxovxai EJTÍOTig ouxvá oe ouxixá jigooEuxr|xáQLa. Tlo xov eAativlxó xóoiio, xo jtio evoiaopÉgov xagaxxŤigiaxLXÓ auToú tou jrgoo£UXi|xagiou eívai xo óxi et-vai ygaLiLiÉvo xaxá JtagaYYEAía LiiaS yvvamag: Mavovoog év' ojiöygatyE xai xsga-Aévr} ouö%ei, xi/g aaoiÁEÍag aov, Xqloxé, xáfis xr\v va uExéyj]. xaL xo óxl o avTLygacpéag áAAa^e to agxixá agoEvixó yévog tou jrgoocójrou jtou JtgoaEuxExai oe 0r|Xuxó.lft riEgÍJioiJ to 40% Ttov oAAavSixwv ji-0oaEUXTiTaQLu)v nou é%ovv araOeí eívai yooLLUÉ-va xaTá KaQayyeTla ywaixag t) avř)xav apxixá ae yuveáxa (van Gemen 1988:111). 4 ARNOLD VAN GEMERT AOrOTEXNIKOI nPOAPOMOI Exxög and xig Lisxaqjpäaeic üdvxoiiwv Äaxivixojv jtqooedxojv, o ExA£vxt;ag ygai|>£ eitiaiig o löiog ogLaiiEvoDg DuvoDg yia ayioug jiod, exelvti XT|v £jtoxx|. cjxoxeAODoav avxixEiiiEvo löiaixEgrig AaxgEiag axr| gtoiiaioxa9oAixr| ExxÄTiota: 'ta xov ÄyLo gayxiaxo (54 oxixoi) xai xr) Magla MayöaAr|vr| (230 axixoi). O lElIXEDOg IJLlVOg CtJTOXEAELTCXL ajiö iiia ÖLaöoxx) 6l6aixiov OTOixeicov JTOD aipo-lovv xQtig ywaixEiEg (logipEg, 01 ojxoisg, xaxd xr) piüitaioxa0oAixr| ajroajit] xeLvod xou xaigoij, OEojgoDvxav tog e.va jtqöocojio: r\ Magia May&aAr|vr|. To oyo Eivai avaAoyo iie xov ßto xov ayiov xai peyäkov NixoXäov xov Mooyokk-ii! ©EoAoyLxT), Jtou JiEQiyodcpEL tr| xod AyLoti NixoAdoir xo Egyo üdtö exei CEgirou xo iÖio LtT]xog (268 oxixoug) xai Eivai ygaiiiiEVo o' Eva jiagoiioio Liiy-ia Xöyiag xai XaixöxEpTig yXtbooag. Atiuxxjiedttixe LidAAov yia Jigcbxn, cpogd atpco oxa 1570. O ouyygaipEag jtqejiei va tudtiotel lT Evav Mooxoaeo 0eoXo-'ixT] cijtö xo KdaxQo, o ojioiog dxiiaoE eixe yupto oxa 1480 vi yvQ axa 1550 van Gemen 1982/3: 489-93). H Zv/upogä xi]g Kgtjxrjg xov MavÖAn SxAd8ou sivai eva odvxollo JtoLr||iia :84 oxixtov (o iöiog o Jioixixrjg avacpEgEL 150 Öioxixa- 9a iiJiogoDOE va vnagyei va xäcriia öexae^i oxixojv iiExd xov ax. 192). To üeiia xod eivai o iieyaAog oel-riiög xrig 29r|g-30Tig MatoD 1508- opaivExai öxi xo jroiriLia ygdcpxr)x£ xr)v Löia ;govid. To 11100 eivül iiia JiEgiygacpr] xx)g xaxaaxgoqpf|g axo Kdoxgo, iie xig ivxiögdoEig xrav avOgcbjrojv, xai iiiac xaxaLyiöag oxig 5 Iodvlod (ox. 9-142). Ixo ÖEXJxego iiEgog, o axjyygaipEag ajio&iÖEi xr| ouinpogd oxig aiiagxieg xov '.gnxixoD Aaoxr xoDg slogxi^Ei va £r|xr|aoDv ox^yßQEor\ ajiö xov Geo xai va CQooEuxriOouv yia xa 9DLiaxa. EvöiaiiEacog. xojioGexel Evav öiaAoyo avdiiEoa ixov Jioir|xr| xai xtiv Jigoacojiojioir|u.£vr| Kgr)xt) (ax. 169-206): Q Kgrjxr-jg, xig va axo '%ev Jiei eöhig va xaXäotjg xai xa TtaXäxia xa iptjXä fie jUia gonrj va %dor]g; Ta XExva povp' e%äXaoav ano rrjv ßXaoxrjpiä xovg k' ExdXaaav xa ojiixia pov otcov 'oav yovixä xovg! (169-70) (183-4) ^vxixtOExai EjioiiEvatg axr\ cpDoixr| EgLirrvEia xrov oeioluüv jiod 6aai^exai axov ^.gioxoxEAn (ox. 207-14). Kai oxo xEAog (ox. 277-82), avacpEgEi xo övoiid xod. O jroiT|xr|g 61vel xt)v cbga xai xr|V r|Li£goLir|via xod oeloliod lie jtoAd LiEydAx] ixgi6£ia: ödo r) caga xt) vijxxa xr)g AsDXEgag 29 jtgog 30 MaiOD 1508, TiAiaxog iDXAog 5ExaEjixd, OEAriviaxög xuxAog s|i, o£Ar|vr| eixool oxxüj riLiegtbv, ejxl >oDxa TEgiDVDLioD Tovd6o (br\k. Donato), «MagxoeXXov xanexäviov» (Capilan leneral: Marcello) xai \le «JigwxoovpöovXovg loögdvxaov xai Kvgivtj» consiglieri: Sovranzo xai Querini) (ox. 9-15, 97-102). Exxög ajiö ODXODg xoDg TEOOEgEig EXJigooojJioDg xod 6evexixod xa0£oxioxog, JtagouoidCEL xai aAAODg BEVExoDg EuyEVEig cog OiJLiaxa (ox. 67-96). Ajxo xig £xxAr)oi£g jiod xaxaoxpd-q}i]xav avaqj£g£L Liövo xx| gojLiaioxaOoAixr| iiovr] xod AyioD «^gayxioxou xaL xt|v ExxAiioLa xod AyioD Ar)Lir|xgLoD (jtiGavibg exelvti jiod avr|x£ oioug odvi-xeg). O MavÖAr]c SxAaöog (agxEid oDvr|0ioiiEvo övoiia axnv