SLJAT06 West Slavic Languages (Synchronic Confrontation)

Faculty of Arts
Spring 2023
Extent and Intensity
0/0/0. 15 credit(s). Type of Completion: zk (examination).
Teacher(s)
Mgr. Roman Madecki, Ph.D. (lecturer)
Guaranteed by
doc. Mgr. Elena Krejčová, Ph.D.
Department of Slavonic Studies – Faculty of Arts
Contact Person: doc. PhDr. Jiří Gazda, CSc.
Supplier department: Department of Slavonic Studies – Faculty of Arts
Course Enrolment Limitations
The course is also offered to the students of the fields other than those the course is directly associated with.
fields of study / plans the course is directly associated with
there are 6 fields of study the course is directly associated with, display
Course objectives
The aim of the course is a systematic confrontational study of contemporary Czech (Slovak) and Polish in the entire breadth of the language system (phonetic, morphological, lexical, syntactic, semantic and pragmatic level). The basis of the comparative analysis of these languages ​​is a synchronic approach, but the theoretical basis is assumed knowledge of the historical development of both languages, especially developmental parallels and significant differences, even in relation to other Slavic languages. The aim is also to get acquainted with the theoretical foundations of language comparison and typology.
Learning outcomes
After completing the course, the student will be able to:
- orientate oneself in the current relevant professional literature on the given issue,
- explain the basics of typology and synchronic analysis of related languages,
- describe the basic typological differences between Czech (Slovak) and Polish,
- compare the phonetic level of Czech (Slovak) and Polish and state the main differential phenomena,
- compare the morphological level of Czech (Slovak) and Polish and state the main differential phenomena,
- compare the lexical level of Czech (Slovak) and Polish and state the main differential phenomena,
- compare the syntactic level of Czech (Slovak) and Polish and state the main differential phenomena,
- compare the semantic and pragmatic level of Czech (Slovak) and Polish and state the main differential phenomena,
- apply theoretical knowledge to a practical problem.
Syllabus
  • 1. Theoretical foundations of language typology and comparison;
  • 2. Principles of synchronic analysis of related languages;
  • 3. Works in the field of synchronic analysis of Czech (Slovak) and Polish;
  • 4. Comparison of Czech (Slovak) and Polish phonetic systems;
  • 5. Comparison of Czech (Slovak) and Polish morphological systems;
  • 6. Comparison of Czech (Slovak) and Polish lexical systems;
  • 7. Comparison of Czech (Slovak) and Polish syntactic systems;
  • 8. Comparison of Czech (Slovak) and Polish semantic systems;
  • 9. Comparison of phenomena of a pragmatic nature.
Literature
    required literature
  • LOTKO, Edvard. Srovnávací a bohemistické studie. Olomouc: 2009. ISBN 9788024422015
  • DAMBORSKÝ, Jiří. Studia porównawcze nad słownictwem i frazeologią polską i czeską. Wroclaw: 1977.
  • PISAREK, Walery (ed.). Polszczyzna 2000 (Orędzie o stanie języka polskiego na przełomie tysiącleci). Kraków: 1999.
  • Współczesny język polski. Edited by Jerzy Bartmiński. Wyd. 3. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, 2010, 695 s. ISBN 9788322731789. info
  • Nowy słownik poprawnej polszczyzny PWN. Edited by Andrzej Markowski. Wyd. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, xxxix, 178. ISBN 8301136804. info
  • DANEŠ, František. Český jazyk na přelomu tisíciletí. Vydání 1. Praha: Academia, 1997, 292 stran. ISBN 8020006176. info
  • LOTKO, Edvard. Synchronní konfrontace češtiny a polštiny : soubor statí. 1. vyd. Olomouc: Vydavatelství Univerzity Palackého, 1997, 152 s. ISBN 8070677392. info
  • LOTKO, Edvard. Polština a čeština z hlediska typologického. 1. vyd. Olomouc: Univerzita Palackého, 1981, 96 s. info
  • PALEK, Bohumil. Lingvistické čítanky. 1. vyd. Praha: Státní pedagogické nakladatelství, 1975, 142 s. URL info
  • SKALIČKA, Vladimír. Typ češtiny. Praha: Slovanské nakladatelství, 1951, 96 s. info
    recommended literature
  • BUFFA, Ferdinand. O poĺskej a slovenskej frazeológii. Bratislava: 1993.
  • DAMBORSKÝ, Jiří, LOTKO, Edvard. Studia o współczesnym języku polskim, Olomouc: 1992.
  • DAMBORSKÝ, Jiří. Participium l-ové ve slovanštině. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1967.
  • ARNAULD Antoine, LANCELOT, Claude. Powszechna gramatyka racjonalna (Gramatyka z Port-Royal). Warszawa: 1991.
  • PANČÍKOVÁ, Marta. Rozvojové tendencie poľskej a slovenskej lexiky na prelome tisícročia. Vybraná problematika. Substantíva. Bratislava: 2008.
  • LOTKO, Edvard. Zrádná slova v polštině a češtině. Olomouc: 1992.
  • DAMBORSKÝ, Jiří. Polština a franština ve vzájemném vztahu. Ostrava: 1999.
