PJ_58 Zbigniew Herbert - życie i twórczość

Filozofická fakulta
podzim 2008
Rozsah
1/1/0. 3 kr. Ukončení: z.
Vyučující
Mgr. Renáta Buchtová, Ph.D. (přednášející)
Mgr. Renáta Buchtová, Ph.D. (cvičící)
Garance
prof. PhDr. Ludvík Štěpán, Ph.D.
Ústav slavistiky – Filozofická fakulta
Kontaktní osoba: Mgr. Renáta Buchtová, Ph.D.
Rozvrh
Út 15:00–16:35 A33 stara
Omezení zápisu do předmětu
Předmět je nabízen i studentům mimo mateřské obory.
Mateřské obory/plány
Cíle předmětu
Multimediální polsko-český seminář si klade za cíl přiblížit život a dílo jednoho z největších současných polských básníků. Analýzu Herbertovy tvorby v dobovém a současném kontextu doplňují webové prezentace a filmové ukázky. Seminář je rovněž prostorem pro diskusi a ideově-estetickou interpretaci autorových děl.
Studenti se formou samostatné práce a individuálních úkolů pokusí zpracovat nějaké téma, týkající se života nebo tvorby Zbigniewa Herberta. Důraz bude kladen také na vlastní překlady studentů a jejich rozbor. Součástí semináře je i příprava webových stránek s názvem Projekt Herbert - http://www.polonusbrno.org/herbert.htm

Zbigniew Herbert (ur. 29 października 1924 we Lwowie, zm. 28 lipca 1998 w Warszawie) – polski poeta, eseista, dramatopisarz, autor słuchowisk; z wykształcenia ekonomista i prawnik. W czasie wojny był żołnierzem AK.
Jako poeta zadebiutował na łamach prasy w 1950; jego debiut książkowy, tom wierszy "Struna światła" ukazał się w 1956. Do najbardziej cenionych dzieł Herberta należy cykl utworów o Panu Cogito, postaci zanurzonej we współczesności, a jednocześnie mocno zakorzenionej w europejskiej tradycji kulturowej. W latach 80. Herbert stał się sztandarowym poetą polskiej opozycji. Od 1986 mieszkał w Paryżu, gdzie współpracował z "Zeszytami Literackimi"; do Polski wrócił w 1992 roku.
10 lipca 2007 Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił rok 2008 Rokiem Zbigniewa Herberta.
Osnova
  • 1. Lvov – básníkovo rodiště.
  • 2. Téma druhé světové války a Zemská armáda (AK).
  • 3. Studentská léta a období socrealismu
  • 4. Polský Říjen 1956 a Herbertův debut (sbírka básní Struna světla)
  • 5. Kniha esejů Barbar v zahradě a básníkovy zahraniční cesty
  • 6. Sbírka Pan Cogito a její hrdina
  • 7. Podpora hnutí Solidarita a návrat do Polska v roce 1981
  • 8. Sbírka samizdatových básní a odchod do pařížského exilu
  • 9. Herbertovy nové sbírky po roce 1989
  • 10. Epilog bouře – smrt básníka ve Varšavě
  • 11. Polský Sejm rok 2008 oficiálně ustavil rokem Zbigniewa Herberta
Literatura
  • HERBERT, Zbigniew. Epilog bouře. Edited by Vlasta Dvořáčková, Translated by Miroslav Červenka - Miroslav Hol. Vyd. tohoto souboru 1. Praha: Mladá fronta, 2000, 156 s. ISBN 8020408762. info
  • HERBERT, Zbigniew. Poslání pana Cogito. Praha: Československý spisovatel, 1991. ISBN 80-202-0334-6. info
  • HERBERT, Zbigniew. Studium předmětu. Praha: Státní nakladatelství krásné literatury a umění, 1965. info
Metody hodnocení
1 písemná práce a závěrečný skupinový projekt
Vyučovací jazyk
Polština
Informace učitele
LITERATURA: Tomy poetyckie: Struna światła, Warszawa 1956. (Czytelnik) Hermes, pies i gwiazda, Warszawa 1957. (Czytelnik) Studium przedmiotu, Warszawa 1961. (Czytelnik) Napis, Warszawa 1969. (Czytelnik) Pan Cogito, Warszawa 1974. (Czytelnik) Raport z oblężonego Miasta i inne wiersze, Paryż 1983. (Instytut Literacki) Elegia na odejście, Paryż 1990. (Instytut Literacki) Rovigo, Wrocław 1992. (Wydawnictwo Dolnośląskie) Epilog burzy, Wrocław 1998. (Wydawnictwo Dolnośląskie) Pośmiertnie - bez zgody spadkobierczyń praw autorskich: Podwójny oddech. Prawdziwa historia nieskończonej miłości. Wiersze dotąd niepublikowane, Gdynia 1999. (Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo) Zbiory esejów, opowiadania: Barbarzyńca w ogrodzie, Warszawa 1962. (Czytelnik) Martwa natura z wędzidłem, Wrocław 