us     L» ANNAEI SENECAE
dictaret, non diceret, ait: Die, vcl mmquam dicas. Nam Q. Halerii curfum fu'8 temporibns oratoris celeberrimi, longe abefie ab homime fano volo. Nunquam dubitavit, mmquam inter-mifit: femel incipiebat, lemel definebal. Qnae-dam Lamen et nationibtis piilo magis ant minus convr.iire. In GraeciN banc liccnliam luleris j nos eliam cum fcribimns, interpnngere confue-vimus. Cicero qiioque nolier, a quo Romana eloquent ia exliitit, gradarius fuit* Komanusfer-mn magis fe circumfpicit, et aeftimat, et prae-bet aellimandum. Fabiamis vir egregius et vita ct fcienlia,et quod poft ifta eft, eloqueniia quo-que, difputnbal expedite magis, qnam ronci-tale: nt po/Tes dicere, facilitalem efTe iJlarn , non ce!eril;itern. Hanc ego in viro fapiente reci-pio. non exigo, utoratio eius fine impedimenta exeat: proferatur tamen malo, qnam profluat. Eo autem magis te deterreo ab ifto morbo , quod non pole!! tibi ifta res conlingere aliter, qnam fi te pudere defierit. perfrices fronlem oporlet, et ipfe te non audias. Multa enim in-obfervatus ille curfus feret, quae reprehendere velis. Non poteft, inquam, Irbi contingere res ifta, falva verecundin. Praeterea exercitatione opus eft qmuidiana, et a rebus fludium trail** ferendum t-It ad verba. Haec autem etiam fi aderunt, et poterunt fine nllo tno labore de-currere, tamen temperanda funt, nam quem&d-modum fapicnti viro iucefliis modeftior conve-nit; ita oratio preffa,non andax. Summa ergo fummarum haecerit: tardiloquum teefle iubeo/,
E P I S T 0 L A E. up , Epištola XLl.
Opulehram, altamque epiftolam ! Deumi/i nobis habit are, & bontim virum Jine eo nullum e/Je. Colamus ipfum , & ani mum, qui ab Hlo dcfcendit. In eo propria noflra lona fant: alia omnia alietia. Honům autem , recta Ratio*
Fa cis rem optimám, et lib! falutarem, It, ttt fcribis , perTeveras ire ad bonam mentem í ■qnam ftidtnm eft optare, cum podis a te im-pctrare. Non funt ad coelum elevandae maims, nee exorandns aedituus , ut nos ad aures fimu-iacri, quafi magis exaudiri poíľimiiä, admittat: prope eft a te Deus, tecum eli, intus eft. Tta dico, Lučili, facer intra nos fpiritus fedet, ma-lorum bonorumque noftrornm obfervator et cn-ítos: hie prout a nobis tractatus eft, ita nos ipfe tractat. Bonus vir fine Deo nemo eft. An poteft aliqtvis ľupra fortunám, nifi ab illo adiurus, ex-■furgere? ille dat conftlia magnifka , et erecta. In unoquoque virorum bonorum (quis Deus, incertum e'fi) habitat Dens, Si tibi occurrit re. tuitis arboribus ct folitam altitudinem egreíľis frequens Incus, et confpectnm coeli denfitate ramortim aliornm alios protegentium fubmo-vens: ilia proceritas lilvae et fecretum loci, et admiratio umbrae, in aperto tarn denfae at-que continuae, fidem tibi minimis facit. Et fi quis ipecus faxis penitus exefis montem fu-ipenderit,, non matin factus, fed naluralibus caufis in tantam Jaxitatem excavatus: animum •Ir'.mm quadam religionis fufpicione percutieU
H 4-
120    L. A N N A EI SE N E CA E
EPIŠTOLA E. ía.i
Mngnonim fltiminnm capita veneramur: fubu ta et ex abdito v aft i atrmis eruptio aras ha-liet, cnlnntttr  aquariiin calentium fonles} et /tagna quíiedam, vel opacitas vel immeiií'a al-titudo facravit. Si hominem videris iiiierritiim periculis, intactiim cupidilatibus, inter adverfa felicem, in mcdiis tempeftatibus placidum, ex fuperiore loco liomines videntem, ex aequo deos; non fubibit te veneratio eius ? non d U ces: ifia res maior eft allioique, quam nt credi ľtmilis huic, in ttttO eft, COrpufcttlo poíTil'í Vis iltuc divina deľcendir. animum excellentem, moderalum, omnia lanquam minora tranľcun-tem, quidquid ttmemus optamnsqne ridentem, coeleliis potentia agitat. nun potefi res taiw ta fine adminiculo nnininis llare. Itaqne maio-re fui parte illic eft, unde defcendit. Quem-admoduin  radii fobs contingunt quidem terra m, led ibi funt unde mitttintnr: íic animus magnus et facer, et in hoc demíihis ut pro-plus divina nolfemus, cnnverfatur quidem no-bisctim, fed haeret origini fuae, IDinc pendet; illujS fpecťat ac nititur: nofiris tanquam mdíor intereli. Quis eft ergo hie? animus qui nnllo bono jiifi ľuo nititur. Quid eft ffullius,quam in liomine aliena laudare? quid eo dementius, qui ea miratur, quae in alium protinus transfers poífinl ? Non faciunt meliorem equum au-rei fraeni. .Aliter leo aurata iuba demiftitur,dum contractatur, et adpatientiam recipiendi orna-menia cogitatur fatigatiis ; aliter incultus, inter gri fpiritus. Hie fcilicet impetti acer, qualem ilium eJTe nátura voluit, fpeciofus ex liorrido, cuius hie decor eft, non fine timore adfpici t
praefertur 111 i languido , el bracteato. Jsľcmo gloriari nifi fuo debet. Vitem laudemus, fi fruc-tu paJmites onerat, fi ipfa ad terrain, pondere eorum quae tulit, adminicula deducit. Num. quis hnic illam praeferet vitem, cui aureaeuvae, aurea folia dependent? Propria virtus eil in vite , fertilitas: in hornine quoque id laudan-dum eft , quod ipfins eft. Familiam ibrmoram habet et domiirn pulchram: multiim ferit, mul-rum foenerat. nihil horum in fplü eft, fed circa ipfum, Lauda in ipfb , quod nec eripi po ? tefl, nee dari : quod proprium eft hominis, Quaeris quid fit? animus, et ratio in animo perfecta. Rationale enim animal eft homo, confummatnr itaque eins bonům, fi id adim-plevit eni nafcitur. Quid eft autem quod ab illo ratio haec exigit? rem facillimam , fecundum natnram fuarn vivere: fed hanc difficilem facit communis infania. In vitia alter alterum trudi-mus, quomodo autem ad falufem revocari pof-iiinr, qiios nemo retinet^ pöpuhis impellit?
Epištola   XL II.
Rron cito credendamdevirobono'remmagnam effe. Qnosdampraeferre, autfimularc; malos ýuturos,Jijit occajio. Exemplo cuiusdam dočet* Tum /ich iaborandum in externis, quae incommoda, aut f alfa co/tuno da, ha Bent.
I, AM tibi ifte perfuaľit, fe virum bonuni efle* Atqui vir bonus tam cito nec fieri poteft, nee inteiligi. Scis quem nunc virum bomim dicam? Iiuius fecundae notae, nam ill* alter ľortafľe.