PRAEFATIO. communieavit. Denique Pridericus Leo, ut solet aliorum studiis praesto esse, me benefieiis suis obligavit atque ob-strinxit,cum sua sponte schechilas legens*) permulta aut emen-daret aut digna quae examinarentur adnotaret; cui ut de-monstrarem quantum me ipse debere scirem, hano Apulei editionem sacram esse volui; velim certe atque pervelim eius nomine digna sit. 1) Praefationem cum libei'aliter mecum legeret ab erroribus typothetae vindicans, amicus Georgius Wentzel me monuit hymno Homerico tertio Mercurio ab Apolline et (idanycc v. 497 et Qccjl&ov v. o29 donari (cf. The Homeric Hymns by Allen and Sikes Lond. 1904 p. 190 ad v. 529: qk^Sov not to be confused with the iLtkettyft (pasivrjv (497), which had already been given to Hermes as god of cattle). Quod commemoiatum volo, quam-quam, pertineatne ad locum Apuleianum met. 201,14, quern supra (p. LIII) tractavi, dubito. Qui. Kt a Vt ferine religiosis uiantium moris est, cum aliqui lucus 1 1 aut aliqui locus sanctus in uia oblatus est, uotum po- 3 stulare, pomum adponere, paulisper adsidere: ita mihi ingresso sanctissimam istam ciuitatem, quanquam oppido festme, praefanda uenia et habenda oratio et inhibenda 5 * properatio est. neque enim iustius religiosam moram uia-tori obiecerit aut ara floribus redimita aut spelnnca irondi-bus inumbrata aut quercus cornibus onerata aut fagus pel-libus coronata, uel enim colliculus sepimine eonseeratus uel s truncus dolamine effigiatus uel cespes libamine umigatus 10 « uel lapis unguine delibutus. parua baec quippe et quanquam paucis percoutantibus adorata, tamen ignorantibus transcursa. * * * At non itidem maior meus Socrates, qui cum deco- 2 rum adulescentem et diutule tacentem eonspicatus foret, is 'ut te uideam', inquit, 'aliquid et loquere.' scilicet Socrates * tacentem hominem non uidebat; etenim arbitrabatur homi- F 184".

redigasMohde^tesy red. Purser Braktnan 11 poeta (a ex e inter scribeud. eft. ead. m) cf. Horn. II. Ill12 12 effufa (<)p) em.I,eo 13 enimuero cf. Phil, suppl. IX573$qq. t 14 fublimabit (qp) b mut. in y al. m. 16 tuta (vid. fuisse uta supra add. , deinde al. m. t in linea add.) tp: ut ita in ras. ab ead. m. script. 17 hiemis i. e. tempestatis{%£tnarvog) aeris Rohde natatu Heins nisu vir doct. 18 tota Stewech 20 gurber-naculo em. qp itidem ? Kr inhibens Heins innitensque Oud. 21 emin; (tp) del. putat Kr, post despiciens transpos. vdVl remittens Thomas eminens He cf met. II 21 (42,13) VI15 (140,5sq.) remigio Seal pinnaminis indefesso remigio Groslot APVLEI FLORIDA 2. 3 3 Oud. Kr. paene eodem loeo pendula circumtuetur et quaerit, quorsus potissimum in praedam superne sese ruat fulminis uicem, s de caelo inprouisa simul campis pecua aimul montibus feras 3 simul I homines urbibus uno optutu sub eodem impetu cer-nens, unde rostro tran<^s>fodiat, unde unguibus inuneet uel 5 agnum incuriosum uel leporem meticulosum uel quodcunque esui animatum uel laniatui fors obtulit. Hyagnis fuit, ut fando aceepimus, Marsyae tibicinis pater 3 10 et magister, rudibus adhuc musicae saeculis solus ante alios ca[n]tus eanere, nondum quidem tam [in]f(ř)>exanimo sono 10 □ nec tam[en] plurifonni modo nec tam[en] multiforatili tibia; □ quippe adhuc ars ista repertu nouo commodum oriebatur. n nec quicquam omnium est quod posit in primordio sui perfici, sed in omnibus ferae ante est spei rudimentům quam rei experimentům, prorsus igitur ante H#agni 15 nihil aliud plerique callebant quam Vergilianus upilio seu busequa, 'stridenti miserum stipula disperdere carmen.* quod si quis uidebatur paulo largius in arte || promouisse, ei quoque tamen mos fuit una tibia uelut una tuba per-sonare, primus Hyagnis in canendo manus discapedinauit, 20 F 184*b. ip 73b 74'. 2 feferuat (qp, sed postea eff. al. ut vid. m. fe ^ruat) 2/3 fulm. — inprouisa uno tenore legit Thomas, ante de distinguunt y~~ eras, animantam Florid laniatu ( mar-fia3 ('ead. m. add.) () 4 prhyx 5 inlufcibar|bar |buf (bar in confinio vers, additum. punetis del. al. m.) em. al. m. in tp obfit;.Fert (93) 6 *aeler (eras. vid. litt. t, quae coibat cum antecedent, e in compendium &; in mg. m. recentiss. c aeger) asči uarium seu Lj/dium 15 querulum seu Phrygium religiosum seu Dorium bellicosum. is igitur cum esset in tibicinio adprime nobilis, nihil aeque se laborare et animo angi et mente dieebat, quam quod is monumentarii ceraulae tibieines dicerentur. sed ferret aequo animo banc nominum communionem, si mimos spectauisset: 20 animaduerteret illic paene simili purpura alios praesidere, alios uapulare; itidem si munera nostra spectaret: nam illic quoque uideret hominem praesidere, hominem depugnare: togam quoque parari et uoto et funeri, item pallio cadauera operiri et pbilosophos amiciri. 25 * * * Bono enim studio in theatrum conuenistis, ut qui 5 sciatis non locum auctoritatem orationi derogare, sed cum primis hoc spectandum esse, quid in theatro deprehendas, F 184*. tp 74*. 2 mulif (em. ead. m.) 8 caudidat (poster. d indux. et "superscrips. ead. m.) tp: candicat uariegatur Heim 4 cantillat v cf. met. IV 8 (80,9) flor. 17 (32,22) 6 squali-tatem Brant per se Contaren temperantiaé? Leo StibicinS* 11 eecinit (n in ras. ex d eff. pr. m.) enimuero cf. p. 2,13 14 omnis modi ed. Iunt. post, omnibus modis Oud 15 uelle- L ieolion (al. m. recte distinx.) alii (tp) Iastium Glarean cf. met. X 31 (262,11) lidiu [) tp: adprime 18 qua supra lin. add. ead. m., exstat in tp 6 APTLEI FLORIDA 6. 6 Oud. Kr. nam si minms est, riseris, si funerep[l]us, timueris, si co-moedia est, faneris, si philosophus, didieeris. is Indi, gens populosa cultoribus et finibus maxima, procul 6 a nobis ad orientem siti, prope oceani reflesus et solis 6 exortus, primis sideribus, ultimis terns, super Aegyptios eruditos et Iudaeos superstitiosos et Nabathaeos mercatores et fluxos uestium Arsacidas et frugum pauperes Ityraeos et odorum diuites Arabas — eorum igitur Indorum non aeque miror eboris strues et piperis messes et cinnami io merces et ferri temperacula et argenti metalla et auri fluenta, jj nec quod Ganges apud eos unus omnium amnium maximus 'eois regnator aquis in flumina centum e discurrit, centum ualles illi oraque centum, so oceanique fretis centeno iungitur amni,' is nec quod isdem Indis ibidem sitis ad nascentem diem tamen in corpore color noctis est, nec quod aput illos im-mensi dracones cum immanibus elephantis pari periculo in mutuam perniciem concertant: quippe lubrico uolumine so indepti reuinciunt, wt illis expedire gressum nequeuntibus uel omnino abrumpere tenacissimonim serpentium squameas pedicas necesse sit ultionem a ruina molis suae petere ac retentores suos toto corpore oblidere. sunt apud illos et uaria colentium genera — libentius ego de miraculis homi- 25 num quam naturae disseruerim —; est apud illos genus, qui P 184b. 185».

) 4 relluxus Lindenbrog 6 nabatheof 7 *ityre, of (eras, f) 9 fque. em. ead. in. 18 elephantif ( vdVl <^qui^> Brahman 20 implexi Colv et (t. hie alius w se commemorat inter duos arbitrům delectum, sanata simul-tate, reconci|Jliata gratia, purgata suspicione amicos ex in-fensis reddidisse; itidem alius sese parentibus quaepiam imperantibus oboedisse, et alius aliquid meditatione sua so repperisse uel alterius demonstratione didicisse,<(iiZia)> denique ¥ 186*. q> 74b. 1 idq; adco [ gnom ( denique Se <^sua^ Leo denique — commem. del. Mueller Brahman <^cetera^> ceteri vdVl 8 APVLEI FLORIDA 6. 7 Oud. xr. eeteri commemorant. qui nihil habet ad[d]ferre cur prändeat, inpransus ad opus foras extruditur. Alexandro illi, longe omnium excellentissimo regi, cni 7 23 ex rebus actis et auctis cognomentum magno inditum est, 5 ne uir nnicam gloriam adeptus sine laude unquam nomina-retur — nam solus (a} eondito aeuo, quantum hominum memoria extat, inexuperabili imperio orbis auctus fortuna sua maior fuit suc|cessusque eius amplissimo etprouocauit 3* ut strenuus et aequiperauit ut meritus et superauit ut melior, 10 solusque sine aemulo elarus, adeo ut nemo eins audeat uirtutem uel sperare, fortunám uel optare —, eius igitur AJexandri multa sublimia facinora et praeclara edita fati-gafeeris admirando uel belli ausa uel domi prouisa, quae omnia adgressus est meus Clemens, eruditissimus et suauissi- ib mus poetarum, pulcherrimo carmine inlustrare; sed cum přimis Alexandři illud praeclarum, quod imaginem suam, quo certior posteris proderetur, noluit a multis artificibus unlgo contaminari, sed edixit uniuerso orbi suo, ne quis effigiem regis temere adsimularet aere, colore, caelamine, □ so cum saepe solus earn Polircletus aere duceret, solus Apelles coloribus deliniaret, solus Pyrgoteles caelamine excuderet; 25 praeter hos tris multo nobilissimos in suis artificiis si quis uspiam repperiretur alius sanctissimae imagini regis manus s admolitus, baud secus in eum quam in sacrilegum uindi- F 186" qp 74". 1 commemorant del. Toll lac statuit Kr add-ferre habeat offerre Oud 3 anacolutlwn tniaria emendare eonati sunt w. dd. cf. Phil, suppl. IX 518 6 <^B,y eondito r 8 ampliffimo. ^ tp: ampliffimof (0 in ras. ut vid. ex u off.) 10 que delend. ptttat vdVl lluelspe-rare uirtutem uel optare fortunám ed. Sas.post. 12 edicta Brant 12/13 fatigauerif (tp) at. m. mut. u in b 15/16 eü prim; (qp) em. v 19 adfimularft (al. m. d mut. in f) 20 qn fepe (us || esset, utique omnibus statuis et tabulis et toreumatis idem uigor acerrimi bella-toris, idem ingenium maximi honoris, eadem forma uiridis •M iuuentae, eadem gratia relicinae frontis cerneretur. quod 5 utinam pari exemplo philosophiae edictum ualeret, ne qui imaginem eius temere adsimularet, uti pauci boni artifices, idem probe eruditi omnifariam sapientiae studium contem-plarent, neu rudes, sordidi, imperiti pallio tenus filosophos imitarentur et disciplinám regálem tam ad bene dicendum 10 quam ad bene uiuendum repertam male dicendo et similiter niuendo eontaminarent. quod utrumque scilicet perfacile est. quae enim facilior res quam linguae rabies et uilitas mo-rum, altera ex aliorum contemptu, altera ex sui (nata) ? nam uiliter semet ipsum colere sui contemptus est, barbare 15 27 alios insectari audientium contumelia est, an non summam contumeliam uobis imponit, qui uos arbitratur maledictis optirai cuiusque gaudere, qui uos existimat mala et uitiosa uerba non intellegere aut, si intellegatis, boni consulere? quis ex rupiconibus, baiolis, tabemariis tarn infans est, ut, 20 si pallium accipere uelit, <(iion} disertius maledicat? * * * Hie enim plus sibi debet quam dignitati, quanquam 8 nec baec illi sit cum aliis promiscua^ nam ex innumeris hominibus pauci senatores, ex senatoribus pauci | nobiles F 185*b. tp 74b. 75». 