KQx\xr\ xaL axo 1610 xo Kdoxgo) Eixe Jtgoipavwg Li£ydAr| e^oixEitoori iie xo EAAr)vixö xellievo xrig ITa-Aaidg xai Kaivrig ALaOrixrjg- Jtaga9£x£i Iwdvvri AaiiaoxT)v6, yviügil;£l xo Egyo xod IoDoiiq) xod Yiivoygdcrjou (9og aitbvag) xai Laojg axÖLir) xo Egyo xod ItüdvvT| üixaxögoD. MagxDgiEg yia xo oxi r)xav dvGgwjxog EDgEiag Liögcpworig jiagEXEi EJtiorig o öidXoyog LiExa^D aipr|yr|xri xai JigoowJiojToir)LiEVT|g KgT|xrig xai T| avxi9£or| xod oxnv agioxoxEAixii Eg|,iT)v£ia xiov oeioluov itod 6ia6i86xav aixö OgiOUEVODg. O oDyygaaXiÉgou tujTcó9t)xe llóvov o Qgŕ]vog eig ra flaut auTÓg uóvo uia tpogá (1544- 0.1. najtaóóitouXog 1984: ag. 4798). evcó oi 'oi óiôaxxixoí rov naxgóg Jigog rov vióv Tuncó8r|xav euuéocug. evotauaTw-oi Oto ollótltXo Égyo tou Mágxou AEqpagáva (1543, 1644- 0.1. ílanaoó-1x05 1984: ag. 1974, 1975). o Bíog rov Ayíov NixoXáov tou ©EoXoyÍTT] tu-JrptE x«gr) o' évav áXXo Kgrruxó :ioir|Tr| £yxaT£ott]Liévo OTn BeveTÍa (ntOa-Xíyo lietó Tov Noéu6gio tou 1568, avaTÚJitoon 1626- navayitoTáxr]g 1979: -6. 0.1. IlanaoonouXog 1984: ug. 4325). Anó EUTuyi) oúujttwot), ol Xaigt-\ioí rrjg Oeoxóxov tou HXcnxnaOTjvou TtegiXaLtôávovTav anó xa 1512 xui g ot>] ľgafiitaTix)) tou KtovoTavúvou Aáoxagi (Mavoúoaxag 1965: 11 xcu t. 3). An' óXn tu ut| 9gr|ox£urtx>í XoyoTEx.via, uóvov o Anóxonog tou MjiEgyaôŕ|, -légei Xóyto tcov nag£u6oXcóv xai tou emXóyou, eíxe to ngooóvTa yia va yí-XaíxT) cpuXXáoa, xai LiáXioTa anó tic OT|LLocpiXÉOTEg£g. Meto tt|v hqcutti tou )OOT| OTa 1509 (6X. Layton 1990), yvwgí^ouuE touXóxiotov evváa ÔEVETixÉg lóoEtg nou Éyivav ngiv ujtó Ta 1800 (Kt'xayióyAou 1982: 31, 0.1. IlanaÔó-uXog 1984: ag. 1033-42). Av auTÉg ŕ\xav 01 uóvEg ouuôoXÉg TTjg Kgr|TT|g axr\v extujicoot] Xaíxcáv cpuX-itov, tóte to xóoua aváuEoa oto 1510 xai Ta 1570 9a f]xav e|aigexixá lie-Ko. ExTÓg tou ÓTi öev ocúuETai xavéva oxeôóv jigcoTÓTuiro xgujixo égyo anó :íva to xgóvLa (van Gemeri 1994), 9a éngene va ujto9éoel xaveíg óti öev tu-'Onxav oúte naXaiÓTega xEÍUEva. Xto TEAEUTaío TETagTO tou 15ou aitóva. cooTÓoo, xai oto jrgtÓTO uégog tou au, xájtoia uoT£go6utavTi.vá ôrjuíóôri égya ôiaaxfuáoTrjxav yia va avTCtno-lOoúv OTig vÉEg XoyoxEXvixég ajtaiTr|0£tg Ti|g OLioioxaTaXrvejiag. Autoĺ 01 tóvuuoi otixojtXóxol öev ETqí,Liaíľ,av oxóntLta, an' ó,ti tpaívETai, Ta Égya ug yia extújtoktti, aXXá Ta jrgooáguoí,av anXcóg ang véfg ngoTiurpEig tcov goatcóv xai avayvojaxcóv. Sxig negiaáÓTEgeg raginTtoaeig, ueooXaôoúv lle-<Ég ÓExaeTÍEg aváuEoa Otov xQÓvo nov ujiooétouue óti ÉytvE r\ öiaaxEuu, oe oioxoTaXu^ía xai ott|V jrgtÓTr| éxoooii. Ztitv eXXt|vixt| XoyoTExvía, n UETag-9uiori Trou ouvEJiáyETai r| EcpEÚgEOn, rng Tunoygacpiag öev auvEJtáyeTaL xat v auumjTTEi lie xi] u£Tá6ooT| anó Ta ouoioxaTáXnxTa XEÍUEva ottjv nE^oyga-a xai anó tov axgoaTŤ) otov avayvtóaTr|. AutÉ| r\ E|éXi^t) eívat oxetixó lóocpaxr). ľlÉvTE XEÍUEva EÍvaí yvcuoTÓ óti ôiaox£uácn:r|xav oe ouoioxaTaXr|XTr| |iog-í Toúra Ta xgóvia. Ta TÉooEga anó auTá ni8avdjg ngoÉgxovTai anó tt|V 3T|tt|. To nÉunTo, i] Aitjyrjoig xov AXe^ávôgov, t] Xeyojievri Ptftáda, eívaí Ég-1 Evóg avcóvuuou OTixougyoú anó xr\ Záxuv0o, nou oiaoxEÚaoE Éva jteuó íuevo (Holton 1974: 41-50). Ol áXXoi anxougyoí eíxav tog ólieoo ngótunó )uc Éva ÉltLLETgO xeíllevo (x' ETOl EÍxav va aVTLLLETlonĹOOUV XiyÓTEgEg ôuoxo- e;)- An' auTÉg Tig TÉoo£g£Lg oLioioxaTÓXiyxTEg óiaoxEuÉg, 01 oúo eívaí (Egcou-xÉg) uuOioTogÍEg, r\ Liía jtuOioTogía tü')tov xai r\ TÉTagTTj Éva Emxaigixó öiÖ(i-XTixó-LOTogixó noír|Lia. H Xeyóueví] Pi/^iáda rov BeXioagtov (1.000 otĺxol) EÍvaí (.