polské hospodářství
Polska gospodarka
Gospodarka II Rzeczypospolitej
 trudna sytuacja
gospodarcza
spowodowana
połączeniem się
trzech zaborów
w II RP,
 Niestabilność
związana z
granicami
państwa
(konflikty
graniczne)
Cechy gospodarki II RP:
 wysoki udział
rolnictwa w
strukturze
zatrudnienia – na
początku
dwudziestolecia
międzywojennego
(meziválečného
dvacetiletí): 63,9%;
pod koniec: 59%
Cechy gospodarki II RP:
 urbanizacja (koncentrace obyvatel ve městech) na
bardzo niskim poziomie. W 1921 roku 25,9%
obywateli Polski mieszkało w miastach, a w 1939 roku
28,4%
 wysokie bezrobocie (nezaměstnanost),
 hiperinflacja (hyperinflace) spowodowana
zwiększoną emisją pieniądza przez kolejne rządy,
 próba wyrównania różnic gospodarczych
wynikających z połączenia ziem z różnych zabiorów.
Centralny Okręg Przemysłowy (COP)
 okręg
przemysłowy
przemysłu
ciężkiego i
zamieszkany
przez 6 mln
ludzi, budowany
w 1936–1939
Port morski Gdynia
Plan Piętnastoletni
 plan rozwoju gospodarczego
zaproponowany przez ministra
skarbu Eugeniusza
Kwiatkowskiego podczas
drugiego posiedzenia Sejmu
dn. 2 grudnia 1938 r.
 Faza I: 1939-1942 rozbudowa
sektora
obronnego,
 Faza II: 1942-1945 - rozwój
transportu: sieci drogowej i
kolejowej, sieci mostów,
przemysłu samochodowego,
kolejowego i lotniczego,
 Faza III: 1945-1948 - rozwój
rolnictwa: melioracja, rozwój
szkolnictwa wiejskiego
powszechnego i
zawodowego,
 Fazy IV i V: 1948-1954 urbanizacja
i
uprzemysłowienie Polski,
wyrównywanie różnic w
poziomie życia w różnych
regionach kraju (zatarcie
różnic pomiędzy Polską "A" i
"B").
Gospodarka po wojnie:
 ok. 38% wartości majątku narodowego zniszczono,
 z rąk Niemców zginęło ok. 6 mln obywateli Polski,
 liczba osób zabitych przez Armię Radziecką lub
zmarłą w ZSRR jest szacowana na od 0,5 do 1,5 mln
Polaków,
 liczba ludności Polski w 1945 roku wynosiła 23,9 mln
(stan z 1939 roku - 34,8 mln)
 35% budynków przemysłowych oraz 52% urządzeń
elektrycznych zostało zniszczonych w wyniku działań
wojennych.
Ziemie Odzyskane
(Znovuzískaná území)
Gospodarka PRL:
 trzyletni Plan Odbudowy Gospodarki 1947-1949,
 sześcioletni Plan Rozwoju Gospodarczego i Budowy
Podstaw Socjalizmu realizowany w latach 1950-1955,
 pięcioletni Plan Rozwoju Gospodarki obejmujący lata
1956-1960
 gospodarka centralnie planowana (centrálně plánované
hospodářství) - system gospodarczy, w którym decyzje
dotyczące produkcji i inwestycji zawarte są w planie
sformułowanym przez władze centralne, zwykle przez
agencję rządową; przeciwieństwo gospodarki
wolnorynkowej (tržní ekonomika),
 upaństwowienie gospodarki (znárodnění).
 BlokWschodni
(Východní blok);
demoludy,
 realny socjalizm,
 eksport (vývoz)
– wywóz towaru,
 import (dovoz)
– sprowadzanie
towaru.