2 fimuf (qp) similis Florid, simillimus He Brahman suus Prie sui simillřmus Heins imaginis simillimus Contaren 3 toreumatäbuf (bu del ead. m.) cp: toreumatif 4 ingeniü (al. m. punct, add.) tp: Igeniü (I eras, vid.) honoris] heróis Colv hominis Oud imperatoris Mueller 5 relucinaě Roensch sed Plin. n. h. XXX TU 14 eft. Ott 7 adfimularent Kr 10 imitarent Hild diseiplinae regulam Sciopp 13 ref../ □ (sign, interrogation.) qp: ref e 14 alt bis ( add. m. recentiss.) tp -. alt bis altera » Brakman (lecto alterum) He 20 ut] quin Fulv 21 disertius Wotcet cof recte legit Bohde cf. apol. 101 (112, 14) <^ceu)> proconsul Mild ipfe scriba t verbi sequentis falso adders voluit, sed em. 11 enimuero cf. 2, IB 18 excerptu (tp) em. v 19 a me (qp) del. Novak em. Lips inde Steivech immutare Vulcan demutare Brant 22 opificiis del. Vulc opificis vel opera Sciopp 23 operib; (qp) del. Wower opera v 24 APVLEI PLATONICI FLORIDORV _ TM - LIB ■ I ■ expiic ■ INCIP ■ II ■ 25 Et] ut v is Wower hie Oud 12 APVLEI FLORIDA 9 Oud. xr. cum Socrate, patria Elis; genus ignoratur, gloria uero magna, fortuna modica, sed ingenium nobile, memoria excellens, studia uaria, aemuli multi. uenit Hippias iste quondam certamine Olympio Pisam, non minus cultu uisendus quam 5 elaborátu mirandus. omnia secum quae habebat, nihil eorum [mjemerat, sed suis sibi manibus confecerat, et indumenta, quibus indutus, et calciamenta, quibus erat induetus, et gestamina, quibus erat conspicatus. habebat indutui ad corpus tunicam interuřam tennissimo textu, triplici licio, u 33 purpura duplici: ipse earn sibi solus domi texuerat. habebat u cinctui balteum, quod genus pictura Babylonica miris colo-ribus uariegatum: nec in hac eum opera quisquam adiu-uerat. habebat amictui pallium candidum, quod superne circumiecerat: id quoque pallium co<^w»)>perior[is] ipsius i5 laborem fuisse. etiam pedum tegumenta crepidas sibimet compeř/erat; etiam anulum in laeua aureum fabeij|rimo signa-culo quern ostentabat, ipse eius anuli et orbiculum circuit lauerat et palam clauserat et gemmam insculpserat. non-dum omnia eius commemoraui. enim non pigebit me com-20 memorare, quod ilium non puditum est ostentare, qui magno F 186*.

Novák sed cf. v. 16 sq. 6,3 et 8; 8,3 et 11 O nich'l (em. ead. m.) 6 memoiat((p,sed mut. in emerat) 7 quibus Novák induetus cf. met. II 28 (48, 9) Villi 21 (218, 14) XI8 (272, 8) 8 conspicuus v conseptus Becichem conetipatus Vulc conspicatui? Oud 9 interuiá ( ie uti nosse, sed pro his praeoptare me fateor uno chartario 37 ealamo me reficere poemata omnigenus apta uirgae, lyrae, socco, coturno, item satiras ae rip&0s, item <^/ř)>istorias uarias rerum nec non <^o)>rationes laudatas disertis nee non 20 dialogos laudatos philosophis atque haec (eiy alia[et] eius-dem modi tam graece quam latine, gemino uoto, pari studio, simili stilo. quae utinain possem equidem non singillatim ac discretim, sed cunctim et coacerwatim tibi, proconsul F 186". 75*b. 1 iuc^ptu ( 4 cylaule 9: cýlaule clausulae v clauulae Cms cymulae He 5 mota-retur Oud 6 autem] tamen Hild laudauit (qp) em. Wower laudauerit Kronenberg 8 Daedalum v daed. vdVl & ipfe| et hippian (ot ah m. add.) 9 doctrina Stewech 11 textrine mere em. al. m. qp: textna emere ('na e ál.m.inras) 13 nihili Burmann 14 äpolla () i mut. in a ferramentia v ferramento Hild 17 ut]inol'fe (em. al. m. in qp) 19 coturno (ti ui te amare w debeant experti propter beneficium, expertes propter exem-plum. nam et beneficio multis commodasti et exemplo omnibus profuisti. quis enim a te non amet discere, quanam 20 moderatione optineri queat . . .; tua ista grauitas iucunda, mitis austeritas, placida constantia blandusque uigor est. neminem proconsulum, quod sciam, prouincia Africa magis h reuerita est, minus uerita: nullo nisi tuo anno ad coercenda peccata plus pudor quam timor ualuit. nemo te alius pari F 186»b. qp 75b. 1 ut( He 16 du modo deration? tp: dň modo roně (em. in mg. m. recentiss.) cf. v. 20 16 effecti9 (qp) def. Leo coll. 30, 16 em. vdVl efflietim v 19 pfuisti (tp) em. v 20 tuum munue vel tale quid intercidissc putat He, qui sequentia ab hoc sen-tentia seiunxit gfa .ť uita* (tp, $ed pro signo interrog. punct, exhibet) eras, f em. Lips 21 blanduq; uigore (tp) blanduaque uigor animi v blandique Oud rigor Dousa fit. blando cum uigore? Leo uigor est He APVLEI FLORIDA 9. 10 15 Ond. Kr potestate saepius profuit, rarius terruit, nemo similiorem uirtute filium adduxit. igitur nemo Carthagini proconsulum diutius | fuit. nam etiam eo tempore, quo prouincia circumibas, manente nobis Honorino minus sensimus absen-tiam tuam, quain<^wam^> te magis desideraiemus; paterna 5 in filio aequitas, senilis in iuuene [auctoritas] prudentia, *o eonsularis in legato auctoritas. prorsus omnis uirtutes tuas ita effigit ac repraesentat, ut medius fidius admirabilior esset in iuuene quam in te parta laus, nisi earn tu talem dedisses. qua utinam perpetuo liceret frui. quid nobis cum io istis proconsulum uici[ci]bus, quid cum annis breuibus et festinan tibus mensibus. o celer<^e^>s bonorum hominum dies, o praesidum optimorum citata curricula, iam te, Seueriane, tota prouincia desideramus. enimuero Honorlnum et honos suus ad praeturam uocat et fauor Caesarum ad consulatum is format et amor noster inpraesentiarum tenet, et spes Cartha-ginis in futurum spondet, uno solacio freta exempli tui, quod qui legatus mittitur, proconsul ad nos cito reuersurus est. * * * Sol qui candentem feruido cumi atque aquis 10 □ flammam citatis feruido ardore explicas: 20 F 186b. tp 751". 3 (Puincia ( vir doct. ap. Oud Kronenberg parta] patre Brant 9/10 eum — quo Stewech 10 de-difl'ef (tp) tradidisses vdVl qui vdVl sed qua significant lau-dem, i. e. laudabilem virtutem 11 uicicib; em. tp 12 celerl' tp: eeler em.v 13 plidu* (era*', i, fuit igitur antea diu) tp: plidiii 14 defideram; (qp) i. e. iam nunc desiderium antecapimtts desiderabimus Salm desiderauimus Colv 19 cf. Scaen. Horn, poes. fr. ed. Ribbeck Ist p. 244 Aid Phoen. fr. 1 micantem can-dido Priscian III 424 K punicanteni feruido v in archetpo mic. □ feruido script, et cand addit. fuisse, hoc autem falso ad particip. relat. esse putat Leo perdio Oud pernio vir doct. ad mg. ed. lunt. fulgido He curfu (qp) cm. Priscian 16 APVLEI FLORIDA 10. 11. 12 Ovtd. Kr. 41 itemque luminis eius Luna discipula nec non quinque ceterae uagantium potestates: louis benefica, Veneris uoluptifica, pernix Mercuri, perniciosa Saturni, Martis ignita. sunt et aliae mediae deum potestates, quas licet sentire, non datur 5 cernere, ut Amoris eeterorumque id genus, quorum forma inu<£>sitata, uis cognita. item in terris, utcumque proui- i* dentiae ratio poscebat, alibi montium arduos uertices extulit, alibi camporum supinam planitiem coaequauit, itemque ubique distinxit amoium fluores, pratornm uirores, item 10 dedit uolatus auibus, uolutus serpentibus, cursus feris, gressus hominibus. *** Patitur enim, quod qui berediolum sterile[m] etil 4í agrum scruposum, meras rupinas et senticeta miseri colunt: quoniam nullus in tesquis suis fructus est nec ullam illic is aliam frugem uident, sed "infelix lolium et steriles domi-nantur [hjatienae", suis frugibus indigent^esy aliena fura-tum eunt et uicinorum flores decerpunt, scilicet ut eos flores carduis suis misceant; ad eundem modum qui suae uirtutis sterilis est . . 20 Psittacus auis Indiae auis est; iiistar illi minimo minus 12 43 quam columbarum, sed color non columbarum; non enim lacteus ille uel liuidus uel utrumque, subluteus aut sparsus, est, sed color psittaeo uiridis et intimis plumulis et extimis palmulis. nisi quod sola ceruice distinguitur. enimuero cer|| Fl86b.

) sterile Colo 13 fcrupoiv ex Icrupulo inter scribend. eff. ead. m. qp: l'erupulolu agrum ante sterilem transpos. Stewech 13 spinas Stewech lOhabene em. q> cf, Verg. georg. 1154 indigent ( quampiam concitus altissimo uolatu praecipitat, rostro se uelut anc[h]ora excipit. sed et capitis eadem duritia quae rostri. cum sermonem nostrum cogitur aemu- 5 lari, ferrea clauicula caput tunditur, impérium magistři ut 44 persentiscat; baec discenti ferula est. discit autem statím pullus usque ad duos aetatis suae annos, dum facile os, uti is conformetur, áum tenera lingua, uti conuibretur: senex autem captus et indocilis est et obliuiosus. uerum ad dis- io ciplinam humani sermonis facilior est psittacus, glande qui uescitur et cuius in pedibus ut hominis quini digituli numerantur, non enim omnibus psittacis id insigne, sed illud omnibus proprium, quod eis lingua latior quam ceteris auibus; eo facilius uerba hominis articulant patentiore is plectro et palato, id uero, quod <(dí>dicit, ita similiter nobis 45 canit uel potius eloquitur, ut, uocem si audias, bominem putes: nam (coruuniy quidem si audias, id est cřociíare, nou loqui. uerum enimuero et coruus et psittacus nihil aliud quam quod didicerunt pronuntiant. si conuicia docue- so ris, conuiciabitur diebus ac uoctibus perstrepens maledictis: hoc illi carmeu est, hanc putat cantionem. ubi omnia quae didicit maledicta percensuit, denuo repetit eandem cantile-nam. si carere couuicio uelis, lingua excidenda est aut quam primům in siluas suas remittendus est. 25 * * * Non enim mihi philosophia id genus orationem lar- 13 gita est, ut natura quibusdam auibus breuem et te- F 187*.