úa anó Tig téooe-gEig oiaoxEuÉg xr\g loxogtag xov BeXioaoíov tou wtegou 14ou aicóva. Autí] t) o(.ioioxaTáXT|XTr| oiaoxEuii, nov irgÉnei va xgovoXoyr|0eí avctLiEoa oto 1453 xai Ta 1490 nEgínou. Xéel ouaiaoTixá tt)v íóia lOTogia u£ Tig jiaXaiÓTEgEg ôia-oxEUÉg: o BEXioágiog, ávBgtonog TanEivríg xoivtovLxr|g xaTaytoyŕig, yíveTai o mo á^iog OTgaTT|yóg tlov EXXúvcov, o Lióvog nou LtnogEÍ va ajiOTgÉi|>£i ttjv nTtóon tou BľL,avTĹou, nÉrriTEi ÓLitog OÚLta tou cpOóvou rug agiOTOxgaTÍag xx\g KojvoTavTLvoúnoXrig, nou teXlxó jieíOei tov auTOxgÓToga va tov TutpXojoEi. Evto oTig naXaióxEgeg ôiaoxei*c to égyo teXeicovel lie iná jigoeioonoirpri oxetixó lie Toug Toúgxoug, ott) Pipáôa »] AXcjou Tt^g KtovoTavTivoúnoXiig xai r\ xatáoraoí] uetó Ta 1453 OEtogoúvTai ÔEOoLtÉVEg. rúgto OTa 1490. o Póoiog noLTiTiíg Elllluvou»íX ALLiEvÍTi]g xgľ)oiLion:oí,iiO£ tt| Piftáoa rov BeXioagiov, Liati u£ áXXEg ni]yÉg, yia tt| ölxtj tou óiaoxEut) auTrjg TT]g LOTogíag. KaOcóg o AiLi£VÍTT|g ávTXr|OE oTOLXEĹa ajró ogioLuvoug KgiqTL-xoúg jtoinrÉg (MjtEgyaÔT), OuXiÉgo) oto Égya tou xai xaOtóg r\ OLioioxaTaXn,-^ia anavÍL,£l É^to a^ó Tiyv Kgfftr| Jigiv anó Ta 1500, 01 nio jrgóacpaTOL ExoÓTtg lOTOÔÉTOuv óti t) Pifiáôa ygátpTT)x£ ottjv Kgr|TT|. Ynrig^E noXú ÔT)LiocpiXŕ|g oto jrgiÓTa xgóvia xr\g £XXr|VLxr|g Tunoygacpíag (É5i £XÔóo£Lg aváiiEoa oto 1525 r| 1526 xai OTa 1577), lletó ólkoc f'£acpavíaTr|x£ anÓTOLia. O BEXtoágiog xai to Bu^óvtlo Etxav xóoel ma tt|v E^ixaigÓTr|Tá Toug. O liinigiog x\Au)y)]oig xov davftaozov 1/mégtov, yiou tou ôaoiXiá TT|g ľlgo-6r|yxíag (1.046 otíxol). EĹvaí o TEXEUTaíog anóyovog xr\g LiEoaicovixr|g eXXt]-vixríg öiaoxEur'ig Tijg yaXXlXTJg LiuOiOTogíag Pierre de Provence et la belle Maguelonne. Sojlovtoi nÉvTE XEigóygucpa xr\g avoiioioxaTáXr|xtt|g Liogcpiíg, evcó yia ttjv ouoioxcxtóXiixtti ÉxouLiE Lióvo to ôevetixó ÉvTuno. O Ifuztgiog av-TÓg xgovoXoyEÍTCXL CTUvrjOcog yúgco oto 1525. H ngcoTu yva)OTŤ| éxooot) eívul tou 1543 (Layton 1981: 133-5). rvcogí£,ouj.iE touXcíxiotov OExaTgEĹg ExóóoEig tóg Ta j 800 (0.1. íiajraóónouXog 1984: ag. 2119-30). AnéxrnaE tt| LiEyaXUTEgT) öt)lio-TixÓTUTá tou oto ngcoTO uioó tou 17ou aicíjva (nÉVTE ExóóoEig). To ÍÔio lo/úel xai yta Ta áXXa 8úo xeĺlievo nou 9a ouí,nTT|9oúv eôcó. O AjroXXóľiog x\ Aitjyijoig cugatorán] AnoXXtúvíov xov ev Tvgoj (1.894 otĺxoi), oÚLicpcova lie to xaXÚTEgo xEigóygcttpo, oXoxXT)ga)6r|xe tt|v 1t| Iavou-agíou 1500 oto Xaviá anó xánoiov ra6gtf)X Axovtlúvo. H olioloxotóXi]-xtt| auTT) Ötaoxeuri Trjg noXú yvcooTT|g óuTixrjg LiuOioTogíag Öev éxel axóut] lieXettiBeí EJtagxwg. Etol, ôev eívaí oacpég av itgóxEiTai yLa OLioioxaTáXr|-xtt] EnE^Egyaaia Tng naXaiÓTEgr|g ÉLiLiETgT|g eXArrvixiig ôiaaxEuŕjg V| yia ave|-ágTr|TTi LiETácpgaoT) Trjg Istoria d'Apollonió di Tiro tou Antonio Pucci. O AnoXXwviog nugaöiÖETai oe Tgía x£i0Óygatpa tcov agxcóv tou 16ou atwva ARNOLD VAN GEMERT AUI CJ 1 KMNlMíl urváni u« :ai oe &ExaxEoo£gEig xouAdxioxov 6ev£xix£g ExSooEtg (KExayioyAou 1982: 4, 0.1. IlanaftonouAog 1984: ao. 451-63). NouiilauE naXaioxega oxi r| editio •rinceps r|xav ExeivT] tov 1534, ngoacpaxa 611105 6qe6t)xs uia naAaiox£gr| ex-ioar|, nou xgovoAoyeixai oxa 1524 (KExayioyAou 19866: 145-53 xql 1988: 59-61). H raddgov, Avxov hi AXovnovc, ditjyyoig wgaia, yvioaxoxeori tog v, FlovkoXoyog, Oyagokoyoc). IigoxEixai yia ouoioxaxaAnxxri anodoor) xou 'Oxego6u£avxivou Zwa^agiov tov ztfinfievov yaiddgov, Eivai outog xdxi na-•ajtdvoj ano ariki] 8iaaxEurj, ojxtog Eivai xai 01 negiaooxEpEg ano xig aAAeg >itoioxaxdAr|xx£g 6taax£Ufg. H icxogia aeei ue nvEuua xai xtouuog ntog o ydi-■agog avayxdaxr|XE euro xrrv oXenou xai xov auxo v' aqjrjoei xo Ai6d6i xou. ini6i6d<;ovxai 0' Eva xgrpxixo Aiudvi. 