  • NOGA, Pavel, Roman MADECKI, Renata BUCHTOVÁ, Lukasz KLIS, Rostislav ILLÍK, Filip BLAŽEK, Tomasz BIERKOWSKI, Eva HAVELKOVÁ, Slawomir KOSMYNKA, Andrea UVÁČIKOVÁ, Anna MACHWIC, Jana GALÁŠOVÁ, Jan CHARVÁT and Ewa GOLEBIOWSKA. Blízko i daleko (Near and Far). 1. vyd. Brno: Masarykova univerzita Brno, 2016, 274 pp. ISBN 978-80-210-8570-1. info
  • MADECKI, Roman, Roman BARON and Jan MALICKI. Czeskie badania nad Polską w konteście Europy Środkowej i Wschodniej (Czech Polish Studies in the Context of Central and Eastern Europe). Praha: Historický ústav AV ČR, 2016, 703 pp. Opera Instituti Historici Pragae, Series A- Monographia, Volumen 69. ISBN 978-80-7286-271-9. info
  • MADECKI, Roman, Roman BARON and Jan MALICKI. Czeskie badania nad Polską w konteście Europy Środkowej i Wschodniej (Czech Polish Studies in the Context of Central and Eastern Europe). Praha: Historický ústav AV ČR, 2016, 703 pp. Opera Instituti Historici Pragae, Series A- Monographia, Volumen 69. ISBN 978-80-7286-271-9. info
  • MADECKI, Roman and Roman BARON. Česká polonistická studia : tradice a současnost (filologie – historie – politologie – právo) (Inquiries in Czech Polish Studies : Tradition and Contemporaneity (Philology - History - Politcal Science - Law)). Praha: Historický ústav AV ČR, 2014, 620 pp. Opera Instituti Historici Pragae, Series A - Monografia, Volumen 56. ISBN 978-80-7286-245-0. info
  • BOGOCZOVÁ, Irena and Małgorzata BORTLICZEK. Język przygranicznego mikroświata :(mowa potoczna mieszkańców Zaolzia). Vydání první. Ostrava: Universitas Ostraviensis, 2014, 206 stran. ISBN 9788074646966. info
  • POSPÍŠIL, Ivo and Roman MADECKI. Česká polonistika: nové výzvy, nová témata. 1. vyd. Brno: Masarykova univerzita, 2012, 152 pp. ISBN 978-80-210-5906-1. info
  • POSPÍŠIL, Ivo and Roman MADECKI. Česká polonistika: nové výzvy, nová témata. 1. vyd. Brno: Masarykova univerzita, 2012, 152 pp. ISBN 978-80-210-5906-1. info
  • KARPOWICZ, Tomasz. Kultura języka polskiego : wymowa, ortografia, interpunkcja. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, 196 s. ISBN 9788301157166. info
  • Velký česko-polský frazeologický slovník. Edited by Teresa Zofia Orłoś. Wyd. 1. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009, xxv, 774. ISBN 9788323325048. info
  • NÁBĚLKOVÁ, Mira. Slovenčina a čeština v kontakte : pokračovanie príbehu. prvé vydanie. Bratislava: Veda, 2008, 363 stran. ISBN 9788022410601. info
  • JADACKA, Hanna. Kultura języka polskiego : fleksja, słowotwórstwo, składnia. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, 252 s. ISBN 9788301143985. info
  • MARKOWSKI, Andrzej. Kultura języka polskiego : teoria, zagadnienia leksykalne. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, 293 s. ISBN 9788301145262. info
  • WASZAKOWA, Krystyna. Przejawy internacjonalizacji w słowotwórstwie współczesnej polszczyzny. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2005, 265 s. ISBN 832350055X. info
  • SKALIČKA, Vladimír. Vladimír Skalička : souborné dílo. Edited by František Čermák. Vyd. 1. Praha: Karolinum, 2004, 464 s. ISBN 8024606011. info
  • Studia z semantyki porównawczej : nazwy barw, nazwy wymiarów, predykaty mentalne. Edited by Renata Grzegorczykowa - Krystyna Waszakowa. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2003, 370 s. ISBN 8323501009. info
  • BOGOCZOVÁ, Irena. Typologicky relevantní rozdíly mezi polštinou a češtinou jako zdroj jazykové interference. Vyd. 1. Ostrava: Ostravská univerzita, 2001, 264 s. : s. ISBN 50-7042-593-8. info
  • SIATKOWSKI, Janusz. Czesko-polskie kontakty językowe. Warszawa: Energeia, 1996, 272 stran. ISBN 8385118411. info
  • GREŃ, Zbigniew. Semantyka i składnia czasowników oznaczających akty mowy w języku polskim i czeskim. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1994, 425 s. ISBN 839013943X. info
  • LOTKO, Edvard. Čeština a polština v překladatelské a tlumočnické praxi. Ostrava: Profil, 1986. info
  • MATHESIUS, Vilém. Jazyk, kultura a slovesnost. Vyd. v tomto uspoř. 1. Praha: Odeon, 1982, 527 s. URL info
  • ORŁOŚ, Teresa Zofia. Zapożyczenia słowiańskie w czeskiej terminologii botanicznej i zoologicznej. Kraków: Uniwersytet Jagielloński, 1972. info
  • ORŁOŚ, Teresa Zofia. Zapożyczenia polskie w słowniku Jungmanna. Wrocław: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1967, 126 s. info
  • MATHESIUS, Vilém. Čeština a obecný jazykozpyt. Soubor statí. 1. vyd. Praha: Melantrich, 1947, 463 s. info
Teaching methods
Pilot lecture, consultations, guided self-study, final seminar and discussion.
Assessment methods
Seminar work on a chosen topic, oral exam.
Language of instruction
Czech
Further Comments
The course is taught each semester.
The course is also listed under the following terms Spring 2022, Autumn 2022, Autumn 2023, Spring 2024, Autumn 2024, Spring 2025.
  • Enrolment Statistics (Spring 2023, recent)
  • Permalink: https://is.muni.cz/course/phil/spring2023/SLJAT06