He Hild <(cor-uinam) (omisso nam) vd VI si auim uideas Oud idé" co-nate n loq (qp) id est Fulv conari v tonare Lips cantare Brant crocitare vel croccire He cf. de d. Socr. prol. 4 (4, 24 Th) idem conari Novák idem conantem, crocire non loqui vdVl idem conantem <^coruum, conari^ n. 1. Purser 27 qui- ApulcL Florida ed. Helm 2 18 APVLEI FLORIDA 13. 14 Oud. Kr. porarium cantum commodauit, hirundinibus matutinum, eicadis meridianum, noctuis serum, ululis uespertLnum, bu- 46 bonibus nocturnum, gallis an||telucanum; quippe haec ani-malia inter se uario tempore et uario modo occinunt et 5 occipiunt carmine, scilicet galli expergifico, bubones gemulo, ululae querulo, noctuae intorto, cicadae obstrepero, hirun-dines perarguto. sed enim philosophi ratio et oratio tempore iugis est et audita uenerabilis et intellectu utilis et modo omnicana. io *** jjaec atque hoc genus alia partim cum audiret a 14 Diogene Crates, alia[s] ipse sibimet suggereret, denique in 47 forum exilit,rem familiärem abicit uelut onus stercoris magis labori quam usui, dein coetu facto maximum exclamat; 'Crates', inquit, rCrate[s]te<;>w}> manu mitt<^'íy: et exinde Je 1 & non modo solus, uerum nudus et liber omnium, quoad uixit, beate uixit. adeoque eius cupiebatur, ut uirgo nobilis spretis iunioribus ac ditioribus procis ultron<(ea)> eum sibi optauerit. cumque interscapulum Crates retexisset, quod erat aucto gibbere, peram cum bacnlo et pallium humi pos[s]uisset 20 eamque sup[p]ellectilem sibi esse puellae profiteretur eam- buJcla (quibuf al. m., cognoscitur a. pr. script, uf, vid. fuisse qbuí) těporariu (~ al. m. add.) qp: těpariu F 187*. qp 76*. 6 obstreporo (qp) cm. v 9 omicana^' (m. vet. in mgß hic min; hab fori unü) 11 aliaf (qp) alia Wower cf. de deo Socr. 1 (6,8sq. Th) de Plat. II1 (104,10 Th) 12 tergoris Wower statuens Goes cf. Otto Sprichwörter d. Rom. p. 202 13 maximum cf. Plaut. Most. 488, sed met. V 28 □ (126,7) 14 cratef te manumittef (qp) Cratetem (Cratem Scriver) manumittit Fulv manumittet Kr manumittit, et He (cf. 33, 19 34, 12) cf. Gregor. Nag. laud. Basil. Magni c. 60: Kfjáxns Kq(Íx7]tci. &t]ßatov iXev&eeol Diels Poet. phil. fr. p. 222 sq. 16 cupiebatur | uita (uita in mg. al. m. add., deest in qp) cf. Flaut. Mil. glor. 963 Leo 17 ultroneü (qp) em. Hild ultronea Oud ultro eum v 18 interscapilium Seal. interscapuHum ťdF/c/". Corp. gloss. Lat. VI597 gratef(qp) em. v 18 auctum Florid auctua vd VI acuto vir doct. alio Burmann auctiore Oud auctior Hild 19 peramque v pilleü (i in ras m. recentiss. ex a eff.) qp: palliü uie m. recentiss. eff. in ras., sed cognoscitur a pr. m. script, bu . . . qp: humi poffuifr& em. qp 20 fuppeüectile em. qo čf. met. IV13 (85, 3) APVLEI FLORIDA 14. 15 19 Oud. Kr. que formam, quam uiderat: proinde sedulo consuleret, ne post querelae causám caperet; enimuero Hipparebe condi-cionem accipit. iam dudum sibi prouisum satis et satis con-sultam respondit, neque ditiorem maritum neque formon-siore<(iK^> uspiam gentium posse inuenire; proinde duceret, 5 quo liberet. dux<^*T> Cynicus in portieum; ibidem, in loco 4$ celebri, coram luce clarissima accubuit, coramque uirginem inminuisset paratam pari constantia, ni Zeno procinctu palliastri circumstantis coronae obtutu<(W> magistři in secreto defendisset. io Samos Icario in mari modica insula est — exaduersum 15 Miletos — ad oceidentem eius sita nec ab ea multo pelagi dispescitur: utromuis clementer nauigantem dies alter in so portu sistit. ager frumento piger, aratro inritus, fecundior oliueto, nec uinitori nec hol<*ť>ori[s] culpatur. ruratio om- is □ nis in sarculo |j et surculo, quorum prouenta magis frue-tnosa insula est quam frugifera. ceterum et incolis frequens et hospitibus celebrata. oppidum habet, nequaquam pro gloria, sed quod fuisse amplum semiruta moeuium multi-fariam indicant, enimuero fanum Iunonis antiquitus fami- so F 187*b. qp 76*. 2 querela" ea (qp)"" supra la induct, ab al. m. querela earn v querulam earn vdVl querelae (ansam Oud) cauuain Colv querelam ea inciperet Purser aut verbum monendi intercidisse aut sententia non rede continuari videtur 3 accepit Purser 4 refpondit (qp) respondet Kr 4/5 formonsiore qp: formofiore 6 dux (qp) em. Stewech ducit v ibique Fulv 6/7 loco celebri incoram Stewech 8 iniuisset Vulcan proiectu Fulv protentu Oud 9 palleaftri (qp, sed e mut. in i) cf. met. 16 (5,14) obtutu (~ add. m. recentiss. et indux.) qp: obtutu obtutum (sed circumatanti) Hild magiftri in fecreto (qp) in del. Thomas (servato obtutum) magiatrum v magistrum secreto Kr secretum (deleto in) vir doct. et secreta Eohde 12 Mileto Sciopp 13 difpicit qp: defpicit dispescitur Colv utruuif (qp) utramuis vir doct. ap. Oud utrimuis Salm utrouis ?Kr utrimuis utrouis vdVl de acc. cf. Landgraf Arch. f. lat. Lex. X 397sq. 15 uineto Oud holeri (qp) holitori Kr oliui- tori Colv olitori Becichem holeris cultori ?He fculpit (qp) sed vid. ex u eff. esse a forma recentiore culpatur Bohde sealpitur Becichem Purser coll. Strab. XIV 1,15 C. 637 2* 20 APVLEI FLORIDA 15. Oud. Kr. u geratum; id fanum secundo litore, si recte reeordor uiam, n uiginti haud amplius stadia oppido abest. ibi donarium deae perquam opulentum: plurima auri et argenti ratio in lan-cibus, speculi<(y>, poculis et cuiuscemodi utensilibus magna s etiam nis aeris uario effigiatu, ueterrimo et spectabili opere: uel inde ante aram Bathylli statua a Polycrate tyranno dicata, qua nihil uideor effectius cognouisse; quidam Pytha-gorae earn falso existimant. adulescens est uisenda pulehri-tudine, crinibus fronte pařili separatu per malas remul- 10 sis, pone autem coma prolixior interlucentem ceruicem scapularum finibus obumbrat, ceruix suci plena, malae ubereš, □ 52 genae teretes, at medio mento lacullatur, eique prorsus citbaroedicus status: deam conspiciens, canenti similis, tunicam picturis uariegatam deorsus ad pedes deiectus ipsos, is Graecanico cingulo, chlamyde uelat utrumque brachium ad ss usque articulos palmárům, Getera decoris [i]striis dependent; ctthara balteo caelato apta strictim sustinetur; manus eius tenerae, procerulae: laeua distantibus digitis neruos molitur, dextra psallentis gestu jsuřsabulum eitharae admouet, ceu sí parata percutere, cum uox in cantico interquieuit; quod ai interim canticum uidetur ore tereti semihiantibus in cona-tu F 187b. cp 76*. 1 secundum littora Lips cf. Sail. bell. lug. 19,3 2 qp: aut 3 prgqua (in mg. ead. m. d) qp: pquá em. v 4 fpeclli (ead. m. add. ) qp: fpeculi (ead. m. add.) cuiuscemodi cf. nut. VIII 17 (190,15) 6 ut inde (qp) cf. met. IIS (31, 13) apol. 55 (62, 23) uel uide Goes ueluti Bosscha denique Hild ibidem Ellis uel iam inde vdVl cf. apol. 47 (3*f 15) 56 (63, 17) policrate (qp) em. v 9 Oud 9/10 reuuliif (qp) em. Salm cf. 4, 19 10 aurem Scriver 11 impuberes Florid 12 terete8 fat (a«Z.m. add.) qp; lacu* □ lat (eras. 1) lacunatur Putean modica m. lacuna Florid lacul-latus He lacuna capitique Mueller eique] truncique vel trunci quoque Lennep 15 uelatus Hild 16 iftriif qp: bistriif em. Colv in stiiis Wower 1" cythara em. tp celata ut vid,, sed ta prors. evan. qp: celata em. v 18 tenera (qp) em. v 19 fuo fabulu (qp, in mg. m. recentiss. add. pulsabulum) in mg. add. d suscitabulum Colv suum sabulum vel pulsabulum Lips quassabulum Hild succussabuium Boensch feu ut vid qp: leu ceu v 20 interquieuerit Florid APVLEI FLORIDA 15. 21 Oud. Kr. labellis eliquare. verum haec quidem statua esto cuiuspiam puberum, qui[s] Polycrati tyranno dilectus Anacreonteum ss amicitiae gratia cantilat; ceterum multum abest Pytbagorae philosophi statuam esse; et natu[s] Samius et pulchritudine « adprime insignis et psallendi musicaeque omnis multo doc- 5 tissimus ac ferme id aeui, quo Polycrates Samum potie-batur, sed haudquaquam philosophus tyranno dilectus est. quippe eo commodum dominari orso profugit ex insula clanculo Pythagoras, patre Mnesarcho nuper amisso, quem se comperio inter sellularios artifices gemmis faberrime scul- io pendis laudem magis quam opem quaesisse. sunt qui Pytha-goran aiant eo temporis inter captiuos Cambysae regis, Aegyptum cum adueheretur, doctores habuisse Persarum magos ac praecipue Zoroasten, omnis diuini arc[h]ani antistitem, posteaque eum a quodam Gillo Crotoniensium 15 □ principe reciperatum. uerum enimuero celebrior fama opti-net sponte eum petisse Aegyptias disciplinas atque ibi a sa-cerdotibus caerimoniarum incredundas potentias, numerorum admirandas uiees, geometriae sollertissimas formulas (didi-cisse);nechisartibusanimiexpletummoxChaldaeosatqueinde 20 Bracmanos — hi sapientes uiri sunt, Indiae gens est — eorum ii ergo Bracmanum gymnosophistas adisse. Chaldaei s/deralem F 187". qp 76"b. 1 est v 2 qf (qp) qui v quiuia Hild quos — dilectoa Salm quem — dilectum Colv policrati (qp) ana- creonte ui (poster. a,cxoeff. eta. superscrips., quia litt. non satis elara erat, m.ead.) qp: anacreonte t em. v cf. Ludinm met. IV33 (101,12) Dorium X 31 (262, 17) flor. 4 (5, 15 sq.) Anacreon Teius Salm 3/4 <^non)> multum — qui et natu Cuper 4 esse natu vir doct. et n. U u Hild nat; (; induct.) tp: natA ( al. m. add.) 6 adferme qp: atferme ac f. v atque f. Kr quom Kromnberg policratef (qp) qp: fame 9 patre nefarcho (qp) sed eraso compendia litt. m 10 fauervim§ em. tp 11 opes Becichem 11/2 pytha-gora naianteo (qp, sed pittag-) 13 ducturef qp:ductoref 14 zoroaften (qp) archanu (qp) em. Vulcan arcanormn Oud 15 gyllo qp: gillo Syllo Bohde coll. Iambi, vit. Pyth. 150 19 uires Colv 19/20 <^didicisse> v petiase ex v. 17 subau-diri putat Purser 22 fyderale em. tp 22 APVLEI FLORIDA 16 Olid. Kr. scientiam, numinum uagantium statos ambitus, utrorumque uarios effectus in genitalis hominum ostendere nec non me-dendi remedia mortalibus latis pecuniis terra caeloque et mari conquisita, Bracmani autem pleraque philosophiae s eius contulerunt, quae mentium documenta, quae corporum exercitamenta, quot partes animi, quot uices uitae, quae diis manibus pro merito suo cuique tormenta uel praemia. quin etiam