2xr) GdAaaoa. o ydibagog xaxaStxdCE-ai oe Gdvaxo yiaxi ££ouoAoyV]0r]X£ 6x1 ecpay£ xdnoxE Eva uagouAdcpuAAo %oi->ig ^u&i. Sxo XEAog, dutog, xaxacpeovEi va |ejt£Qdoei oe navougyia xov auxo at xryv oXejiou O terminus post quern cpaivExai va Eivai r\ xyovoAoyia nou r| au-jiav| Eyive yvcooxn, oxrjv Kgrrxr| tog «mal francese* (yugcrj oxa 1497). H ngcoxx] x&oar) eLvol xou 1539. And xig aAAEg 8exa yvcooxEg ex&ooEig jxqlv ano xa 800, jxevxe xunci)0t]xav oxa 1600-49 xai xEoasoEig oxo 5euxEgo uiod xou 18ou titbva (0.1. Ilana&onouAog 1984: 2327-37). Mkqixu ofioioxaraXipcTa ^oitj/iaxa xov vOJubOrptav yia .xqojtij qood ma yoovia 1500-1549 1500-49 1550-99 1600-49 1650-99 1700-49 1750-99 apLOučí Exóóueuv XW ovvoko 3 2 2 2 1 10 2* 12 'ie/.ioÓQíog 2 4 - _ _ 6 2* 8 2 3 6 1 1 1 14 3 17 ráiňaQog 1 - 5 - 1 4 11 11 '/ixégioc; 1 2 5 1 2 2 13 13 píftáda 4 Ať^ávOQOv 1 1 3 2 3 2 12 1* 13 ryi6(ú>,i)5. Peg 1 1 5 2 i 8 18 18 jvv0x0 11 13 26 8 9 17 84 8 92 riFgi/,au6áveTai éva xeieóypuípo nou ott)V TioaynaTiy-onrca tivai aviiyocMpo évtujit); év.boot\c,. To avvxofio KOniixó Jtoíriua O y.axi/g xai 01 twvzikqí (114 oxí/ol) eívcu r| laxooía Evóg yáxou nou TiagioxávEL xov jtee«uÉvo x' éxoi xaxacpéovei va Jtiáoei xa jtovxíxia. To éoyo jtaeaóíóexai ae éva xeieóygacpo nov jieqiexei avxíxujta évxvnmv etóóoewv. Aev yvtogígouLiE, cooxóoo, xanía ékOooti avxov xov avyxeKOiiiévov jtoníuaxog. nPQIMH KPHTIKH AOrOTEXNIA KAI nPOOOPIKH nAPAAOSH Onojg xovioxx|xe Jtaoandvo) (ao. 61-7). o 2!axAixT]g ögioxsxai axoLir] [i£ xo eva jrööi oxov xoaito xr|g JiQocforjixfig Jiapdöoat]g. Eivai evag LiogcpcoLiEvog dvögojTtog, jiou axirv jxqojllix] öot'Xeid xou avx)xi oxoixeia ajtö xx|v jigocpooL-xr] jroir|ar] (axgixixd xgayouöia, oaxigixd xgayouÖia yia iioixoüg, Jtögveg r) ajraxTiuevoug au£,uyoug), ajxo xriv dA.Ar| öiuog ajiayyeAAEi Eitiarig r| xgayouftd-Ei xa öixd xou Egya. o 'Enaivog zrjq IloOoTaovzaovvidq eyive aiieocog ejuxu-Xia. axöi-ir] xai oxa jxaiöid xr|g oxoA.ixr)g t]Aixiag. Ta dAAa xou jtoirjuaxa xu-gig au.cpi6oA.la anayy£A?>.ovxav £jxiai]g xai/T) xgayouöiövxccv ajio txAAoug yia xdLUTOoa xgövia. Sxa 1455 xol 1466 ouvavxdfXE xo övoua 2ax/.i.xr]g tog jra-qojvÜ(uo Evog i[iaod oxo Kdoxgo itou AEyoxav TEcogyiog MaxguyEvrig.18 Na ei-Xav öiaxr)0iiaei. yia xöoo jxoau xr\ ör|[.ioxix6xiixd xoug xai xt)v £mxaiQ6xr|xd xoug xa jroir](.iaxd xou; O Morgan (1960: 207-9) cpadvEi oxo oniiEio va ujtoOe-oei 6x1 o avxiygacpEag xou xeLQoyodcpou xou Montpellier, xdixoiog «Fra Noel de la Bro. IjxjTOxug xng Pö&ou», xov ojxoio xauxii;ei lie xov Itoavvixr] ijotött) xrjg Ptioou Martin de la Broue, «6ev avxEyoacpE xcijxoio ygajxxo ngcoxöxujro, akXa xaxeygacpE auxd jtou dxouyE» xaxd xr) öidpXEia xr)g jr.agcxuov^g xou oxo Käoxgo oxig agx^? t°v 1523. KaGibg (.iag AEiirei axoui] uca jx>.ri0T|g ueae-xt) auxou xou xsLQoygdcpou xai uia AEjrxoueQtig auyxQiav) ue xig dW^-g jragaA-AuyEg, jiQEJiei va xo öexxoulie auxö tog \iia öuvaxoxrixa (6a. riavayitoxdxrig 1987: 17-8). Me xov Ajtöxojto Exovjie EvÖExoiiEvtog uia itagdiioia iteoUtTCOOT). O Mm@-yaöi^g avxAei oxoLxeia and Xa'ixeg ÖocaoiEg. eOilicx xai xgayoüöia yia xov 0d-vaxo (Saunier 1984) xai iotog ctnoxEAEoe o iÖiog nriyriyia dXXa uoifjoAÖyia. Au-xr) x) aucpiögoiiri oxeoi] OuiiigEi xr\ oxeox) avduEaa oxov Aiyevj AxgiTt) xai xa axgixixd xgayouftia (Beck 1971: 71). fioxöao, 0a x'|xav cpuoioÄoyixoxEgo oxov eaattvixo xöouo va ejxr|g£aoxEi r| örjuoxiXT) JioiT]oti uno xr\ «AÖyia» xai yganxd Egya va £mtr)oouv axi] ör|u.oxixri ÄoyoxExvia ev uegEi x| oxo ouvoaö xoug. OgioiiEva OEuaxa an' auxrj xr)v ngcbi-ur| negioÖo cpaivExai 6x1 unr|g£av ör)uotpiAr| yia noAu ueydAo ftidoxri^a: 01 uu-Oioxogieg yöcov xai o Xc'tgog. O Eideneier (1984) exei £nioxx|OEi xr|v ngocToxt) oxa nagaxAuöia xrjg Aityyi]-aecog zwv ztzgeurdbeov £d>wv xaL xou EvvaS,aglov xov UfiTfftevov yaiödgov r\ XT]g 0i)?Addag xov yaiödgov oe xungiaxd ärporixä xgayoüöicx. Mia nagöuoia "8 Archivio cli Statí) di Vcnezia, Notai cli Candia. epecx. 