PJN207 Polish Literature and Culture of the 20th Century

Faculty of Arts
Spring 2025
Extent and Intensity
2/1/0. 3 credit(s) (plus 2 credits for an exam). Recommended Type of Completion: zk (examination). Other types of completion: z (credit).
In-person direct teaching
Teacher(s)
Mgr. Renáta Buchtová, Ph.D. (lecturer)
Mgr. Renáta Buchtová, Ph.D. (seminar tutor)
Guaranteed by
Mgr. Renáta Buchtová, Ph.D.
Department of Slavonic Studies – Faculty of Arts
Contact Person: Mgr. Renáta Buchtová, Ph.D.
Supplier department: Department of Slavonic Studies – Faculty of Arts
Timetable
Wed 18:00–19:40 A31, except Mon 21. 4. to Sun 27. 4.
  • Timetable of Seminar Groups:
PJN207/01: each odd Thursday 14:00–15:40 B2.52, except Mon 21. 4. to Sun 27. 4., R. Buchtová
Prerequisites
PJN203 Polská literatura a kultura do roku 1918
Course Enrolment Limitations
The course is only offered to the students of the study fields the course is directly associated with.
fields of study / plans the course is directly associated with
Course objectives
W ramach przedmiotu Polská literatura a kultura 20. a 21. století studentom przedstawimy:
- realia i przemiany w życiu społecznym i politycznym Polski od roku 1918 do dziś;
- główne nurty, kierunki badań i twórców literatury polskiej w okresie międzywojnia (1918–1939), wojny (1939–1945) i w okresie powojennym (1945–1989) oraz współczesnym (od 1989);
- polsko-czeskie stosunki literackie w danym okresie (wzajemne wpływy, kontakty twórców, tłumaczenia itp.);
- analizy podstawowych dzieł literatury polskiej, przede wszystkim dzieła laureatów Nagrody Nobla w dziedzinie literatury;
- wybitne adaptacje filmowe dzieł literackich.
Learning outcomes
Student przedmiotu
- pozna realia i przemiany w życiu społecznym i politycznym Polski od roku 1918 do dziś,
- uzyska pogłębioną wiedzę z zakresu historii literatury i kultury polskiej XX i początku XXI wieku,
- będzie w stanie opisać i wytłumaczyć kluczowe zjawiska literatury polskiej XX i początku XXI wieku,
- będzie umiał dyskutować o tych tematach i poprawnie argumentować.
Syllabus
  • 1. Inter-war Polish literature and culture
  • 2. Polish literature and culture during the World War II
  • 3. Polish politics, society and culture under Communist Party rule (in the period 1945–1980)
  • 4. The development of Polish novel 1956–1980
  • 5. The development of Polish poetry 1956–1980
  • 6. The development of Polish drama 1956–1980
  • 7. Polish politics, society and culture since 1980
  • 8. The development of Polish novel after 1980
  • 9. The development of Polish poetry after 1980
  • 10. The development of Polish drama after 1980
  • 11. Critics, essayists and researchers
Literature
    required literature
  • KWIATKOWSKI, Jerzy. Dwudziestolecie międzywojenne. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, 596 s. ISBN 9788301138516. info
  • ŚWIĘCH, Jerzy. Literatura polska w latach II wojny światowej. Wyd. 6. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, 582 s. ISBN 8301138521. info
  • Literatura polska XX wieku : przewodnik encyklopedyczny. Edited by Artur Hutnikiewicz - Andrzej Lam. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, xiv, 495. ISBN 8301130288. info
  • ŚLIWIŃSKI, Piotr and Przemysław CZAPLIŃSKI. Literatura Polska, 1976-1998 : przewodnik po prozie i poezji. Wyd. 1. Kraów: Wydawnictwo Literackie, 1999, 428 s. ISBN 8308028578. info
    recommended literature
  • 20 lat literatury polskiej 1989–2009. Edited by Dariusz Nowacki, Krzysztof Uniłowski. Katowice: Uniwersytet Śląski, 2014. ISBN 978-83-226-2348-0.
  • KNAFLEWSKA Joanna, KOT Wiesław. Księga kultury polskiej: kultura i nauka, literatura. Wyd. Publicat, 2007. ISBN 8324514775.
  • Encyklopedia kultury polskiej XX wieku : pojęcia i problemy wiedzy o kulturze pod redakcją Antoniny Kłoskowskiej. Wyd. 1. Wrocław : Wiedza o Kulturze, 1991. ISBN 8370440223
  • Literatura polska 1989-2009 : przewodnik. Edited by Piotr Marecki. Kraków: Korporacja ha!art, 2010, 412 s. ISBN 9788362574131. info
  • BUSZEWICZOWA, Elwira. Słownik pisarzy polskich. Edited by Elżbieta Zarych. Kraków: Krakowskie Wydawnictwo Naukowe, 2008, 644 s. ISBN 9788374357876. info
  • CZAPLIŃSKI, Przemysław. Kalendarium życia literackiego 1976-2000 : wydarzenia, dyskusje, bilanse. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2003, xii, 629. ISBN 8308034179. info
  • Literatura polska 1990-2000. Edited by Tomasz Cieślak - Krystyna Pietrych. Kraków: Zielona sowa, 2003, 399 s. ISBN 8373895159. info
  • ŠTĚPÁN, Ludvík. Slovník polských spisovatelů. 1. vyd. Praha: Libri, 2000, 555 s. ISBN 8072770055. info
Teaching methods
Lectures and discussions about texts. Compulsory home reading.
Assessment methods
Mid-term test and final oral exam. An active participation, seminar paper and home reading are required.
Evaluation scale – exam: A 100–90 %, B 89–85 %, C 84–75 %, D 74–70 %, E 69–65 %, F (fail) 64–0 %. Credit/no-credit course (only for minor in Polish studies available): pass 100–60 %, fail 59–0 %.
Language of instruction
Czech
Further comments (probably available only in Czech)
Study Materials
The course is taught annually.
Teacher's information