Pherecydes S#ro ex insula oriundus, qui primus 58 uersuum nexu repudiato conscribere ausus est passis uerbis, ;s soluto locutu, libera oratione, eum quoque Pythagoras li magistrům coluit et infandi morbi putredine in serpentium í» [j scabiem solutum religiose humauit. fertur et penes Anax-i-mandrum Milesium naturabilia commentatus nec non et Cretensem Epimeniden inclitum fatiloquum et piatorem is disciplinae gratia sectatus itemque Leodamantem Creo-p<^yli discipulum, qui Creop<7i)>ylus memoratur poetae (Ji^ameň hospes et aemulator canendi fuisse. tot ille doctoribus eruditus, tot tamque multiiugis calicůms disci-plinarum toto orbe haustis, uir praesertim ingenio ingenti so ac profecto super captum hominis animi augustior, primus so philosophiae | nuncupat[i]or et conditor, nihil prius disci-pulos suos doeuit quam tacere, primaque apud eum medi- F 187b. 188*. qp_76b. 1 luminu (1 in ras. at. m. eff. ex n, ut vid.) , quae uolantia poetae appellant, ea uerba detractis pinnis intra murum candentium dentium premere. prorsus, inquam, hoc erat primům sapientiae rudimentům, meditari condis-cere, loquitari dediscere. non in totum aeuum tarnen uocem 5 desuescebant, nec omnes pari tempore elingues magistrům sectabantur, sed grauioribus uiris breui spatio satis uide-batur taciturnitas modificata, loquaciores enimuero ferme in quinquennium uelut exilio uocis puniebatur. porro noster Plato, nihil ab hac secta uel paululum deuius, pytha-10 gorissat in plurimis; aeque et ipse (uty in nomen eius a « magistris meis adoptarer, utrumque meditationibus acade-micis didici, et, cum dicto opus est, inpigre dicere, et, cum tacito opus est, libenter tacere. qua moderatione uideor ab omnibus tuis antecessoribus haud minus oportuni silentii 15 laudem quam tempestiuae uocis testimonium consecutus. ^ Priusquam uobis occipiam, principes Africae uiri, gratias 20 agere ob statuam, quam mihi || praesenti honeste postulastis et absenti benigne decreuistis, prius uolo causam uobis allegare, cur aliquam multos dies a conspectu auditorii 20 afuerim contulerimque me ad Persianas aquas, gratissima «2 prorsus et sanis natabula et aegris medicabula — quippe ita institui omne uitae meae tempus uobis probare, quibus me in perpetuum firmiter dedieaui: nihil tantuin, nih<^i)] tantalum faciam, quin eius uos et gnaros et iudices habeam — 35 F 188*. ip 76". 1 omnino Bittershws mobilem Bohde uerba que, (tp) em. v 2 poeta appellat Bittershus sed cf. apol. 83 (92, 3) 7 (8,17) 3 claudentiuni Burmann 6 "Hnguef ("add. ead. m.) tp: elinguef 7 breui] bienni Brant, coll. Gell. 19,4 9puniebät( al. m. add.) ante in add. Kr, post eius Bralcman 12 adoptatus t> 16 APVLEI PLATONICI FLOR1DORV LIB II ■ EXPLlČ ■ DiCTF ■ • III 17 principef . a . v. (ices procaces. hisce laudibus 3/ ao diu in arte comoediea nobilis forte reoitabat partem fabulae, quam recens fecerat, cumque iam in tertio actu, quod genus in comoedia fieri amat, iueundiores adfeetus moueret, imber repentino coortus, ita ut mihi ad uos uenit usus nuperrime, F 188' 93 76". 77'. 1 (me) de vdVl de] fort. meKrsedcf. de d. Socr. 3 {2,17 Th) de repente Fulv 2 dil'tulen qp: diltulerim (sign, interrogat.) distulerirn me Oud distulerit Wower cf. met. IV34 (102, 12) V21 (119,14) post diat. graviter distinx. He; dubium utrum continuetur sententia eur (23,20) an supplendum sit: oultis scire 3 inprouiao Kr (deleto subito) quam — oboriantur gloss, putat Sciopp, ante exemplum transponenda putat Kr, post eius rei Oud 4 De philemone comico. 6 noffci" al. m. eff'. ex Erf

im-brem lacrimas auspicasse; comoediam eius prius ad fune- 25 F 188ab. if 77*. 2 uanif (93) em. v conuenis Fruter amicis Colv 2 /3 deincipě Doma 4/5 qp: exadüfo 5 collo- □ cant Oud amicuf (qp) amicis Wower amicus amicis Fulv 6 imptiunt (qp) em. Rohde extim; qfq; (qp) mi esc m; etdeletaí eff. qq; al, m. 9 cunctifq; (qp) cunctique Kr priorům Wower sed cf. apol. 12 (13,26) 10 expectari Eohde sed dativ, cunetis ad gnaris pertinet 13 prop | ptiorib; ead. m. p in fine versus del. et sequenti praescripsit 13/14 accipeient (qp) aeci-rent Stexoech accierent Groslot 14 eum] ei ?Kr 16 m. uolumen implexa -ceZmanum uolumini implexus Bosscha 17 Iecto Colv qp: ípfíu impresBUm v sed cf. Verg. Aen. IV659 Ap. met. VIII9 (184,1) 27 (198,14sqq.) IX 12 (212, 3) XI10. 27 (274, 6 sq. 288,24) 19 famosae Wower 21 expect, quo Wower 24 illi (qp) illis Rohde 26 APVLEI FLORIDA 16. Oud. Kr. brem facem quam ad nubtialem uenisse; proin, quoniam 6; poeta optimus personam uitae deposuerit, recta de audi-torio eius exequias eundum, legenda eius esse nunc ossa, mox carmina. 5 Haec ego ita facta, ut commemoraui, olini didiceram, sed ss kodie s<ýu~}m e meo periculo recordatus. nam, ut meministis profecto, cum impedita esset imbri recitatio, in propinquum diem uobis uolentibus protuli, et quidem | Philemonis exemplo paenissime; quippe eodem die in palaestra adeo io uehementer talum inuerti, ut minimum a[d]fuerim, quin articu lum etiam a crure defringerem. tarnen articnlus loco concessit exque eo luxu adhuc fluxus est. et iam dum eum ingenti plaga reconcilio, iamiam sudoro adfatim corpore es diutule obrigui; inde acerims dolor intestinorum coortus is modico ante sedatus est, quam me denique uiolentus exani-maret et Philemonis ritu compelleret ante letum abire quam lectum, potius implere fata quam fanda, consummare potius animam quam historian), cum prirnum igitur apud Persia-nas aquas leni temperie nec minus utiquam blando fomento so gressum reciperaui, nondum quidem ad innitendum idonee, sed quantum ad uos festinanti satis uidebafnjtur, ueniebam redditum quod pepigeram, cum interim uos mihi beneficio uestro non tantum clauditatem dempsistis, uerum etiam pernicitatem addidistis. 25 An non properandum mihi erat, ut pro eo bonore uobis multas gratias dicerem, pro quo nullas preces dixeram? S-rl88b. tp 77*. 6 audief me (qp) —recordatuf (tp) hodie sum e m. p. recordatus Salm audietis me m. p. recordatum Wower haud ea sine m, p. r. Sciopp hodie ferme vel ante hos dies ferme m. p. r. Piccart hodie e m. p. r. Bont haud «essem^> Purser) sine m. p. r. Oud audies vel hos dies cum m. p. r. Hild......ante dies sum e m. p. i. vdVl 10 adfueri qp: affuerl em. v 11 defringen qp: defregerim defringerem v 12 luxatu He? etiam Scriuer 14 diutine v acerunf (qp, sed em. al. m.) 16 adire Stewech obire Pyrrh lectum sc. utleg'am 18/19 cf. 18 (38,33) 19 uti qua (tp) utiquam Rohdc ntili quam v utique Scriuer 21 uidebant (qp, sed n puncto del.) APVLEI FLORIDA 16. 27 Oud. Kr. non quin magnitudo Carthaginis mereatur etiam <^a^> philo-sopho precem pro honoře, sed ut integrum et intemeratum esset uestrum beneficium, si nihil ex gratia eius petitio mea ei defregisset, id est, ut usque quaque esset gratuitum. neque enim aut leui mercede emit qui precatur, aut par<^w^>um 6 pretium accipit qui rogatur, adeo ut omnia utensilia emere uelis quam rogare. id ego arbitror praecipue in honore obseruandum; quem qui laboriose exorauerit, sibi debet («)nam gratia<)»>, quodimpe<^rarit; qui uer0 sinemolestia ambitus adeptus est, duplam gratiam pracbentibus debet, et 2j quod non petierit et quod acceperit. duplam igitur uobis n 70 gratiam debeo. immo enimuero multiiugam, quam ubique equidem et semper praedicabo. sed nunc inpraesentiarum libro isto ad hunc honorem mihi (nondumy conscripto, ita □ ut soleo, publice protestabor: certa est enim ratio, qua is debeat philosophies ob decretam sibi publice statuam gratias agere, a qua paululum demutaĎit liber, [ejquem Strabonis □ Aemiliani excelleňtissimus honor flagitat — || quem librum sperabo me commode posse conscribere; satis eum hodie uobiscum parare — est enim tantus in studiis, (uť} prae- so F 188b. 189\ tp 77". 1 v 1/2 philosophi Hüd 4 defrugasset Brant id est — gratuitum del. Florid 6 paru (em. tp) pretii Becichem 6/7 cf. Cie. in Terr. IV 6,12 9 na. (qp) dél. Novák unam v diuiduam vdVl gřa qp: gem. v impe-rarit (qp) em. v 10 ^ibantib; (qp) praebentibus v 11 ü acceperit (n indux. pr. m., om. tp) 13 post inpraes. intercidisse statuit Purser qualia incondita haec dico, postea gratiarum 14 ifto (qp) iusto Bohde fort, rede He cf. 30, 18 15 publice (tp) b ex p eff. ead. m 16/16 q debeat philo-fopho (qp) qua (quum Stewech) debeat philosophus Colv quae vel qua deceat pbilosophos Oud quem secuti philosopho Kr Hild 17 demutauit tp: d'mutaü demutabit Stewech libere qua ( scitis vel si is... probarit Colv si itia Vulcan sultis Schickerad <^si>siritisí>ížFŽ si ei istuui ITiomas satis He 20 uobcuj)bare (cp) uobis comprobari Stewech uobiscum parare vd VI cf.. prol. de d. Socr. 1 (2,5 Th) v q al. m. supra pnobiHor jtéti* *' 28 AP7LEI FLORIDA 16. Oud. Kr. Ii nobilior sit proprio ingenio quam patricio eonsulatu. qui-busnam uerbis tibi, Aemiliane Strabo, uir omnium, quoi nmquam fuerunt &nt sunt aut etiam erunt, inter optimos clarissime, inter clarissimos optime, inter utrosque doctdssime, s quibus tandem uerbis pro hoc tuo erga me animo gratias habitum et commemoratum earn, qua digna ratione tarn | 72 honorificam benignitatem tuam celebrem, qua remuneratione dicendi gloriam tui facti aequiperein, nondum hercle rep-perio. sed quaeram sedulo et conitar, 'dum memor ipse jo mei, dum Spiritus hos regit artus'. nam nunc inpraesentia-rum — neque enim diffitebor — laetitia facundiae obstre-pit et cogitatio uoluptate impeditur; ac mens occupata 24 delectatione mauult inpraesentiarum gaudere quam praedi-care. quid faciam? cupio gratus uideri, sed prae gaudio ]5 nondum mihi uacat grätiga)>s agere. nemo me, nemo ex illis tristioribus uelit in isto uituperare, quod honorem □ meum [non] minus mereor quam intellego, quod clarissimi et eruditissimi uiri tanto testimonio exulto; quippe testimonium mihi perhibuit in curia Carthaginiensium non so minus spleudidissim«»» quam benignissim»*» uir consularis; cui etiam notum esse tantummodo summus honor est, is etiam laudator mihi apud principes Africae uiros quodam modo astitit. nam, ut comperior, nudius tertius libello ¥ 189». qp 77*b. 1 qp: fit 2/3 quodumuiä : co-nitar rimabor Oud cf. Verg. Aen. IV336 13 inpraesentiarum del. vdVl 15 gratif (qp, sed supra i add. u al. vi.) gratias v grates ?He (sed nunquam Ap. usus est) 17 5 min; □ mereor ( Rohde, sed Ap. ipse ante ceteros colitur 20 ,pcof 22/23 qdqd* eff. ex qd qd 24 ftatuere qp: ftatue statuae Colv ' 25 comperio vdVl 28 int. die] de integro Brant integrum dein Lips 30 APVLEI FLORIDA 16. 