106 (Nic. Gradenigo), libro 16, oq., verso-recto, >|u. 20.1.1455. kol cpdx. 279 (Franc. Vlaco), cp. 230r. ryi. 12 2.1466. yu ARNOLD VAN GEMERT TtepijTToxT»] eivcu O xáxtjg xai 01 jtovtixoí, v£ xov ojxoío o Banescu xai áAÁoi 6gíaxovv avaAoyiEg oe xqt|Tixá ór]Lioxixá xgayovÔia (Mavoúacxxag 1965: 23 xai or|Li. 2). O AiáXoyog AvBgánov xui Xágov (KaxouAÍói] 1964: 36-41, ag. 10), jtou ptag jragaóĹÔexai oe piia OEvexwrj éxÔoot] xov 1586 xai xgía yELgóygaipa (xo vsóxego EÍvaí xou 1818, anó xr\v Kúngo), eĺvol yvcoaxóg anó xgEig xouAáxiaxov xungiaxég ngocpopixég nagaAAayég. H aAcpá6r]Xog A vOgtons, xt 'vat xa xomág (KaxouAÍÔT] 1964: 54-5. ag. 15) éxei eníor\g Ôiaxr|gr)0eí ngocpogixá oxi]v Kgŕ|-xi], xaOióg xai oe óúo xeigóygucpa. riio EvÔiucpégov Etvaí xo xpr]xixó xgayoúôi Jtou xaxéygaxj>E axr]v KQfftí] xai E^éôtoas oxTyv A0ŕ)va axa 1873 r] ľEguavíóa Marie-Espérance von Schwartz (=EXníg MÉXaivct). To xgayoúÔi ngayLtaxEÚexai pua ejiíaxErJJT] oxov Káxco Kó-OLio lie xa ngóotona xou Képôt'gou xat xou Xágou, ôavELaiiéva anó xt] Tífla &o)]\n]xixŕ] xou Icoávvt] Ilixaxógou (jiqcótt] éxôoor] anó xov Wagner 1874' jt6. ax. 82-103) xat anó xov ngÓAoyo xou Xágou oxrjv EpoxpíXt} xou Xogxáxar] (jxgcóxr] éxóoot] oxa vEÓxega ygóvta anó xov Sáoa 1879' no. ngó^oyog 9-10, 15-8). EĹvaí JtEgĹEgYO nou oe éva xai. xo auxó tgayotioi unápxouv ÔávEia anó bvo, «AÓyia» noir)Liaxa xai jtou o KégÔEgog, Liogcpŕ] £évr| yta xov v£OEA?a]VLxó Káxco Kóapio, xat o Xágog oiaxr]gŕ|0t]xav lie xAaaixá xaoaxxt]gioxixá áyvco-axa axtg EA?u]vixég Aa'Ľxég ÔoŠaaÍEg. To lióvo xeĹLiEvo lie ótacjogExtxó 0éiia jtou EnéL>]a£ eívaí t] Pijiáôa xógrjg xai viov. O Pernot ôr)LioaĹEuo£ éva xgayoúÓL xgiávxa é^t axíxwv ajró xt]v Kég-xuga, jtou nagouaiág,£i uEya^Eg oiioióxr|x£g, xa0ióg xaL pua ouvxoiióxEgr] na-gaAAayr] ajró xrrv 'Hn£igo (Pernot 1931: 107-12). O Kgiágiqg óĺvel pua aúvxoLír] nagaXÄayri oe ôicxcpogExixó uéxgo (27 axixoi), r\ onoía ôtaxr]g£Í lióvo xov ag-Xtxó ÔLixAoyo, jxou yívExai at" |ua ôgúai] (Kgtági]g 1920: 369-70). 'Exot, (.léxgL ayExixá ngóacpaxa, éva ot]uavxixó xiir]Lta auxŕ|g xt]g npcóiLir]g xgr)xixt]g Aoyoxtxviag ejtiloúoe axov eXaítvixó xóolio eíxe JXEgaouévo ajró xo xóoxlvo xcov Bevexcóv xunoygácpcov eíxe oxnv jrgocpogixŕ| nagáôoar]. TEAIKE2 nAPATHPHSEIS ľloooxixá, í) ngcóiLit] xgt]xixr] AoyoxExvía eívaí agxExá ipxcoyT) oe aÚYxgiar] lie áÄAEg óuxixoĽugconaixég AoyoxExvÍEg: noAÄá égya jxou unágxouv axeôóv oe xóOe yAtóaaa xou ôuxixoú xóaiiou ôev napaooOnxav axa veoEWavvixá. 'Iawg xat va iittv ujtrig|av xav. 'Oaov acpogá xrjv xgryuxf] aoyotexvío, ujrf|gxuv xgsig mOavég JttryÉg éti7tveuoT|g yia xoug jxotr]xég: (1) í] ôuuavxtvrí jragáooor] ox»] Äó-Yia t) xt] ot]luóót] y^tnoaa- (2) t] (jigocpogixri) ot](.ioxixtí jtoír|ot] xou eä.at]vixoú xaL Eiôixá xou xgrixixoú xóoliou- (3) r) ouxixoeugtuiraixT] JtagáóoaT], jiou eyive YvtooxT] oxt]v Kgť]xt] axeôóv ajroxAttaxixa ]téoto BevE.xíag. T AOrOTEXNIKOI nPOAPOMOT 91 H uóvt] 6uvaxóxi]xa öiaxTigT]ar|g xcov xgtixixcóv égycov (sxxóg cxitó xr]v jtgo-cfjogixT] naoáooar\) ŕ|xav oe xetgaYgacpt] ŕ] évxujtT] ]togtpT] uéoco xi]g Bsvextag t] xcov xxt]oeojv xrjg axov eáat]vixó xw0°- xuguog tüjv Ejrxavŕ|0(ov. H eaAt]vixt] 6»]Liióor|g; AOYoxExvia xujicovóxav ajxoxÄEiaxtxá oxt] Bevexící- oxeoóv óXa xa ujtcigxovxot xeigÓYgacpa xgr|xtxcóv égycov acó0T]xav é^co ctnó xt]v EAAáoa (ne E^aĹgEOT] xa égya xou NxeAAairógxa, xou TCaLuxAáxou xol xou Mjtégxou). ' Exat, ot JtegioxáaEig jtou EuOúvovxav oxt] óuxixt] Eugcóirt) yia xr)v ancóXEia noXXíov yganxcóv xai évxujtcov XEtttévcov loxúow xat yia xt|v EXAáóa. S' au-xoúg