1993. (Wydawnictwo Dolnośląskie) Pośmiertnie: Labirynt nad morzem, Warszawa 2000. (Zeszyty Literackie) Król mrówek, Kraków 2001. (Wydawnictwo a5) Węzeł gordyjski oraz inne pisma rozproszone 1948-1998, oprac. P.Kądziela, Warszawa 2001. (Biblioteka „Więzi”) (Także recenzje i publicystyka) Dramaty: Jaskinia filozofów, „Twórczość” 1956, nr 9. Drugi pokój, „Dialog” 1958, nr 4. Rekonstrukcja poety, „Więź” 1960, nr 11/12. Lalek. Sztuka na głosy, „Dialog” 1961, nr 12. Listy naszych czytelników, „Dialog” 1972, nr 11. Wszystkie pośmiertnie: Dramaty, Wrocław 1997. (Wydawnictwo Dolnośląskie) Korespondencja: Listy do Muzy. Prawdziwa historia nieskończonej miłości, Gdynia 2000. (Małgorzata Marchlewska Wydawnictwo) (Bez zgody spadkobierczyń praw autorskich.) ”Kochane Zwierzątka...” Listy Zbigniewa Herberta do przyjaciół – Magdaleny i Zbigniewa Czajkowskich, red. i komentarze: Magdalena Czajkowska, Warszawa 2000 (Państwowy Instytut Wydawniczy) Zbigniew Herbert. Jerzy Zawieyski. Korespondencja 1949-1967, wstęp: Jacek Łukasiewicz, wybór i przypisy: Paweł Kądziela, Warszawa 2002 (Biblioteka „Więzi”) Zbigniew Herbert. Henryk Elzenberg. Korespondencja, red. i posłowie: Barbara Toruńczyk, przypisy: Barbara Toruńczyk, Paweł Kądziela, [2002] (Fundacja Zeszytów Literackich) Zbigniew Herbert, Jerzy Turowicz. Korespondencja, Kraków 2005 (wydawnictwo a5) Zbigniew Herbert, Stanisław Barańczak. Korespondencja, 2005 (Fundacja Zeszytów Literackich) Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz. Korespondencja,2006 (Zeszyty Literackie) Opracowania (pozycje książkowe w układzie chronologicznym): Andrzej Kaliszewski, Pana Cogito, Kraków 1982, wyd. 2. rozszerz. Łódź 1990. Stanisław Barańczak, Uciekinier z Utopii: o poezji Zbigniewa Herberta, Londyn 1984. Włodzimierz Maciąg, O poezji Zbigniewa Herberta, Wrocław 1986. A.Baczewski, Szkice literackie. Asnyk. Konopnicka. Herbert, Rzeszów 1991. Jacek Brzozowski,”Pan Cogito” Zbigniewa Herberta, Warszawa 1991. Andrzej Kaliszewski, Herbert, Warszawa 1991. Andrzej Kaliszewski, Zbigniew Herbert, Kraków 1993. Dlaczego Herbert. Wiersze i komentarze, Łódź 1992. Barbara Myrdzik, Poezja Zbigniewa Herberta w recepcji maturzystów, Lublin 1992. Czytanie Herberta, red. Przemysław Czapliński, Piotr Śliwiński, Maria Wiegandt, Poznań 1995. Jacek Łukasiewicz, Poezja Zbigniewa Herberta Warszawa 1995. (Biblioteka Analiz Literackich) Marek Adamiec, „...Pomnik trochę niezupełny...”. Rzecz o apokryfach i poezji Herberta, Gdańsk 1996. Danuta Opacka-Walasek, „...pozostać wiernym niepewnej jasności”. Wybrane problemy poezji Zbigniewa Herberta, Katowice 1996. Piotr Siemaszko, Zmienność i trwanie. (O eseistyce Zbigniewa Herberta), Bydgoszcz 1996. Andrzej Franaszek, Ciemne źródło (o twórczości Zbigniewa Herberta), Londyn 1998. Poznawanie Herberta, wybór i wstęp A.Franaszek, Tom 1 - Kraków 1998, Tom 2 - Kraków 2000. Herbert i znaki czasu. Tom I. Colloquia Herbertiana (I), red. Elżbieta Feliksiak, Mariusz Leś, Elżbieta Sidoruk, Białystok 2001. Julian Kornhauser, Uśmiech Sfinksa. O poezji Zbigniewa Herberta, Kraków 2001. Jacek Łukasiewicz, Herbert, Wrocław 2001. (Seria: A to Polska właśnie) Jadwiga Mizińska, Herbert Odyseusz, Lublin 2001. Danuta Opacka-Walasek, Czytając Herberta, Katowice 2001. Joanna Salamon, Czas Herberta albo na dom w Czarnolesie, Warszawa 2001. Twórczość Zbigniewa Herberta. Studia, red. Marzena Woźniak-Łabieniec, Jerzy Wiśniewski, Kraków 2001. Herbert. Poetyka, wartości i konteksty, red. Eugeniusz Czaplejewicz i Witold Sadowski, Warszawa 2002. Joanna Siedlecka, Pan od poezji. O Zbigniewie Herbercie, Warszawa 2002 (fragment) Bohdan Urbankowski, Poeta, czyli człowiek zwielokrotniony. Szkice o Zbigniewie Herbercie, Radom 2004
Další komentáře
Předpokládá se dobrá znalost polštiny (pro analýzu básní).
Předmět je zařazen také v obdobích jaro 2012, jaro 2017.