17. stratus et beniuolentissimi principes mandátům sibi a uobis 75 quod uolebant. id egone scirem ac (non} praedicarem? ingratus ess em. quin etiam uniuerso ordini uestro (pro) amplissimis erga me mentis quantas maximas possum gra-5 tias ago atque habeo, qui me in ilia curia honestissimis adclamationibus decorauere, in qua curia uel nominari tantummodo summus honoi est. igitur, quod difficile factu erat qnodque re uera arduum, non existimabatur: gratum esse populo, placere ordini, probari magistratibus et prin-in cipibus, id — praefaseine dixerim — iam quodam modo it mihi obtigit. quid igitur superest ad statuae meae honorem, nisi aeris pretium et artificis ministerium? quae mihi ne in mediocribus quidem ciuitatibus unquam defuere, ne ut Karthagini desint, ubi splendidissimus |i ordo etiam de rebus 15 maioribus iudicare potius solet quam computare. sed de hoc turn ego perfectius, cum uos effectius. quin etiam tibi, nobilitas senátorům, claritudo ciuium, dignitas amicoruro, mox ad dedicationem statuae meae libro etiam couscripto plenius gratias v&u&(rn} eique libro mandabo, uti per omnis 77 pronincias eat totoque abbine orbe totoque abhinc tempore si laudes benefacti tui ubique gentium semper annorum re-praesentet. ] *** Yiderint, quibus mos est o#gerere se et arduum Kr qui post ardnuru distinx. non del Novák nobis v omnino Hild non<^inmerito^> vdVl verbis quodque — existim. in unam sententiam contractis non Brakman 10 praefiscine v 13 ne ut] eane Jahn nedum Stewech cf. apol. 39 (46, 6) met. V 10 (111, 13) IX 39 (233,21) Tac. dial 10 Plaut. Cos. 1002 19 canaciq; vdVl et otiosia He 24 impotent]a Sciopp impudentia Stewech APVLEI FLORIDA 17. 31 Oud. Xr- ingenii quaerant et adfectata amicitiae uestrae specie glorien-tur. utrumque enim a me, Scipio Orfite, longe abest. nam et quantulnmcunque ingenium meum iam pridem pro eaptu suo bominibus notius est, quam ut indigeat nouae com- w mendationis, et gratiam tuam tuorumque similium malo 5 quam iacto, magisque sum tantae amicitiae cupitoi' quam gloriator, quoniam cupere nemo nisi uere [putem] potest, potest autem quiuis falso gloriari. ad hoc ita semper ab ineunte aeuo bonas artes sedulo colui, eamque existimatio-nem morum ac studiorum cum in prouincia nostra turn jo etiam Komae penes amicos tuos quaesisse me tute ipse locupletissimus testis es, ut non minus uobis amicitia mea 78 capessenda sit quam mihi uestra concupiscenda. quippe non prompte ueniam impertire rarenter adeundi adsiduitatem eius requirentis est, summumque argumentum amoris fre- ib quentibus delectari, cessantibus obirasci, perseucrantem celebrare, desinentem desiderare, quoniam necesse est (gra-tam praesentiarriy eiusdem esse, cuius angat absentia, cete-rum uox cohibita silentio pcrpeti | non magis usui erit quam nares grauedine oppletae, aures spwratie obseratae, 20 oculi albugine obducti. quid si manus manicis restringan-tur, quid si pedes pedicis coartentur, iam rector nostri ani- 7s mus aut sommo soluatur aut uino mergatur aut morbo sepeliatur? profecto ut gladius usu splendescit, situ robi- F 189b. tp 77". 78*. 1 amicitie (e ex a ead. m. corr.) 2 ej (tp) enim v 1 pnte (tp) del Contaren per dittograph. ort. cf. □ met. Ill (10,14) putet v ut putem ?Oud 10 cum] eu (tp) al. m. ex c eff. t 14/5 adeundi adfiduitate ej- (tp) al. m. ex ej- eff. q; adeunti Becichem sed interpretand.: qui non concedit ut raro adeatur, ostendii se alterius consuetudinem desiderare 17/18 Colv 18 ejde (iam vdVl (quid si et>iam Kr sed iam adiungit cf. apol. 22. 27. (26,8; 32,1.1) 24 sq. robiginat vid. o potius quam u y. rubiginat 32 APVLEI FLORIDA 17. Oud. Kr. ginat, its tox in uagina silentii || condita diutino torpore kebetatur. desuetudo omnibus pigritdam, pigritia ueternum parit. tragoedi adeo ni cottidie proclament, claritudo arteriis obsoleseit; igitur identidem boando purgant raium. ceterum 5 ipsius uocis hominis exercendi casus labor superuacaneo studio plurifariam superatur, si quidem uoce hominis et tuba rudore torwior et lyra concentu uariatior et tibia so questu delectabilior et fistula susurru iucundior et bucina signifieatu longinquior. mitto dicere multorum animalium 10 immeditatos sonores distinctis proprietatibus admirandos, ut est taurorum grauis mugitus, luporum acutus ululatus, elefantorum tristis barritus, equorum hilaris hinnitus nec 2 non auium instigati <^c^>angores nec non leonum indignati fremores ceteraeque id genus uoces animalium truces ac is liquidae, quas infesta rabies uel propitia uoluptas ciant. pro quibus homini uox diuinitus data angustior quidem, sed maiorem habet u'tilitatem mentibus quam auribus delec-tationem. quo magis celebrari debet frequentius usurpata, et quidem non nisi in auditorio, tanto uiro praesidente, in so hac excellenti celebritate multorum eruditorum, multorum benignorum; equidem et si fidibus adprime callerem, non nisi confertos homines consectarer. in solitudine cantilauit 'Orpheus in siluis, inter delphinas Arion*, quippe, si fides fabulis, Orpheus exilio desolatus, Arion nauigio praecipi- F 189b. qp 78s. 3 tragoedi|a deoinijcottidie (qp) 4 raucifi (uciu al. m. scrips., pr. m. scripserat ue, quod quidem videam) □ qp_; raui 5 ipsius i. c. per se, opponitur sententiis quas profert uocif ("al. m. add.) cf. Plaut. Capt. 852, 1008 Lindsay Synt. of r r □ Plaut. Oxfd. 1907p. 78 exerceudae Oud cafuf al. m. add. (qp) 5/6 superuac. stud, rede def. Bosscha utpertinens ad cassus, nisi mavis post studio graviter distinguere 6 frustratur Leky uoce* T V (~vid. eras, esse aut evan.) qp : uoce 7 torbior ( ex b al.m.) qp: torbior tybia (qp) 13 ouium Voss (servato ang.) angoref (qp) clangores Becichem 15 cient Beeiehem 18 usurpari Steweck 19 set quidein Purser non <^usquam libentiue^ fatso vdVl cf. v. 21 sq. 21 et si recte distinx.vdVl 23 cf. Verg. eel. 8, 56 APVLEI FLORIDA 17. 18 33 Oud. Kr. tatus, ille immanium bestiarum delenitor, hie misericordinm beluarum oblectator, ambo miserrimi cantores, quia non sponte ad laudem, sed necessario ad salutem nitebantur eos ego impensius admirarer, si bominibus potius quam bestiis placuissent. auibus baec secretaria uti[n]quam magis 5 82 congrueri<«^t, merulis et lusciniis et oloribus. et merulae in remotis tesquis (cantilenam pueritiacy fringultiunt, lus-ciniáe in solitudine Afričana canticum adulescentiae garriunt, olores apud auios fluuios carmen senectae meditantur. enimuero qui pueris et adulescentibus et senibus utile ear- io men prompturus est, in mediis milibus hominum canat, ita ut hoc meum de uirtu|jtibus Orfiti carmen est, serum quidem fortasse, sed serium, nec | minus gratum quam utile Cartha-giniensium pueris <(eť)> iunenibus et senibus, quos indul-gentia sua praecipuus omnium proconsul subleuauit tern- i& peratoque desiderio et moderato remedio dedit pueris saturi-tatem, iuuenibus hilaritatem, senibus securitatem. metuo quidem, Scipio, quoniam laudes tuas attigi, ne me inprae-sentiarum refrenei uel tna generosa modestia uel mea in- 83 genua uerecundia. sed nequeo, quin ex plurimis, quae in ao te meritissimo admiramur, ex bis plurimis quin uel pau-cissima attingam. uos ea mecum, ciues ab eo seruati, recognoscite. ^ Tanta multitudo ad audiendum conuenistis, ut potius is gratulari Karthagini debeam, quod tam multos eruditionis s& F 189". 190a. qp 78*. 1 delemtor (m vid. ead. m. correx. in ni) 3 trudebantur Brant 5 fecretaria (extrem. a in ras. ab al. m. eff.r sed vid. fuisse cum ut coniunct.) ut inqua qp: fectari . aut íquá utiquam Eohde cf. 26,19 utique Brant 6 čgruevit (~supra i al. m. add.) qp: cogruerit 7 <^cantile-nam pueritiae^> Kronenberg 8 arcana Haupt aprica Kr opaca vd VI abscondita ? He sed in Africa certe loquitur 9 Asios Brant 12/3 cf. met. Ill 29 (73,11) 14 v 15 $m 19 refrenef (qp) em. Piccart 21 intejmeritissimo (in mg. ) 22 attiga Cead. m. add.) 23 APVLEI PLATONICI FLORIDO^ L?B m • EXPLIČ INCPT HIT • Apulei ^Florida cd. Helm. 3 34 APVLBl FLORIDA 18 Oud. Kr. amicos habet, quam excasare, quod philosophus non re-eusauerim dissertare. nam et pro amplitudine ciuitatis fre-quentia collecta et pro magmtudine frequentiae locus delectus est. praeterea in auditorio hoc genus spectari debet non 5 pauimenti marmoratio nec proscaenii contabulatio nec scaenae columnatio, sed nee eulminum eminentia nee lacunarium rei'ulgentia nec sedilium circumferentia, nec quod hie alias mimus halucinatur, comoedus sennocinatur, tragoedus uoci-feratur, funerepus periclitatur, praestigiator furatur, histrio it) gesticulatur ceterique omnes ludiones ostentant populo quod m cuiusque artis est, sed istis omnibus supersessis nihil amplius spectari debei quam conuenientium ratio et dicentis oratio. quapropter, ut poetae solent bic ibidem uarias ciuitates substituere, ut ille tragicus, qui in theatro dici facit: is 'Liber, qui augusta haec loca Cithaeronis colis1, item ille comicus: 'perparuam partim postulát Plautus loci de uostris magnis atque amoenis moenibus, Athenas quo sin architectis conferať, is non secus et mihi liceat nullam longinquam et transmari-n nam ciuitatem hie, sed enim ipsius Karthaginis uel curiam uel bybliothecam substituere. igitur proinde habe- í? tote, si curia digna protulero, ut si in ipsa curia me au-diatis, si erudita fuerint, ut si in bybliotheca legantur. S5 quo<$> utinam mihi pro multitudine auditorii prolixa oratio I) suppeteret ae non hic maxime clauderet, ubi me facundissimum cu[m]perem. sed ueram uerbum est proieeto, qui aiunt nihil quicquam homini tam prospěním diuinitus datum, quin ei tamen admixtum sit F 190».