xoug jragáyovxeg. ÓJitog T] cp0agxŕ| tpuoi] xou uXixoÚ, oi aXAayég xiov Jigo-xiio')aecov, xa ajioxeAEattaxa jrugxayitóv, jtoXelicov xai cpuoixcóv xaxaoxgotpcóv, ngéľtEi va jTgooxE0oúv xa vauáyia, t] LiáAAov xcxOuoxegiiuEvT] avánxui;!] xou ev-ôtacpégovxog xcov ôevexixcóv xujtoygacpEÍeov yta e?tAT|vixct Ôt]ii(óOT] xeíuEva xai T] EJTiAoyT| xoug xcov XEiiiévcov tie LiovaÓixó axeôóv xgixiígio xo óxi éva x?iqó-ygacfo eíxe cpxáaEi tóg xt] Bí-vexia xat xo óxi T] ôevexlxt] Xoyoxgiaía Ôev eíxe avxiggt]OT] va xujtcoOeĺ. H Bevexĺo ejiat^E évav ôiJxAá anotfaotoxixó góko axt]v aváitxu^T] xai xt] ôtaxnígriar] xiig xgT]xix)]g AoyoxexvĹag: lióvo |.iÉaio TT]g Beve-xíag Lijrogoúoav va tpxáaouv oxtiv Kgŕ)xt] égya öt]Liocf>tAT) oxt] ôuxixt] EugcííJTT] xat lióvo Liéoto xrjg BEVExíag purogouaav va xuncoOoúv égya ygcxLiLiéva oxiiv Kgr'|xi|. 2' auxó xo xEcpáAaio, xóviaa óxi xa JtĽgiaaóxEpa xujttofiévcx xgt]xixá égya f)xav véfg ejiESfgyaoieg, oe oiioioxaxaAT]^ía, 6uiľ,avxLvtóv agxixá xeiLiévtov. Zirávia llóvo ititogeí xaveLg va 6geL xcíjiolo jrgayLiaxixTÍ yot]xsía t] /,oyoxExvi-xt] a|ía a' auxég xig OLioioxaxcíÄt]xxeg ôiaaxEuég. 2uvT]Ocog oi axixougyot jxe-giogí£,avxav as anXó ôutAaoiaaiió ŕ) Ejréxxaar) xou ÔEÚxegou T]LtLaxLxi.ou t] xríg xsAEUxaíag A£|Lxŕ|g Liogcpŕ|g ŕ] ÄexxLxr')g £vóxt]xag xou jrgmxou axíxou (yia xoug ógoug. 6Á. iALJTjtíôou 1986: 209-10), xor)aif.iojioitóvxag éva j"tagá),>.i]Xo í]itLaxí-Xio f) Liia jxagaÁAayT] XT]g ayExixrig /.EStxť]g Liogc]:x\z, Jtgáyiia jtou iiixogEĹ va cjtl-xeuxOeí euxoao axa E>.Ai]vixá lie xig xaxaAŕjtjEig xcov QT]iiáxiov xai xcov ouaia-axLXtóv xai lie xí] XQ^r] xrjg xxr]xixt]g avxcovuiiíag (6a. Bakker 1987). Tsvixa, T] oiioioxaxaATi^Ĺa jragaiiévEL jtoa,ú ajcAŕ| r') cprco^t). Móvi] £§cxĹg£ar] cpaívExai va eívaí T] (PvXXáóa xov ľaťóágov, nov jxgoacpépEi pna géouaa cxcpriyt]ar), t| opioio-xctxcxXr]SĹa xrjg oitoíag cíjtoxeaeí JTgayLiaxixŕ] ôeAxĺcoot] xou agxixoú XEiiiévou. Eívaí a^iooT]LXELüJxo, xai íacog xapaxxrigiaxixó xou EAAr]vixoú/xgt]XLxoú xó-auou. xo óxl r] auaxT]LiaxixT] Ltexá6aor] ojtó xr]v OLiOLOxaxaÄt]^Ĺa axov jteC,ó aó-yo, uia ]iExá6aor] jtou auxvá ouvoôeúel xr] uExaGaot] ajxó xr]v axgócxoľ] axt]v aváyvcoori, anó tt) XEteoygcxcp't] ott)v ľvxujti] [xogcpr], ôev ExÔT]Ä(óvexai auxr) xt]v jTEgíoÔo. ľlagóXo jtou éxoupie LiEgixá (Ejrxavtiaiaxá) jtel,á xEÍLieva, auvT]0(jjg iiExacpgáoEig aúyxoaw'-W ixcxAlxcóv égycov, xujxco(.iéva axa jrgcóxa XQÓvia xrjg eá->,r|vixŕ|g xujroygacfiag. oxoug enÓLifvoug aití)v£g t] JTEtoygaqaa EHaxoXouOEÍ va EÍvaí noXv airávio cpiaivóptEvo axr]v ipuxctycoyixrí ÄoyoxEXvícx. 2e Xlya fióvo xeí-piEva ľigayLiaxo7roLíi0t]xe t] LiExá6aor| anó xt]v OLioioxaxáAT]xxr] jroír|aT| ctxt]v ARNOLD VAN GEMERT necoygatpia: ott| Airjyt/cri) tov AAe^dvdgov (jiponr] exboari ytjott) oxa 1680, oe X£ig6ygatpx| dutog uogcpri xpovoXoyeixai oxov l5o aitbva) xai tov Atyevrj Aught) (18og aiarvag). To xoivo oto onoio aneuOuvovxav auxd xa xeiuEva tpaivexai ntog eueive ouaiaaxixd xoivo axpoaxtbv. Exxdg ano auxeg xig ouoioxaxdXrTxxeg 6iaaxeueg uaxego6utavxivibv xeiue-vtov, ra OgTioxeuxixu xai r)0onXaoxixd egya auxi'ig trig negio&ou (NxeXXanog-tag, Mnegxog, nXouaia&r|v6g, Xouuvog, ©eoXoyixrig) 5ev exouv ueydXr] Xoyo-xexvixrj aSta. Av Xd6ei xaveig unoxpr] xov ueydXo agtOuo XE^Qoypikpcov xou Xouuvou xai i6itog xou Mnegxou, unogei va uiXrpaei yia i&iaixegr| oriuoxixoxrp xa oe ogtouevoug xuxXoug. Kaxd xdnoio xgdno, xa xriguyuaxa xou Mjxeqxou exouv evoiacpegov tog ngo&gopioi xtov xuguyudxiov xou Aauaaxi|vou Zxouoixr) xai dXXtov. nou &ia6duovxav eugetog xai xunobvovxav ouxvd (6X. o. 82). 