Władysław Gomułka (1905 – 1982)
 I sekretarz KC PZPR
(Komitet Centralny
Polskiej Zjednoczonej
Partii Robotniczej) w
latach 1956 -1970
Edward Gierek (1913 – 2001)
 I sekretarz KC PZPR w
latach 1970 – 1980
 okres jego rządów
wspomina się, jako czas
dobrobytu; ostatecznie
rządy zakończone
załamaniem
gospodarczym
Reglamentacja towarów w Polsce
Ludowej (přídělový systém)
 obowiązujący w latach
1944–1949, 1951–1953
oraz 1976–1989) system
kontroli dystrybucji
towarów za pomocą
wydawanych kart (kartek)
(přídělové lístky)
Struktura zatrudnienia:
 makroekonomicznym – podział ludności według
zatrudnienia w poszczególnych sektorach gospodarki,
zależy od poziomu rozwoju gospodarczego państwa;
 mikroekonomicznym – podział zatrudnienia w
danym zakładzie pracy, np. pod względem
posiadanego wykształcenia lub rodzaju wykonywanej
pracy.
Zatrudnienie w poszczególnych
sektorach gospodarki:
 lata 50. - rolnictwo 57,2%, przemysł 23%, usługi 19,8%,
 lata 70. – rolnictwo 48%, przemysł 28,9%, usługi 23,1%,
 lata 80. – rolnictwo 38,6%, przemysł 34,2%, usługi 27,2%
Przedsiębiorstwo Eksportu
Wewnętrznego „Pewex”
 przedsiębiorstwo
państwowe z
siedzibą w
Warszawie,
prowadzące
sieć sklepów i
kiosków
walutowych w PRL
Lata 1980–1989:
 załamanie gospodarki,
 masowe protesty zakładów pracy,
 wprowadzenie stanu wojennego 13.12.1981 r.,
 stagnacja po zniesieniu stanu wojennego
(22.07.1983 r.),
 80% produktów było niedostępnych na rynku.
Pytania
 Co oznacza słowo „urbanizacja”?
 Czym przejawia się inflacja?
 Czym był PEWEX?
 W jaki sposób wprowadzono reglamentację towarów?
Transformacja gospodarczo –
ustrojowa:
Oparta głownie na Planie
Balcerowicza, który
zakładał:
 reformę finansów państwa w
celu odzyskania równowagi
budżetowej;
 wprowadzenie do gospodarki
mechanizmów rynkowych
poprzez uwolnienie cen i
wprowadzenie sztywnego
kursu złotówki do dolara;
 zmianę struktury
własnościowej gospodarki
poprzez prywatyzację i
zniesienie ograniczeń w
obrocie nieruchomościami.
L. Balcerowicz – minister finansów w latach
1989-1991
WOW!
Na skutek planu nastąpiło:
 obniżenieinflacjii deficytubudżetowego
(rozpočtovýschodek),
 zwiększenie bezrobocia (likwidacja Państwowych
GospodarstwRolniczychitp.),
 pogorszenie się sytuacjimaterialnejbiedniejszej
częścispołeczeństwa.
Balcerowicz musi odejść!
 sloganpolitycznyużywanyw
PolscenaprzełomieXXiXXI
wiekuprzez
przeciwnikówszeregureform
ustrojowychigospodarczych,z
którymijestkojarzonyLeszek
Balcerowicz.
Rok Polska Czechy
1990 –9,68% –1,20%
1991 –7,02% –11,61%
1992 +2,51% –0,51%
1993 +3,74% +0,06%
1994 +5,29% +2,22%
1995 +6,95% +5,94%
1996 +6,00% +4,16%
1990–96 +6,61% -1,94%
Dynamika PKB
(hrubýdomácíprodukt)
wybranych krajów, obliczonego
wedługparytetu siły nabywczej (parita
kupnísíly)
ekonomické ukazatele –
wskaźniki ekonomiczne
Dynamika liczby zatrudnionych w
wybranych krajach
Okres Polska Węgry Czechy Rosja Ukraina Białoruś
1990–96 –15,3% –26,2% –10,2% –12,3% – 8,4% –16,1%
Stopa bezrobocia (míra nezaměstnanosti)
w wybranych krajach
Rok Polska Czechy Słowacja
1991 12,2% 3,8% 9,6%
1992 14,3% 2,6% 10,6%
1993 16,4% 3,2% 13,9%
1994 16,0% 3,2% 14,5%
1995 14,9% 3,1% 14,8%
Inflacja na koniec roku w wybranych
krajach
Rok Polska Czechy Słowacja
1989 640,0% 1,5% 1,5%
1990 249,0% 18,4% 18,4%
1991 60,4% 52,0% 58,3%
1992 44,3% 12,7% 9,2%
1993 37,6% 18,2% 24,8%
Denominacja złotego w 1995 roku
 reforma
walutowa wprowadzająca w
Polsce 1 stycznia 1995 nową
jednostkę pieniężną o nazwie
„złoty” i symbolu PLN, która
zastąpiła „starego złotego”
(PLZ). Jeden nowy złoty
odpowiada 10 000 starych
złotych.