uos cuique modestia obnoxia est, apud st extrarios autem ueritas libera, semper adeo et ubique uos quippe ut parentis ac primos magistros meos celebro mer- sä cedemque uobis rependo, non illam, quam Protagora sophista F 190*. qp 78*''. 3 uberbi tuber (add. ead. m.; utramque r in ras, al. m. eff. ut vid.; sed utroque loco fuit compend. ri falso addita i voeis sequent.) qp: übe ibi/tuber ( i in ras.) cf. Otto Sprichwörter d. Bom., Lpz. 1890 p. 352 3/4 in aliaf (qp) ante alias v in om. Florid 4 nunc del. Colv cf. p. 27,13 28,10 8 dissertaui Wmver 9 fimultif (qp) em. Becichem 14 confinio Colv 15 cf. met. 124. (22,12) Lodge lex. Plaut. 183 16 utriq; em. qp utrimque Hild 21 audiendu posterior, loco (qp, in mg. m. recentiss. J dicendu) em. Voss 2£ uof (qp) em. Stewech 26 tp : ^tagora* cf. 36,2 Quint. I 5, 61 36 APVLEI FLORIDA 18 Olid. Kr. pepigit nec accepit, sed quam Thaies sapiens nec pepigit et accepit. uideo, quid postuletis: utramque narrabo. Protagora, qui sophista fuit longe multiscius et cum so přimis rhetoricae repertoribus perfaeundus, Democriti phy- 5 sici ciuis aequaeuus — inde ei suppeditata doctrina est —, eum Protagoran aiunt cum suo sibi discipulo Euat<^/t>lo mer-cedem nimis uberem condicione temeraria|jpepigisse, uti sibi turn demum id argenti daret, si primo tirocinio agendi penes iudices uicisset. igitur Euathlus postquam cuncta io ilia exorabula iudicantium et decipula aduersantium et artificia dicentium uersutus alioqui<«^ et[i] ingeniatus ad *<* astutiam facile perdidicit, contentus scire quod concupierat coepit nolle quod pepigerat, sed callide nectendis moris frustrari magistrům diutuleque nec a^ere uelle nec reddere, iB usque dum Protagoras eum ad iudices prouocauit exposi-taque condicione, qua docendnm reeeperat, anceps argumentum ambifariam proposuit: 'nam siue ego ui[n]cero', in-quit, 'soluere mercedem debebis ut condem[p]natus, seu tu uiceris, nihilo minus [ reddere debebis ut pactus, quippe 20 qui hanc causam primam penes iudices uiceris. ita, si uincis, in condicionem incidisti: si uinceris, in damnatio-nem'. quid quaeris? ratio conclusa iudicibus acriter et in-uincibiliter uidebatur. enimaero Euathlus, utpote tantí. ueteratoris perfectissimus discipulus, biceps illud argumen- 2S turn retorsit. 'nam si ita est*, inquit, 'neutro modo quod petis debeo. aut enim uinco et iudieio dimittor, aut uineor et pacto absoluor, ex quo non debeo mercedem, si hanc F 190ab.

Burmann 14 nec a fe re uelle (qp, sed uellere) em. Brant cf. v. 8 Gell V 10 nec as vdVl 16 qp: qua I docendB 17 uincero em. qp 18 cděpnat; (qp) 19 nichilhomin; (qp omiss. h) qpe f add. ead. m.) APVLEI FLORIDA 18 37 Oud. Kr. primam causam fuero penes iudices uictus. ita me omni modo liberat, si uinco, condicio, si uinco[r], sententia' □ nonne uobis uidentur haec sophistamm argumenta obuersa inuicem uice spinarum, quas uentus conuoluerit, inter se cohaerere, paribus utrimque aculeis, simili penetratione, 6 so mutuo uulnere? atque ideo merces Protagorae tarn aspera, tarn senticosa uersutis et auaris relinquenda est: cui scilicet multo tanta praestat ilia altera merces, quam Thalen memorant suasisse. Thales Milesius ex septem illis sapientiae memoratis si uiris facile praecipuus — enim geometriae penes Gaios n primus repertor et naturae rerum certissimus explorator et ast<>^>omm peritissimus contemplator — maximas res paruis lineis repperit: temporum ambitus, uentorum llatus, stellarum meatus, tonitruum sonora miracula, siderum ob- 15 liqua curricula, solis annua reuertieula, i<^^>dem lunae uel nascentis incrementa uel senescentis dispendia uel deli-ijucntis obstacula. idem sane iam procliui senectute diui-nam rationem de sole commentus est, quam II equidem non didici modo, uerum eti am experiundo comprobaui, quoties so sol magnitudine sua eirculum quern permeat metiatur. id a se recens inuentum Thales memoratur edocuisse Mandro-Jytum Prien[n]ensem, qui noua et inopinata cognitione im-pendio delectatus optare iussit, quantam uellet mercedem sibi pro tanto documento rependi. 'satis', inquit, 'mihi 25 F 190b. qp 78b. 2 uinco qp:uincor (em. ead. m.) uineor (qp, sed eras, r) 3 fophifta tü (qp, sed em. m. pr.) 8 tanta cf. apol. 3 (4,20) met. VII15 (165,15) 8/9 Thali — suffeciBse vdVl 11 enim cf. Phil, suppl. IX 572 Hey Arch. f. lat. Lex. XIV 270 sqq. gaiof (qp, sed em. al.aut ead. m.) 12 explorato2j. (to^l em. in tor ead. m.) 13 afto4 (add. al. m.) 14 uentoru (u al. m. eff. out certe redintegr) qp: uento2[ 15 siderum] fulgurum Oud sed steüae sunt sidera vagantia cf. p. 21,22sq. de deo Socr. 2 (7,11 sqq. 8,1 Th) de Plat. 110 (93,4 Th) 16 idě(qp) item Coh itidem Kronenberg cf. 7,19 17/18 de-liquantii" obl'titicula (qp) em. v 22/23 mandraytu (qp) em. Crusius 23 priennenfe (qp) 38 APVLEI FLORIDA 18 Oud. Kr. fuerit mereedis', Thales sapiens, fsi id quod a me didicisti, □ cum proferre ad quospiam coeperis, tibi (non} adsciueris, st sed eius inuenti me potius quam alium repertorem prae- dicaris'. pulchra merces prorsum ac tali uiro digna et 5 perpetua; nam et in hodiernum ac dein semper Thali ea merces persoluetur ab omnibus nobis, qui eius caelestia studia uere cognouimus. Hanc ego uobis mereedem, Karthaginienses, ubique gentium dependo pro disciplinis, quas in pueritia sum apud i* uos adeptus. ubique enim me uestrae ciuitatis alumnum. fero, ubique uos omnimodis laudibus celebro, uestras dis-ciplinas studiosius percolo, uestras opes gloriosius praedico, I uestros etiam deos religiosius ueneror. nunc quoque igitur principium mihi apud uestras auris auspicatissimum ab Aescu- 15 lapio deo capiam, qui arcem nostrae Karthaginis indubitabili numine propitius [s]t[r]erňt. eius dei hymnum Graeco et □ Latino carmine uobis etiam canam [iam] illi a me dedicatum. sum enim non ignotus illi sacricola nec recens cultor nec ingratus antistes, ac iam et prorsa et uorsa facundia uene- S2 so ratus sum, ita ut etiam nunc hymnum eius utraque lingua canam, cui dialogům similiter Graecum et Latinům prae-texui, in quo sermocinabwntur Saftidius Seuerus et Iulius □ J2 Persius, uiri et inter se mutuo et uobis et utititatibus publicis merito amicissimi, doctrina et eloquentia et beni-36 uolentia paribus, incertum, modestia quietiores an industria promptiores an honoribus clariores. quibus cum sit summa F 190". 78b. 79". 1 Thales sapiens deř. Krcf. Schoene Mus. Rfi. LIV (1899) 633 sqq. 2 non omiss. (tp, sed m. recentiss. in mg. add. e non) 4 pulcha (add. ead. m.) 5 nam et cf. met. 119 (17,17) dein vdVl 18 illif agricola (tp)em.Salm 22 fermocinabant (tp) sermocinabuntur v ser-mocinantur Kr fort, recte fafidiuf (tp) em. Scriver 23 pfeul' (tp) em v et utdl.] ex util. Mueller 25 pares Becichem □ □ APVLEI FLORIDA 18. 19 39 Oud. .. . Kr concordia, tamen haec sola aemulatio et in hoc unum cer-tamen est, uter eorum magis Karthagine diligat, atque summis medullitus uiribus contendunt ambo, uincitur neuter, eorum ego sermonem ratus et uobis auditu gratissimura, mihi compositw congruentem et dedicatu[r] religiosum[mo], 5 in principio libri /ado quendam || ex his, qui mihi Athenis condidicerunt, percontari a Persio Graece, quae ego pridie C in templo Aesculapi disseruerim, paulatimque illis Seuerum adiungo, cui interim Romanae linguae partes dedi. nam et Perseus, quamuis et ipse optime possit, tamen hodie uobis 10 atticissaoit. Asclepiades ille, inter praecipuos medicorum, si unum 19 Hippocratem excipias, ceteris princeps, primus etiam uino ss repperit aegris opitulari, sed dando scilicet in tempore: cuius rei obseruationem probe callebat, ut qui diligentis- is sime animaduerteret uenarum pulsus inconditos uel prae-waros, is igitur cum forte in ciuitatem sese reciperet et rure suo suburbano rediret, aspexit in pomoeriis ciuitatis funus ingens locatum plurimos homines ingenti multitudine, qui exequias uenerant, circumstare, omnis tristissimos et 20 obsoletissimos uestitu. propius accessit, utin cognosceret »4 more ingenii (humant), quisnam esset, quoniam percontanti nemo respond erat, an uero ut ipse aliquid in illo ex arte F 190b. 191". 79". 