Skribsistemoj en [DEL: la :DEL] Japanio

La japana lingvo havas tri skribsistemoj, kiuj malsamas. Du el tri skribsistemoj[DEL: jtem :DEL]
estas silabaroj[DEL: n :DEL] : Hiraganao kaj Katakanao.

Hiraganao aŭ rondaj kanaoj estas silabara skribsistemo, kiuj reprezentas moraojn (simile[DEL: a
:DEL] al silaboj[DEL: n :DEL] ). Ĝi havas 46 moraojn, kiuj ekestis de kurzivoj formoj de ĉinaj
signoj. Skribitas kun[1] ili estas [DEL: per :DEL] ekz[DEL: xa :DEL] emple gramatikaj[DEL: n :DEL]
finaĵoj[DEL: n :DEL] kaj japanaj[DEL: n :DEL] vortoj[DEL: n :DEL] , po[DEL: e :DEL] r kiu ne
ekzistas ĉinaj signoj. Ĝi estas la plej uzata skribsistemo.

Katakanao aŭ strekaj kanaoj reprezentas moraojn, ke ekestis sur simpligitaj pecoj de ĉinaj signoj.
Same kiel hiraganao ĝi havas 46 moraojn. Kun^1 strekaj kan[DEL: r :DEL] aoj estas skriba[DEL: i
:DEL] taj [DEL: en :DEL] moderntempajn[2] pruntvortojn, fremdligvajn nomojn, onomatopeojn kaj
vulgarajn[3] vortojn (per ekz[DEL: xa :DEL] emple yakuzo, malakcepto ktp…).

Kanĝ[DEL: j :DEL] io aŭ ĉinaj signoj estas signoj, kiuj estas pruntitaj el Ĉinio. Ili prononciĝas
plurma[DEL: r :DEL] niere, ĉar ili estis pruntataj kaj laŭ signifo, kaj laŭ sono, kaj pro
ĉindevenaj pruntvortoj[4]. Nun japaniaj infanoj devas lerni 2 136 signoj. En 1946 Japonio reformis
[DEL: il :DEL] ĝiajn signojn, ĝenerale simpligante formon. Oni ne scias kiom da estas, sed mia
instruisto diras, ke estas ĝis 50 000 signoj. Ili estas malfacilaj por skribi, ĉar ili[DEL: a :DEL]
[DEL: hav :DEL] bezonas[5] unu ĝis tridek movoj.

Ĝi [DEL: Ili :DEL] ankaŭ uzas latinajn literojn aŭ rōmanji precipe en dokumentoj, vojmontriloj kaj
lernolibroj por fremdlingvanoj. Ne ekzistas unusola latinliter[DEL: ig :DEL] a sistemo. Ekzistas du
plej uzataj sistemoj, unua estas Kunrei, kiel estas malofte uzata, ĉar ĝi estas malfacile legebla
por ne+parolantoj de la japana, kaj dua estas Hepburn, kiun [DEL: kiel :DEL] uzas la oficialaj
retejoj de la japana registaro.

Interese[DEL: a :DEL] estas, ke la japan[DEL: i :DEL] a lingvo ne uzas arabdevenaj ciferoj
nombro/numersimboloj, anstataŭ ĝi uzas ĉina[DEL: io :DEL] j ciferoj nombro/numersimboloj kaj, ke
japan[DEL: i :DEL] a lingvo ne disigas vortojn per [DEL: de :DEL] spaco.

Katakanao kaj kanĝ[DEL: j :DEL] io ofte havas furiganao, kiu[DEL: o :DEL] estas silabaj[DEL: n
:DEL] kanasignoj[DEL: n :DEL] por indiki la prononcon de [DEL: la :DEL] malfacilaj vortoj.

How Long Does it Take to Learn Hiragana and Katakana? – Hirakan


  Hiraganao kaj Katakanao
________________________________

[1] Kun tu není nutně špatně, ale per by bylo vhodnější.

[2] Zde si úplně nejsem jist, co jste chtěl říct. Buďto je možnost (…) skribataj en moderntempo
pruntvortojn (…), nebo (…) skribataj moderntempajn pruntvortojn (…) s trochu jiným významem, ale
obojí v základu vyjadřuje v podstatě to samé.

[3] Může být, ale vulgara podobně třeba jako ve spojení vulgární latina znamená taky (a v esperantu
primárně) „obyčejný, lidový“, pro vulgaritu jako takovou by bylo dobré fia nebo (vulgar)aĉa.

[4] Tady moc nevím, co tou větou myslíte. „Byly přejímány se zřetelem na (…) a kvůli přejímkám z
čínštiny.“? Pokud „a pro přejímky z…“, tak por, ale i tak by bylo možná lepší přepsat. :)

[5] Movo „pohyb“ není vlastností znaků, ale akcí pisatele čili bezonas „vyžadují“ sedí lépe. Havas
může strekoj.