Przykładowe ceny w 1994 roku
Artykuł Cena (PLZ)
jajko (szt.) 2 200
mleko 3,2% (1 l) 5 500
szynka (kg) 128 000
cukier (kg) 9 500
mąka
poznańska (kg)
6 300
wódka
Krakus (0,5 l)
71 500
 struktura zaměstnanosti – struktura zatrudnienia
 míra nezaměstnanosti – stopa bezrobocia
 nezaměstnaný – bezrobotny
 průmysl – przemysł
 služby – usługi
 zemědělství – rolnictwo
Polska w Unii Europejskiej
Polska jako beneficjent środków
unijnych
Kilka słówek 
 příjemce - beneficjent
 plátce – płatnik
 finanční podpora – wsparcie finansowe
 finanční prostředky EU – środki finansowe UE
 dotace - dotacja
Korpomowa
 korpomowa to slang używany przez pracowników
korporacji (i nie tylko)
 ASAP (ang. as soon as possible) – tak szybko, jak to
możliwe; (Muszę mieć to asap, inaczej będzie
fakap!),
 Fakap – (ang. fuck-up) – w korporacji jest to
określenie na zawalenie jakiejś sprawy (Jolka znowu
zaliczyła fakapa, dobrze jej tak!),
 Fidbak (ang. feedback) – informacja zwrotna; (Nie
dostałem jeszcze fidbaku w sprawie tego produktu.),
 Fokus (ang. focus) – częściej używane w formie
czasownika fokusować się; (Sfokusuję się na tą
sprawą.),
 Kejs (ang. case) – to najogólniej rzecz ujmując
sprawa, którą mamy załatwić, (Iwonka, miałaś
kiedyś takiego kejsa? Nie wiem jak to załatwić…),
 Mieć kola – (ang. call) mieć zaplanowaną
służbową rozmowę telefoniczną lub
wideorozmowę; (Muszę kończyć, mam kola na
9.00.),
 Target – cel, np. sprzedażowy; (Premii nie
będzie, nie wyrobiliśmy targetu.),
 Task – zadanie do wykonania; (Ciągle mi jakieś
taski wpadają, nie dadzą żyć człowiekowi!),
 Ołpenspejs (ang. openspace) – duża, otwarta
przestrzeń biurowa; (Ciiiicho! Nie mów tego
głośno na ołpenspejsie.),
 Dedlajn (ang. deadline) – oznacza ostateczny
termin; (Mam dedlajn na jutro, muszę to
ogarnąć!);
 Meltdałn (ang. Meltdown) – załamanie nerwowe;
(Marta rano miała meltdałn, nie podchodź na
razie do niej.)
Dziękuję za uwagę.
Bibliografia
 https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/;4575023
 https://www.imf.org/en/Publications/SPROLLs/world-
economic-outlook-databases#sort=%40imfdate%20descending
 https://www.money.pl/gospodarka/wiadomosci/artykul/bezrob
ocie-w-sierpniu-wynioslo-8-5-proc-,227,0,2149859.html
 https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-
statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-
rzeczypospolitej-polskiej-2016,2,16.html
 https://www.wnp.pl/finanse/liczba-banknotow-w-polsce-
podwoila-sie-w-ciagu-dekady,355454.html
 https://www.wnp.pl/rynki-zagraniczne/popyt-konsumpcyjny-
napedzil-polski-import,317330.html
 https://www.youtube.com/watch?v=3Q__5mK_dQU