2 ut I ereo2L (al. m. eff. uter | . . eo2l) Karthagine tp: cartagine 5 mihi Lips copofite (tp) em. Lips dedicat religio filmo In pVcipio (tp) em. Lips de-dicatu Kronenberg 6 ratio (tp) facio Lips 7 pfeo (qp)_ 9 namque Kr nam et cf. 38,5 10 pfeuf (qp) possit v 11 atticiffauit (tp) em. v 12 si Oud 13 ceteris cf. Woelfflin Arch. f. lot. Lex. VII117 14 opitulari (tu al. m. eff., vid. antea falso distinct, fuisse) 16 amaduer-terat (tp) em. v animaduertat BecicJiem 16/17 pclarof (qp) praeceleres Stewech praeuaros Seal praetardos Purser 19 col-locatum Brant 21 obsoletissimo Voss cf. Cic. de leg. agr. II13, sed in Pis. 89 ut in (tp) utne Oud utine vdVl coll. 40,12 ut ipse Kr ut inde Groslot 22 more ingenii (qp) cf. met. 1120 (42,2) m. ingenii v cf. Sail. lug. 93,3 Veget. Benat. II20 (54, 15 Lang3) 23 uero Colv □ 40 APVLEI FLORIDA 19 20 Outl. AV. fZeprehenderet, certe quidem iacenti homini ac prope de-posito fatum attulit. iam miseri illius membra omnia aro- 33 matis perspersa, iam os ipsius unguine odoro delibutum, iam eum pollinotum, iam paene (rogum) paratům contemns platus enim, diligentissime quibusdam signis animaduersis, 6 etiam atque etiam pertrectauit corpus hominis et inuenit in illo uitam latentem, confestim exclamauit uiuere bomi-nem: procul igitur faces abi|cerent, procul ignes amoliren-tur, rogum demolirentur, eenam feralem a tumulo ad men-10 sam referrent. murmur interea exortum; partim medico credendum dicere, partim etiam inridere medicinam. postre-mo propinquis etiam bominibus inuitis, quodne iam ipsi se hereditatem babebant, an quod adhue illi fidem non habe-bant, aegre tarnen ac difficulter Asclepiades impetrauit 15 breuem mortuo dilationem atque ita uispillonum manibus extortum uelut ab inferis postliminio domum rettulit con-festimque spiritum recreauit, confestim animam in corporis latibulis delitiscentem quibusdam medicamentis prouoeauit. Sapientis uiri super mensam celebre dictum est: 'prima, 20 so inquit, 'creterra ad sitira pertinet, secunda ad hilaritateni. »7 tertia ad uoluptatem, quarta ad insaniam". uerum enim-uero Musarum creterra uersa uice quanto crebrior quan-toque meracior, tanto propior ad animi sanitatem, prima creterra litteratoris rudimento excii«t, secunda grammatici F 191*. tp 79*. 1 reprehenderet (tp) em. Wower 2 fatum prim, casum esse posse dicit (hid cf. Very. Aen. VI531 sq. uitam Fulv salutem vdVl fatum abstulit Wower fatum (eum) ?He 3 odore (tp) em. v dilibutü em.

vdVl 19 cf. Suid. s. v. olvog Laert. Diog. J 103 23 tp: ji'ptior 24 litteratoref () em. v rua|—to (spat APVLEI FLORIDA 20. 21 41 Oud. jj> doctrina instr[a]uit, tertia rhetoris eloquentia armat. hac-tenus a plerisque potatur. ego et alias creterras Atbenis 34 bibi: poeticae comptam, geometriae limpidam, musics cae dulcem, dialecticae austerulam, iam uero uniuersac philosopbiae inexplebilem scilicet nectaream. canit 5 enim Empedoeles cannula, Plato dialogos, Socrates hymnos, Epicharmus modos, Xenophon historias, [XenojCrates satiras: Apuleius uester haec omnia nouemque Musas pari studio colit, maiore scilicet uoluntate quam facultate, eoque pro-pensius fortasse laudandus est, quod omnibus bonis in rebus ío conatus in laude, effectus in casu est, ita ut contra in maleficiis etiam cogitata seelera, non perfecta adbuc uindi-cantur, cruenta mente, pura manu, ergo sicut ad poenam sufficit meditari punienda, sic et ad laudem satis est conari praedicanda. quae autem maior laus aut certior, quam 15 Karthagini benedieere, ubi tota ciuitas eruditissimi estis, pene<^> quos omnem disciplinám pueri discunt, iuuenes ostentant, senes docent? Karthago prouinciae nostrae magistra uenerabilis, Karthago Africae Musa caelestis, Karthago Camena togatorum. 30 »s Habet interdum et necessaria festinatio honestas moras, 21 saepe uti malis interpellatam uoluntatem: quippe et illis, unim litt, vacuum relict.; in mg d) tp; ruato ruditate Colv ruditatem Becichem rudimento Goldbacher eximit (tp) exuit Colv excitat He F 191*. tp 79*. ltp: doctrina instrauit ( Colv an nectaream substantivi loco est et pro apposito habend, ad uniuersas ph. adtlito? ö enpedoclef (tp) dyalogof em.

ille quippiam percontetur, ambulant diutule et f'abulantur, denique quantumuis niorae in officio libenter insumunt. 20 Crates ille Diogenis sectator, qui ut lar familiaris apud 22 homines aetatis suae Athenis cultus est: nulla domus un-quam clausa erat nec erat patris familias tarn absconditmn secretum, quin eo tempestiue Crates interueniret, litium omnium et iurgiorum inter propint[uos disceptator atque 25 arbiter; quod Herculem olim poetae memorant monstra ilia immania hominum ac ferarum uirtute subegisse orbemque rwj terrae purgasse, similiter aduersum iracundiam et inuidiam mm F 19 l»b. 79*", 6 deuitare cf. apol. 29 (34, 4) 6/7 uicto-re (, m. receniiss. add. £Ite<:,°re) cf, met. 120 (19, 2) III26 (71,22) al. 7 uiuacg em. qp 8 ide (qp) id est v 9 cf. Lucü. v. 1278 Marx 10 equo concito uiam peruolant vdVl equo perquam concito Rohde 13 reuelant (qp) releuant Becichem releniunt Lips relentant Brant recellunt Hild reclinaat vir doct. retentant vel reuersant He 14 cf. Seu. ep. 64,10 versus sequentes folio eontrito oix legi possunt 17 diut|ille qp: diutule ille 20 cf. Laert. Diog. VII 85 sq. diogeni aut dio-geni" qp: diogenif qui del. vdVl 21 , firmis rudentibus, proeero malo, insigni carchesio, spien- i5 dentibus nelis, postremo omnibus armamentis idoneis ad usum et honestis ad contemplationem, earn nauem si aut gubernator non agat aut tempestas agat, ut facile cum 103 illis II egregiis instrumentis aut profunda hauserint aut scopuli comminuerint! sed et | medici cum intrauerint ad 20 aegrum, uti uisant, nemo eorum, quod tabulina perpulchra in aedibus cernant et lacunaria auro oblita et gregatim pueros ac iuuenes eximia forma in cubiculo circa lectum stantis, aegrum iubet, uti sit animo bono, sed, ubi iuxtim consedit, man um hominis prehendit, earn pertreetat, ue- as narum pulsum et momenta captat: si quid illic turbatum atque inconditum offendit, illi renuntiat male morbo haberi. diues ille cibo interdicitnr; ea die in sua sibi copiosa domo panem non accipit, cum interea totum eius seruitium hilares sunt atque epulantur, nec in ea re quicquam efficit con- 30 dicione. F 191". qp 79" 2/3 orní 5 igitur Rohde fort, recte cf.p. 8,11 8 praeditus Salm 11 omf 12 <^nihil> quicquam vdVl nequicquam Becichem <(non> quicquam Colv 14 vid cauo qp: cauo (em. ead. m.) 15 vid. jicerum alo em. qp 30 officit Chruter 30/1 condicio Florid condition! Gruter Subscriptio deest INDEX NOMINUM. 45 Index nominum. Aegyptius 21,17 -i 6,5 Aegyptus 21,19 Aemilianua ef. Strabo 27,17 28, s 29,19 Aeolion 5,15 Aesculapius 38, u 39,8 Africa 14,22 23,17 28,22 35, u 41,19 Africanus 33,8 Alexander (rex) 8,3. is. is 9,i Amor 10,5 Aňacreonteum 21,2 Anaximander 22, is Antigenidas 5,13 Apelles 8,20 Apollo 4,6.12.15.16 5,8.11 Apuleius 41,8 Arabes 6,8 Ariou 32, «3. 24 Arsacidae 6,7 Asclepiades 3!>, 12 40,14 Athcnao 34, is 35,15 39,6 41,2 42,21 Atticus 35,15 Babyjonicus 12,11 Bathyllus 20,c Bracmani 21,21.22 22,4 Caesares 16,15 Cambyses 21,12 Camena 11,22 14,2 41, 20 Cartbaginienses 28, is 29,21.23 33.13 38,8 Carthago 15,2.16 27,1 29,11.14 30.14 33,25 34,21 38,15 39,2 41,10. 18. 13 Chaldaei 21,20.22 Cithaeron 34,15 Clemens 8,14 Crates 18,11.14. is 41,7 42,20.23 43,6 Creophylus 22,15. io Cretensis 22,14 Crotonieusis 21,15 Cymeus 19,6 Democritus 36,4 Diogenes 18,11 42, 20 Dovium 5,16 Elis 12,i Einpedocles 41,6 Epicharmus 41,7 Epinienides 22,14 Euathlus 36,6. s. 23 Ganges 0.11 Gillus 21,i5 Graecanicus 20,15 Graeeus 38, ie. 21 39,7 Grai 37,11 Hercules 42,25 43,2.5 Hipparche 19,2 Hippias 11, 22.25 1 2,3 1 3,8 Hippocrates 39,13 Homerus 22, 11 cf. 2,11 Honorinus 15,4. u Hyagnis 3,8.15.20 Iastium 5,15 Icarium (mare) 19,11 India 16,20 21,21 Indi 6, 3.8.I6 Ityraei 6,7 Iudaei 6,6 Iulius Persius 38,22 39, 7.10 Iuno 19,20 Iuppiter 16,8 Karthag — cf. Carthag — Litinus 38,17.81 Leodamas 22,15 Liber 84,10 Lucilius 42,9 Luna 16,1 Lydium 5,15 Mandrolytus 37,28 Mars 16, S Marsyas 3,8 4,3.10 6,10 Menander 24,8 Mercurius 16,3 Milesius 22,13 37,10 Miletos 19,12 Minerua 4,7 Mnesarchus 21,9 Musa 4,7 5,7 40,82 41,8. ID Nabatbaei 6,6 Olympium certamen'12,4 Or£tu8 v. Scipio Orpheus 32,23.24 Persae 21,13 Persianae aquae 23,21 26,18 Persius v. Julius Pherecydes 22,8 Philemon 24,4.7 25, 10. is. 20 26,8.16 Phrygium 6,16 Phryx 4,4 Pisa 12,4 Plato 23,10 41,6 Plautinus (miles) 2,2 Plautus 34,17 Polycletus 8,10 Polycrates 20,6 21,8.6 Prienensis 37,23 Protagoras 35.8« 36,3.6.15 37,6 PyrgoteleB 8,21 Pythagoras 20,7 21,3.9.11 22,10 Roma 31,n Romanus 39,9 Sabidius Seuerus 88,82 39,8 Sami us 21,4 Samos 19,11 21,6 Saturnus 16, S Scipio Orfitus 81,8 33,12.18 Seuerianus 15,13. Seuerus v. Sabidius Socrates 1,14.16 12,1 41,6 Sol 15,19 Strabo v. Aemilianus Syrus 22,8 Thales 36,1 37,10.22 38,1.5 Thebae 43,4 Thebanus 43,« Venus 16,2 Vergilius 16,15 Vergilianus (upilio) 3,16 Xenophon 41,7 Zeno 19,8 Zoroastres 21.14 , ■ ADDENDA ET CORRIGENDA 47 ADDENDA ET CORRIGENDA INDEX VIR. DOCT. adde: Beciehemus epist. Jen. 1504 H. E. Butler apol. ed. 1914 L. Chodaczek Munera phil. L. Cwiklinski oblata Pos, 193Ö Eos XXXII-IV, 1929-32 E. Loefstedt, Beitr. zur Kenntnis des späteren Lat., Stockholm 1907; Spätlat. Stud. Upps. 1908; Syntactica Lundl928. 