I.

•

Miłosz, Czesław / Tuwim, Julian / Pawlikowska-Jasnorzewska, Maria / Gałczyński, Konstanty Ildefons: Wybór poezji

• Żeromski, Stefan: Przedwiośnie (1924)

• Schulz, Bruno: Sklepy cynamonowe (1933)

• Kuncewiczowa, Maria: Cudzoziemka (1935) nebo Nałkowska, Zofia: Granica (1935)

• Gombrowicz, Witold: Ferdydurke (1937) / Trans-Atlantyk (1953) / Kosmos (1965)

• Borowski, Tadeusz: Pożegnanie z Marią (1947) nebo Herling-Grudziński, Gustaw: Inny świat (1951)

• Miłosz, Czesław: wybór poezji / Zniewolony umysł (1953) / Dolina Issy (1954) / Rodzinna Europa (1958)

II.

• Szymborska, Wisława: Wybór poezji

• Herbert, Zbigniew: Wybór poezji

• Różewicz, Tadeusz: Wybór poezji

• Hłasko, Marek: Wybór opowiadań nebo Wojaczek, Rafał: Wybór poezji

• Lem, Stanisław: Dzienniki gwiazdowe (1957) / Solaris (1961)

• Mrożek, Sławomir: Tango / Emigranci (1974) nebo Różewicz, Tadeusz: Kartoteka (1960)

• Kapuściński, Ryszard: Cesarz (1978) / Szachinszach (1982) / Imperium (1993) nebo Krall, Hanna: Zdążyć przed Panem Bogiem (1976) • Konwicki, Tadeusz: Kompleks polski (1977) / Mała apokalipsa (1979) / Bohiń (1987)

III.

• Myśliwski, Wiesław: Kamień na kamieniu (1984) / Widnokrąg (1996) / Traktat o łuskaniu fasoli (2006)

• Huelle, Paweł: Weiser Dawidek (1987) nebo Chwin, Stefan: Hanemann (1995)

• Tokarczuk, Olga: Prawiek i inne czasy (1996) / Dom dzienny, dom nocny (1998) / Bieguni (2007) / Prowadź swój pług przez kości umarłych (2007) / Opowiadania bizarne (2018) / Empuzjon (2022)

• Masłowska, Dorota: román / drama / fejetony

• Polská literární reportáž (kniha jednoho z autorů): Mariusz Szczygieł, Wojciech Tochman, Lidia Ostałowska, Wojciech Jagielski, Witold Szabłowski, Małgorzata Rejmer, Filip Springer, Jacek Hugo-Bader, Małgorzata Szejnert aj.

• + znalost ukázek analyzovaných v seminářích

The course is also listed under the following terms Spring 2021, Spring 2022, Spring 2023, Spring 2024, Spring 2026.
  • Enrolment Statistics (recent)
  • Permalink: https://is.muni.cz/course/phil/spring2025/PJN207