'Ooov acpopd x)] yXcoaoa xai xo utpog, Sev eivai a£ioor|u£iioxa. MtXriaaue nagandvto (oo. 89-90) yia xrpv aXXT]XEm&gaar| ngoatomxr|g xai npotpopixrig AoyoxExviag. Eivai aacpEg oxi 6ev rpxav xa mo EXAEnxuoueva Xo-yoxEyvixd egya exeiva nou enet^oav oxr]v ngocpogixn, nagdftoor), aXXd ne-gtoooxego exeiva xa oxoixeia r| uoxi6a nou evaguovi^ovxav pie xr) Xa'ixrj na-gd&oorp Oi uogcpeg xou Xdpou xai xou Kegdegou oxov riixaxdpo, evag 5id-Aoyog ue xov Xdgo xai r| cpiXovixia evog ayogiou x' evog xopixoiou xaigiatav xaXd ue xryv ngocpogixr) Xoyoxexvia xai enet,r|aav. Auxo xo xeXeuxaio, t| Pifid-da xogng xai vtov, a£ig,eL va avacpegGei xai yia xr\ Aoyoxexvixx| xou a^iu xai xriv enavaXapi6avouevr| xaxd Siaaxr|uaxa outx)XT|ox| yia xig nrp/eg xou, dnou r| uia nXeugd unoaxrigit,ei xx]v unag^t) lxoXixou ngoxunou (Baud-Bovy 1936: 201-5) xai x) akkr] SuXorvei oxi 6ev undgxei xinoxe xo Suxixo axov xdvo xou (Knos 1962: 225). Oi noir|xe< nou avxAxjoav oxoixeia, uexa|u dXXtov, ano xig Xa'ixeg So^aaieg xai. xt|v xgr|XLxr] ngotpogixrj nagd6ooi] 9a a|ioXoyx|0ouv na-paxdxto. H xgixt] xaxx|yogia noin,udx(ov ava£,r)xx)ae xr)v eunveuor) xx|g axr|v IxaXia. 2e ouyxgiar] ue xa ixaXixd napaXXriXu r\ ngoxund xoug, xdnoia egya 6ev eivai noXu xaxtbxega. A£ia ngoooyjig a' auxr) xrpv «ixaXit,ouaa» oudoa eivai uia xd-ot] ngog xov geaXiapid. xo xtopuxo xai xo oaxigixo, x' eva evbiatpegov yia Tig uixpEg Aenxouegeieg xr|g xaOriuegivr|g ga>r|g. O ZaxXixrig yugexpe xai 6gt]xe xo ngoxuno xou oxov di Vannozzo xai oe dX-Xa auxo6ioygaq.iixd noif|uaxa xou xaigou xou- auxo nou negiygdfpexai opicog pie ueydXT) nagaxi]gi"|xix6xr|xa eivai i] xoiviovia xai o noXixiouog xi"|g Kgf|x^g xou 14ou aio'jva. Oi eixdveg nou Sivei yia xr| cpuXaxr|, xov 6eouoqJuXaxa, xoug xagxonaixxeg, xig noXixixeg xai xoug 6ixr|y6poug 6ev eivai anXibg xolvoi xo-noi oixeioi oxr)v uoxeg»i ueoaitovixT) Xoyoxex.via. Av xai r| ouyxgioi] nou yive-xai ouxvd ue xov Francois Villon xai xov Rabelais (Knos 1962: 218) eivai naga-xpa6irypievTp xa noir|uaxd xou exouv pua to>vxdvia xai ulo nagd^evr] yoiixeia, Xagx] oxx|v angoo66xx|xt) XP1!01! xgr|xi,xx|g 6iaMxxou, xr|g ouoioxaxaXi]£iag AOrOTEXNIKOI IXPOAPOMOl xai xr|g 6iaXoyixiig uogtpr|g. Auxr| xdari yLa geaXiaxixeg nepiygacpEg ue xcoui-xo-aaxigixd oxoixeia eivai nio evxova (piavegr| oxnv aveXer|xx) negiygaq'r) xou aygoxixou nXr)0uopiou xng Kg^xrig. xdnou eixooi nevxe xgdvia piexd xr\ ueydX>] £nioi|uia xou 1348. Eivai exnXr|xxix6 va 6ei xaveig nd>g (U'xog o Kgnxixog aoxog, ngoiov Liiag r) 8uo yevecbv t,coT)g oxi^v noXrp exei anoSevioOei evxeXibg ano xoug bixoug xou axr|v unaiOgo. ExnXf]aaexai xaveig Xiyoxego 6gioxovxag auxou xou ei&oug xig ngoet6o-nou"|xixeg ouoxdoeig, oe nnioxepri uogqjx|, oxoug Aoyovg dibay.Ttxovg tov Jia-xgog jrgog tov vtov xou OaXiegou, onou nagaxrjgEixai o ibiog gEaXiouog, ouv-6uaau£vog, ojoxooo, ue uEyaXuxeg^ 66on xoivr|g Xoyixr)g. Se ai^xgiari ue xo nQOTvnd xou, xr\v EmoxoXr| xou ipEubo-BEgvagooi' a* Evav ouxixd dgxovxa, dv-Opwno xrjg n6Xr|g, xai ue xig naXaioxegeg ftiaoxeuEg xou 6utavxivou ZTravea, o aXi£Qog Eivai noXu mo oxvxexgiuEvog ooov aipogd ouaub6x) urynipiaxa yia Evav Eunogo Euysvi) x»ig Kgr)xr)g: xrpv emXoyr) ouuuyou xaL xr) oxear| xou pi' au-xt']v (eioixd xov 6iaxiogiou6 xtov eu0uvti)v), xr| oxaor] ngog xoug unT]gexeg, xoug Xiogixoug, xn, yuvaixa xai xa nai&td xou, xxrv avaxgotpxi xcov ayogabv aXXd xai xtov xogixoitbv, xr|v eniXoyr] yaungoi't, xov &euxepo yduo. Mnogei va 6gei xaveig xdxi ano xov geaXiouo xou 2axXixr| oxr|v IoTogia xai oveigo xou aXiegou xai axr| Pifidda xogrjg xai vtov. Ze avxiOeor) pie xov mnoxixo egtoxa xov 6ug,avxivtov uuOioxogiwv, oi negioooxegeg and xig onoieg udXXov 6ev eivai noXu naXaioxegeg and xa Egya xou OaXiEpou. 