33; Vermischte Stud. Lund 1936 C. Marchesi, Apul. apol. ed. Cittä di Castello 1914 Philomathes. ed. Iunt. II Walter, Blätter f. d. bayr. Gymnasialwes. XLVIII (1912) 34 ef. vol. I Ind. C. Weyman, ibid. LVIII (1922) 141 PRAEFATIO p. V, 7: cf. Siegfried Mueller, Das Verhältnis de mundo zu seiner Vorlage, Philolog. Suppl. XXXII 2 Lips. 1939 p. VII, 20: Similiter Livius XXXVIII24, 2 scrip- sit: 'ubi . . . facinus memorabile factum est', ut historiam mulieris cuiusdam a centurione corruptae eiusque ultionis insereret p. IX, 10: De hac quaestione cf. Schissel von Fieschenberg, Klio XXI, 1937, p. 361 p. X, 14: Hoc iam non persuasum ha beo; cf. Apu - leius Metamorphosen lat. u. deutseh, Berlin 1957 p. 21 ff.; certe in prioribus decern libris auctorem suum secutus tantummodo id spectavit, quod initio promulgavit, ut lector laetaretur p. XII, 17: Quod verbis ex iurisprudentiae doc- trina sumptis utitur (cf. E. Norden, Amor und Psyche hrsg. u. erkl. Lpzg. Berl. 1903 p. 26 et F. Norden Apuleius v. Madaura u. das röm. Privatrecht Lpz. 1912), non sufficit ad id demonstrandum, prompsit etiam ex re militari verba et sententias, neque tarnen inde con-cluditur Apuleium militem fuisse p. XV, 9: cf. REX 1148, 37 p. XVIII, 18: Et descriptio Veneris per mare vectae IV 31 et aedium Amoris V 1 et Amoris dormientis V 22 nec non loci, ubi latro-nes inhabitant IV 6 aliquo modo hoc studium rhetoricum prae se fert p. XIX, 8: lege: honores 20: Quare non inepte concluditur non- nulla floridorum ex prooemiis excerpta esse cf. A. Stock, De prolalia-rum usu rhetor. Königsberg Diss. 1911; Th. Sinko, Eos XVIII, 1912, 151 sq, p. XX, 20: cf. etiam Suet. de rhetor. 2 Gell. VI (VII) 11, 9 Fest. 416, 22 Lindsay p. XXI, 2: cf. R. Helm, Apuleius' Apologie einMei- sterwerk der zweiten Sophistik (Das Altertum 1,1955, 86) p. XXII, 14: lege: 'coluisse' 48 ADDENDA ET CORRIGENDA p. XXIII, 5: quae vox clarissima dicitur Ciceronis exemplo (pro Sulla 12, 34 clarissima voce dicam). Etiani quod c. 5 scripsit: 'eloquentia, quam ego . . . potius spero quam praesto' sermonem Ciceronia-num sapit, qui or. Phil. 14, 10 dixit: 'nec enim sperabam id nec praestare poteram'. Verba quoque apol. 100: 'si quid ei humanitus attigisset (an le-gendum est „accidisseť?) consentiunt cum Ciceronianis, quae illo loco se-quuntur Phil. 1,4, 10: 'si quid mihi humanitus accidisseť cf. M. Bernhard, Der Stil des Apuleius v. Mad., Stuttgt. 1927, p. 311 p. XXV, 6: Item Cie. pro A. Cluentio 50, 138: auctoritas quam ego turpiter paene praeterii p. XXVIII, 28: 34: sero Adde met. V 6 (107,15) seriae , Atque met. XI 11 (274, 19) et apol. 64 (72, 4) iisdem verbis deus 'superum etinferum commeator'dicitur; eteodem modo significantur et Venus et ille 'mundi opifex' met. IV 30(98, 8) verbis: 'rerum naturae prisca parens et elementorum origo initialis' et apol. 64 (72,20): totius rerum naturae causa et ratio et origo initialis',ut non dicam, de iisdem verbis met. VI 9 (134, 24) 'in ipso aetatis meae flore' et apol. 68 (76, 26) 'in ipso aetatis suae floře' vel 'ser-monis humani penuria' met. IV 28 (96, 21) de deo Socr. 9,16 Th. p. XXIX, 31-34. Folium illud propter sumptus nunc quidem omissum est ADDENDA ET CORRIGENDA 49 p. XXX, 9: p. XXXII, 1: 5: p. XXXIII, 30: p. XLII, 27: 35: Haec quidem opinio studiis laboriosis et diligentissimis quae D. D. Robertson (Class. Quart. 1924) in codices mi-noris notae et editiones antiquissimas contulit, aliquantum infirmata est; nam quamquam omnes libri artissime cum Mediceo F cohaerent, tarnen aut ex eo transcripti videntur nondum tan-tum vetustate corruptoaut ex eo, qui Mediceo exemplo fuit.; sequitur igitur ut eodem modo quo (p utiles esse pos-sint atque etiam in ilia lacuna auctoris verba ipsa inveniantur Tarnen 'anseres' vera lectio videtur de hac lacuna nunc rectius iudicavit Robertson 1.1. p. 6 Hoc argumentum, si ea, quae Robertson exposuit, sequimur, evanidum Me postea aliter de emendatione huius loci iudicasse demonstrat textus ipse Etiam quod IV 32 (100,17) omissum est, facile excusatur, quia litterae simil-limae 'ta' sequebantur; atque tantum-modo larga forma litterae t efficere poterat, ut pro 'turbine' seriberetur 'mirbine' X28 (259,15) p. XLIII, 4: In editione priore; nunc quidem imperfecta experientia mihi significari vi-detur p. XLIII, 14: cf. Munro ad Lucr. I 111. 31: 67, 15 delendum est p. XLVI, 29: y et s inter se permutantur met. 112 "(11,12) 24 (22,15) II32 (52, 3) III 18 (66, 7) apol. 39 (44, 17) Apulel Florida ed. Helm. * 50 ADDENDA ET CORRIGENDA ADDENDA ET CORRIGENDA 51 p. Ill, 5: Addas etiam V 11 (112,16)13 (113, 25 [si me sequeris]) VII27 (175, 24) 21: Nunc 'simulacrum' servari posse cen- seo. Etiam de sequentibus locis iam dubito, ut 99, 15 mutata distinctione sanare studui p. LIII, 5: 'admissuram ueterem' secundumWiman nunc defendo interpretatus: 'qua ad-suefacti sunt' VII16 (166,11) 23: Etiam Taridis' X30 (261,7) defendi posse mihi persuasi et ibidem Wentze-lio assensus 'caduceum et virgula' re-tinui p. LVI, 14: quamquam Mommseni coniectura veri- similitudine non caret p. LVII, 13: Iam index diligentissimus confectus a viris doctissimis Abbott, Oldfather, Canter publici iuris factus est (American Philol. Association 1934 Philological monographs N. Ill) 31: Interea diligentissimae metamorpho-seon editiones paruerunt confectae a Giarratano (Corp. script. Lat. Parav. 53, 1929) et a D. S. Robertson (Coll. des university de France . . . FAssoc. Bude. Paris 1946sqq.), haec coniuncta cum translatione a P. Vallette facta FLORIDA 1,1 (1,1) app. add. cf. apol. c. 56, 4 locus aut lucus con-seeratus 3,1 (3, 10) lege tamen flexanimo (3,11) lege tamen bis et in app. del. cm. v., scribe tarn v bis 3, 7 (4,15) app. add. em. Colv. 3,11 (5, 7) lege Musae, cum 4,1 (5,14) app. lege Philomathes pro Iunt. post. 6, 9 (7,15) lege conveniunt, magistri 7, 5 (8, 20) lege quin saepe<(scripsit>, app. scripsit add. He quin semper Thornell 7, 7 (9, 8) app. add. id est pro idem Plasberg 9, 5 (11, 4) can. u[t]ilitas 9,12 (12, 6) app. add. cf. Plat. Hipp, mai 368b 9, 21 (14, 6) app. add. Ter. Heaut. 503 10,1 (15, 19) lege equis, in app. lege archetypo 12,1 (16, 20) app. post apol. 8 . . . add. Plin. n. h. X 117 14, 2 (18,14) app.: an secundum codices legendum: Crates, inquit, Crates! te manumittes'. exinde He 15, 2 (19,15) lege holeris culpatur 15, 5 (20,12) lege lacullatur et in app. em. Heraeus 15, 10 (21,15) lege Syllo ct in app. em. Rohde 16, 4 (24, 8) app. datauit Buecheler Norden A. K. 957 16, 7 (25, 2) app. corr. deincipe 16.18 (27,14) dele 16, 18 (27, 17—19) lege libro, quem . . . flagitat, quern librum ... conscribere (27, 20) lege probare 16,21 (28,17) lege non minus uereor et in app dele non... scio 17, 1 (30, 23) dete 17,1 (31, 7) in app. post (tp) add. def. Vahlen 17, 4 (32, 4) app. lege rp: raui 17, 6 (32, 5) app. add. Hofmann Synt. 597 I A 18,13 (37, 2) lege liberat (sententia), si uinco, condicio, si uincor [sententia] et in app. sententia transpos. He 18,17 (38, 2) lege tibi 18.19 (38,16) app. add. saepit Wiman 18,19 (38,17) lege nobis ecce canam [iam] et in app. iam transpos. He 18, 20 (38, 23} lege Perseus et in app. Persius v 22 (39. 7) lege Perseo et in app. Persio v 19, 4 (41,1) app. add. cf. apol. 54 (61, 4) 20, 2 (41, 3) lege commotam et in app. em. Wiman comp-tam Leo ^»