6giox£i xavEig Evav xaOagd oto(.iaxixd Egtoxa nou, uExd ano apioioaio dgxo aydnr)g, 6ev oXo-xXi]g(bvexai oxt]v Ioxogia xai ovtigo. evtb oxtj Ptftdda xdgijg xai viov xo ayogi 6iat,el xo xogixoi uexd ano evav xuvixo eHdipaXuo evavxiov xou (uovoyaui-xou) ydpiou. 'Eva dXXo axoixeio nou 6eixvei xnv mo ouyxgovr] oxdox) xou tt-Xiegou eivai rj unovonEuor) xtov ngootononoir'|OEtov. H rioOouXa xou (o 'Egto-xag:) xai r\ Moiga 6ev exouv nagd uovo xtjv 6xj)r| unegdvOgtonr|g 6uvaui]g xai exouv uexaxgunei oe evxeXibg avOgibmva ngootona (xnv unrjpexpia xai xxjv ngo'£Evr|xga), nou ouuuexexouv o' evav bidXoyo oxo nagdOugo yeudxo xojlii-xo-geaXioxixd x«g«xxi]gioxixd. Auxd xa oxoixeia, uallj ue xrpv e£eXi'£r) xou 6iuX6you ngog eva ngtbiiio ei6og xwpiojbiag, 6eixvouv xrpv ocpeiXr| xou uXi£gog XQr|Oiiionoiei xo uexqo xai xr\v ouoioxaxaXr)Sia ue a§ioor|UEiojxr| (pavxaoia xai noixiXia (van Gemert 19806: 87-90), xo noirjua oxo ouvoXo xou. xai Eidixd oxx| yXtbooa xou, Eivai buoxaunxo xai xou XtinEi n uouoixoxn,xa. Exe!. nou o Giustinian oxr| Bevexia eixe ^br\ pua uaxgd nagd^)oori oxrp\' onoia pmogouoe va 6aatoxei, o aXiegog 6gioxexai oxr|v agxii (.nag e^eXiting, nou Ga tpxdoei axr)v togiuoxnxa negioooxego and evav aubva agyoxega. ARNOLD VAN GEMERT To agiaxoúgyr|Lia auxoú tou jigiOLLiou axaoíou xr)g xgr|xi,xT)g XoyoxExvíag ívai aacpaXtóg o Anóxojrog xou MjtEgyaorj. 2' auxóv ogíoxovxai ovyxEVTQCO-lÉva ogiaiiéva yvtogíoLiaxa Jtou avatpégOt)xuv mo Jtávto tog xa0axTrlÉILGTl>íu :tov xaXúxEgcov égytov avtrjg xr)g JtEgióoou: évxovog ovEigixóg xagaxxř)gag, o ĚjaigExixóg xgójtog lie xov ojxoío uio0£xoúvxai, JtgoaagLió^ovxaL xai. avaxgé-covxai vvoaoxa iioxí6a xr)g ygaJtxr|g xai jtgotpogtxř|g XoyoxExvíag, xaXr) ooLiř|. >£uXioxixá xai GEaxgixá axoiXEÍa — ev oXLyoig, iiia emxuxxig oúvOeot] xr|g öv-ixť]g Xoyoxexvixv|g Jtagáóoarig xai xr)g EXXryviXT'ig Xaíxrjg XoyoxExvíag. Kavéva iXXo Jtgioxóxujro xgr|xixó Égyo auxr|g xr|g jtEgióoou öev aJX£xxt)0£ xt) ajtovöai-)xr)xa xou Ajiokókov. Aev exei ajxo&eixOEÍ r| áiieor| EJtiogaari xavEvóg ajtó auxá xa xEÍtiEva oxa .oitÍLiaxa xai xa Oeaxgixá Égya xiig jrepióóou tt|g «axLir)g» xr|g xgí|xixř)g Xoyo-EXVÍag. To TtoXú-jxoXú, tutogeí xavslg va itiXxjoEi yia xáitoieg avaXoyíeg xou iqmtóxqitou lie xov Axóxoxo xat xov AnoXhúvio (2. AXf^íou 1980: |a\ ar\\L. 1). Axólit) xai o Magívog TCávEg MjtouvtaXr')g axv, ANIZETAI 2THN KPHT1KH AOrOTEXNTA lie XT) 60uxo-Xixt| xtoLitooía xou Xogxáxar) IJavajgia, xnv avtóvuLUi xyrrtixr') óiaoxEui] xou Pastor Fido xou Guarini lie xíxXo O Uiortnóg Booxóg xai xo jxoir|tLXÓ elOúX-x10 // BooxoxovXa. 2' auxá LiJtogoÚLiE va itgoaOéaouuE éva Evoiacpégov jtollií;-vixó EjiEioóoio Jtou ajtavxá axov Eqcotóxqito xai xo OEaxpixó égyo LAmorosa Fede, Jtou ygátpxr)x£ axa LxaXixá ajtó évav veagó Kgrjxixó auyygaipéa. itiöa-vtóg yia va JtaixxEÍ oxijv K.gř|xr|, xai éxei eyxiógío axrrvixó, OÉLia xai JtoXixixó LlT)VULia.' OP02 IAH. H KPHTIKH APKAAIA Oi xáxoixoi xx|g Kgr|xr|g ayajtoúoav Jtávxa xig xH0ég xr|g Et;oxx)g. ajtó xryv EJto-Xvj Jtou 01 MivtoíxEg Xáxgsuav xr| MevoXi] 0eó xr|g cpúaiig xai axóXitav xoug xoíxoug xai xa xEgaitixá xoug lie axrjvég JtoiLiEvixtíg tonig. Ttóga Jtou r| 6Xá-axxjOT) xou vnaioú éx£t Jtf giogiaxEÍ oe Liia ax£vř| Xugíóa avÓLiEaa axa ajtoxju-XtOLiÉva ogEivá xai xa oXoéva xai JtegiaaóxEgo uaxixojtoii))iéva JtEOivá, EÍvai óúoxoXo va ouvEiór|xojtoir)a£i xavEÍg, i8ítog o xaXoxaigivóg EitiaxéjtxT)g, jtóoo 1 'Exóoan xou UAnwrosa Fede Exoiiiátei o Cristiano Luciani. H «vauxiííTÍ»> xoiiiujóia (favola marittima ř\ piscatoria. xúítog ÉQyou Jtaoóuowu lie to Jtoinsvixó &gáiia) xou Nicolö Crasso Elpidio Consolato (6X. Vincent 1996), JtagóXo jtou 6La6ganaxítexai oxo «Mirabello di Candia», cpaivExai óxi rtgoogitóxav yia to ixaXixó xolvó.